Wydział Nauk o Żywności i Rybactwa - Ryby, rybactwo i ekologia
Sylabus przedmiotu Akwakultura, rybactwo i wędkarstwo:
Informacje podstawowe
| Kierunek studiów | Ryby, rybactwo i ekologia | ||
|---|---|---|---|
| Forma studiów | studia niestacjonarne | Poziom | podyplomowe |
| Tytuł zawodowy absolwenta | |||
| Obszary studiów | charakterystyki PRK | ||
| Profil | |||
| Moduł | — | ||
| Przedmiot | Akwakultura, rybactwo i wędkarstwo | ||
| Specjalność | przedmiot wspólny | ||
| Jednostka prowadząca | Katedra Bioinżynierii Środowiska Wodnego i Akwakultury | ||
| Nauczyciel odpowiedzialny | Jacek Sadowski <Jacek.Sadowski@zut.edu.pl> | ||
| Inni nauczyciele | |||
| ECTS (planowane) | 9,0 | ECTS (formy) | 9,0 |
| Forma zaliczenia | zaliczenie | Język | polski |
| Blok obieralny | — | Grupa obieralna | — |
Formy dydaktyczne
Wymagania wstępne
| KOD | Wymaganie wstępne |
|---|---|
| W-1 | Student powinien posiadać wiedzę na temat biologii ryb, systematyki ryb i fizjologii ryb. |
| W-2 | Student powinien posiadać wiedzę z podstaw genetyki oraz biologii komórki. |
Cele przedmiotu
| KOD | Cel modułu/przedmiotu |
|---|---|
| C-1 | Zapoznanie studentów z metodami i technikami połowów ryb w wodach powierzchniowych Polski, nabycie umiejętności obliczania ilości materiału zarybieniowego i jego wsiedlania do wód. |
| C-2 | Zapoznanie studentów z mechanizmami genetycznymi umozliwiającymi racjonalną gospodarkę zasobami ryb. |
| C-3 | Zapoznanie studentów z różnymi formami akwakultury |
| C-4 | Zapoznanie stidentów z wędkarskimi metodami pozyskiwania ryb |
| C-5 | Zapoznanie studentów ze sposobami oceny jakości gamet oraz z prawidłowością przebiegu rozwoju zarodkowego |
| C-6 | Zapoznanie studentów z zasadami racjonalnej gospodarowania rybackimi zasobami wód |
Treści programowe z podziałem na formy zajęć
| KOD | Treść programowa | Godziny |
|---|---|---|
| ćwiczenia audytoryjne | ||
| T-A-1 | Banki genów w ichtiologii. Tworzenie i możliwości wykorzystania. | 1 |
| T-A-2 | Genetyczny monitoring zarybiania z wykorzystaniem markerów genetycznych. | 1 |
| T-A-3 | Biomanipulacja jako metoda tworzenia siedlisk dla gatunków zagrożonych. | 1 |
| T-A-4 | Zasosowanie metod molekularnych do śledzenia pochodzenia ryb. Traceability. | 1 |
| T-A-5 | Taksony poniżej gatunku (populacja, linia, rasa, stado, forma barwna) - metodologia i możliwości konstrukcji genotypów pożądanych. | 1 |
| T-A-6 | Cytogenetyka i możliwości wytwarzania form poliploidalnych ryb (triploidyzacja, tetraploidyzacja). Metodologia gyno- i androgenezy - wykorzystanie form jednopłciowych ryb. | 1 |
| T-A-7 | Cechy morfometryczne jezior Badania bonitacyjne cieków i określenie możliwośc i zarybieniowych Określanie ilości materiału zarybieniowego w rzekach i jeziorach | 6 |
| T-A-8 | podstawowe obliczenia stosowane w akwakulturze - przykłady zastosowań dla chowu stawowego, RAS, chowu sadzowego. | 6 |
| T-A-9 | Zastosowanie w praktyce wiedzy na temat sprzętu, przynęt i technik połowu w poszczególnych łowiskach oraz dostosowanie metod połowu do biologii ryb | 10 |
