ZUT - Polska Rama Kwalifikacji / Rok 2024/2025 / Wydział Elektryczny / Automatyka i robotyka (S1) / Sylabus przedmiotu

Wydział Elektryczny - Automatyka i robotyka (S1)

Sylabus przedmiotu Filozofia:

Informacje podstawowe

Kierunek studiów	Automatyka i robotyka
Forma studiów	studia stacjonarne	Poziom	pierwszego stopnia
Tytuł zawodowy absolwenta	inżynier
Obszary studiów	charakterystyki PRK, kompetencje inżynierskie PRK
Profil	ogólnoakademicki
Moduł	—
Przedmiot	Filozofia
Specjalność	przedmiot wspólny
Jednostka prowadząca	Studium Nauk Humanistycznych i Społecznych
Nauczyciel odpowiedzialny	Dariusz Zienkiewicz <Dariusz.Zienkiewicz@zut.edu.pl>
Inni nauczyciele	Bożena Dydycz <Bozena.Dydycz@zut.edu.pl>
ECTS (planowane)	1,0	ECTS (formy)	1,0
Forma zaliczenia	zaliczenie	Język	polski
Blok obieralny	7	Grupa obieralna	1

Formy dydaktyczne

Forma dydaktyczna	KOD	Semestr	Godziny	ECTS	Waga	Zaliczenie
wykłady	W	6	15	1,0	1,00	zaliczenie

Wymagania wstępne

KOD	Wymaganie wstępne
W-1	Wiedza ogólna z zakresu wiedzy o społeczeństwie.

Cele przedmiotu

KOD	Cel modułu/przedmiotu
C-1	Znajomość podstawowej terminologii filozoficznej.
C-2	Umiejętność charakteryzowania poszczególnych stanowisk i problemów filozoficznych.
C-3	Umiejętność analizy, porównywania i oceny ze względu na przyjęte kryteria poszczególnych stanowisk filozoficznych.
C-4	Umiejętność pracy własnej z tekstem, zauważanie i hierarchizowanie problemów filozoficznych, precyzyjne ich przedstawianie w formie werbalnej.

Treści programowe z podziałem na formy zajęć

KOD	Treść programowa	Godziny
wykłady
T-W-1	Źródła myślenia filozoficznego, motywy filozofowania. Filozofia jako nauka – powstanie i przedmiot zainteresowań. Źródła myślenia naukowego.	2
T-W-2	Sokrates jako twórca kategorii etycznych. Sofiści a Platon – absolutyzm a relatywizm wartości. Wielkie szkoły etyczne – stoicy, epikurejczycy, sceptycy.	2
T-W-3	Arystotelesowska koncepcja prawdy. Główne zagadnienia i spory epistemologiczne.	1
T-W-4	Powstanie chrześcijaństwa jako przykład wpływu rozwiązań filozoficznych na sposób uprawiania nauk szczegółowych – św.Augustyn, św.Tomasz.	2
T-W-5	Kopernik, F.Bacon, Galileusz – czy nowa metoda w nauce? Cechy charakterystyczne świata fizyki klasycznej – Newton. Filozoficzny obraz świata i człowieka wyłaniający się z klasycznych nauk przyrodniczych.	2
T-W-6	Od Kartezjusza do Kanta – czy oświeceniowa wiara w rozum jest racjonalna?	2
T-W-7	Nauka i obraz świata wyłaniające się ze szczególnej i ogólnej teorii względności. Filozoficzne konsekwencje mechaniki kwantowej.	2
T-W-8	Przygodność jako podstawowa cecha człowieka i świata epoki postmodernizmu. Zaliczenie wykładów.	2
		15

Obciążenie pracą studenta - formy aktywności

KOD	Forma aktywności	Godziny
wykłady
A-W-1	uczestnictwo w zajęciach	15
A-W-2	Przygotowanie z zadanej literatury i wykładów do końcowej rozmowy zaliczeniowej.	10
		25

Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne

KOD	Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne
M-1	Wykład informacyjny.
M-2	Wykład problemowy.
M-3	Wykład konwersatoryjny.

