Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Wydział Biotechnologii i Hodowli Zwierząt - Biologia (S1)
specjalność: Bezpieczeństwo żywności

Sylabus przedmiotu Ksenobiotyki w żywności:

Informacje podstawowe

Kierunek studiów Biologia
Forma studiów studia stacjonarne Poziom pierwszego stopnia
Tytuł zawodowy absolwenta licencjat
Obszary studiów nauk przyrodniczych
Profil ogólnoakademicki
Moduł
Przedmiot Ksenobiotyki w żywności
Specjalność Bezpieczeństwo żywności
Jednostka prowadząca Katedra Biotechnologii Rozrodu Zwierząt i Higieny Środowiska
Nauczyciel odpowiedzialny Agnieszka Tomza-Marciniak <Agnieszka.Tomza-Marciniak@zut.edu.pl>
Inni nauczyciele
ECTS (planowane) 2,0 ECTS (formy) 2,0
Forma zaliczenia zaliczenie Język polski
Blok obieralny 10 Grupa obieralna 3

Formy dydaktyczne

Forma dydaktycznaKODSemestrGodzinyECTSWagaZaliczenie
ćwiczenia audytoryjneA4 15 1,00,41zaliczenie
wykładyW4 15 1,00,59zaliczenie

Wymagania wstępne

KODWymaganie wstępne
W-1znajomość fizjologii, biochemii

Cele przedmiotu

KODCel modułu/przedmiotu
C-1zapoznanie studentów z metabolizmem trucizn i czynnikami wplywajacymi na toksyczność substancji
C-2zapoznanie studentów z charakterystyką toksykologiczną wybranych ksenobiotyków
C-3zapoznanie studentów z metodami wykrywania i oceny wielkości pobrania określonych ksenobiotyków

Treści programowe z podziałem na formy zajęć

KODTreść programowaGodziny
ćwiczenia audytoryjne
T-A-1Oszacowanie pobrania z dietą wybranych chemicznych zanieczyszczeń żywności.4
T-A-2Wpływ procesów technologicznych na zawartość wybranych zanieczyszczen chemicznych.2
T-A-3Wykrywanie obecności wybranych konserwantów w produktach spożywczych.2
T-A-4Ocena działania toksycznego metali toksycznych i innych pierwiatsków śladowych (działanie rakotwórcze, wpływ na wzrost, długość życia i przeżywalność, płodność i zdolność rozrodczą zwierząt doświadczalnych).4
T-A-5Zanieczyszczenia organiczne w żywności - ocena ryzyka dla konsumentów.3
15
wykłady
T-W-1Główne grupy ksenobiotyków. Źródła kesnobiotyków w żywności2
T-W-2Czynniki wpływające na toksyczność substancji (fizykochemiczne, biologiczne, środowiskowe).2
T-W-3Losy trucizn w organizmie. Dostępność biologiczna ksenobiotyków. Transport, dystrybucja wewnątrzustrojowa i przemiany.2
T-W-4Stopnie toksyczności substancji. Zależność dawka – efekt/dawka – odpowiedź.2
T-W-5Charakterystyka toksykologiczna głównych zanieczyszczeń żywności.4
T-W-6Charakterystyka toksykologiczna susbstancji dodowanych celowo do żywności.3
15

Obciążenie pracą studenta - formy aktywności

KODForma aktywnościGodziny
ćwiczenia audytoryjne
A-A-1uczestnictwo w zajęciach15
A-A-2studiowanie literatury8
A-A-3przygotowanie się do zajęć i zaliczenia ćwiczeń7
30
wykłady
A-W-1uczestnictwo w zajęciach15
A-W-2studiowanie literatury5
A-W-3przygotowanie się do zaliczenia wykładów5
A-W-4przygotowanie się do zajęć i zaliczenia części wykładowej5
30

Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne

KODMetoda nauczania / narzędzie dydaktyczne
M-1Wykład informacyjny
M-2Wykład konwersatoryjny
M-3dyskusja dydaktyczna
M-4pokaz

Sposoby oceny

KODSposób oceny
S-1Ocena formująca: zaliczenie ustne
S-2Ocena formująca: zaliczenia pisemne
S-3Ocena podsumowująca: zaliczenie pisemne

Zamierzone efekty kształcenia - wiedza

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
BL_1A_BŻ-S-O6.4_W01
dokonuje charakterystyki toksykologicznej wybranych substancji dodawanych celowo do żywności i stanowiących jej zanieczyszczenie
BL_1A_W16, BL_1A_W24P1A_W01, P1A_W04, P1A_W05C-2T-W-1, T-W-6, T-W-5, T-A-4, T-A-5M-1, M-2, M-3S-2
BL_1A_BŻ-S-O6.4_W02
zna przemiany substancji toksycznych i szkodliwych w organizmie i czynniki wplywające na toksyczność substancji
BL_1A_W19P1A_W01, P1A_W03, P1A_W04, P1A_W05C-1T-W-1, T-W-4, T-W-2, T-A-2, T-W-3M-1, M-2S-2

Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
BL_1A_BŻ-S-O6.4_U01
student posiada umiejętność analizy i interpretacji wyników i dokonywania oceny ryzyka toksykologicznego konsumentów
BL_1A_U06, BL_1A_U19P1A_U01, P1A_U04, P1A_U06, P1A_U07, P1A_U10, P1A_U11C-2, C-3T-A-2, T-A-4, T-A-3, T-A-1, T-A-5M-3, M-4S-1, S-2

Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
BL_1A_BŻ-S-O6.4_K01
umiejętnie korzysta z naukowych źródeł informaji
BL_1A_K05P1A_K01, P1A_K05, P1A_K07C-1, C-3, C-2T-W-6, T-W-2, T-A-2, T-A-4, T-W-1, T-A-5, T-W-4, T-W-5, T-A-1, T-W-3, T-A-3M-1, M-3, M-4, M-2S-1

Kryterium oceny - wiedza

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
BL_1A_BŻ-S-O6.4_W01
dokonuje charakterystyki toksykologicznej wybranych substancji dodawanych celowo do żywności i stanowiących jej zanieczyszczenie
2,0
3,0student dokonuje charakterystyki toksykologicznej najważniejszych substancji dodawanych celowo do żywności i stanowiących jej zanieczyszczenie
3,5
4,0
4,5
5,0
BL_1A_BŻ-S-O6.4_W02
zna przemiany substancji toksycznych i szkodliwych w organizmie i czynniki wplywające na toksyczność substancji
2,0
3,0student wykazuje znajomość przemian, jakim podlegają ksenobiotyki w organizmie człowieka oraz opisuje podstawowe czynniki wpływające na toksyczność substancji
3,5
4,0
4,5
5,0

Kryterium oceny - umiejętności

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
BL_1A_BŻ-S-O6.4_U01
student posiada umiejętność analizy i interpretacji wyników i dokonywania oceny ryzyka toksykologicznego konsumentów
2,0
3,0student wykazuje umiejętność analizy i interpretacji wyników. Umie dokonać oceny ryzyka toksykologicznego konsumentów w podstawowym zakresie.
3,5
4,0
4,5
5,0

Literatura podstawowa

  1. Seńczuk W. (red.), Toksykologia współczesna, Warszawa, PZWL, 2006
  2. Brzozowska A. (red.), Toksykologia żywności, SGGW, Warszawa, 2010

Literatura dodatkowa

  1. Nikonorow M., Urbanek-Karłowska B., Toksykologia żywności, PZWL, Warszawa, 1987

Treści programowe - ćwiczenia audytoryjne

KODTreść programowaGodziny
T-A-1Oszacowanie pobrania z dietą wybranych chemicznych zanieczyszczeń żywności.4
T-A-2Wpływ procesów technologicznych na zawartość wybranych zanieczyszczen chemicznych.2
T-A-3Wykrywanie obecności wybranych konserwantów w produktach spożywczych.2
T-A-4Ocena działania toksycznego metali toksycznych i innych pierwiatsków śladowych (działanie rakotwórcze, wpływ na wzrost, długość życia i przeżywalność, płodność i zdolność rozrodczą zwierząt doświadczalnych).4
T-A-5Zanieczyszczenia organiczne w żywności - ocena ryzyka dla konsumentów.3
15

Treści programowe - wykłady

KODTreść programowaGodziny
T-W-1Główne grupy ksenobiotyków. Źródła kesnobiotyków w żywności2
T-W-2Czynniki wpływające na toksyczność substancji (fizykochemiczne, biologiczne, środowiskowe).2
T-W-3Losy trucizn w organizmie. Dostępność biologiczna ksenobiotyków. Transport, dystrybucja wewnątrzustrojowa i przemiany.2
T-W-4Stopnie toksyczności substancji. Zależność dawka – efekt/dawka – odpowiedź.2
T-W-5Charakterystyka toksykologiczna głównych zanieczyszczeń żywności.4
T-W-6Charakterystyka toksykologiczna susbstancji dodowanych celowo do żywności.3
15

Formy aktywności - ćwiczenia audytoryjne

KODForma aktywnościGodziny
A-A-1uczestnictwo w zajęciach15
A-A-2studiowanie literatury8
A-A-3przygotowanie się do zajęć i zaliczenia ćwiczeń7
30
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - wykłady

