Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Wydział Biotechnologii i Hodowli Zwierząt - Zootechnika (S2)
specjalność: Ekologia i profilaktyka zwierząt

Sylabus przedmiotu Położnictwo zwierząt:

Informacje podstawowe

Kierunek studiów Zootechnika
Forma studiów studia stacjonarne Poziom drugiego stopnia
Tytuł zawodowy absolwenta magister inżynier
Obszary studiów nauk rolniczych, leśnych i weterynaryjnych, studiów inżynierskich
Profil ogólnoakademicki
Moduł
Przedmiot Położnictwo zwierząt
Specjalność Hodowla zwierząt gospodarskich
Jednostka prowadząca Katedra Biotechnologii Rozrodu Zwierząt i Higieny Środowiska
Nauczyciel odpowiedzialny Tomasz Stankiewicz <Tomasz.Stankiewicz@zut.edu.pl>
Inni nauczyciele Barbara Błaszczyk <Barbara.Blaszczyk@zut.edu.pl>, Dariusz Gączarzewicz <dariusz.gaczarzewicz@zut.edu.pl>, Jan Udała <Jan.Udala@zut.edu.pl>
ECTS (planowane) 2,0 ECTS (formy) 2,0
Forma zaliczenia zaliczenie Język polski
Blok obieralny 7 Grupa obieralna 3

Formy dydaktyczne

Forma dydaktycznaKODSemestrGodzinyECTSWagaZaliczenie
laboratoriaL3 15 1,00,41zaliczenie
wykładyW3 15 1,00,59zaliczenie

Wymagania wstępne

KODWymaganie wstępne
W-1Wiadomości z zakresu rozrodu zwierząt.

Cele przedmiotu

KODCel modułu/przedmiotu
C-1Zapoznanie studentów z gatunkowo specyficznym przebiegiem porodu u zwierząt gospodarskich i towarzyszących.
C-2Zapoznanie z podstawowymi zasadami pomocy położniczej u zwierząt w stanach fizjologicznego i patologcznego porodu.

Treści programowe z podziałem na formy zajęć

KODTreść programowaGodziny
laboratoria
T-L-1Poród ciężki – postępowanie kliniczne (szybka interwencja, wywiad, badanie). Dane ogólne. Wyliczanie terminu porodu.3
T-L-2Badanie położnicze (poskromnienie zwierzęcia, badanie przez pochwę). Badania analityczne w ocenie przebiegu ciąży i okresu okołoporodowego.3
T-L-3Poporodowa opieka nad matką i noworodkiem. Określanie wieku i dojrzałości płodu na podstawie pomiarów morfometrycznych.3
T-L-4Poród ciężki u krowy, klaczy, owcy, kozy i lochy. Analiza różnych przypadków.3
T-L-5Poród ciężki u suk i kotek. Analiza różnych przypadków.3
15
wykłady
T-W-1Poród u krowy i klaczy. Zwiastuny objawowe i etapy porodu. Ingerencja w poród fizjologiczny.3
T-W-2Poród u owiec, kóz i loch. Zwiastuny objawowe i etapy porodu. Ingerencja w poród fizjologiczny.3
T-W-3Poród u suki i kotki. Zwiastuny objawowe i etapy porodu. Ingerencja w poród fizjologiczny.3
T-W-4Patologia ciąży. Wielokrotne zapłodnienie. Zapłodnienie dodatkowe. Krycie międzygatunkowe. Ciąża pozamaciczna.2
T-W-5Pęknięcie pochwy i macicy. Przepuklina ciężarnej macicy (rodzaje przepuklin). Wypadnięcie pochwy. Toksemia ciążowa. Przedłużająca się ciąża.2
T-W-6Cesarskie cięcie.2
15

Obciążenie pracą studenta - formy aktywności

KODForma aktywnościGodziny
laboratoria
A-L-1Uczestnictwo w zajęciach15
A-L-2Teoretyczne przygotowanie do ćwczeń.5
A-L-3Udział w konsultacjach.2
A-L-4Przygotowanie do zaliczenia ćwiczeń.8
30
wykłady
A-W-1Uczestnictwo w zajęciach.15
A-W-2Studiowanie fachowej literatury.3
A-W-3Udział w konsultacjach.2
A-W-4Przygotowanie do zaliczenia wykładów.10
30

Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne

KODMetoda nauczania / narzędzie dydaktyczne
M-1Wykład informacyjny z zastosowaniem technik multimedialnych.
M-2Ćwiczenia laboratoryjne.

