Wydział Techniki Morskiej i Transportu - Inżynieria bezpieczeństwa (S1)
specjalność: Bezpieczeństwo obiektów i systemów technicznych
Sylabus przedmiotu Analizy wypadków i ekspertyzy:
Informacje podstawowe
| Kierunek studiów | Inżynieria bezpieczeństwa | ||
|---|---|---|---|
| Forma studiów | studia stacjonarne | Poziom | pierwszego stopnia |
| Tytuł zawodowy absolwenta | inżynier | ||
| Obszary studiów | charakterystyki PRK, kompetencje inżynierskie PRK | ||
| Profil | ogólnoakademicki | ||
| Moduł | — | ||
| Przedmiot | Analizy wypadków i ekspertyzy | ||
| Specjalność | przedmiot wspólny | ||
| Jednostka prowadząca | Katedra Inżynierii Bezpieczeństwa i Energetyki | ||
| Nauczyciel odpowiedzialny | Agata Krystosik-Gromadzińska <agata.krystosik@zut.edu.pl> | ||
| Inni nauczyciele | |||
| ECTS (planowane) | 4,0 | ECTS (formy) | 4,0 |
| Forma zaliczenia | egzamin | Język | polski |
| Blok obieralny | 7 | Grupa obieralna | 1 |
Formy dydaktyczne
Wymagania wstępne
| KOD | Wymaganie wstępne |
|---|---|
| W-1 | Wiedza podstawowa ze skutków zagrożeń, inżynierii bezpieczeństwa technicznego, technicznych systemy zabezpieczeń i skutków zagrożeń. |
Cele przedmiotu
| KOD | Cel modułu/przedmiotu |
|---|---|
| C-1 | Zapoznanie z kryminalistycznymi metodami i źródłami pozyskiwania informacji o wypadkach. |
| C-2 | Zapoznanie z zasadami tworzenia i weryfikacji hipotez opisujących przebieg wypadku. |
| C-3 | Zapoznanie z zasadami sporządzania ekspertyz. |
Treści programowe z podziałem na formy zajęć
| KOD | Treść programowa | Godziny |
|---|---|---|
| ćwiczenia audytoryjne | ||
| T-A-1 | Ocena przydatności wybranych metod i modeli badania wypadków. | 5 |
| T-A-2 | Analiza przyczyn wypadku przy użyciu metody drzewa błędów na podstawie opisu okoliczności zdarzenia. | 5 |
| T-A-3 | Przygotowanie dokumentacji powypadkowej. | 5 |
| T-A-4 | Analiza dokumentacji powypadkowej i procesowej. | 5 |
| T-A-5 | Opracowanie scenariuszy zdarzeń na podstawie danych cząstkowych dokumentacji powypadkowej. | 5 |
| T-A-6 | Zaliczenie ćwiczeń | 5 |
| 30 | ||
| wykłady | ||
| T-W-1 | Rodzaje i okoliczności wypadków. Kryteria statystyczne. Uczestnicy wypadków.Uwolnienie niebezpiecznych substancji. Uwarunkowania techniczne i eksploatacyjne awarii. | 3 |
| T-W-2 | Kryminalistyczne metody ustalania przyczyn i okoliczności powstania awarii. Badania modelowe i kryminalistyczne. | 3 |
| T-W-3 | Źródła informacji o zdarzeniu. Analiza i weryfikacja danych. Koncepcje wyboru scenariuszy awaryjnych. Wybór zdarzeń początkujących ciągi awaryjne. Scenariusze reprezentatywne zdarzeń awaryjnych. | 4 |
| T-W-4 | Weryfikacja hipotez. Ocena zgodności scenariuszy zdarzeń z przebiegiem rzeczywistym. | 3 |
| T-W-5 | Zaliczenie przedmiotu | 2 |
| 15 | ||
Obciążenie pracą studenta - formy aktywności
| KOD | Forma aktywności | Godziny |
|---|---|---|
| ćwiczenia audytoryjne | ||
| A-A-1 | uczestnictwo w zajęciach | 30 |
| A-A-2 | przygotowanie do zajęć | 30 |
