Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Wydział Inżynierii Mechanicznej i Mechatroniki - Energetyka (S2)
specjalność: zarządzanie energią i środowiskiem

Sylabus przedmiotu Technologie produkcji, magazynowania i wykorzystania wodoru:

Informacje podstawowe

Kierunek studiów Energetyka
Forma studiów studia stacjonarne Poziom drugiego stopnia
Tytuł zawodowy absolwenta magister inżynier
Obszary studiów charakterystyki PRK, kompetencje inżynierskie PRK
Profil ogólnoakademicki
Moduł
Przedmiot Technologie produkcji, magazynowania i wykorzystania wodoru
Specjalność technologie jądrowe i wodorowe
Jednostka prowadząca Katedra Technologii Energetycznych
Nauczyciel odpowiedzialny Aleksandra Borsukiewicz <Aleksandra.Borsukiewicz@zut.edu.pl>
Inni nauczyciele
ECTS (planowane) 4,0 ECTS (formy) 4,0
Forma zaliczenia zaliczenie Język polski
Blok obieralny Grupa obieralna

Formy dydaktyczne

Forma dydaktycznaKODSemestrGodzinyECTSWagaZaliczenie
wykładyW2 30 2,00,50zaliczenie
projektyP2 35 2,00,50zaliczenie

Wymagania wstępne

KODWymaganie wstępne
W-1Wiedza z zakresu elektrochemii, fizyki i termodynamiki.
W-2Wiedza ogólna dotycząca paliw i konwersji różnego rodzaju energii.
W-3Wykształcenie umiejętności określenia sprawności ogniwa paliwowego i produkcji wodoru poprzez elektrolizę.

Cele przedmiotu

KODCel modułu/przedmiotu
C-1Zapoznanie z zasadą działania ogniw paliwowych – podstawy elektrochemii.
C-2Zaznajomienie się z klasyfikacją i ogólną charakterystyką ogniw paliwowych oraz z rozwiązaniami konstrukcyjnymi, ogólną budową i działaniem ogniw paliwowych oraz zapoznanie z przeznaczeniem różnych typów ogniw paliwowych.
C-3Zapoznanie się z obecnymi technologiami produkcji wodoru i charakterystyka wodoru.
C-4Zapoznanie z kierunkami rozwoju ogniw paliwowych w zastosowaniu do transportu i robotyce oraz z układami produkcji energii zintegrowanymi z ogniwami paliwowymi.

Treści programowe z podziałem na formy zajęć

KODTreść programowaGodziny
projekty
T-P-1Wykonanie projektu związanego z tematyką realizowaną w ramach wykładów.35
35
wykłady
T-W-1Wodór jako nośnik energii. Przegląd aktualnych zastosowań wodoru, ocena jego właściwości fizycznych i chemicznych. Metody produkcji wodoru- omówienie głównych metod stosowanych na skalę przemysłową. Ogniwa galwaniczne i akumulatory. Porównanie ogniw pierwotnych i wtórnych. Magazynowanie wodoru- przegląd najważniejszych technologii. Ogniwa paliwowe- wyjaśnienie podstawowych pojęć. Historia powstawania ogniw paliwowych. Podstawy elektrochemii. Reakcje redox i ich rola w procesach zachodzących w elektrolizerach i ogniwach paliwowych Termodynamika ogniw paliwowych. Ogniwa niskotemperaturowe na przykładzie ogniwa z membraną polimerową- PEM. Ogniwa wysokotemperaturowe z membraną stałotlenkową SOFC. Zastosowanie ogniw paliwowych w motoryzacji, robotyce oraz energetyce. Ogniwa paliwowe o małej wydajności- ogniwa mikrobiologiczne. Zaliczenie.30
30

Obciążenie pracą studenta - formy aktywności

KODForma aktywnościGodziny
projekty
A-P-1Uczestnictwo w zajęciach.35
A-P-2Praca własna studenta.13
A-P-3Konsultacje.2
50
wykłady
A-W-1Uczestnictwo w zajęciach.30
A-W-2Praca własna studenta.17
A-W-3Konsiltacje.3
50

Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne

KODMetoda nauczania / narzędzie dydaktyczne
M-1Wykład informacyjny z wykorzystaniem środków do prezentacji multimedialnych.
M-2Ćwiczenia projektowe, symulacja.

