Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Wydział Nauk o Żywności i Rybactwa - Gospodarka i Zarządzanie Środowiskiem Wodnym (S1)

Sylabus przedmiotu Hydrozoologia:

Informacje podstawowe

Kierunek studiów Gospodarka i Zarządzanie Środowiskiem Wodnym
Forma studiów studia stacjonarne Poziom pierwszego stopnia
Tytuł zawodowy absolwenta inżynier
Obszary studiów nauk rolniczych, leśnych i weterynaryjnych, studiów inżynierskich
Profil ogólnoakademicki
Moduł
Przedmiot Hydrozoologia
Specjalność przedmiot wspólny
Jednostka prowadząca Katedra Hydrobiologii, Ichtiologii i Biotechnologii Rozrodu
Nauczyciel odpowiedzialny Kinga Mazurkiewicz-Zapałowicz <Kinga.Mazurkiewicz-Zapalowicz@zut.edu.pl>
Inni nauczyciele Ewa Sobecka <Ewa.Sobecka@zut.edu.pl>, Maria Wolska <Maria.Wolska@zut.edu.pl>
ECTS (planowane) 4,0 ECTS (formy) 4,0
Forma zaliczenia egzamin Język polski
Blok obieralny Grupa obieralna

Formy dydaktyczne

Forma dydaktycznaKODSemestrGodzinyECTSWagaZaliczenie
laboratoriaL3 30 2,00,50zaliczenie
wykładyW3 30 2,00,50egzamin

Wymagania wstępne

KODWymaganie wstępne
W-1Znajomość biologii, szczególnie zoologii, ogólnej i systematycznej bezkęgowców i kregowców

Cele przedmiotu

KODCel modułu/przedmiotu
C-1Zapoznanie studenta z podstawowymi kryteriami identyfikacji grup taksonomicznych bezkręgowców i kręgowców żyjących w wodach śródlądowych i morskich.
C-2Zapoznanie studenta ze znaczeniem hydrobiontów w ekosystemamach wodnych
C-3Zapoznanie z biologią podstawowych grup sytrematycznych hydrobiontów bezkręgowych i kregowców

Treści programowe z podziałem na formy zajęć

KODTreść programowaGodziny
laboratoria
T-L-1Protozoa - pierwotniaki. Charakterstyka i biologia typu oraz poszczególnych gromad Protozoa. Porifera (Spongia) – gąbki Ogólna budowa i biologia gąbek, powstawanie szkieletu, rozmnażanie bezpłciowe gąbek. Rola gąbek w środowisku. Coelenterata (parzydełkowce) Charakterystyka typu parzydełkowców oraz poszczególnych gromad i podgromad. Budowa i biologia polipa i meduzy u omawianych gromad. Przemiana pokoleń. Rotifera (wrotki) Budowa i biologia wrotków: jama ciała, układ trawienny, wydalniczy i nerwowy; różnice pomiędzy wrotkami planktonowymi i osiadłymi. Znaczenie w środowisku. Annelida (pierścienice) Charakterystyczne cechy pierścienic. Poznanie przedstawicieli gromad wieloszczetów, skąposzczetów i pijawek. Przystosowania Hirudinea do pasożytnictwa. Biologia i znaczenie poszczególnych gromad w środowisku. Sprawdzian pisemny6
T-L-2Budowa i biologia skorupiaków Przegląd skorupiaków Entomostraca I – gromada Branchiopoda (skrzelonogi) z rządów: Anostraca, Notostraca i Cladocera. Części ciała, segmentacja, budowa odnóży oraz układów: pokarmowego, krwionośnego, wydalniczego, nerwowego. Odżywianie się i rozmnażanie wioślarek. Znaczenie Cladocera. Przegląd skorupiaków Entomostraca II– gromada Branchiopoda (skrzelonogi): Branchiura (splewki, tarczenice), Copepoda (widłonogi), Ostracoda (małżoraczki) i Cirripedia (wąsonogi) - Balanus crenatus Lepas sp. – kaczenice. Przegląd skorupiaków Malacostraca I z Eumalacostraca (pancerzowce właściwe) z rzędów: Stomatopoda (ustonogi), Mysidacea – lasonogi, Cumacea – ośródki. Przegląd skorupiaków Malacostraca II z Eumalacostraca (pancerzowce właściwe) z rzędów: Isopoda (równonogi), Amphipoda (obunogi). Budowa zewnętrzna i wewnętrzna, środowisko i tryb życia, opieka nad potomstwem u tych skorupiaków . Przegląd skorupiaków Eucarida (raki właściwe) Cechy charakterystyczne rzędów Euphausiacea i Decapoda oraz poszczególnych sekcji. Budowa zewnętrzna i wewnętrzna, środowisko i tryb życia, opieka nad potomstwem u tych skorupiaków. Owady (Insecta) - charakterystyka, biologia i znaczenie owadów związanych ze środowiskiem wodnym. Typy rozwoju i przeobrażenia owadów. Praktyczna identyfikacja skorupiaków z różnych grup systematycznych. Zaliczenie pisemne.9
T-L-3Charakterystyka ogólna typu Mollusca. Gastropoda (brzuchonogi) cz. 1. Charakterystyka gromady Gastropoda: budowa zewnętrzna, wewnętrzna, biologia i rozwój mięczaków z podgromad Prosobranchia (przodoskrzelne), Opistobranchia (tyłoskrzelne) oraz Pulmonata (płucodyszne). Budowa muszli w podgromadach Gastropoda. Zróżnicowanie przedstawicieli podgromady Prosobranchia (przodoskrzelne): Patella sp. – czaszołek, Haliotis tuberculata – ucho morskie, Theodoxus fluviatilis – rozdepka rzeczna, Cypraea sp. – porcelanki, Murex pecten, Conus sp. – stożek, Buccinum undatum – trąbik, Charonia rubicunda, Viviparus viviparus -żyworódka, Bithynia tentaculata - zgrzebka pospolita, Hydrobia sp. – wodożytka, Oliva foxi – oliwki. Zróżnicowanie przedstawicieli Opistobranchia (tyłoskrzelne): Aplysia sp. - zając morski, Clione limacina. Gastropoda cz. 2. Zróżnicowanie przedstawicieli Pulmonata (płucodyszne): Lymnea stagnalis -błotniarka stawowa, Radix auricularia -błotniarka uszata, Planorbarius corneus – zatoczek rogowy. Mollusca. Bivalvia (Lamellibranchia) (małże) cz. 1. Zróżnicowanie przedstawicieli podgromady Protobranchia: Yoldia sp. Zróżnicowanie przedstawicieli podgromady Filibranchia – nitkoskrzelne: Arca noae – Arka Noego, Mytilus edulis – omułek jadalny, Pecten maximus – przegrzebek wielki, Ostrea edulis – ostryga jadalna, Litophaga litophaga – kamiennik, Pinctada (Pteria) margaritifera - perłopław. Mollusca, Bivalvia (Lamellibranchia), cz.2 Zróżnicowanie przedstawicieli podgromady Eulamellibranchia – blaszkoskrzelne właściwe: rozróżnianie gatunków rodzaju Unio (skójka), Anodonta (szczeżuja), Dreissena (racicznica); Margaritifera margaritifera- perłoródka rzeczna, Macoma baltica – rogowiec bałtycki, Tridacna gigas – przydacznia olbrzymia, Mya arenaria – małgiew piaskołaz, Teredo navalis - świdrak okrętowy. Mollusca. Cephalopoda (głowonogi).Wyróżniające cechy anatomiczne, fizjologiczne i rozwojowe w poszczególnych podgromadach głowonogów. Zróżnicowanie przedstawicieli podgromady Tetrabranchiata (łodziki): Nautilius pompilius. Zróżnicowanie przedstawicieli podgromady Dibranchiata (dwuskrzelne): Octopus vulgaris – ośmiornica pospolita, Argonauta argo – żeglarek, Sepia officinalis – mątwa zwyczajna, Loligo vulgaris – kalmar.7
T-L-4Bryozoa (mszywioły) - budowa, biologia i znaczenie mszywiołów w środowisku. Echinodermata (szkarłupnie) - cechy charakterystyczne Echinodermata i cechy gromad: rozgwiazd (Asteroidea), wężowideł (Ophiuroidea), jeżowców (Echinoidea), strzykw (Holoturoidea), liliowców (Crinoidea)– budowa zewnętrzna, wewnętrzna (budowa szkieletu, układ pokarmowy, nerwowy, narządy zmysłu, układ ambulakralny, oddechowy, krwionośny, pseudohemalny; wydalanie). Szczecioszczękie – (Chaetognatha) – charakterystyka, znaczenie. Charakterystyczne cechy strunowców (Chordata). Charakterystyka osłonic (Tunicata), systematyka. Ogonice (Appendiculariae), żachwy (Ascidiae), sprzągle (Salpae) – budowa, biologia. Bezczaszkowce (Acrania) – budowa, biologia. Przegląd i zróżnicowanie i biologia płazów, gadów i ssaków wodnych.7
T-L-5Zaliczenie koncowe1
30
wykłady
T-W-1Definicja gatunku, kryteria pozwalajace odróżnić gatunki, nazwa gatunku, odmiana, wyjaśnienia i zastrzeżenia w związku z podobieństwem osobników. Jednokomórkowce (Protozoa) - ogólna charakterystyka i znaczenie. Omówienie następujących grup: wiciowce (Flagellata), korzenionózki (Rhizopoda), promienionóżki (Actinopoda), orzęski (Ciliata). Gąbki (Porifera) – budowa i systematyka, biologia gąbek (odżywianie, rozmnażanie), znaczenie. Parzydełkowce (Cnidaria) – charakterystyczne cechy, typy komórek, przemiana pokoleń. Stułbiopławy (Hydrozoa) i krążkopławy (Scyphozoa) – budowa, podział, znaczenie, koralowce (Anthozoa) – budowa, systematyka, znaczenie. Budowa i biologia wirków (Turbellaria) i wrotków (Rotatoria) i ich znaczenie w ekosystemach wodnych. Charakterystyczne cechy pierścienic (Annelida). Cechy wieloszczetów (Polychaeta). Różnice pomiędzy wieloszczetami pełzającymi (Errantia) a osiadłymi (Sedentaria). Cechy skąposzczetów (Oligochaeta). Budowa i buiologia pijawek (Hirudinea). Znaczenie poszczególnych gromad pierścienic.6
T-W-2Charakterystyka typu stawonogów (Arthropoda), systematyka. Skorupiaki (Crustacea) – charakterystyka, systematyka, biologia. Skorupiaki niższe (Entomostraca) – charakterystyczne cechy wspólne, omówienie grup: skrzelonogi (Branchiopoda) (ze szczególnym uwzględnieniem wioślarek (Cladocera), widłonogi (Copepoda), małżoraczki (Ostracoda) i splewki (Branchiura), wąsonogi (Cirripedia) - budowa i biologia. Skorupiaki wyższe (Malacostraca) – charakterystyczne cechy wspólne, omówienie grup: ustonogi (Stomatopoda), równonogi (Isopoda), obunogi (Amphipoda), lasonogi (Mysidacea), pośródki (Cumacea) - budowa i biologia. Euphausiacea – budowa, biologia, przedstawiciele, znaczenie. Charakterystyczne cechy raków dziesięcionogich (Decapoda), systematyka. Podrzędy Dendrobranchiata i Pleocyemata. Cechy i przedstawiciele i znaczenie sekcji: Caridea, Astacidae, Palinura, Brachyura i Anomura.8
T-W-3Owady(Insecta) - charakterystyka grupy, budowa i biologia owadów związanych ze środowiskiem wodnym. Ogólna charakterystyka, budowa i biologia mięczaków (Mollusca). Cechy i systematyka brzuchonogów (ślimaków) – Gastropoda. Ogólna charakterystyka małży – Bivalvia (Lamellibranchia). Odżywianie się małży, znaczenie tego procesu w ekosystemach wodnych. Głowonogi (Cephalopoda) – budowa i biologia, porównanie głowonogów czteroskrzelnych (Tetrabranchia) i dwuskrzelnych (Dibranchia). Sposoby poruszania się i odżywiania. Kalmary (Teuthoidea), mątwy (Sepioidea), ośmiornice (Octopoda) – budowa, biologia, przedstawiciele, znaczenie. Wykorzystane mięczaków jako surowca spożywczego, wartości odżywcze mięczaków. Mszywioły (Bryozoa) – budowa, biologia, znaczenie. Ramienionogi (Brachiopoda) – charakterystyka. Charakterystyka szkarłupni (Echinodermata). Budowa, biologia i znaczenie: liliowców (Crinoidea), rozgwiazd (Asteroidea), wężowideł (Ophiuroidea), jeżowców (Echinoidea) i strzykw (Holothurioidea).10
T-W-4Szczecioszczękie – (Chaetognatha) – charakterystyka, znaczenie. Charakterystyczne cechy strunowców (Chordata). Charakterystyka osłonic (Tunicata), systematyka i biologia. Ogonice (Appendiculariae), żachwy (Ascidiae), sprzągle (Salpae) – budowa, biologia. Bezczaszkowce (Acrania) – budowa, biologia. Różnorodność biologiczna kręgowców i ich przystosowania do życia w środowisku wodnym. Budowa, biologia (odżywianie, oddychanie, rozmnażanie i tryb życia), przedstawiciele i znaczenie. Charakterystyczne cechy budowy i biologii kręgowców (Vertebrata). Płazy (Amphibia), gady (Reptilia) i ptaki (Aves) i ssaki Mammalia. Egzamin pisemny6
30

