Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Wydział Nauk o Żywności i Rybactwa - Zarządzanie bezpieczeństwem i jakością żywności (S1)

Sylabus przedmiotu Substancje biologicznie czynne a bezpieczeństwo żywności:

Informacje podstawowe

Kierunek studiów Zarządzanie bezpieczeństwem i jakością żywności
Forma studiów studia stacjonarne Poziom pierwszego stopnia
Tytuł zawodowy absolwenta inżynier
Obszary studiów charakterystyki PRK, kompetencje inżynierskie PRK
Profil ogólnoakademicki
Moduł
Przedmiot Substancje biologicznie czynne a bezpieczeństwo żywności
Specjalność przedmiot wspólny
Jednostka prowadząca Katedra Toksykologii, Technologii Mleczarskiej i Przechowalnictwa Żywności
Nauczyciel odpowiedzialny Artur Ciemniak <Artur.Ciemniak@zut.edu.pl>
Inni nauczyciele Monika Rajkowska-Myśliwiec <Monika.Rajkowska@zut.edu.pl>, Agata Witczak <Agata.Witczak@zut.edu.pl>
ECTS (planowane) 3,0 ECTS (formy) 3,0
Forma zaliczenia zaliczenie Język polski
Blok obieralny 20 Grupa obieralna 1

Formy dydaktyczne

Forma dydaktycznaKODSemestrGodzinyECTSWagaZaliczenie
laboratoriaL6 15 1,00,50zaliczenie
wykładyW6 30 2,00,50zaliczenie

Wymagania wstępne

KODWymaganie wstępne
W-1Znajomość treści przedmiotów: Toksykologia żywności, Biochemia, Analiza instrumentalna żywności, Higiena i bezpieczeństwo żywności

Cele przedmiotu

KODCel modułu/przedmiotu
C-1Przekazanie wiedzy w zakresie zagadnień związanych z występującymi w żywności pochodzenia roślinnego i zwierzęcego substancjami szkodliwymi i truciznami

Treści programowe z podziałem na formy zajęć

KODTreść programowaGodziny
laboratoria
T-L-1Zasady bhp w pracy z substancjami niebezpiecznymi.2
T-L-2Metody instrumentalne stosowane w analizie jakościowej i ilościowej substancji biologicznie czynnych2
T-L-3Wykrywanie obecności substancji biologicznie czynnych oraz analiza ilościowa tych związków w surowcach i produktach spożywczych.8
T-L-4Oszacowanie wyników wykonanych analiz w aspekcie zagrożenia zdrowia potencjalnego konsumenta.1
T-L-5Krótkie prezentacje prac kontrolnych, zaliczenia2
15
wykłady
T-W-1Rola toksyn w organizmie roślin i zwierząt. Organizmy toksyczne i jadowite.4
T-W-2Charakterystyka trucizn roślinnych, w tym antyodżywczych.8
T-W-3Charakterystyka trucizn zwierzęcych.8
T-W-4Substancje szkodliwe powstające w procesie produkcji i przechowywania.8
T-W-5Zagrożenia zdrowia ludzkiego w wyniku kontaktu, ze szczególnym uwzględnieniem drogi pokarmowej i możliwości przeciwdziałania.2
30

Obciążenie pracą studenta - formy aktywności

KODForma aktywnościGodziny
laboratoria
A-L-1uczestnictwo w zajęciach15
A-L-2przygotowanie się do zajęć5
A-L-3przygotowanie pracy kontrolnej i jej prezentacji5
A-L-4konsultacje i przygotowanie się do zaliczeń5
30
wykłady
A-W-1uczestnictwo w zajęciach30
A-W-2studiowanie literatury naukowej15
A-W-3konsultacje5
A-W-4przygotowanie się do zaliczenia10
60

Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne

KODMetoda nauczania / narzędzie dydaktyczne
M-1wykład informacyjny
M-2ćwiczenia laboratoryjne
M-3dyskusja związana z wykładem
M-4metoda przypadków
M-5odpowiedź ustna sprawdzająca opanowanie materiału

Sposoby oceny

KODSposób oceny
S-1Ocena formująca: odpowiedź ustna sprawdzająca przygotowanie do zajęć
S-2Ocena formująca: odpowiedź ustna sprawdzająca opanowanie materiału
S-3Ocena formująca: zaliczenie końcowe ustne lub pisemne