Sposoby oceny

KODSposób oceny
S-1Ocena formująca: Ocena pracy podczas ćwiczeń.
S-2Ocena podsumowująca: Kolowium końcowe obejmująca zakres treści programowych wykładów.
S-3Ocena podsumowująca: Kolowium końcowe obejmująca zakres treści programowych ćwiczeń.

Zamierzone efekty kształcenia - wiedza

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
ZO_2A_null_W01
Student zna przebieg porodu i zasady opieki położniczej nad matką i noworodkiem.
ZO_2A_W09, ZO_2A_W10R2A_W05, R2A_W09InzA2_W01, InzA2_W03, InzA2_W04, InzA2_W05C-1, C-2T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-4, T-W-5, T-W-6, T-L-2, T-L-4, T-L-3, T-L-1, T-L-5M-1S-2, S-3

Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
ZO_2A_null_U01
Student potrafi właściwie interpretować objawy zbliżającego się porodu i prawidłowo zareagować w przypadku ewentualnych zaburzeń w jego przebiegu.
ZO_2A_U11, ZO_2A_U14R2A_U01, R2A_U02, R2A_U03, R2A_U04, R2A_U05, R2A_U06InzA2_U02, InzA2_U03, InzA2_U04, InzA2_U06, InzA2_U07, InzA2_U08C-1, C-2T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-4, T-W-5, T-W-6, T-L-1, T-L-4, T-L-5, T-L-2, T-L-3M-1S-1

Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
ZO_2A_null_K01
Student potrafi ocenić zagrożenia zdrowia dla matki i noworodka w okresie okołoporodowym.
ZO_2A_K08R2A_K05, R2A_K06C-1, C-2T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-4, T-W-5, T-W-6, T-L-2, T-L-4, T-L-5, T-L-3, T-L-1M-1S-2, S-3

Kryterium oceny - wiedza

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
ZO_2A_null_W01
Student zna przebieg porodu i zasady opieki położniczej nad matką i noworodkiem.
2,0
3,0Student opisuje podstawowe etapy przebiegu porodu i w minimalnym stopniu przedstawia zasady opieki położniczej nad matką i noworodkiem.
3,5
4,0
4,5
5,0

Kryterium oceny - umiejętności

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
ZO_2A_null_U01
Student potrafi właściwie interpretować objawy zbliżającego się porodu i prawidłowo zareagować w przypadku ewentualnych zaburzeń w jego przebiegu.
2,0
3,0Student we właściwy sopsób potrafi interpretować i oceniać tylko niektóre objawy zbliżającego się porodu. Charakteryzuje się dużą niepewnością przy podejmowaniu decyzji w przypadku ewentualnych zaburzeń w przebiegu porodu.
3,5
4,0
4,5
5,0

Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
ZO_2A_null_K01
Student potrafi ocenić zagrożenia zdrowia dla matki i noworodka w okresie okołoporodowym.
2,0
3,0Student ma minimalną świadomość dotyczącą potencjalnych zagrożeń dla zdrowia matki i noworodka w okresie okołoporodowym.
3,5
4,0
4,5
5,0

Literatura podstawowa

  1. Jackson P.G.G red. Niżański W., Położnictwo weterynaryjne, Elsevier Urban&Partner, Wrocław, 2010, 1 wyd. polskie
  2. Baier W., F. Schaetz F., POŁOŻNICTWO WETERYNARYJNE, PWRiL, Warszawa, 1976

Literatura dodatkowa

  1. Krzymowski T. (red.), Biologia rozrodu zwierząt T. 1.: Fizjologiczna regulacja procesów rozrodczych samicy, WUWM, Olsztyn, 2007

Treści programowe - laboratoria

KODTreść programowaGodziny
T-L-1Poród ciężki – postępowanie kliniczne (szybka interwencja, wywiad, badanie). Dane ogólne. Wyliczanie terminu porodu.3
T-L-2Badanie położnicze (poskromnienie zwierzęcia, badanie przez pochwę). Badania analityczne w ocenie przebiegu ciąży i okresu okołoporodowego.3
T-L-3Poporodowa opieka nad matką i noworodkiem. Określanie wieku i dojrzałości płodu na podstawie pomiarów morfometrycznych.3
T-L-4Poród ciężki u krowy, klaczy, owcy, kozy i lochy. Analiza różnych przypadków.3
T-L-5Poród ciężki u suk i kotek. Analiza różnych przypadków.3
15

