Wydział Kształtowania Środowiska i Rolnictwa - Architektura krajobrazu (S1)
Sylabus przedmiotu Fitosocjologia:
Informacje podstawowe
| Kierunek studiów | Architektura krajobrazu | ||
|---|---|---|---|
| Forma studiów | studia stacjonarne | Poziom | pierwszego stopnia |
| Tytuł zawodowy absolwenta | inżynier | ||
| Obszary studiów | charakterystyki PRK, dziedzina sztuki PRK, kompetencje inżynierskie PRK | ||
| Profil | ogólnoakademicki | ||
| Moduł | — | ||
| Przedmiot | Fitosocjologia | ||
| Specjalność | przedmiot wspólny | ||
| Jednostka prowadząca | Katedra Architektury Krajobrazu | ||
| Nauczyciel odpowiedzialny | Mariola Wróbel <Mariola.Wrobel@zut.edu.pl> | ||
| Inni nauczyciele | Stefan Friedrich <Stefan.Friedrich@zut.edu.pl>, Lesław Wołejko <Leslaw.Wolejko@zut.edu.pl>, Mariola Wróbel <Mariola.Wrobel@zut.edu.pl> | ||
| ECTS (planowane) | 4,0 | ECTS (formy) | 4,0 |
| Forma zaliczenia | egzamin | Język | polski |
| Blok obieralny | — | Grupa obieralna | — |
Formy dydaktyczne
Wymagania wstępne
| KOD | Wymaganie wstępne |
|---|---|
| W-1 | Student posiada podstawowe wiadomości z zakresu botaniki, ochrony środowiska i ochrony przyrody. |
| W-2 | Student posiada podstawowe wiadomości z zakresu ekologii. |
Cele przedmiotu
| KOD | Cel modułu/przedmiotu |
|---|---|
| C-1 | Zapoznanie się z fitosocjologią jako nauką i jej terminologią. |
| C-2 | Poznanie klasyfikacji zbiorowisk roślinnych występujących w Polsce. |
| C-3 | Poznanie zbiorowisk roślinnych i ich siedlisk oraz metod ich badania. |
| C-4 | Nabycie umiejętności rozpoznawania zbiorowisk roślinnych w terenie oraz wykonywania zdjęć i tabel fitosocjologicznych i ich interpretacji. |
| C-5 | Nabycie umiejętności praktycznego wykorzystywania fitosocjologii w architekturze krajobrazu. |
| C-6 | Poznanie procesu synantropizacji mającej wpływ na zmiany szaty roślinnej. |
Treści programowe z podziałem na formy zajęć
| KOD | Treść programowa | Godziny |
|---|---|---|
| ćwiczenia audytoryjne | ||
| T-A-1 | Metodyka wykonywania zdjęć fitosocjologicznych w terenie - warsztat terenowy. | 2 |
| T-A-2 | Zróżnicowanie siedliskowe roślinności Polski - przegląd klas. Zbiorowiska wodne i szuwarowe. Charakterystyka roślinności z klas: Lemnetea minoris, Potametea i Phragmitetea. | 2 |
| T-A-3 | Roślinność torfowisk mszysto-turzycowych i mszarów. Charakterystyka zbiorowisk z klas: Scheuchzerio-Caricetea fuscae i Oxycocco-Sphagnetea. | 2 |
| T-A-4 | Półnaturalne i antropogeniczne zbiorowiska łąkowe i murawowe. Charakterystyka roślinności z klas: Molinio-Arrhenatheretea, Koelerio glaucae-Corynephoretea canescentis i Festuco-Brometea. | 2 |
| T-A-5 | Zbiorowiska ruderalne i segetalne. Charakterystyka roślinności z klas: Stellarietea mediae i Artemisietea vulgaris. | 2 |
| T-A-6 | Zbiorowiska borowe i leśne. Charakterystyka roślinności z klas Vaccinio-Piceetea i Querco-Fagetea. | 2 |
| T-A-7 | Zdjęcie i tabela fitosocjologiczna – analiza syntaksonomiczna, obliczanie współczynników stałości i pokrycia. | 4 |
| T-A-8 | Roślinność siedlisk antropogenicznych – identyfikacja zbiorowisk synantropijnych - warsztaty terenowe. | 2 |
| T-A-9 | Roślinność łąkowa, szuwarowa i wybranych typów lasów - identyfikacja w terenie. | 2 |
| 20 | ||
| wykłady | ||
| T-W-1 | Fitosocjologia jako nauk i jej miejsce wśród innych dyscyplin naukowych. Zadania fitosocjologii. Podstawowe pojęcia opiusujące szatę roślinną. | 2 |
| T-W-2 | Skład i budowa zbiorowisk roślinnych. Metody badań zbiorowisk roślinnych - zdjęcie fitosocjologiczne. Kryteria i metody wyróżniania zbiorowisk roślinnych (metoda obserwacyjno-porównawcza i metody statystyczno-matematyczne). | 4 |
