Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Wydział Biotechnologii i Hodowli Zwierząt - Biologia (S1)
specjalność: Bezpieczeństwo żywności

Sylabus przedmiotu Higiena i toksykologia żywności:

Informacje podstawowe

Kierunek studiów Biologia
Forma studiów studia stacjonarne Poziom pierwszego stopnia
Tytuł zawodowy absolwenta licencjat
Obszary studiów nauk przyrodniczych
Profil ogólnoakademicki
Moduł
Przedmiot Higiena i toksykologia żywności
Specjalność Bezpieczeństwo żywności
Jednostka prowadząca Katedra Biotechnologii Rozrodu Zwierząt i Higieny Środowiska
Nauczyciel odpowiedzialny Agnieszka Tomza-Marciniak <Agnieszka.Tomza-Marciniak@zut.edu.pl>
Inni nauczyciele Bogumiła Pilarczyk <Bogumila.Pilarczyk@zut.edu.pl>
ECTS (planowane) 2,0 ECTS (formy) 2,0
Forma zaliczenia zaliczenie Język polski
Blok obieralny Grupa obieralna

Formy dydaktyczne

Forma dydaktycznaKODSemestrGodzinyECTSWagaZaliczenie
laboratoriaL4 5 1,00,41zaliczenie
wykładyW4 10 1,00,59zaliczenie

Wymagania wstępne

KODWymaganie wstępne
W-1znajomość fizjologii, biochemii

Cele przedmiotu

KODCel modułu/przedmiotu
C-1zapoznanie studentów z metabolizmem trucizn i czynnikami wplywajacymi na toksyczność substancji
C-2zapoznanie studentów z charakterystyką toksykologiczną wybranych substancji
C-3zapoznanie studentów z charakterystyką wybranych czynników biologicznych skażających żywność

Treści programowe z podziałem na formy zajęć

KODTreść programowaGodziny
laboratoria
T-L-1Ocena pobrania z dietą wybranych ksenobiotyków.2
T-L-2Charakterystyka wybranych biologicznych zanieczyszczeń żywności.1
T-L-3Wykrywanie syntetycznych barwników w żywności.2
5
wykłady
T-W-1Higiena żywności – cel i zadania. Higiena produkcji żywności – powietrze, woda i personel jako potencjalne źródło skażenia żywności w zakładach produkcyjnych.2
T-W-2Toksykologia żywności. Przedmiot i cel badań toksykologicznych. Trucizny, dawki, zatrucia i ich przyczyny. Wchłanianie, dystrybucja, biotransformacja i wydalania trucizn.2
T-W-3Warunki akceptacji substancji chemicznej jako dodatku do żywności. Zakres badań w ocenie toksykologicznej dodatków do żywności. Procedura zapewnienia bezpieczeństwa związków chemicznych dodawanych do żywności.2
T-W-4Monitoring zanieczyszczeń chemicznych żywności. System wczesnego ostrzegania o niebezpiecznych produktach żywnościowych i środkach żywienia zwierząt – RASFF.2
T-W-5Charakterystyka substancji antyodżywczych obecnych w żywności2
10

Obciążenie pracą studenta - formy aktywności

KODForma aktywnościGodziny
laboratoria
A-L-1uczestnictwo w zajęciach5
A-L-2studiowanie literatury i opracowanie wskazanych zadań15
A-L-3przygotowanie się do zajęć i zaleczenia części ćwiczeniowej10
30
wykłady
A-W-1uczestnictwo w zajęciach10
A-W-2studiowanie literatury10
A-W-3przygotowanie się do zajęć i zaliczenia części wykładowej10
30

Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne

KODMetoda nauczania / narzędzie dydaktyczne
M-1Wykład informacyjny
M-2Wykład konwersatoryjny
M-3ćwiczenia laboratoryjne
M-4dyskusja dydaktyczna

Sposoby oceny

KODSposób oceny
S-1Ocena formująca: zaliczenie ustne
S-2Ocena formująca: zaliczenia pisemne
S-3Ocena podsumowująca: zaliczenie pisemne