Zamierzone efekty uczenia się - wiedza

Zamierzone efekty uczenia sięOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
ZBJZ_1A_PO16-31_W01
Student ma wiedzę dotyczącą substancji biologicznie aktywnych obecnych w surowcach roślinnych i zwierzęcych, które stanowią bazę do produkcji żywności, zna przyczyny ich obecności w tych produktach oraz drogi ich przemieszczania się w łańcuchach troficznych. Ma wiedzę w zakresie zasad przygotowywania próbek do analizy oraz metod analitycznych.
ZBJZ_1A_W05, ZBJZ_1A_W10C-1T-L-1, T-L-2, T-L-5, T-L-3, T-L-4, T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-4, T-W-5M-1, M-2, M-3, M-4, M-5S-1, S-2, S-3

Zamierzone efekty uczenia się - umiejętności

Zamierzone efekty uczenia sięOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
ZBJZ_1A_PO16-31_U01
Prawidłowo wybiera metody wykrywania i oznaczania związków biologicznie czynnych w żywności. Umie samodzielnie izolować i przygotowywać próbki. Umie samodzielnie planować analizy, wykonywać samodzielnie proste oznaczenia, a pod nadzorem opiekuna przeprowadzać analizy zaawansowane. Potrafi interpretować wyniki analizy, formułować wnioski i opinie na temat badanej żywności oraz przedstawić je w języku polskim i/lub obcym w formie pisemnej i ustnej. Umie pozyskiwać dostępne informacje, opracować wyniki swoich badań korzystając z technik informatycznych.
ZBJZ_1A_U01, ZBJZ_1A_U05, ZBJZ_1A_U09, ZBJZ_1A_U10, ZBJZ_1A_U11, ZBJZ_1A_U12C-1T-L-1, T-L-2, T-L-5, T-L-3, T-L-4, T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-4, T-W-5M-1, M-2, M-3, M-4, M-5S-1, S-2, S-3

Zamierzone efekty uczenia się - inne kompetencje społeczne i personalne

Zamierzone efekty uczenia sięOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
ZBJZ_1A_PO16-31_K01
Student rozumie potrzebę ciągłego samokształcenia, wyznacza cele i je realizuje, w pracy stosuje zasady etyki, ma swiadomość ryzyka i odpowiedzialności za realizowane zadania jest kreatywny i potrafi popularyzować nabytą wiedzę
ZBJZ_1A_K01, ZBJZ_1A_K02, ZBJZ_1A_K03, ZBJZ_1A_K04, ZBJZ_1A_K05C-1T-L-1, T-L-2, T-L-5, T-L-3, T-L-4, T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-4, T-W-5M-1, M-2, M-3, M-4, M-5S-1, S-2, S-3

Kryterium oceny - wiedza

Efekt uczenia sięOcenaKryterium oceny
ZBJZ_1A_PO16-31_W01
Student ma wiedzę dotyczącą substancji biologicznie aktywnych obecnych w surowcach roślinnych i zwierzęcych, które stanowią bazę do produkcji żywności, zna przyczyny ich obecności w tych produktach oraz drogi ich przemieszczania się w łańcuchach troficznych. Ma wiedzę w zakresie zasad przygotowywania próbek do analizy oraz metod analitycznych.
2,0Student nie posiada podstawowej wiedzy w zakresie przedmiotu
3,0Student posiada wiedzę w zakresie przedmiotu
3,5
4,0
4,5
5,0

Kryterium oceny - umiejętności

Efekt uczenia sięOcenaKryterium oceny
ZBJZ_1A_PO16-31_U01
Prawidłowo wybiera metody wykrywania i oznaczania związków biologicznie czynnych w żywności. Umie samodzielnie izolować i przygotowywać próbki. Umie samodzielnie planować analizy, wykonywać samodzielnie proste oznaczenia, a pod nadzorem opiekuna przeprowadzać analizy zaawansowane. Potrafi interpretować wyniki analizy, formułować wnioski i opinie na temat badanej żywności oraz przedstawić je w języku polskim i/lub obcym w formie pisemnej i ustnej. Umie pozyskiwać dostępne informacje, opracować wyniki swoich badań korzystając z technik informatycznych.
2,0Student nie potrafi wyszukiwać i prezentować informacji literaturowych oraz wyników swoich badań
3,0Student potrafi wyszukiwać i prezentować informacje literaturowych oraz umie przedstawić wyniki swoich badań w świetle dotychczas publikowanych rezultatów
3,5
4,0
4,5
5,0

Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne

Efekt uczenia sięOcenaKryterium oceny
ZBJZ_1A_PO16-31_K01
Student rozumie potrzebę ciągłego samokształcenia, wyznacza cele i je realizuje, w pracy stosuje zasady etyki, ma swiadomość ryzyka i odpowiedzialności za realizowane zadania jest kreatywny i potrafi popularyzować nabytą wiedzę
2,0Student nie spełnia wymagań w zakresie kompetencji
3,0Student spełnia wymagania w zakresie kompetencji, jest krytyczny i kreatywny
3,5
4,0
4,5
5,0

Literatura podstawowa

  1. Burkhard B., Dietze P., Rosliny trujace, Wyd. Bellona, Warszawa, 2008
  2. Seńczuk W. (red.), Toksykologia współczesna, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa, 2006
  3. Siemiński M., Środowiskowe zagrożenia zdrowia, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa, 2001
  4. Grajek W. (red.), Przeciwutleniacze w żywności. Aspekty zdrowotne i technologiczne, WNT, Warszawa, 2007

Literatura dodatkowa

  1. Nikonorow M., B. Urbanek-Karłowska, Toksykologia żywności. PZWL, Warszawa 1987., PZWL, Warszawa, 1987
  2. Sikorski Z.E. (red.), Chemia żywności. Skład, przemiany i właściwości żywności, WNT, Warszawa, 2006
  3. Dąbrowski W.M., Z.E. Sikorski, Toxins in Food, CRC Press, Boca Raton, London, New York, Washington, D.C., 2005
  4. Czasopisma:, Environmental Toxicology and Chemistry; Żywność. Nauka. Technologia. Jakość; Food Science and Technology

Treści programowe - laboratoria

KODTreść programowaGodziny
T-L-1Zasady bhp w pracy z substancjami niebezpiecznymi.2
T-L-2Metody instrumentalne stosowane w analizie jakościowej i ilościowej substancji biologicznie czynnych2
T-L-3Wykrywanie obecności substancji biologicznie czynnych oraz analiza ilościowa tych związków w surowcach i produktach spożywczych.8
T-L-4Oszacowanie wyników wykonanych analiz w aspekcie zagrożenia zdrowia potencjalnego konsumenta.1
T-L-5Krótkie prezentacje prac kontrolnych, zaliczenia2
15

Treści programowe - wykłady

KODTreść programowaGodziny
T-W-1Rola toksyn w organizmie roślin i zwierząt. Organizmy toksyczne i jadowite.4
T-W-2Charakterystyka trucizn roślinnych, w tym antyodżywczych.8
T-W-3Charakterystyka trucizn zwierzęcych.8
T-W-4Substancje szkodliwe powstające w procesie produkcji i przechowywania.8
T-W-5Zagrożenia zdrowia ludzkiego w wyniku kontaktu, ze szczególnym uwzględnieniem drogi pokarmowej i możliwości przeciwdziałania.2
30

Formy aktywności - laboratoria

KODForma aktywnościGodziny
A-L-1uczestnictwo w zajęciach15
A-L-2przygotowanie się do zajęć5
A-L-3przygotowanie pracy kontrolnej i jej prezentacji5
A-L-4konsultacje i przygotowanie się do zaliczeń5
30
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - wykłady

