Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Wydział Inżynierii Mechanicznej i Mechatroniki - Mechanika i budowa maszyn (N1)

Sylabus przedmiotu Metrologia i systemy pomiarowe:

Informacje podstawowe

Kierunek studiów Mechanika i budowa maszyn
Forma studiów studia niestacjonarne Poziom pierwszego stopnia
Tytuł zawodowy absolwenta inżynier
Obszary studiów charakterystyki PRK, kompetencje inżynierskie PRK
Profil ogólnoakademicki
Moduł
Przedmiot Metrologia i systemy pomiarowe
Specjalność przedmiot wspólny
Jednostka prowadząca Instytut Technologii Mechanicznej
Nauczyciel odpowiedzialny Paweł Majda <Pawel.Majda@zut.edu.pl>
Inni nauczyciele Krzysztof Filipowicz <Krzysztof.Filipowicz@zut.edu.pl>, Marek Grudziński <marek.grudzinski@zut.edu.pl>, Paweł Majda <Pawel.Majda@zut.edu.pl>, Tomasz Osipowicz <Tomasz.Osipowicz@zut.edu.pl>
ECTS (planowane) 4,0 ECTS (formy) 4,0
Forma zaliczenia egzamin Język polski
Blok obieralny Grupa obieralna

Formy dydaktyczne

Forma dydaktycznaKODSemestrGodzinyECTSWagaZaliczenie
laboratoriaL3 15 1,60,38zaliczenie
wykładyW3 20 2,40,62egzamin

Wymagania wstępne

KODWymaganie wstępne
W-1Rachunek różniczkowy, algebra
W-2Wiadomości z podstaw statystyki matematycznej takie jak: pojęcie zmiennej losowej, wariancji oraz odchylenia standardowego, testowanie hipotez statystycznych, szacowanie parametrów rozkładu prawdopodobieństwa.

Cele przedmiotu

KODCel modułu/przedmiotu
C-1Zapoznanie Studentów z istotą pomiarów. Ukształtowanie umiejętności interpretacji otrzymanych wyników pomiarów i ich wizualizacji.
C-2Ukształtowanie umiejętności przygotowania, doboru odpowiednich przyrządów pomiarowych, oraz przeprowadzania pomiarów.
C-3Ukształtowanie umiejętności klasyfikacji błędów i ich źródeł, szacowanie niepewności pomiarów.

Treści programowe z podziałem na formy zajęć

KODTreść programowaGodziny
laboratoria
T-L-1Wzorce i przyrządy pomiarowe2
T-L-2Wzorcowanie (kalibracja) czujnika przemieszczeń3
T-L-3Pomiary wymiarów wewnętrznych2
T-L-4Wyznaczanie niepewności pomiaru2
T-L-5Przetwarzanie sygnałów elektrycznych (przetworniki pomiarowe)2
T-L-6Podstawy budowy wirtualnych systemów pomiarowych2
T-L-7Pomiary współrzędnościowe2
15
wykłady
T-W-1Podstawy metrologii, koncepcja specyfikowania geometrycznego wyrobu wg ISO.6
T-W-2Zasady działania i charakterystyki metrologiczne przyrządów oraz systemów pomiarowych3
T-W-3Współrzędnościowa technika pomiarowa. Pomiary elementów maszyn o złożonej postaci3
T-W-4Analiza niepewności pomiarów (metoda A, metoda B, wielkości skorelowane)5
T-W-5Akwizycja i przetwarzanie sygnałów3
20

Obciążenie pracą studenta - formy aktywności

KODForma aktywnościGodziny
laboratoria
A-L-1przygotowanie do zajęć laboratoryjnych i ich zaliczenie15
A-L-2Opracowanie wyników pomiarów i sprawozdania10
A-L-3uczestnictwo w zajęciach15
40
wykłady
A-W-1przygotowanie się do egzaminu25
A-W-2czytanie wskazanej literatury15
A-W-3uczestnictwo w egzaminie1
A-W-4uczestnictwo w zajęciach20
61

Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne

KODMetoda nauczania / narzędzie dydaktyczne
M-1Wyjkład informacyjny
M-2Wykład problemowy
M-3Ćwiczenia laboratoryjne z użyciem przyrządów pomiarowych do mierzenia wielkości geometrycznych i elektrycznych.

