Wydział Nauk o Żywności i Rybactwa - Technologia żywności i żywienie człowieka (S1)
specjalność: żywienie człowieka i dietetyka
Sylabus przedmiotu Systematyka ryb:
Informacje podstawowe
| Kierunek studiów | Technologia żywności i żywienie człowieka | ||
|---|---|---|---|
| Forma studiów | studia stacjonarne | Poziom | pierwszego stopnia |
| Tytuł zawodowy absolwenta | inżynier | ||
| Obszary studiów | nauk rolniczych, leśnych i weterynaryjnych, studiów inżynierskich | ||
| Profil | ogólnoakademicki | ||
| Moduł | — | ||
| Przedmiot | Systematyka ryb | ||
| Specjalność | technologia żywności pochodzenia wodnego | ||
| Jednostka prowadząca | Katedra Hydrobiologii, Ichtiologii i Biotechnologii Rozrodu | ||
| Nauczyciel odpowiedzialny | Beata Więcaszek <Beata.Wiecaszek@zut.edu.pl> | ||
| Inni nauczyciele | |||
| ECTS (planowane) | 2,0 | ECTS (formy) | 2,0 |
| Forma zaliczenia | zaliczenie | Język | polski |
| Blok obieralny | — | Grupa obieralna | — |
Formy dydaktyczne
Wymagania wstępne
| KOD | Wymaganie wstępne |
|---|---|
| W-1 | Podstawowa wiedza na temat biologii zwierząt kręgowych |
Cele przedmiotu
| KOD | Cel modułu/przedmiotu |
|---|---|
| C-1 | Zapoznanie studenta z najważniejszymi gospodarczo gatunkami ryb, z których pozyskiwane są surowce technologiczne |
| C-2 | Przekazanie wiedzy w zakresie wartości odżywczych i prozdrowotnych ryb słodkowodnych i morskich |
Treści programowe z podziałem na formy zajęć
| KOD | Treść programowa | Godziny |
|---|---|---|
| laboratoria | ||
| T-L-1 | Gromada: Chondrichthyes – chrzęstniki. Zrosłogłowe Holocephali; blaszkoskrzelne Elasmobranchii. Prezentacja gospodarczo ważnych gatunków rekinów i płaszczek. zapoznanie się z właściwościami surowców pozyskiwanych z tych ryb. Prezentacja i ocena smakowa wybranych produktów na rynku rybnym. | 2 |
| T-L-2 | Classis: Actinopterygii- promieniopłetwe. Sublassis: Chondrostei – ganoidy chrzęstne: Acipenseriformes (Polyodontidae i Acipenseridae rodzaje – Polyodon, Acipenser, Huso). Prezentacja najważniejszych gatunków. Omówienie właściwości surowców pozyskanych z tych ryb - mięso i ikra. Prezentacja i ocena smakowa wybranych produktów na rynku rybnym. | 2 |
| T-L-3 | Prezentacja gatunków z działu ryb kostnoszkieletowych Teleostei – charakterystyka różnych gatunków węgorzy Anguilliformes i ryb śledziokształtnych Clupeiformes. Przedstawienie korzyści prozdrowotnych i możliwych zagrożeń. Prezentacja i ocena smakowa wybranych produktów. | 1 |
| T-L-4 | Prezentacja najważniejszych gospodarczo ryb z poddziału doskonałokostoszkieletowych – ryb karpiokształtnych Cypriniformes i sumokształtnych Siluriformes, jako surowców pozyskanych ze środowiska naturalnego i akwakultury polskiej i światowej. Omówienie podstawowych zagadnień dobrostanu ryb, warunków hodowli, oraz wpływu sezonu połowów na właściwości technologiczne tkanki mięśniowej. Prezentacja i ocena smakowa wybranych produktów. | 2 |
| T-L-5 | Prezentacja ryb dorszokształtnych Gadiformes, ze szczególnym uwzględnieniem dorsza atlantyckiego – właściwości mięsa, wątroby, ikry; korzyści prozdrowotne, możliwe zagrożenia. Prezentacja i ocena wybranych produktów. | 1 |
