Wydział Techniki Morskiej i Transportu - Bezpieczeństwo techniczne (S1)
specjalność: Bezpieczeństwo systemów
Sylabus przedmiotu Bezpieczeństwo pożarowe:
Informacje podstawowe
| Kierunek studiów | Bezpieczeństwo techniczne | ||
|---|---|---|---|
| Forma studiów | studia stacjonarne | Poziom | pierwszego stopnia |
| Tytuł zawodowy absolwenta | inżynier | ||
| Obszary studiów | charakterystyki PRK, kompetencje inżynierskie PRK | ||
| Profil | ogólnoakademicki | ||
| Moduł | — | ||
| Przedmiot | Bezpieczeństwo pożarowe | ||
| Specjalność | przedmiot wspólny | ||
| Jednostka prowadząca | Katedra Inżynierii Bezpieczeństwa i Energetyki | ||
| Nauczyciel odpowiedzialny | Agata Krystosik-Gromadzińska <agata.krystosik@zut.edu.pl> | ||
| Inni nauczyciele | |||
| ECTS (planowane) | 4,0 | ECTS (formy) | 4,0 |
| Forma zaliczenia | egzamin | Język | polski |
| Blok obieralny | — | Grupa obieralna | — |
Formy dydaktyczne
Wymagania wstępne
| KOD | Wymaganie wstępne |
|---|---|
| W-1 | Wymagana wiedza i umiejętności oraz kompetencje uzyskane z przedmiotow podstawowych oraz kierunkowych |
Cele przedmiotu
| KOD | Cel modułu/przedmiotu |
|---|---|
| C-1 | Zapoznanie studentów z podstawami teoretycznymi powstawania i rozwoju pożaru, parametrami pożaru i czynnikami jakie mają wpływy na parametry i przebieg pożaru. |
| C-2 | Poznanie czynników zagrożenia pożarowego, obejmujących materiały palne i ich właściwości, materiały konstrukcyjne i wyposażeniowe oraz konstrukcje - ich wlaściwości w warunkach pożaru oraz możliwość ograniczania parametrów i potencjału pożaru za pomocą właściwego doboru materiałów i konstrukcji. |
| C-3 | Poznanie czynników zagrożenia pożarowego, obejmujących źródła zapłonu i inicjacji pożaru; poznanie podstawowych źródeł zapłonu i możliwości ich ograniczenia lub wyeliminowania w różnych procesach technologicznych i obiektach. |
| C-4 | Zdobycie wiedzy o metodach oceny parametrów pożaru, czynników zagrożenia i szacowania ryzyka pożaru oraz umiejętności stosowania podstawowych metod oceny ryzyka pożaru w typowych obiektach i procesach technologicznych. |
| C-5 | Przekazanie wiedzy, w zakresie podstawowym, o metodach zabezpieczenia przeciwpożarowego konstrukcyjnego, budowie i zasadach stosowania konstrukcji przeciwpożarowych wraz z wykształceniem umiejętności właściwego doboru i stosowania tych konstrukcji w różnych obiektach zagrożonych pożarem. |
| C-6 | Przekazanie wiedzy dotyczącej bezpieczeństwa pożarowego i metod zabezpieczeń dróg ewakuacji oraz oceny czasu ewakuacji; nabycie umiejętności stosowania podstawowych metod szacowania czasu ewakuacji w prostych sytuacjach i nieskomplikowanych układach dróg ewakuacji w budynkach i środkach transportu |
| C-7 | Uzyskanie podstaw wiedzy dotyczącej zasad budowy i działania instalacji wykrywania pożaru wraz z podstawową umiejętnością doboru czujek pożaru i rodzaju instalacji do standardowych pomieszczeń i rodzajów zagrożeń. |
| C-8 | Przekazanie podstaw wiedzy o metodach gaszenia i środkach gaśniczych oraz nabycie umiejętności doboru właściwego czynnika gaśniczego i rodzaju instalacji do określonego zagrożenia lub rodzaju obiektu |
| C-9 | Przekazanie podstaw wiedzy i umiejętności sporządzania planów obrony przeciwpożarowej, doboru podręcznego sprzętu gaśniczego oraz zasad organizacji obrony przeciwpożarowej dla standardowych, nieskomplikowanych obiektów budowlanych i podstawowych rodzajów działalności gospodarczej |
| C-10 | Ukształtowanie u studentów wrażliwości i spostrzegawczości na występowanie czynników zagrożenia pożarowego, oraz motywacji do działania w celu wyeliminowania takich zagrożeń; wykształcenie odruchów przeciwdziałania sytuacjom mogącym spowodować zagrożenie pożarowe oraz ukształtowanie nawyków prawidłowego zachowania w sytuacjach występowania zagrożenia pożarem. |
Treści programowe z podziałem na formy zajęć
| KOD | Treść programowa | Godziny |
|---|---|---|
| projekty | ||
| T-P-1 | Zapoznanie studentów z tematyką i zasadami wykonania projektów orza zasadami uczestnictwa w zajęciach z projektowania i zaliczenia tej formy zajęć. | 1 |
| T-P-2 | Obliczenie obciążenia ogniowego i wyznaczenie parametrów pożaru w pomieszczeniu. | 5 |
| T-P-3 | Modelowanie pożaru strefowego w pomieszczeniu. | 6 |
| T-P-4 | Oszacowanie czasu ewakuacji i modelowanie numeryczne ewakuacji z obiektu. Projekt (plan) obrony przeciwpożarowej i dróg ewakuacji. | 8 |
| T-P-5 | Projekt doboru przegród przeciwpożarowych w pomieszczeniach. | 4 |
| T-P-6 | Projekt stałej instalacji gaśniczej do obrony pomieszczenia w obiekcie. | 4 |
| T-P-7 | Prezentacje i dyskusja nad projektami; zaliczenie ćwiczeń projektowych | 2 |
| 30 | ||
| wykłady | ||
| T-W-1 | Przedstawienie zakresu i celu przedmiotu. Zapoznanie studentów z programem przedmiotu i wymagana oraz zalecana literaturą. Poinformowanie o zasadach zaliczenia form zajęć i przedmiotu. | 1 |
| T-W-2 | Pożary - podstawowe pojęcia i definicje. Podstawy teorii pożaru | 1 |
| T-W-3 | Parametry pożaru; wpływ obciążenia ogniowego i wentylacji. Pożary kontrolowane przez materiał palny i przez wentylację. | 2 |
| T-W-4 | Czynniki zagrożenia pożarowego. Zagrożenie pożarem; zależność od rodzaju obiektu i sposobu eksploatacji. Charakterystyka zagrożeń w zależności od przeznaczenia obiektu i rodzaju procesu technologicznego. | 2 |