Obciążenie pracą studenta - formy aktywności

KODForma aktywnościGodziny
laboratoria
A-L-1Uczestnictwo w zajęciach30
A-L-2Przygotowanie do zajęć30
A-L-3Samodzielne studiowanie literatury29
89
wykłady
A-W-1Uczestnictwo w wykładach30
A-W-2Praca własna studenta- studiowanie literatury przedmiotu20
A-W-3Praca własna studenta - przygotowanie do egzaminu10
60

Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne

KODMetoda nauczania / narzędzie dydaktyczne
M-1Wykłady informacyjne, tradycyjne z wykorzystaniem środków multimedialnych połączone z metodami problemowymi i aktywizującymi (dyskusja dydaktyczna)
M-2Ćwiczenia: metody poglądowe i praktyczne, związane z pokazem żywego lub zakonserwowanego materiału biologicznego z wykorzystaniem mikroskopu biologicznego i stereoskopowego

Sposoby oceny

KODSposób oceny
S-1Ocena formująca: Wejściówka- student zalicza pisemnie i ustnie materiał teoretyczny, który przygotował w domu
S-2Ocena formująca: Wyjściówka - zaliczenie pracy studenta, związane z wyszukiwaniem i rozpoznawaniem obiektów hydrozoologicznych
S-3Ocena formująca: Aprobata pracy na ćwiczeniach związana z zaliczeniem rysunków i stosownych opisów do narysowanych obiektów biologicznych
S-4Ocena podsumowująca: Zaliczenie pisemne z zakresu tematyki ćwiczeń laboratoryjnych
S-5Ocena podsumowująca: Egzamin pisemny

Zamierzone efekty kształcenia - wiedza

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
GW_1A_C5_W01
Student ma wiedzę w zakresie rozpoznawania, nazywania i charakteryzowania różnorodności gatunkowej zwierząt wodnych
GW_1A_W13R1A_W05, R1A_W06, R1A_W07InzA_W04C-1, C-2, C-3T-W-2, T-L-2, T-L-3, T-W-4, T-L-4M-1, M-2S-1, S-2, S-3, S-4, S-5

Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
GW_1A_C5_U01
Student posiada umiejętności analizowania cech charakteryzujących gromady i rzędy bezkręgowców i kręgowców wodnych; łączy te cechy z funkcją tych zwierząt w ekosystemach wodnych
GW_1A_U09R1A_U02, R1A_U06InzA_U05C-1, C-2, C-3T-W-2, T-L-2, T-L-3, T-W-4, T-L-4M-1, M-2S-1, S-2, S-3, S-4, S-5

Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
GW_1A_C5_K01
Student nabywa kompetencje związane ze świadomą, kreatywną obserwacją i identyfikacją bioróżnorodności w środowisku wodnym
GW_1A_K04R1A_K05, R1A_K06InzA_K01, InzA_K02C-1, C-2, C-3T-W-2, T-L-2, T-L-3, T-W-4, T-L-4M-1, M-2S-1, S-2, S-3, S-4, S-5

