Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Wydział Kształtowania Środowiska i Rolnictwa - Ochrona środowiska (N1)

Sylabus przedmiotu Zmiany klimatu:

Informacje podstawowe

Kierunek studiów Ochrona środowiska
Forma studiów studia niestacjonarne Poziom pierwszego stopnia
Tytuł zawodowy absolwenta inżynier
Obszary studiów charakterystyki PRK, kompetencje inżynierskie PRK
Profil ogólnoakademicki
Moduł
Przedmiot Zmiany klimatu
Specjalność przedmiot wspólny
Jednostka prowadząca Katedra Kształtowania Środowiska
Nauczyciel odpowiedzialny Jadwiga Nidzgorska-Lencewicz <Jadwiga.Nidzgorska-Lencewicz@zut.edu.pl>
Inni nauczyciele
ECTS (planowane) 2,0 ECTS (formy) 2,0
Forma zaliczenia zaliczenie Język polski
Blok obieralny Grupa obieralna

Formy dydaktyczne

Forma dydaktycznaKODSemestrGodzinyECTSWagaZaliczenie
wykładyW6 21 2,01,00zaliczenie

Wymagania wstępne

KODWymaganie wstępne
W-1Podstawowe informacje dotyczące zjawisk fizycznych w atmosferze.

Cele przedmiotu

KODCel modułu/przedmiotu
C-1Nabycie wiedzy z fizycznych podstaw zmian klimatycznych oraz ich uwarunkowań ze szczególnym uwzględnieniem roli człowieka.
C-2Znajomość podstawowych aktów prawnych w zakresie zmian klimatu.
C-3Umiejętność racjonalnego argumentowania i prowadzenia dyskusji w zakresie zmian klimatu, jego przyczyn i skutków.
C-4Zdobycie kompetencji w zakresie potencjalnych działań zmniejszających zmiany klimatu i adaptacji do tych zmian.

Treści programowe z podziałem na formy zajęć

KODTreść programowaGodziny
wykłady
T-W-1Wprowadzenie, stanowisko nauki na temat obecnej zmiany klimatu i jej przyczyn.1
T-W-2Zmiany klimatu w historii Ziemi, podstawowe wskaźniki paleoklimatu. Współczesne narzędzia i metody pomiarowe klimatu.1
T-W-3System klimatyczny i jego uwarunkowania. Bilans energetyczny Ziemi i konsekwencje jego zaburzenia - efekt cieplarniany. Rola chmur, aerozoli, globalnej cyrkulacji atmosferycznej i oceanów w kształtowaniu klimatu.2
T-W-4Węgiel w środowisku - szybki i wolny cykl węglowy, termostat węglowy.1
T-W-5Antropogeniczne emisje gazów cieplarnianych - przegląd, mechanizm działania. Polskie trendy emisji gazów cieplarnianych.1
T-W-6Wymuszenia, sprzężenia i punkty krytyczne w systemie klimatycznym Ziemi. Czułe punkty systemu klimatycznego (lodowce, lądolody, rafy koralowe, cyklony).1
T-W-7Obecna zmiana klimatu i jej przejawy, wpływ na przyrodę nieożywioną i ożywioną.3
T-W-8Społeczne i psychologiczne konsekwencje zmiany klimatu.1
T-W-9Transformacja sektora energetycznego. Dekarbonizacja gospodarki, zmniejszeniie jej energochłonności i emisyjności. Rola OZE.1
T-W-10Mitygacja i adaptacja do zmiany klimatu - rozwiązania ekonomiczne, gospodarowanie ekosystemami.1
T-W-11Scenariusze zmiany klimatu według raportów IPCC.1
T-W-12Zmiany klimatu w Polsce – stan aktualny i prognozy.1
T-W-13Konwencje klimatyczne.1
T-W-14Akty prawa międzynarodowego, UE oraz prawa krajowego związane z przeciwdziałaniem zmianom klimatu i adaptacją do ich skutków.2
T-W-15Klimatyczne kontrowersje, fakty i mity.2
T-W-16Zaliczenie1
21