Sposoby oceny

KOD	Sposób oceny
S-1	Ocena formująca: Aktywność merytoryczna podczas wykładu konwersatoryjnego.
S-2	Ocena podsumowująca: Test

Zamierzone efekty uczenia się - wiedza

Zamierzone efekty uczenia się	Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia	Odniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera	Cel przedmiotu	Treści programowe	Metody nauczania	Sposób oceny
AR_1A_A15_W01 Student wykazuje znajomość podstawowej terminologii filozoficznej.	AR_1A_W08	—	—	C-2, C-1, C-3	T-W-8, T-W-7, T-W-6, T-W-1, T-W-4, T-W-2, T-W-5, T-W-3	M-1, M-3, M-2	S-1, S-2

Zamierzone efekty uczenia się - umiejętności

Zamierzone efekty uczenia się	Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia	Odniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera	Cel przedmiotu	Treści programowe	Metody nauczania	Sposób oceny
AR_1A_A11.1_U01 Posiada umiejętność analizy, porównywania i oceny poszczególnych stanowisk filozoficznch ze względu na przyjęte kryteria.	AR_1A_U03	—	—	C-2, C-4, C-1, C-3	T-W-3, T-W-1, T-W-5, T-W-8, T-W-4, T-W-2, T-W-7, T-W-6	M-1, M-3, M-2	S-2, S-1

Zamierzone efekty uczenia się - inne kompetencje społeczne i personalne

Zamierzone efekty uczenia się	Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia	Odniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera	Cel przedmiotu	Treści programowe	Metody nauczania	Sposób oceny
AR_1A_A15_K01 Potrafi zauważać, dyskutować dylematy filozoficzne, etyczne w przedstawianych stanowiskach. Ocenia i podejmuje odpowiedzialne decyzje biorące pod uwagę wartości humanistyczne.	AR_1A_K02, AR_1A_K03	—	—	C-2, C-3, C-4	T-W-8, T-W-7, T-W-6, T-W-1, T-W-4, T-W-2, T-W-5, T-W-3	M-3, M-2	S-2

Kryterium oceny - wiedza

Efekt uczenia się	Ocena	Kryterium oceny
AR_1A_A15_W01 Student wykazuje znajomość podstawowej terminologii filozoficznej.	2,0	nie wykazuje znajomości podstawowej terminologii filozoficznej lub posługuje się nią w sposób całkowicie błędny bez zrozumienia pojęć.
	3,0	potrafi przedstawić podstawowe pojęcia. Poglądy filozoficzne odtwarza w sposób pamięciowy bez zrozumienia uwikłanych w nie problemów.
	3,5	poprawnie posługuje się terminologią filozoficzną. Potrafi przedstawić wybrane stanowiska filozoficzne w języku wskazującym na ich rozumienie.
	4,0	swobodnie i poprawnie odtwarza poglądy filozoficzne i charakteryzuje systemy i kierunki filozoficzne. Zauważa różnice w definiowaniu pojęć filozofii i nauk szczegółowych; potrafi wskazać na konsekwencje do jakich prowadzi traktowanie filozofii jako metanauki.
	4,5	w bezbłędny sposób posługuje się pojęciami; potrafi sprawnie wskazać na różnice między myśleniem potocznym, naukowym i filozoficznym; potrafi ująć materiał filozoficzny w aspekcie problemów epistemologicznych, ontologicznych, itp; potrafi dokonać krytycznej analizy omawianych stanowisk; wykorzystywane procedury myślowe wskazują na znajomość tekstów źródłowych.
	5,0	posługiwanie się aparatem filozoficznym wskazuje na znajomość metodologii jaką posługuje się filozofia; potrafi przedstawić podstawowe problemy epistemologiczne, ontologiczne itp. w sposób systemowy i uporządkowany; dokonuje samodzielnych i twórczych operacji myślowych na poznanym materiale filozoficznym.

