Wydział Techniki Morskiej i Transportu - Bezpieczeństwo techniczne (S1)
specjalność: Bezpieczeństwo systemów
Sylabus przedmiotu Metody ilościowe i jakościowe oceny ryzyka:
Informacje podstawowe
| Kierunek studiów | Bezpieczeństwo techniczne | ||
|---|---|---|---|
| Forma studiów | studia stacjonarne | Poziom | pierwszego stopnia |
| Tytuł zawodowy absolwenta | inżynier | ||
| Obszary studiów | charakterystyki PRK, kompetencje inżynierskie PRK | ||
| Profil | ogólnoakademicki | ||
| Moduł | — | ||
| Przedmiot | Metody ilościowe i jakościowe oceny ryzyka | ||
| Specjalność | przedmiot wspólny | ||
| Jednostka prowadząca | Katedra Inżynierii Bezpieczeństwa i Energetyki | ||
| Nauczyciel odpowiedzialny | Zbigniew Łosiewicz <Zbigniew.Losiewicz@zut.edu.pl> | ||
| Inni nauczyciele | |||
| ECTS (planowane) | 3,0 | ECTS (formy) | 3,0 |
| Forma zaliczenia | zaliczenie | Język | polski |
| Blok obieralny | — | Grupa obieralna | — |
Formy dydaktyczne
Wymagania wstępne
| KOD | Wymaganie wstępne |
|---|---|
| W-1 | Wymagana wiedza przedmiotow podstawowych w tym z matematyki. Wymagana wiedza z analizy ryzyka, podstaw inżynierii bezpieczństwa technicznego |
Cele przedmiotu
| KOD | Cel modułu/przedmiotu |
|---|---|
| C-1 | Ukształtowanie umiejętności rozumienia metodologii oceny ryzyka oraz umiejętności opracowania profili ryzyka, wyznaczania stref bezpieczenstwa, zastosowania oceny ryzyka w planowaniu przestrzennym i w projektowaniu procedur bezpieczeństwa i systemów zabezpieczeń. |
Treści programowe z podziałem na formy zajęć
| KOD | Treść programowa | Godziny |
|---|---|---|
| ćwiczenia audytoryjne | ||
| T-A-1 | Analiza tematów dotyczacych analizy oceny ryzyka, porównywanie teorii, metod, adekwatność metody do sytuacji awaryjnej. | 12 |
| T-A-2 | Powtórzenie materiału. | 1 |
| T-A-3 | Zaliczenie zajęć audytoryjnych | 2 |
| 15 | ||
| projekty | ||
| T-P-1 | Opracowanie dla wybranej aplikacji wybraną metodą ilościowe i jakościowe oceny ryzyka | 12 |
| T-P-2 | Przedstawienie prezentacji dotyczacej oceny ryzyka dla zadanej aplikacji, dyskusja | 3 |
| 15 | ||
| wykłady | ||
| T-W-1 | Wprowadzenie: program, zakres, cel przedmiotu, literatura. Zasady zaliczenia zajęć. Pojęcia podstawowe stosowane w inżynierii bezpieczeństwa: zagrożenie, konsekwencje, ryzyko. | 2 |
| T-W-2 | Analiza zagrożeń, Identyfikacja zródeł zagrożenia. Wymagane elementy analizy zagrożeń. Przegląd podstawowych metod ocen zagrożeń. Macierze przyczynowo - skutkowe. Metody sieciowe. Metody progowe. Podatność obiektu/systemu. Cechy podatności. Podatność a ryzyko. | 3 |
| T-W-3 | Ocena wielokryterialna ryzyka. Ryzyko wielowymiarowe. Poważne awarie: specyfika, mechanizmy powstawania, scenariusze zdarzeń awaryjnych. Krytyczne parametry zagrożeń na bazie deterministycznych modeli zagrożeń ryzyka poważnych awarii. | 3 |
| T-W-4 | Fazowy model katastrof naturalnych. Fazy katastrofy. Skutki zdarzeń. Studium przypadków zdarzeń i awarii technicznych. Fazowy model awarii technicznych. Algorytmy określania ryzyka. Określanie akceptowalności ryzyka w oparciu o probabilistyczne modele zagrożeń. | 3 |
| T-W-5 | Metody oceny niezawodnosci barier bezpieczenstwa. Ubezpieczenia a ryzyko. Analizy ryzyka w kontekście raportu bezpieczeństwa. Zaliczenie pisemne wykładów w czasie zajęć | 4 |
