Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Wydział Kształtowania Środowiska i Rolnictwa - Gospodarka przestrzenna (S2)

Sylabus przedmiotu Pomiary GPS i ich wykorzystanie:

Informacje podstawowe

Kierunek studiów Gospodarka przestrzenna
Forma studiów studia stacjonarne Poziom drugiego stopnia
Tytuł zawodowy absolwenta
Obszary studiów nauk rolniczych, leśnych i weterynaryjnych, nauk technicznych, studiów inżynierskich
Profil ogólnoakademicki
Moduł
Przedmiot Pomiary GPS i ich wykorzystanie
Specjalność Geoinformatyka
Jednostka prowadząca Katedra Metod Sztucznej Inteligencji i Matematyki Stosowanej
Nauczyciel odpowiedzialny Andrzej Banachowicz <Andrzej.Banachowicz@zut.edu.pl>
Inni nauczyciele Wojciech Maleika <Wojciech.Maleika@zut.edu.pl>
ECTS (planowane) 5,0 ECTS (formy) 5,0
Forma zaliczenia egzamin Język polski
Blok obieralny Grupa obieralna

Formy dydaktyczne

Forma dydaktycznaKODSemestrGodzinyECTSWagaZaliczenie
ćwiczenia audytoryjneA2 15 1,50,30zaliczenie
projektyP2 15 1,50,30zaliczenie
wykładyW2 30 2,00,40egzamin

Wymagania wstępne

KODWymaganie wstępne
W-1Podstawowa wiedza dotycząca geodezji i kartografii na poziomie studiów I stopnia studiów inżynierskich, znajomość zagadnień statystyki matematycznej i opracowania pomiarów.

Cele przedmiotu

KODCel modułu/przedmiotu
C-1Przekazanie wiedzy o systemach GPS.
C-2Nauczenie sposobów posługiwania się systemami GPS, pomiarów i ich analiz.

Treści programowe z podziałem na formy zajęć

KODTreść programowaGodziny
ćwiczenia audytoryjne
T-A-1Rodzaje i typy odbiorników GPS, ich eksploatacja.2
T-A-2Transformacja współrzędnych.2
T-A-3Realizacja pomiarów terenowych.2
T-A-4Wizualizacja i analiza pomiarów.4
T-A-5Realizacja i opracowanie pomiarów synchronicznych.2
T-A-6Realizacja i opracowanie pomiarów względnych.3
15
projekty
T-P-1Zapoznanie się z obsługą odbiornika GPS – podstawowe funkcje.2
T-P-2Realizacja i rejestracja pomiarów wraz z ich wstępnym opracowaniem.2
T-P-3Tyczenie trasy i pomiary poligonów.4
T-P-4Analiza geometryczna i statystyczna pomiarów.2
T-P-5Zaplanowanie i wykonanie pomiarów terenowych wraz z ich analizą.5
15
wykłady
T-W-1Podstawy satelitarnych systemów pozycyjnych – GPS, GLONASS, Galileo i inne.2
T-W-2Budowa i zasada działania GPS.4
T-W-3Metody pomiarowe stosowane w GPS.4
T-W-4Planowanie sesji pomiarowych.2
T-W-5Dokładność systemu i opracowanie statystyczne pomiarów GPS.6
T-W-6Analizy geometryczne i statystyczne.4
T-W-7Integracja pomiarów GPS z innymi technikami pomiarowymi.4
T-W-8Wykorzystanie stacji permanentnych.2
T-W-9Perspektywy rozwoju i wykorzystania satelitarnych systemów pozycyjnych.2
30

Obciążenie pracą studenta - formy aktywności

KODForma aktywnościGodziny
ćwiczenia audytoryjne
A-A-1Uczestnictwo w ćwiczeniach.15
A-A-2Praca własna.30
45
projekty
A-P-1Uczestnictwo w ćwiczeniach.15
A-P-2Praca własna, opracowanie projektu.30
45
wykłady
A-W-1Uczestnictwo w wykładach.30
A-W-2Praca własna i przygotowanie do egzaminu.30
60

Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne

KODMetoda nauczania / narzędzie dydaktyczne
M-1wykład informacyjny, problemowy, metoda sytuacyjna
M-2rozwiązywanie problemów sytuacyjnych
M-3planowanie i wykonywanie pomiarów terenowych oraz przetwarzanie i analiza materiałów archiwalnych