Zamierzone efekty kształcenia - wiedza

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
BL_1A_BŻ-S-D4_W01
dokonuje charakterystyki toksykologicznej wybranych substancji dodawanych celowo do żywności i stanowiących jej zanieczyszczenie
BL_1A_W24, BL_1A_W16P1A_W01, P1A_W04, P1A_W05C-2M-1, M-4, M-3, M-2S-2
BL_1A_BŻ-S-D4_W02
zna przemiany substancji toksycznych i szkodliwych w organizmie i czynniki wplywające na toksyczność substancji
BL_1A_W19P1A_W01, P1A_W03, P1A_W04, P1A_W05C-1T-W-2M-2, M-1S-2
BL_1A_BŻ-S-D4_W03
opisuje wybrane czynniki biologiczne stanowiące zanieczyszczenie żywności, stwarzające zagrożenie dla zdrowia ludzi
BL_1A_W24P1A_W01, P1A_W05C-3T-W-1, T-L-2M-4, M-2, M-3, M-1S-2

Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
BL_1A_BŻ-S-D4_U01
student posiada umiejętność analizy i interpretacji wyników i dokonywania oceny ryzyka toksykologicznego konsumentów
BL_1A_U06, BL_1A_U19P1A_U01, P1A_U04, P1A_U06, P1A_U07, P1A_U10, P1A_U11C-3, C-2T-L-1, T-W-3, T-L-3, T-W-2, T-W-4, T-W-1, T-L-2, T-W-5M-3, M-4, M-1, M-2S-1, S-2

Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
BL_1A_BŻ-S-D4_K01
rozwija własną aktywnośći poznawczej w oparciu o różne naukowe źródła informacji
BL_1A_K05P1A_K01, P1A_K05, P1A_K07C-3, C-2, C-1T-L-3, T-W-4, T-W-5, T-W-3, T-W-1, T-L-1, T-L-2, T-W-2M-2, M-1, M-4, M-3S-1

Kryterium oceny - wiedza

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
BL_1A_BŻ-S-D4_W01
dokonuje charakterystyki toksykologicznej wybranych substancji dodawanych celowo do żywności i stanowiących jej zanieczyszczenie
2,0
3,0student dokonuje charakterystyki toksykologicznej najważniejszych substancji dodawanych celowo do żywności i stanowiących jej zanieczyszczenie
3,5
4,0
4,5
5,0
BL_1A_BŻ-S-D4_W02
zna przemiany substancji toksycznych i szkodliwych w organizmie i czynniki wplywające na toksyczność substancji
2,0
3,0student wykazuje znajomość przemian, jakim podlegają ksenobiotyki w organizmie człowieka oraz opisuje podstawowe czynniki wpływające na toksyczność substancji
3,5
4,0
4,5
5,0
BL_1A_BŻ-S-D4_W03
opisuje wybrane czynniki biologiczne stanowiące zanieczyszczenie żywności, stwarzające zagrożenie dla zdrowia ludzi
2,0
3,0student opisuje najważniejsze czynniki biologiczne stanowiące zanieczyszczenie żywności, stwarzające zagrożenie dla zdrowia ludzi
3,5
4,0
4,5
5,0

Kryterium oceny - umiejętności

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
BL_1A_BŻ-S-D4_U01
student posiada umiejętność analizy i interpretacji wyników i dokonywania oceny ryzyka toksykologicznego konsumentów
2,0
3,0student wykazuje umiejętność analizy i interpretacji wyników. Umie dokonać oceny ryzyka toksykologicznego konsumentów w podstawowym zakresie.
3,5
4,0
4,5
5,0

Literatura podstawowa

  1. Seńczuk W. (red.), Toksykologia współczesna, PZWL, Warszawa, 2006
  2. Brzozowska A. (red.), Toksykologia żywności - przewodnik do ćwiczeń., SGGW, Warszawa, 2010
  3. Gertig H., Żywność a zdrowie, PZWL, Warszawa, 1996