| 15 | ||
Obciążenie pracą studenta - formy aktywności
| KOD | Forma aktywności | Godziny |
|---|---|---|
| ćwiczenia audytoryjne | ||
| A-A-1 | Udział w zajęciach. | 15 |
| A-A-2 | Studiowanie litewratury tematu | 8 |
| A-A-3 | powtórzenie materiału i przygotowanie do zaliczenia | 2 |
| 25 | ||
| projekty | ||
| A-P-1 | Wykonywanie w zespołach projektów oceny ryzyka dla zadanych aplikacji | 5 |
| A-P-2 | Udział w zajęciach | 15 |
| A-P-3 | Przygotowanie prezentacji z projektu oceny ryzyka dla opracowanej aplikacji | 1 |
| A-P-4 | Przegląd literatury źródłowej | 4 |
| 25 | ||
| wykłady | ||
| A-W-1 | Wykłady | 15 |
| A-W-2 | Studiowanie literatury podstawowej i uzupełniającej | 8 |
| A-W-3 | Przygotowanie do zaliczenia pisemnego, powtórzenie materiału | 2 |
| 25 | ||
Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne
| KOD | Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne |
|---|---|
| M-1 | Ukształtowanie umiejętności rozumienia metodologii oceny ryzyka oraz umiejętności opracowania profili ryzyka, wyznaczania stref bezpieczenstwa, zastosowania oceny ryzyka w planowaniu przestrzennym i w projektowaniu procedur bezpieczeństwa i systemów zabezpieczeń. |
Sposoby oceny
| KOD | Sposób oceny |
|---|---|
| S-1 | Ocena podsumowująca: Ocena prezentacji opracowanego projektu |
Zamierzone efekty uczenia się - wiedza
| Zamierzone efekty uczenia się | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| BTE_1A_C21_W01 Student zna metody analizy ryzyka wielowymiarowego oraz algorytmy określania ryzyka dla urządzeń i systemów technicznych. Rozumie i potrafi opisać cechy podatności obiektu i systemu oraz zna związek między podatnościa obiektu a ryzykiem. Student zna i rozumie pojęcie akceptowalnego ryzyka, ma wiedzę o poziomach akceptowalnego ryzyka w rożnych obszarach działalności gospodarczej i w życiu codziennym, zna metody zastosowania tego pojęcia dla oceny ryzyka i doboru metody i śodków zabezpieczenia obiektu. Zna i rozumie pojęcie czułości obiektu i zna sposoby wykorzystania dla oceny ryzyka. Student zna wymagania prawne i wie co to jest raport bezpieczeństwa i co zawiera oraz wie jaka jest rola oceny ryzyka w tworzeniu tego raportu. Student zna ogólnie zalezności między ryzykiem a ubezpieczeniem i wie jak ubezpieczyciele wykorzystują metody oceny ryzyka w swojej działalności. | BTE_1A_W03, BTE_1A_W12, BTE_1A_W14, BTE_1A_W17 | — | — | C-1 | T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-4, T-W-5, T-A-1 | M-1 | S-1 |
Zamierzone efekty uczenia się - umiejętności
| Zamierzone efekty uczenia się | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| BTE_1A_C21_U01 Student umie opisać na czym polega analiza ryzyka wielowymiarowego. Student potrafi zastosować algorytm określania ryzyka, wykorzystując przy tym wiedzę o cechach podatności obiektu. Potrafi ustalić poziom akceptowalnego ryzyka dla danego rodzaju dzialalności lub obiektu i wskazać sposób wykorzystania tej wartości w metodzie oceny ryzyka. Student w sposób ogólny potrafi opisać metodykę postępowania ubezpieczycieli i sposób wykorzystania analizy ryzyka w ich działalności. Student potrafi określić znaczenie analizy ryzyka przy sporządzaniu raportu bezpieczeństwa dla zakładu o dużym ryzyku. | BTE_1A_U01, BTE_1A_U13 | — | — | C-1 | T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-4, T-W-5, T-A-1 | M-1 | S-1 |
