Wydział Nauk o Żywności i Rybactwa - Zarządzanie bezpieczeństwem i jakością żywności (S1)
Sylabus przedmiotu Mikrobiologia żywności:
Informacje podstawowe
| Kierunek studiów | Zarządzanie bezpieczeństwem i jakością żywności | ||
|---|---|---|---|
| Forma studiów | studia stacjonarne | Poziom | pierwszego stopnia |
| Tytuł zawodowy absolwenta | inżynier | ||
| Obszary studiów | nauk rolniczych, leśnych i weterynaryjnych, studiów inżynierskich | ||
| Profil | ogólnoakademicki | ||
| Moduł | — | ||
| Przedmiot | Mikrobiologia żywności | ||
| Specjalność | przedmiot wspólny | ||
| Jednostka prowadząca | Katedra Mikrobiologii Stosowanej i Fizjologii Żywienia Człowieka | ||
| Nauczyciel odpowiedzialny | Elżbieta Daczkowska-Kozon <Elzbieta.Daczkowska-Kozon@zut.edu.pl> | ||
| Inni nauczyciele | Alicja Dłubała <Alicja.Dlubala@zut.edu.pl>, Wojciech Sawicki <Wojciech.Sawicki@zut.edu.pl>, Barbara Szymczak <Barbara.Szymczak@zut.edu.pl> | ||
| ECTS (planowane) | 5,0 | ECTS (formy) | 5,0 |
| Forma zaliczenia | egzamin | Język | polski |
| Blok obieralny | — | Grupa obieralna | — |
Formy dydaktyczne
Wymagania wstępne
| KOD | Wymaganie wstępne |
|---|---|
| W-1 | Mikrobiologia ogólna |
| W-2 | podstawy technologii zywności |
| W-3 | Podstawy biochemii |
Cele przedmiotu
| KOD | Cel modułu/przedmiotu |
|---|---|
| C-1 | uświadomienie studentom możliwej roli mikroorganizmów w żywności i specyfiki związanej z surowcem i zastosowanym procesem przetwórczym, |
| C-2 | uswiadomienie studentom związku między ilościa i rodzajem obecnych mikroorganizmów a jakością/trałościa i bezpieczeństwem zdrowotnym żywnosci |
| C-3 | zapoznanie studentów z metodami stosowanymi w analizie mikrobiologicznej zywności |
Treści programowe z podziałem na formy zajęć
| KOD | Treść programowa | Godziny |
|---|---|---|
| laboratoria | ||
| T-L-1 | Metody oznaczania mikroorganizmów w zywności. Analiza ilościowa: Metody oznaczania ogólnej liczby bakterii / grzybów mikroskopowych. Metodyka oznaczeń. | 4 |
| T-L-2 | Pośrednie metody oznaczania liczby mikroorganizmów w zywności: metody płytkowe, miana i NPL | 6 |
| T-L-3 | Mikroflora i analiza mikrobiologiczna: - surowców i produktów pochodzenia roślinnego - mięsa, ryb i ich przetworów - mleka i jego przetworów - tłuszczów jadalnych - wyrobów cukierniczych - konserw sterylizowanych i pasteryzowanych - napojów fermentowanych i gazowanych | 14 |
| T-L-4 | Wpływ wybranych czynników zewnątrz i wewnątrzśrodowiskowych stosowanych w produkcji żywności na mozliwości wzrostowe mikroorganizmów (T, aw, pH). | 6 |
| 30 | ||
| wykłady | ||
| T-W-1 | Historia rozwoju mikrobiologii zywności. | 2 |
| T-W-2 | Główne grupy mikroorganizmów w żywnosci; kryteria podziału, specyfika ziązana z rodzajem/źródłem surowca i procesem przetwórczym. | 2 |
| T-W-3 | Źródła i drogi przenoszenia mikroorganizmów w zywności; zanieczyszczenie pierwotne, wtórne. | 2 |
| T-W-4 | Czynniki wpływające na wzrost mikroorganizmów w żywności. Skutecznośc bójcza czynników stosowanych w produkcji żywności. Mozliwośc kontroli mikroorganizmów. | 2 |
| T-W-5 | Reakcja mikroorganizmów na stres w środowisku żywności; adaptacja, uszkodzenie, VNC | 2 |
| T-W-6 | żywność jako nośnik mikroorganizmów pożytecznych | 2 |
| T-W-7 | Mikroflora zepsucia - specyfika związana z: rodzajem produktu -grupą towarową i zastosowanym procesem technologicznym. | 6 |
| T-W-8 | Wskaźniki mikrobiologiczne w żywności (w. jakości, zepsucia, b. patogennych) | 2 |
| T-W-9 | Patogeny jelitowe i inne bakterie chorobotwórcze w żywności | 4 |
| T-W-10 | Wirusy w zywności. Pokarmowa droga infekcji wirusowych. | 2 |
| T-W-11 | Toksynotwórczość mikroorganizmów | 2 |
