Wydział Kształtowania Środowiska i Rolnictwa - Ogrodnictwo (S2)
specjalność: Produkcja owoców, warzyw i ziół
Sylabus przedmiotu Historia uprawy warzyw:
Informacje podstawowe
| Kierunek studiów | Ogrodnictwo | ||
|---|---|---|---|
| Forma studiów | studia stacjonarne | Poziom | drugiego stopnia |
| Tytuł zawodowy absolwenta | magister inżynier | ||
| Obszary studiów | nauki rolnicze, leśne i weterynaryjne, studia inżynierskie | ||
| Profil | ogólnoakademicki | ||
| Moduł | — | ||
| Przedmiot | Historia uprawy warzyw | ||
| Specjalność | przedmiot wspólny | ||
| Jednostka prowadząca | Katedra Ogrodnictwa | ||
| Nauczyciel odpowiedzialny | Renata Dobromilska <Renata.Dobromilska@zut.edu.pl> | ||
| Inni nauczyciele | Dorota Jadczak <Dorota.Jadczak@zut.edu.pl>, Paweł Słodkowski <Pawel.Slodkowski@zut.edu.pl> | ||
| ECTS (planowane) | 2,0 | ECTS (formy) | 2,0 |
| Forma zaliczenia | zaliczenie | Język | polski |
| Blok obieralny | 2 | Grupa obieralna | 2 |
Formy dydaktyczne
Wymagania wstępne
| KOD | Wymaganie wstępne |
|---|---|
| W-1 | Podstawowa wiedza z zakresu uprawy roślin warzywnych na polu i pod osłonami. |
Cele przedmiotu
| KOD | Cel modułu/przedmiotu |
|---|---|
| C-1 | Zapoznanie studentów z historycznymi podwalinami współczesnego ogrodnictwa, genezą roślin warzywnych oraz chronologicznym rozwojem metod ich uprawy na polu i w szklarni. |
| C-2 | Poznanie i rozróżnianie kulturowych roślin jadalnych: krajowych i zagranicznych, udomowionych i dzikorosnących. |
| C-3 | Uświadomienie potrzeby ochrony zapomnianego potencjału przyrody poprzez tworzenie banków genowych, kolekcji roślin ogrodniczych i ogrodów botanicznych. |
Treści programowe z podziałem na formy zajęć
| KOD | Treść programowa | Godziny |
|---|---|---|
| ćwiczenia audytoryjne | ||
| T-A-1 | Pochodzenie i rozwój uprawy poszczególnych gatunków roślin warzywnych. | 10 |
| T-A-2 | Zachowanie potencjału genetycznego gatunków i odmian roślin warzywnych - banki genów i ogrody botaniczne. | 10 |
| 20 | ||
| wykłady | ||
| T-W-1 | Rys historyczny uprawy roślin ogrodniczych w Polsce i na świecie. Rozwój ogrodnictwa szklarniowego. Rozwój metod produkcji warzyw w uprawie polowej i szklarniowej. Ogrodnictwo ekstensywne i intensywne. | 7 |
| T-W-2 | Historyczne i kulturowe rośliny warzywne z różnych stref klimatycznych. Krajowe kulturowe rośliny jadalne. Znane i zapomniane rośliny warzywne w uprawie polowej i pod osłonami. Dzikorosnące rośliny jadalne. | 8 |
| 15 | ||
Obciążenie pracą studenta - formy aktywności
| KOD | Forma aktywności | Godziny |
|---|---|---|
| ćwiczenia audytoryjne | ||
| A-A-1 | Uczestnictwo w ćwiczeniach | 20 |
| A-A-2 | Przygotowanie prezentacji i wystąpienia ustnego | 4 |
| A-A-3 | Przygotowanie do zaliczenia ćwiczeń | 6 |
| 30 | ||
| wykłady | ||
| A-W-1 | Uczestnictwo w wykładach | 15 |
| A-W-2 | Konsultacje | 2 |
| A-W-3 | Przygotowanie do zaliczenia wykładów | 8 |
| A-W-4 | Studiowanie literatury przedmiotu | 5 |
| 30 | ||
Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne
| KOD | Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne |
|---|---|