Zamierzone efekty uczenia się - inne kompetencje społeczne i personalne
| Zamierzone efekty uczenia się | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| BTE_1A_C21_K01 Student ma świadomość społecznych, środowiskowych i ekonomicznych skutków wystepująceych zagrożeń i ryzyka jakie jest przez nie wywolane, co potrafi wykazać stosując metody oceny ryzyka jakie zna i potrafi zastosowac w praktyce. Jest w związku z tym świadom odpowieialności za pracę własną, zna także znaczenie pracy w zespole specjalistów z różnych branż co pozwala na pełniejszą i obarczoną mniejszymi błędami ocenę ryzyka. Znając szerokie spektrum możliwych czynnikow zagrożenia i ich oddziaływanie szkodliwe w wielu obszarach i otoczeniu potrafi krytycznie oceniać rozwiązania techniczne i procesy z uwzględnieniem czynników ryzyka; jest wyposażony w umiejętności porozumiewania się z otoczeniem stąd też uważa za słuszne i celowe przekazywanie otoczeniu informacji o rodzajach zagrożeń i czuje się odpowiedzialny za wskazywanie metod ograniczenia zagrożeń i działa w celu wypełnienia swojej misji inżyniera bezpieczeństwa. | BTE_1A_K06, BTE_1A_K07 | — | — | C-1 | T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-4, T-W-5, T-A-1, T-P-1, T-P-2 | M-1 | S-1 |
Kryterium oceny - wiedza
| Efekt uczenia się | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| BTE_1A_C21_W01 Student zna metody analizy ryzyka wielowymiarowego oraz algorytmy określania ryzyka dla urządzeń i systemów technicznych. Rozumie i potrafi opisać cechy podatności obiektu i systemu oraz zna związek między podatnościa obiektu a ryzykiem. Student zna i rozumie pojęcie akceptowalnego ryzyka, ma wiedzę o poziomach akceptowalnego ryzyka w rożnych obszarach działalności gospodarczej i w życiu codziennym, zna metody zastosowania tego pojęcia dla oceny ryzyka i doboru metody i śodków zabezpieczenia obiektu. Zna i rozumie pojęcie czułości obiektu i zna sposoby wykorzystania dla oceny ryzyka. Student zna wymagania prawne i wie co to jest raport bezpieczeństwa i co zawiera oraz wie jaka jest rola oceny ryzyka w tworzeniu tego raportu. Student zna ogólnie zalezności między ryzykiem a ubezpieczeniem i wie jak ubezpieczyciele wykorzystują metody oceny ryzyka w swojej działalności. | 2,0 | Student zna metody analizy ryzyka wielowymiarowego oraz algorytmy określania ryzyka dla urządzeń i systemów technicznych. Rozumie i potrafi opisać cechy podatności obiektu i systemu oraz zna związek między podatnościa obiektu a ryzykiem. Student zna i rozumie pojęcie akceptowalnego ryzyka, ma wiedzę o poziomach akceptowalnego ryzyka w rożnych obszarach działalności gospodarczej i w życiu codziennym, zna metody zastosowania tego pojęcia dla oceny ryzyka i doboru metody i śodków zabezpieczenia obiektu. Zna i rozumie pojęcie czułości obiektu i zna sposoby wykorzystania dla oceny ryzyka. Student zna wymagania prawne i wie co to jest raport bezpieczeństwa i co zawiera oraz wie jaka jest rola oceny ryzyka w tworzeniu tego raportu. Student zna ogólnie zalezności między ryzykiem a ubezpieczeniem i wie jak ubezpieczyciele wykorzystują metody oceny ryzyka w swojej działalności. |