| T-L-6 | Praktyczna prezentacja ryb z rzędu szczupakoształtnych Esociformes i łososiokształtnych Salmoniformes. Rodzaje surowców pozyskiwanych z łososi na rynku polskim i światowym i ocena smakowa wybranych produktów. | 2 |
| T-L-7 | Prezentacja gatunków ryb z rzędu okoniokształtnych Perciformes – z rodziny okoniowatych, prażmowatych, moronowatych. Przedstawienie szczególnych właściwości technologicznych ryb białokrwistych z podrzędu nototeniowców oraz makrelowców. Prezentacja i ocena smakowa wybranych produktów. | 2 |
| T-L-8 | Prezentacja najważniejszych gatunków ryb z rzędu płastugokształtnych i omówienie ich właściwości technologicznych. Prezentacja i ocena smakowa wybranych produktów. | 1 |
| 13 | ||
| wykłady | ||
| T-W-1 | Najważniejsze systematyczne cechy ryb. Najważniejsze pojęcia w taksonomii (gatunek, podgatunek, nazewnictwo binominalne, kategoria taksonomiczn). Gromada: Chondrichthyes – chrzęstniki. Zrosłogłowe Holocephali; blaszkoskrzelne Elasmobranchii. Poznanie gospodarczo ważnych gatunków rekinów i płaszczek. Właściwości surowców pozyskiwanych z tych ryb. Metody obróbki. Pozyskane towary na rynku rybnym. | 2 |
| T-W-2 | Classis: Actinopterygii- promieniopłetwe. Sublassis: Chondrostei – ganoidy chrzęstne: Acipenseriformes (Polyodontidae i Acipenseridae rodzaje – Polyodon, Acipenser, Huso). Omówienie właściwości surowców pozyskanych z tych ryb - mięso i ikra. Rodzaje kawioru. Poddział: Clupeomorpha : Clupeiformes, Clupeidae, Engraulidae. Znaczenie gospodarcze i właściwości surowców rybnych pozyskanych ze śledzi, szprotów, sardynek i sardeli. Nazewnictwo angielskie ryb i produktów na rynku rybnym. | 2 |
| T-W-3 | Sublassis: Neopterygii i dział Teleostei – charakterystyka. Poddział: Anguilliformes – charakterystyka, przedstawiciele (węgorz europejski, węgorz japoński, węgorz amerykański). Właściwości pozyskanych surowców, przedstawienie oferty towarów na rynku. Właściwości prozdrowotne i możliwe zagrożenia. | 1 |
| T-W-4 | Narząd: Ostariophysi – otwartopęcherzowe – charakterystyka ogólna oraz rzędów: Cypriniformes (Cyprinoidea: Cyprinidae), orazi Siluriformes (Siluridae, Clariidae, Pangasiidae). Nadrząd: Protacanthopterygii wraz z rzędami: Esociformes (Esocidae), Salmoniformes (Salmonidae: S. alpinus, O. nerka, O. keta, O. gorbusha, O. tschawytsch). Właściwości technologiczne mięsa i ikry. Rodzaje kawioru i jego własciwości prozdrowotne. | 2 |
| T-W-5 | Nadrząd: Paracanthopterygii, rząd Gadiformes (Gadidae, Lotidae, Merluccidae). Własciwości technologiczne mięsa. Rodzaje produktów na rynku rybnym. Nazewnictwo angielskie gatunków i produktów rybnych. | 1 |
| T-W-6 | Scorpaeniformes: Scorpaenidae (rodzaj Scorpaena), Sebastiidae (rodzaj Sebastes). Perciformes – charakterystyka. Podrzędy: Percoidei: Moronidae, Percidae, Sparidae (rodzaj Diplodus, Sparus, Pagrus), Serranidae (Epinephelus), Centropomidae (Lates), (Trachurus, Seriola). Właściwości surowca i produkty na rynku rybnym. | 2 |