| T-A-10 | Statystyki rybackie i ich wykorzystanie. Identyfikacja stad. Skład eksploatowanej części stad pod względem długości i wieku. Dobowe wahania wydajności połowowej. Ocena biomasy biologicznych zasobów mórz i oceanów. Matematyczne modelowanie wzrostu osobniczego. Ocena śmiertelności całkowitej, naturalnej i połowowej. Selektywność narzędzi połowu. Analiza wirtualnej populacji. Zależność wielkości uzupełnienia od wielkości stada tarlaków. Podstawy monitoringu biologicznych zasobów mórz i oceanów. | 10 |
| 38 | ||
| laboratoria | ||
| T-L-1 | Metody i techniki połowów przy pomocy narzedzi pułapkowych, usidlających i ciagnionych oraz elektropołowów - wyjazd terenowy. Ocena efektywności i selektywności stosowania narzędzi rybackich | 8 |
| T-L-2 | zajęcia praktyczne w terenie - prezentacja funkcjonowania gospodarstwa rybackiego | 8 |
| T-L-3 | Embriogeneza – szczegółowa budowa gamet (jaja i plemniki) i ich zróżnicowanie gatunkowe, przebieg rozwoju zarodkowego, wpływ warunków środowiskowych | 6 |
| 22 | ||
| wykłady | ||
| T-W-1 | Podstawowe pojęcia i mechanizmy w genetyce (gen, kariotyp, analiza genomu, inzynieria genetyczna, transfer genów). | 2 |
| T-W-2 | Ekologiczne podstawy rybactwa Metody i techniki połowu ryb Gospodarka rybacka ważniejszymi gatunkami ryb słodkowodnych | 4 |
| T-W-3 | Akwakultura śródlądowa | 2 |
| T-W-4 | Marikultura | 2 |
| T-W-5 | Omówienie wędkarskich metod połowu ryb, dobór sprzętu i zróżnicowanie metod połowu ryb w zależności od zbiorników. | 8 |
| T-W-6 | Rozród ryb w warunkach naturalnych – rozmnażanie i reprodukcja jako procesy zapewniające zachowanie gatunków i populacji oraz odgrywające zasadniczą rolę w gospodarce hodowlanej, morfologiczny wyraz przystosowań organizmu do rozrodu; układ i narządy rozrodcze – gonady i przewody wyprowadzające; zmiany strukturalne w budowie zewnętrznej towarzyszące cyklom rozrodczym u ryb i ich biologiczne znaczenie; Zmiany w układzie endokrynnym; gruczoły płciowe, gonady, komórki rozrodcze – plemniki i jaja; spermatogeneza, owogeneza; rozwój zarodkowy, zróżnicowanie morfomechaniki rozwoju zarodkowego, jej przyczyny, istota i znaczenie. Wpływ czynników zewnętrznych – środowiskowych – na rozwój zarodkowy wpływ temperatury otoczenia, jednostki termiczne (stopniodni, stopniogodziny, temperatury optymalne i letalne), wpływ tlenu rozpuszczonego w wodzie, wymiana wodna i gazowa; oddziaływanie światła, zasolenie – zakres tolerancji, wrażliwość na wstrząsy i urazy mechaniczne, wpływ pola magnetycznego, wpływ innych czynników środowiskowych. | 3 |
| T-W-7 | Rozmieszczenie rybackich zasobów wód na kuli ziemskiej. Nierybne zasoby wód - wielkość, rozmieszczenie i wykorzystanie. Ryby - wielkość, rozmieszczenie i wykorzystanie zasobów. Charakterystyka rybackich zasobów wód. Metodyka badań zasobów rybackich. Zasady racjonalnej eksploatacji rybackich zasobów wód. Struktura światowych połowów. Najważniejsze gatunki łowne. Zasoby rybackie Bałtyku. Historia badań rybackich zasobów wód. | 8 |
| 29 | ||
Obciążenie pracą studenta - formy aktywności
| KOD | Forma aktywności | Godziny |
|---|---|---|
| ćwiczenia audytoryjne | ||
| A-A-1 | uczestnictwo w zajęciach | 38 |
| A-A-2 | konsultacje z wykładowcami | 22 |
| A-A-3 | praca samodzielna z literaturą przedmiotu | 40 |
| A-A-4 | przygotowanie do zaliczenia | 20 |
| 120 | ||
| laboratoria | ||
| A-L-1 | uczestnictwo w zajęciach | 22 |
| A-L-2 | praca z piśmiennictwem | 20 |
| A-L-3 | przygotowanie sprawozdań z zajęć terenowych | 18 |
| 60 | ||
| wykłady | ||
| A-W-1 | uczestnictwo w zajęciach | 29 |