| M-1 | Metody aktywizujące - dyskusja związana z tematyką zajęć. |
| M-2 | Metody eksponujące - prezentacja multimedialna, fotografie roślin. |
| M-3 | Metoda podająca - wykład. |
Sposoby oceny
| KOD | Sposób oceny |
|---|---|
| S-1 | Ocena formująca: Sprawdzian wiadomości. |
| S-2 | Ocena formująca: Student w ramach ćwiczeń przygotowuje prezentację multimedialną i wystąpienie ustne. |
| S-3 | Ocena podsumowująca: Pisemne kolokwium z wykładów i ćwiczeń. |
Zamierzone efekty kształcenia - wiedza
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| OG_2A_O02-H_W01 Student wymienia w ujęciu chronologicznym okresy rozwoju upraw warzywnych, potrafi wyjaśnić wprowadzenie do uprawy nowych gatunków i odmian oraz metod uprawy. | OG_2A_W10 | — | — | C-1 | T-A-1, T-W-1 | M-2, M-3 | S-1 |
| OG_2A_O02-H_W02 Rozróżnia historyczne i kulturowe rośliny warzywne udomowione i dzikorosnące. Jest zaznajomiony z problemem genotypów zagrożonych wyginięciem. | OG_2A_W04, OG_2A_W10 | — | — | C-2 | T-A-1, T-W-2 | M-1, M-2 | S-1, S-2, S-3 |
Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| OG_2A_O02-H_U01 Nakreśla i analizuje historyczne uwarunkowania uprawy roślin warzywnych. | OG_2A_U06 | — | — | C-1 | T-A-1, T-W-1 | M-3 | S-1, S-3 |
| OG_2A_O02-H_U02 Dobiera gatunki i odmiany znanych i zapomnianych roślin jadalnych i dostrzega związek pomiędzy ich genezą a wymaganiami uprawowymi. | OG_2A_U06 | — | — | C-1, C-2 | T-A-1, T-W-1, T-W-2 | M-1, M-2, M-3 | S-1, S-2, S-3 |
Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| OG_2A_O02-H_K01 Ma świadomość zachowania dziedzictwa kulturowego, ochrony gatunków i odmian regionalnych i miejscowych. | OG_2A_K03 | — | — | C-3 | T-A-2, T-W-1 | M-1, M-3 | S-1, S-3 |
Kryterium oceny - wiedza
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| OG_2A_O02-H_W01 Student wymienia w ujęciu chronologicznym okresy rozwoju upraw warzywnych, potrafi wyjaśnić wprowadzenie do uprawy nowych gatunków i odmian oraz metod uprawy. | 2,0 | Student nie zna okresów historycznych rozwoju upraw warzywnych. |
| 3,0 | Student posiada podstawową wiedzę o okresach rozwoju upraw warzywnych. Potrafi je nazwać i wymienić w porządku chronologicznym. | |
| 3,5 | Student wymienia w ujęciu chronologicznym historyczne okresy rozwoju uprawy warzyw i krótko je charakteryzuje. Posiada wiedzę o wprowadzeniu do uprawy nowych gatunków i odmian oraz metod uprawy. | |
| 4,0 | Student dobrze opanował i wymienia w ujęciu chronologicznym historyczne okresy rozwoju uprawy warzyw. Przedstawia ich szerszą charakterystykę. Posiada wiedzę o wprowadzeniu do uprawy nowych gatunków i odmian oraz metod uprawy. | |
| 4,5 | Student posiada ugruntowaną wiedzę o historycznych okresach rozwoju upraw polowych warzyw i pod osłonami, w Polsce i na świecie. Posługuje się datami, szeroko opisuje te okresy, porównuje je i ocenia. Posiada wiedzę o wprowadzeniu do uprawy nowych gatunków i odmian oraz metod uprawy. | |