| T-W-7 | Labroidei: Cichlidae; Anarhichadidae (Anarhichas). Notothenioidei: Nothotheniidae (Dissostichus), Channichthyidae (Champsocephalus). Scombroidei: Gempylidae (Lepidocybium), Scombridae (Scomber, Thunnus). Właściwosci surowca rybnego pozyskanego z tych gatunków. Właściwości prozdrowotne i ewntualne zagrożenia. | 2 |
| T-W-8 | Pleuronectiformes: Pleuronectidae (Hippoglossus, Microstomus, Limanda), Scophthalmidae, Soleidae. Właściwości surowca rybnego pozyskanego z tych gatunków. | 1 |
| 13 | ||
Obciążenie pracą studenta - formy aktywności
| KOD | Forma aktywności | Godziny |
|---|---|---|
| laboratoria | ||
| A-L-1 | Uczestnictwo w zajęciach | 13 |
| A-L-2 | Przygotowanie się do zajęć | 6 |
| A-L-3 | Przygotowanie prezentacji multimedialnych | 4 |
| A-L-4 | Studiowanie literatury przedmiotu | 4 |
| A-L-5 | Przygotowanie się do zaliczenia ćwiczeń laboratoryjnych | 4 |
| 31 | ||
| wykłady | ||
| A-W-1 | uczestnictwo w zajęciach | 11 |
| A-W-2 | uczestnictwo w konsultacjach | 6 |
| A-W-3 | studiowanie literatury do przedmiotu | 7 |
| A-W-4 | przygotowanie się do zaliczenia wykładów | 6 |
| 30 | ||
Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne
| KOD | Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne |
|---|---|
| M-1 | wykład informacyjny |
| M-2 | Ćwiczenia laboratoryjne |
Sposoby oceny
| KOD | Sposób oceny |
|---|---|
| S-1 | Ocena formująca: zaliczenie ustne każdego ćwiczenia |
| S-2 | Ocena podsumowująca: ustne zaliczenie wszystkich ćwiczeń |
| S-3 | Ocena podsumowująca: Egzamin testowy |
Zamierzone efekty kształcenia - wiedza
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| TZiZ_1A_D5tzpw_W01 Student ma wiedzę w zakresie rozpoznawania, charakterystyki i rozróżniania ważnych użytkowo gatunków ryb | TZiZ_1A_W05, TZiZ_1A_W15 | R1A_W03, R1A_W06 | InzA_W02, InzA_W05 | C-1 | T-W-2, T-W-8, T-W-1, T-W-3 | M-1, M-2 | S-1, S-3 |
| TZiZ_1A_D5tzpw_W02 Ma wiedzę na temat wartości odżywczych i wykorzystania prozdrowotnych surowców rybnych | TZiZ_1A_W22 | R1A_W04, R1A_W07 | — | C-2, C-1 | T-W-8, T-W-1, T-W-3, T-W-5, T-L-2, T-L-4, T-L-7, T-L-8 | M-1, M-2 | S-1, S-3 |
Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| TZiZ_1A_D5tzpw_U01 Student umie wskazać i oceniać cechy różnicujące taksony ryb ważnych gospodarczo | TZiZ_1A_U17 | R1A_U05, R1A_U06, R1A_U07 | — | C-1 | T-W-2, T-W-4, T-W-8, T-W-3, T-W-5, T-L-1 | M-2 | S-1, S-3 |
| TZiZ_1A_D5tzpw_U02 Potrafi określać kierunki wykorzystania poszczególnych gatunków ryb jako surowców technologicznych | TZiZ_1A_U15, TZiZ_1A_U17 | R1A_U05, R1A_U06, R1A_U07 | InzA_U02, InzA_U05, InzA_U06, InzA_U07 | C-2 | T-W-6, T-W-4, T-W-8, T-W-3, T-W-5 | M-1 | S-2, S-3 |
Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| TZiZ_1A_D5tzpw_K01 Ma kreatywne podejście do przydatności zdobytej wiedzy z zakresu identyfikacji i charakterystyki surowców rybnych | TZiZ_1A_K01, TZiZ_1A_K04 | R1A_K01, R1A_K06, R1A_K07 | — | C-2 | T-L-4, T-L-3, T-L-7 | M-2 | S-1 |
| TZiZ_1A_D5tzpw_K02 Ma świadomość potrzeby popularyzacji wiedzy z zakresu prawidłowego wykorzystania surowców rybnych | TZiZ_1A_K06 | R1A_K04 | InzA_K01 | C-2, C-1 | T-W-8, T-W-7, T-L-1, T-L-4, T-L-3, T-L-8 | M-1, M-2 | S-1, S-3 |
Kryterium oceny - wiedza