| A-W-2 | praca samodzielna z literaturą przedmiotu | 42 |
| A-W-3 | konsultacje z wykładowcami | 5 |
| A-W-4 | przygotowanie do zaliczenia | 14 |
| 90 | ||
Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne
| KOD | Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne |
|---|---|
| M-1 | Wykład informacyjny, wykład problemowy, Dyskusja, wyjazd terenowy |
| M-2 | Pokaz sprzętu i nauka prawidłowego użytkowania |
| M-3 | Klasyczna metoda problemowa |
| M-4 | Analiza danych |
Sposoby oceny
| KOD | Sposób oceny |
|---|---|
| S-1 | Ocena formująca: Zaliczenie pisemne |
| S-2 | Ocena podsumowująca: Zaliczenie pisemne |
| S-3 | Ocena formująca: Prezentacja |
| S-4 | Ocena podsumowująca: prezentacja |
Zamierzone efekty uczenia się - wiedza
| Zamierzone efekty uczenia się | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|
| RRE_10-_C-1_W01 Uczestnik po skończeniu kursu będzie miał wiedzę na temat technik połowów wędkarskich, sprzętu i przynęt oraz znaczenia wędkarstwa w aspekcie gospodarowania zasobami ichtiofauny | RRE_10-_W15 | — | C-1 | T-W-5 | M-2 | S-1 |
| RRE_10-_C-1_W02 Uczestnik po ukończeniu kursu będzie miał wiedzę na temat gamet ryb i przebiegu rozwoju zarodkowego | RRE_10-_W04, RRE_10-_W12 | — | C-5 | T-W-6, T-L-3 | M-2, M-1 | S-3, S-4, S-2 |
| RRE_10-_C-1_W03 Uczestnik będzie miał wiedzę na temat racjonalnej gospodarki rybackiej, metod połowu ryb, ekologicznych aspektów rybactwa | RRE_10-_W06, RRE_10-_W14, RRE_10-_W11 | — | C-1 | T-W-2, T-L-2, T-A-10, T-W-7 | M-1 | S-3, S-2 |
| RRE_10-_C-1_W04 Uczestnik będzie miał wiedzę na temat metod i oceny ilości materiału zarybieniowego, który nalezy wsiedlić do wód jezior i rzek | RRE_10-_W06 | — | C-1 | T-A-7, T-A-10, T-W-2 | M-1 | S-1, S-3 |
| RRE_10-_C-1_W05 Uczestnik zna i rozumie podstawowe technologie chowu w akwakulturze wraz z zasadami żywienia organizmów wodnych | RRE_10-_W07, RRE_10-_W08 | — | C-3 | T-A-8, T-W-4, T-W-3 | M-1 | S-1 |
| RRE_10-_C-1_W06 Uczestnik powinien znać podstawowe procesy w genetyce mendlowskiej, zasady analizy genomu oraz podstawowe procesy w inżynierii genetycznej | RRE_10-_W10 | — | C-2 | T-W-1 | M-1, M-2 | S-1 |
Zamierzone efekty uczenia się - umiejętności
| Zamierzone efekty uczenia się | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|
| RRE_10-_C-1_U01 Uczestnik potrafi dobrać i zastosować sprzęt wędkarski do połowu poszczególnych gatunków ryb w określonych warunkacjh łowiska | RRE_10-_U05, RRE_10-_U02 | — | C-4 | T-W-5 | M-2 | S-3 |
| RRE_10-_C-1_U02 Uczestnik ma umiejętność oceny jakości gamet i prawidłowości przebiegu rozwoju zarodkowego | RRE_10-_U04 | — | C-5 | T-W-6, T-L-3 | M-2 | S-3, S-2, S-4 |
| RRE_10-_C-1_U03 Uczestnik potrafi dobrac sprzęt rybacki służacy do połowu ryb do rodzaju wód. Umie własnoręcznie uszyć proste narzędzia połowu i je zastosować. | RRE_10-_U15, RRE_10-_U14 | — | C-1 | T-W-2, T-A-9, T-A-7, T-L-2 | M-1 | S-3 |
| RRE_10-_C-1_U04 Uczestnik potrafi dobrać urządzenia do realizacji wybranych technik akwakultury | RRE_10-_U18, RRE_10-_U13 | — | C-3 | T-W-4, T-A-8, T-W-3 | M-1 | S-1 |
| RRE_10-_C-1_U05 Uczestnik portrafi skomponować skład paszy dla wybranego gatunku ryby w akwakulturze | RRE_10-_U12 | — | C-3 | T-W-3, T-W-4 | M-1 | S-1 |