| T-W-12 | Kryteria mikrobiologiczne stosowane w ocenie bezpieczeństwa zdrowotnego żywności. | 2 |
| 30 | ||
Obciążenie pracą studenta - formy aktywności
| KOD | Forma aktywności | Godziny |
|---|---|---|
| laboratoria | ||
| A-L-1 | aktywny udział w zajęciach praktycznych | 30 |
| A-L-2 | bieżace przygotowywanie się do zajęć | 30 |
| 60 | ||
| wykłady | ||
| A-W-1 | uczestnictwo w wykładach | 30 |
| A-W-2 | studiowanie literatury z omawianego zakresu | 30 |
| A-W-3 | przygotowywanie się do egzaminu | 30 |
| 90 | ||
Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne
| KOD | Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne |
|---|---|
| M-1 | wykłady tematyczne z wykorzystaniem sprzętu audiowizualnego |
| M-2 | wykonywanie specjalistycznych, ilościowych i jakościowych, analiz mikrobiologicznych wybranych surowców / produktów spozywczych w kierunku różnych grup / gatunków mikroorganizmów. |
Sposoby oceny
| KOD | Sposób oceny |
|---|---|
| S-1 | Ocena formująca: ocena przygotowania teoretycznego studenta do zajęc praktycznych z przedmiotu |
| S-2 | Ocena formująca: ocena aktywności studenta na zajęciach praktycznych: umiejętności organizowania warsztatu pracy, sprawności w przeprowadzaniu analiz, umiejetności interpretacji uzyskanych wyników |
| S-3 | Ocena formująca: zaliczenie pisemne |
| S-4 | Ocena formująca: egzamin testowy z przedmiotu |
Zamierzone efekty kształcenia - wiedza
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ZBJZ_1A_D28_W01 Student ma podstawową wiedzę dotyczącą związku miedzy obecnością i liczebnością okreslonych mikroorganizmów w żywności a jakoscią / trwałością oraz bezpieczeństwem zdrowotnym rożnego typu produktów spożywczych. | ZBJZ_1A_W05 | R1A_W04, R1A_W05, R1A_W06 | InzA_W03 | C-1, C-2 | T-W-7, T-W-9, T-W-10, T-W-8 | M-1, M-2 | S-4, S-1, S-2, S-3 |
| ZBJZ_1A_D28_W02 Zna: mozliwe źródła zanieczyszczeń mikrobiologicznych zywności, drogi przenoszenia mikroorganizmow w środowisku produkcji zywności, czynniki środowiskowe skuteczne w hamowaniu /eliminacji mikroorganizmów. | ZBJZ_1A_W03, ZBJZ_1A_W04, ZBJZ_1A_W05 | R1A_W03, R1A_W04, R1A_W05, R1A_W06, R1A_W08 | InzA_W03, InzA_W05 | C-1, C-2, C-3 | T-W-7, T-W-9, T-W-11, T-W-2, T-W-10, T-W-8 | M-1, M-2 | S-4, S-1, S-3 |
| ZBJZ_1A_D28_W03 zna wyróżniki i kryteria stosowane w ocenie jakości mikrobiologicznej zywności, metody oznaczeń ilościowych i sposoby identyfikacji mikroorganizmówl | ZBJZ_1A_W12 | R1A_W04, R1A_W05 | InzA_W01, InzA_W02, InzA_W03 | C-1, C-2, C-3 | T-L-1, T-L-2, T-W-12 | M-1, M-2 | S-1, S-2 |
Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ZBJZ_1A_D28_U01 Student posługuje się poprawnym nazewnictwem binominalnym mikroorganizmów o szczegolnym znaczeniu dla jakości i bezpieczeństwa zdrowotnego zywności i potrafi je oznaczać w żywności | ZBJZ_1A_U01, ZBJZ_1A_U02 | R1A_U01, R1A_U04, R1A_U05, R1A_U06 | InzA_U01, InzA_U02, InzA_U03, InzA_U05 | C-1, C-2 | T-W-6, T-W-7, T-W-9, T-W-11, T-W-10, T-W-8 | M-1, M-2 | S-4, S-1, S-2, S-3 |
| ZBJZ_1A_D28_U02 zna wyrózniki jakosciowe i kryteria obowiązujące w ocenie jakości mikrobiologicznej zywności i umie własciwie interpretować uzyskane wyniki. | ZBJZ_1A_U02 | R1A_U01, R1A_U04, R1A_U05, R1A_U06 | InzA_U03, InzA_U05 | C-2, C-3 | T-L-1, T-L-2, T-W-12 | M-1, M-2 | S-4, S-1, S-2, S-3 |
Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ZBJZ_1A_D28_K01 student ma świadomosc zagrożeń wynikających z obecności okreslonego typu mikroorganizmów w zywności. | ZBJZ_1A_K01, ZBJZ_1A_K03, ZBJZ_1A_K05 | R1A_K01, R1A_K02, R1A_K03, R1A_K04, R1A_K05, R1A_K06, R1A_K07 | InzA_K01, InzA_K02 | C-1 | T-W-6, T-W-7, T-W-9, T-W-11, T-W-10, T-W-8 | M-1, M-2 | S-4, S-1, S-2, S-3 |
Kryterium oceny - wiedza