Kryterium oceny - umiejętności

Efekt uczenia się	Ocena	Kryterium oceny
AR_1A_A11.1_U01 Posiada umiejętność analizy, porównywania i oceny poszczególnych stanowisk filozoficznch ze względu na przyjęte kryteria.	2,0
	3,0	poprawnie identyfikuje problemy i stanowiska filozoficzne.
	3,5
	4,0
	4,5
	5,0

Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne

Efekt uczenia się	Ocena	Kryterium oceny
AR_1A_A15_K01 Potrafi zauważać, dyskutować dylematy filozoficzne, etyczne w przedstawianych stanowiskach. Ocenia i podejmuje odpowiedzialne decyzje biorące pod uwagę wartości humanistyczne.	2,0	Nie zauważa dylematów filozoficznych i ich konsekwencji dla życia osobistego i zawodowego. Nie jest w stanie dokonywać hierarchii wartości i kierować się nią podczas podejmowania decyzji.
	3,0	Zauważa podstawowe dylematy filozoficzne. Nie jest w stanie dokonywać hierarchii wartości i kierować się nią podczas podejmowania decyzji.
	3,5	Zauważa podstawowe dylematy filozoficzne. Wykazuje gotowość do akceptacji przedstawianych hierarchii wartości, lecz ich nie interioryzuje. Decyzje podejmuje spontanicznie bez wcześniejszego ich rozważenia.
	4,0	Niektóre dylematy filozoficzne rozważa kompetentnie. Potrafi zauważyć ich wykładnię w życiu osobistym lub zawodowym. Potrafi ocenić różnorakie hierarchie wartości ze względu na wcześniej przyjęte kryteria. Dokonuje świadomej interioryzacji niektórych wartości.
	4,5	Dylematy filozoficzne rozważa kompetentnie. Potrafi zauważyć ich wykładnię w życiu osobistym lub zawodowym. Potrafi ocenić różnorakie hierarchie wartości ze względu na wcześniej przyjęte kryteria. Dokonuje świadomej interioryzacji niektórych wartości. Samodzielnie i twórczo modyfikuje hierarchie wartości dostosowując je do potrzeb własnego samodoskonalenia osobowościowego.
	5,0	Dylematy filozoficzne rozważa kompetentnie. Potrafi zauważyć ich wykładnię w życiu osobistym lub zawodowym. Potrafi ocenić różnorakie hierarchie wartości ze względu na wcześniej przyjęte kryteria. Dokonuje świadomej interioryzacji niektórych wartości i jednocześnie potrafi je poddać krytycznej ocenie. Samodzielnie i twórczo modyfikuje hierarchie wartości dostosowując je do potrzeb własnego samodoskonalenia i samorealizacji pozostając jednocześnie w zgodzie z przyjętymi zasadami. Potrafi dokonać oceny systemu wartości w kontekście złożoności kulturowej - potrafi relatywizować własne oceny.

Literatura podstawowa

Ajdukiewicz K, Zagadnienia i kierunki filozofii, Czytelnik, Kęty, Warszawa, 2004
Greene B., Piękno wszechświata. Superstruny, ukryte wymiary i poszukiwania teorii ostatecznej, Zysk i S-ka, 2018
Baggini J., Przybornik filozofa – kompendium metod i pojęć filozoficznych, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa, 2015
Hartman J., Wstęp do filozofii, PWN, Warszawa, 2013

Literatura dodatkowa

Opara S. (red.), Podstawy filozofii, Wydawnictwo UWM, Olsztyn, 2009
Rorty R., Przygodność, ironia i solidarność, Wydawnictwo W.A.B., 2009
W. Tatarkiewicz, Historia filozofii T.1.-T.3., PWN, 2014

Treści programowe - wykłady

KOD	Treść programowa	Godziny
T-W-1	Źródła myślenia filozoficznego, motywy filozofowania. Filozofia jako nauka – powstanie i przedmiot zainteresowań. Źródła myślenia naukowego.	2
T-W-2	Sokrates jako twórca kategorii etycznych. Sofiści a Platon – absolutyzm a relatywizm wartości. Wielkie szkoły etyczne – stoicy, epikurejczycy, sceptycy.	2
T-W-3	Arystotelesowska koncepcja prawdy. Główne zagadnienia i spory epistemologiczne.	1
T-W-4	Powstanie chrześcijaństwa jako przykład wpływu rozwiązań filozoficznych na sposób uprawiania nauk szczegółowych – św.Augustyn, św.Tomasz.	2
T-W-5	Kopernik, F.Bacon, Galileusz – czy nowa metoda w nauce? Cechy charakterystyczne świata fizyki klasycznej – Newton. Filozoficzny obraz świata i człowieka wyłaniający się z klasycznych nauk przyrodniczych.	2
T-W-6	Od Kartezjusza do Kanta – czy oświeceniowa wiara w rozum jest racjonalna?	2
T-W-7	Nauka i obraz świata wyłaniające się ze szczególnej i ogólnej teorii względności. Filozoficzne konsekwencje mechaniki kwantowej.	2
T-W-8	Przygodność jako podstawowa cecha człowieka i świata epoki postmodernizmu. Zaliczenie wykładów.	2
		15