KODForma aktywnościGodziny
A-W-1uczestnictwo w zajęciach15
A-W-2studiowanie literatury5
A-W-3przygotowanie się do zaliczenia wykładów5
A-W-4przygotowanie się do zajęć i zaliczenia części wykładowej5
30
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaBL_1A_BŻ-S-O6.4_W01dokonuje charakterystyki toksykologicznej wybranych substancji dodawanych celowo do żywności i stanowiących jej zanieczyszczenie
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówBL_1A_W16zna mechanizmy reakcji obronnych żywego organizmu w odpowiedzi na różnorodne substacje i patogeny
BL_1A_W24wykazuje znajomość aspektu społeczno-humanistycznego koncepcji żywności funkcjonalnej oraz podstaw dietetyki i technologi żywności
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaP1A_W01rozumie podstawowe zjawiska i procesy przyrodnicze
P1A_W04ma wiedzę w zakresie najważniejszych problemów z zakresu dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów oraz zna ich powiązania z innymi dyscyplinami przyrodniczymi
P1A_W05ma wiedzę w zakresie podstawowych kategorii pojęciowych i terminologii przyrodniczej oraz ma znajomość rozwoju dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów i stosowanych w nich metod badawczych
Cel przedmiotuC-2zapoznanie studentów z charakterystyką toksykologiczną wybranych ksenobiotyków
Treści programoweT-W-1Główne grupy ksenobiotyków. Źródła kesnobiotyków w żywności
T-W-6Charakterystyka toksykologiczna susbstancji dodowanych celowo do żywności.
T-W-5Charakterystyka toksykologiczna głównych zanieczyszczeń żywności.
T-A-4Ocena działania toksycznego metali toksycznych i innych pierwiatsków śladowych (działanie rakotwórcze, wpływ na wzrost, długość życia i przeżywalność, płodność i zdolność rozrodczą zwierząt doświadczalnych).
T-A-5Zanieczyszczenia organiczne w żywności - ocena ryzyka dla konsumentów.
Metody nauczaniaM-1Wykład informacyjny
M-2Wykład konwersatoryjny
M-3dyskusja dydaktyczna
Sposób ocenyS-2Ocena formująca: zaliczenia pisemne
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0student dokonuje charakterystyki toksykologicznej najważniejszych substancji dodawanych celowo do żywności i stanowiących jej zanieczyszczenie
3,5
4,0
4,5
5,0
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaBL_1A_BŻ-S-O6.4_W02zna przemiany substancji toksycznych i szkodliwych w organizmie i czynniki wplywające na toksyczność substancji
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówBL_1A_W19nazywa mechanizmy podstawowych procesów życiowych organizmów na różnym poziomie organizacji
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaP1A_W01rozumie podstawowe zjawiska i procesy przyrodnicze
P1A_W03ma wiedzę z zakresu matematyki, fizyki i chemii niezbędną dla zrozumienia podstawowych procesów i zjawisk przyrodniczych
P1A_W04ma wiedzę w zakresie najważniejszych problemów z zakresu dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów oraz zna ich powiązania z innymi dyscyplinami przyrodniczymi
P1A_W05ma wiedzę w zakresie podstawowych kategorii pojęciowych i terminologii przyrodniczej oraz ma znajomość rozwoju dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów i stosowanych w nich metod badawczych
Cel przedmiotuC-1zapoznanie studentów z metabolizmem trucizn i czynnikami wplywajacymi na toksyczność substancji
Treści programoweT-W-1Główne grupy ksenobiotyków. Źródła kesnobiotyków w żywności
T-W-4Stopnie toksyczności substancji. Zależność dawka – efekt/dawka – odpowiedź.
T-W-2Czynniki wpływające na toksyczność substancji (fizykochemiczne, biologiczne, środowiskowe).
T-A-2Wpływ procesów technologicznych na zawartość wybranych zanieczyszczen chemicznych.
T-W-3Losy trucizn w organizmie. Dostępność biologiczna ksenobiotyków. Transport, dystrybucja wewnątrzustrojowa i przemiany.
Metody nauczaniaM-1Wykład informacyjny
M-2Wykład konwersatoryjny
Sposób ocenyS-2Ocena formująca: zaliczenia pisemne
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0student wykazuje znajomość przemian, jakim podlegają ksenobiotyki w organizmie człowieka oraz opisuje podstawowe czynniki wpływające na toksyczność substancji
3,5
4,0
4,5
5,0
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaBL_1A_BŻ-S-O6.4_U01student posiada umiejętność analizy i interpretacji wyników i dokonywania oceny ryzyka toksykologicznego konsumentów