Treści programowe - wykłady

KODTreść programowaGodziny
T-W-1Poród u krowy i klaczy. Zwiastuny objawowe i etapy porodu. Ingerencja w poród fizjologiczny.3
T-W-2Poród u owiec, kóz i loch. Zwiastuny objawowe i etapy porodu. Ingerencja w poród fizjologiczny.3
T-W-3Poród u suki i kotki. Zwiastuny objawowe i etapy porodu. Ingerencja w poród fizjologiczny.3
T-W-4Patologia ciąży. Wielokrotne zapłodnienie. Zapłodnienie dodatkowe. Krycie międzygatunkowe. Ciąża pozamaciczna.2
T-W-5Pęknięcie pochwy i macicy. Przepuklina ciężarnej macicy (rodzaje przepuklin). Wypadnięcie pochwy. Toksemia ciążowa. Przedłużająca się ciąża.2
T-W-6Cesarskie cięcie.2
15

Formy aktywności - laboratoria

KODForma aktywnościGodziny
A-L-1Uczestnictwo w zajęciach15
A-L-2Teoretyczne przygotowanie do ćwczeń.5
A-L-3Udział w konsultacjach.2
A-L-4Przygotowanie do zaliczenia ćwiczeń.8
30
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - wykłady

KODForma aktywnościGodziny
A-W-1Uczestnictwo w zajęciach.15
A-W-2Studiowanie fachowej literatury.3
A-W-3Udział w konsultacjach.2
A-W-4Przygotowanie do zaliczenia wykładów.10
30
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaZO_2A_null_W01Student zna przebieg porodu i zasady opieki położniczej nad matką i noworodkiem.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówZO_2A_W09ma pogłębioną wiedzę z zakresu zasad racjonalnego żywienia, chorób i utrzymania zwierząt gospodarskich, amatorskich, laboratoryjnych oraz gospodarowania populacjami zwierząt wolno żyjących, a także ich wykorzystania dla poprawy jakości życia człowieka
ZO_2A_W10ma ogólną wiedzę z zakresu podejmowania i organizacji działań w obszarze zootechniki oraz kształtowania indywidualnej przedsiębiorczości w tej dziedzinie
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaR2A_W05wykazuje znajomość zaawansowanych metod, technik, technologii, narządzi i materiałów pozwalających wykorzystać i kształtować potencjał przyrody w celu poprawy jakości życia człowieka
R2A_W09zna ogólne zasady tworzenia i rozwoju form indywidualnej przedsiębiorczości, wykorzystującej wiedzę z zakresu dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów
Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraInzA2_W01ma podstawową wiedzę o cyklu życia urządzeń, obiektów i systemów technicznych
InzA2_W03ma podstawową wiedzę niezbędną do rozumienia społecznych, ekonomicznych, prawnych i innych uwarunkowań działalności inżynierskiej
InzA2_W04ma podstawową wiedzę dotyczącą zarządzania, w tym zarządzania jakością, i prowadzenia działalności gospodarczej
InzA2_W05zna typowe technologie inżynierskie w zakresie studiowanego kierunku studiów
Cel przedmiotuC-1Zapoznanie studentów z gatunkowo specyficznym przebiegiem porodu u zwierząt gospodarskich i towarzyszących.
C-2Zapoznanie z podstawowymi zasadami pomocy położniczej u zwierząt w stanach fizjologicznego i patologcznego porodu.
Treści programoweT-W-1Poród u krowy i klaczy. Zwiastuny objawowe i etapy porodu. Ingerencja w poród fizjologiczny.
T-W-2Poród u owiec, kóz i loch. Zwiastuny objawowe i etapy porodu. Ingerencja w poród fizjologiczny.
T-W-3Poród u suki i kotki. Zwiastuny objawowe i etapy porodu. Ingerencja w poród fizjologiczny.
T-W-4Patologia ciąży. Wielokrotne zapłodnienie. Zapłodnienie dodatkowe. Krycie międzygatunkowe. Ciąża pozamaciczna.
T-W-5Pęknięcie pochwy i macicy. Przepuklina ciężarnej macicy (rodzaje przepuklin). Wypadnięcie pochwy. Toksemia ciążowa. Przedłużająca się ciąża.
T-W-6Cesarskie cięcie.
T-L-2Badanie położnicze (poskromnienie zwierzęcia, badanie przez pochwę). Badania analityczne w ocenie przebiegu ciąży i okresu okołoporodowego.
T-L-4Poród ciężki u krowy, klaczy, owcy, kozy i lochy. Analiza różnych przypadków.
T-L-3Poporodowa opieka nad matką i noworodkiem. Określanie wieku i dojrzałości płodu na podstawie pomiarów morfometrycznych.
T-L-1Poród ciężki – postępowanie kliniczne (szybka interwencja, wywiad, badanie). Dane ogólne. Wyliczanie terminu porodu.