Treści programowe - laboratoria

KODTreść programowaGodziny
T-L-1Ocena pobrania z dietą wybranych ksenobiotyków.2
T-L-2Charakterystyka wybranych biologicznych zanieczyszczeń żywności.1
T-L-3Wykrywanie syntetycznych barwników w żywności.2
5

Treści programowe - wykłady

KODTreść programowaGodziny
T-W-1Higiena żywności – cel i zadania. Higiena produkcji żywności – powietrze, woda i personel jako potencjalne źródło skażenia żywności w zakładach produkcyjnych.2
T-W-2Toksykologia żywności. Przedmiot i cel badań toksykologicznych. Trucizny, dawki, zatrucia i ich przyczyny. Wchłanianie, dystrybucja, biotransformacja i wydalania trucizn.2
T-W-3Warunki akceptacji substancji chemicznej jako dodatku do żywności. Zakres badań w ocenie toksykologicznej dodatków do żywności. Procedura zapewnienia bezpieczeństwa związków chemicznych dodawanych do żywności.2
T-W-4Monitoring zanieczyszczeń chemicznych żywności. System wczesnego ostrzegania o niebezpiecznych produktach żywnościowych i środkach żywienia zwierząt – RASFF.2
T-W-5Charakterystyka substancji antyodżywczych obecnych w żywności2
10

Formy aktywności - laboratoria

KODForma aktywnościGodziny
A-L-1uczestnictwo w zajęciach5
A-L-2studiowanie literatury i opracowanie wskazanych zadań15
A-L-3przygotowanie się do zajęć i zaleczenia części ćwiczeniowej10
30
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - wykłady

