Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Wydział Elektryczny - Automatyka i robotyka (S1)

Sylabus przedmiotu Sterowanie optymalne i modalne:

Informacje podstawowe

Kierunek studiów Automatyka i robotyka
Forma studiów studia stacjonarne Poziom pierwszego stopnia
Tytuł zawodowy absolwenta inżynier
Obszary studiów charakterystyki PRK, kompetencje inżynierskie PRK
Profil ogólnoakademicki
Moduł
Przedmiot Sterowanie optymalne i modalne
Specjalność przedmiot wspólny
Jednostka prowadząca Katedra Automatyki i Robotyki
Nauczyciel odpowiedzialny Paweł Dworak <Pawel.Dworak@zut.edu.pl>
Inni nauczyciele Michał Brasel <Michal.Brasel@zut.edu.pl>
ECTS (planowane) 2,0 ECTS (formy) 2,0
Forma zaliczenia egzamin Język polski
Blok obieralny Grupa obieralna

Formy dydaktyczne

Forma dydaktycznaKODSemestrGodzinyECTSWagaZaliczenie
wykładyW6 15 1,00,62egzamin
laboratoriaL6 15 1,00,38zaliczenie

Wymagania wstępne

KODWymaganie wstępne
W-1Zaliczone moduły: Matematyka, Metody matematyczne automatyki i robotyki, Podstawy automatyki i robotyki, Sygnały i systemy dynamiczne, Teoria sterowania

Cele przedmiotu

KODCel modułu/przedmiotu
C-1Poznanie związków (zależności analitycznych i numerycznych) pomiędzy opisami liniowych układów dynamicznych (SISO i MIMO) w dziedzinach czasowych i operatorowych.
C-2Poznanie sposobów wyznaczania wielomianowych postaci ułamkowych (MFD) wymiernych macierzy transmitancji w dziedzinach operatorowych poprzez kanoniczne postacie równań stanu Luenbergera-Brunovsky'ego i Hessenberga oraz na podstawie macierzy transmitancji zadanych w postaci wymiernej.
C-3Poznanie metod syntezy (klasycznych) układów sterowania optymalnego LQR/LQG i modalnego w dziedzinach czasowych i operatorowych, przy dostępnym i niedostępnym wektorze stanu obiektu.
C-4Poznanie dynamicznych i statycznych właściwości układów regulacji stałowartościowej, ciągłej i dyskretnej, z użyciem wielowymiarowych regulatorów modalnych i optymalnych LQR/LQG.
C-5Nabycie umiejętności praktycznej implementacji klasycznych układów sterowania modalnego i optymalnego.

Treści programowe z podziałem na formy zajęć

KODTreść programowaGodziny
laboratoria
T-L-1Synteza układów sterowania modalnego w dziedzinie czasu ciągłego. Badanie wpływu doboru biegunów układu zamkniętego na jakość sterowania2
T-L-2Synteza układów sterowania modalnego w dziedzinie czasu dyskretnego. Badanie wpływu doboru biegunów układu zamkniętego oraz czasu próbkowania na jakość sterowania. Synteza i badanie układu sterowania deat beat'owego2
T-L-3Synteza obserwatorów stanu dla układów dynamicznych ciągłych i/lub dyskretnych2
T-L-4Synteza obserwatorów stanu rozszerzonego i ich zastosowanie w układach regulacji2
T-L-5Synteza układów sterowania LQ-optymalnego w dziedzinie czasu ciągłego/dyskretnego. Badanie wpływu doboru macierzy wagowych optymalizownego kryterium jakości na przebiegi wyjściowe układu sterowania2
T-L-6Regulacja stałowartościowa LQ-I z niedostępnym wektorem stanu obiektu. Synteza obserwatora Luenbergera pełnego rzędu. Synteza regulatora dynamicznego LQ-I zbudowanego na bazie obserwatora2
T-L-7Regulacja stałowartościowa LQG w obecności niemierzalnych zakłóceń stochastycznych. Synteza i badane układu regulacji stałowartościowej z filtrem Kalmana2
T-L-8zaliczenie1
15
wykłady
T-W-1Projektowanie układów sterowania modalnego PP (Pole Placement) z dostępnym i niedostępnym wektorem stanu obiektu dla układów ciągłych i dyskretnych (DeatBeat)4
T-W-2Obserwatory stanu pełnego rzędu dla obiektów ciągłych i dyskretnych; ESO Extended State Observers; HGO high gain observers, ADRC active disturbance rejection control2
T-W-3Zasada optymalności Bellmana; LQ Linear Quadratic problem; Filtr Kalmana (rekursywny, stacjonarny); LQG Linear Quadratic Gaussian problem5
T-W-4Synteza układów sterowania optymalnego LQR/LQG; Zastosowanie regulatorów (kompensatorów) optymalnych LQR/LQG i modalnych w układach regulacji stałowartościowej; kompensacja statycznych odchyłek regulacji stałowartościowej w układzie zamknięto-otwartym.2
T-W-5Podstawy MPC2
15