| T-W-5 | Ryzyko pożaru - pojęcia podstawowe i metody oceny. Typowe przykłady obiektów o dużym ryzyku pożaru - obiekty publiczne, muzea i archiwa, centra komputerowe, obiekty energetyczne, zakłady przemysłowe, rafinerie i bazy paliw, elektrownie atomowe, środki transportu. | 2 |
| T-W-6 | Przebieg pożaru w pomieszczeniu - zmiany parametrów pożaru w funkcji czasu, obciążenia ogniowego i wentylacji w pożarze w strefowym modelu pożaru. | 2 |
| T-W-7 | Źródła zapłonu i zagrożenie pożarowe. Zapobieganie powstawaniu pożarów. Materiały i ich właściwości w warunkach pożaru. Potencjał pożaru i metody jego ograniczania. | 2 |
| T-W-8 | Konstrukcyjne zabezpieczenie przeciwpożarowe. Podział obiektów na strefy pożarowe pionowe i poziome. Konstrukcje pożarowe - właściwości, budowa i metody badań pożarowych. Przejścia instalacji przez przegrody. | 4 |
| T-W-9 | Zabezpieczenie klatek schodowych i dróg ewakuacji. Wentylacja pożarowa. Klapy pożarowe i kurtyny dymowe. Oddymainie obiektów. Projektowanie i ocena czasu ewakuacji. | 4 |
| T-W-10 | Zabezpieczenie konstrukcyjne pomieszczeń przemysłowych; centrów sterowania i zarządzania; pomieszczeń mieszkalnych. | 2 |
| T-W-11 | Instalacje wykrywcze pożarów. Czujki i instalacje wykrywania pożarów w pomieszczeniach mieszkalnych, drogach ewakuacji, pomieszczeniach przemysłowych, tunelach itp.. | 2 |
| T-W-12 | Środki gaśnicze i stałe instalacje gaśnicze. | 4 |
| T-W-13 | Przenośny sprzęt obrony przeciwpożarowej. | 1 |
| T-W-14 | Plany obrony przeciwpożarowej obiektów. Organizacja obrony przeciwpożarowej. | 1 |
| 30 | ||
Obciążenie pracą studenta - formy aktywności
| KOD | Forma aktywności | Godziny |
|---|---|---|
| projekty | ||
| A-P-1 | uczestnictwo w zajęciach projektowych - obowiązkowe | 30 |
| A-P-2 | Zbieranie literatury, gromadzenie informacji potrzebnych do wykonania projektu | 3 |
| A-P-3 | Wykonanie projektów - praca samodzielna dodatkowo poza zajęciami dydaktycznymi | 15 |
| A-P-4 | Przygotowanie do zaliczenia projektu, wykonanie prezentacji projektu | 2 |
| 50 | ||
| wykłady | ||
| A-W-1 | Uczestnictwo w zajęciach | 30 |
| A-W-2 | Studiowanie zadanej literatury z zakresu literatury podstawowej i uzupełniającej | 10 |
| A-W-3 | Konsultacje z prowadzącym zajęcia w godzinach konsultacji | 2 |
| A-W-4 | Przygotowanie sie do egzaminu, powtórzenie materialu. | 6 |
| A-W-5 | Udział w egzaminie. | 2 |
| 50 | ||
Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne
| KOD | Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne |
|---|---|
| M-1 | Wykład informacyjny jako metoda podająca infomacje podstawowe o pożarach, czynnikach zagrożenia pożarowego, podstawach wykrywania, zabezpieczenia biernego i gaszenia pożaru. |
| M-2 | Wykład problemowy w celu przedstawienia problemów związanych z doborem materiałów i konstrukcji dla celów zastosowan w okreslonych warunkach zagrożenia i zabezpieczeń ppoż. i omówienia zagadnień dotyczących doboru, stosowania i obliczeń instalacji wykrywczych i gaśniczych. |
| M-3 | Metody eksponujace, w tym pokaz materiałów i urządzeń dla przedstawienia typowych materiałow, rozwiązań konstrukcyjnych i wyrobów z ich zastosowaniem w ochronie przeciwpożarowej |
| M-4 | Cwiczenia projektowe dla ukształtowania umiejętności samodzielngeo i/lub w zespole rozwiązania problemu konstrukcyjnego lub projektowego wymagającego wyszukania materiałów pomocniczych do obliczeń (w tym przepisów i danych katalogowych), wykonania projektu związanego z przedstawieniem koncepcji, wykonaniem podstawowych obliczeń, przedstawieniem rozwiązania w formie graficznej (plan, rysunek, schemat) i opisowej, lub opisowej z obliczeniami |
Sposoby oceny
| KOD | Sposób oceny |
|---|---|
| S-1 | Ocena podsumowująca: Egzamin podsumowujacy efekty wiedzy i umiejetnosci uzyskane w czasie wykładu i poszerzone oraz uzupełnione w trakcie cwiczen projektowych. Egzamin składajacy sie z czesci pisemnej, zwykle w formie testu wielokrotnego wyboru, oraz czesci ustnej sprawdzajacej efekty ksztalcenia. |
| S-2 | Ocena podsumowująca: Ocena efektów kształcenia studenta w czasie zajęć projektowych, na podstawie przedstawionego projektu. |
| S-3 | Ocena formująca: Ocena okresowa efektów kształcenia studenta w czasie zajęć projektowych, na podstawie oceny projektów wykonanych samodzielnie lub zespołowo, oraz oceny wiedzy i umiejętności praktycznych studenta w zakresie objętym tematyką zaliczanych projektów. |
Zamierzone efekty uczenia się - wiedza
| Zamierzone efekty uczenia się | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| BTE_1A_C20_W01 W wyniku przeprowadzonych zajęć student ma wiedzę z podstaw teoretycznych powstawania i rozwoju pożaru, o parametrach pożaru i czynnikach jakie mają wpływy na parametry i przebieg pożaru. Student zna czynniki zagrożenia pożarowego, obejmujące materiały palne i ich właściwości, materiały konstrukcyjne i wyposażeniowe oraz konstrukcje - ich wlaściwości w warunkach pożaru oraz posiada wiedzę o możliwości ograniczania parametrów i potencjału pożaru za pomocą właściwego doboru materiałów i konstrukcji. Student poznał różne czynniki zagrożenia pożarowego, obejmujące źródła zapłonu i inicjacji pożaru; zna podstawowe źródła zapłonu i możliwości ich ograniczenia lub wyeliminowania w różnych procesach technologicznych i obiektach. | BTE_1A_W17, BTE_1A_W20, BTE_1A_W21, BTE_1A_W23 | — | — | C-1, C-2, C-3 | T-P-2, T-P-3, T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-4 | M-1, M-2, M-3, M-4 | S-1, S-3 |