Sposoby oceny

KODSposób oceny
S-1Ocena formująca: na podstawie rozwiązywanych problemów i dyskusji
S-2Ocena formująca: na podstawie sprawozdań z projektów
S-3Ocena formująca: na podstawie indywidualnych i zespołowych rozwiązań problemów pomiarowych oraz ich analiz
S-4Ocena podsumowująca: egzamin pisemny

Zamierzone efekty kształcenia - wiedza

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
GP2_2A_G17_W01
Student/ka ma podstawową wiedzę o systemie GPS w zakresie praktycznego wykorzystania pomiarów, zna metody analizy pomiarów.
GP2_2A_W03, GP2_2A_W04R2A_W03, R2A_W04, R2A_W05, R2A_W07, T2A_W02, T2A_W04, T2A_W06, T2A_W07InzA2_W02, InzA2_W03, InzA2_W05C-1T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-4, T-W-5, T-W-6, T-W-7, T-W-8, T-W-9M-1S-4

Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
GP2_2A_G17_U01
Student/ka potrafi zaplanować i wykonać pomiary terenowe z wykorzystaniem prostych odbiorników GPS, zarejestrować je, wizualizować oraz opracować statystycznie i geometrycznie.
GP2_2A_U01, GP2_2A_U07R2A_U04, R2A_U06, R2A_U08, R2A_U09, R2A_U10, T2A_U02, T2A_U03, T2A_U04, T2A_U06, T2A_U07, T2A_U09InzA2_U03C-2T-A-1, T-A-2, T-A-3, T-A-4, T-A-5, T-A-6, T-P-1, T-P-2, T-P-3, T-P-4, T-P-5M-2, M-3S-2, S-3, S-1

Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
GP2_2A_G17_K01
Student/ka potrafi współpracować w zakresie wykonawstwa pomiarów, ich pozyskiwania z innych źródeł, przestrzegać prawa autorskiego oraz przestrzegać poufności danych geoprzestrzennych.
GP2_2A_K06R2A_K08, T2A_K06C-1, C-2T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-4, T-W-5, T-W-6, T-W-7, T-W-8, T-W-9, T-A-1, T-A-2, T-A-3, T-A-4, T-A-5, T-A-6, T-P-1, T-P-2, T-P-3, T-P-4, T-P-5M-1, M-2, M-3S-2, S-1

Kryterium oceny - wiedza

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
GP2_2A_G17_W01
Student/ka ma podstawową wiedzę o systemie GPS w zakresie praktycznego wykorzystania pomiarów, zna metody analizy pomiarów.
2,0
3,0Student/ka ma wiedzę o systemie GPS w zakresie praktycznego wykorzystania pomiarów, zna metody analizy pomiarów.
3,5
4,0
4,5
5,0

Kryterium oceny - umiejętności

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
GP2_2A_G17_U01
Student/ka potrafi zaplanować i wykonać pomiary terenowe z wykorzystaniem prostych odbiorników GPS, zarejestrować je, wizualizować oraz opracować statystycznie i geometrycznie.
2,0
3,0Student/ka potrafi zaplanować i wykonać pomiary terenowe z wykorzystaniem prostych odbiorników GPS, zarejestrować je, wizualizować oraz opracować statystycznie i geometrycznie.
3,5
4,0
4,5
5,0

Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
GP2_2A_G17_K01
Student/ka potrafi współpracować w zakresie wykonawstwa pomiarów, ich pozyskiwania z innych źródeł, przestrzegać prawa autorskiego oraz przestrzegać poufności danych geoprzestrzennych.
2,0
3,0Student/ka potrafi współpracować w zakresie wykonawstwa pomiarów, ich pozyskiwania z innych źródeł, przestrzegać prawa autorskiego oraz przestrzegać poufności danych geoprzestrzennych.
3,5
4,0
4,5
5,0

Literatura podstawowa

  1. Lamparski J., Światek L., GPS w praktyce geodezyjnej., GALL, 2007
  2. Osada E., Geodezja., Oficyna Wyd. Polit. Wrocł., Wrocław, 2002
  3. Specht C., System GPS., Bernardinum, Pelplin, 2007

Literatura dodatkowa

  1. Januszewski J., Systemy satelitarne GPS, Galileo i inne., Wyd. Nauk. PWN, Warszawa, 2006
  2. Lamparski J., NAVSTAR GPS od teorii do praktyki., Wyd. Uniw. Warmińsko-Mazurskiego, Olsztyn, 2001
  3. Parkinson B.W., Spilker J.J. Jr. (ed.), Global Positioning System: Theory and Application., AIAA, 1996, I

