Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Wydział Biotechnologii i Hodowli Zwierząt - Zootechnika (N2)
specjalność: Ekologiczne i amatorskie użytkowanie zwierząt

Sylabus przedmiotu Obrót produktami pochodzenia zwierzęcego i przetwórstwo:

Informacje podstawowe

Kierunek studiów Zootechnika
Forma studiów studia niestacjonarne Poziom drugiego stopnia
Tytuł zawodowy absolwenta magister inżynier
Obszary studiów charakterystyki PRK, kompetencje inżynierskie PRK
Profil ogólnoakademicki
Moduł
Przedmiot Obrót produktami pochodzenia zwierzęcego i przetwórstwo
Specjalność Hodowla zwierząt gospodarskich
Jednostka prowadząca Katedra Mikrobiologii i Biotechnologii
Nauczyciel odpowiedzialny Małgorzata Jakubowska <Malgorzata-Jakubowska@zut.edu.pl>
Inni nauczyciele Tadeusz Karamucki <Tadeusz.Karamucki@zut.edu.pl>
ECTS (planowane) 3,0 ECTS (formy) 3,0
Forma zaliczenia egzamin Język polski
Blok obieralny Grupa obieralna

Formy dydaktyczne

Forma dydaktycznaKODSemestrGodzinyECTSWagaZaliczenie
ćwiczenia audytoryjneA3 15 1,00,41zaliczenie
wykładyW3 18 2,00,59zaliczenie

Wymagania wstępne

KODWymaganie wstępne
W-1Podstawowa wiedza z chemii, mikrobiologii i fizyki
W-2Podstawowa wiedza z zakresu towaroznawstwa surowców i produktów spożywczych

Cele przedmiotu

KODCel modułu/przedmiotu
C-1Zapoznanie studentów z obrotem i przetwórstwem jadalnych surowców pozyskanych od zwierząt gospodarskich, drobiu i dziczyzny.
C-2Zapoznanie studentów z systemami zarządzania jakością i bezpieczeństwem żywności pochodzenia zwierzęcego

Treści programowe z podziałem na formy zajęć

KODTreść programowaGodziny
ćwiczenia audytoryjne
T-A-1Podstawowe definicje w przetwórstwie żywności1
T-A-2Składniki żywności.1
T-A-3Dodatki do żywności pochodzenia zwierzęcego.1
T-A-4Produkcja kiełbas1
T-A-5Produkcja konserw1
T-A-6Produkcja wędzonek1
T-A-7Produkcja wędlin surowo dojrzewających1
T-A-8Produkcja wędlin podrobowych1
T-A-9Produkcja tłuszczów topionych1
T-A-10Produkcja masła i produktów masłopodobnych.1
T-A-11Produkcja śmietanki i śmietany spożywczej1
T-A-12Produkcja serów1
T-A-13Produkcja mlecznych napojów fermentowanych1
T-A-14Fałszowanie żywności pochodzenia zwierzęcego1
T-A-15Systemy śledzenia ruchu i pochodzenia żywności oraz systemy zapewnienia bezpieczeństwa konsumentów (oraz zaliczenie pisemne audytoriów).1
15
wykłady
T-W-1Obrót krajowy i międzynarodowy surowcami i produktami zwierzęcymi1
T-W-2Metody utrwalania surowców i produktów pochodzenia zwierzęcego2
T-W-3Przetwórstwo mięsa2
T-W-4Przechowywanie, pakowanie i znakowanie produktów zwierzęcych2
T-W-5Pozyskiwanie, przetwórstwo i obrót produktami pochodzącymi od dziczyzny1
T-W-6Przetwórstwo mleka i obrót ich produktami.Wyroby regionalne, tradycyjne i lokalne.1
T-W-7Przetwórstwo jaj i obrót ich produktami2
T-W-8Jakość i bezpieczeństwo zdrowotne żywności pochodzenia zwierzęcego1
T-W-9Systemy zapewnienia jakości zdrowotnej i zarządzania jakością.2
T-W-10Analiza zagrożeń, dobra praktyka produkcyjna, higieniczna i weterynaryjna w produkcji i obrocie żywności pochodze nia zwierzęcego.2
T-W-11Systemy zapewnienia jakości zdrowotnej i zarządzania jakością.1
T-W-12Systemy zapewnienia jakości zdrowotnej i zarządzania jakością w Polsce i na świecie (oraz pisemne zaliczenie wykładów).1
18