Obciążenie pracą studenta - formy aktywności

KODForma aktywnościGodziny
wykłady
A-W-1uczestnictwo w zajęciach21
A-W-2Studiowanie literatury i przygotowanie do zaliczenia27
A-W-3Konsultacje2
50

Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne

KODMetoda nauczania / narzędzie dydaktyczne
M-1Wykład informacyjny

Sposoby oceny

KODSposób oceny
S-1Ocena podsumowująca: zaliczenie treści wykładów

Zamierzone efekty uczenia się - wiedza

Zamierzone efekty uczenia sięOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
OS_1A_C40_W01
Zna składowe systemu klimatycznego i rozumie sposób jego funkcjonowania.
OS_1A_W01C-1T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-6M-1S-1
OS_1A_C40_W02
Rozróżnia naturalne i antropogeniczne czynniki zmian klimatu i rozumie sposób ich oddziaływania. Zna konsekwencje antropogenicznych zmian klimatu.
OS_1A_W08C-1, C-3, C-4T-W-5, T-W-7, T-W-8, T-W-11, T-W-12M-1S-1

Zamierzone efekty uczenia się - umiejętności

Zamierzone efekty uczenia sięOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
OS_1A_C40_U01
Potrafi wskazać/zaproponować potencjalne działania mitygacyjne i adaptacyjne do obserwowanych zmian klimatu
OS_1A_U08C-1, C-4T-W-9, T-W-10M-1S-1
OS_1A_C40_U02
Potrafi wskazać odpowiednie regulacje prawne na poziomie krajowym i międzynarodowym dotyczące problematyki współczesnego ocieplenia klimatu.
OS_1A_U01C-2T-W-13, T-W-14M-1S-1

Zamierzone efekty uczenia się - inne kompetencje społeczne i personalne

Zamierzone efekty uczenia sięOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
OS_1A_C40_K01
Potrafi, w sposób kompetentny, brać udział w dyskusji dotyczącej przyczyn i skutków współczesnych zmian klimatu.
OS_1A_K01, OS_1A_K06C-3T-W-3, T-W-4, T-W-5, T-W-6, T-W-7, T-W-8, T-W-15M-1S-1

Kryterium oceny - wiedza

Efekt uczenia sięOcenaKryterium oceny
OS_1A_C40_W01
Zna składowe systemu klimatycznego i rozumie sposób jego funkcjonowania.
2,0
3,0Potrafi wymienić składowe systemu klimatycznego.
3,5
4,0
4,5
5,0
OS_1A_C40_W02
Rozróżnia naturalne i antropogeniczne czynniki zmian klimatu i rozumie sposób ich oddziaływania. Zna konsekwencje antropogenicznych zmian klimatu.
2,0
3,0Potrafi wymienić naturalne i antropogeniczne czynnki zmian klimatu.
3,5
4,0
4,5
5,0

Kryterium oceny - umiejętności

Efekt uczenia sięOcenaKryterium oceny
OS_1A_C40_U01
Potrafi wskazać/zaproponować potencjalne działania mitygacyjne i adaptacyjne do obserwowanych zmian klimatu
2,0
3,0Potrafi wskazać conajmniej po trzy działania mitygacyjne i adaptacyjne.
3,5
4,0
4,5
5,0
OS_1A_C40_U02
Potrafi wskazać odpowiednie regulacje prawne na poziomie krajowym i międzynarodowym dotyczące problematyki współczesnego ocieplenia klimatu.
2,0
3,0Zna najważniejsze akty prawne na poziomie krajowym związane z przeciwdziałaniem zmianom klimatu i adaptacją do ich skutków.
3,5
4,0
4,5
5,0

Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne

Efekt uczenia sięOcenaKryterium oceny
OS_1A_C40_K01
Potrafi, w sposób kompetentny, brać udział w dyskusji dotyczącej przyczyn i skutków współczesnych zmian klimatu.
2,0
3,0Potrafi przedstawić argumenty wskazujące na antropogeniczny charakter obserwowanych zmian. klimatycznych.
3,5
4,0
4,5
5,0