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| TZiZ_1A_D5tzpw_W01 Student ma wiedzę w zakresie rozpoznawania, charakterystyki i rozróżniania ważnych użytkowo gatunków ryb | 2,0 | Student nie ma żadnej wiedzy w zakresie rozpoznawania i charakterystyki ważnych gospodarczo gatunków ryb |
| 3,0 | Student ma podstawową wiedzę w zakresie rozpoznawania i charakterystyki ważnych gospodarczo gatunków ryb | |
| 3,5 | Student ma wystarczająco dobrą wiedzę w zakresie rozpoznawania i podstawową wiedzę dotyczacą charakterystyki ważnych gospodarczo gatunków ryb | |
| 4,0 | Student ma wystarczająco dobrą wiedzę w zakresie rozpoznawania i charakterystyki ważnych gospodarczo gatunków ryb | |
| 4,5 | Student ma bardzo dobrą wiedzę w zakresie rozpoznawania i dobrą wiedzę w zakresie charakterystyki ważnych gospodarczo gatunków ryb | |
| 5,0 | Student ma bardzo dobrą wiedzę w zakresie rozpoznawania charakterystyki ważnych gospodarczo gatunków ryb | |
| TZiZ_1A_D5tzpw_W02 Ma wiedzę na temat wartości odżywczych i wykorzystania prozdrowotnych surowców rybnych | 2,0 | Student nie ma żadnej wiedzy na temat wartości odżywczych i wykorzystania prozdrowotnych surowców rybnych |
| 3,0 | Student ma podstawową wiedzę na temat wartości odżywczych i wykorzystania prozdrowotnych surowców rybnych | |
| 3,5 | Student ma podstawową wiedzę na temat wartości odżywczych i wystarczająco dobrą w zakresie wykorzystania prozdrowotnych surowców rybnych | |
| 4,0 | Student wykazuje się wiedzą na dobrym poziomie na temat wartości odżywczych i wykorzystania prozdrowotnych surowców rybnych | |
| 4,5 | Student wykazuje się wiedzą na dobrym poziomie na temat wartości odżywczych i bardzo dobrą w zakresie wykorzystania prozdrowotnych surowców rybnych | |
| 5,0 | Student ma bardzo dobrą wiedzę na temat wartości odżywczych i wykorzystania prozdrowotnych surowców rybnych |
Kryterium oceny - umiejętności
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| TZiZ_1A_D5tzpw_U01 Student umie wskazać i oceniać cechy różnicujące taksony ryb ważnych gospodarczo | 2,0 | Student nie umie wskazać i ocenić cech różnicujących taksony ryb ważnych gospodarczo |
| 3,0 | Student umie wskazać i oceniać nieliczne cechy różnicujące taksony ryb ważnych gospodarczo | |
| 3,5 | Student umie wskazać i ocenić małą liczbę cech różnicujących taksony ryb ważnych gospodarczo | |
| 4,0 | Student umie wskazać i ocenić większość cech różnicujących taksony ryb ważnych gospodarczo | |
| 4,5 | Student umie wskazać i ocenić prawie wszystkie cechy różnicujące taksony ryb ważnych gospodarczo | |
| 5,0 | Student umie wskazać i ocenić wszystkie cechy różnicujące taksony ryb ważnych gospodarczo | |
| TZiZ_1A_D5tzpw_U02 Potrafi określać kierunki wykorzystania poszczególnych gatunków ryb jako surowców technologicznych | 2,0 | Student nie potrafi określić kierunków wykorzystania poszczególnych gatunków ryb jako surowców technologicznych |
| 3,0 | Potrafi określić kierunki wykorzystania niewielu gatunków ryb jako surowców technologicznych | |
| 3,5 | Potrafi określić kierunki wykorzystania małej liczby gatunków ryb jako surowców technologicznych | |