T-L-5Poród ciężki u suk i kotek. Analiza różnych przypadków.
Metody nauczaniaM-1Wykład informacyjny z zastosowaniem technik multimedialnych.
Sposób ocenyS-2Ocena podsumowująca: Kolowium końcowe obejmująca zakres treści programowych wykładów.
S-3Ocena podsumowująca: Kolowium końcowe obejmująca zakres treści programowych ćwiczeń.
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0Student opisuje podstawowe etapy przebiegu porodu i w minimalnym stopniu przedstawia zasady opieki położniczej nad matką i noworodkiem.
3,5
4,0
4,5
5,0
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaZO_2A_null_U01Student potrafi właściwie interpretować objawy zbliżającego się porodu i prawidłowo zareagować w przypadku ewentualnych zaburzeń w jego przebiegu.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówZO_2A_U11Wykazuje umiejętność organizacji chowu i hodowli różnych gatunków zwierząt udomowionych oraz gospodarowania populacjami zwierząt wolno żyjących
ZO_2A_U14Potrafi wybrać, opracować i zastosować odpowiednią metodykę działania w celu optymalizacji procesów rozrodczych u zwierząt
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaR2A_U01posiada umiejętność wyszukiwania, zrozumienia, analizy i twórczego wykorzystywania potrzebnych informacji pochodzących z różnych źródeł i w różnych formach właściwych dla studiowanego kierunku studiów
R2A_U02posiada umiejętność precyzyjnego porozumiewania się z różnymi podmiotami w formie werbalnej, pisemnej i graficznej
R2A_U03rozumie i stosuje odpowiednie technologie informatyczne w zakresie pozyskiwania i przetwarzania informacji z zakresu produkcji rolniczej i leśnej
R2A_U04samodzielnie planuje, przeprowadza, analizuje i ocenia poprawność wykonanego zadania z zakresu dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów
R2A_U05samodzielnie i wszechstronnie analizuje problemy wpływające na produkcję i jakość żywności, zdrowie zwierząt i ludzi, stan środowiska naturalnego i zasobów naturalnych oraz wykazuje znajomość zastosowania specjalistycznych technik i ich optymalizacji dostosowanych do studiowanego kierunku studiów i profilu kształcenia
R2A_U06posiada umiejętność doboru i modyfikacji typowych działań (w tym technik i technologii) dostosowanych do zasobów przyrody w celu poprawy jakości życia człowieka, zgodnych ze studiowanym kierunkiem studiów
Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraInzA2_U02potrafi wykorzystać do formułowania i rozwiązywania zadań inżynierskich metody analityczne, symulacyjne oraz eksperymentalne
InzA2_U03potrafi - przy formułowaniu i rozwiązywaniu zadań inżynierskich - dostrzegać ich aspekty systemowe i pozatechniczne
InzA2_U04potrafi dokonać wstępnej analizy ekonomicznej podejmowanych działań inżynierskich
InzA2_U06potrafi dokonać identyfikacji i sformułować specyfikację prostych zadań inżynierskich o charakterze praktycznym, charakterystycznych dla studiowanego kierunku studiów
InzA2_U07potrafi ocenić przydatność rutynowych metod i narzędzi służących do rozwiązania prostego zadania inżynierskiego o charakterze praktycznym, charakterystycznego dla studiowanego kierunku studiów oraz wybrać i zastosować właściwą metodę i narzędzia
InzA2_U08potrafi - zgodnie z zadaną specyfikacją - zaprojektować proste urządzenie, obiekt, system lub proces, typowe dla studiowanego kierunku studiów, używając właściwych metod, technik i narzędzi
Cel przedmiotuC-1Zapoznanie studentów z gatunkowo specyficznym przebiegiem porodu u zwierząt gospodarskich i towarzyszących.
C-2Zapoznanie z podstawowymi zasadami pomocy położniczej u zwierząt w stanach fizjologicznego i patologcznego porodu.
Treści programoweT-W-1Poród u krowy i klaczy. Zwiastuny objawowe i etapy porodu. Ingerencja w poród fizjologiczny.
T-W-2Poród u owiec, kóz i loch. Zwiastuny objawowe i etapy porodu. Ingerencja w poród fizjologiczny.