| RRE_10-_C-1_U06 Uczestnik potrafi przeprowadzić analize połowów pod kątem ich racjonalności. | RRE_10-_U01, RRE_10-_U10, RRE_10-_U15 | — | C-6 | T-A-10 | M-3, M-4 | S-3 |
| RRE_10-_C-1_U07 Uczestnik potrafi wykorzystać metody inżynierii genetycznej do racjonalnego zarządzania populacjami ryb. Ma umiejetność wykorzystania narzędzi molekularnych do śledzenia towarów pochodzenia wodnego (identyfikacji genetycznej) | RRE_10-_U03 | — | C-2 | T-A-4, T-W-1 | M-3 | S-4 |
Zamierzone efekty uczenia się - inne kompetencje społeczne i personalne
| Zamierzone efekty uczenia się | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|
| RRE_10-_C-1_K01 Uczestnik ma kompetencje do pracy w zespole | RRE_10-_K01, RRE_10-_K02 | — | C-5 | T-A-8 | M-2 | S-3 |
| RRE_10-_C-1_K02 Uczestnik ma kompetencje do pracy w charakterze rybaka liniowego i ichtiologa | RRE_10-_K01, RRE_10-_K06, RRE_10-_K03 | — | C-1 | T-A-7, T-W-2, T-A-10 | M-1 | S-4 |
Kryterium oceny - wiedza
| Efekt uczenia się | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| RRE_10-_C-1_W01 Uczestnik po skończeniu kursu będzie miał wiedzę na temat technik połowów wędkarskich, sprzętu i przynęt oraz znaczenia wędkarstwa w aspekcie gospodarowania zasobami ichtiofauny | 2,0 | |
| 3,0 | Student ma wiedzę na temat doboru sprzętu i techniki połowu poszczególny ch gatunków ryb | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 | ||
| RRE_10-_C-1_W02 Uczestnik po ukończeniu kursu będzie miał wiedzę na temat gamet ryb i przebiegu rozwoju zarodkowego | 2,0 | |
| 3,0 | podstawowa wiedza na temat rozrodu ryb | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 | ||
| RRE_10-_C-1_W03 Uczestnik będzie miał wiedzę na temat racjonalnej gospodarki rybackiej, metod połowu ryb, ekologicznych aspektów rybactwa | 2,0 | |
| 3,0 | Student zna metody i techniki połowu poszczególnych gatunków ryb. | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 | ||
| RRE_10-_C-1_W04 Uczestnik będzie miał wiedzę na temat metod i oceny ilości materiału zarybieniowego, który nalezy wsiedlić do wód jezior i rzek | 2,0 | |
| 3,0 | Student zna sortymenty materiału zarybieniowego wie jak obliczyć ilość materiału zarybieniowego | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 | ||
| RRE_10-_C-1_W05 Uczestnik zna i rozumie podstawowe technologie chowu w akwakulturze wraz z zasadami żywienia organizmów wodnych | 2,0 | |
| 3,0 | potrafi scharakteryzować wybraną technologię chowu | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 | ||
| RRE_10-_C-1_W06 Uczestnik powinien znać podstawowe procesy w genetyce mendlowskiej, zasady analizy genomu oraz podstawowe procesy w inżynierii genetycznej | 2,0 | |
| 3,0 | Student zna podstawowe procesy w genetyce mendlowskiej oraz podstawowe procesy w inżynierii genetycznej | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 |
Kryterium oceny - umiejętności
| Efekt uczenia się | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| RRE_10-_C-1_U01 Uczestnik potrafi dobrać i zastosować sprzęt wędkarski do połowu poszczególnych gatunków ryb w określonych warunkacjh łowiska | 2,0 | |
| 3,0 | Student potrafi dobrać sprzęt i dostosować metodę połowu w zależności do warunków ponujących na łowisku | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 | ||
| RRE_10-_C-1_U02 Uczestnik ma umiejętność oceny jakości gamet i prawidłowości przebiegu rozwoju zarodkowego | 2,0 | |