| BTE_1A_C20_W02 Student potrafi wymienić rodzaje zagrożenia pożarowego oraz potrafi scharakteryzować czynniki zagrożenia i rodzaje zagrożenia pożarowego w typowych obiektach budowlanych, procesach produkcyjnych, środkach transportu i w postawowych rodzajach działalności gospodarczej i bytowej człowieka. Student zna pojęcie ryzyka pożarowego i potrafi wymienić metody określania ryzyka oraz zna wielkości ryzyka pożarowego dla typowych obiektów i rodzajów działalności. | — | — | — | C-3, C-4 | T-P-2, T-P-3, T-W-4, T-P-5, T-W-5 | M-1, M-2, M-4 | S-1, S-3 |
| BTE_1A_C20_W03 Student zna i potrafi opisać urządzenia do wykrywania pożarów, środki gaśnicze oraz instalacje i podręczny sprzęt gaśniczy. Zna zasady sporządzania planów obrony przeciwpożarowej oraz podstawowe zasady organizacji ochrony przeciwpożarowej. | BTE_1A_W17, BTE_1A_W20, BTE_1A_W21, BTE_1A_W23 | — | — | C-5, C-6, C-7, C-8, C-9, C-10 | T-P-3, T-P-5, T-P-4, T-P-6, T-P-7, T-W-7, T-W-8, T-W-9, T-W-10, T-W-11, T-W-12, T-W-13, T-W-14 | M-1, M-2, M-3, M-4 | S-1, S-3 |
Zamierzone efekty uczenia się - umiejętności
| Zamierzone efekty uczenia się | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| BTE_1A_C20_U01 W wyniku przeprowadzonych zajęć student potrafi pozyskać właściwe i niezbędne informacje, zinterpretować ja i zastosować do rozwiązania zadanego problemu zagrożenia i zabezpieczenia przeciwpożarowego, oraz na podstawie uzyskanych informacji lub wyników badania potrafi krytycznie ocenić i zinterpretować uzyskane dane i wyniki badań, obliczeń lub projektu | BTE_1A_U01, BTE_1A_U02, BTE_1A_U03, BTE_1A_U09, BTE_1A_U13 | — | — | C-1, C-2, C-3, C-4, C-9 | T-P-2, T-P-3, T-W-2, T-W-3, T-W-4, T-P-5, T-W-5, T-P-4, T-P-6 | M-1, M-3, M-4 | S-1, S-3, S-2 |
| BTE_1A_C20_U02 Student potrafi przedstawić i zinterpretować wynik badań, projektu i obliczeń związany z właściwościami pożarowymi lub zabezpieczeniem od zagrożenia pożarem, potrafi także przygotować i przedstawić w języku polskim szersze opracowanie na ww temat, a także zwięzłą informację w języku obcym nowożytnym; potrafi przedstawić te zagadnienia w formie pisemnego opracowania, prezentacji ustnej oraz prezentacji z wykorzystaniem technik komputerowych i środków multimedialnych. | BTE_1A_U01, BTE_1A_U02, BTE_1A_U03, BTE_1A_U12, BTE_1A_U13 | — | — | C-1, C-2, C-3, C-10 | T-P-2, T-P-3, T-P-5, T-P-4, T-P-6, T-P-7, T-P-1 | M-1, M-2, M-4 | S-1, S-3, S-2 |
| BTE_1A_C20_U03 Student ma przygotowanie niezbędne do pracy w środowisku przemysłowym, zna typowe czynniki i rodzaje zagrożeń pożarowych występujące w tym środowisku oraz zna zasady bezpieczeństwa i metody zabezpieczeń przeciwpożarowych związane z tą pracą i ogólne zasady zmniejszenia czynników zagrożenia pożarowego w obiektach i w środowisku pracy. Potrafi zaprojektować system zabezpieczenia przeciwpożarowego obiektu budowlanego lub procesu technologicznego, prawidłowo zidentyfikować i ocenić czynnki zagrożenia oraz dobrac urządzenia, materiały lub konstrukcje stanowiące bariery bezpieczeństwa | BTE_1A_U01, BTE_1A_U02, BTE_1A_U03, BTE_1A_U12, BTE_1A_U13 | — | — | C-1, C-2, C-3, C-5, C-6, C-7, C-8, C-9 | T-P-2, T-P-3, T-W-4, T-P-5, T-W-5, T-P-4, T-P-6, T-W-8, T-W-9, T-W-10, T-W-11, T-W-12, T-W-13, T-W-14 | M-2, M-3, M-4 | S-1, S-3, S-2 |
| BTE_1A_C20_U04 Student potrafi zidentyfikować rodzaje zagrożeń pożarowych i czynników ryzyka pożarowego dla obiektu lub procesu technologicznego, potrafi ocenić przydatność dostępnych metod zabezpieczeń i je właściwie dobrać; potrafi znając wymagania przepisów, wytyczne, specyfikacje katalogowe lub wytyczne producenta dobrać urządzenia i zaprojektować urządzenie lub system zabezpieczający obiekt przed pożarem, stosuje przy tym właściwe typowe metody i techniki rozwiązania zadania inżynierskiego | BTE_1A_U01, BTE_1A_U02, BTE_1A_U12, BTE_1A_U13 | — | — | C-3, C-4, C-5, C-6, C-7, C-8, C-9, C-10 | T-W-4, T-P-5, T-W-5, T-P-4, T-P-6, T-P-7, T-W-8, T-W-9, T-W-10, T-W-11, T-W-12, T-W-13, T-W-14 | M-2, M-3, M-4 | S-1, S-3 |
Zamierzone efekty uczenia się - inne kompetencje społeczne i personalne
| Zamierzone efekty uczenia się | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| BTE_1A_C20_K02 Student znając czynniki zagrożeń pożarowych ma świadomość występowania tego typu zagrożeń w działalności ludzkiej i w obiektach oraz procesach przemysłowych. Potrafi ocenić takie zagrożenia i formułować wnioski z takich ocen; rozumie swoją społeczną rolę informowania i ostrzegania o tego typu zagrożeniach i odpowiedzialnie to czyni w sytuacjach zagrożenia | BTE_1A_K01, BTE_1A_K07 | — | — | C-10 | T-W-4, T-W-5, T-P-7, T-W-7, T-W-9, T-W-14, T-W-6 | M-2, M-4 | S-3, S-2 |
Kryterium oceny - wiedza