Formy aktywności - wykłady

KOD	Forma aktywności	Godziny
A-W-1	uczestnictwo w zajęciach	15
A-W-2	Przygotowanie z zadanej literatury i wykładów do końcowej rozmowy zaliczeniowej.	10
		25

(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Pole	KOD	Znaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia się	AR_1A_A15_W01	Student wykazuje znajomość podstawowej terminologii filozoficznej.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	AR_1A_W08	Zna i rozumie problemy współczesnej cywilizacji, ma wiedzę z zakresu ekonomii, zarządzania i prawa, w tym podstawowych pojęć i zasad z zakresu ochrony własności przemysłowej i praw autorskich.
Cel przedmiotu	C-2	Umiejętność charakteryzowania poszczególnych stanowisk i problemów filozoficznych.
	C-1	Znajomość podstawowej terminologii filozoficznej.
	C-3	Umiejętność analizy, porównywania i oceny ze względu na przyjęte kryteria poszczególnych stanowisk filozoficznych.
Treści programowe	T-W-8	Przygodność jako podstawowa cecha człowieka i świata epoki postmodernizmu. Zaliczenie wykładów.
	T-W-7	Nauka i obraz świata wyłaniające się ze szczególnej i ogólnej teorii względności. Filozoficzne konsekwencje mechaniki kwantowej.
	T-W-6	Od Kartezjusza do Kanta – czy oświeceniowa wiara w rozum jest racjonalna?
	T-W-1	Źródła myślenia filozoficznego, motywy filozofowania. Filozofia jako nauka – powstanie i przedmiot zainteresowań. Źródła myślenia naukowego.
	T-W-4	Powstanie chrześcijaństwa jako przykład wpływu rozwiązań filozoficznych na sposób uprawiania nauk szczegółowych – św.Augustyn, św.Tomasz.
	T-W-2	Sokrates jako twórca kategorii etycznych. Sofiści a Platon – absolutyzm a relatywizm wartości. Wielkie szkoły etyczne – stoicy, epikurejczycy, sceptycy.
	T-W-5	Kopernik, F.Bacon, Galileusz – czy nowa metoda w nauce? Cechy charakterystyczne świata fizyki klasycznej – Newton. Filozoficzny obraz świata i człowieka wyłaniający się z klasycznych nauk przyrodniczych.
	T-W-3	Arystotelesowska koncepcja prawdy. Główne zagadnienia i spory epistemologiczne.
Metody nauczania	M-1	Wykład informacyjny.
	M-3	Wykład konwersatoryjny.
	M-2	Wykład problemowy.
Sposób oceny	S-1	Ocena formująca: Aktywność merytoryczna podczas wykładu konwersatoryjnego.
Sposób oceny	S-2	Ocena podsumowująca: Test
Kryteria oceny	Ocena	Kryterium oceny
	2,0	nie wykazuje znajomości podstawowej terminologii filozoficznej lub posługuje się nią w sposób całkowicie błędny bez zrozumienia pojęć.
	3,0	potrafi przedstawić podstawowe pojęcia. Poglądy filozoficzne odtwarza w sposób pamięciowy bez zrozumienia uwikłanych w nie problemów.
	3,5	poprawnie posługuje się terminologią filozoficzną. Potrafi przedstawić wybrane stanowiska filozoficzne w języku wskazującym na ich rozumienie.
	4,0	swobodnie i poprawnie odtwarza poglądy filozoficzne i charakteryzuje systemy i kierunki filozoficzne. Zauważa różnice w definiowaniu pojęć filozofii i nauk szczegółowych; potrafi wskazać na konsekwencje do jakich prowadzi traktowanie filozofii jako metanauki.
	4,5	w bezbłędny sposób posługuje się pojęciami; potrafi sprawnie wskazać na różnice między myśleniem potocznym, naukowym i filozoficznym; potrafi ująć materiał filozoficzny w aspekcie problemów epistemologicznych, ontologicznych, itp; potrafi dokonać krytycznej analizy omawianych stanowisk; wykorzystywane procedury myślowe wskazują na znajomość tekstów źródłowych.
	5,0	posługiwanie się aparatem filozoficznym wskazuje na znajomość metodologii jaką posługuje się filozofia; potrafi przedstawić podstawowe problemy epistemologiczne, ontologiczne itp. w sposób systemowy i uporządkowany; dokonuje samodzielnych i twórczych operacji myślowych na poznanym materiale filozoficznym.