Sposoby oceny

KODSposób oceny
S-1Ocena podsumowująca: Egzamin pisemny
S-2Ocena formująca: Ocena sprawozdań i zaliczeń z zajęć laboratoryjnych

Zamierzone efekty uczenia się - wiedza

Zamierzone efekty uczenia sięOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
MBM_1A_C22_W01
Zapoznanie Studentów z podstawami metrologi w tym także współrzędnościowej, technikami pomiarru wielkości mechaniocznych oeaz elektrycznych inżynierskich koniecznych do wykorzystania w dalszym procesie kształcenia oraz przyszłej pracy zawodowej.
MBM_1A_W01, MBM_1A_W04C-1, C-2, C-3T-W-2, T-W-3, T-W-4, T-W-5, T-W-1M-3, M-1S-1, S-2

Zamierzone efekty uczenia się - umiejętności

Zamierzone efekty uczenia sięOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
MBM_1A_C22_U01
Student powinien umieć dobrać odpowiednie przyrządy pomiarowe, umieć posługiwać się tymi przyrządmi oraz ocenić ich praktyczną przydatność do danego zastosowania (tj. oszacować niepewność pomiaru).
MBM_1A_U02, MBM_1A_U05, MBM_1A_U08, MBM_1A_U09C-1, C-2, C-3T-W-4, T-L-3, T-L-1, T-L-4, T-L-6, T-L-7, T-L-2, T-L-5M-2, M-3, M-1S-2

Zamierzone efekty uczenia się - inne kompetencje społeczne i personalne

Zamierzone efekty uczenia sięOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
MBM_1A_C22_K01
Student pozyskuje świadomość roli inżyniera we współczesnej gospodarce i społeczeństwie.
MBM_1A_K07C-2, C-3T-W-3, T-W-4, T-W-1M-2, M-3, M-1S-2

Kryterium oceny - wiedza

Efekt uczenia sięOcenaKryterium oceny
MBM_1A_C22_W01
Zapoznanie Studentów z podstawami metrologi w tym także współrzędnościowej, technikami pomiarru wielkości mechaniocznych oeaz elektrycznych inżynierskich koniecznych do wykorzystania w dalszym procesie kształcenia oraz przyszłej pracy zawodowej.
2,0conajmniej 50% poprawnych odpowiedzi przewidzianych egzaminem pisemnym
3,0conajmniej 65% poprawnych odpowiedzi przewidzianych egzaminem pisemnym
3,5conajmniej 72,5% poprawnych odpowiedzi przewidzianych egzaminem pisemnym
4,0conajmniej 80% poprawnych odpowiedzi przewidzianych egzaminem pisemnym
4,5conajmniej 87,5% poprawnych odpowiedzi przewidzianych egzaminem pisemnym
5,0conajmniej 98% poprawnych odpowiedzi przewidzianych egzaminem pisemnym

Kryterium oceny - umiejętności

Efekt uczenia sięOcenaKryterium oceny
MBM_1A_C22_U01
Student powinien umieć dobrać odpowiednie przyrządy pomiarowe, umieć posługiwać się tymi przyrządmi oraz ocenić ich praktyczną przydatność do danego zastosowania (tj. oszacować niepewność pomiaru).
2,0Student nie potrafi w najprostszy sposób zaprezentować wyników swoich badań.
3,0Student prezentuje "suche" wyniki bez umiejętności ich efektywnej analizy.
3,5Student prezentuje wyniki z umiejętnością ich efektywnej analizy.
4,0Student nie tylko efektywnie prezentuje wyniki, ale również dokonuje ich analizy. Potrafi również prowadzić dyskusję o osiągniętych wynikach.
4,5Student potrafi efektywnie prezentować, analizować, dyskutować o osiągniętych wynikach oraz oszacować niepewność pomiarów.
5,0Student potrafi efektywnie prezentować, analizować, dyskutować o osiągniętych wynikach, a także proponować modyfikacje w układzie pomiarowym.

Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne

Efekt uczenia sięOcenaKryterium oceny
MBM_1A_C22_K01
Student pozyskuje świadomość roli inżyniera we współczesnej gospodarce i społeczeństwie.
2,0Student nie opanował podstawowej wiedzy z zakresu przedmiotu.
3,0Student opanował podstawową wiedzę z zakresu przedmiotu. Jednak wykazuje braki w tej wiedzy i nie potrafi jej analizować.
3,5Student opanował wiedzę w stopniu pośrednim między oceną 3,0 a 4,0.
4,0Student opanował podstawową wiedzę z zakresu przedmiotu. Zna ograniczenia i obszary jej stosowania.
4,5Student opanował wiedzę w stopniu pośrednim między oceną 4,0 a 5,0.
5,0Student opanował podstawową wiedzę z zakresu przedmiotu. Rozumie ograniczenia i zna obszary jej stosowania. Samodzielnie i kreatywnie potrafi analizować nabytą wiedzę.

Literatura podstawowa

  1. Jakubiec W., Zator S., Majda P., Metrologia, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa, 2014, ISBN 978-83-208-2175-8
  2. Humienny Z., Osanna P.H., Tamre M., Weckenmann A., Jakubiec W., Specyfikacje geometrii wyrobów. Podręcznik europejski, WNT, Warszawa, 2004
  3. Jakubiec W., Malinowski J., Metrologia wielkości geometrycznych, WNT, Warszawa, 2004
  4. Chwaleba A., Poniński M., Siedlecki A., Metrologia elektryczna, WNT, Warszawa, 2003
  5. Majda P. i inni, Instrukcje do ćwiczeń laboratoryjnych, 2011, www.pmajda.zut.edu.pl

Literatura dodatkowa

  1. Majda P., Wyznaczanie niepewności pomiaru, Laboratorium metrologii ITM ZUT, Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych, Szczecin, 2010, www.pmajda.zut.edu.pl
  2. Jezierski J., Analiza tolerancji i niedokładności pomiarów w budowie maszyn, WNT, Warszawa, 1994
  3. Ratajczak E., Współrzędnościowa technika pomiarowa, OW Politechniki Warszawskiej, Warszawa, 1996

Treści programowe - laboratoria

KODTreść programowaGodziny
T-L-1Wzorce i przyrządy pomiarowe2
T-L-2Wzorcowanie (kalibracja) czujnika przemieszczeń3
T-L-3Pomiary wymiarów wewnętrznych2
T-L-4Wyznaczanie niepewności pomiaru2
T-L-5Przetwarzanie sygnałów elektrycznych (przetworniki pomiarowe)2
T-L-6Podstawy budowy wirtualnych systemów pomiarowych2
T-L-7Pomiary współrzędnościowe2
15

Treści programowe - wykłady

KODTreść programowaGodziny
T-W-1Podstawy metrologii, koncepcja specyfikowania geometrycznego wyrobu wg ISO.6
T-W-2Zasady działania i charakterystyki metrologiczne przyrządów oraz systemów pomiarowych3
T-W-3Współrzędnościowa technika pomiarowa. Pomiary elementów maszyn o złożonej postaci3
T-W-4Analiza niepewności pomiarów (metoda A, metoda B, wielkości skorelowane)5
T-W-5Akwizycja i przetwarzanie sygnałów3
20

Formy aktywności - laboratoria

KODForma aktywnościGodziny
A-L-1przygotowanie do zajęć laboratoryjnych i ich zaliczenie15
A-L-2Opracowanie wyników pomiarów i sprawozdania10
A-L-3uczestnictwo w zajęciach15
40
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - wykłady