Obciążenie pracą studenta - formy aktywności

KODForma aktywnościGodziny
laboratoria
A-L-1uczestnictwo w zajęciach15
A-L-2przygotowanie raportów z realizacji ćwiczeń8
A-L-3konsultacje2
25
wykłady
A-W-1Uczestnictwo w wykładach15
A-W-2Uzupełnianie wiedzy z literatury8
A-W-3egzamin2
25

Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne

KODMetoda nauczania / narzędzie dydaktyczne
M-1Metody podające: wykład informacyjny, opis, objaśnienie.
M-2Metody aktywizujące: dyskusja dydaktyczna.
M-3Metody praktyczne: pokaz, ćwiczenia laboratoryjne, symulacje.

Sposoby oceny

KODSposób oceny
S-1Ocena formująca: ocena wystawiana w trakcie cyklu zajęć laboratoryjnych na podstawie sprawozdań
S-2Ocena podsumowująca: Ocena wystawiana na zakończenie cyklu ćwiczeń laboratoryjnych na podstawie ocen cząstkowych ze złożonych sprawozdań oraz aktywności i pracy poszczególnych członków zespołu podczas realizacji ćwiczeń.

Zamierzone efekty uczenia się - wiedza

Zamierzone efekty uczenia sięOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
AR_1A_C24_W01
Student ma uporządkowaną wiedzę w zakresie opisu, analizy i syntezy układów sterowania optymalnego i modalnego z liniowymi obiektami dynamicznymi.
AR_1A_W04C-2, C-1, C-3, C-4T-W-2, T-W-1M-1, M-2, M-3S-1, S-2

Zamierzone efekty uczenia się - umiejętności

Zamierzone efekty uczenia sięOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
AR_1A_C24_U01
Umie sformułować zadanie sterowania, zaprojektować układ sterowania modalnego i optymalnego o określonych właściwościach.
AR_1A_U05C-2, C-3, C-4, C-5T-W-2, T-W-1M-2, M-3S-1, S-2

Kryterium oceny - wiedza

Efekt uczenia sięOcenaKryterium oceny
AR_1A_C24_W01
Student ma uporządkowaną wiedzę w zakresie opisu, analizy i syntezy układów sterowania optymalnego i modalnego z liniowymi obiektami dynamicznymi.
2,0Student nie zna budowy podstawowych metod syntezy układów regulacji modalnej i optymalnej. Uzyskał poniżej 50% łącznej liczby punktów z form ocen tego efektu.
3,0Student zna budowę i metody syntezy układów regulacji modalnej i optymalnej. Uzyskał 51-60% łącznej liczby punktów z form ocen tego efektu.
3,5Student zna budowę i metody syntezy układów regulacji modalnej i optymalnej. Uzyskał 61-70% łącznej liczby punktów z form ocen tego efektu.
4,0Student zna budowę i metody syntezy układów regulacji modalnej i optymalnej. Uzyskał 71-80% łącznej liczby punktów z form ocen tego efektu.
4,5Student zna budowę i metody syntezy układów regulacji modalnej i optymalnej. Uzyskał 81-90% łącznej liczby punktów z form ocen tego efektu.
5,0Student zna budowę i metody syntezy układów regulacji modalnej i optymalnej. Uzyskał 91-100% łącznej liczby punktów z form ocen tego efektu.