Treści programowe - ćwiczenia audytoryjne

KODTreść programowaGodziny
T-A-1Rodzaje i typy odbiorników GPS, ich eksploatacja.2
T-A-2Transformacja współrzędnych.2
T-A-3Realizacja pomiarów terenowych.2
T-A-4Wizualizacja i analiza pomiarów.4
T-A-5Realizacja i opracowanie pomiarów synchronicznych.2
T-A-6Realizacja i opracowanie pomiarów względnych.3
15

Treści programowe - projekty

KODTreść programowaGodziny
T-P-1Zapoznanie się z obsługą odbiornika GPS – podstawowe funkcje.2
T-P-2Realizacja i rejestracja pomiarów wraz z ich wstępnym opracowaniem.2
T-P-3Tyczenie trasy i pomiary poligonów.4
T-P-4Analiza geometryczna i statystyczna pomiarów.2
T-P-5Zaplanowanie i wykonanie pomiarów terenowych wraz z ich analizą.5
15

Treści programowe - wykłady

KODTreść programowaGodziny
T-W-1Podstawy satelitarnych systemów pozycyjnych – GPS, GLONASS, Galileo i inne.2
T-W-2Budowa i zasada działania GPS.4
T-W-3Metody pomiarowe stosowane w GPS.4
T-W-4Planowanie sesji pomiarowych.2
T-W-5Dokładność systemu i opracowanie statystyczne pomiarów GPS.6
T-W-6Analizy geometryczne i statystyczne.4
T-W-7Integracja pomiarów GPS z innymi technikami pomiarowymi.4
T-W-8Wykorzystanie stacji permanentnych.2
T-W-9Perspektywy rozwoju i wykorzystania satelitarnych systemów pozycyjnych.2
30

Formy aktywności - ćwiczenia audytoryjne

KODForma aktywnościGodziny
A-A-1Uczestnictwo w ćwiczeniach.15
A-A-2Praca własna.30
45
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - projekty

KODForma aktywnościGodziny
A-P-1Uczestnictwo w ćwiczeniach.15
A-P-2Praca własna, opracowanie projektu.30
45
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - wykłady