Kryterium oceny - wiedza

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
GW_1A_C5_W01
Student ma wiedzę w zakresie rozpoznawania, nazywania i charakteryzowania różnorodności gatunkowej zwierząt wodnych
2,0
3,0Student wskazuje i nazywa podstawowe cechy budowy i biologii dotyczące bezkręgowców i kręgowców wodnych, nazywa i rozpoznaje poszczególne ich gromady (nazewnictwo w języku polskim i łacińskim), wymienia pojedynczych przedstawicieli każdej z grup systematycznych.
3,5
4,0
4,5
5,0

Kryterium oceny - umiejętności

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
GW_1A_C5_U01
Student posiada umiejętności analizowania cech charakteryzujących gromady i rzędy bezkręgowców i kręgowców wodnych; łączy te cechy z funkcją tych zwierząt w ekosystemach wodnych
2,0Student nie wyszukuje i nie ocenia cech różnicujących bezkręgowce i kręgowce wodne, nie łączy tych cech z rolą tych zwierząt w ekosystemach wodnych, nie posługuje się i nie wykorzystuje żadnych przykładów
3,0Student wyszukuje i ocenia cechy różnicujące bezkręgowce i kręgowce wodne, jednak nie łączy tych cech z rolą tych zwierząt w ekosystemach wodnych, nie posługuje się i nie wykorzystuje żadnych przykładów
3,5Student wyszukuje i ocenia cechy różnicujące bezkręgowce i kręgowce wodne, łączy te cechy z rolą tych zwierząt w ekosystemach wodnych, posługuje się pojedynczymi przykładami gatunków reprezentatywnych, nazywając je tylko w języku polskim
4,0Student wyszukuje i ocenia cechy różnicujące bezkręgowce i kręgowce wodne, łączy te cechy z rolą tych zwierząt w ekosystemach wodnych, posługuje pojedynczymi przykładami gatunków reprezentatywnych, nazywając je zarówno w języku polskim jak i łacińskim
4,5Student wyszukuje i ocenia cechy różnicujące bezkręgowce i kręgowce wodne, łączy te cechy z rolą tych zwierząt w ekosystemach wodnych, posługuje się licznymi przykładami gatunków reprezentatywnych, nazywając je zarówno w języku polskim jak i łacińskim, potrafi własciwie wskazać gatunki słodkowodne i morskie
5,0Student wyszukuje i ocenia cechy różnicujące bezkręgowce i kręgowce wodne, łączy te cechy z rolą tych zwierząt w ekosystemach wodnych, posługuje licznymi przykładami gatunków reprezentatywnych, nazywając je zarówno w języku polskim jak i łacińskim, potrafi własciwie wskazać gatunki słodkowodne i morskie, ocenia zagrożenia i proponuje kierunki ochrony tych zwierząt

Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
GW_1A_C5_K01
Student nabywa kompetencje związane ze świadomą, kreatywną obserwacją i identyfikacją bioróżnorodności w środowisku wodnym
2,0Student nie ma kompetencji związanych ze świadomą, kreatywną obserwacją i identyfikacją bioróżnorodności w środowisku wodnym, nie widzi potrzeby popularyzowania tej wiedzy
3,0Student ma kompetencje związane ze świadomą, kreatywną obserwacją i identyfikacją bioróżnorodności w środowisku wodnym oraz świadomość aktywnego popularyzowania tej wiedzy w społeczeństwie
3,5
4,0
4,5
5,0

Literatura podstawowa

  1. Jura Czesław, Bezkręgowce, Podstawy morfologii funkcjonalnej, systematyki i filogenezy., Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 1996, ISBN 83-01-12043-6
  2. Mikulski S., Biologia wód śródlądowych, PWN, Warszawa, 1982
  3. Wolska–Neja B., Piasecki W., Mazurkiewicz –Zapałowicz K., Wolska M., Hydrozoologia. Cz. I: Bezkręgowce. Przewodnik do ćwiczeń, Wydawnictwo Akademii Rolniczej w Szczecinie., Szczecin, 2006

Literatura dodatkowa

  1. Jura C., Krzanowska H. (red.), Leksykon biologiczny, Wiedza Powszechna, Warszawa, 1992
  2. Stańczykowska A., Zwierzęta bezkręgowe naszych wód., Wydaw. Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa, 1986
  3. Żmudziński L., Świat zwierzęcy Bałtyku., Wydaw. Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa, 1990
  4. Urbański J., Krajowe ślimaki i małże: klucz do oznaczania wszystkich gatunków dotąd w Polsce wykrytych, Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych, Warszawa, 1957

Treści programowe - laboratoria

KODTreść programowaGodziny
T-L-1Protozoa - pierwotniaki. Charakterstyka i biologia typu oraz poszczególnych gromad Protozoa. Porifera (Spongia) – gąbki Ogólna budowa i biologia gąbek, powstawanie szkieletu, rozmnażanie bezpłciowe gąbek. Rola gąbek w środowisku. Coelenterata (parzydełkowce) Charakterystyka typu parzydełkowców oraz poszczególnych gromad i podgromad. Budowa i biologia polipa i meduzy u omawianych gromad. Przemiana pokoleń. Rotifera (wrotki) Budowa i biologia wrotków: jama ciała, układ trawienny, wydalniczy i nerwowy; różnice pomiędzy wrotkami planktonowymi i osiadłymi. Znaczenie w środowisku. Annelida (pierścienice) Charakterystyczne cechy pierścienic. Poznanie przedstawicieli gromad wieloszczetów, skąposzczetów i pijawek. Przystosowania Hirudinea do pasożytnictwa. Biologia i znaczenie poszczególnych gromad w środowisku. Sprawdzian pisemny6
T-L-2Budowa i biologia skorupiaków Przegląd skorupiaków Entomostraca I – gromada Branchiopoda (skrzelonogi) z rządów: Anostraca, Notostraca i Cladocera. Części ciała, segmentacja, budowa odnóży oraz układów: pokarmowego, krwionośnego, wydalniczego, nerwowego. Odżywianie się i rozmnażanie wioślarek. Znaczenie Cladocera. Przegląd skorupiaków Entomostraca II– gromada Branchiopoda (skrzelonogi): Branchiura (splewki, tarczenice), Copepoda (widłonogi), Ostracoda (małżoraczki) i Cirripedia (wąsonogi) - Balanus crenatus Lepas sp. – kaczenice. Przegląd skorupiaków Malacostraca I z Eumalacostraca (pancerzowce właściwe) z rzędów: Stomatopoda (ustonogi), Mysidacea – lasonogi, Cumacea – ośródki. Przegląd skorupiaków Malacostraca II z Eumalacostraca (pancerzowce właściwe) z rzędów: Isopoda (równonogi), Amphipoda (obunogi). Budowa zewnętrzna i wewnętrzna, środowisko i tryb życia, opieka nad potomstwem u tych skorupiaków . Przegląd skorupiaków Eucarida (raki właściwe) Cechy charakterystyczne rzędów Euphausiacea i Decapoda oraz poszczególnych sekcji. Budowa zewnętrzna i wewnętrzna, środowisko i tryb życia, opieka nad potomstwem u tych skorupiaków. Owady (Insecta) - charakterystyka, biologia i znaczenie owadów związanych ze środowiskiem wodnym. Typy rozwoju i przeobrażenia owadów. Praktyczna identyfikacja skorupiaków z różnych grup systematycznych. Zaliczenie pisemne.9
T-L-3Charakterystyka ogólna typu Mollusca. Gastropoda (brzuchonogi) cz. 1. Charakterystyka gromady Gastropoda: budowa zewnętrzna, wewnętrzna, biologia i rozwój mięczaków z podgromad Prosobranchia (przodoskrzelne), Opistobranchia (tyłoskrzelne) oraz Pulmonata (płucodyszne). Budowa muszli w podgromadach Gastropoda. Zróżnicowanie przedstawicieli podgromady Prosobranchia (przodoskrzelne): Patella sp. – czaszołek, Haliotis tuberculata – ucho morskie, Theodoxus fluviatilis – rozdepka rzeczna, Cypraea sp. – porcelanki, Murex pecten, Conus sp. – stożek, Buccinum undatum – trąbik, Charonia rubicunda, Viviparus viviparus -żyworódka, Bithynia tentaculata - zgrzebka pospolita, Hydrobia sp. – wodożytka, Oliva foxi – oliwki. Zróżnicowanie przedstawicieli Opistobranchia (tyłoskrzelne): Aplysia sp. - zając morski, Clione limacina. Gastropoda cz. 2. Zróżnicowanie przedstawicieli Pulmonata (płucodyszne): Lymnea stagnalis -błotniarka stawowa, Radix auricularia -błotniarka uszata, Planorbarius corneus – zatoczek rogowy. Mollusca. Bivalvia (Lamellibranchia) (małże) cz. 1. Zróżnicowanie przedstawicieli podgromady Protobranchia: Yoldia sp. Zróżnicowanie przedstawicieli podgromady Filibranchia – nitkoskrzelne: Arca noae – Arka Noego, Mytilus edulis – omułek jadalny, Pecten maximus – przegrzebek wielki, Ostrea edulis – ostryga jadalna, Litophaga litophaga – kamiennik, Pinctada (Pteria) margaritifera - perłopław. Mollusca, Bivalvia (Lamellibranchia), cz.2 Zróżnicowanie przedstawicieli podgromady Eulamellibranchia – blaszkoskrzelne właściwe: rozróżnianie gatunków rodzaju Unio (skójka), Anodonta (szczeżuja), Dreissena (racicznica); Margaritifera margaritifera- perłoródka rzeczna, Macoma baltica – rogowiec bałtycki, Tridacna gigas – przydacznia olbrzymia, Mya arenaria – małgiew piaskołaz, Teredo navalis - świdrak okrętowy. Mollusca. Cephalopoda (głowonogi).Wyróżniające cechy anatomiczne, fizjologiczne i rozwojowe w poszczególnych podgromadach głowonogów. Zróżnicowanie przedstawicieli podgromady Tetrabranchiata (łodziki): Nautilius pompilius. Zróżnicowanie przedstawicieli podgromady Dibranchiata (dwuskrzelne): Octopus vulgaris – ośmiornica pospolita, Argonauta argo – żeglarek, Sepia officinalis – mątwa zwyczajna, Loligo vulgaris – kalmar.7
T-L-4Bryozoa (mszywioły) - budowa, biologia i znaczenie mszywiołów w środowisku. Echinodermata (szkarłupnie) - cechy charakterystyczne Echinodermata i cechy gromad: rozgwiazd (Asteroidea), wężowideł (Ophiuroidea), jeżowców (Echinoidea), strzykw (Holoturoidea), liliowców (Crinoidea)– budowa zewnętrzna, wewnętrzna (budowa szkieletu, układ pokarmowy, nerwowy, narządy zmysłu, układ ambulakralny, oddechowy, krwionośny, pseudohemalny; wydalanie). Szczecioszczękie – (Chaetognatha) – charakterystyka, znaczenie. Charakterystyczne cechy strunowców (Chordata). Charakterystyka osłonic (Tunicata), systematyka. Ogonice (Appendiculariae), żachwy (Ascidiae), sprzągle (Salpae) – budowa, biologia. Bezczaszkowce (Acrania) – budowa, biologia. Przegląd i zróżnicowanie i biologia płazów, gadów i ssaków wodnych.7
T-L-5Zaliczenie koncowe1
30