Sposoby oceny

KODSposób oceny
S-1Ocena podsumowująca: Zaliczenie wykładu w formie pisemnej.
S-2Ocena podsumowująca: Zaliczenie zajęć projektowych w formie sprawozdania.

Zamierzone efekty uczenia się - wiedza

Zamierzone efekty uczenia sięOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
ENE_2A_TJiW/04_W01
W wyniku przeprowadzonych zajęć student powinien umieć wymienić i scharakteryzować podstawowe metody wytwarzania wodoru, jego magazynowania oraz opisać technologie wykorzystania wodoru jako paliwa wtórnego.
ENE_2A_W11, ENE_2A_W10C-1, C-2, C-3, C-4T-W-1M-1S-1

Zamierzone efekty uczenia się - umiejętności

Zamierzone efekty uczenia sięOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
ENE_2A_TJiW/04_U01
W wyniku przeprowadzonych zajęć student ma umiejętność oszacowania potencjału, możliwości i efektywności zastosowania określonej technologii wytwarzania wodoru, doboru optymalnej metody magazynowania tego paliwa oraz jego dalszego zastosowania.
ENE_2A_U08, ENE_2A_U09, ENE_2A_U13C-1, C-2, C-3, C-4T-P-1M-2S-2

Zamierzone efekty uczenia się - inne kompetencje społeczne i personalne

Zamierzone efekty uczenia sięOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
ENE_2A_TJiW/04_K01
Student potrafi pracować w zespole.
ENE_2A_K05C-1, C-2, C-3, C-4T-P-1M-2S-2

Kryterium oceny - wiedza

Efekt uczenia sięOcenaKryterium oceny
ENE_2A_TJiW/04_W01
W wyniku przeprowadzonych zajęć student powinien umieć wymienić i scharakteryzować podstawowe metody wytwarzania wodoru, jego magazynowania oraz opisać technologie wykorzystania wodoru jako paliwa wtórnego.
2,0
3,0Uzyskanie minimum 51% punktów na zaliczeniu końcowym
3,5
4,0
4,5
5,0

Kryterium oceny - umiejętności

Efekt uczenia sięOcenaKryterium oceny
ENE_2A_TJiW/04_U01
W wyniku przeprowadzonych zajęć student ma umiejętność oszacowania potencjału, możliwości i efektywności zastosowania określonej technologii wytwarzania wodoru, doboru optymalnej metody magazynowania tego paliwa oraz jego dalszego zastosowania.
2,0
3,0Wykonanie sprawozdania w wersji podstawowej
3,5
4,0
4,5
5,0

Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne

Efekt uczenia sięOcenaKryterium oceny
ENE_2A_TJiW/04_K01
Student potrafi pracować w zespole.
2,0
3,0Student ujawnia mierne zaangażowanie w pracy zespołowej.
3,5
4,0
4,5
5,0

Literatura podstawowa

  1. Arkadiusz Małek, Mirosław Wendeker, Ogniwa paliwowe typu PEM, teoria i praktyka, Politechnika Lubelska, Lublin, 2010
  2. Leszek Romański, Wodór nośnikiem energii, Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, Wrocław, 2007
  3. A. Feldzensztajn, L. Pacuła, J. Pusz, Wodór paliwem przyszłości, IWT INTECH, 2003
  4. S.Shiva KumarV.Himabindu, Hydrogen production by PEM water electrolysis – A review, 2019, Czasopismo: Materials Science for Energy Technologies, Vol. 2, Issue 3, December 2019, Pages 442-454

Literatura dodatkowa

  1. Barbir F., Yazici S., Status and development of PEM fuel cell technology, 2008, Int. J. Energy Res., 32:369-378
  2. Nexa - Training System Instruction Manual Heliocentris Energiesysteme GmbH 2008, 2008