KODForma aktywnościGodziny
A-W-1uczestnictwo w zajęciach30
A-W-2studiowanie literatury naukowej15
A-W-3konsultacje5
A-W-4przygotowanie się do zaliczenia10
60
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia sięZBJZ_1A_PO16-31_W01Student ma wiedzę dotyczącą substancji biologicznie aktywnych obecnych w surowcach roślinnych i zwierzęcych, które stanowią bazę do produkcji żywności, zna przyczyny ich obecności w tych produktach oraz drogi ich przemieszczania się w łańcuchach troficznych. Ma wiedzę w zakresie zasad przygotowywania próbek do analizy oraz metod analitycznych.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówZBJZ_1A_W05Ma wiedzę dotyczącą czynników fizycznych, chemicznych i biologicznych (mikroorganizmów, parazytów i szkodników) występujących w żywności, nowoczesnych metod ich wykrywania, wpływu tych czynników na jakość i bezpieczeństwo zdrowotne żywności.
ZBJZ_1A_W10Ma wiedzę o związkach chemicznych, w tym toksycznych, obecnych w środowisku i żywności oraz o przemianach tych związków, procesach zanieczyszczenia i metodach ich oznaczania
Cel przedmiotuC-1Przekazanie wiedzy w zakresie zagadnień związanych z występującymi w żywności pochodzenia roślinnego i zwierzęcego substancjami szkodliwymi i truciznami
Treści programoweT-L-1Zasady bhp w pracy z substancjami niebezpiecznymi.
T-L-2Metody instrumentalne stosowane w analizie jakościowej i ilościowej substancji biologicznie czynnych
T-L-5Krótkie prezentacje prac kontrolnych, zaliczenia
T-L-3Wykrywanie obecności substancji biologicznie czynnych oraz analiza ilościowa tych związków w surowcach i produktach spożywczych.
T-L-4Oszacowanie wyników wykonanych analiz w aspekcie zagrożenia zdrowia potencjalnego konsumenta.
T-W-1Rola toksyn w organizmie roślin i zwierząt. Organizmy toksyczne i jadowite.
T-W-2Charakterystyka trucizn roślinnych, w tym antyodżywczych.
T-W-3Charakterystyka trucizn zwierzęcych.
T-W-4Substancje szkodliwe powstające w procesie produkcji i przechowywania.
T-W-5Zagrożenia zdrowia ludzkiego w wyniku kontaktu, ze szczególnym uwzględnieniem drogi pokarmowej i możliwości przeciwdziałania.
Metody nauczaniaM-1wykład informacyjny
M-2ćwiczenia laboratoryjne
M-3dyskusja związana z wykładem
M-4metoda przypadków
M-5odpowiedź ustna sprawdzająca opanowanie materiału
Sposób ocenyS-1Ocena formująca: odpowiedź ustna sprawdzająca przygotowanie do zajęć
S-2Ocena formująca: odpowiedź ustna sprawdzająca opanowanie materiału
S-3Ocena formująca: zaliczenie końcowe ustne lub pisemne
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Student nie posiada podstawowej wiedzy w zakresie przedmiotu
3,0Student posiada wiedzę w zakresie przedmiotu
3,5
4,0
4,5
5,0
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia sięZBJZ_1A_PO16-31_U01Prawidłowo wybiera metody wykrywania i oznaczania związków biologicznie czynnych w żywności. Umie samodzielnie izolować i przygotowywać próbki. Umie samodzielnie planować analizy, wykonywać samodzielnie proste oznaczenia, a pod nadzorem opiekuna przeprowadzać analizy zaawansowane. Potrafi interpretować wyniki analizy, formułować wnioski i opinie na temat badanej żywności oraz przedstawić je w języku polskim i/lub obcym w formie pisemnej i ustnej. Umie pozyskiwać dostępne informacje, opracować wyniki swoich badań korzystając z technik informatycznych.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówZBJZ_1A_U01Potrafi wskazać czynniki chemiczne, fizyczne, biologiczne, w tym mikrobiologiczne, występujące w środowisku naturalnym oraz podczas produkcji, przechowywania i transportu żywności, mające wpływ na jej bezpieczeństwo i jakość
ZBJZ_1A_U05Ma umiejętność samokształcenia się m.in. w celu podnoszenia kompetencji zawodowych oraz posiada zdolność samodzielnego planowania własnej kariery
ZBJZ_1A_U09Posiada umiejętność wykorzystywania potrzebnych informacji pochodzących z różnych źródeł w języku polskim i językach obcych. Potrafi dokonać ich interpretacji, a także wyciągać wnioski oraz formułować i uzasadniać opinie.
ZBJZ_1A_U10Potrafi opracować dokumentację dotyczącą realizacji zadania inżynierskiego i przygotować tekst zawierający omówienie wyników realizacji tego zadania oraz przedstawić je w formie werbalnej (prezentacji) w języku polskim i obcym.
ZBJZ_1A_U11Stosuje podstawowe technologie informatyczne przy pozyskiwaniu i przetwarzaniu informacji w zakresie zarządzania bezpieczeństwem i jakością żywności. Umie przeprowadzić analizy statystyczne wyników eksperymentów