| 5,0 | Student dociera do dodatkowych źródeł literatury przedmiotu i uzupełnia swoją wiedzę na temat okresów rozwoju upraw warzywnych w kraju i na świecie. Biegle wymienia okresy historyczne i wyczerpująco je opisuje, podając nowe informacje z innych źródeł. Posiada wiedzę o wprowadzeniu do uprawy nowych gatunków i odmian oraz metod uprawy. | |
| OG_2A_O02-H_W02 Rozróżnia historyczne i kulturowe rośliny warzywne udomowione i dzikorosnące. Jest zaznajomiony z problemem genotypów zagrożonych wyginięciem. | 2,0 | Student nie potrafi wymienić historycznych i kulturowych roślin warzywnych. |
| 3,0 | Student zna w stopniu podstawowym ważniejsze historyczne i kulturowe rośliny warzywne. Potrafi wymienić niektóre z nich i je opisać | |
| 3,5 | Student zna większość historycznych i kulturowych roślin warzywnych. Potrafi zakwalifikować je do grupy udomowionych i dzikorosnących. | |
| 4,0 | Student jest dobrze zorientowany, wymienia i charakteryzuje wszystkie, omawiane w ramach zajęć, historyczne i kulturowe rośliny warzywne, udomowione i dzikorosnące. Podaje ich znaczenie w żywieniu człowieka w danym okresie historycznym. Zna problem gatunków i odmian zagrożonych wyginięciem. | |
| 4,5 | Student biegle rozpoznaje i nazywa gatunki historycznych i kulturowych roślin warzywnych. Podaje ich szczegółowy opis. Dokonuje podziału na udomowione i dzikorosnące. Zna ich wartość odżywczą i określa ich znaczenie w żywieniu człowieka. Zna problem gatunków i odmian zagrożonych wyginięciem. | |
| 5,0 | Student ma pogłębioną wiedzę o omawianych, w ramach zajęć, gatunkach warzyw historycznych i kulturowych. Samodzielnie wyszukuje dodatkowe informacje z tego zakresu, posługując się literaturą uzupełniającą. Zna problem gatunków i odmian zagrożonych wyginięciem. |
Kryterium oceny - umiejętności
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| OG_2A_O02-H_U01 Nakreśla i analizuje historyczne uwarunkowania uprawy roślin warzywnych. | 2,0 | Student nie jest zorientowany w tematyce historycznego podłoża uprawy warzyw. |
| 3,0 | Student ogólnikowo nakreśla historyczne uwarunkowania uprawy warzyw. | |
| 3,5 | Student wykorzystuje historyczne wydarzenia i fakty w celu prześledzenia ich wpływu na uprawę gatunków i odmian warzyw, rozwój metod uprawy i kształtowanie się nowoczesnego ogrodnictwa. | |
| 4,0 | Student umiejętnie nakreśla i analizuje historyczne uwarunkowania uprawy roślin warzywnych. Wyciąga wnioski na temat przyczyn i skutków wprowadzenia nowych metod uprawy. | |
| 4,5 | Student biegle rysuje tło historyczne, nakreślając na tym tle rozwój metod uprawy warzyw polowych i szklarniowych. Porównuje dawne metody uprawy i współczesne, poddaje je ocenie i wyciąga wnioski. | |
| 5,0 | Student samodzielnie dokonuje analizy historycznych uwarunkowań rozwoju uprawy roślin warzywnych. W oparciu o dodatkowe dane źródłowe, przytacza nowe fakty, które wpłynęły na rozwój ogrodnictwa polowego i szklarniowego. | |
| OG_2A_O02-H_U02 Dobiera gatunki i odmiany znanych i zapomnianych roślin jadalnych i dostrzega związek pomiędzy ich genezą a wymaganiami uprawowymi. | 2,0 | Nie potrafi dobrać gatunków i odmian omawianych na zajęciach znanych i zapomnianych roślin jadalnych. |
| 3,0 | Dobiera gatunki i odmiany znanych i zapomnianych roślin jadalnych. | |