Treści programowe - wykłady

KODTreść programowaGodziny
T-W-1Definicja gatunku, kryteria pozwalajace odróżnić gatunki, nazwa gatunku, odmiana, wyjaśnienia i zastrzeżenia w związku z podobieństwem osobników. Jednokomórkowce (Protozoa) - ogólna charakterystyka i znaczenie. Omówienie następujących grup: wiciowce (Flagellata), korzenionózki (Rhizopoda), promienionóżki (Actinopoda), orzęski (Ciliata). Gąbki (Porifera) – budowa i systematyka, biologia gąbek (odżywianie, rozmnażanie), znaczenie. Parzydełkowce (Cnidaria) – charakterystyczne cechy, typy komórek, przemiana pokoleń. Stułbiopławy (Hydrozoa) i krążkopławy (Scyphozoa) – budowa, podział, znaczenie, koralowce (Anthozoa) – budowa, systematyka, znaczenie. Budowa i biologia wirków (Turbellaria) i wrotków (Rotatoria) i ich znaczenie w ekosystemach wodnych. Charakterystyczne cechy pierścienic (Annelida). Cechy wieloszczetów (Polychaeta). Różnice pomiędzy wieloszczetami pełzającymi (Errantia) a osiadłymi (Sedentaria). Cechy skąposzczetów (Oligochaeta). Budowa i buiologia pijawek (Hirudinea). Znaczenie poszczególnych gromad pierścienic.6
T-W-2Charakterystyka typu stawonogów (Arthropoda), systematyka. Skorupiaki (Crustacea) – charakterystyka, systematyka, biologia. Skorupiaki niższe (Entomostraca) – charakterystyczne cechy wspólne, omówienie grup: skrzelonogi (Branchiopoda) (ze szczególnym uwzględnieniem wioślarek (Cladocera), widłonogi (Copepoda), małżoraczki (Ostracoda) i splewki (Branchiura), wąsonogi (Cirripedia) - budowa i biologia. Skorupiaki wyższe (Malacostraca) – charakterystyczne cechy wspólne, omówienie grup: ustonogi (Stomatopoda), równonogi (Isopoda), obunogi (Amphipoda), lasonogi (Mysidacea), pośródki (Cumacea) - budowa i biologia. Euphausiacea – budowa, biologia, przedstawiciele, znaczenie. Charakterystyczne cechy raków dziesięcionogich (Decapoda), systematyka. Podrzędy Dendrobranchiata i Pleocyemata. Cechy i przedstawiciele i znaczenie sekcji: Caridea, Astacidae, Palinura, Brachyura i Anomura.8
T-W-3Owady(Insecta) - charakterystyka grupy, budowa i biologia owadów związanych ze środowiskiem wodnym. Ogólna charakterystyka, budowa i biologia mięczaków (Mollusca). Cechy i systematyka brzuchonogów (ślimaków) – Gastropoda. Ogólna charakterystyka małży – Bivalvia (Lamellibranchia). Odżywianie się małży, znaczenie tego procesu w ekosystemach wodnych. Głowonogi (Cephalopoda) – budowa i biologia, porównanie głowonogów czteroskrzelnych (Tetrabranchia) i dwuskrzelnych (Dibranchia). Sposoby poruszania się i odżywiania. Kalmary (Teuthoidea), mątwy (Sepioidea), ośmiornice (Octopoda) – budowa, biologia, przedstawiciele, znaczenie. Wykorzystane mięczaków jako surowca spożywczego, wartości odżywcze mięczaków. Mszywioły (Bryozoa) – budowa, biologia, znaczenie. Ramienionogi (Brachiopoda) – charakterystyka. Charakterystyka szkarłupni (Echinodermata). Budowa, biologia i znaczenie: liliowców (Crinoidea), rozgwiazd (Asteroidea), wężowideł (Ophiuroidea), jeżowców (Echinoidea) i strzykw (Holothurioidea).10
T-W-4Szczecioszczękie – (Chaetognatha) – charakterystyka, znaczenie. Charakterystyczne cechy strunowców (Chordata). Charakterystyka osłonic (Tunicata), systematyka i biologia. Ogonice (Appendiculariae), żachwy (Ascidiae), sprzągle (Salpae) – budowa, biologia. Bezczaszkowce (Acrania) – budowa, biologia. Różnorodność biologiczna kręgowców i ich przystosowania do życia w środowisku wodnym. Budowa, biologia (odżywianie, oddychanie, rozmnażanie i tryb życia), przedstawiciele i znaczenie. Charakterystyczne cechy budowy i biologii kręgowców (Vertebrata). Płazy (Amphibia), gady (Reptilia) i ptaki (Aves) i ssaki Mammalia. Egzamin pisemny6
30

Formy aktywności - laboratoria

KODForma aktywnościGodziny
A-L-1Uczestnictwo w zajęciach30
A-L-2Przygotowanie do zajęć30
A-L-3Samodzielne studiowanie literatury29
89
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - wykłady

