Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Wydział Kształtowania Środowiska i Rolnictwa - Gospodarka przestrzenna (N2)
specjalność: Obszary wrażliwe

Sylabus przedmiotu Przygotowanie pracy magisterskiej i do egzaminu dyplomowego:

Informacje podstawowe

Kierunek studiów Gospodarka przestrzenna
Forma studiów studia niestacjonarne Poziom drugiego stopnia
Tytuł zawodowy absolwenta magister
Obszary studiów nauk rolniczych, leśnych i weterynaryjnych, nauk technicznych, studiów inżynierskich
Profil ogólnoakademicki
Moduł
Przedmiot Przygotowanie pracy magisterskiej i do egzaminu dyplomowego
Specjalność przedmiot wspólny
Jednostka prowadząca Katedra Fizyki i Agrofizyki
Nauczyciel odpowiedzialny Elżbieta Skórska <Elzbieta.Skorska@zut.edu.pl>
Inni nauczyciele Anna Kiepas-Kokot <Anna.Kiepas-Kokot@zut.edu.pl>
ECTS (planowane) 20,0 ECTS (formy) 20,0
Forma zaliczenia zaliczenie Język polski
Blok obieralny Grupa obieralna

Formy dydaktyczne

Forma dydaktycznaKODSemestrGodzinyECTSWagaZaliczenie
praca dyplomowaPD4 0 20,01,00zaliczenie

Wymagania wstępne

KODWymaganie wstępne
W-1Zaliczenie przedmiotów obowiązujących w semestrach od 1 do 3.

Cele przedmiotu

KODCel modułu/przedmiotu
C-1Ukończenie pracy dyplomowej.
C-2Przygotowanie do egzaminu dyplomowego.

Treści programowe z podziałem na formy zajęć

KODTreść programowaGodziny
praca dyplomowa
T-PD-1Zasady dyplomowania na Wydziale.0
0

Obciążenie pracą studenta - formy aktywności

KODForma aktywnościGodziny
praca dyplomowa
A-PD-1Praca własna studenta i z promotorem, zebranie danych do pracy, opracowanie wyników, pisanie i redakcja pracy.600
600

Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne

KODMetoda nauczania / narzędzie dydaktyczne
M-1Metody podające, problemowe, aktywizujące i praktyczne, dyskusja naukowa.

Sposoby oceny

KODSposób oceny
S-1Ocena formująca: Ocena aktywności studenta w poszukiwaniu źródeł i metod badawczych, ocena zaangażowania w realizacji pracy dyplomowej.
S-2Ocena podsumowująca: Ocena prezentacji nt. pracy dyplomowej.

Zamierzone efekty kształcenia - wiedza

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
GP2_2A_C29_W01
Student ma wiedzę zgodną z celem i zakresem pracy dyplomowej, a także zna zasady dyplomowania na Wydziale.
GP2_2A_W01, GP2_2A_W03, GP2_2A_W04R2A_W01, R2A_W02, R2A_W03, R2A_W04, R2A_W05, R2A_W07, T2A_W01, T2A_W02, T2A_W03, T2A_W04, T2A_W06, T2A_W07InzA2_W01, InzA2_W02, InzA2_W03, InzA2_W05C-2, C-1T-PD-1M-1S-2

Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
GP2_2A_C29_U01
Umiejętność pisania pracy dyplomowej i prezentacji jej wyników.
GP2_2A_U01, GP2_2A_U03, GP2_2A_U07, GP2_2A_U02R2A_U01, R2A_U02, R2A_U03, R2A_U04, R2A_U05, R2A_U06, R2A_U07, R2A_U08, R2A_U09, R2A_U10, T2A_U01, T2A_U02, T2A_U03, T2A_U04, T2A_U05, T2A_U06, T2A_U07, T2A_U09, T2A_U12, T2A_U14, T2A_U15, T2A_U17InzA2_U01, InzA2_U02, InzA2_U03, InzA2_U05C-2, C-1T-PD-1M-1S-2, S-1

Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
GP2_2A_C29_K01
Zdolność do opracowania zagadnień związanych z przygotowaniem pracy dyplomowej.
GP2_2A_K03, GP2_2A_K06R2A_K02, R2A_K08, T2A_K03, T2A_K06C-2, C-1T-PD-1M-1S-2, S-1