| Efekt uczenia się | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| BTE_1A_C20_W01 W wyniku przeprowadzonych zajęć student ma wiedzę z podstaw teoretycznych powstawania i rozwoju pożaru, o parametrach pożaru i czynnikach jakie mają wpływy na parametry i przebieg pożaru. Student zna czynniki zagrożenia pożarowego, obejmujące materiały palne i ich właściwości, materiały konstrukcyjne i wyposażeniowe oraz konstrukcje - ich wlaściwości w warunkach pożaru oraz posiada wiedzę o możliwości ograniczania parametrów i potencjału pożaru za pomocą właściwego doboru materiałów i konstrukcji. Student poznał różne czynniki zagrożenia pożarowego, obejmujące źródła zapłonu i inicjacji pożaru; zna podstawowe źródła zapłonu i możliwości ich ograniczenia lub wyeliminowania w różnych procesach technologicznych i obiektach. | 2,0 | Student nie ma wiedzy podstawowej w stopniu wymaganym dla przedstawienia problemu lub posiada wiedzę nieuporządkowaną i obarczoną zasadniczymi błędami merytorycznymi albo myli i nie rozumie podstawowych pojęć i definicji z obszaru danego efektu |
| 3,0 | Student ma wiedzę podstawową w stopniu wymaganym dla przedstawienia problemu lecz nie w pełni uporządkowaną i obarczoną pojedynczymi błędami merytorycznymi albo popełnia pomyłki i nie rozumie w pełni podstawowych pojęć i definicji z obszaru danego efektu | |
| 3,5 | Student ma wiedzę podstawową w stopniu wymaganym dla przedstawienia problemu lecz nie w pełni uporządkowaną. Zdarzają sie pojedyncze błędy merytoryczne albo popełnia pomyłki lecz rozumie poprawnie podstawowe pojęcia i definicje z obszaru danego efektu | |
| 4,0 | Student ma wiedzę ponadpodstawową w stopniu wymaganym dla przedstawienia problemu i w pełni uporządkowaną. Zdarzają sie pojedyncze błędy merytoryczne albo popełnia pomyłki lecz rozumie poprawnie podstawowe pojęcia i definicje z obszaru danego efektu | |
| 4,5 | Student ma wiedzę ponadpodstawową w stopniu wymaganym dla przedstawienia problemu w pełni uporządkowaną. Nie popełnia błędów merytorycznych ale sporadycznie popełnia pomyłki, lecz rozumie i interpretuje poprawnie podstawowe pojęcia i definicje z obszaru danego efektu. Potrafi wymienić przykłady i wskazać praktyczne zastosowania elementu wiedzy z danego obszaru | |
| 5,0 | Student ma wiedzę poszerzoną, wymaganą dla przedstawienia problemu, w pełni uporządkowaną. Nie popełnia błędów merytorycznych ani pomyłek; rozumie i interpretuje ze zrozumieniem podstawowe pojęcia i definicje z obszaru danego efektu. Potrafi wymienić przykłady i wskazać praktyczne zastosowania elementu wiedzy z danego obszaru oraz wytłumaczyć je w kontekście wiedzy z innych obszarów. | |
| BTE_1A_C20_W02 Student potrafi wymienić rodzaje zagrożenia pożarowego oraz potrafi scharakteryzować czynniki zagrożenia i rodzaje zagrożenia pożarowego w typowych obiektach budowlanych, procesach produkcyjnych, środkach transportu i w postawowych rodzajach działalności gospodarczej i bytowej człowieka. Student zna pojęcie ryzyka pożarowego i potrafi wymienić metody określania ryzyka oraz zna wielkości ryzyka pożarowego dla typowych obiektów i rodzajów działalności. | 2,0 | Student nie ma wiedzy podstawowej w stopniu wymaganym dla przedstawienia problemu lub posiada wiedzę nieuporządkowaną i obarczoną zasadniczymi błędami merytorycznymi albo myli i nie rozumie podstawowych pojęć i definicji z obszaru danego efektu. Nie potrafi podać ani wyjaśnić definicji, nie potrafi dobrać z literatury pomocniczych narzędzi ani danych, np. czynników i rodzajów zagrożenia pożarowego niezbędne dla oceny ryzyka |
| 3,0 | Student ma wiedzę podstawową w stopniu wymaganym dla przedstawienia problemu lecz nie w pełni uporządkowaną i obarczoną pojedynczymi błędami merytorycznymi albo popełnia pomyłki i nie rozumie w pełni podstawowych pojęć i definicji z obszaru danego efektu. Potrafi podać i wyjaśnić definicje; potrafi dobrać z literatury pomocnicze narzędzia i dane, np. czynniki zagrożenia i ich typowe rodzaje w różnych obiektach i procesach, niezbędna dla ustalenia ryzyka pożaru– ale nie potrafi wyjaśnić lub uzasadnić takiego wyboru. | |
| 3,5 | Student ma wiedzę podstawową w stopniu wymaganym dla przedstawienia problemu lecz nie w pełni uporządkowaną. Zdarzają sie pojedyncze błędy merytoryczne albo popełnia pomyłki lecz rozumie poprawnie podstawowe pojęcia i definicje z obszaru danego efektu. Potrafi podać i wyjaśnić definicje; potrafi dobrać z literatury pomocnicze narzędzia i dane, np. czynniki zagrożenia i ich typowe rodzaje w różnych obiektach i procesach, niezbędna dla ustalenia ryzyka pożaru i potrafi wyjaśnić lub uzasadnić taki wybór w stopniu zadawalającym. | |
| 4,0 | Student ma wiedzę ponadpodstawową w stopniu wymaganym dla przedstawienia problemu i w pełni uporządkowaną. Zdarzają sie pojedyncze błędy merytoryczne albo popełnia pomyłki lecz rozumie poprawnie podstawowe pojęcia i definicje z obszaru danego efektu. Potrafi podać i wyjaśnić definicje; potrafi dobrać z literatury pomocnicze narzędzia i dane, np. czynniki zagrożenia i ich typowe rodzaje w różnych obiektach i procesach, niezbędna dla ustalenia ryzyka pożaru i potrafi wyjaśnić lub uzasadnić taki wybór w stopniu wyczerpującym. | |