T-W-3Poród u suki i kotki. Zwiastuny objawowe i etapy porodu. Ingerencja w poród fizjologiczny.
T-W-4Patologia ciąży. Wielokrotne zapłodnienie. Zapłodnienie dodatkowe. Krycie międzygatunkowe. Ciąża pozamaciczna.
T-W-5Pęknięcie pochwy i macicy. Przepuklina ciężarnej macicy (rodzaje przepuklin). Wypadnięcie pochwy. Toksemia ciążowa. Przedłużająca się ciąża.
T-W-6Cesarskie cięcie.
T-L-1Poród ciężki – postępowanie kliniczne (szybka interwencja, wywiad, badanie). Dane ogólne. Wyliczanie terminu porodu.
T-L-4Poród ciężki u krowy, klaczy, owcy, kozy i lochy. Analiza różnych przypadków.
T-L-5Poród ciężki u suk i kotek. Analiza różnych przypadków.
T-L-2Badanie położnicze (poskromnienie zwierzęcia, badanie przez pochwę). Badania analityczne w ocenie przebiegu ciąży i okresu okołoporodowego.
T-L-3Poporodowa opieka nad matką i noworodkiem. Określanie wieku i dojrzałości płodu na podstawie pomiarów morfometrycznych.
Metody nauczaniaM-1Wykład informacyjny z zastosowaniem technik multimedialnych.
Sposób ocenyS-1Ocena formująca: Ocena pracy podczas ćwiczeń.
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0Student we właściwy sopsób potrafi interpretować i oceniać tylko niektóre objawy zbliżającego się porodu. Charakteryzuje się dużą niepewnością przy podejmowaniu decyzji w przypadku ewentualnych zaburzeń w przebiegu porodu.
3,5
4,0
4,5
5,0
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaZO_2A_null_K01Student potrafi ocenić zagrożenia zdrowia dla matki i noworodka w okresie okołoporodowym.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówZO_2A_K08Potrafi świadomie ocenić czynniki środowiska stanowiące zagrożenia zdrowia ludzi i zwierząt
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaR2A_K05ma świadomość znaczenia społecznej, zawodowej i etycznej odpowiedzialności za produkcję wysokiej jakości żywności, dobrostan zwierząt oraz kształtowanie i stan środowiska naturalnego
R2A_K06posiada znajomość działań zmierzających do ograniczenia ryzyka i przewidywania skutków działalności w zakresie szeroko rozumianego rolnictwa i środowiska
Cel przedmiotuC-1Zapoznanie studentów z gatunkowo specyficznym przebiegiem porodu u zwierząt gospodarskich i towarzyszących.
C-2Zapoznanie z podstawowymi zasadami pomocy położniczej u zwierząt w stanach fizjologicznego i patologcznego porodu.
Treści programoweT-W-1Poród u krowy i klaczy. Zwiastuny objawowe i etapy porodu. Ingerencja w poród fizjologiczny.
T-W-2Poród u owiec, kóz i loch. Zwiastuny objawowe i etapy porodu. Ingerencja w poród fizjologiczny.
T-W-3Poród u suki i kotki. Zwiastuny objawowe i etapy porodu. Ingerencja w poród fizjologiczny.
T-W-4Patologia ciąży. Wielokrotne zapłodnienie. Zapłodnienie dodatkowe. Krycie międzygatunkowe. Ciąża pozamaciczna.
T-W-5Pęknięcie pochwy i macicy. Przepuklina ciężarnej macicy (rodzaje przepuklin). Wypadnięcie pochwy. Toksemia ciążowa. Przedłużająca się ciąża.
T-W-6Cesarskie cięcie.
T-L-2Badanie położnicze (poskromnienie zwierzęcia, badanie przez pochwę). Badania analityczne w ocenie przebiegu ciąży i okresu okołoporodowego.
T-L-4Poród ciężki u krowy, klaczy, owcy, kozy i lochy. Analiza różnych przypadków.
T-L-5Poród ciężki u suk i kotek. Analiza różnych przypadków.
T-L-3Poporodowa opieka nad matką i noworodkiem. Określanie wieku i dojrzałości płodu na podstawie pomiarów morfometrycznych.
T-L-1Poród ciężki – postępowanie kliniczne (szybka interwencja, wywiad, badanie). Dane ogólne. Wyliczanie terminu porodu.
Metody nauczaniaM-1Wykład informacyjny z zastosowaniem technik multimedialnych.
Sposób ocenyS-2Ocena podsumowująca: Kolowium końcowe obejmująca zakres treści programowych wykładów.
S-3Ocena podsumowująca: Kolowium końcowe obejmująca zakres treści programowych ćwiczeń.
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0Student ma minimalną świadomość dotyczącą potencjalnych zagrożeń dla zdrowia matki i noworodka w okresie okołoporodowym.
3,5
4,0
4,5
5,0