KODForma aktywnościGodziny
A-W-1Uczestnictwo w wykładach30
A-W-2Praca własna studenta- studiowanie literatury przedmiotu20
A-W-3Praca własna studenta - przygotowanie do egzaminu10
60
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaGW_1A_C5_W01Student ma wiedzę w zakresie rozpoznawania, nazywania i charakteryzowania różnorodności gatunkowej zwierząt wodnych
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówGW_1A_W13Zna rolę i znaczenie ocen oddziaływania na środowisko jako podstawowego narzędzia zrównoważonego użytkowania i kształtowania zasobów wodnych.
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaR1A_W05wykazuje znajomość podstawowych metod, technik, technologii, narządzi i materiałów pozwalających wykorzystać i kształtować potencjał przyrody w celu poprawy jakości życia człowieka
R1A_W06ma wiedzę o roli i znaczeniu środowiska przyrodniczego i zrównoważonego użytkowania różnorodności biologicznej oraz jego zagrożeniach
R1A_W07ma podstawową wiedzę na temat stanu i czynników determinujących funkcjonowanie i rozwój obszarów wiejskich
Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraInzA_W04ma podstawową wiedzę dotyczącą zarządzania, w tym zarządzania jakością, i prowadzenia działalności gospodarczej
Cel przedmiotuC-1Zapoznanie studenta z podstawowymi kryteriami identyfikacji grup taksonomicznych bezkręgowców i kręgowców żyjących w wodach śródlądowych i morskich.
C-2Zapoznanie studenta ze znaczeniem hydrobiontów w ekosystemamach wodnych
C-3Zapoznanie z biologią podstawowych grup sytrematycznych hydrobiontów bezkręgowych i kregowców
Treści programoweT-W-2Charakterystyka typu stawonogów (Arthropoda), systematyka. Skorupiaki (Crustacea) – charakterystyka, systematyka, biologia. Skorupiaki niższe (Entomostraca) – charakterystyczne cechy wspólne, omówienie grup: skrzelonogi (Branchiopoda) (ze szczególnym uwzględnieniem wioślarek (Cladocera), widłonogi (Copepoda), małżoraczki (Ostracoda) i splewki (Branchiura), wąsonogi (Cirripedia) - budowa i biologia. Skorupiaki wyższe (Malacostraca) – charakterystyczne cechy wspólne, omówienie grup: ustonogi (Stomatopoda), równonogi (Isopoda), obunogi (Amphipoda), lasonogi (Mysidacea), pośródki (Cumacea) - budowa i biologia. Euphausiacea – budowa, biologia, przedstawiciele, znaczenie. Charakterystyczne cechy raków dziesięcionogich (Decapoda), systematyka. Podrzędy Dendrobranchiata i Pleocyemata. Cechy i przedstawiciele i znaczenie sekcji: Caridea, Astacidae, Palinura, Brachyura i Anomura.
T-L-2Budowa i biologia skorupiaków Przegląd skorupiaków Entomostraca I – gromada Branchiopoda (skrzelonogi) z rządów: Anostraca, Notostraca i Cladocera. Części ciała, segmentacja, budowa odnóży oraz układów: pokarmowego, krwionośnego, wydalniczego, nerwowego. Odżywianie się i rozmnażanie wioślarek. Znaczenie Cladocera. Przegląd skorupiaków Entomostraca II– gromada Branchiopoda (skrzelonogi): Branchiura (splewki, tarczenice), Copepoda (widłonogi), Ostracoda (małżoraczki) i Cirripedia (wąsonogi) - Balanus crenatus Lepas sp. – kaczenice. Przegląd skorupiaków Malacostraca I z Eumalacostraca (pancerzowce właściwe) z rzędów: Stomatopoda (ustonogi), Mysidacea – lasonogi, Cumacea – ośródki. Przegląd skorupiaków Malacostraca II z Eumalacostraca (pancerzowce właściwe) z rzędów: Isopoda (równonogi), Amphipoda (obunogi). Budowa zewnętrzna i wewnętrzna, środowisko i tryb życia, opieka nad potomstwem u tych skorupiaków . Przegląd skorupiaków Eucarida (raki właściwe) Cechy charakterystyczne rzędów Euphausiacea i Decapoda oraz poszczególnych sekcji. Budowa zewnętrzna i wewnętrzna, środowisko i tryb życia, opieka nad potomstwem u tych skorupiaków. Owady (Insecta) - charakterystyka, biologia i znaczenie owadów związanych ze środowiskiem wodnym. Typy rozwoju i przeobrażenia owadów. Praktyczna identyfikacja skorupiaków z różnych grup systematycznych. Zaliczenie pisemne.
T-L-3Charakterystyka ogólna typu Mollusca. Gastropoda (brzuchonogi) cz. 1. Charakterystyka gromady Gastropoda: budowa zewnętrzna, wewnętrzna, biologia i rozwój mięczaków z podgromad Prosobranchia (przodoskrzelne), Opistobranchia (tyłoskrzelne) oraz Pulmonata (płucodyszne). Budowa muszli w podgromadach Gastropoda. Zróżnicowanie przedstawicieli podgromady Prosobranchia (przodoskrzelne): Patella sp. – czaszołek, Haliotis tuberculata – ucho morskie, Theodoxus fluviatilis – rozdepka rzeczna, Cypraea sp. – porcelanki, Murex pecten, Conus sp. – stożek, Buccinum undatum – trąbik, Charonia rubicunda, Viviparus viviparus -żyworódka, Bithynia tentaculata - zgrzebka pospolita, Hydrobia sp. – wodożytka, Oliva foxi – oliwki. Zróżnicowanie przedstawicieli Opistobranchia (tyłoskrzelne): Aplysia sp. - zając morski, Clione limacina. Gastropoda cz. 2. Zróżnicowanie przedstawicieli Pulmonata (płucodyszne): Lymnea stagnalis -błotniarka stawowa, Radix auricularia -błotniarka uszata, Planorbarius corneus – zatoczek rogowy. Mollusca. Bivalvia (Lamellibranchia) (małże) cz. 1. Zróżnicowanie przedstawicieli podgromady Protobranchia: Yoldia sp. Zróżnicowanie przedstawicieli podgromady Filibranchia – nitkoskrzelne: Arca noae – Arka Noego, Mytilus edulis – omułek jadalny, Pecten maximus – przegrzebek wielki, Ostrea edulis – ostryga jadalna, Litophaga litophaga – kamiennik, Pinctada (Pteria) margaritifera - perłopław. Mollusca, Bivalvia (Lamellibranchia), cz.2 Zróżnicowanie przedstawicieli podgromady Eulamellibranchia – blaszkoskrzelne właściwe: rozróżnianie gatunków rodzaju Unio (skójka), Anodonta (szczeżuja), Dreissena (racicznica); Margaritifera margaritifera- perłoródka rzeczna, Macoma baltica – rogowiec bałtycki, Tridacna gigas – przydacznia olbrzymia, Mya arenaria – małgiew piaskołaz, Teredo navalis - świdrak okrętowy. Mollusca. Cephalopoda (głowonogi).Wyróżniające cechy anatomiczne, fizjologiczne i rozwojowe w poszczególnych podgromadach głowonogów. Zróżnicowanie przedstawicieli podgromady Tetrabranchiata (łodziki): Nautilius pompilius. Zróżnicowanie przedstawicieli podgromady Dibranchiata (dwuskrzelne): Octopus vulgaris – ośmiornica pospolita, Argonauta argo – żeglarek, Sepia officinalis – mątwa zwyczajna, Loligo vulgaris – kalmar.
T-W-4Szczecioszczękie – (Chaetognatha) – charakterystyka, znaczenie. Charakterystyczne cechy strunowców (Chordata). Charakterystyka osłonic (Tunicata), systematyka i biologia. Ogonice (Appendiculariae), żachwy (Ascidiae), sprzągle (Salpae) – budowa, biologia. Bezczaszkowce (Acrania) – budowa, biologia. Różnorodność biologiczna kręgowców i ich przystosowania do życia w środowisku wodnym. Budowa, biologia (odżywianie, oddychanie, rozmnażanie i tryb życia), przedstawiciele i znaczenie. Charakterystyczne cechy budowy i biologii kręgowców (Vertebrata). Płazy (Amphibia), gady (Reptilia) i ptaki (Aves) i ssaki Mammalia. Egzamin pisemny