| 4,5 | Student ma wiedzę ponadpodstawową w stopniu wymaganym dla przedstawienia problemu w pełni uporządkowaną. Nie popełnia błędów merytorycznych ale sporadycznie popełnia pomyłki, lecz rozumie i interpretuje poprawnie podstawowe pojęcia i definicje z obszaru danego efektu. Potrafi wymienić przykłady i wskazać praktyczne zastosowania elementu wiedzy z danego obszaru. Potrafi podać i wyjaśnić definicje; potrafi dobrać z literatury pomocnicze narzędzia i dane, np. czynniki zagrożenia i ich typowe rodzaje w różnych obiektach i procesach, niezbędna dla ustalenia ryzyka pożaru i potrafi wyjaśnić lub uzasadnić taki wybór w stopniu wyczerpującym. | |
| 5,0 | Student ma wiedzę poszerzoną, wymaganą dla przedstawienia problemu, w pełni uporządkowaną. Nie popełnia błędów merytorycznych ani pomyłek; rozumie i interpretuje ze zrozumieniem podstawowe pojęcia i definicje z obszaru danego efektu. Potrafi wymienić przykłady i wskazać praktyczne zastosowania elementu wiedzy z danego obszaru oraz wytłumaczyć je w kontekście wiedzy z innych obszarów. Potrafi podać i wyjaśnić definicje; potrafi dobrać z literatury pomocnicze | |
| BTE_1A_C20_W03 Student zna i potrafi opisać urządzenia do wykrywania pożarów, środki gaśnicze oraz instalacje i podręczny sprzęt gaśniczy. Zna zasady sporządzania planów obrony przeciwpożarowej oraz podstawowe zasady organizacji ochrony przeciwpożarowej. | 2,0 | Student nie ma wiedzy podstawowej w stopniu wymaganym dla przedstawienia problemu lub posiada wiedzę nieuporządkowaną i obarczoną zasadniczymi błędami merytorycznymi albo myli i nie rozumie podstawowych pojęć i definicji z obszaru danego efektu |
| 3,0 | Student ma wiedzę podstawową w stopniu wymaganym dla przedstawienia problemu lecz nie w pełni uporządkowaną i obarczoną pojedynczymi błędami merytorycznymi albo popełnia pomyłki i nie rozumie w pełni podstawowych pojęć i definicji z obszaru danego efektu | |
| 3,5 | Student ma wiedzę podstawową w stopniu wymaganym dla przedstawienia problemu lecz nie w pełni uporządkowaną. Zdarzają sie pojedyncze błędy merytoryczne albo popełnia pomyłki lecz rozumie poprawnie podstawowe pojęcia i definicje z obszaru danego efektu | |
| 4,0 | Student ma wiedzę ponadpodstawową w stopniu wymaganym dla przedstawienia problemu i w pełni uporządkowaną. Zdarzają sie pojedyncze błędy merytoryczne albo popełnia pomyłki lecz rozumie poprawnie podstawowe pojęcia i definicje z obszaru danego efektu | |
| 4,5 | Student ma wiedzę ponadpodstawową w stopniu wymaganym dla przedstawienia problemu w pełni uporządkowaną. Nie popełnia błędów merytorycznych ale sporadycznie popełnia pomyłki, lecz rozumie i interpretuje poprawnie podstawowe pojęcia i definicje z obszaru danego efektu. Potrafi wymienić przykłady i wskazać praktyczne zastosowania elementu wiedzy z danego obszaru | |
| 5,0 | Student ma wiedzę poszerzoną, wymaganą dla przedstawienia problemu, w pełni uporządkowaną. Nie popełnia błędów merytorycznych ani pomyłek; rozumie i interpretuje ze zrozumieniem podstawowe pojęcia i definicje z obszaru danego efektu. Potrafi wymienić przykłady i wskazać praktyczne zastosowania elementu wiedzy z danego obszaru oraz wytłumaczyć je w kontekście wiedzy z innych obszarów. |
Kryterium oceny - umiejętności
| Efekt uczenia się | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| BTE_1A_C20_U01 W wyniku przeprowadzonych zajęć student potrafi pozyskać właściwe i niezbędne informacje, zinterpretować ja i zastosować do rozwiązania zadanego problemu zagrożenia i zabezpieczenia przeciwpożarowego, oraz na podstawie uzyskanych informacji lub wyników badania potrafi krytycznie ocenić i zinterpretować uzyskane dane i wyniki badań, obliczeń lub projektu | 2,0 | Student nie zna sposobu lub nie potrafi dobrać właściwej informacji o czynnikach zagrożenia pożarowego w różnych obiektach i procesach ani wykorzystać jej lub zinterpretować dla oceny stwarzanego zagrożenia. |
| 3,0 | Student zna, rozróżnia i potrafi dobrać co najmniej jedną z podstawowych metod doboru właściwej informacji o czynnikach zagrożenia pożarowego w różnych obiektach i procesach i potrafi wykorzystać ją dla celów rozwiązania zadanego problemu. Potrafi zinterpretować i ocenić uzyskaną informację dla oceny stwarzanego zagrożenia | |
| 3,5 | Student zna, rozróżnia i potrafi dobrać co najmniej jedną z podstawowych metod doboru właściwej informacji o czynnikach zagrożenia pożarowego w różnych obiektach i procesach i potrafi wykorzystać ją dla celów rozwiązania zadanego problemu. Potrafi zinterpretować i ocenić uzyskaną informację dla oceny stwarzanego zagrożenia.; prawidłowo dobiera informacje dla określonego przypadku. | |
| 4,0 | Student zna, rozróżnia i potrafi dobrać kilka podstawowych metod doboru właściwej informacji o czynnikach zagrożenia pożarowego w różnych obiektach i procesach i potrafi wykorzystać ją dla celów rozwiązania zadanego problemu. Potrafi zinterpretować i ocenić uzyskaną informację dla oceny stwarzanego zagrożenia.; prawidłowo dobiera informacje dla określonego przypadku i potrafi to uzasadnić. | |
| 4,5 | Student zna, rozróżnia i potrafi dobrać kilka metod doboru właściwej informacji o czynnikach zagrożenia pożarowego w różnych obiektach i procesach i potrafi wykorzystać ją dla celów rozwiązania zadanego problemu. Potrafi zinterpretować i ocenić uzyskaną informację dla oceny stwarzanego zagrożenia.; prawidłowo dobiera informacje dla określonego przypadku i potrafi to uzasadnić. Potrafi wymienić zalety i wady metod pozyskania lub źródeł informacji które mogą mieć wpływ na możliwy błąd uzyskanej informacji oraz obliczeń i wytłumaczyć oraz uzasadnić swoją opinię. | |