Literatura podstawowa

  1. Budziszewska M., Kardaś A., Bohdanowicz Z., Klimatyczne ABC. Interdyscyplinarne podstawy współczesnej wiedzy o zmianie klimatu, Wydawnictwo UW, 2021
  2. Popkiewicz M., Kardaś A., Malinowski S., Nauka o klimacie, UW, 2020
  3. IPCC, Zmiana Klimatu 2021, Podstawy fizyczne, Podsumowanie dla Decydentów., 2022, https://klimatycznabazawiedzy.org/raport/zmiana-klimatu-2021-podstawy-fizyczne-podsumowanie-dla-decydentow/
  4. IPPC, Raport o zmianach klimatu, 2022
  5. https://naukaoklimacie.pl/, 2023

Literatura dodatkowa

  1. Cowie J., Zmiany klimatyczne, Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa, 2009, I
  2. Van Andel T.H., Nowe spojrzenie na starą planetę. Zmienne oblicze Ziemi., PWN, Warszawa, 2012, wydanie drugie, (rozdziały 3,4,5)
  3. IMGW-PIB, Wpływ zmian klimatu na środowisko, gospodarkę i społeczeństwo., Warszawa, 2012
  4. Jasikowska K., Pałasz M., Za pięć dwunasta koniec świata. Kryzys klimatyczno-ekologiczny głosem wielu nauk., Biblioteka Jagiellońska, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, 2022
  5. Mann M.E., Nowa wojna klimatyczna. Jak ocalić naszą planetę?, Wydawnictwo Dolnośląskie, 2021

Treści programowe - wykłady

KODTreść programowaGodziny
T-W-1Wprowadzenie, stanowisko nauki na temat obecnej zmiany klimatu i jej przyczyn.1
T-W-2Zmiany klimatu w historii Ziemi, podstawowe wskaźniki paleoklimatu. Współczesne narzędzia i metody pomiarowe klimatu.1
T-W-3System klimatyczny i jego uwarunkowania. Bilans energetyczny Ziemi i konsekwencje jego zaburzenia - efekt cieplarniany. Rola chmur, aerozoli, globalnej cyrkulacji atmosferycznej i oceanów w kształtowaniu klimatu.2
T-W-4Węgiel w środowisku - szybki i wolny cykl węglowy, termostat węglowy.1
T-W-5Antropogeniczne emisje gazów cieplarnianych - przegląd, mechanizm działania. Polskie trendy emisji gazów cieplarnianych.1
T-W-6Wymuszenia, sprzężenia i punkty krytyczne w systemie klimatycznym Ziemi. Czułe punkty systemu klimatycznego (lodowce, lądolody, rafy koralowe, cyklony).1
T-W-7Obecna zmiana klimatu i jej przejawy, wpływ na przyrodę nieożywioną i ożywioną.3
T-W-8Społeczne i psychologiczne konsekwencje zmiany klimatu.1
T-W-9Transformacja sektora energetycznego. Dekarbonizacja gospodarki, zmniejszeniie jej energochłonności i emisyjności. Rola OZE.1
T-W-10Mitygacja i adaptacja do zmiany klimatu - rozwiązania ekonomiczne, gospodarowanie ekosystemami.1
T-W-11Scenariusze zmiany klimatu według raportów IPCC.1
T-W-12Zmiany klimatu w Polsce – stan aktualny i prognozy.1
T-W-13Konwencje klimatyczne.1
T-W-14Akty prawa międzynarodowego, UE oraz prawa krajowego związane z przeciwdziałaniem zmianom klimatu i adaptacją do ich skutków.2
T-W-15Klimatyczne kontrowersje, fakty i mity.2
T-W-16Zaliczenie1
21