| 3,5 | Dobiera gatunki i odmiany znanych i zapomnianych roślin jadalnych. Dokonuje krótkiego opisu tych roślin. Upatruje związków pomiędzy ich pochodzeniem a wymaganiami uprawowymi. Planuje ich uprawę. | |
| 4,0 | Poprawnie dobiera gatunki i odmiany znanych i zapomnianych roślin warzywnych. Szczegółowo je charakteryzuje. Wyciąga wnioski na temat ich wymagań uprawowych na bazie wiedzy o ich pochodzeniu, kojarzy również informacje z literatury przedmiotu. Opracowuje plan ich uprawy. | |
| 4,5 | Biegle dobiera gatunki i odmiany znanych i zapomnianych roślin warzywnych. Przedstawia ich pochodzenie, szczegółową charakterystykę botaniczną i wymagania uprawowe. Dobiera metody uprawy i opracowuje plan ich uprawy. | |
| 5,0 | Biegle dobiera gatunki i odmiany znanych i zapomnianych roślin warzywnych. Samodzielnie wyszukuje dodatkowye informacje o tych roślinach w literaturze krajowej i obcojęzycznej i je prezentuje na forum grupy. Trafnie dobiera metody uprawy i opracowuje plan uprawy tych gatunków. |
Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| OG_2A_O02-H_K01 Ma świadomość zachowania dziedzictwa kulturowego, ochrony gatunków i odmian regionalnych i miejscowych. | 2,0 | Nie widzi potrzeby objęcia ochroną gatunków i odmian miejscowych i regionalnych. |
| 3,0 | Dostrzega potrzebę ochrony dziedzictwa kulturowego, zachowania zapomnianych i rzadko występujących gatunków i odmian. | |
| 3,5 | Ma świadomość zachowania dziedzictwa kulturowego, ochrony gatunków i odmian regionalnych i miejscowych. Widzi potrzebę istnienia banków genów, wskazuje ich główne siedziby. | |
| 4,0 | Ma dużą świadomość zachowania dziedzictwa kulturowego, ochrony gatunków i odmian regionalnych i miejscowych. Wyraża to w swoich wypowiedziach. Wspiera zakładanie banków genów. | |
| 4,5 | W dyskusjach i w trakcie prezentacji wyraża pogląd o konieczności zachowania dziedzictwa kulturowego oraz objęcia ochroną gatunków i odmian regionalnych i miejscowych. Zgłasza propozycje takich roślin, które należałoby objąć ochroną. | |
| 5,0 | Wykazuje się szczególną troską o zachowanie dziedzictwa kulturowego i ochronę gatunków i odmian regionalnych i miejscowych. Gromadzi dodatkowe informacje o tych roślinach i przedstawia je innym. Wskazuje na korzyści płynące z uprawy gatunków zapomnianych i miejscowych. |
Literatura podstawowa
- Durau B., Uprawa mało znanych roślin warzywnych, Wydaw. Uczelniane UT-P w Bydgoszczy, 2013
- Gapiński M., Warzywa mało znane i zapomniane, PWRiL, Warszawa, 1993
- Łuczaj Ł., Dzikie rośliny jadalne Polski. Przewodnik survivalowy., Chemigrafia, Krosno, 2004
- Łuczaj Ł. (red.), Dzikie rośliny jadalne. Zapomniany potencjał przyrody., Arboretum i Zakład Fizjografii, Bolestraszyce, 2008
Literatura dodatkowa
- Jankowski E., Dzieje ogrodnictwa w Polsce w zarysie. Tom 1, Cyfrowa Biblioteka Narodowa, Kraków, 1938
- Kuźmiński B., Warzywa wędrują za człowiekiem, LSW, Warszawa, 1975
- Podbielkowski Z., Sudnik - Wójcikowska B., Słownik roślin użytkowych., PWRiL, Warszawa, 2003
- Nowiński M., Dzieje roślin i upraw ogrodniczych, PWRiL, Warszawa, 1977