| 5,0 | Student zna, rozróżnia i potrafi zastosować praktycznie kilka metod doboru lub źródeł właściwej informacji i potrafi wykorzystać je dla celów uzyskania właściwej informacji o czynnikach zagrożenia pożarowego w różnych obiektach i procesach i potrafi wykorzystać je dla celów rozwiązania zadanego problemu. Potrafi zinterpretować i ocenić uzyskane informacje dla oceny stwarzanego zagrożenia.; prawidłowo dobiera informacje dla określonego przypadku i potrafi to uzasadnić. Potrafi wymienić zalety i wady metod pozyskania lub źródeł informacji które mogą mieć wpływ na możliwy błąd uzyskanej informacji oraz obliczeń i wytłumaczyć oraz uzasadnić swoją opinię. Posługuje się biegle źródłami informacji w języku polskim i obcym. | |
| BTE_1A_C20_U02 Student potrafi przedstawić i zinterpretować wynik badań, projektu i obliczeń związany z właściwościami pożarowymi lub zabezpieczeniem od zagrożenia pożarem, potrafi także przygotować i przedstawić w języku polskim szersze opracowanie na ww temat, a także zwięzłą informację w języku obcym nowożytnym; potrafi przedstawić te zagadnienia w formie pisemnego opracowania, prezentacji ustnej oraz prezentacji z wykorzystaniem technik komputerowych i środków multimedialnych. | 2,0 | Student nie potrafi przedstawić wyników projektu lub obliczeń ani przedstawić poprawnego opracowania wyników w formie pisemnej w języku polskim lub w skróconej postaci w języku obcym, Student nie potrafi wykorzystać narzędzi techniki komputerowej ani technik multimedialnych dla zaprezentowania wyników swojej pracy. |
| 3,0 | Student potrafi przedstawić wyniki projektu lub obliczeń oraz przedstawić poprawne opracowania wyników w formie pisemnej w języku polskim lub w skróconej postaci w języku obcym, Student potrafi w stopniu podstawowym wykorzystać co najmniej jedno narzędzie techniki komputerowej i prosty sposób technik multimedialnych dla zaprezentowania wyników swojej pracy. | |
| 3,5 | Student potrafi przedstawić wyniki projektu lub obliczeń oraz przedstawić poprawne opracowania wyników w formie pisemnej w języku polskim lub w skróconej postaci w języku obcym, Student potrafi w stopniu podstawowym wykorzystać więcej niż jedno narzędzie techniki komputerowej i prosty sposób technik multimedialnych dla zaprezentowania wyników swojej pracy | |
| 4,0 | Student potrafi przedstawić wyniki projektu lub obliczeń oraz przedstawić poprawne formalnie i merytorycznie opracowania wyników w formie pisemnej w języku polskim lub w skróconej postaci w języku obcym, Student potrafi swobodnie wykorzystać więcej niż jedno narzędzie techniki komputerowej i posługuje się technikami multimedialnymi dla zaprezentowania wyników swojej pracy. | |
| 4,5 | Student potrafi przedstawić wyniki projektu lub obliczeń oraz przedstawić poprawne formalnie i merytorycznie opracowania wyników w formie pisemnej w języku polskim lub w języku obcym. Student potrafi swobodnie wykorzystać więcej niż jedno narzędzie techniki komputerowej i posługuje się technikami multimedialnymi dla zaprezentowania wyników swojej pracy i czyni to w sposób biegły. | |
| 5,0 | Student potrafi przedstawić wyniki projektu lub obliczeń oraz przedstawić poprawne formalnie i merytorycznie opracowania wyników w formie pisemnej w języku polskim lub w języku obcym. Student potrafi swobodnie wykorzystać więcej niż jedno narzędzie techniki komputerowej i posługuje się technikami multimedialnymi dla zaprezentowania wyników swojej pracy i czyni to w sposób profesjonalny. | |
| BTE_1A_C20_U03 Student ma przygotowanie niezbędne do pracy w środowisku przemysłowym, zna typowe czynniki i rodzaje zagrożeń pożarowych występujące w tym środowisku oraz zna zasady bezpieczeństwa i metody zabezpieczeń przeciwpożarowych związane z tą pracą i ogólne zasady zmniejszenia czynników zagrożenia pożarowego w obiektach i w środowisku pracy. Potrafi zaprojektować system zabezpieczenia przeciwpożarowego obiektu budowlanego lub procesu technologicznego, prawidłowo zidentyfikować i ocenić czynnki zagrożenia oraz dobrac urządzenia, materiały lub konstrukcje stanowiące bariery bezpieczeństwa | 2,0 | Student nie potrafi określić czynników zagrożenia charakterystycznych i zależnych od rodzaju procesu albo obiektu w środowisku przemysłowym i nie potrafi dobrać ani zaprojektować właściwego systemu zabezpieczenia. Student nie potrafi wykorzystać narzędzi techniki komputerowej ani metod analitycznych dla oceny czynników zagrożenia ani doboru i projektu metod zabezpieczenia. |
| 3,0 | Student nie potrafi określić czynników zagrożenia charakterystycznych i zależnych od rodzaju procesu albo obiektu w środowisku przemysłowym i nie potrafi dobrać ani zaprojektować właściwego systemu zabezpieczenia. Student nie potrafi wykorzystać narzędzi techniki komputerowej ani metod analitycznych dla oceny czynników zagrożenia ani doboru i projektu metod zabezpieczenia. | |