ZBJZ_1A_U12Stosuje zasady bhp i higieny pracy.
Cel przedmiotuC-1Przekazanie wiedzy w zakresie zagadnień związanych z występującymi w żywności pochodzenia roślinnego i zwierzęcego substancjami szkodliwymi i truciznami
Treści programoweT-L-1Zasady bhp w pracy z substancjami niebezpiecznymi.
T-L-2Metody instrumentalne stosowane w analizie jakościowej i ilościowej substancji biologicznie czynnych
T-L-5Krótkie prezentacje prac kontrolnych, zaliczenia
T-L-3Wykrywanie obecności substancji biologicznie czynnych oraz analiza ilościowa tych związków w surowcach i produktach spożywczych.
T-L-4Oszacowanie wyników wykonanych analiz w aspekcie zagrożenia zdrowia potencjalnego konsumenta.
T-W-1Rola toksyn w organizmie roślin i zwierząt. Organizmy toksyczne i jadowite.
T-W-2Charakterystyka trucizn roślinnych, w tym antyodżywczych.
T-W-3Charakterystyka trucizn zwierzęcych.
T-W-4Substancje szkodliwe powstające w procesie produkcji i przechowywania.
T-W-5Zagrożenia zdrowia ludzkiego w wyniku kontaktu, ze szczególnym uwzględnieniem drogi pokarmowej i możliwości przeciwdziałania.
Metody nauczaniaM-1wykład informacyjny
M-2ćwiczenia laboratoryjne
M-3dyskusja związana z wykładem
M-4metoda przypadków
M-5odpowiedź ustna sprawdzająca opanowanie materiału
Sposób ocenyS-1Ocena formująca: odpowiedź ustna sprawdzająca przygotowanie do zajęć
S-2Ocena formująca: odpowiedź ustna sprawdzająca opanowanie materiału
S-3Ocena formująca: zaliczenie końcowe ustne lub pisemne
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Student nie potrafi wyszukiwać i prezentować informacji literaturowych oraz wyników swoich badań
3,0Student potrafi wyszukiwać i prezentować informacje literaturowych oraz umie przedstawić wyniki swoich badań w świetle dotychczas publikowanych rezultatów
3,5
4,0
4,5
5,0
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia sięZBJZ_1A_PO16-31_K01Student rozumie potrzebę ciągłego samokształcenia, wyznacza cele i je realizuje, w pracy stosuje zasady etyki, ma swiadomość ryzyka i odpowiedzialności za realizowane zadania jest kreatywny i potrafi popularyzować nabytą wiedzę
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówZBJZ_1A_K01Rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się i konieczności podnoszenia kompetencji zawodowych. Wyznacza kierunki własnego rozwoju i kształcenia (studia podyplomowe, kursy)
ZBJZ_1A_K02Ma świadomość ważności przestrzegania zasad etyki zawodowej i poszanowania różnorodności płci, poglądów i kultur.
ZBJZ_1A_K03Ma świadomość odpowiedzialności za bezpieczeństwo pracy własnej i innych. Umie postępować w stanach zagrożenia.
ZBJZ_1A_K04Potrafi myśleć i działać w sposób przedsiębiorczy indywidualnie i w zespole.
ZBJZ_1A_K05Ma świadomość roli społecznej absolwenta uczelni, a zwłaszcza rozumie potrzebę popularyzacji nabytej wiedzy.
Cel przedmiotuC-1Przekazanie wiedzy w zakresie zagadnień związanych z występującymi w żywności pochodzenia roślinnego i zwierzęcego substancjami szkodliwymi i truciznami
Treści programoweT-L-1Zasady bhp w pracy z substancjami niebezpiecznymi.
T-L-2Metody instrumentalne stosowane w analizie jakościowej i ilościowej substancji biologicznie czynnych
T-L-5Krótkie prezentacje prac kontrolnych, zaliczenia
T-L-3Wykrywanie obecności substancji biologicznie czynnych oraz analiza ilościowa tych związków w surowcach i produktach spożywczych.
T-L-4Oszacowanie wyników wykonanych analiz w aspekcie zagrożenia zdrowia potencjalnego konsumenta.
T-W-1Rola toksyn w organizmie roślin i zwierząt. Organizmy toksyczne i jadowite.
T-W-2Charakterystyka trucizn roślinnych, w tym antyodżywczych.
T-W-3Charakterystyka trucizn zwierzęcych.
T-W-4Substancje szkodliwe powstające w procesie produkcji i przechowywania.
T-W-5Zagrożenia zdrowia ludzkiego w wyniku kontaktu, ze szczególnym uwzględnieniem drogi pokarmowej i możliwości przeciwdziałania.
Metody nauczaniaM-1wykład informacyjny
M-2ćwiczenia laboratoryjne
M-3dyskusja związana z wykładem
M-4metoda przypadków
M-5odpowiedź ustna sprawdzająca opanowanie materiału
Sposób ocenyS-1Ocena formująca: odpowiedź ustna sprawdzająca przygotowanie do zajęć
S-2Ocena formująca: odpowiedź ustna sprawdzająca opanowanie materiału
S-3Ocena formująca: zaliczenie końcowe ustne lub pisemne
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Student nie spełnia wymagań w zakresie kompetencji
3,0Student spełnia wymagania w zakresie kompetencji, jest krytyczny i kreatywny
3,5
4,0
4,5
5,0