| 3,0 | Student ma umiejętności oceny jakości gamet w stopniu podstawowym | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 | ||
| RRE_10-_C-1_U03 Uczestnik potrafi dobrac sprzęt rybacki służacy do połowu ryb do rodzaju wód. Umie własnoręcznie uszyć proste narzędzia połowu i je zastosować. | 2,0 | |
| 3,0 | Student potrafi prowadzić połowy w rzekach i jeziorach i własnoręcznie uszyć narzędzia połowu ryb | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 | ||
| RRE_10-_C-1_U04 Uczestnik potrafi dobrać urządzenia do realizacji wybranych technik akwakultury | 2,0 | |
| 3,0 | student potrafi na poziomie podstawowyn określić poszczególne techniki akwakultury | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 | ||
| RRE_10-_C-1_U05 Uczestnik portrafi skomponować skład paszy dla wybranego gatunku ryby w akwakulturze | 2,0 | |
| 3,0 | student potrafi skomponować paszę dla ryb na bazie kilku komponentów | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 | ||
| RRE_10-_C-1_U06 Uczestnik potrafi przeprowadzić analize połowów pod kątem ich racjonalności. | 2,0 | |
| 3,0 | Studen potrafi na poziomie podstawowym dokonać analizy statystyk rybackich | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 | ||
| RRE_10-_C-1_U07 Uczestnik potrafi wykorzystać metody inżynierii genetycznej do racjonalnego zarządzania populacjami ryb. Ma umiejetność wykorzystania narzędzi molekularnych do śledzenia towarów pochodzenia wodnego (identyfikacji genetycznej) | 2,0 | |
| 3,0 | Student potrafi w stopniu podstawowym wykorzystać metody inżynierii genetycznej do racjonalnego zarządzania populacjami ryb. Ma podstawowe umiejetność wykorzystania narzędzi molekularnych do śledzenia towarów pochodzenia wodnego (identyfikacji genetycznej) | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 |
Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne
| Efekt uczenia się | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| RRE_10-_C-1_K01 Uczestnik ma kompetencje do pracy w zespole | 2,0 | |
| 3,0 | Stodent ma podastawowe kompetencje w zakresie pracy zespołowej | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 | ||
| RRE_10-_C-1_K02 Uczestnik ma kompetencje do pracy w charakterze rybaka liniowego i ichtiologa | 2,0 | |
| 3,0 | Student ma podstawowe kompetencje do pracy na stanowisku ichtiologa | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 |
Literatura podstawowa
- Piotr Węgleński, Genetyka molekularna, PWN, Warszawa, 1996
- Gerard Drewa, Podstawy genetyki, Volumed, Wrocław, 1995
- Szczerbowski J. A., Rybactwo śródlądowe, IRS OLsztyn, 2008
- Filipiak J. Trzebiatowski R., Sadowski J., Gospodarka rybacka na wodach otwartych, AR Szczecin, 1999
- Tański Adam, Wędkarstwo i ryby, SBM, Warszawa, 2019
- Kolendowicz Jacek, Wędkarstwo gruntowe, Multico, Warszawa, 2002
- Sikora Adam, Wędkarstwo muchowe, Multico, Warszawa, 1997
- Wróblewski J., Nowoczesne wędkarstwo spławikowe, Multico, Warszawa, 2014
Literatura dodatkowa
- Artykuły podane w formie plików pdf przez prowadzącego zajecia w odniesieniu do realizowanych tematów.
- William Hunter III, Fisheries management and conservation, Apple Academic Press; 1st edition, 2011
- Tim R. McClanahan, Juan Carlos Castilla, Fisheries Management: Progress Towards Sustainability, Blackwell Publishing Ltd, 2007