Formy aktywności - wykłady

KODForma aktywnościGodziny
A-W-1uczestnictwo w zajęciach21
A-W-2Studiowanie literatury i przygotowanie do zaliczenia27
A-W-3Konsultacje2
50
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia sięOS_1A_C40_W01Zna składowe systemu klimatycznego i rozumie sposób jego funkcjonowania.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOS_1A_W01Opisuje zjawiska i procesy zachodzące w przyrodzie. Zna zasady wykorzystania praw przyrody w technice i życiu codziennym
Cel przedmiotuC-1Nabycie wiedzy z fizycznych podstaw zmian klimatycznych oraz ich uwarunkowań ze szczególnym uwzględnieniem roli człowieka.
Treści programoweT-W-1Wprowadzenie, stanowisko nauki na temat obecnej zmiany klimatu i jej przyczyn.
T-W-2Zmiany klimatu w historii Ziemi, podstawowe wskaźniki paleoklimatu. Współczesne narzędzia i metody pomiarowe klimatu.
T-W-3System klimatyczny i jego uwarunkowania. Bilans energetyczny Ziemi i konsekwencje jego zaburzenia - efekt cieplarniany. Rola chmur, aerozoli, globalnej cyrkulacji atmosferycznej i oceanów w kształtowaniu klimatu.
T-W-6Wymuszenia, sprzężenia i punkty krytyczne w systemie klimatycznym Ziemi. Czułe punkty systemu klimatycznego (lodowce, lądolody, rafy koralowe, cyklony).
Metody nauczaniaM-1Wykład informacyjny
Sposób ocenyS-1Ocena podsumowująca: zaliczenie treści wykładów
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0Potrafi wymienić składowe systemu klimatycznego.
3,5
4,0
4,5
5,0
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia sięOS_1A_C40_W02Rozróżnia naturalne i antropogeniczne czynniki zmian klimatu i rozumie sposób ich oddziaływania. Zna konsekwencje antropogenicznych zmian klimatu.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOS_1A_W08Ma wiedzę o roli i znaczeniu środowiska przyrodniczego, zna zasady zrównoważonego użytkowania środowiska z uwzględnieniem dbałości o różnorodność biologiczną oraz ma wiedzę o zagrożeniach środowiska przyrodniczego. Zna typowe technologie inżynierskie w zakresie ochrony i kształtowania środowiska.
Cel przedmiotuC-1Nabycie wiedzy z fizycznych podstaw zmian klimatycznych oraz ich uwarunkowań ze szczególnym uwzględnieniem roli człowieka.
C-3Umiejętność racjonalnego argumentowania i prowadzenia dyskusji w zakresie zmian klimatu, jego przyczyn i skutków.
C-4Zdobycie kompetencji w zakresie potencjalnych działań zmniejszających zmiany klimatu i adaptacji do tych zmian.
Treści programoweT-W-5Antropogeniczne emisje gazów cieplarnianych - przegląd, mechanizm działania. Polskie trendy emisji gazów cieplarnianych.
T-W-7Obecna zmiana klimatu i jej przejawy, wpływ na przyrodę nieożywioną i ożywioną.
T-W-8Społeczne i psychologiczne konsekwencje zmiany klimatu.
T-W-11Scenariusze zmiany klimatu według raportów IPCC.
T-W-12Zmiany klimatu w Polsce – stan aktualny i prognozy.
Metody nauczaniaM-1Wykład informacyjny
Sposób ocenyS-1Ocena podsumowująca: zaliczenie treści wykładów
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0Potrafi wymienić naturalne i antropogeniczne czynnki zmian klimatu.
3,5
4,0
4,5
5,0
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia sięOS_1A_C40_U01Potrafi wskazać/zaproponować potencjalne działania mitygacyjne i adaptacyjne do obserwowanych zmian klimatu
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOS_1A_U08Inwentaryzuje i waloryzuje zasoby przyrody. Zna i potrafi sporządzać bilanse związane z prawidłowym funkcjonowaniem ekosystemów.
Cel przedmiotuC-1Nabycie wiedzy z fizycznych podstaw zmian klimatycznych oraz ich uwarunkowań ze szczególnym uwzględnieniem roli człowieka.