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| ZBJZ_1A_D28_W01 Student ma podstawową wiedzę dotyczącą związku miedzy obecnością i liczebnością okreslonych mikroorganizmów w żywności a jakoscią / trwałością oraz bezpieczeństwem zdrowotnym rożnego typu produktów spożywczych. | 2,0 | |
| 3,0 | ma wyrywkowa wiedzę na temat patogenów i bakterii zepsucia , ich cechproduktu | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 | ||
| ZBJZ_1A_D28_W02 Zna: mozliwe źródła zanieczyszczeń mikrobiologicznych zywności, drogi przenoszenia mikroorganizmow w środowisku produkcji zywności, czynniki środowiskowe skuteczne w hamowaniu /eliminacji mikroorganizmów. | 2,0 | |
| 3,0 | ma ograniczoną wiedzę dotycząca źródeł i drog przenoszenia wybranych bakterii chorobotórczych | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 | ||
| ZBJZ_1A_D28_W03 zna wyróżniki i kryteria stosowane w ocenie jakości mikrobiologicznej zywności, metody oznaczeń ilościowych i sposoby identyfikacji mikroorganizmówl | 2,0 | |
| 3,0 | potrafi wymienic wyrózniki stosowane w ocenie jakości mikrobiologicznej i okreslic obowiązujące kryteria ilościowe, nie wie jednak jak to zrobic praktycznie | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 |
Kryterium oceny - umiejętności
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| ZBJZ_1A_D28_U01 Student posługuje się poprawnym nazewnictwem binominalnym mikroorganizmów o szczegolnym znaczeniu dla jakości i bezpieczeństwa zdrowotnego zywności i potrafi je oznaczać w żywności | 2,0 | |
| 3,0 | zna poprawne nazewnictwo i metody oznaczanie jedynie wybranych patogenów | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 | ||
| ZBJZ_1A_D28_U02 zna wyrózniki jakosciowe i kryteria obowiązujące w ocenie jakości mikrobiologicznej zywności i umie własciwie interpretować uzyskane wyniki. | 2,0 | |
| 3,0 | wie jak izolowac okreslone mikroorganizmy z zywności, nie potrafi ich jednak zidentyfikować | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 |
Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| ZBJZ_1A_D28_K01 student ma świadomosc zagrożeń wynikających z obecności okreslonego typu mikroorganizmów w zywności. | 2,0 | |
| 3,0 | nie zna wszystkich zagrożeń wynikających z obecnościokreślonych mikroorganizmów w żywności | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 |
Literatura podstawowa
- Salyers A., Whitt D.D., Mikrobiologia, roznorodność, chorobotwórczość., PWN, W-wa, 2009, 1
- Libudzisz Z., Kowal K., Żakowska Z. (red.), Mikrobiologia techniczna. T1. Mikroorganizmy i środowiska ich występowania, PWN, W-wa, 2009, 1
- Zaleski S., Mikrobiologia zywności pochodzenia zwierzęcego, WNT, W-wa, 1986
- Szewczyk E.M., Diagnostyka bakteriologiczna, PWN, W-wa, 2011
- Błażejak S., I. Gientka, Wybrane zagadnienia z mikrobiologii żywności, Wyd. SGGW, W-wa, 2010, 1
- Daczkowska-Kozon E., Dąbrowski W., Mikrobiologia żywności: skrypt do ćwiczeń z mikrobiologii żywności. cz 1, Wyd. AR, Szczecin, 2003, 4
- Żakowska Z., H. Stobińska, Mikrobiologia i higiena żywności, Wyd. Politechniki Łódzkiej, Łódź, 2000
- Ray J.M., M.J. Loessner, D.A. Golden, Modern food microbiology, Springer Sc. + Business Media Inc., USA, 2011, 7
Literatura dodatkowa
- Mizerski W., B. Bednarczuk, M. Kawalec, Słownik bakterii ciekawych pożytecznych, groźnych, Adamantan, Polska, 2011
- Nicklin J., K. Graeme-Cook, R. Killington, Mikrobiologia. Krótkie wykłady, PWN, W-wa, 2012, 2
- Anonim, Zbiór norm ISO-PN z zakresu analityki mikrobiologicznej żywności, PKN, W-wa, 2013
- Jałosińska M., Mikrobiologia żywności, Wyd. Format AB, W-wa, 2006, 1
- Gawęcki J., Z.Libudzisz, Mikroorganizmy w żywności i żywieniu, Wyd. Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, Poznań, 2010, 3