Treści programowe - projekty

KODTreść programowaGodziny
T-P-1Wykonanie projektu związanego z tematyką realizowaną w ramach wykładów.35
35

Treści programowe - wykłady

KODTreść programowaGodziny
T-W-1Wodór jako nośnik energii. Przegląd aktualnych zastosowań wodoru, ocena jego właściwości fizycznych i chemicznych. Metody produkcji wodoru- omówienie głównych metod stosowanych na skalę przemysłową. Ogniwa galwaniczne i akumulatory. Porównanie ogniw pierwotnych i wtórnych. Magazynowanie wodoru- przegląd najważniejszych technologii. Ogniwa paliwowe- wyjaśnienie podstawowych pojęć. Historia powstawania ogniw paliwowych. Podstawy elektrochemii. Reakcje redox i ich rola w procesach zachodzących w elektrolizerach i ogniwach paliwowych Termodynamika ogniw paliwowych. Ogniwa niskotemperaturowe na przykładzie ogniwa z membraną polimerową- PEM. Ogniwa wysokotemperaturowe z membraną stałotlenkową SOFC. Zastosowanie ogniw paliwowych w motoryzacji, robotyce oraz energetyce. Ogniwa paliwowe o małej wydajności- ogniwa mikrobiologiczne. Zaliczenie.30
30

Formy aktywności - projekty

KODForma aktywnościGodziny
A-P-1Uczestnictwo w zajęciach.35
A-P-2Praca własna studenta.13
A-P-3Konsultacje.2
50
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - wykłady