T-L-4Bryozoa (mszywioły) - budowa, biologia i znaczenie mszywiołów w środowisku. Echinodermata (szkarłupnie) - cechy charakterystyczne Echinodermata i cechy gromad: rozgwiazd (Asteroidea), wężowideł (Ophiuroidea), jeżowców (Echinoidea), strzykw (Holoturoidea), liliowców (Crinoidea)– budowa zewnętrzna, wewnętrzna (budowa szkieletu, układ pokarmowy, nerwowy, narządy zmysłu, układ ambulakralny, oddechowy, krwionośny, pseudohemalny; wydalanie). Szczecioszczękie – (Chaetognatha) – charakterystyka, znaczenie. Charakterystyczne cechy strunowców (Chordata). Charakterystyka osłonic (Tunicata), systematyka. Ogonice (Appendiculariae), żachwy (Ascidiae), sprzągle (Salpae) – budowa, biologia. Bezczaszkowce (Acrania) – budowa, biologia. Przegląd i zróżnicowanie i biologia płazów, gadów i ssaków wodnych.
Metody nauczaniaM-1Wykłady informacyjne, tradycyjne z wykorzystaniem środków multimedialnych połączone z metodami problemowymi i aktywizującymi (dyskusja dydaktyczna)
M-2Ćwiczenia: metody poglądowe i praktyczne, związane z pokazem żywego lub zakonserwowanego materiału biologicznego z wykorzystaniem mikroskopu biologicznego i stereoskopowego
Sposób ocenyS-1Ocena formująca: Wejściówka- student zalicza pisemnie i ustnie materiał teoretyczny, który przygotował w domu
S-2Ocena formująca: Wyjściówka - zaliczenie pracy studenta, związane z wyszukiwaniem i rozpoznawaniem obiektów hydrozoologicznych
S-3Ocena formująca: Aprobata pracy na ćwiczeniach związana z zaliczeniem rysunków i stosownych opisów do narysowanych obiektów biologicznych
S-4Ocena podsumowująca: Zaliczenie pisemne z zakresu tematyki ćwiczeń laboratoryjnych
S-5Ocena podsumowująca: Egzamin pisemny
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0Student wskazuje i nazywa podstawowe cechy budowy i biologii dotyczące bezkręgowców i kręgowców wodnych, nazywa i rozpoznaje poszczególne ich gromady (nazewnictwo w języku polskim i łacińskim), wymienia pojedynczych przedstawicieli każdej z grup systematycznych.
3,5
4,0
4,5
5,0
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaGW_1A_C5_U01Student posiada umiejętności analizowania cech charakteryzujących gromady i rzędy bezkręgowców i kręgowców wodnych; łączy te cechy z funkcją tych zwierząt w ekosystemach wodnych
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówGW_1A_U09Potrafi zidentyfikować i scharakteryzować najważniejsze składniki flory i fauny środowiska wodnego i określić ich znaczenie dla gospodarki oraz używać poprawnej nomenklatury w zakresie biologii i ekologii.
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaR1A_U02posiada umiejętność precyzyjnego porozumiewania się z różnymi podmiotami w formie werbalnej, pisemnej i graficznej
R1A_U06posiada zdolność podejmowania standardowych działań, z wykorzystaniem odpowiednich metod, technik, technologii, narzędzi i materiałów, rozwiązujących problemy w zakresie produkcji żywności, zdrowia zwierząt, stanu środowiska naturalnego i zasobów naturalnych oraz technicznych zadań inżynierskich zgodnych ze studiowanym kierunku studiów
Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraInzA_U05potrafi dokonać krytycznej analizy sposobu funkcjonowania i ocenić - zwłaszcza w powiązaniu ze studiowanym kierunkiem studiów - istniejące rozwiązania techniczne, w szczególności urządzenia, obiekty, systemy, procesy, usługi
Cel przedmiotuC-1Zapoznanie studenta z podstawowymi kryteriami identyfikacji grup taksonomicznych bezkręgowców i kręgowców żyjących w wodach śródlądowych i morskich.
C-2Zapoznanie studenta ze znaczeniem hydrobiontów w ekosystemamach wodnych
C-3Zapoznanie z biologią podstawowych grup sytrematycznych hydrobiontów bezkręgowych i kregowców
Treści programoweT-W-2Charakterystyka typu stawonogów (Arthropoda), systematyka. Skorupiaki (Crustacea) – charakterystyka, systematyka, biologia. Skorupiaki niższe (Entomostraca) – charakterystyczne cechy wspólne, omówienie grup: skrzelonogi (Branchiopoda) (ze szczególnym uwzględnieniem wioślarek (Cladocera), widłonogi (Copepoda), małżoraczki (Ostracoda) i splewki (Branchiura), wąsonogi (Cirripedia) - budowa i biologia. Skorupiaki wyższe (Malacostraca) – charakterystyczne cechy wspólne, omówienie grup: ustonogi (Stomatopoda), równonogi (Isopoda), obunogi (Amphipoda), lasonogi (Mysidacea), pośródki (Cumacea) - budowa i biologia. Euphausiacea – budowa, biologia, przedstawiciele, znaczenie. Charakterystyczne cechy raków dziesięcionogich (Decapoda), systematyka. Podrzędy Dendrobranchiata i Pleocyemata. Cechy i przedstawiciele i znaczenie sekcji: Caridea, Astacidae, Palinura, Brachyura i Anomura.
T-L-2Budowa i biologia skorupiaków Przegląd skorupiaków Entomostraca I – gromada Branchiopoda (skrzelonogi) z rządów: Anostraca, Notostraca i Cladocera. Części ciała, segmentacja, budowa odnóży oraz układów: pokarmowego, krwionośnego, wydalniczego, nerwowego. Odżywianie się i rozmnażanie wioślarek. Znaczenie Cladocera. Przegląd skorupiaków Entomostraca II– gromada Branchiopoda (skrzelonogi): Branchiura (splewki, tarczenice), Copepoda (widłonogi), Ostracoda (małżoraczki) i Cirripedia (wąsonogi) - Balanus crenatus Lepas sp. – kaczenice. Przegląd skorupiaków Malacostraca I z Eumalacostraca (pancerzowce właściwe) z rzędów: Stomatopoda (ustonogi), Mysidacea – lasonogi, Cumacea – ośródki. Przegląd skorupiaków Malacostraca II z Eumalacostraca (pancerzowce właściwe) z rzędów: Isopoda (równonogi), Amphipoda (obunogi). Budowa zewnętrzna i wewnętrzna, środowisko i tryb życia, opieka nad potomstwem u tych skorupiaków . Przegląd skorupiaków Eucarida (raki właściwe) Cechy charakterystyczne rzędów Euphausiacea i Decapoda oraz poszczególnych sekcji. Budowa zewnętrzna i wewnętrzna, środowisko i tryb życia, opieka nad potomstwem u tych skorupiaków. Owady (Insecta) - charakterystyka, biologia i znaczenie owadów związanych ze środowiskiem wodnym. Typy rozwoju i przeobrażenia owadów. Praktyczna identyfikacja skorupiaków z różnych grup systematycznych. Zaliczenie pisemne.
T-L-3Charakterystyka ogólna typu Mollusca. Gastropoda (brzuchonogi) cz. 1. Charakterystyka gromady Gastropoda: budowa zewnętrzna, wewnętrzna, biologia i rozwój mięczaków z podgromad Prosobranchia (przodoskrzelne), Opistobranchia (tyłoskrzelne) oraz Pulmonata (płucodyszne). Budowa muszli w podgromadach Gastropoda. Zróżnicowanie przedstawicieli podgromady Prosobranchia (przodoskrzelne): Patella sp. – czaszołek, Haliotis tuberculata – ucho morskie, Theodoxus fluviatilis – rozdepka rzeczna, Cypraea sp. – porcelanki, Murex pecten, Conus sp. – stożek, Buccinum undatum – trąbik, Charonia rubicunda, Viviparus viviparus -żyworódka, Bithynia tentaculata - zgrzebka pospolita, Hydrobia sp. – wodożytka, Oliva foxi – oliwki. Zróżnicowanie przedstawicieli Opistobranchia (tyłoskrzelne): Aplysia sp. - zając morski, Clione limacina. Gastropoda cz. 2. Zróżnicowanie przedstawicieli Pulmonata (płucodyszne): Lymnea stagnalis -błotniarka stawowa, Radix auricularia -błotniarka uszata, Planorbarius corneus – zatoczek rogowy. Mollusca. Bivalvia (Lamellibranchia) (małże) cz. 1. Zróżnicowanie przedstawicieli podgromady Protobranchia: Yoldia