Kryterium oceny - umiejętności

Efekt uczenia sięOcenaKryterium oceny
AR_1A_C24_U01
Umie sformułować zadanie sterowania, zaprojektować układ sterowania modalnego i optymalnego o określonych właściwościach.
2,0Student nie potrafi zastosować podstawowych sposoby syntezy poszczególnych elementów układu regulacji optymalnej i modalnej. Uzyskał poniżej 50% łącznej liczby punktów z form ocen tego efektu.
3,0Student poprawnie stosuje wybrane sposoby syntezy poszczególnych elementów układu regulacji optymalnej i modalnej. Uzyskał 51-60% łącznej liczby punktów z form ocen tego efektu.
3,5Student poprawnie stosuje wybrane sposoby syntezy poszczególnych elementów układu regulacji optymalnej i modalnej. Uzyskał 61-70% łącznej liczby punktów z form ocen tego efektu.
4,0Student poprawnie stosuje wybrane sposoby syntezy poszczególnych elementów układu regulacji optymalnej i modalnej. Uzyskał 71-80% łącznej liczby punktów z form ocen tego efektu.
4,5Student poprawnie stosuje wybrane sposoby syntezy poszczególnych elementów układu regulacji optymalnej i modalnej. Uzyskał 81-90% łącznej liczby punktów z form ocen tego efektu.
5,0Student poprawnie stosuje wybrane sposoby syntezy poszczególnych elementów układu regulacji optymalnej i modalnej. Uzyskał 91-100% łącznej liczby punktów z form ocen tego efektu.

Literatura podstawowa

  1. Bańka S., Dworak P., Analiza i synteza dynamicznych układów MIMO w ujęciu wielomianowym, Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie, Szczecin, 2012

Literatura dodatkowa

  1. Bańka S., Sterowanie wielowymiarowymi układami dynamicznymi. Ujęcie wielomianowe, Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Szczecińskiej, Szczecin, 2007
  2. Kaczorek T., Wektory i macierze w automatyce i elektrotechnice., Wyd. Naukowe PWN, Warszawa, 1998
  3. Dworak P., Wybrane problemy syntezy układów sterowania obiektami dynamicznymi o wielu wejsciach i wielu wyjściach., Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie, Szczecin, 2015

Treści programowe - laboratoria

KODTreść programowaGodziny
T-L-1Synteza układów sterowania modalnego w dziedzinie czasu ciągłego. Badanie wpływu doboru biegunów układu zamkniętego na jakość sterowania2
T-L-2Synteza układów sterowania modalnego w dziedzinie czasu dyskretnego. Badanie wpływu doboru biegunów układu zamkniętego oraz czasu próbkowania na jakość sterowania. Synteza i badanie układu sterowania deat beat'owego2
T-L-3Synteza obserwatorów stanu dla układów dynamicznych ciągłych i/lub dyskretnych2
T-L-4Synteza obserwatorów stanu rozszerzonego i ich zastosowanie w układach regulacji2
T-L-5Synteza układów sterowania LQ-optymalnego w dziedzinie czasu ciągłego/dyskretnego. Badanie wpływu doboru macierzy wagowych optymalizownego kryterium jakości na przebiegi wyjściowe układu sterowania2
T-L-6Regulacja stałowartościowa LQ-I z niedostępnym wektorem stanu obiektu. Synteza obserwatora Luenbergera pełnego rzędu. Synteza regulatora dynamicznego LQ-I zbudowanego na bazie obserwatora2
T-L-7Regulacja stałowartościowa LQG w obecności niemierzalnych zakłóceń stochastycznych. Synteza i badane układu regulacji stałowartościowej z filtrem Kalmana2
T-L-8zaliczenie1
15