Obciążenie pracą studenta - formy aktywności

KODForma aktywnościGodziny
ćwiczenia audytoryjne
A-A-1uczestnictwo w zajęciach15
A-A-2studiowanie tematyki ćwiczeń5
A-A-3praca własna - korzystanie z zasobów bibliotecznych i internetowych5
A-A-4przygotowanie do zaliczenia ćwiczeń5
30
wykłady
A-W-1uczestnictwo w zajęciach15
A-W-2studiowanie tematyki wykładów15
A-W-3praca własna - korzystanie z zasobów bibliotecznych i internetowych10
A-W-4przygotowanie do zaliczenia tematyki wykładów10
A-W-5konsultacje10
60

Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne

KODMetoda nauczania / narzędzie dydaktyczne
M-1Wykład informacyjny z wykorzystaniem komputera i rzutnika
M-2Opis, objaśnienie, prelekcje

Sposoby oceny

KODSposób oceny
S-1Ocena podsumowująca: zaliczenie pisemne z wykładów
S-2Ocena podsumowująca: zaliczenie pisemne z ćwiczeń audytoryjnych

Zamierzone efekty uczenia się - wiedza

Zamierzone efekty uczenia sięOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
ZO_2A_HZG-C7_W01
ma wiedzę z zakresu organizacji obrotu, przetwórstwa produktów pochodzenia zwierzęcego oraz bezpieczeństwa żywności
ZO_2A_W06, ZO_2A_W01C-1, C-2T-W-4, T-A-3, T-W-9, T-W-6, T-W-10, T-A-4, T-A-15, T-W-8, T-W-3, T-A-10, T-A-5, T-A-8, T-A-7, T-W-7, T-W-5, T-A-12, T-A-1, T-W-11, T-A-9, T-A-13, T-A-6, T-A-14, T-W-1, T-W-12, T-A-2, T-A-11, T-W-2M-2, M-1S-1, S-2

Zamierzone efekty uczenia się - umiejętności

Zamierzone efekty uczenia sięOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
ZO_2A_HZG-C7_U01
umie planować obrót produktami pochodzenia zwierzęcego i dobierać ich kierunki przetwórstwa
ZO_2A_U12, ZO_2A_U02, ZO_2A_U15C-2, C-1T-W-5, T-W-6, T-W-7, T-W-8, T-W-1M-2, M-1S-1, S-2

Zamierzone efekty uczenia się - inne kompetencje społeczne i personalne

Zamierzone efekty uczenia sięOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
ZO_2A_HZG-C7_K01
potrafi organizować obrót produktami pochodzenia zwierzęcego i nakreślać możliwe ich kierunki zagospodarowania w przetwórstwie z zachowaniem wymogów bezpieczeństwa żywności
ZO_2A_K04C-1, C-2T-W-8, T-W-1, T-A-1, T-W-11, T-W-10, T-W-9, T-W-6, T-W-2, T-W-12, T-W-5, T-W-7, T-W-3, T-W-4M-2, M-1S-1, S-2