Kryterium oceny - wiedza

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
GP2_2A_C29_W01
Student ma wiedzę zgodną z celem i zakresem pracy dyplomowej, a także zna zasady dyplomowania na Wydziale.
2,0Student nie ma wiedzy zgodnej z celem i zakresem pracy dyplomowej ani nie zna zasad dyplomowania na Wydziale.
3,0Student w minimalnym zakresie ma wiedzę zgodną z celem i zakresem pracy dyplomowej, a także zna zasady dyplomowania na Wydziale.
3,5Student w podstawowym zakresie ma wiedzę zgodną z celem i zakresem pracy dyplomowej, a także zna zasady dyplomowania na Wydziale.
4,0Student dobrze orientuje się teoretycznie w zakresie zgodnym z celem i zakresem pracy dyplomowej, a także zna zasady dyplomowania na Wydziale.
4,5Student doskonale orientuje się w zakresie zgodnym z celem i zakresem pracy dyplomowej, a także zna zasady dyplomowania na Wydziale.
5,0Student biegle orientuje się w zakresie zgodnym z celem i zakresem pracy dyplomowej, a także zna zasady dyplomowania na Wydziale.

Kryterium oceny - umiejętności

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
GP2_2A_C29_U01
Umiejętność pisania pracy dyplomowej i prezentacji jej wyników.
2,0Student nie potrafi przedstawić założeń pracy dyplomowej.
3,0Student z pomocą nauczyciela przedstawia założenia pracy.
3,5Student samodzielnie przedstawia założenia pracy dyplomowej.
4,0Student samodzielnie przedstawia założenia pracy dyplomowej, z pomocą nauczyciela pisze wskazane rozdziały pracy.
4,5Student samodzielnie przedstawia założenia pracy dyplomowej, samodzielnie pisze wskazane rozdziały pracy.
5,0Student w sposób kreatywny prezentuje założenia pracy dyplomowej, ma własną wizję rozwiązania przedstawionego problemu, a także samodzielnie pisze wskazane rozdziały pracy.

Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
GP2_2A_C29_K01
Zdolność do opracowania zagadnień związanych z przygotowaniem pracy dyplomowej.
2,0Student nie jest zdolny do opracowania zagadnień związanych z pracą dyplomową.
3,0Student jest zdolny do opracowania zagadnień związanych z pracą dyplomową.
3,5Student jest zdolny do samodzielnego opracowania zagadnień związanych z pracą dyplomową.
4,0Student jest zdolny do samodzielnego i kreatywnego opracowania zagadnień związanych z pracą dyplomową.
4,5Student jest zdolny do samodzielnego i kreatywnego opracowania zagadnień związanych z pracą dyplomową, a także potrafi uzupełniać i doskonalić nabytą wiedzę i umiejętności.
5,0Student jest zdolny do samodzielnego i kreatywnego opracowania zagadnień związanych z pracą dyplomową, potrafi uzupełniać i doskonalić nabytą wiedzę i umiejętności, także zachęcać do tego innych.