KODForma aktywnościGodziny
A-W-1uczestnictwo w zajęciach10
A-W-2studiowanie literatury10
A-W-3przygotowanie się do zajęć i zaliczenia części wykładowej10
30
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaBL_1A_BŻ-S-D4_W01dokonuje charakterystyki toksykologicznej wybranych substancji dodawanych celowo do żywności i stanowiących jej zanieczyszczenie
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówBL_1A_W24wykazuje znajomość aspektu społeczno-humanistycznego koncepcji żywności funkcjonalnej oraz podstaw dietetyki i technologi żywności
BL_1A_W16zna mechanizmy reakcji obronnych żywego organizmu w odpowiedzi na różnorodne substacje i patogeny
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaP1A_W01rozumie podstawowe zjawiska i procesy przyrodnicze
P1A_W04ma wiedzę w zakresie najważniejszych problemów z zakresu dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów oraz zna ich powiązania z innymi dyscyplinami przyrodniczymi
P1A_W05ma wiedzę w zakresie podstawowych kategorii pojęciowych i terminologii przyrodniczej oraz ma znajomość rozwoju dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów i stosowanych w nich metod badawczych
Cel przedmiotuC-2zapoznanie studentów z charakterystyką toksykologiczną wybranych substancji
Metody nauczaniaM-1Wykład informacyjny
M-4dyskusja dydaktyczna
M-3ćwiczenia laboratoryjne
M-2Wykład konwersatoryjny
Sposób ocenyS-2Ocena formująca: zaliczenia pisemne
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0student dokonuje charakterystyki toksykologicznej najważniejszych substancji dodawanych celowo do żywności i stanowiących jej zanieczyszczenie
3,5
4,0
4,5
5,0
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaBL_1A_BŻ-S-D4_W02zna przemiany substancji toksycznych i szkodliwych w organizmie i czynniki wplywające na toksyczność substancji
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówBL_1A_W19nazywa mechanizmy podstawowych procesów życiowych organizmów na różnym poziomie organizacji
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaP1A_W01rozumie podstawowe zjawiska i procesy przyrodnicze
P1A_W03ma wiedzę z zakresu matematyki, fizyki i chemii niezbędną dla zrozumienia podstawowych procesów i zjawisk przyrodniczych
P1A_W04ma wiedzę w zakresie najważniejszych problemów z zakresu dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów oraz zna ich powiązania z innymi dyscyplinami przyrodniczymi
P1A_W05ma wiedzę w zakresie podstawowych kategorii pojęciowych i terminologii przyrodniczej oraz ma znajomość rozwoju dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów i stosowanych w nich metod badawczych
Cel przedmiotuC-1zapoznanie studentów z metabolizmem trucizn i czynnikami wplywajacymi na toksyczność substancji
Treści programoweT-W-2Toksykologia żywności. Przedmiot i cel badań toksykologicznych. Trucizny, dawki, zatrucia i ich przyczyny. Wchłanianie, dystrybucja, biotransformacja i wydalania trucizn.
Metody nauczaniaM-2Wykład konwersatoryjny
M-1Wykład informacyjny
Sposób ocenyS-2Ocena formująca: zaliczenia pisemne
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0student wykazuje znajomość przemian, jakim podlegają ksenobiotyki w organizmie człowieka oraz opisuje podstawowe czynniki wpływające na toksyczność substancji
3,5
4,0
4,5
5,0
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaBL_1A_BŻ-S-D4_W03opisuje wybrane czynniki biologiczne stanowiące zanieczyszczenie żywności, stwarzające zagrożenie dla zdrowia ludzi
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówBL_1A_W24wykazuje znajomość aspektu społeczno-humanistycznego koncepcji żywności funkcjonalnej oraz podstaw dietetyki i technologi żywności
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaP1A_W01rozumie podstawowe zjawiska i procesy przyrodnicze
P1A_W05ma wiedzę w zakresie podstawowych kategorii pojęciowych i terminologii przyrodniczej oraz ma znajomość rozwoju dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów i stosowanych w nich metod badawczych
Cel przedmiotuC-3zapoznanie studentów z charakterystyką wybranych czynników biologicznych skażających żywność
Treści programoweT-W-1Higiena żywności – cel i zadania. Higiena produkcji żywności – powietrze, woda i personel jako potencjalne źródło skażenia żywności w zakładach produkcyjnych.
T-L-2Charakterystyka wybranych biologicznych zanieczyszczeń żywności.
Metody nauczaniaM-4dyskusja dydaktyczna
M-2Wykład konwersatoryjny
M-3ćwiczenia laboratoryjne
M-1Wykład informacyjny
Sposób ocenyS-2Ocena formująca: zaliczenia pisemne
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0student opisuje najważniejsze czynniki biologiczne stanowiące zanieczyszczenie żywności, stwarzające zagrożenie dla zdrowia ludzi
3,5
4,0
4,5
5,0
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaBL_1A_BŻ-S-D4_U01student posiada umiejętność analizy i interpretacji wyników i dokonywania oceny ryzyka toksykologicznego konsumentów