| 3,0 | Student ma wiedzę podstawową w stopniu wymaganym dla przedstawienia problemu lecz nie w pełni uporządkowaną i obarczoną pojedynczymi błędami merytorycznymi albo popełnia pomyłki i nie rozumie w pełni podstawowych pojęć i definicji z obszaru danego efektu | |
| 3,5 | Student ma wiedzę podstawową w stopniu wymaganym dla przedstawienia problemu lecz nie w pełni uporządkowaną. Zdarzają sie pojedyncze błędy merytoryczne albo popełnia pomyłki lecz rozumie poprawnie podstawowe pojęcia i definicje z obszaru danego efektu | |
| 4,0 | Student ma wiedzę ponadpodstawową w stopniu wymaganym dla przedstawienia problemu i w pełni uporządkowaną. Zdarzają sie pojedyncze błędy merytoryczne albo popełnia pomyłki lecz rozumie poprawnie podstawowe pojęcia i definicje z obszaru danego efektu | |
| 4,5 | Student ma wiedzę ponadpodstawową w stopniu wymaganym dla przedstawienia problemu w pełni uporządkowaną. Nie popełnia błędów merytorycznych ale sporadycznie popełnia pomyłki, lecz rozumie i interpretuje poprawnie podstawowe pojęcia i definicje z obszaru danego efektu. Potrafi wymienić przykłady i wskazać praktyczne zastosowania elementu wiedzy z danego obszaru | |
| 5,0 | Student ma wiedzę poszerzoną, wymaganą dla przedstawienia problemu, w pełni uporządkowaną. Nie popełnia błędów merytorycznych ani pomyłek; rozumie i interpretuje ze zrozumieniem podstawowe pojęcia i definicje z obszaru danego efektu. Potrafi wymienić przykłady i wskazać praktyczne zastosowania elementu wiedzy z danego obszaru oraz wytłumaczyć je w kontekście wiedzy z innych obszarów |
Kryterium oceny - umiejętności
| Efekt uczenia się | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| BTE_1A_C21_U01 Student umie opisać na czym polega analiza ryzyka wielowymiarowego. Student potrafi zastosować algorytm określania ryzyka, wykorzystując przy tym wiedzę o cechach podatności obiektu. Potrafi ustalić poziom akceptowalnego ryzyka dla danego rodzaju dzialalności lub obiektu i wskazać sposób wykorzystania tej wartości w metodzie oceny ryzyka. Student w sposób ogólny potrafi opisać metodykę postępowania ubezpieczycieli i sposób wykorzystania analizy ryzyka w ich działalności. Student potrafi określić znaczenie analizy ryzyka przy sporządzaniu raportu bezpieczeństwa dla zakładu o dużym ryzyku. | 2,0 | Student nie zna lub nie potrafi dobrać metody analizy ryzyka wielowymiarowego ani nie potrafi zinterpretować wyników oceny. Nie potrafi zastosować metody i nie umie interpretować wyniku jakiejkolwiek analizy ryzyka wielowymiarowego. Nie zna i nie potrafi opisać ani określić poziomu akceptowalnego ryzyka. |
| 3,0 | Student zna, rozróżnia i potrafi dobrać co najmniej jedną z podstawowych metod analizy ryzyka wielowymiarowego; prawidłowo dobiera metodę dla określonego przypadku. Potrafi i poprawnie ocenia i interpretuje wyniki analizy ryzyka wielowymiarowego. Zna i potrafi określić poziom akceptowalnego ryzyka. | |
| 3,5 | Student zna i potrafi dobrać podstawowe metody analizy ryzyka wielowymiarowego; prawidłowo dobiera metodę dla określonego przypadku. Potrafi i poprawnie ocenia i interpretuje wyniki analizy ryzyka wielowymiarowego. Zna i potrafi określić poziom akceptowalnego ryzyka. Potrafi i poprawnie ocenić i interpretować uzyskane wyniki oceny. | |