Kryterium oceny - wiedza

Efekt uczenia sięOcenaKryterium oceny
ZO_2A_HZG-C7_W01
ma wiedzę z zakresu organizacji obrotu, przetwórstwa produktów pochodzenia zwierzęcego oraz bezpieczeństwa żywności
2,0Niedostateczna wiedza z zakresu realizowanego materiału. Nie zna podstawowych pojęć. Popełnia liczne błędy.
3,0Dostateczna wiedza z zakresu realizowanego materiału z dużymi niedociągnięciami. Popełnia liczne błędy. Słabo interesuje go samodzielne zdobywanie wiedzy.
3,5Dostateczna wiedza z zakresu realizowanego materiału. Popełnia nieliczne błędy. Słabe zainteresowanie samodzielnym zdobywaniem wiedzy.
4,0Dobre opanowanie realizowanego materiału. Popełnia nieliczne błędy. Ma swoje przemyślenia w zakresie tematyki przedmiotu.
4,5Bardzo dobre opanowanie realizowanego materiału z niewielkimi niedociągnięciami. Duże zainteresowanie tematyką przedmiotu i samodzielnym zdobywaniem wiedzy z jej zakresu. Ma własne przemyślenia i potrafi o nich dyskutować.
5,0Bardzo dobre opanowanie realizowanego materiału. Wiedza wykraczająca poza treści programowe. Duże zainteresowanie tematyką przedmiotu. Ma własne przemyślenia w tym zakresie i potrafi o nich dyskutować.

Kryterium oceny - umiejętności

Efekt uczenia sięOcenaKryterium oceny
ZO_2A_HZG-C7_U01
umie planować obrót produktami pochodzenia zwierzęcego i dobierać ich kierunki przetwórstwa
2,0
3,0Potrafi w dostatecznym stopniu planować obrót produktów pochodzenia zwierzęcego i dobierać ich kierunki przetwórstwa.
3,5
4,0
4,5
5,0

Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne

Efekt uczenia sięOcenaKryterium oceny
ZO_2A_HZG-C7_K01
potrafi organizować obrót produktami pochodzenia zwierzęcego i nakreślać możliwe ich kierunki zagospodarowania w przetwórstwie z zachowaniem wymogów bezpieczeństwa żywności
2,0
3,0Posiada słabo rozwiniętą świadomość celowości i znaczenia obrotu produktami pochodzenia zwierzęcego i ich kierunki zagospodarowania w przetwórstwie z zachowaniem wymogów bezpieczeństwa żywności
3,5
4,0
4,5
5,0

Literatura podstawowa

  1. Kijowski J., Sikora T. (red.), Zarządzanie jakością i bezpieczeństwem żywności, Naukowo-Techniczne, Warszawa, 2003
  2. Litwińczuk Z. (red.), Surowce zwierzęce. Ocena i wykorzystanie, PWRiL, Warszawa, 2004
  3. Grabowski T., Kijowski J., Mięso i przetwory drobiowe, Naukowo-Techniczne (WNT), Warszawa, 2004

Literatura dodatkowa

  1. Ziajka S., Mleczarstwo. Zagadnienia wybrane. Część 1 i 2., Akademii Rolniczo-Technicznej, Olsztyn, 1997
  2. Olszewski A., Technologia Przetwórstwa Mięsnego, Naukowo-Techniczne (WNT), Warszawa, 2007, wydanie 2 uaktualnione
  3. Szymborski J.Z., Pozyskiwanie, obróbka i obrót dziczyzną. Przepisy Unii Europejskiej. Przepisy polskie., Wieś Jutra, Warszawa, 2003

Treści programowe - ćwiczenia audytoryjne

KODTreść programowaGodziny
T-A-1Podstawowe definicje w przetwórstwie żywności1
T-A-2Składniki żywności.1
T-A-3Dodatki do żywności pochodzenia zwierzęcego.1
T-A-4Produkcja kiełbas1
T-A-5Produkcja konserw1
T-A-6Produkcja wędzonek1
T-A-7Produkcja wędlin surowo dojrzewających1
T-A-8Produkcja wędlin podrobowych1
T-A-9Produkcja tłuszczów topionych1
T-A-10Produkcja masła i produktów masłopodobnych.1
T-A-11Produkcja śmietanki i śmietany spożywczej1
T-A-12Produkcja serów1
T-A-13Produkcja mlecznych napojów fermentowanych1
T-A-14Fałszowanie żywności pochodzenia zwierzęcego1
T-A-15Systemy śledzenia ruchu i pochodzenia żywności oraz systemy zapewnienia bezpieczeństwa konsumentów (oraz zaliczenie pisemne audytoriów).1
15