KODForma aktywnościGodziny
A-W-1przygotowanie się do egzaminu25
A-W-2czytanie wskazanej literatury15
A-W-3uczestnictwo w egzaminie1
A-W-4uczestnictwo w zajęciach20
61
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia sięMBM_1A_C22_W01Zapoznanie Studentów z podstawami metrologi w tym także współrzędnościowej, technikami pomiarru wielkości mechaniocznych oeaz elektrycznych inżynierskich koniecznych do wykorzystania w dalszym procesie kształcenia oraz przyszłej pracy zawodowej.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówMBM_1A_W01ma wiedzę z matematyki na poziomie wyższym niezbędnym do ilościowego opisu i analizy problemów oraz rozwiązywania prostych zadań z zakresu studiowanego kierunku studiów
MBM_1A_W04ma uporządkowaną i podbudowaną teoretycznie wiedzę w kluczowych zagadnieniach kierunku MiBM takich jak: konstrukcja maszyn, techniki wytwarzania, metrologia, eksploatacja maszyn, energetyka
Cel przedmiotuC-1Zapoznanie Studentów z istotą pomiarów. Ukształtowanie umiejętności interpretacji otrzymanych wyników pomiarów i ich wizualizacji.
C-2Ukształtowanie umiejętności przygotowania, doboru odpowiednich przyrządów pomiarowych, oraz przeprowadzania pomiarów.
C-3Ukształtowanie umiejętności klasyfikacji błędów i ich źródeł, szacowanie niepewności pomiarów.
Treści programoweT-W-2Zasady działania i charakterystyki metrologiczne przyrządów oraz systemów pomiarowych
T-W-3Współrzędnościowa technika pomiarowa. Pomiary elementów maszyn o złożonej postaci
T-W-4Analiza niepewności pomiarów (metoda A, metoda B, wielkości skorelowane)
T-W-5Akwizycja i przetwarzanie sygnałów
T-W-1Podstawy metrologii, koncepcja specyfikowania geometrycznego wyrobu wg ISO.
Metody nauczaniaM-3Ćwiczenia laboratoryjne z użyciem przyrządów pomiarowych do mierzenia wielkości geometrycznych i elektrycznych.
M-1Wyjkład informacyjny
Sposób ocenyS-1Ocena podsumowująca: Egzamin pisemny
S-2Ocena formująca: Ocena sprawozdań i zaliczeń z zajęć laboratoryjnych
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0conajmniej 50% poprawnych odpowiedzi przewidzianych egzaminem pisemnym
3,0conajmniej 65% poprawnych odpowiedzi przewidzianych egzaminem pisemnym
3,5conajmniej 72,5% poprawnych odpowiedzi przewidzianych egzaminem pisemnym
4,0conajmniej 80% poprawnych odpowiedzi przewidzianych egzaminem pisemnym
4,5conajmniej 87,5% poprawnych odpowiedzi przewidzianych egzaminem pisemnym
5,0conajmniej 98% poprawnych odpowiedzi przewidzianych egzaminem pisemnym
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia sięMBM_1A_C22_U01Student powinien umieć dobrać odpowiednie przyrządy pomiarowe, umieć posługiwać się tymi przyrządmi oraz ocenić ich praktyczną przydatność do danego zastosowania (tj. oszacować niepewność pomiaru).
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówMBM_1A_U02potrafi porozumiewać się w środowisku inżynierów mechaników posługując się językiem technicznym, informacją opartą na grafice inżynierskiej, wykorzystując sieci komputerowe
MBM_1A_U05ma umiejętność samokształcenia - samodzielnego poszukiwania informacji i analizowania poznanych zagadnień
MBM_1A_U08potrafi planować i przeprowadzać eksperymenty, w tym symulacje komputerowe, interpretować uzyskane wyniki i wyciągać wnioski
MBM_1A_U09potrafi wykorzystać do formułowania i rozwiązywania zadań inżynierskich metody analityczne, symulacyjne oraz eksperymentalne
Cel przedmiotuC-1Zapoznanie Studentów z istotą pomiarów. Ukształtowanie umiejętności interpretacji otrzymanych wyników pomiarów i ich wizualizacji.