| 3,5 | Student potrafi określić czynniki zagrożenia charakterystyczne i zależne od rodzaju procesu albo obiektu w środowisku przemysłowym i potrafi dobrać oraz zaprojektować podstawowy i właściwy system zabezpieczenia oraz potrafi wyjaśnić zasady jego działania w stopniu podstawowym.. Student potrafi wykorzystać narzędzia techniki komputerowej i/lub metody analityczne dla oceny czynników zagrożenia i wykonania prostego projektu systemu zabezpieczenia | |
| 4,0 | Student potrafi określić czynniki zagrożenia charakterystyczne i zależne od rodzaju procesu albo obiektu w środowisku przemysłowym, potrafi oszacować je ilościowo i potrafi dobrać oraz zaprojektować właściwy system zabezpieczenia oraz potrafi wyjaśnić zasady jego działania w stopniu wyczerpującym. Student potrafi wykorzystać narzędzia techniki komputerowej i/lub metody analityczne dla oceny czynników zagrożenia i wykonania projektu systemu zabezpieczenia, z opisaniem zasady projektowania i obliczeń. | |
| 4,5 | Student potrafi wymienić i szczegółowo opisać czynniki zagrożenia charakterystyczne i zależne od rodzaju procesu albo obiektu w środowisku przemysłowym, potrafi oszacować je ilościowo i potrafi dobrać oraz zaprojektować właściwy system zabezpieczenia oraz potrafi wyjaśnić zasady jego działania w stopniu wyczerpującym. Student potrafi wykorzystać narzędzia techniki komputerowej i/lub metody analityczne dla oceny czynników zagrożenia i wykonania projektu systemu zabezpieczenia, z opisaniem zasady projektowania i obliczeń | |
| 5,0 | Student potrafi wymienić i szczegółowo opisać czynniki zagrożenia charakterystyczne i zależne od rodzaju procesu albo obiektu w środowisku przemysłowym, potrafi oszacować je ilościowo i potrafi dobrać oraz zaprojektować właściwy system zabezpieczenia oraz potrafi wyjaśnić zasady jego działania w stopniu wyczerpującym. Student potrafi wykorzystać narzędzia techniki komputerowej i/lub metody analityczne dla oceny czynników zagrożenia i wykonania projektu systemu zabezpieczenia, z opisaniem zasady projektowania i obliczeń. Potrafi wskazać inne metody zabezpieczenia oraz omówić je i porównać ich koszt i skuteczność. | |
| BTE_1A_C20_U04 Student potrafi zidentyfikować rodzaje zagrożeń pożarowych i czynników ryzyka pożarowego dla obiektu lub procesu technologicznego, potrafi ocenić przydatność dostępnych metod zabezpieczeń i je właściwie dobrać; potrafi znając wymagania przepisów, wytyczne, specyfikacje katalogowe lub wytyczne producenta dobrać urządzenia i zaprojektować urządzenie lub system zabezpieczający obiekt przed pożarem, stosuje przy tym właściwe typowe metody i techniki rozwiązania zadania inżynierskiego | 2,0 | Student nie potrafi określić czynników zagrożenia pożarowego charakterystycznych i zależnych od rodzaju procesu technologicznego i nie potrafi dobrać ani zaprojektować właściwego systemu zabezpieczenia. Student nie potrafi wykorzystać narzędzi techniki komputerowej ani metod analitycznych dla oceny czynników zagrożenia ani doboru i projektu zabezpieczenia przeciwpożarowego. |
| 3,0 | Student potrafi określić czynniki zagrożenia pożarowego charakterystyczne i zależne od rodzaju procesu technologicznego i potrafi dobrać oraz zaprojektować podstawowy, prosty i właściwego system zabezpieczenia ppoż.. Student potrafi wykorzystać narzędzia techniki komputerowej i/lub metody analityczne dla oceny czynników zagrożenia pożarem i wykonania prostego projektu systemu zabezpieczenia ppoż. | |
| 3,5 | Student potrafi określić czynniki zagrożenia pożarowego charakterystyczne i zależne od rodzaju procesu technologicznego i potrafi dobrać oraz zaprojektować podstawowy i właściwy system zabezpieczenia ppoż. oraz potrafi wyjaśnić zasady jego działania w stopniu podstawowym.. Student potrafi wykorzystać narzędzia techniki komputerowej i/lub metody analityczne dla oceny czynników zagrożenia pożarem i wykonać prosty projekt systemu zabezpieczenia ppoż. | |
| 4,0 | Student potrafi określić czynniki zagrożenia pożarowego charakterystyczne i zależne od rodzaju procesu technologicznego, potrafi oszacować je ilościowo i potrafi dobrać oraz zaprojektować właściwy system zabezpieczenia pożarowego oraz potrafi wyjaśnić zasady jego działania w stopniu wyczerpującym. Student potrafi wykorzystać narzędzia techniki komputerowej i/lub metody analityczne dla oceny czynników zagrożenia pożarowego i wykonania projektu systemu zabezpieczenia pożarowego, z opisaniem zasady projektowania i obliczeń. | |
| 4,5 | Student potrafi wymienić i szczegółowo opisać czynniki zagrożenia pożarowego charakterystyczne i zależne od rodzaju procesu technologicznego, potrafi oszacować je ilościowo i potrafi dobrać oraz zaprojektować właściwy system zabezpieczenia pożarowego oraz potrafi wyjaśnić zasady jego działania w stopniu wyczerpującym. Student potrafi wykorzystać narzędzia techniki komputerowej i/lub metody analityczne dla oceny czynników zagrożenia pożarowego i wykonania projektu systemu zabezpieczenia pożarowego, z opisaniem zasady projektowania i obliczeń | |
