Wydział Kształtowania Środowiska i Rolnictwa - Ochrona środowiska (N1)
Sylabus przedmiotu Geneza i przekształcenia mokradeł oraz ich ochrona:
Informacje podstawowe
| Kierunek studiów | Ochrona środowiska | ||
|---|---|---|---|
| Forma studiów | studia niestacjonarne | Poziom | pierwszego stopnia |
| Tytuł zawodowy absolwenta | inżynier | ||
| Obszary studiów | charakterystyki PRK, kompetencje inżynierskie PRK | ||
| Profil | ogólnoakademicki | ||
| Moduł | — | ||
| Przedmiot | Geneza i przekształcenia mokradeł oraz ich ochrona | ||
| Specjalność | przedmiot wspólny | ||
| Jednostka prowadząca | Katedra Kształtowania Środowiska | ||
| Nauczyciel odpowiedzialny | Ryszard Malinowski <Ryszard.Malinowski@zut.edu.pl> | ||
| Inni nauczyciele | Justyna Chudecka <Justyna.Chudecka@zut.edu.pl>, Grzegorz Jarnuszewski <Grzegorz.Jarnuszewski@zut.edu.pl>, Edward Meller <Edward.Meller@zut.edu.pl>, Ewa Możdżer <Ewa.Mozdzer@zut.edu.pl> | ||
| ECTS (planowane) | 3,0 | ECTS (formy) | 3,0 |
| Forma zaliczenia | zaliczenie | Język | polski |
| Blok obieralny | 9 | Grupa obieralna | 1 |
Formy dydaktyczne
Wymagania wstępne
| KOD | Wymaganie wstępne |
|---|---|
| W-1 | Podstawowe wiadomości z zakresu gleboznawstwa i ekologii |
Cele przedmiotu
| KOD | Cel modułu/przedmiotu |
|---|---|
| C-1 | Nabycie umiejętności kompleksowej oceny warunków środowiskowych powstawania, rozwoju i degradacji i ochrony mokradeł |
| C-2 | Umiejętność klasyfikacji osadów i gleb hydrogenicznych oraz właściwego ich użytkowania |
Treści programowe z podziałem na formy zajęć
| KOD | Treść programowa | Godziny |
|---|---|---|
| ćwiczenia audytoryjne | ||
| T-A-1 | Makroskopowe i mikroskopowe rozpoznawanie osadów limnicznych oraz torfów i ich stopnia rozkładu. | 2 |
| T-A-2 | Okreslenie przynalezności systematycznej oraz podstawowych właściwości fizycznych i chemicznych oraz stopnia przekształceń antropogenicznych osadów hydrogenicznych na monolitach glebowych. | 3 |
| T-A-3 | Okreslanie na podstawie materiaółów dydaktycznych wybranego mokradła i terenu do niego przyległego - typu zasilania hydrologicznego, genezy osadów hydrogenicznych, aktualnie zachodzących procesów glebotwórczych oraz przynalezności systematycznej. Wyzanaczenie prognostycznych kompleksów wilgotnościowo-glebowych | 2 |
| T-A-4 | Wykonanie na podstawie materiałów dydaktycznych projektu użytkowania i ochrony gleb hydrogenicznych | 2 |
| 9 | ||
| wykłady | ||
| T-W-1 | Geneza mokradeł i gleb organicznych. Akumulacja osadów hydrogenicznych w późnym glacjale i holocenie. Rozmieszczenie osadów hydrogenicznych na świecie i w Polsce | 1 |
| T-W-2 | Metody badań osadów i gleb organicznych | 1 |
| T-W-3 | Klasyfikscja genetyczna torfów i osadów limnicznych | 1 |
| T-W-4 | Systematyka gleb organicznych | 2 |
| T-W-5 | Charakterystyka siedlisk hydrogenicznych, wystepowanie, specyfikacja i zróżnicowanie. Aktualne hydrogeniczne siedliska wilgotnościowe, potencjalne hydrogeniczne siedliska wilgotnościowe. | 1 |
| T-W-6 | Warunki hydrologicznego zasilania siedlisk mokradłowych. Typy hydrologicznego zasilania. Mokradła fluwiogeniczne, torfowiska topogeniczne, torfowiska ambrogeniczne, torfowiska soligeniczne, prognostyczne kompleksy wilgotnościowo-glebowe. | 1 |
| T-W-7 | Właściwości morfologiczne, fizyczne i chemiczne gleb hydrogenicznych oraz ich przekształcenia w procesie murszenia | 1 |