| A-A-3 | przygotowanie do zaliczenia | 5 |
| 65 | ||
| wykłady | ||
| A-W-1 | uczestnictwo w zajęciach | 15 |
| A-W-2 | przygotowanie do egzaminu | 17 |
| A-W-3 | udział w egzaminie pisemnym i ustnym | 3 |
| 35 | ||
Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne
| KOD | Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne |
|---|---|
| M-1 | Wykład problemowy w formie prezentacji multimedialnych |
| M-2 | Ćwiczenia audytoryjne wykorzystujące metody eksponujące oraz metody umożliwiające wykonanie określonych zadań. |
Sposoby oceny
| KOD | Sposób oceny |
|---|---|
| S-1 | Ocena podsumowująca: Zaliczenie pisemne sprawdzające efekty wiedzy i umiejętności uzyskane na koniec studiowanego przedmiotu. |
| S-2 | Ocena formująca: Zaliczenie pisemne sprawdzające wiedzę i umiejętności studenta z zakresu tematyki zadań wykonywanych podczas ćwiczeń audytoryjnych. |
| S-3 | Ocena podsumowująca: Egzamin pisemny i ustny sprawdzający efekty wiedzy i umiejętności uzyskane na koniec studiowanego przedmiotu. |
| S-4 | Ocena formująca: Zaliczenie pisemne, ustne lub w formie prezentacji praktycznych umiejętności nabytych w trakcie samodzielnego wykonywania ćwiczeń laboratoryjnych z zakresu objętego tematyką zajęć. |
Zamierzone efekty uczenia się - wiedza
| Zamierzone efekty uczenia się | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| IB_1A_C22-2_W01 W wyniku przeprowadzonych zajęć student zna podstawowe metody i techniki pozyskiwania informacji o wypadkach. | IB_1A_W14 | — | — | C-1 | T-W-2, T-W-3 | M-1, M-2 | S-1, S-2 |
| IB_1A_C22-2_W02 W wyniku przeprowadzonych zajęć student zna podstawy tworzenia i weryfikacji hipotez opisujących przebieg wypadków. | IB_1A_W14, IB_1A_W17 | — | — | C-2 | T-A-1, T-A-2, T-A-4, T-W-2, T-W-4, T-W-3 | M-1, M-2 | S-1, S-2 |
| IB_1A_C22-2_W03 W wyniku przeprowadzonych zajęć student zna podstawowe zasady sporządzania ekspertyz. | IB_1A_W14, IB_1A_W17 | — | — | C-3 | T-A-3, T-A-5, T-W-3 | M-1, M-2 | S-1, S-2 |
Zamierzone efekty uczenia się - umiejętności
| Zamierzone efekty uczenia się | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| IB_1A_C22-2_U01 W wyniku przeprowadzonych zajęć student potrafi stworzyć i zweryfikować hipotezy opisujące przebieg wypadków. | IB_1A_U01, IB_1A_U03, IB_1A_U04, IB_1A_U11, IB_1A_U12, IB_1A_U13, IB_1A_U14, IB_1A_U17 | — | — | C-2 | T-A-1, T-A-2, T-W-2, T-W-4, T-W-3 | M-1 | S-1, S-2 |
| IB_1A_C22-2_U02 W wyniku przeprowadzonych zajęć student potrafi przygotować ekspertyzę dotyczącą ustalenia przyczyn i przebiegu wypadku. | IB_1A_U01, IB_1A_U03, IB_1A_U04, IB_1A_U11, IB_1A_U12, IB_1A_U13, IB_1A_U17 | — | — | C-3 | T-A-3, T-A-4, T-A-5 | M-1, M-2 | S-1, S-2 |
Zamierzone efekty uczenia się - inne kompetencje społeczne i personalne
| Zamierzone efekty uczenia się | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| IB_1A_C22-2_K01 Student w wyniku przeprowadzonych zajęć ma świadomość wpływu prawidłowej analizy wypadków na podniesienie bezpieczeństwa użytkowania urządzeń i instalacji technicznych. | IB_1A_K07 | — | — | C-2 | T-W-1 | M-1 | S-4 |