Treści programowe - wykłady

KODTreść programowaGodziny
T-W-1Obrót krajowy i międzynarodowy surowcami i produktami zwierzęcymi1
T-W-2Metody utrwalania surowców i produktów pochodzenia zwierzęcego2
T-W-3Przetwórstwo mięsa2
T-W-4Przechowywanie, pakowanie i znakowanie produktów zwierzęcych2
T-W-5Pozyskiwanie, przetwórstwo i obrót produktami pochodzącymi od dziczyzny1
T-W-6Przetwórstwo mleka i obrót ich produktami.Wyroby regionalne, tradycyjne i lokalne.1
T-W-7Przetwórstwo jaj i obrót ich produktami2
T-W-8Jakość i bezpieczeństwo zdrowotne żywności pochodzenia zwierzęcego1
T-W-9Systemy zapewnienia jakości zdrowotnej i zarządzania jakością.2
T-W-10Analiza zagrożeń, dobra praktyka produkcyjna, higieniczna i weterynaryjna w produkcji i obrocie żywności pochodze nia zwierzęcego.2
T-W-11Systemy zapewnienia jakości zdrowotnej i zarządzania jakością.1
T-W-12Systemy zapewnienia jakości zdrowotnej i zarządzania jakością w Polsce i na świecie (oraz pisemne zaliczenie wykładów).1
18

Formy aktywności - ćwiczenia audytoryjne

KODForma aktywnościGodziny
A-A-1uczestnictwo w zajęciach15
A-A-2studiowanie tematyki ćwiczeń5
A-A-3praca własna - korzystanie z zasobów bibliotecznych i internetowych5
A-A-4przygotowanie do zaliczenia ćwiczeń5
30
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - wykłady