Pole	KOD	Znaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia się	AR_1A_A11.1_U01	Posiada umiejętność analizy, porównywania i oceny poszczególnych stanowisk filozoficznch ze względu na przyjęte kryteria.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	AR_1A_U03	Potrafi samodzielnie planować i realizować proces uczenia się przez cale życie, a także motywować innych do stałego samodoskonalenia.
Cel przedmiotu	C-2	Umiejętność charakteryzowania poszczególnych stanowisk i problemów filozoficznych.
	C-4	Umiejętność pracy własnej z tekstem, zauważanie i hierarchizowanie problemów filozoficznych, precyzyjne ich przedstawianie w formie werbalnej.
	C-1	Znajomość podstawowej terminologii filozoficznej.
	C-3	Umiejętność analizy, porównywania i oceny ze względu na przyjęte kryteria poszczególnych stanowisk filozoficznych.
Treści programowe	T-W-3	Arystotelesowska koncepcja prawdy. Główne zagadnienia i spory epistemologiczne.
	T-W-1	Źródła myślenia filozoficznego, motywy filozofowania. Filozofia jako nauka – powstanie i przedmiot zainteresowań. Źródła myślenia naukowego.
	T-W-5	Kopernik, F.Bacon, Galileusz – czy nowa metoda w nauce? Cechy charakterystyczne świata fizyki klasycznej – Newton. Filozoficzny obraz świata i człowieka wyłaniający się z klasycznych nauk przyrodniczych.
	T-W-8	Przygodność jako podstawowa cecha człowieka i świata epoki postmodernizmu. Zaliczenie wykładów.
	T-W-4	Powstanie chrześcijaństwa jako przykład wpływu rozwiązań filozoficznych na sposób uprawiania nauk szczegółowych – św.Augustyn, św.Tomasz.
	T-W-2	Sokrates jako twórca kategorii etycznych. Sofiści a Platon – absolutyzm a relatywizm wartości. Wielkie szkoły etyczne – stoicy, epikurejczycy, sceptycy.
	T-W-7	Nauka i obraz świata wyłaniające się ze szczególnej i ogólnej teorii względności. Filozoficzne konsekwencje mechaniki kwantowej.
	T-W-6	Od Kartezjusza do Kanta – czy oświeceniowa wiara w rozum jest racjonalna?
Metody nauczania	M-1	Wykład informacyjny.
	M-3	Wykład konwersatoryjny.
	M-2	Wykład problemowy.
Sposób oceny	S-2	Ocena podsumowująca: Test
Sposób oceny	S-1	Ocena formująca: Aktywność merytoryczna podczas wykładu konwersatoryjnego.
Kryteria oceny	Ocena	Kryterium oceny
	2,0
	3,0	poprawnie identyfikuje problemy i stanowiska filozoficzne.
	3,5
	4,0
	4,5
	5,0