| 4,0 | Student zna i potrafi dobrać podstawowe metody analizy ryzyka wielowymiarowego; prawidłowo dobiera metody dla określonego przypadku. Potrafi i poprawnie ocenia i interpretuje wyniki analizy ryzyka wielowymiarowego. Zna i potrafi określić poziom akceptowalnego ryzyka. Potrafi i poprawnie ocenić i interpretować uzyskane wyniki oceny i wyjaśnić je. | |
| 4,5 | Student zna i potrafi dobrać podstawowe metody analizy ryzyka wielowymiarowego; prawidłowo dobiera metody dla określonego przypadku. Potrafi i poprawnie ocenia i interpretuje wyniki analizy ryzyka wielowymiarowego. Zna i potrafi określić poziom akceptowalnego ryzyka. Potrafi poprawnie ocenić i interpretować uzyskane wyniki oceny i wyjaśnić je. Potrafi wymienić zalety i wady metod oceny które mogą mieć wpływ na możliwy błąd oszacowania i wytłumaczyć oraz uzasadnić swoją opinię. | |
| 5,0 | Student zna i potrafi dobrać metody analizy ryzyka wielowymiarowego; prawidłowo dobiera metody dla określonego przypadku i potrafi uzasadnić oraz umotywować dokonany wybór. Potrafi poprawnie oceniać i interpretować wyniki analizy ryzyka wielowymiarowego. Zna i potrafi oszacować poziom akceptowalnego ryzyka. Potrafi poprawnie ocenić i interpretować uzyskane wyniki oceny i wyjaśnić je. Potrafi wymienić zalety i wady metod oceny które mogą mieć wpływ na możliwy błąd oszacowania i wytłumaczyć oraz uzasadnić swoją opinię. |
Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne
| Efekt uczenia się | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| BTE_1A_C21_K01 Student ma świadomość społecznych, środowiskowych i ekonomicznych skutków wystepująceych zagrożeń i ryzyka jakie jest przez nie wywolane, co potrafi wykazać stosując metody oceny ryzyka jakie zna i potrafi zastosowac w praktyce. Jest w związku z tym świadom odpowieialności za pracę własną, zna także znaczenie pracy w zespole specjalistów z różnych branż co pozwala na pełniejszą i obarczoną mniejszymi błędami ocenę ryzyka. Znając szerokie spektrum możliwych czynnikow zagrożenia i ich oddziaływanie szkodliwe w wielu obszarach i otoczeniu potrafi krytycznie oceniać rozwiązania techniczne i procesy z uwzględnieniem czynników ryzyka; jest wyposażony w umiejętności porozumiewania się z otoczeniem stąd też uważa za słuszne i celowe przekazywanie otoczeniu informacji o rodzajach zagrożeń i czuje się odpowiedzialny za wskazywanie metod ograniczenia zagrożeń i działa w celu wypełnienia swojej misji inżyniera bezpieczeństwa. | 2,0 | Student ma świadomość społecznych i środowiskowych skutków występującego ryzyka, jest w związku z tym świadom roli jaką pełni w społeczeństwie inżynier bezpieczeństwa. Uświadamia sobie szerokie spektrum zagrożeń i potrafi na ten temat komunikować się przedstawicielami społeczeństwa, przekazywać informacje i ostrzeżenia; czuje się też odpowiedzialny za wskazywanie metod zabezpieczenia przed zagrożeniami. Kompetencje te wykazuje w stopniu dobrym i jest zaangażowany osobiście. |
| 3,0 | Student ma świadomość społecznych i środowiskowych skutków występującego ryzyka, jest w związku z tym świadom roli jaką pełni w społeczeństwie inżynier bezpieczeństwa. Uświadamia sobie szerokie spektrum zagrożeń i potrafi na ten temat komunikować się przedstawicielami społeczeństwa, przekazywać informacje i ostrzeżenia; czuje się też odpowiedzialny za wskazywanie metod zabezpieczenia przed zagrożeniami. Kompetencje te wykazuje w stopniu minimalnym, ale zadowalającym. | |