KODForma aktywnościGodziny
A-W-1uczestnictwo w zajęciach15
A-W-2studiowanie tematyki wykładów15
A-W-3praca własna - korzystanie z zasobów bibliotecznych i internetowych10
A-W-4przygotowanie do zaliczenia tematyki wykładów10
A-W-5konsultacje10
60
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia sięZO_2A_HZG-C7_W01ma wiedzę z zakresu organizacji obrotu, przetwórstwa produktów pochodzenia zwierzęcego oraz bezpieczeństwa żywności
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówZO_2A_W06ma zaawansowaną wiedzę z zakresu organizacji i planowania pracy hodowlanej, w tym również z wykorzystaniem narzędzi informatycznych, a także z zakresu oceny jakości produktów żywnościowych oraz zarządzania obrotem produktami pochodzenia zwierzęcego
ZO_2A_W01w pogłębionym stopniu zna rodzaje doświadczeń oraz metody i techniki realizacji prac badawczych, a także zna podstawowe teorie w zakresie nauk przyrodniczych znajdujących zastosowanie w zootechnice
Cel przedmiotuC-1Zapoznanie studentów z obrotem i przetwórstwem jadalnych surowców pozyskanych od zwierząt gospodarskich, drobiu i dziczyzny.
C-2Zapoznanie studentów z systemami zarządzania jakością i bezpieczeństwem żywności pochodzenia zwierzęcego
Treści programoweT-W-4Przechowywanie, pakowanie i znakowanie produktów zwierzęcych
T-A-3Dodatki do żywności pochodzenia zwierzęcego.
T-W-9Systemy zapewnienia jakości zdrowotnej i zarządzania jakością.
T-W-6Przetwórstwo mleka i obrót ich produktami.Wyroby regionalne, tradycyjne i lokalne.
T-W-10Analiza zagrożeń, dobra praktyka produkcyjna, higieniczna i weterynaryjna w produkcji i obrocie żywności pochodze nia zwierzęcego.
T-A-4Produkcja kiełbas
T-A-15Systemy śledzenia ruchu i pochodzenia żywności oraz systemy zapewnienia bezpieczeństwa konsumentów (oraz zaliczenie pisemne audytoriów).
T-W-8Jakość i bezpieczeństwo zdrowotne żywności pochodzenia zwierzęcego
T-W-3Przetwórstwo mięsa
T-A-10Produkcja masła i produktów masłopodobnych.
T-A-5Produkcja konserw
T-A-8Produkcja wędlin podrobowych
T-A-7Produkcja wędlin surowo dojrzewających
T-W-7Przetwórstwo jaj i obrót ich produktami
T-W-5Pozyskiwanie, przetwórstwo i obrót produktami pochodzącymi od dziczyzny
T-A-12Produkcja serów
T-A-1Podstawowe definicje w przetwórstwie żywności
T-W-11Systemy zapewnienia jakości zdrowotnej i zarządzania jakością.
T-A-9Produkcja tłuszczów topionych
T-A-13Produkcja mlecznych napojów fermentowanych
T-A-6Produkcja wędzonek
T-A-14Fałszowanie żywności pochodzenia zwierzęcego
T-W-1Obrót krajowy i międzynarodowy surowcami i produktami zwierzęcymi
T-W-12Systemy zapewnienia jakości zdrowotnej i zarządzania jakością w Polsce i na świecie (oraz pisemne zaliczenie wykładów).
T-A-2Składniki żywności.
T-A-11Produkcja śmietanki i śmietany spożywczej
T-W-2Metody utrwalania surowców i produktów pochodzenia zwierzęcego
Metody nauczaniaM-2Opis, objaśnienie, prelekcje
M-1Wykład informacyjny z wykorzystaniem komputera i rzutnika
Sposób ocenyS-1Ocena podsumowująca: zaliczenie pisemne z wykładów
S-2Ocena podsumowująca: zaliczenie pisemne z ćwiczeń audytoryjnych
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Niedostateczna wiedza z zakresu realizowanego materiału. Nie zna podstawowych pojęć. Popełnia liczne błędy.
3,0Dostateczna wiedza z zakresu realizowanego materiału z dużymi niedociągnięciami. Popełnia liczne błędy. Słabo interesuje go samodzielne zdobywanie wiedzy.
3,5Dostateczna wiedza z zakresu realizowanego materiału. Popełnia nieliczne błędy. Słabe zainteresowanie samodzielnym zdobywaniem wiedzy.
4,0Dobre opanowanie realizowanego materiału. Popełnia nieliczne błędy. Ma swoje przemyślenia w zakresie tematyki przedmiotu.
4,5Bardzo dobre opanowanie realizowanego materiału z niewielkimi niedociągnięciami. Duże zainteresowanie tematyką przedmiotu i samodzielnym zdobywaniem wiedzy z jej zakresu. Ma własne przemyślenia i potrafi o nich dyskutować.
5,0Bardzo dobre opanowanie realizowanego materiału. Wiedza wykraczająca poza treści programowe. Duże zainteresowanie tematyką przedmiotu. Ma własne przemyślenia w tym zakresie i potrafi o nich dyskutować.