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówBL_1A_U06posiada umiejętność rozumienia mechanizmów determinujących funkcje życiowe, ontogenezę; potrafi posługiwać się podstawowymi narzędziami biologii molekularnej, inżynierii genetycznej, potrafi określić obszary, w których wykorzystuje się techniki molekularne; potrafi przeprowadzić proste analizy molekularne pod opieką prowadzącego; posiada umiejętności analizy i interpretacji wyników;
BL_1A_U19umie ocenić jakość surowców oraz ich bezpieczeństwo; zna procedury i etapy pozyskiwania różnych produktów żywnościowych; rozważa wpływ czynników abiotycznych na jakość produktów żywnościowych;
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaP1A_U01stosuje podstawowe techniki i narzędzia badawcze w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów
P1A_U04wykonuje zlecone proste zadania badawcze lub ekspertyzy pod kierunkiem opiekuna naukowego
P1A_U06przeprowadza obserwacje oraz wykonuje w terenie lub laboratorium proste pomiary fizyczne, biologiczne i chemiczne
P1A_U07wykazuje umiejętność poprawnego wnioskowania na podstawie danych pochodzących z różnych źródeł
P1A_U10posiada umiejętność wystąpień ustnych w języku polskim i języku obcym, dotyczących zagadnień szczegółowych z zakresu dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów
P1A_U11uczy się samodzielnie w sposób ukierunkowany
Cel przedmiotuC-2zapoznanie studentów z charakterystyką toksykologiczną wybranych ksenobiotyków
C-3zapoznanie studentów z metodami wykrywania i oceny wielkości pobrania określonych ksenobiotyków
Treści programoweT-A-2Wpływ procesów technologicznych na zawartość wybranych zanieczyszczen chemicznych.
T-A-4Ocena działania toksycznego metali toksycznych i innych pierwiatsków śladowych (działanie rakotwórcze, wpływ na wzrost, długość życia i przeżywalność, płodność i zdolność rozrodczą zwierząt doświadczalnych).
T-A-3Wykrywanie obecności wybranych konserwantów w produktach spożywczych.
T-A-1Oszacowanie pobrania z dietą wybranych chemicznych zanieczyszczeń żywności.
T-A-5Zanieczyszczenia organiczne w żywności - ocena ryzyka dla konsumentów.
Metody nauczaniaM-3dyskusja dydaktyczna
M-4pokaz
Sposób ocenyS-1Ocena formująca: zaliczenie ustne
S-2Ocena formująca: zaliczenia pisemne
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0student wykazuje umiejętność analizy i interpretacji wyników. Umie dokonać oceny ryzyka toksykologicznego konsumentów w podstawowym zakresie.
3,5
4,0
4,5
5,0
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaBL_1A_BŻ-S-O6.4_K01umiejętnie korzysta z naukowych źródeł informaji
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówBL_1A_K05ma otwartą i poszukującą postawę ogólnego i kierunkowego kształtowania i rozwijania własnej aktywności poznawczej w oparciu o różne naukowe źródła informacji
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaP1A_K01rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie
P1A_K05rozumie potrzebę podnoszenia kompetencji zawodowych i osobistych
P1A_K07wykazuje potrzebę stałego aktualizowania wiedzy kierunkowej
Cel przedmiotuC-1zapoznanie studentów z metabolizmem trucizn i czynnikami wplywajacymi na toksyczność substancji
C-3zapoznanie studentów z metodami wykrywania i oceny wielkości pobrania określonych ksenobiotyków
C-2zapoznanie studentów z charakterystyką toksykologiczną wybranych ksenobiotyków
Treści programoweT-W-6Charakterystyka toksykologiczna susbstancji dodowanych celowo do żywności.
T-W-2Czynniki wpływające na toksyczność substancji (fizykochemiczne, biologiczne, środowiskowe).
T-A-2Wpływ procesów technologicznych na zawartość wybranych zanieczyszczen chemicznych.
T-A-4Ocena działania toksycznego metali toksycznych i innych pierwiatsków śladowych (działanie rakotwórcze, wpływ na wzrost, długość życia i przeżywalność, płodność i zdolność rozrodczą zwierząt doświadczalnych).
T-W-1Główne grupy ksenobiotyków. Źródła kesnobiotyków w żywności
T-A-5Zanieczyszczenia organiczne w żywności - ocena ryzyka dla konsumentów.
T-W-4Stopnie toksyczności substancji. Zależność dawka – efekt/dawka – odpowiedź.
T-W-5Charakterystyka toksykologiczna głównych zanieczyszczeń żywności.
T-A-1Oszacowanie pobrania z dietą wybranych chemicznych zanieczyszczeń żywności.
T-W-3Losy trucizn w organizmie. Dostępność biologiczna ksenobiotyków. Transport, dystrybucja wewnątrzustrojowa i przemiany.
T-A-3Wykrywanie obecności wybranych konserwantów w produktach spożywczych.
Metody nauczaniaM-1Wykład informacyjny
M-3dyskusja dydaktyczna
M-4pokaz
M-2Wykład konwersatoryjny
Sposób ocenyS-1Ocena formująca: zaliczenie ustne