Treści programowe - wykłady

KODTreść programowaGodziny
T-W-1Projektowanie układów sterowania modalnego PP (Pole Placement) z dostępnym i niedostępnym wektorem stanu obiektu dla układów ciągłych i dyskretnych (DeatBeat)4
T-W-2Obserwatory stanu pełnego rzędu dla obiektów ciągłych i dyskretnych; ESO Extended State Observers; HGO high gain observers, ADRC active disturbance rejection control2
T-W-3Zasada optymalności Bellmana; LQ Linear Quadratic problem; Filtr Kalmana (rekursywny, stacjonarny); LQG Linear Quadratic Gaussian problem5
T-W-4Synteza układów sterowania optymalnego LQR/LQG; Zastosowanie regulatorów (kompensatorów) optymalnych LQR/LQG i modalnych w układach regulacji stałowartościowej; kompensacja statycznych odchyłek regulacji stałowartościowej w układzie zamknięto-otwartym.2
T-W-5Podstawy MPC2
15

Formy aktywności - laboratoria

KODForma aktywnościGodziny
A-L-1uczestnictwo w zajęciach15
A-L-2przygotowanie raportów z realizacji ćwiczeń8
A-L-3konsultacje2
25
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - wykłady

KODForma aktywnościGodziny
A-W-1Uczestnictwo w wykładach15
A-W-2Uzupełnianie wiedzy z literatury8
A-W-3egzamin2
25
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia sięAR_1A_C24_W01Student ma uporządkowaną wiedzę w zakresie opisu, analizy i syntezy układów sterowania optymalnego i modalnego z liniowymi obiektami dynamicznymi.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówAR_1A_W04Ma szczegółową wiedzę związaną z wybranymi zagadnieniami w obszarze automatyki oraz robotyki.
Cel przedmiotuC-2Poznanie sposobów wyznaczania wielomianowych postaci ułamkowych (MFD) wymiernych macierzy transmitancji w dziedzinach operatorowych poprzez kanoniczne postacie równań stanu Luenbergera-Brunovsky'ego i Hessenberga oraz na podstawie macierzy transmitancji zadanych w postaci wymiernej.
C-1Poznanie związków (zależności analitycznych i numerycznych) pomiędzy opisami liniowych układów dynamicznych (SISO i MIMO) w dziedzinach czasowych i operatorowych.
C-3Poznanie metod syntezy (klasycznych) układów sterowania optymalnego LQR/LQG i modalnego w dziedzinach czasowych i operatorowych, przy dostępnym i niedostępnym wektorze stanu obiektu.
C-4Poznanie dynamicznych i statycznych właściwości układów regulacji stałowartościowej, ciągłej i dyskretnej, z użyciem wielowymiarowych regulatorów modalnych i optymalnych LQR/LQG.
Treści programoweT-W-2Obserwatory stanu pełnego rzędu dla obiektów ciągłych i dyskretnych; ESO Extended State Observers; HGO high gain observers, ADRC active disturbance rejection control
T-W-1Projektowanie układów sterowania modalnego PP (Pole Placement) z dostępnym i niedostępnym wektorem stanu obiektu dla układów ciągłych i dyskretnych (DeatBeat)
Metody nauczaniaM-1Metody podające: wykład informacyjny, opis, objaśnienie.
M-2Metody aktywizujące: dyskusja dydaktyczna.
M-3Metody praktyczne: pokaz, ćwiczenia laboratoryjne, symulacje.
Sposób ocenyS-1Ocena formująca: ocena wystawiana w trakcie cyklu zajęć laboratoryjnych na podstawie sprawozdań
S-2Ocena podsumowująca: Ocena wystawiana na zakończenie cyklu ćwiczeń laboratoryjnych na podstawie ocen cząstkowych ze złożonych sprawozdań oraz aktywności i pracy poszczególnych członków zespołu podczas realizacji ćwiczeń.
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Student nie zna budowy podstawowych metod syntezy układów regulacji modalnej i optymalnej. Uzyskał poniżej 50% łącznej liczby punktów z form ocen tego efektu.
3,0Student zna budowę i metody syntezy układów regulacji modalnej i optymalnej. Uzyskał 51-60% łącznej liczby punktów z form ocen tego efektu.
3,5Student zna budowę i metody syntezy układów regulacji modalnej i optymalnej. Uzyskał 61-70% łącznej liczby punktów z form ocen tego efektu.