| T-W-3 | Nazewnictwo w systemie fitosocjologicznym. System zbiorowisk roślinnych. Przegląd wybranych klas zbiorowisk roślinnych Polski. | 4 |
| T-W-4 | Zbiorowiska leśne. Znaczenie lasów w środowisku i w życiu człowieka. Lasy na świecie i w Polsce. | 2 |
| T-W-5 | Dzisiejsza potencjalna roślinność naturalna. | 2 |
| T-W-6 | Inne metody podziału szaty roślinnej. | 2 |
| T-W-7 | Ogólne zasady kartowania zbiorowisk roślinnych. | 2 |
| T-W-8 | Fitoindykacja - szata roślinna jako wskaźnik warunków środowiska przyrodniczego. | 2 |
| T-W-9 | Szata roślinna jako wskaźnik antropogenicznych przekształceń środowiska przyrodniczego. | 2 |
| T-W-10 | Fitosocjologiczne podstawy waloryzacji przyrodniczej. | 2 |
| T-W-11 | Roślinność a rekreacja. | 2 |
| T-W-12 | Kształtowanie doborów roślinnych. | 2 |
| T-W-13 | Planowanie przestrzenne. | 2 |
| 30 | ||
Obciążenie pracą studenta - formy aktywności
| KOD | Forma aktywności | Godziny |
|---|---|---|
| ćwiczenia audytoryjne | ||
| A-A-1 | Udział w zajęciach audytoryjnych. | 20 |
| A-A-2 | Przygotowanie do zajęć audytoryjnych. | 10 |
| A-A-3 | Przygotowanie do pisemnego zaliczenia | 10 |
| A-A-4 | Udział w konsultacjach | 2 |
| A-A-5 | Analiza materiałów źródłowych i samodzielne studiowanie literatury przedmiotu | 8 |
| 50 | ||
| wykłady | ||
| A-W-1 | Udział w wykładach | 30 |
| A-W-2 | Przygotowanie do wykładów | 10 |
| A-W-3 | Przygotowanie do egzaminu | 8 |
| A-W-4 | Egzamin | 2 |
| 50 | ||
Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne
| KOD | Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne |
|---|---|
| M-1 | Wykład informacyjny |
| M-2 | Dyskusja dydaktyczna |
| M-3 | Ćwiczenia audytoryjne |
| M-4 | Warsztaty terenowe |
Sposoby oceny
| KOD | Sposób oceny |
|---|---|
| S-1 | Ocena podsumowująca: egzamin |
| S-2 | Ocena podsumowująca: pisemne zaliczenie |
| S-3 | Ocena formująca: sprawdzian z umiejetności praktycznych |
| S-4 | Ocena formująca: ocena zadań realizowanych w oparciu o materiały źródłowe |
Zamierzone efekty uczenia się - wiedza
| Zamierzone efekty uczenia się | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| AK_1A_C14_W01 Student ma wiedzę na temat dyscypliny fitosocjologii w tym zna przedmiot i różne metody badań, zadania, terminologię, miejsca rozwoju roślin, skład i budowę zbiorowisk roślinnych i ich klasyfikację syntaksonomiczną. Posiada niezbędne wiadomości o funkacjach szaty roślinnej i jej znaczeniu dla człowieka. | AK_1A_W17 | — | — | C-2, C-3, C-1 | T-W-3, T-W-1, T-W-4, T-W-5, T-W-6, T-W-2 | M-2, M-1 | S-1 |
| AK_1A_C14_W02 Zna zagadnienia z zakresu zmian jakie zachodzą w przyrodzie pod wpływem sukcesji i antropopresji, zna dobory gatunków roślin wykorzystywanych do zagospodarowania różnych przestrzeni, w tym zagospodarowania rekreacyjnego. | AK_1A_W08 | — | — | C-3, C-6 | T-W-5, T-W-6, T-W-7, T-W-8, T-W-10, T-W-13, T-W-12, T-W-11 | M-2, M-1 | S-1 |
Zamierzone efekty uczenia się - umiejętności
| Zamierzone efekty uczenia się | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| AK_1A_C14_U01 Potrafi wykonać dokumentację przyrodniczą w formie zdjęcia fitosocjologicznego oraz rozpoznać i zidentyfikować podstawowe zbiorowiska roślinne do zespołu oraz wykonać pełną inwentaryzację szaty roślinnej wraz z jej waloryzacją. | AK_1A_U14 | — | — | C-3, C-4, C-5 | T-W-3, T-W-4, T-W-2, T-A-3, T-A-5, T-A-8, T-A-7, T-A-9, T-A-6, T-A-2, T-A-1, T-A-4 | M-2, M-3 | S-2, S-3, S-4 |
| AK_1A_C14_U02 Potrafi uzyskać inforamacje o środowisku wykorzystując indykacyjną funkcję roślinności, ocenić roślinność pod kątem przydatności do rekreacji, ocenić jej odporność na presję użytkowników i zaproponować sposoby zagospodarowania rekreacyjnego. | AK_1A_U11 | — | — | C-5 | T-W-11, T-A-8, T-A-9, T-A-1 | M-2, M-3, M-4 | S-2, S-3 |