Pole	KOD	Znaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia się	AR_1A_A15_K01	Potrafi zauważać, dyskutować dylematy filozoficzne, etyczne w przedstawianych stanowiskach. Ocenia i podejmuje odpowiedzialne decyzje biorące pod uwagę wartości humanistyczne.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	AR_1A_K02	Jest gotów do kształtowania i stosowania postaw prospołecznych: humanizmu, tolerancji, otwartości i współpracy oraz efektywnego komunikowania się, inicjowania działań i uczestnictwa w działalności na rzecz środowiska społecznego, a także do myślenia i działania w sposób przedsiębiorczy.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	AR_1A_K03	Jest gotów do podjęcia społecznej, zawodowej i etycznej odpowiedzialności za pełnione role zawodowe.
Cel przedmiotu	C-2	Umiejętność charakteryzowania poszczególnych stanowisk i problemów filozoficznych.
	C-3	Umiejętność analizy, porównywania i oceny ze względu na przyjęte kryteria poszczególnych stanowisk filozoficznych.
	C-4	Umiejętność pracy własnej z tekstem, zauważanie i hierarchizowanie problemów filozoficznych, precyzyjne ich przedstawianie w formie werbalnej.
Treści programowe	T-W-8	Przygodność jako podstawowa cecha człowieka i świata epoki postmodernizmu. Zaliczenie wykładów.
	T-W-7	Nauka i obraz świata wyłaniające się ze szczególnej i ogólnej teorii względności. Filozoficzne konsekwencje mechaniki kwantowej.
	T-W-6	Od Kartezjusza do Kanta – czy oświeceniowa wiara w rozum jest racjonalna?
	T-W-1	Źródła myślenia filozoficznego, motywy filozofowania. Filozofia jako nauka – powstanie i przedmiot zainteresowań. Źródła myślenia naukowego.
	T-W-4	Powstanie chrześcijaństwa jako przykład wpływu rozwiązań filozoficznych na sposób uprawiania nauk szczegółowych – św.Augustyn, św.Tomasz.
	T-W-2	Sokrates jako twórca kategorii etycznych. Sofiści a Platon – absolutyzm a relatywizm wartości. Wielkie szkoły etyczne – stoicy, epikurejczycy, sceptycy.
	T-W-5	Kopernik, F.Bacon, Galileusz – czy nowa metoda w nauce? Cechy charakterystyczne świata fizyki klasycznej – Newton. Filozoficzny obraz świata i człowieka wyłaniający się z klasycznych nauk przyrodniczych.
	T-W-3	Arystotelesowska koncepcja prawdy. Główne zagadnienia i spory epistemologiczne.
Metody nauczania	M-3	Wykład konwersatoryjny.
Metody nauczania	M-2	Wykład problemowy.
Sposób oceny	S-2	Ocena podsumowująca: Test
Kryteria oceny	Ocena	Kryterium oceny
	2,0	Nie zauważa dylematów filozoficznych i ich konsekwencji dla życia osobistego i zawodowego. Nie jest w stanie dokonywać hierarchii wartości i kierować się nią podczas podejmowania decyzji.
	3,0	Zauważa podstawowe dylematy filozoficzne. Nie jest w stanie dokonywać hierarchii wartości i kierować się nią podczas podejmowania decyzji.
	3,5	Zauważa podstawowe dylematy filozoficzne. Wykazuje gotowość do akceptacji przedstawianych hierarchii wartości, lecz ich nie interioryzuje. Decyzje podejmuje spontanicznie bez wcześniejszego ich rozważenia.
	4,0	Niektóre dylematy filozoficzne rozważa kompetentnie. Potrafi zauważyć ich wykładnię w życiu osobistym lub zawodowym. Potrafi ocenić różnorakie hierarchie wartości ze względu na wcześniej przyjęte kryteria. Dokonuje świadomej interioryzacji niektórych wartości.
	4,5	Dylematy filozoficzne rozważa kompetentnie. Potrafi zauważyć ich wykładnię w życiu osobistym lub zawodowym. Potrafi ocenić różnorakie hierarchie wartości ze względu na wcześniej przyjęte kryteria. Dokonuje świadomej interioryzacji niektórych wartości. Samodzielnie i twórczo modyfikuje hierarchie wartości dostosowując je do potrzeb własnego samodoskonalenia osobowościowego.
	5,0	Dylematy filozoficzne rozważa kompetentnie. Potrafi zauważyć ich wykładnię w życiu osobistym lub zawodowym. Potrafi ocenić różnorakie hierarchie wartości ze względu na wcześniej przyjęte kryteria. Dokonuje świadomej interioryzacji niektórych wartości i jednocześnie potrafi je poddać krytycznej ocenie. Samodzielnie i twórczo modyfikuje hierarchie wartości dostosowując je do potrzeb własnego samodoskonalenia i samorealizacji pozostając jednocześnie w zgodzie z przyjętymi zasadami. Potrafi dokonać oceny systemu wartości w kontekście złożoności kulturowej - potrafi relatywizować własne oceny.