| 5,0 | Student potrafi wymienić i szczegółowo opisać czynniki zagrożenia pożarowego charakterystyczne i zależne od rodzaju procesu technologicznego, potrafi oszacować je ilościowo i potrafi dobrać oraz zaprojektować właściwy system zabezpieczenia pożarowego oraz potrafi wyjaśnić zasady jego działania w stopniu wyczerpującym. Student potrafi wykorzystać narzędzia techniki komputerowej i/lub metody analityczne dla oceny czynników zagrożenia pożarowego i wykonania projektu systemu zabezpieczenia pożarowego, z opisaniem zasady projektowania i obliczeń. Potrafi wskazać inne metody zabezpieczenia oraz omówić je i porównać ich koszt i skuteczność. |
Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne
| Efekt uczenia się | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| BTE_1A_C20_K02 Student znając czynniki zagrożeń pożarowych ma świadomość występowania tego typu zagrożeń w działalności ludzkiej i w obiektach oraz procesach przemysłowych. Potrafi ocenić takie zagrożenia i formułować wnioski z takich ocen; rozumie swoją społeczną rolę informowania i ostrzegania o tego typu zagrożeniach i odpowiedzialnie to czyni w sytuacjach zagrożenia | 2,0 | Student nie ocenia wyników i nie interpretuje ich w kontekście wpływu zagrożeń pożarowych w rozpatrywanych przez niego procesach i zjawiskach oraz nie jest wrażliwy na występujące ryzyka i jego oddziaływanie społeczne; w związku z tym nie potrafi sformułować opinii o szerszym kontekście społecznym lub gospodarczym, a także nie rozumie praktycznych i gospodarczych aspektów zastosowania narzędzi i technik oceny ryzyka i zmniejszania skutków zagrożeń pożarowych. |
| 3,0 | Student z trudem ocenia wyniki i interpretuje je w kontekście wpływu zagrożeń pożarowych w rozpatrywanych przez niego procesach i zjawiskach oraz wykazuje niewielką wrażliwość na występujące ryzyko pożarowe i jego oddziaływanie społeczne; w związku z tym z trudem potrafi sformułować opinie o szerszym kontekście społecznym lub gospodarczym, a także w stopniu minimalnym rozumie praktyczne i gospodarcze aspekty zastosowania narzędzi i technik oceny ryzyka i zmniejszania skutków zagrożeń pożarowych. | |
| 3,5 | Student w niewielkim stopniu ocenia wyniki i interpretuje je w kontekście wpływu zagrożeń pożarowych w rozpatrywanych przez niego procesach i zjawiskach oraz wykazuje pewną wrażliwość na występujące ryzyko pożarowe i jego oddziaływanie społeczne; w związku z tym w niewielkim potrafi sformułować opinie o szerszym kontekście społecznym lub gospodarczym, a także w stopniu małym rozumie praktyczne i gospodarcze aspekty zastosowania narzędzi i technik oceny ryzyka i zmniejszania skutków zagrożeń pożarowych. | |
| 4,0 | Student dobrze ocenia wyniki i interpretuje je w kontekście wpływu zagrożeń pożarowych w rozpatrywanych przez niego procesach i zjawiskach oraz wykazuje wrażliwość na występujące ryzyko pożarowe i jego oddziaływanie społeczne; w związku z tym poprawnie potrafi sformułować opinie o szerszym kontekście społecznym lub gospodarczym, a także w stopniu dobrym rozumie praktyczne i gospodarcze aspekty zastosowania narzędzi i technik oceny ryzyka i zmniejszania skutków zagrożeń pożarowych. | |
| 4,5 | Student dobrze ocenia wyniki i interpretuje je w kontekście wpływu zagrożeń pożarowych w rozpatrywanych przez niego procesach i zjawiskach oraz wykazuje ponad przeciętną wrażliwość na występujące ryzyko pożarowe i jego oddziaływanie społeczne; w związku z tym poprawnie potrafi sformułować opinie o szerszym kontekście społecznym lub gospodarczym, a także w stopniu wysokim rozumie praktyczne i gospodarcze aspekty zastosowania narzędzi i technik oceny ryzyka i zmniejszania skutków zagrożeń pożarowych. | |
| 5,0 | Student w pełni ocenia wyniki i interpretuje je w kontekście wpływu zagrożeń pożarowych w rozpatrywanych przez niego procesach i zjawiskach oraz wykazuje wysoką wrażliwość na występujące ryzyko pożarowe i jego oddziaływanie społeczne; w związku z tym poprawnie potrafi sformułować opinie o szerszym kontekście społecznym lub gospodarczym, a także w stopniu wysokim rozumie praktyczne i gospodarcze aspekty zastosowania narzędzi i technik oceny ryzyka i zmniejszania skutków zagrożeń pożarowych. |
Literatura podstawowa
- Zboina J., Bezpieczeństwo pożarowe. Rozważania na gruncie nauki i praktyki., CNBOP - PIP, Józefów, 2018
- Laurowski T., Vademecum ochrony przeciwpożarowej, KaBe, 2021
- praca zbiorowa, Bezpieczeństwo pożarowe.Znowelizowane warunki techn.budynków, Polcen Sp. z o.o., Warszawa, 2018
- Cote, Arthur E., [ed.], Fire Protection Handbook, 2008 Edition, NFPA, Quincy MA, 2008, 20th Edition, ISBN 0877657580
- DiNenno, Philip J., [ed.], SFPE Fire Protection Engineering Handbook, NFPA - SFPE, Quincy MA; Bethesda Md, 2008, 4th Edition, ISBN 0-8776-5821-8
- Drysdale, Dougal, An introduction to fire dynamics, John Wiley & Sons, Chichester, 2011, 1998, reprint 2011
- Zalosh, Robert G., Industrial Fire Protection Engineering, John Wiley & Sons, Chichester, 2003, ISBN 0-471-49677-4
Literatura dodatkowa
- ISO 13943:2008, Fire safety - Vocabulary, International Organization for Standardization, Geneva, 2008
- Kordylewski, Włodzimierz, [ed.], Spalanie i paliwa, Oficyna Wydawnicza Polit. Wrocł., Wrocław, 2005, Wyd. IV popr. i uzupełn., ISBN 83-7085-912-7
- Schreckenberg, Michael and Sharma, Som Deo, [ed.], Pedestrian and Evacuation Dynamics, Springer-Verlag, Beriln-Heidelberg, 2002, ISBN 3-540-42690-6.
- Zdanowski, Mirosław, Zagrożenie wybuchem. Ocena i przeciwdziałanie, Inst. Wydawn. CRZZ, Warszawa, 2011