sp. Zróżnicowanie przedstawicieli podgromady Filibranchia – nitkoskrzelne: Arca noae – Arka Noego, Mytilus edulis – omułek jadalny, Pecten maximus – przegrzebek wielki, Ostrea edulis – ostryga jadalna, Litophaga litophaga – kamiennik, Pinctada (Pteria) margaritifera - perłopław. Mollusca, Bivalvia (Lamellibranchia), cz.2 Zróżnicowanie przedstawicieli podgromady Eulamellibranchia – blaszkoskrzelne właściwe: rozróżnianie gatunków rodzaju Unio (skójka), Anodonta (szczeżuja), Dreissena (racicznica); Margaritifera margaritifera- perłoródka rzeczna, Macoma baltica – rogowiec bałtycki, Tridacna gigas – przydacznia olbrzymia, Mya arenaria – małgiew piaskołaz, Teredo navalis - świdrak okrętowy. Mollusca. Cephalopoda (głowonogi).Wyróżniające cechy anatomiczne, fizjologiczne i rozwojowe w poszczególnych podgromadach głowonogów. Zróżnicowanie przedstawicieli podgromady Tetrabranchiata (łodziki): Nautilius pompilius. Zróżnicowanie przedstawicieli podgromady Dibranchiata (dwuskrzelne): Octopus vulgaris – ośmiornica pospolita, Argonauta argo – żeglarek, Sepia officinalis – mątwa zwyczajna, Loligo vulgaris – kalmar.
T-W-4Szczecioszczękie – (Chaetognatha) – charakterystyka, znaczenie. Charakterystyczne cechy strunowców (Chordata). Charakterystyka osłonic (Tunicata), systematyka i biologia. Ogonice (Appendiculariae), żachwy (Ascidiae), sprzągle (Salpae) – budowa, biologia. Bezczaszkowce (Acrania) – budowa, biologia. Różnorodność biologiczna kręgowców i ich przystosowania do życia w środowisku wodnym. Budowa, biologia (odżywianie, oddychanie, rozmnażanie i tryb życia), przedstawiciele i znaczenie. Charakterystyczne cechy budowy i biologii kręgowców (Vertebrata). Płazy (Amphibia), gady (Reptilia) i ptaki (Aves) i ssaki Mammalia. Egzamin pisemny
T-L-4Bryozoa (mszywioły) - budowa, biologia i znaczenie mszywiołów w środowisku. Echinodermata (szkarłupnie) - cechy charakterystyczne Echinodermata i cechy gromad: rozgwiazd (Asteroidea), wężowideł (Ophiuroidea), jeżowców (Echinoidea), strzykw (Holoturoidea), liliowców (Crinoidea)– budowa zewnętrzna, wewnętrzna (budowa szkieletu, układ pokarmowy, nerwowy, narządy zmysłu, układ ambulakralny, oddechowy, krwionośny, pseudohemalny; wydalanie). Szczecioszczękie – (Chaetognatha) – charakterystyka, znaczenie. Charakterystyczne cechy strunowców (Chordata). Charakterystyka osłonic (Tunicata), systematyka. Ogonice (Appendiculariae), żachwy (Ascidiae), sprzągle (Salpae) – budowa, biologia. Bezczaszkowce (Acrania) – budowa, biologia. Przegląd i zróżnicowanie i biologia płazów, gadów i ssaków wodnych.
Metody nauczaniaM-1Wykłady informacyjne, tradycyjne z wykorzystaniem środków multimedialnych połączone z metodami problemowymi i aktywizującymi (dyskusja dydaktyczna)
M-2Ćwiczenia: metody poglądowe i praktyczne, związane z pokazem żywego lub zakonserwowanego materiału biologicznego z wykorzystaniem mikroskopu biologicznego i stereoskopowego
Sposób ocenyS-1Ocena formująca: Wejściówka- student zalicza pisemnie i ustnie materiał teoretyczny, który przygotował w domu
S-2Ocena formująca: Wyjściówka - zaliczenie pracy studenta, związane z wyszukiwaniem i rozpoznawaniem obiektów hydrozoologicznych
S-3Ocena formująca: Aprobata pracy na ćwiczeniach związana z zaliczeniem rysunków i stosownych opisów do narysowanych obiektów biologicznych
S-4Ocena podsumowująca: Zaliczenie pisemne z zakresu tematyki ćwiczeń laboratoryjnych
S-5Ocena podsumowująca: Egzamin pisemny
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Student nie wyszukuje i nie ocenia cech różnicujących bezkręgowce i kręgowce wodne, nie łączy tych cech z rolą tych zwierząt w ekosystemach wodnych, nie posługuje się i nie wykorzystuje żadnych przykładów
3,0Student wyszukuje i ocenia cechy różnicujące bezkręgowce i kręgowce wodne, jednak nie łączy tych cech z rolą tych zwierząt w ekosystemach wodnych, nie posługuje się i nie wykorzystuje żadnych przykładów
3,5Student wyszukuje i ocenia cechy różnicujące bezkręgowce i kręgowce wodne, łączy te cechy z rolą tych zwierząt w ekosystemach wodnych, posługuje się pojedynczymi przykładami gatunków reprezentatywnych, nazywając je tylko w języku polskim
4,0Student wyszukuje i ocenia cechy różnicujące bezkręgowce i kręgowce wodne, łączy te cechy z rolą tych zwierząt w ekosystemach wodnych, posługuje pojedynczymi przykładami gatunków reprezentatywnych, nazywając je zarówno w języku polskim jak i łacińskim
4,5Student wyszukuje i ocenia cechy różnicujące bezkręgowce i kręgowce wodne, łączy te cechy z rolą tych zwierząt w ekosystemach wodnych, posługuje się licznymi przykładami gatunków reprezentatywnych, nazywając je zarówno w języku polskim jak i łacińskim, potrafi własciwie wskazać gatunki słodkowodne i morskie
5,0Student wyszukuje i ocenia cechy różnicujące bezkręgowce i kręgowce wodne, łączy te cechy z rolą tych zwierząt w ekosystemach wodnych, posługuje licznymi przykładami gatunków reprezentatywnych, nazywając je zarówno w języku polskim jak i łacińskim, potrafi własciwie wskazać gatunki słodkowodne i morskie, ocenia zagrożenia i proponuje kierunki ochrony tych zwierząt
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaGW_1A_C5_K01Student nabywa kompetencje związane ze świadomą, kreatywną obserwacją i identyfikacją bioróżnorodności w środowisku wodnym
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówGW_1A_K04Ma świadomość ryzyka i potrafi ocenić skutki środowiskowe wykonywania działalności w zakresie działalności eksploatacji środowiska wodnego oraz ma świadomość odpowiedzialności za racjonalne wykorzystanie zasobów wodnych.
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaR1A_K05ma świadomość znaczenia społecznej, zawodowej i etycznej odpowiedzialności za produkcję żywności wysokiej jakości, dobrostan zwierząt oraz kształtowanie i stan środowiska naturalnego
R1A_K06ma świadomość ryzyka i potrafi ocenić skutki wykonywanej działalności w zakresie szeroko rozumianego rolnictwa i środowiska
Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraInzA_K01ma świadomość ważności i rozumie pozatechniczne aspekty i skutki działalności inżynierskiej, w tym jej wpływu na środowisko, i związanej z tym odpowiedzialności za podejmowane decyzje
InzA_K02potrafi myśleć i działać w sposób przedsiębiorczy
Cel przedmiotuC-1Zapoznanie studenta z podstawowymi kryteriami identyfikacji grup taksonomicznych bezkręgowców i kręgowców żyjących w wodach śródlądowych i morskich.
C-2Zapoznanie studenta ze znaczeniem hydrobiontów w ekosystemamach wodnych
C-3Zapoznanie z biologią podstawowych grup sytrematycznych hydrobiontów bezkręgowych i kregowców