KODForma aktywnościGodziny
A-W-1Uczestnictwo w zajęciach.30
A-W-2Praca własna studenta.17
A-W-3Konsiltacje.3
50
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia sięENE_2A_TJiW/04_W01W wyniku przeprowadzonych zajęć student powinien umieć wymienić i scharakteryzować podstawowe metody wytwarzania wodoru, jego magazynowania oraz opisać technologie wykorzystania wodoru jako paliwa wtórnego.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówENE_2A_W11Ma wiedzę w zakresie trendów rozwojowych w zakresie pracy źródeł wytwórczych w systemie elektroenergetycznym, w tym generacji rozproszonej i magazynowania energii
ENE_2A_W10Ma rozszerzoną i uporządkowaną wiedzę w dziedzinie energetyki, zwłaszcza w zakresie energetyki niekonwencjonalnej, w tym energetyki odnawialnej, jądrowej i wodorowej
Cel przedmiotuC-1Zapoznanie z zasadą działania ogniw paliwowych – podstawy elektrochemii.
C-2Zaznajomienie się z klasyfikacją i ogólną charakterystyką ogniw paliwowych oraz z rozwiązaniami konstrukcyjnymi, ogólną budową i działaniem ogniw paliwowych oraz zapoznanie z przeznaczeniem różnych typów ogniw paliwowych.
C-3Zapoznanie się z obecnymi technologiami produkcji wodoru i charakterystyka wodoru.
C-4Zapoznanie z kierunkami rozwoju ogniw paliwowych w zastosowaniu do transportu i robotyce oraz z układami produkcji energii zintegrowanymi z ogniwami paliwowymi.
Treści programoweT-W-1Wodór jako nośnik energii. Przegląd aktualnych zastosowań wodoru, ocena jego właściwości fizycznych i chemicznych. Metody produkcji wodoru- omówienie głównych metod stosowanych na skalę przemysłową. Ogniwa galwaniczne i akumulatory. Porównanie ogniw pierwotnych i wtórnych. Magazynowanie wodoru- przegląd najważniejszych technologii. Ogniwa paliwowe- wyjaśnienie podstawowych pojęć. Historia powstawania ogniw paliwowych. Podstawy elektrochemii. Reakcje redox i ich rola w procesach zachodzących w elektrolizerach i ogniwach paliwowych Termodynamika ogniw paliwowych. Ogniwa niskotemperaturowe na przykładzie ogniwa z membraną polimerową- PEM. Ogniwa wysokotemperaturowe z membraną stałotlenkową SOFC. Zastosowanie ogniw paliwowych w motoryzacji, robotyce oraz energetyce. Ogniwa paliwowe o małej wydajności- ogniwa mikrobiologiczne. Zaliczenie.
Metody nauczaniaM-1Wykład informacyjny z wykorzystaniem środków do prezentacji multimedialnych.
Sposób ocenyS-1Ocena podsumowująca: Zaliczenie wykładu w formie pisemnej.
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0Uzyskanie minimum 51% punktów na zaliczeniu końcowym
3,5
4,0
4,5
5,0
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia sięENE_2A_TJiW/04_U01W wyniku przeprowadzonych zajęć student ma umiejętność oszacowania potencjału, możliwości i efektywności zastosowania określonej technologii wytwarzania wodoru, doboru optymalnej metody magazynowania tego paliwa oraz jego dalszego zastosowania.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówENE_2A_U08Potrafi zaplanować i przeprowadzić eksperyment, w tym pomiary i symulacje komputerowe w zakresie elementów i całego systemu energetycznego oraz interpretować uzyskane wyniki
ENE_2A_U09Potrafi dobrać metodę obliczeniową, wykorzystać odpowiednie oprogramowanie właściwe do rozwiązania określonego zagadnienia z uwzględnieniem nowych osiągnięć techniki i technologii
ENE_2A_U13Potrafi dokonać krytycznej analizy i oceny technologii energetycznej, zaproponować ulepszenia istniejących rozwiązań technicznych
Cel przedmiotuC-1Zapoznanie z zasadą działania ogniw paliwowych – podstawy elektrochemii.
C-2Zaznajomienie się z klasyfikacją i ogólną charakterystyką ogniw paliwowych oraz z rozwiązaniami konstrukcyjnymi, ogólną budową i działaniem ogniw paliwowych oraz zapoznanie z przeznaczeniem różnych typów ogniw paliwowych.
C-3Zapoznanie się z obecnymi technologiami produkcji wodoru i charakterystyka wodoru.
C-4Zapoznanie z kierunkami rozwoju ogniw paliwowych w zastosowaniu do transportu i robotyce oraz z układami produkcji energii zintegrowanymi z ogniwami paliwowymi.
Treści programoweT-P-1Wykonanie projektu związanego z tematyką realizowaną w ramach wykładów.
Metody nauczaniaM-2Ćwiczenia projektowe, symulacja.
Sposób ocenyS-2Ocena podsumowująca: Zaliczenie zajęć projektowych w formie sprawozdania.
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0Wykonanie sprawozdania w wersji podstawowej
3,5
4,0
4,5
5,0
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia sięENE_2A_TJiW/04_K01Student potrafi pracować w zespole.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówENE_2A_K05Potrafi współdziałać i pracować w grupie, przyjmując w niej różne role oraz odpowiednio określić priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub innych zadania
Cel przedmiotuC-1Zapoznanie z zasadą działania ogniw paliwowych – podstawy elektrochemii.
C-2Zaznajomienie się z klasyfikacją i ogólną charakterystyką ogniw paliwowych oraz z rozwiązaniami konstrukcyjnymi, ogólną budową i działaniem ogniw paliwowych oraz zapoznanie z przeznaczeniem różnych typów ogniw paliwowych.
C-3Zapoznanie się z obecnymi technologiami produkcji wodoru i charakterystyka wodoru.
C-4Zapoznanie z kierunkami rozwoju ogniw paliwowych w zastosowaniu do transportu i robotyce oraz z układami produkcji energii zintegrowanymi z ogniwami paliwowymi.
Treści programoweT-P-1Wykonanie projektu związanego z tematyką realizowaną w ramach wykładów.
Metody nauczaniaM-2Ćwiczenia projektowe, symulacja.
Sposób ocenyS-2Ocena podsumowująca: Zaliczenie zajęć projektowych w formie sprawozdania.
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0Student ujawnia mierne zaangażowanie w pracy zespołowej.
3,5
4,0
4,5
5,0