| 4,0 | Potrafi określać kierunki wykorzystania najważniejszych gatunków ryb jako surowców technologicznych | |
| 4,5 | Potrafi określać kierunki wykorzystania prawie wszystkich ważnych gatunków ryb jako surowców technologicznych | |
| 5,0 | Potrafi określać kierunki wykorzystania wszystkich ważnych gatunków ryb jako surowców technologicznych |
Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| TZiZ_1A_D5tzpw_K01 Ma kreatywne podejście do przydatności zdobytej wiedzy z zakresu identyfikacji i charakterystyki surowców rybnych | 2,0 | Nie wykazuje kreatywnego podejścia do przydatności zdobytej wiedzy z zakresu identyfikacji i charakterystyki surowców rybnych |
| 3,0 | Wykazuje kreatywne podejście do przydatności zdobytej wiedzy z zakresu identyfikacji i charakterystyki surowców rybnych jedynie w stopniu minimalnym | |
| 3,5 | Wykazuje kreatywne podejście do przydatności zdobytej wiedzy z zakresu identyfikacji i charakterystyki surowców rybnych w stopniu nieco wyższym niż minimalny | |
| 4,0 | Wykazuje kreatywne podejście do przydatności zdobytej wiedzy z zakresu identyfikacji i charakterystyki surowców rybnych w stopniu dobrym | |
| 4,5 | Wykazuje kreatywne podejście do przydatności zdobytej wiedzy z zakresu identyfikacji i charakterystyki surowców rybnych w stopniu wyższym niż dobry | |
| 5,0 | Wykazuje kreatywne podejście do przydatności zdobytej wiedzy z zakresu identyfikacji i charakterystyki surowców rybnych w stopniu bardzo dobrym | |
| TZiZ_1A_D5tzpw_K02 Ma świadomość potrzeby popularyzacji wiedzy z zakresu prawidłowego wykorzystania surowców rybnych | 2,0 | Student nie odczuwa potrzeby popularyzacji wiedzy z zakresu prawidłowego wykorzystania surowców rybnych, z powodu niedostatecznego poznania tej wiedzy |
| 3,0 | Student odczuwa słabą potrzebę popularyzacji wiedzy z zakresu prawidłowego wykorzystania surowców rybnych, mając jedynie dostateczną wiedzę na ten temat | |
| 3,5 | Student odczuwa potrzebę popularyzacji wiedzy z zakresu prawidłowego wykorzystania surowców rybnych, ma jednak jedynie dostateczną wiedzę na ten temat | |
| 4,0 | Student odczuwa potrzebę popularyzacji wiedzy z zakresu prawidłowego wykorzystania surowców rybnych, ma dobrą wiedzę na ten temat | |
| 4,5 | Student ma świadomość potrzeby popularyzacji wiedzy z zakresu prawidłowego wykorzystania surowców rybnych, ma dobrą wiedzę na ten temat | |
| 5,0 | Student ma głęboką świadomość potrzeby popularyzacji wiedzy z zakresu prawidłowego wykorzystania surowców rybnych, mając bardzo dobrą wiedzę na ten temat |
Literatura podstawowa
- Więcaszek B., Krzykawski S., Keszka S., Antoszek A., Ryby w akwakulturze i akwaturystyce, Alademia Rolnicza, Szczecin, 2006
- Sikorski Z., Ryby i bezkręgowce morskie. Pozyskiwanie, właściwości i przetwarzanie, Wydawnictwo Techniczne i Naukowe, Warszawa, 2004
- Nelson J., Fishes of the world, John Wiley & Sons, New York-Singapore, 2004
Literatura dodatkowa
- Sikorski Z., Morskie surowce żywnościowe, Wydawnctwo naukowe i Techniczne, Warszawa, 1992
- Krzykawski S., Więvaszek B., Keszka S., Antoszek A., Systematyka bezszczękowców i ryb, AR, Szczecin, 2004