KODForma aktywnościGodziny
A-W-1Uczestnictwo w wykładach.30
A-W-2Praca własna i przygotowanie do egzaminu.30
60
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaGP2_2A_G17_W01Student/ka ma podstawową wiedzę o systemie GPS w zakresie praktycznego wykorzystania pomiarów, zna metody analizy pomiarów.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówGP2_2A_W03Zna metody, techniki, narzędzia i materiały stosowane przy rozwiązywaniu złożonych zadań inżynierskich dotyczących gospodarki przestrzennej.
GP2_2A_W04Ma podbudowaną teoretycznie szczegółową wiedzę związaną z różnymi aspektami gospodarowania przestrzenią, dotyczącymi obszarów wrażliwych oraz z wykorzystywaniem technologii informatycznych.
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaR2A_W03ma pogłębioną wiedzę na temat biosfery, chemicznych i fizycznych procesów w niej zachodzących, podstaw techniki i kształtowania środowiska dostosowaną do studiowanego kierunku studiów
R2A_W04ma pogłębioną wiedzę o funkcjonowaniu organizmów żywych na różnych poziomach złożoności, przyrody nieożywionej oraz o technicznych zadaniach inżynierskich dostosowaną do studiowanego kierunku studiów
R2A_W05wykazuje znajomość zaawansowanych metod, technik, technologii, narządzi i materiałów pozwalających wykorzystać i kształtować potencjał przyrody w celu poprawy jakości życia człowieka
R2A_W07ma rozszerzoną wiedzę na temat stanu i kompleksowego działania czynników determinujących funkcjonowanie i rozwój obszarów wiejskich
T2A_W02ma szczegółową wiedzę w zakresie kierunków studiów powiązanych ze studiowanym kierunkiem studiów
T2A_W04ma podbudowaną teoretycznie szczegółową wiedzę związaną z wybranymi zagadnieniami z zakresu studiowanego kierunku studiów
T2A_W06ma podstawową wiedzę o cyklu życia urządzeń, obiektów i systemów technicznych
T2A_W07zna podstawowe metody, techniki, narzędzia i materiały stosowane przy rozwiązywaniu złożonych zadań inżynierskich z zakresu studiowanego kierunku studiów
Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraInzA2_W02zna podstawowe metody, techniki, narzędzia i materiały stosowane przy rozwiązywaniu prostych zadań inżynierskich z zakresu studiowanego kierunku studiów
InzA2_W03ma podstawową wiedzę niezbędną do rozumienia społecznych, ekonomicznych, prawnych i innych uwarunkowań działalności inżynierskiej
InzA2_W05zna typowe technologie inżynierskie w zakresie studiowanego kierunku studiów
Cel przedmiotuC-1Przekazanie wiedzy o systemach GPS.
Treści programoweT-W-1Podstawy satelitarnych systemów pozycyjnych – GPS, GLONASS, Galileo i inne.
T-W-2Budowa i zasada działania GPS.
T-W-3Metody pomiarowe stosowane w GPS.
T-W-4Planowanie sesji pomiarowych.
T-W-5Dokładność systemu i opracowanie statystyczne pomiarów GPS.
T-W-6Analizy geometryczne i statystyczne.
T-W-7Integracja pomiarów GPS z innymi technikami pomiarowymi.
T-W-8Wykorzystanie stacji permanentnych.
T-W-9Perspektywy rozwoju i wykorzystania satelitarnych systemów pozycyjnych.
Metody nauczaniaM-1wykład informacyjny, problemowy, metoda sytuacyjna
Sposób ocenyS-4Ocena podsumowująca: egzamin pisemny
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0Student/ka ma wiedzę o systemie GPS w zakresie praktycznego wykorzystania pomiarów, zna metody analizy pomiarów.
3,5
4,0
4,5
5,0
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaGP2_2A_G17_U01Student/ka potrafi zaplanować i wykonać pomiary terenowe z wykorzystaniem prostych odbiorników GPS, zarejestrować je, wizualizować oraz opracować statystycznie i geometrycznie.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówGP2_2A_U01Posługuje się językiem obcym w mowie i piśmie, umie przygotować dobrze udokumentowane opracowanie problemów lub wystąpienie ustne związane z gospodarką przestrzenną.
GP2_2A_U07Stosuje odpowiednie techniki i narzędzia badawcze w zakresie gospodarki przestrzennej.
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaR2A_U04samodzielnie planuje, przeprowadza, analizuje i ocenia poprawność wykonanego zadania z zakresu dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów
R2A_U06posiada umiejętność doboru i modyfikacji typowych działań (w tym technik i technologii) dostosowanych do zasobów przyrody w celu poprawy jakości życia człowieka, zgodnych ze studiowanym kierunkiem studiów
R2A_U08posiada pogłębioną umiejętność przygotowania różnych prac pisemnych w języku polskim i języku obcym, uznawanym za podstawowy dla dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów lub w obszarze leżącym na pograniczu różnych dyscyplin naukowych
R2A_U09posiada pogłębioną umiejętność przygotowania wystąpień ustnych w języku polskim i języku obcym, w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów lub w obszarze leżącym na pograniczu różnych dyscyplin naukowych
R2A_U10ma umiejętności językowe w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów, zgodne z wymaganiami określonymi dla poziomu B2+ Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego
T2A_U02potrafi porozumiewać się przy użyciu różnych technik w środowisku zawodowym oraz w innych środowiskach, także w języku angielskim lub innym języku obcym uznawanym za język komunikacji międzynarodowej w zakresie studiowanego kierunku studiów
T2A_U03potrafi przygotować opracowanie naukowe w języku polskim i krótkie doniesienie naukowe w języku obcym, uznawanym za podstawowy dla dziedzin nauki i dyscyplin naukowych właściwych dla studiowanego kierunku studiów, przedstawiające wyniki własnych badań naukowych
T2A_U04potrafi przygotować i przedstawić w języku polskim i języku obcym prezentację ustną, dotyczącą szczegółowych zagadnień z zakresu studiowanego kierunku studiów
T2A_U06ma umiejętności językowe w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów, zgodne z wymaganiami określonymi dla poziomu B2+ Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego
T2A_U07potrafi posługiwać się technikami informacyjno-komunikacyjnymi właściwymi do realizacji zadań typowych dla działalności inżynierskiej
T2A_U09potrafi wykorzystać do formułowania i rozwiązywania zadań inżynierskich i prostych problemów badawczych metody analityczne, symulacyjne i eksperymentalne
Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraInzA2_U03potrafi - przy formułowaniu i rozwiązywaniu zadań inżynierskich - dostrzegać ich aspekty systemowe i pozatechniczne
Cel przedmiotuC-2Nauczenie sposobów posługiwania się systemami GPS, pomiarów i ich analiz.
Treści programoweT-A-1Rodzaje i typy odbiorników GPS, ich eksploatacja.
T-A-2Transformacja współrzędnych.
T-A-3Realizacja pomiarów terenowych.
T-A-4Wizualizacja i analiza pomiarów.
T-A-5Realizacja i opracowanie pomiarów synchronicznych.
T-A-6Realizacja i opracowanie pomiarów względnych.
T-P-1Zapoznanie się z obsługą odbiornika GPS – podstawowe funkcje.
T-P-2Realizacja i rejestracja pomiarów wraz z ich wstępnym opracowaniem.
T-P-3Tyczenie trasy i pomiary poligonów.
T-P-4Analiza geometryczna i statystyczna pomiarów.
T-P-5Zaplanowanie i wykonanie pomiarów terenowych wraz z ich analizą.
Metody nauczaniaM-2rozwiązywanie problemów sytuacyjnych
M-3planowanie i wykonywanie pomiarów terenowych oraz przetwarzanie i analiza materiałów archiwalnych
Sposób ocenyS-2Ocena formująca: na podstawie sprawozdań z projektów
S-3Ocena formująca: na podstawie indywidualnych i zespołowych rozwiązań problemów pomiarowych oraz ich analiz
S-1Ocena formująca: na podstawie rozwiązywanych problemów i dyskusji
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0Student/ka potrafi zaplanować i wykonać pomiary terenowe z wykorzystaniem prostych odbiorników GPS, zarejestrować je, wizualizować oraz opracować statystycznie i geometrycznie.
3,5
4,0
4,5
5,0
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaGP2_2A_G17_K01Student/ka potrafi współpracować w zakresie wykonawstwa pomiarów, ich pozyskiwania z innych źródeł, przestrzegać prawa autorskiego oraz przestrzegać poufności danych geoprzestrzennych.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówGP2_2A_K06Potrafi myśleć i działać w sposób kreatywny i przedsiębiorczy
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaR2A_K08potrafi myśleć i działać w sposób przedsiębiorczy
T2A_K06potrafi myśleć i działać w sposób kreatywny i przedsiębiorczy
Cel przedmiotuC-1Przekazanie wiedzy o systemach GPS.
C-2Nauczenie sposobów posługiwania się systemami GPS, pomiarów i ich analiz.
Treści programoweT-W-1Podstawy satelitarnych systemów pozycyjnych – GPS, GLONASS, Galileo i inne.
T-W-2Budowa i zasada działania GPS.
T-W-3Metody pomiarowe stosowane w GPS.
T-W-4Planowanie sesji pomiarowych.
T-W-5Dokładność systemu i opracowanie statystyczne pomiarów GPS.
T-W-6Analizy geometryczne i statystyczne.
T-W-7Integracja pomiarów GPS z innymi technikami pomiarowymi.
T-W-8Wykorzystanie stacji permanentnych.
T-W-9Perspektywy rozwoju i wykorzystania satelitarnych systemów pozycyjnych.
T-A-1Rodzaje i typy odbiorników GPS, ich eksploatacja.
T-A-2Transformacja współrzędnych.
T-A-3Realizacja pomiarów terenowych.
T-A-4Wizualizacja i analiza pomiarów.
T-A-5Realizacja i opracowanie pomiarów synchronicznych.
T-A-6Realizacja i opracowanie pomiarów względnych.
T-P-1Zapoznanie się z obsługą odbiornika GPS – podstawowe funkcje.
T-P-2Realizacja i rejestracja pomiarów wraz z ich wstępnym opracowaniem.
T-P-3Tyczenie trasy i pomiary poligonów.
T-P-4Analiza geometryczna i statystyczna pomiarów.
T-P-5Zaplanowanie i wykonanie pomiarów terenowych wraz z ich analizą.
Metody nauczaniaM-1wykład informacyjny, problemowy, metoda sytuacyjna
M-2rozwiązywanie problemów sytuacyjnych
M-3planowanie i wykonywanie pomiarów terenowych oraz przetwarzanie i analiza materiałów archiwalnych
Sposób ocenyS-2Ocena formująca: na podstawie sprawozdań z projektów
S-1Ocena formująca: na podstawie rozwiązywanych problemów i dyskusji
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0Student/ka potrafi współpracować w zakresie wykonawstwa pomiarów, ich pozyskiwania z innych źródeł, przestrzegać prawa autorskiego oraz przestrzegać poufności danych geoprzestrzennych.
3,5
4,0
4,5
5,0