C-4Zdobycie kompetencji w zakresie potencjalnych działań zmniejszających zmiany klimatu i adaptacji do tych zmian.
Treści programoweT-W-9Transformacja sektora energetycznego. Dekarbonizacja gospodarki, zmniejszeniie jej energochłonności i emisyjności. Rola OZE.
T-W-10Mitygacja i adaptacja do zmiany klimatu - rozwiązania ekonomiczne, gospodarowanie ekosystemami.
Metody nauczaniaM-1Wykład informacyjny
Sposób ocenyS-1Ocena podsumowująca: zaliczenie treści wykładów
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0Potrafi wskazać conajmniej po trzy działania mitygacyjne i adaptacyjne.
3,5
4,0
4,5
5,0
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia sięOS_1A_C40_U02Potrafi wskazać odpowiednie regulacje prawne na poziomie krajowym i międzynarodowym dotyczące problematyki współczesnego ocieplenia klimatu.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOS_1A_U01Posiada umiejętność wyszukiwania, zrozumienia, analizy i wykorzystywania potrzebnych informacji pochodzących z różnych źródeł i wykorzystuje je w uczeniu się przez całe życie. Potrafi wykorzystać do formułowania i rozwiązywania zadań inżynierskich, posiada umiejętność stosowania metod analitycznych, symulacyjnych oraz eksperymentalnych.
Cel przedmiotuC-2Znajomość podstawowych aktów prawnych w zakresie zmian klimatu.
Treści programoweT-W-13Konwencje klimatyczne.
T-W-14Akty prawa międzynarodowego, UE oraz prawa krajowego związane z przeciwdziałaniem zmianom klimatu i adaptacją do ich skutków.
Metody nauczaniaM-1Wykład informacyjny
Sposób ocenyS-1Ocena podsumowująca: zaliczenie treści wykładów
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0Zna najważniejsze akty prawne na poziomie krajowym związane z przeciwdziałaniem zmianom klimatu i adaptacją do ich skutków.
3,5
4,0
4,5
5,0
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia sięOS_1A_C40_K01Potrafi, w sposób kompetentny, brać udział w dyskusji dotyczącej przyczyn i skutków współczesnych zmian klimatu.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOS_1A_K01Ma świadomość ciągłego rozwoju nauk biologicznych i chemicznych. Dokonuje samooceny własnych kompetencji i chętnie doskonali umiejętności.
OS_1A_K06Dostrzega ryzyko i potrafi ocenić skutki zaplanowanych działań inżynieryjnych w zakresie ochrony środowiska. Jest otwarty na krytykę i potrafi w sposób komunikatywny przedstawić swoje poglądy.
Cel przedmiotuC-3Umiejętność racjonalnego argumentowania i prowadzenia dyskusji w zakresie zmian klimatu, jego przyczyn i skutków.
Treści programoweT-W-3System klimatyczny i jego uwarunkowania. Bilans energetyczny Ziemi i konsekwencje jego zaburzenia - efekt cieplarniany. Rola chmur, aerozoli, globalnej cyrkulacji atmosferycznej i oceanów w kształtowaniu klimatu.
T-W-4Węgiel w środowisku - szybki i wolny cykl węglowy, termostat węglowy.
T-W-5Antropogeniczne emisje gazów cieplarnianych - przegląd, mechanizm działania. Polskie trendy emisji gazów cieplarnianych.
T-W-6Wymuszenia, sprzężenia i punkty krytyczne w systemie klimatycznym Ziemi. Czułe punkty systemu klimatycznego (lodowce, lądolody, rafy koralowe, cyklony).
T-W-7Obecna zmiana klimatu i jej przejawy, wpływ na przyrodę nieożywioną i ożywioną.
T-W-8Społeczne i psychologiczne konsekwencje zmiany klimatu.
T-W-15Klimatyczne kontrowersje, fakty i mity.
Metody nauczaniaM-1Wykład informacyjny
Sposób ocenyS-1Ocena podsumowująca: zaliczenie treści wykładów
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0Potrafi przedstawić argumenty wskazujące na antropogeniczny charakter obserwowanych zmian. klimatycznych.
3,5
4,0
4,5
5,0