Literatura podstawowa

  1. Wskazówki Wydziału dotyczące pracy inżynierskiej., 2011

Treści programowe - praca dyplomowa

KODTreść programowaGodziny
T-PD-1Zasady dyplomowania na Wydziale.0
0

Formy aktywności - praca dyplomowa

KODForma aktywnościGodziny
A-PD-1Praca własna studenta i z promotorem, zebranie danych do pracy, opracowanie wyników, pisanie i redakcja pracy.600
600
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaGP2_2A_C29_W01Student ma wiedzę zgodną z celem i zakresem pracy dyplomowej, a także zna zasady dyplomowania na Wydziale.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówGP2_2A_W01Ma rozszerzoną i uporządkowaną wiedzę obejmującą kluczowe zagadnienia gospodarki przestrzennej oraz zna ich powiązania z innymi dyscyplinami nauki.
GP2_2A_W03Zna metody, techniki, narzędzia i materiały stosowane przy rozwiązywaniu złożonych zadań inżynierskich dotyczących gospodarki przestrzennej.
GP2_2A_W04Ma podbudowaną teoretycznie szczegółową wiedzę związaną z różnymi aspektami gospodarowania przestrzenią, dotyczącymi obszarów wrażliwych oraz z wykorzystywaniem technologii informatycznych.
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaR2A_W01ma rozszerzoną wiedzę z zakresu biologii, chemii, matematyki, fizyki i nauk pokrewnych dostosowaną do studiowanego kierunku studiów
R2A_W02ma zaawansowaną wiedzę ekonomiczną, prawną i społeczną dostosowaną do studiowanego kierunku studiów
R2A_W03ma pogłębioną wiedzę na temat biosfery, chemicznych i fizycznych procesów w niej zachodzących, podstaw techniki i kształtowania środowiska dostosowaną do studiowanego kierunku studiów
R2A_W04ma pogłębioną wiedzę o funkcjonowaniu organizmów żywych na różnych poziomach złożoności, przyrody nieożywionej oraz o technicznych zadaniach inżynierskich dostosowaną do studiowanego kierunku studiów
R2A_W05wykazuje znajomość zaawansowanych metod, technik, technologii, narządzi i materiałów pozwalających wykorzystać i kształtować potencjał przyrody w celu poprawy jakości życia człowieka
R2A_W07ma rozszerzoną wiedzę na temat stanu i kompleksowego działania czynników determinujących funkcjonowanie i rozwój obszarów wiejskich
T2A_W01ma rozszerzoną i pogłębioną wiedzę z zakresu matematyki, fizyki, chemii i innych obszarów właściwych dla studiowanego kierunku studiów przydatną do formułowania i rozwiązywania złożonych zadań z zakresu studiowanego kierunku studiów
T2A_W02ma szczegółową wiedzę w zakresie kierunków studiów powiązanych ze studiowanym kierunkiem studiów
T2A_W03ma uporządkowaną, podbudowaną teoretycznie wiedzę ogólną obejmującą kluczowe zagadnienia z zakresu studiowanego kierunku studiów
T2A_W04ma podbudowaną teoretycznie szczegółową wiedzę związaną z wybranymi zagadnieniami z zakresu studiowanego kierunku studiów
T2A_W06ma podstawową wiedzę o cyklu życia urządzeń, obiektów i systemów technicznych
T2A_W07zna podstawowe metody, techniki, narzędzia i materiały stosowane przy rozwiązywaniu złożonych zadań inżynierskich z zakresu studiowanego kierunku studiów
Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraInzA2_W01ma podstawową wiedzę o cyklu życia urządzeń, obiektów i systemów technicznych
InzA2_W02zna podstawowe metody, techniki, narzędzia i materiały stosowane przy rozwiązywaniu prostych zadań inżynierskich z zakresu studiowanego kierunku studiów
InzA2_W03ma podstawową wiedzę niezbędną do rozumienia społecznych, ekonomicznych, prawnych i innych uwarunkowań działalności inżynierskiej
InzA2_W05zna typowe technologie inżynierskie w zakresie studiowanego kierunku studiów
Cel przedmiotuC-2Przygotowanie do egzaminu dyplomowego.
C-1Ukończenie pracy dyplomowej.
Treści programoweT-PD-1Zasady dyplomowania na Wydziale.
Metody nauczaniaM-1Metody podające, problemowe, aktywizujące i praktyczne, dyskusja naukowa.
Sposób ocenyS-2Ocena podsumowująca: Ocena prezentacji nt. pracy dyplomowej.
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Student nie ma wiedzy zgodnej z celem i zakresem pracy dyplomowej ani nie zna zasad dyplomowania na Wydziale.
3,0Student w minimalnym zakresie ma wiedzę zgodną z celem i zakresem pracy dyplomowej, a także zna zasady dyplomowania na Wydziale.
3,5Student w podstawowym zakresie ma wiedzę zgodną z celem i zakresem pracy dyplomowej, a także zna zasady dyplomowania na Wydziale.
4,0Student dobrze orientuje się teoretycznie w zakresie zgodnym z celem i zakresem pracy dyplomowej, a także zna zasady dyplomowania na Wydziale.
4,5Student doskonale orientuje się w zakresie zgodnym z celem i zakresem pracy dyplomowej, a także zna zasady dyplomowania na Wydziale.
5,0Student biegle orientuje się w zakresie zgodnym z celem i zakresem pracy dyplomowej, a także zna zasady dyplomowania na Wydziale.