Treści programoweT-W-2Charakterystyka typu stawonogów (Arthropoda), systematyka. Skorupiaki (Crustacea) – charakterystyka, systematyka, biologia. Skorupiaki niższe (Entomostraca) – charakterystyczne cechy wspólne, omówienie grup: skrzelonogi (Branchiopoda) (ze szczególnym uwzględnieniem wioślarek (Cladocera), widłonogi (Copepoda), małżoraczki (Ostracoda) i splewki (Branchiura), wąsonogi (Cirripedia) - budowa i biologia. Skorupiaki wyższe (Malacostraca) – charakterystyczne cechy wspólne, omówienie grup: ustonogi (Stomatopoda), równonogi (Isopoda), obunogi (Amphipoda), lasonogi (Mysidacea), pośródki (Cumacea) - budowa i biologia. Euphausiacea – budowa, biologia, przedstawiciele, znaczenie. Charakterystyczne cechy raków dziesięcionogich (Decapoda), systematyka. Podrzędy Dendrobranchiata i Pleocyemata. Cechy i przedstawiciele i znaczenie sekcji: Caridea, Astacidae, Palinura, Brachyura i Anomura.
T-L-2Budowa i biologia skorupiaków Przegląd skorupiaków Entomostraca I – gromada Branchiopoda (skrzelonogi) z rządów: Anostraca, Notostraca i Cladocera. Części ciała, segmentacja, budowa odnóży oraz układów: pokarmowego, krwionośnego, wydalniczego, nerwowego. Odżywianie się i rozmnażanie wioślarek. Znaczenie Cladocera. Przegląd skorupiaków Entomostraca II– gromada Branchiopoda (skrzelonogi): Branchiura (splewki, tarczenice), Copepoda (widłonogi), Ostracoda (małżoraczki) i Cirripedia (wąsonogi) - Balanus crenatus Lepas sp. – kaczenice. Przegląd skorupiaków Malacostraca I z Eumalacostraca (pancerzowce właściwe) z rzędów: Stomatopoda (ustonogi), Mysidacea – lasonogi, Cumacea – ośródki. Przegląd skorupiaków Malacostraca II z Eumalacostraca (pancerzowce właściwe) z rzędów: Isopoda (równonogi), Amphipoda (obunogi). Budowa zewnętrzna i wewnętrzna, środowisko i tryb życia, opieka nad potomstwem u tych skorupiaków . Przegląd skorupiaków Eucarida (raki właściwe) Cechy charakterystyczne rzędów Euphausiacea i Decapoda oraz poszczególnych sekcji. Budowa zewnętrzna i wewnętrzna, środowisko i tryb życia, opieka nad potomstwem u tych skorupiaków. Owady (Insecta) - charakterystyka, biologia i znaczenie owadów związanych ze środowiskiem wodnym. Typy rozwoju i przeobrażenia owadów. Praktyczna identyfikacja skorupiaków z różnych grup systematycznych. Zaliczenie pisemne.
T-L-3Charakterystyka ogólna typu Mollusca. Gastropoda (brzuchonogi) cz. 1. Charakterystyka gromady Gastropoda: budowa zewnętrzna, wewnętrzna, biologia i rozwój mięczaków z podgromad Prosobranchia (przodoskrzelne), Opistobranchia (tyłoskrzelne) oraz Pulmonata (płucodyszne). Budowa muszli w podgromadach Gastropoda. Zróżnicowanie przedstawicieli podgromady Prosobranchia (przodoskrzelne): Patella sp. – czaszołek, Haliotis tuberculata – ucho morskie, Theodoxus fluviatilis – rozdepka rzeczna, Cypraea sp. – porcelanki, Murex pecten, Conus sp. – stożek, Buccinum undatum – trąbik, Charonia rubicunda, Viviparus viviparus -żyworódka, Bithynia tentaculata - zgrzebka pospolita, Hydrobia sp. – wodożytka, Oliva foxi – oliwki. Zróżnicowanie przedstawicieli Opistobranchia (tyłoskrzelne): Aplysia sp. - zając morski, Clione limacina. Gastropoda cz. 2. Zróżnicowanie przedstawicieli Pulmonata (płucodyszne): Lymnea stagnalis -błotniarka stawowa, Radix auricularia -błotniarka uszata, Planorbarius corneus – zatoczek rogowy. Mollusca. Bivalvia (Lamellibranchia) (małże) cz. 1. Zróżnicowanie przedstawicieli podgromady Protobranchia: Yoldia sp. Zróżnicowanie przedstawicieli podgromady Filibranchia – nitkoskrzelne: Arca noae – Arka Noego, Mytilus edulis – omułek jadalny, Pecten maximus – przegrzebek wielki, Ostrea edulis – ostryga jadalna, Litophaga litophaga – kamiennik, Pinctada (Pteria) margaritifera - perłopław. Mollusca, Bivalvia (Lamellibranchia), cz.2 Zróżnicowanie przedstawicieli podgromady Eulamellibranchia – blaszkoskrzelne właściwe: rozróżnianie gatunków rodzaju Unio (skójka), Anodonta (szczeżuja), Dreissena (racicznica); Margaritifera margaritifera- perłoródka rzeczna, Macoma baltica – rogowiec bałtycki, Tridacna gigas – przydacznia olbrzymia, Mya arenaria – małgiew piaskołaz, Teredo navalis - świdrak okrętowy. Mollusca. Cephalopoda (głowonogi).Wyróżniające cechy anatomiczne, fizjologiczne i rozwojowe w poszczególnych podgromadach głowonogów. Zróżnicowanie przedstawicieli podgromady Tetrabranchiata (łodziki): Nautilius pompilius. Zróżnicowanie przedstawicieli podgromady Dibranchiata (dwuskrzelne): Octopus vulgaris – ośmiornica pospolita, Argonauta argo – żeglarek, Sepia officinalis – mątwa zwyczajna, Loligo vulgaris – kalmar.
T-W-4Szczecioszczękie – (Chaetognatha) – charakterystyka, znaczenie. Charakterystyczne cechy strunowców (Chordata). Charakterystyka osłonic (Tunicata), systematyka i biologia. Ogonice (Appendiculariae), żachwy (Ascidiae), sprzągle (Salpae) – budowa, biologia. Bezczaszkowce (Acrania) – budowa, biologia. Różnorodność biologiczna kręgowców i ich przystosowania do życia w środowisku wodnym. Budowa, biologia (odżywianie, oddychanie, rozmnażanie i tryb życia), przedstawiciele i znaczenie. Charakterystyczne cechy budowy i biologii kręgowców (Vertebrata). Płazy (Amphibia), gady (Reptilia) i ptaki (Aves) i ssaki Mammalia. Egzamin pisemny
T-L-4Bryozoa (mszywioły) - budowa, biologia i znaczenie mszywiołów w środowisku. Echinodermata (szkarłupnie) - cechy charakterystyczne Echinodermata i cechy gromad: rozgwiazd (Asteroidea), wężowideł (Ophiuroidea), jeżowców (Echinoidea), strzykw (Holoturoidea), liliowców (Crinoidea)– budowa zewnętrzna, wewnętrzna (budowa szkieletu, układ pokarmowy, nerwowy, narządy zmysłu, układ ambulakralny, oddechowy, krwionośny, pseudohemalny; wydalanie). Szczecioszczękie – (Chaetognatha) – charakterystyka, znaczenie. Charakterystyczne cechy strunowców (Chordata). Charakterystyka osłonic (Tunicata), systematyka. Ogonice (Appendiculariae), żachwy (Ascidiae), sprzągle (Salpae) – budowa, biologia. Bezczaszkowce (Acrania) – budowa, biologia. Przegląd i zróżnicowanie i biologia płazów, gadów i ssaków wodnych.
Metody nauczaniaM-1Wykłady informacyjne, tradycyjne z wykorzystaniem środków multimedialnych połączone z metodami problemowymi i aktywizującymi (dyskusja dydaktyczna)
M-2Ćwiczenia: metody poglądowe i praktyczne, związane z pokazem żywego lub zakonserwowanego materiału biologicznego z wykorzystaniem mikroskopu biologicznego i stereoskopowego
Sposób ocenyS-1Ocena formująca: Wejściówka- student zalicza pisemnie i ustnie materiał teoretyczny, który przygotował w domu
S-2Ocena formująca: Wyjściówka - zaliczenie pracy studenta, związane z wyszukiwaniem i rozpoznawaniem obiektów hydrozoologicznych
S-3Ocena formująca: Aprobata pracy na ćwiczeniach związana z zaliczeniem rysunków i stosownych opisów do narysowanych obiektów biologicznych
S-4Ocena podsumowująca: Zaliczenie pisemne z zakresu tematyki ćwiczeń laboratoryjnych
S-5Ocena podsumowująca: Egzamin pisemny
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Student nie ma kompetencji związanych ze świadomą, kreatywną obserwacją i identyfikacją bioróżnorodności w środowisku wodnym, nie widzi potrzeby popularyzowania tej wiedzy
3,0Student ma kompetencje związane ze świadomą, kreatywną obserwacją i identyfikacją bioróżnorodności w środowisku wodnym oraz świadomość aktywnego popularyzowania tej wiedzy w społeczeństwie
3,5
4,0
4,5
5,0