4,0Student zna budowę i metody syntezy układów regulacji modalnej i optymalnej. Uzyskał 71-80% łącznej liczby punktów z form ocen tego efektu.
4,5Student zna budowę i metody syntezy układów regulacji modalnej i optymalnej. Uzyskał 81-90% łącznej liczby punktów z form ocen tego efektu.
5,0Student zna budowę i metody syntezy układów regulacji modalnej i optymalnej. Uzyskał 91-100% łącznej liczby punktów z form ocen tego efektu.
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia sięAR_1A_C24_U01Umie sformułować zadanie sterowania, zaprojektować układ sterowania modalnego i optymalnego o określonych właściwościach.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówAR_1A_U05Potrafi zaplanować i zrealizować eksperymenty w zakresie oceny wydajności, złożoności, efektywności i kompatybilności w obszarze stosowania układów automatycznego sterowania oraz rozwiązań robotycznych.
Cel przedmiotuC-2Poznanie sposobów wyznaczania wielomianowych postaci ułamkowych (MFD) wymiernych macierzy transmitancji w dziedzinach operatorowych poprzez kanoniczne postacie równań stanu Luenbergera-Brunovsky'ego i Hessenberga oraz na podstawie macierzy transmitancji zadanych w postaci wymiernej.
C-3Poznanie metod syntezy (klasycznych) układów sterowania optymalnego LQR/LQG i modalnego w dziedzinach czasowych i operatorowych, przy dostępnym i niedostępnym wektorze stanu obiektu.
C-4Poznanie dynamicznych i statycznych właściwości układów regulacji stałowartościowej, ciągłej i dyskretnej, z użyciem wielowymiarowych regulatorów modalnych i optymalnych LQR/LQG.
C-5Nabycie umiejętności praktycznej implementacji klasycznych układów sterowania modalnego i optymalnego.
Treści programoweT-W-2Obserwatory stanu pełnego rzędu dla obiektów ciągłych i dyskretnych; ESO Extended State Observers; HGO high gain observers, ADRC active disturbance rejection control
T-W-1Projektowanie układów sterowania modalnego PP (Pole Placement) z dostępnym i niedostępnym wektorem stanu obiektu dla układów ciągłych i dyskretnych (DeatBeat)
Metody nauczaniaM-2Metody aktywizujące: dyskusja dydaktyczna.
M-3Metody praktyczne: pokaz, ćwiczenia laboratoryjne, symulacje.
Sposób ocenyS-1Ocena formująca: ocena wystawiana w trakcie cyklu zajęć laboratoryjnych na podstawie sprawozdań
S-2Ocena podsumowująca: Ocena wystawiana na zakończenie cyklu ćwiczeń laboratoryjnych na podstawie ocen cząstkowych ze złożonych sprawozdań oraz aktywności i pracy poszczególnych członków zespołu podczas realizacji ćwiczeń.
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Student nie potrafi zastosować podstawowych sposoby syntezy poszczególnych elementów układu regulacji optymalnej i modalnej. Uzyskał poniżej 50% łącznej liczby punktów z form ocen tego efektu.
3,0Student poprawnie stosuje wybrane sposoby syntezy poszczególnych elementów układu regulacji optymalnej i modalnej. Uzyskał 51-60% łącznej liczby punktów z form ocen tego efektu.
3,5Student poprawnie stosuje wybrane sposoby syntezy poszczególnych elementów układu regulacji optymalnej i modalnej. Uzyskał 61-70% łącznej liczby punktów z form ocen tego efektu.
4,0Student poprawnie stosuje wybrane sposoby syntezy poszczególnych elementów układu regulacji optymalnej i modalnej. Uzyskał 71-80% łącznej liczby punktów z form ocen tego efektu.
4,5Student poprawnie stosuje wybrane sposoby syntezy poszczególnych elementów układu regulacji optymalnej i modalnej. Uzyskał 81-90% łącznej liczby punktów z form ocen tego efektu.
5,0Student poprawnie stosuje wybrane sposoby syntezy poszczególnych elementów układu regulacji optymalnej i modalnej. Uzyskał 91-100% łącznej liczby punktów z form ocen tego efektu.