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaGP2_2A_C29_U01Umiejętność pisania pracy dyplomowej i prezentacji jej wyników.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówGP2_2A_U01Posługuje się językiem obcym w mowie i piśmie, umie przygotować dobrze udokumentowane opracowanie problemów lub wystąpienie ustne związane z gospodarką przestrzenną.
GP2_2A_U03Posiada umiejętność rozumienia i analizy złożonych zależności zachodzących w środowisku przyrodniczym; potrafi korzystać najnowszych metod badawczych i zastosować je w praktyce w taki sposób, aby poprawiać jakość życia ludności.
GP2_2A_U07Stosuje odpowiednie techniki i narzędzia badawcze w zakresie gospodarki przestrzennej.
GP2_2A_U02Potrafi pozyskiwać informacje z literatury, baz danych i innych właściwie dobranych źródeł, także w języku obcym na poziomie B2+, w zakresie gospodarki przestrzennej, potrafi integrować uzyskane informacje, dokonywać ich interpretacji i krytycznej oceny, a także wyciągać wnioski, formułować i wyczerpująco uzasadniać opinie.
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaR2A_U01posiada umiejętność wyszukiwania, zrozumienia, analizy i twórczego wykorzystywania potrzebnych informacji pochodzących z różnych źródeł i w różnych formach właściwych dla studiowanego kierunku studiów
R2A_U02posiada umiejętność precyzyjnego porozumiewania się z różnymi podmiotami w formie werbalnej, pisemnej i graficznej
R2A_U03rozumie i stosuje odpowiednie technologie informatyczne w zakresie pozyskiwania i przetwarzania informacji z zakresu produkcji rolniczej i leśnej
R2A_U04samodzielnie planuje, przeprowadza, analizuje i ocenia poprawność wykonanego zadania z zakresu dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów
R2A_U05samodzielnie i wszechstronnie analizuje problemy wpływające na produkcję i jakość żywności, zdrowie zwierząt i ludzi, stan środowiska naturalnego i zasobów naturalnych oraz wykazuje znajomość zastosowania specjalistycznych technik i ich optymalizacji dostosowanych do studiowanego kierunku studiów i profilu kształcenia
R2A_U06posiada umiejętność doboru i modyfikacji typowych działań (w tym technik i technologii) dostosowanych do zasobów przyrody w celu poprawy jakości życia człowieka, zgodnych ze studiowanym kierunkiem studiów
R2A_U07ocenia wady i zalety podjętych działań, w tym ich oryginalność w rozwiązywaniu zaistniałych problemów zawodowych - dla nabrania doświadczenia i doskonalenia kompetencji inżynierskich
R2A_U08posiada pogłębioną umiejętność przygotowania różnych prac pisemnych w języku polskim i języku obcym, uznawanym za podstawowy dla dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów lub w obszarze leżącym na pograniczu różnych dyscyplin naukowych
R2A_U09posiada pogłębioną umiejętność przygotowania wystąpień ustnych w języku polskim i języku obcym, w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów lub w obszarze leżącym na pograniczu różnych dyscyplin naukowych
R2A_U10ma umiejętności językowe w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów, zgodne z wymaganiami określonymi dla poziomu B2+ Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego
T2A_U01potrafi pozyskiwać informacje z literatury, baz danych oraz innych właściwie dobranych źródeł, także w języku angielskim lub innym języku obcym uznawanym za język komunikacji międzynarodowej w zakresie studiowanego kierunku studiów; potrafi integrować uzyskane informacje, dokonywać ich interpretacji i krytycznej oceny, a także wyciągać wnioski oraz formułować i wyczerpująco uzasadniać opinie
T2A_U02potrafi porozumiewać się przy użyciu różnych technik w środowisku zawodowym oraz w innych środowiskach, także w języku angielskim lub innym języku obcym uznawanym za język komunikacji międzynarodowej w zakresie studiowanego kierunku studiów
T2A_U03potrafi przygotować opracowanie naukowe w języku polskim i krótkie doniesienie naukowe w języku obcym, uznawanym za podstawowy dla dziedzin nauki i dyscyplin naukowych właściwych dla studiowanego kierunku studiów, przedstawiające wyniki własnych badań naukowych
T2A_U04potrafi przygotować i przedstawić w języku polskim i języku obcym prezentację ustną, dotyczącą szczegółowych zagadnień z zakresu studiowanego kierunku studiów
T2A_U05potrafi określić kierunki dalszego uczenia się i zrealizować proces samokształcenia
T2A_U06ma umiejętności językowe w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów, zgodne z wymaganiami określonymi dla poziomu B2+ Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego
T2A_U07potrafi posługiwać się technikami informacyjno-komunikacyjnymi właściwymi do realizacji zadań typowych dla działalności inżynierskiej
T2A_U09potrafi wykorzystać do formułowania i rozwiązywania zadań inżynierskich i prostych problemów badawczych metody analityczne, symulacyjne i eksperymentalne
T2A_U12potrafi ocenić przydatność i możliwość wykorzystania nowych osiągnięć (technik i technologii) w zakresie studiowanego kierunku studiów
T2A_U14potrafi dokonać wstępnej analizy ekonomicznej podejmowanych działali inżynierskich
T2A_U15potrafi dokonać krytycznej analizy sposobu funkcjonowania i ocenić - zwłaszcza w powiązaniu ze studiowanym kierunkiem studiów - istniejące rozwiązania techniczne, w szczególności urządzenia, obiekty, systemy, procesy, usługi
T2A_U17potrafi dokonać identyfikacji i sformułować specyfikację złożonych zadań inżynierskich, charakterystycznych dla studiowanego kierunku studiów, w tym zadań nietypowych, uwzględniając ich aspekty pozatechniczne
Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraInzA2_U01potrafi planować i przeprowadzać eksperymenty, w tym pomiary i symulacje komputerowe, interpretować uzyskane wyniki i wyciągać wnioski
InzA2_U02potrafi wykorzystać do formułowania i rozwiązywania zadań inżynierskich metody analityczne, symulacyjne oraz eksperymentalne
InzA2_U03potrafi - przy formułowaniu i rozwiązywaniu zadań inżynierskich - dostrzegać ich aspekty systemowe i pozatechniczne
InzA2_U05potrafi dokonać krytycznej analizy sposobu funkcjonowania i ocenić - zwłaszcza w powiązaniu ze studiowanym kierunkiem studiów - istniejące rozwiązania techniczne, w szczególności urządzenia, obiekty, systemy, procesy, usługi
Cel przedmiotuC-2Przygotowanie do egzaminu dyplomowego.
C-1Ukończenie pracy dyplomowej.
Treści programoweT-PD-1Zasady dyplomowania na Wydziale.
Metody nauczaniaM-1Metody podające, problemowe, aktywizujące i praktyczne, dyskusja naukowa.
Sposób ocenyS-2Ocena podsumowująca: Ocena prezentacji nt. pracy dyplomowej.
S-1Ocena formująca: Ocena aktywności studenta w poszukiwaniu źródeł i metod badawczych, ocena zaangażowania w realizacji pracy dyplomowej.
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Student nie potrafi przedstawić założeń pracy dyplomowej.
3,0Student z pomocą nauczyciela przedstawia założenia pracy.
3,5Student samodzielnie przedstawia założenia pracy dyplomowej.
4,0Student samodzielnie przedstawia założenia pracy dyplomowej, z pomocą nauczyciela pisze wskazane rozdziały pracy.
4,5Student samodzielnie przedstawia założenia pracy dyplomowej, samodzielnie pisze wskazane rozdziały pracy.
5,0Student w sposób kreatywny prezentuje założenia pracy dyplomowej, ma własną wizję rozwiązania przedstawionego problemu, a także samodzielnie pisze wskazane rozdziały pracy.
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaGP2_2A_C29_K01Zdolność do opracowania zagadnień związanych z przygotowaniem pracy dyplomowej.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówGP2_2A_K03Potrafi współdziałać i pracować w grupie, przyjmując w niej różne role
GP2_2A_K06Potrafi myśleć i działać w sposób kreatywny i przedsiębiorczy
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaR2A_K02potrafi współdziałać i pracować w grupie, przyjmując w niej różne role
R2A_K08potrafi myśleć i działać w sposób przedsiębiorczy
T2A_K03potrafi współdziałać i pracować w grupie, przyjmując w niej różne role
T2A_K06potrafi myśleć i działać w sposób kreatywny i przedsiębiorczy
Cel przedmiotuC-2Przygotowanie do egzaminu dyplomowego.
C-1Ukończenie pracy dyplomowej.
Treści programoweT-PD-1Zasady dyplomowania na Wydziale.
Metody nauczaniaM-1Metody podające, problemowe, aktywizujące i praktyczne, dyskusja naukowa.
Sposób ocenyS-2Ocena podsumowująca: Ocena prezentacji nt. pracy dyplomowej.
S-1Ocena formująca: Ocena aktywności studenta w poszukiwaniu źródeł i metod badawczych, ocena zaangażowania w realizacji pracy dyplomowej.
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Student nie jest zdolny do opracowania zagadnień związanych z pracą dyplomową.
3,0Student jest zdolny do opracowania zagadnień związanych z pracą dyplomową.
3,5Student jest zdolny do samodzielnego opracowania zagadnień związanych z pracą dyplomową.
4,0Student jest zdolny do samodzielnego i kreatywnego opracowania zagadnień związanych z pracą dyplomową.
4,5Student jest zdolny do samodzielnego i kreatywnego opracowania zagadnień związanych z pracą dyplomową, a także potrafi uzupełniać i doskonalić nabytą wiedzę i umiejętności.
5,0Student jest zdolny do samodzielnego i kreatywnego opracowania zagadnień związanych z pracą dyplomową, potrafi uzupełniać i doskonalić nabytą wiedzę i umiejętności, także zachęcać do tego innych.