Zamierzone efekty uczenia się - inne kompetencje społeczne i personalne
| Zamierzone efekty uczenia się | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| AK_1A_C14_K01 Potrafi współdziałać i pracować w grupie, przyjmować w niej różne role oraz ma świadomość potrzeby dokształcania i samodoskonalenia w zakresie wykonywanego zawodu | AK_1A_K09 | — | — | C-2, C-3, C-4, C-6, C-5 | T-A-8, T-A-9 | M-2 | S-1, S-2, S-3, S-4 |
Kryterium oceny - wiedza
| Efekt uczenia się | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| AK_1A_C14_W01 Student ma wiedzę na temat dyscypliny fitosocjologii w tym zna przedmiot i różne metody badań, zadania, terminologię, miejsca rozwoju roślin, skład i budowę zbiorowisk roślinnych i ich klasyfikację syntaksonomiczną. Posiada niezbędne wiadomości o funkacjach szaty roślinnej i jej znaczeniu dla człowieka. | 2,0 | |
| 3,0 | Student zna powierzchownie stosowaną klasyfikację roślinności, zna kilka typów zbiorowisk roślinnych. | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 | ||
| AK_1A_C14_W02 Zna zagadnienia z zakresu zmian jakie zachodzą w przyrodzie pod wpływem sukcesji i antropopresji, zna dobory gatunków roślin wykorzystywanych do zagospodarowania różnych przestrzeni, w tym zagospodarowania rekreacyjnego. | 2,0 | |
| 3,0 | Student zna przyczyny zmian zachodzących w przyrodzie, ale interpretuje je powierzchownie. | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 |
Kryterium oceny - umiejętności
| Efekt uczenia się | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| AK_1A_C14_U01 Potrafi wykonać dokumentację przyrodniczą w formie zdjęcia fitosocjologicznego oraz rozpoznać i zidentyfikować podstawowe zbiorowiska roślinne do zespołu oraz wykonać pełną inwentaryzację szaty roślinnej wraz z jej waloryzacją. | 2,0 | |
| 3,0 | Student potrafi wykonać zdjęcie fitosocjologiczne włącznie z podaniem ilościowości i towarzyskości. | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 | ||
| AK_1A_C14_U02 Potrafi uzyskać inforamacje o środowisku wykorzystując indykacyjną funkcję roślinności, ocenić roślinność pod kątem przydatności do rekreacji, ocenić jej odporność na presję użytkowników i zaproponować sposoby zagospodarowania rekreacyjnego. | 2,0 | |
| 3,0 | Student potrafi powierzchownie wypowiedzieć się na temat roślinności pod kątem przydatności do rekreacji i wypoczynku. | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 |
Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne
| Efekt uczenia się | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| AK_1A_C14_K01 Potrafi współdziałać i pracować w grupie, przyjmować w niej różne role oraz ma świadomość potrzeby dokształcania i samodoskonalenia w zakresie wykonywanego zawodu | 2,0 | |
| 3,0 | Student uczestniczy w pracy zespołowej, a jej wymiar jest minimalny, mało znaczący dla grupy. | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 |
Literatura podstawowa
- Matuszkiewicz W., Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski, PWN, Warszawa, 2014
- Wysocki Cz., Sikorski P., Fitosocjologia stosowana, SGGW, Warszawa, 2002
- Matuszkiewicz J. M., Zespoły leśne Polski, PWN, Warszawa, 2001
Literatura dodatkowa
- Falińska K., Ekologia roślin, PWN, Warszawa, 2004
- Dzwonko Zbigniew, Przewodnik do badań fitosocjologicznych, Sorus, Instytut Botaniki UJ, Poznań-Kraków, 2007
- Roo-Zielińska Ewa, Wskaźniki ekologiczne zespołów roślinnych Polski, Wydawnictwo Akademickie SEDNO, Warszawa, 2014
- Piękoś-Mirkowa H., Mirek Z., Rośliny chronione. Flora Polski, MULTICO Oficyna Wydawnicza, Warszawa, 2006