| T-W-8 | Rolnicze, leśne, ekologiczne, socjalne i ekonomiczne uwarunkowania użytkowania mokradeł ich wpływ na właściwości gleb organicznych | 1 |
| T-W-9 | Wykorzystanie przemysłowe osadów hydrogenicznych i wpływ na środowisko | 1 |
| T-W-10 | Ochrona i renaturyzacja gleb organicznych | 2 |
| 12 | ||
Obciążenie pracą studenta - formy aktywności
| KOD | Forma aktywności | Godziny |
|---|---|---|
| ćwiczenia audytoryjne | ||
| A-A-1 | Udział studenta w ćwiczeniach audytoryjnych | 9 |
| A-A-2 | Samodzielne przygotowywanie się do ćwiczeń. | 9 |
| A-A-3 | Przygotowanie do zaliczenia | 5 |
| A-A-4 | Konsultacje | 2 |
| 25 | ||
| wykłady | ||
| A-W-1 | Udział studenta w wykładach | 12 |
| A-W-2 | Samodzielne studiowanie tematyki wykładów | 18 |
| A-W-3 | Przygotowanie do zaliczenia | 18 |
| A-W-4 | konsultacje | 2 |
| 50 | ||
Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne
| KOD | Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne |
|---|---|
| M-1 | Wykład informacyjny przedwtawiający zagadnienia teoretyczne |
| M-2 | Prezentacje multimedialne |
| M-3 | Praca w grupach - praca z monolitami glebowymi. |
| M-4 | Dyskusja dydaktyczna |
Sposoby oceny
| KOD | Sposób oceny |
|---|---|
| S-1 | Ocena formująca: Ocena przygotowanych i opracowanych samodzielnie monolitów glebowych |
| S-2 | Ocena podsumowująca: Sumaryczna ocena aktywności i zdobytej wiedzy na ćwiczeniach audytoryjnych |
| S-3 | Ocena podsumowująca: Zaliczenie podsumowujące zdobytą wiedzę na wykładach |
Zamierzone efekty uczenia się - wiedza
| Zamierzone efekty uczenia się | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| OS_1A_O09-1_W01 W zakresie wiedzy student potrafi zdefiniować podstawowe pojęcia z zakresu: kryteriów i zasad klasyfikacji gleb hydrogenicznych oraz sposobów ich użytkowania i ochrony; funkcji gleb hydrogenicznych | OS_1A_W09 | — | — | C-1, C-2 | T-A-4, T-W-9, T-A-1, T-W-5, T-W-1, T-A-3, T-W-3, T-W-6, T-W-4, T-W-8, T-W-2, T-A-2, T-W-10, T-W-7 | M-1, M-2, M-3, M-4 | S-2 |
Zamierzone efekty uczenia się - umiejętności
| Zamierzone efekty uczenia się | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| OS_1A_O09-1_U01 Student potrafi samodzielnie opisać genezę i aktualnie zachodzące procesy glebotwórcze w glebach hydrogenicznych, ocenić stopień ich przekształceń i zaproponować sposób ich użytkowania | OS_1A_U01, OS_1A_U06 | — | — | C-1, C-2 | T-A-3, T-A-2, T-A-1, T-A-4 | M-1, M-2, M-3, M-4 | S-1, S-2, S-3 |
Zamierzone efekty uczenia się - inne kompetencje społeczne i personalne
| Zamierzone efekty uczenia się | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| OS_1A_O09-1_K01 Zrozumienie podstawowych procesów środowiskowych w funkcjonowaniu ekosystemów mokradłowych. Opanowanie założeń i kryteriów klasyfikacji gleb hydrogenicnych i ich użytkowania | OS_1A_K01 | — | — | C-1, C-2 | T-A-1, T-A-4, T-A-2, T-A-3 | M-1, M-2, M-3, M-4 | S-1, S-2, S-3 |
Kryterium oceny - wiedza
| Efekt uczenia się | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| OS_1A_O09-1_W01 W zakresie wiedzy student potrafi zdefiniować podstawowe pojęcia z zakresu: kryteriów i zasad klasyfikacji gleb hydrogenicznych oraz sposobów ich użytkowania i ochrony; funkcji gleb hydrogenicznych | 2,0 | Student: - nie potrafi zdefiniować podstawowych pojęć z zakresu klasyfikacji gleb hydrogenicznych oraz sposobów ich użytkowania i ochrony - nie zna podstawowych pozycji literatury przedmiotu, - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje obojętność, - w zakresie wyrażania wiedzy popełnia bardzo dużo błędów merytorycznych. |