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia sięZO_2A_HZG-C7_U01umie planować obrót produktami pochodzenia zwierzęcego i dobierać ich kierunki przetwórstwa
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówZO_2A_U12Potrafi ocenić i określić przydatność różnych składników pokarmowych oraz dodatków pokarmowych w żywieniu ludzi i zwierząt w celu jego optymalizacji
ZO_2A_U02Ma pogłębione umiejętności w zakresie organizacji produkcji zwierzęcej, obrotu produktami pochodzenia zwierzęcego, technologii stosowanych w przetwórstwie surowców zwierzęcych oraz możliwości wykorzystania terapeutycznych właściwości zwierząt i produktów od nich pozyskiwanych
ZO_2A_U15Potrafi organizować różne formy działalności w tym na obszarach wiejskich z możliwością wykorzystania technologii informatycznych, a także narzędzi marketingowych i ekonomicznych
Cel przedmiotuC-2Zapoznanie studentów z systemami zarządzania jakością i bezpieczeństwem żywności pochodzenia zwierzęcego
C-1Zapoznanie studentów z obrotem i przetwórstwem jadalnych surowców pozyskanych od zwierząt gospodarskich, drobiu i dziczyzny.
Treści programoweT-W-5Pozyskiwanie, przetwórstwo i obrót produktami pochodzącymi od dziczyzny
T-W-6Przetwórstwo mleka i obrót ich produktami.Wyroby regionalne, tradycyjne i lokalne.
T-W-7Przetwórstwo jaj i obrót ich produktami
T-W-8Jakość i bezpieczeństwo zdrowotne żywności pochodzenia zwierzęcego
T-W-1Obrót krajowy i międzynarodowy surowcami i produktami zwierzęcymi
Metody nauczaniaM-2Opis, objaśnienie, prelekcje
M-1Wykład informacyjny z wykorzystaniem komputera i rzutnika
Sposób ocenyS-1Ocena podsumowująca: zaliczenie pisemne z wykładów
S-2Ocena podsumowująca: zaliczenie pisemne z ćwiczeń audytoryjnych
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0Potrafi w dostatecznym stopniu planować obrót produktów pochodzenia zwierzęcego i dobierać ich kierunki przetwórstwa.
3,5
4,0
4,5
5,0
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia sięZO_2A_HZG-C7_K01potrafi organizować obrót produktami pochodzenia zwierzęcego i nakreślać możliwe ich kierunki zagospodarowania w przetwórstwie z zachowaniem wymogów bezpieczeństwa żywności
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówZO_2A_K04Wykazuje krytyczną postawę wobec dostępnych w przestrzeni publicznej informacji dotyczących nauk zootechnicznych oraz jest przygotowany do rozwiązywania różnorodnych problemów w obrębie wykonywanej pracy zawodowej
Cel przedmiotuC-1Zapoznanie studentów z obrotem i przetwórstwem jadalnych surowców pozyskanych od zwierząt gospodarskich, drobiu i dziczyzny.
C-2Zapoznanie studentów z systemami zarządzania jakością i bezpieczeństwem żywności pochodzenia zwierzęcego
Treści programoweT-W-8Jakość i bezpieczeństwo zdrowotne żywności pochodzenia zwierzęcego
T-W-1Obrót krajowy i międzynarodowy surowcami i produktami zwierzęcymi
T-A-1Podstawowe definicje w przetwórstwie żywności
T-W-11Systemy zapewnienia jakości zdrowotnej i zarządzania jakością.
T-W-10Analiza zagrożeń, dobra praktyka produkcyjna, higieniczna i weterynaryjna w produkcji i obrocie żywności pochodze nia zwierzęcego.
T-W-9Systemy zapewnienia jakości zdrowotnej i zarządzania jakością.
T-W-6Przetwórstwo mleka i obrót ich produktami.Wyroby regionalne, tradycyjne i lokalne.
T-W-2Metody utrwalania surowców i produktów pochodzenia zwierzęcego
T-W-12Systemy zapewnienia jakości zdrowotnej i zarządzania jakością w Polsce i na świecie (oraz pisemne zaliczenie wykładów).
T-W-5Pozyskiwanie, przetwórstwo i obrót produktami pochodzącymi od dziczyzny
T-W-7Przetwórstwo jaj i obrót ich produktami
T-W-3Przetwórstwo mięsa
T-W-4Przechowywanie, pakowanie i znakowanie produktów zwierzęcych
Metody nauczaniaM-2Opis, objaśnienie, prelekcje
M-1Wykład informacyjny z wykorzystaniem komputera i rzutnika
Sposób ocenyS-1Ocena podsumowująca: zaliczenie pisemne z wykładów
S-2Ocena podsumowująca: zaliczenie pisemne z ćwiczeń audytoryjnych
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0Posiada słabo rozwiniętą świadomość celowości i znaczenia obrotu produktami pochodzenia zwierzęcego i ich kierunki zagospodarowania w przetwórstwie z zachowaniem wymogów bezpieczeństwa żywności
3,5
4,0
4,5
5,0