| 3,5 | Student ma świadomość społecznych i środowiskowych skutków występującego ryzyka, jest w związku z tym świadom roli jaką pełni w społeczeństwie inżynier bezpieczeństwa. Uświadamia sobie szerokie spektrum zagrożeń i potrafi na ten temat komunikować się przedstawicielami społeczeństwa, przekazywać informacje i ostrzeżenia; czuje się też odpowiedzialny za wskazywanie metod zabezpieczenia przed zagrożeniami. Kompetencje te wykazuje w stopniu zadowalającym, ale bez entuzjazmu i zaangażowania osobistego. | |
| 4,0 | Student ma świadomość społecznych i środowiskowych skutków występującego ryzyka, jest w związku z tym świadom roli jaką pełni w społeczeństwie inżynier bezpieczeństwa. Uświadamia sobie szerokie spektrum zagrożeń i potrafi na ten temat komunikować się przedstawicielami społeczeństwa, przekazywać informacje i ostrzeżenia; czuje się też odpowiedzialny za wskazywanie metod zabezpieczenia przed zagrożeniami. Kompetencje te wykazuje w stopniu dobrym i jest zaangażowany osobiście. Współpracuje z zespołem w trakcie wykonywania zadań, ma podstawowe zdolności do kierowania zespołem. Rozumie i potrafi wyjaśnić szerszy kontekst społeczny i przydatność oraz cel wykonywanych zadań i uzyskiwanych ocen. | |
| 4,5 | Student ma świadomość społecznych i środowiskowych skutków występującego ryzyka, jest w związku z tym świadom roli jaką pełni w społeczeństwie inżynier bezpieczeństwa. Uświadamia sobie szerokie spektrum zagrożeń i potrafi na ten temat komunikować się przedstawicielami społeczeństwa, przekazywać informacje i ostrzeżenia; czuje się też odpowiedzialny za wskazywanie metod zabezpieczenia przed zagrożeniami. Kompetencje te wykazuje w stopniu ponad dobrym i jest zaangażowany osobiście. Współpracuje z zespołem w trakcie wykonywania zadań, ma wyróżniające zdolności do kierowania zespołem. Rozumie i potrafi wyjaśnić szerszy kontekst społeczny i przydatność oraz cel wykonywanych zadań i uzyskiwanych ocen. | |
| 5,0 | Student ma świadomość społecznych i środowiskowych skutków występującego ryzyka, jest w związku z tym świadom roli jaką pełni w społeczeństwie inżynier bezpieczeństwa. Uświadamia sobie szerokie spektrum zagrożeń i potrafi na ten temat komunikować się przedstawicielami społeczeństwa, przekazywać informacje i ostrzeżenia; czuje się też odpowiedzialny za wskazywanie metod zabezpieczenia przed zagrożeniami. Kompetencje te wykazuje w stopniu dobrym i jest zaangażowany osobiście. Współpracuje z zespołem w trakcie wykonywania zadań. Rozumie i potrafi wyjaśnić szerszy kontekst społeczny i przydatność oraz cel wykonywanych zadań i uzyskiwanych ocen.. W pracy zespołowej wykazuje wyróżniające zdolności i predyspozycje do funkcji kierowania zespołem - z reguły samoistnie lub z wyboru członków grupy kieruje pracą zespołową. |
Literatura podstawowa
- Anderson, Ross, Inżynieria zabezpieczeń. [trans.] Piotr Carlson, WNT, Warszawa, 2005
- Szopa Tadeusz, Niezawodność i bezpieczeństwo, Ofic. Wydawn. Polit. Warszawskiej, Warszawa, 2009
Literatura dodatkowa
- Hann Mieczyslaw, Komputerowa analiza niezawodności i bezpieczeństwa maszyn i konstrukcji okrętowych poddanych kołysaniom, Okrętownictwo i Żegluga, Gdańsk, 2001