| 3,0 | Student: - w zakresie wiedzy opanował podstawowy materiał programowy, - w zakresie rozumienia wiedzy opanował podstawowy zakres materiału, - w zakresie opanowania wiedzy przyswoił zasadnicze treści programowe, - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje średnie zainteresowanie, - w zakresie wyrażania wiedzy popełnia wiele błędów. | |
| 3,5 | Student: - w zakresie wiedzy opanował podstawowy materiał programowy, - w zakresie rozumienia wiedzy opanował podstawowy zakres materiału, - w zakresie opanowania wiedzy przyswoił zasadnicze treści programowe, - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje średnie zainteresowanie, - w zakresie wyrażania wiedzy popełnia wiele błędów. | |
| 4,0 | Student: - w zakresie wiedzy opanował prawie cały materiał programowy, - w zakresie rozumienia wiedzy opanował poprawnie całość zakresu materiału, - w zakresie opanowania wiedzy przyswoił zasadnicze treści programowe prawie dokładnie, - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje duże zainteresowanie, - w zakresie wyrażania wiedzy popełnia sporadycznie błędy . | |
| 4,5 | Student: - w zakresie wiedzy opanował cały materiał programowy, - w zakresie rozumienia wiedzy opanował wszystkie treści programowe, - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje duże zainteresowanie, - w zakresie wyrażania wiedzy nie popełnia błędów. | |
| 5,0 | Student: - w zakresie wiedzy wykracza poza materiał programowy, - w zakresie rozumienia wiedzy opanował wszystkie treści programowe, - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje duże zainteresowanie i ciekawość poznawczą, - w zakresie wyrażania wiedzy nie popełnia błędów. |
Kryterium oceny - umiejętności
| Efekt uczenia się | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| OS_1A_O09-1_U01 Student potrafi samodzielnie opisać genezę i aktualnie zachodzące procesy glebotwórcze w glebach hydrogenicznych, ocenić stopień ich przekształceń i zaproponować sposób ich użytkowania | 2,0 | Student: -nie potrafi zidentyfikować i poradzić sobie samodzielnie z trudnościami mogącymi pojawić się na każdym z etapów tworzenia pracy, nie operuje wiedzą kontekstową. |
| 3,0 | Student: - potrafi zidentyfikować i poradzić sobie, z wydatną pomocą nauczyciela, z wybranymi trudnościami związanymi z procesem przygotowania zleconej pracy. | |
| 3,5 | Student: - potrafi zidentyfikować i poradzić sobie, z nieznaczną pomocą nauczyciela, z wybranymi trudnościami związanymi z procesem przygotowania zleconej pracy. | |
| 4,0 | Student: - potrafi identyfikować i samodzielnie radzić sobie z podstawowymi trudnościami związanymi ze zleconą pracą. | |
| 4,5 | Student: - potrafi samodzielnie zidentyfikować i radzić sobie z podstawowymi trudnościami związanymi ze zleconą pracą. | |
| 5,0 | Student: - samodzielnie identyfikuje i rozwiązuje trudności związane z procesem przygotowania własnego zadanej pracy. |
Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne
| Efekt uczenia się | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| OS_1A_O09-1_K01 Zrozumienie podstawowych procesów środowiskowych w funkcjonowaniu ekosystemów mokradłowych. Opanowanie założeń i kryteriów klasyfikacji gleb hydrogenicnych i ich użytkowania | 2,0 | W zakresie prac zespołowych student: - nie potrafi zaplanować i wykonać pracy na każdym z jej etapów. W zakresie działania, postaw i motywacji: - student unika podejmowania działań, nie wykazuje inicjatywy, wykazuje postawę nieprzychylną wobec wszelkich poczynań nauczyciela. |
| 3,0 | W zakresie prac zespołowych student: - planuje i wykonuje pracę w sposób nieudolny na każdym z jej etapów W zakresie działania, postaw i motywacji: - student nie unika podejmowania działań, ale też nie podejmuje ich z własnej woli. Wykazuje postawę neutralną (obojętną) wobec poleceń nauczyciela. | |
| 3,5 | W zakresie prac zespołowych student: - planuje i wykonuje pracę na poziomie podstawowym na każdym z jej etapów W zakresie działania, postaw i motywacji: - student nie unika podejmowania działań, ale też nie podejmuje ich z własnej woli. Adaptuje się jednak do sytuacji dydaktycznych zaaranżowanych przez nauczyciela. Wykazuje postawę umiarkowanie przychylną wobec poczynań nauczyciela. | |
| 4,0 | W zakresie prac zespołowych student: - rozdysponowuje lub pomaga w rozdzieleniu zadań wśród członków zespołu, potrafi wykorzystywać informacje kontekstowe do realizacji zadań zespołowych. W zakresie działania, postaw i motywacji: - student dostosowuje się do sytuacji dydaktycznej, w jakiej się znalazł. Podejmuje działania z własnej woli, ale nie angażuje się spontanicznie. | |
| 4,5 | W zakresie prac zespołowych student: - potrafi samodzielnie zaplanować, sprecyzować cele i czynnie uczestniczyć w rozdysponowywaniu zadań i ich realizacji na każdym etapie pracy. W zakresie działania, postaw i motywacji: - student nie tylko dostosowuje się do sytuacji dydaktycznej, w jakiej się znalazł, ale i organizuje ją w pewien sposób wykazując przy tym przychylną postawę wobec poczynań nauczyciela. | |
| 5,0 | W zakresie prac zespołowych student: potrafi samodzielnie zaplanować i sprecyzować cele, a także rozdzielić zadania między członków zespołu oraz panować nad współpracą w zespole (motywowanie do działania). Dba o terminowość i sposób prezentacji wyników. W zakresie działania, postaw i motywacji: - student samorzutnie rozpoczyna danego rodzaju działania, kierując się przy tym pozytywną postawą wobec poczynań nauczyciela. |
Literatura podstawowa
- Piotr Ilnicki i Lech Wojciech Szajdak, Zanikanie torfowisk, Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, Poznań, 2016
- Tobolski K., Przewodnik do oznaczania torfów i osadów jeziornych, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa, 2000
- Ilnicki P., Torfowiska i torf, Wyd. AR w Poznaniu, Poznań, 2002
- Franciszek Maciak, Stefan Liwski, Ćwiczenia z torfoznawstwa, SGGW, Warszawa, 1996
Literatura dodatkowa
- Redakcja Robert Stańko, Lesław Wołejko, Paweł Pawlaczyk, Podręcznik dobrych praktyk w ochronie torfowisk alkalicznych, Klubu Przyrodników, Świebodzin, 2018, ISBN: 978-83-63426-23-1
- Bednarek R., Dziadowiec H., Pokojska U., Prusinkiewicz Z., Badania ekologiczno-gleboznawcze, PWN, Warszawa, 2004
- Koćmit A., Niedźwiecki E., Zabłocki Z., Gleboznawstwo z elementami geologii, AR Szczecin, Szczecin, 1997
- Radakcja Halina Jankowska-Hulejt, Hydrogeniczne siedliska wilgotnościowe, IMiUZ, Falenty, 1992