C-2Ukształtowanie umiejętności przygotowania, doboru odpowiednich przyrządów pomiarowych, oraz przeprowadzania pomiarów.
C-3Ukształtowanie umiejętności klasyfikacji błędów i ich źródeł, szacowanie niepewności pomiarów.
Treści programoweT-W-4Analiza niepewności pomiarów (metoda A, metoda B, wielkości skorelowane)
T-L-3Pomiary wymiarów wewnętrznych
T-L-1Wzorce i przyrządy pomiarowe
T-L-4Wyznaczanie niepewności pomiaru
T-L-6Podstawy budowy wirtualnych systemów pomiarowych
T-L-7Pomiary współrzędnościowe
T-L-2Wzorcowanie (kalibracja) czujnika przemieszczeń
T-L-5Przetwarzanie sygnałów elektrycznych (przetworniki pomiarowe)
Metody nauczaniaM-2Wykład problemowy
M-3Ćwiczenia laboratoryjne z użyciem przyrządów pomiarowych do mierzenia wielkości geometrycznych i elektrycznych.
M-1Wyjkład informacyjny
Sposób ocenyS-2Ocena formująca: Ocena sprawozdań i zaliczeń z zajęć laboratoryjnych
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Student nie potrafi w najprostszy sposób zaprezentować wyników swoich badań.
3,0Student prezentuje "suche" wyniki bez umiejętności ich efektywnej analizy.
3,5Student prezentuje wyniki z umiejętnością ich efektywnej analizy.
4,0Student nie tylko efektywnie prezentuje wyniki, ale również dokonuje ich analizy. Potrafi również prowadzić dyskusję o osiągniętych wynikach.
4,5Student potrafi efektywnie prezentować, analizować, dyskutować o osiągniętych wynikach oraz oszacować niepewność pomiarów.
5,0Student potrafi efektywnie prezentować, analizować, dyskutować o osiągniętych wynikach, a także proponować modyfikacje w układzie pomiarowym.
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia sięMBM_1A_C22_K01Student pozyskuje świadomość roli inżyniera we współczesnej gospodarce i społeczeństwie.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówMBM_1A_K07ma świadomość roli społecznej absolwenta uczelni technicznej a zwłaszcza rozumie potrzebę formułowania i przekazywania społeczeństwu, w szczególności poprzez środki masowego przekazu, informacji i opinii dotyczących osiągnięć techniki i innych aspektów działalności inżynierskiej; podejmuje starania, aby przekazać takie informacje i opinie w sposób powszechnie zrozumiały
Cel przedmiotuC-2Ukształtowanie umiejętności przygotowania, doboru odpowiednich przyrządów pomiarowych, oraz przeprowadzania pomiarów.
C-3Ukształtowanie umiejętności klasyfikacji błędów i ich źródeł, szacowanie niepewności pomiarów.
Treści programoweT-W-3Współrzędnościowa technika pomiarowa. Pomiary elementów maszyn o złożonej postaci
T-W-4Analiza niepewności pomiarów (metoda A, metoda B, wielkości skorelowane)
T-W-1Podstawy metrologii, koncepcja specyfikowania geometrycznego wyrobu wg ISO.
Metody nauczaniaM-2Wykład problemowy
M-3Ćwiczenia laboratoryjne z użyciem przyrządów pomiarowych do mierzenia wielkości geometrycznych i elektrycznych.
M-1Wyjkład informacyjny
Sposób ocenyS-2Ocena formująca: Ocena sprawozdań i zaliczeń z zajęć laboratoryjnych
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Student nie opanował podstawowej wiedzy z zakresu przedmiotu.
3,0Student opanował podstawową wiedzę z zakresu przedmiotu. Jednak wykazuje braki w tej wiedzy i nie potrafi jej analizować.
3,5Student opanował wiedzę w stopniu pośrednim między oceną 3,0 a 4,0.
4,0Student opanował podstawową wiedzę z zakresu przedmiotu. Zna ograniczenia i obszary jej stosowania.
4,5Student opanował wiedzę w stopniu pośrednim między oceną 4,0 a 5,0.
5,0Student opanował podstawową wiedzę z zakresu przedmiotu. Rozumie ograniczenia i zna obszary jej stosowania. Samodzielnie i kreatywnie potrafi analizować nabytą wiedzę.