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówBL_1A_U06posiada umiejętność rozumienia mechanizmów determinujących funkcje życiowe, ontogenezę; potrafi posługiwać się podstawowymi narzędziami biologii molekularnej, inżynierii genetycznej, potrafi określić obszary, w których wykorzystuje się techniki molekularne; potrafi przeprowadzić proste analizy molekularne pod opieką prowadzącego; posiada umiejętności analizy i interpretacji wyników;
BL_1A_U19umie ocenić jakość surowców oraz ich bezpieczeństwo; zna procedury i etapy pozyskiwania różnych produktów żywnościowych; rozważa wpływ czynników abiotycznych na jakość produktów żywnościowych;
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaP1A_U01stosuje podstawowe techniki i narzędzia badawcze w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów
P1A_U04wykonuje zlecone proste zadania badawcze lub ekspertyzy pod kierunkiem opiekuna naukowego
P1A_U06przeprowadza obserwacje oraz wykonuje w terenie lub laboratorium proste pomiary fizyczne, biologiczne i chemiczne
P1A_U07wykazuje umiejętność poprawnego wnioskowania na podstawie danych pochodzących z różnych źródeł
P1A_U10posiada umiejętność wystąpień ustnych w języku polskim i języku obcym, dotyczących zagadnień szczegółowych z zakresu dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów
P1A_U11uczy się samodzielnie w sposób ukierunkowany
Cel przedmiotuC-3zapoznanie studentów z charakterystyką wybranych czynników biologicznych skażających żywność
C-2zapoznanie studentów z charakterystyką toksykologiczną wybranych substancji
Treści programoweT-L-1Ocena pobrania z dietą wybranych ksenobiotyków.
T-W-3Warunki akceptacji substancji chemicznej jako dodatku do żywności. Zakres badań w ocenie toksykologicznej dodatków do żywności. Procedura zapewnienia bezpieczeństwa związków chemicznych dodawanych do żywności.
T-L-3Wykrywanie syntetycznych barwników w żywności.
T-W-2Toksykologia żywności. Przedmiot i cel badań toksykologicznych. Trucizny, dawki, zatrucia i ich przyczyny. Wchłanianie, dystrybucja, biotransformacja i wydalania trucizn.
T-W-4Monitoring zanieczyszczeń chemicznych żywności. System wczesnego ostrzegania o niebezpiecznych produktach żywnościowych i środkach żywienia zwierząt – RASFF.
T-W-1Higiena żywności – cel i zadania. Higiena produkcji żywności – powietrze, woda i personel jako potencjalne źródło skażenia żywności w zakładach produkcyjnych.
T-L-2Charakterystyka wybranych biologicznych zanieczyszczeń żywności.
T-W-5Charakterystyka substancji antyodżywczych obecnych w żywności
Metody nauczaniaM-3ćwiczenia laboratoryjne
M-4dyskusja dydaktyczna
M-1Wykład informacyjny
M-2Wykład konwersatoryjny
Sposób ocenyS-1Ocena formująca: zaliczenie ustne
S-2Ocena formująca: zaliczenia pisemne
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0student wykazuje umiejętność analizy i interpretacji wyników. Umie dokonać oceny ryzyka toksykologicznego konsumentów w podstawowym zakresie.
3,5
4,0
4,5
5,0
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaBL_1A_BŻ-S-D4_K01rozwija własną aktywnośći poznawczej w oparciu o różne naukowe źródła informacji
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówBL_1A_K05ma otwartą i poszukującą postawę ogólnego i kierunkowego kształtowania i rozwijania własnej aktywności poznawczej w oparciu o różne naukowe źródła informacji
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaP1A_K01rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie
P1A_K05rozumie potrzebę podnoszenia kompetencji zawodowych i osobistych
P1A_K07wykazuje potrzebę stałego aktualizowania wiedzy kierunkowej
Cel przedmiotuC-3zapoznanie studentów z charakterystyką wybranych czynników biologicznych skażających żywność
C-2zapoznanie studentów z charakterystyką toksykologiczną wybranych substancji
C-1zapoznanie studentów z metabolizmem trucizn i czynnikami wplywajacymi na toksyczność substancji
Treści programoweT-L-3Wykrywanie syntetycznych barwników w żywności.
T-W-4Monitoring zanieczyszczeń chemicznych żywności. System wczesnego ostrzegania o niebezpiecznych produktach żywnościowych i środkach żywienia zwierząt – RASFF.
T-W-5Charakterystyka substancji antyodżywczych obecnych w żywności
T-W-3Warunki akceptacji substancji chemicznej jako dodatku do żywności. Zakres badań w ocenie toksykologicznej dodatków do żywności. Procedura zapewnienia bezpieczeństwa związków chemicznych dodawanych do żywności.
T-W-1Higiena żywności – cel i zadania. Higiena produkcji żywności – powietrze, woda i personel jako potencjalne źródło skażenia żywności w zakładach produkcyjnych.
T-L-1Ocena pobrania z dietą wybranych ksenobiotyków.
T-L-2Charakterystyka wybranych biologicznych zanieczyszczeń żywności.
T-W-2Toksykologia żywności. Przedmiot i cel badań toksykologicznych. Trucizny, dawki, zatrucia i ich przyczyny. Wchłanianie, dystrybucja, biotransformacja i wydalania trucizn.
Metody nauczaniaM-2Wykład konwersatoryjny
M-1Wykład informacyjny
M-4dyskusja dydaktyczna
M-3ćwiczenia laboratoryjne
Sposób ocenyS-1Ocena formująca: zaliczenie ustne