Kryterium oceny - wiedza
| Efekt uczenia się | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| IB_1A_C22-2_W01 W wyniku przeprowadzonych zajęć student zna podstawowe metody i techniki pozyskiwania informacji o wypadkach. | 2,0 | Student nie ma wiedzy podstawowej w stopniu wymaganym dla przedstawienia problemu lub posiada wiedzę nieuporządkowaną i obarczoną zasadniczymi błędami merytorycznymi albo myli i nie rozumie podstawowych pojęć i definicji z obszaru danego efektu |
| 3,0 | Student ma wiedzę podstawową w stopniu wymaganym dla przedstawienia problemu lecz nie w pełni uporządkowaną i obarczoną pojedynczymi błędami merytorycznymi albo popełnia pomyłki i nie rozumie w pełni podstawowych pojęć i definicji z obszaru danego efektu | |
| 3,5 | Student ma wiedzę podstawową w stopniu wymaganym dla przedstawienia problemu lecz nie w pełni uporządkowaną. Zdarzają sie pojedyncze błędy merytoryczne albo popełnia pomyłki lecz rozumie poprawnie podstawowe pojęcia i definicje z obszaru danego efektu | |
| 4,0 | Student ma wiedzę ponadpodstawową w stopniu wymaganym dla przedstawienia problemu i w pełni uporządkowaną. Zdarzają sie pojedyncze błędy merytoryczne albo popełnia pomyłki lecz rozumie poprawnie podstawowe pojęcia i definicje z obszaru danego efektu | |
| 4,5 | Student ma wiedzę ponadpodstawową w stopniu wymaganym dla przedstawienia problemu w pełni uporządkowaną. Nie popełnia błędów merytorycznych ale sporadycznie popełnia pomyłki, lecz rozumie i interpretuje poprawnie podstawowe pojęcia i definicje z obszaru danego efektu. Potrafi wymienić przykłady i wskazać praktyczne zastosowania elementu wiedzy z danego obszaru | |
| 5,0 | Student ma wiedzę poszerzoną, wymaganą dla przedstawienia problemu, w pełni uporządkowaną. Nie popełnia błędów merytorycznych ani pomyłek; rozumie i interpretuje ze zrozumieniem podstawowe pojęcia i definicje z obszaru danego efektu. Potrafi wymienić przykłady i wskazać praktyczne zastosowania elementu wiedzy z danego obszaru oraz wytłumaczyć je w kontekście wiedzy z innych obszarów. | |
| IB_1A_C22-2_W02 W wyniku przeprowadzonych zajęć student zna podstawy tworzenia i weryfikacji hipotez opisujących przebieg wypadków. | 2,0 | Student nie ma wiedzy podstawowej w stopniu wymaganym dla przedstawienia problemu lub posiada wiedzę nieuporządkowaną i obarczoną zasadniczymi błędami merytorycznymi albo myli i nie rozumie podstawowych pojęć i definicji z obszaru danego efektu |
| 3,0 | Student ma wiedzę podstawową w stopniu wymaganym dla przedstawienia problemu lecz nie w pełni uporządkowaną i obarczoną pojedynczymi błędami merytorycznymi albo popełnia pomyłki i nie rozumie w pełni podstawowych pojęć i definicji z obszaru danego efektu | |
| 3,5 | Student ma wiedzę podstawową w stopniu wymaganym dla przedstawienia problemu lecz nie w pełni uporządkowaną. Zdarzają sie pojedyncze błędy merytoryczne albo popełnia pomyłki lecz rozumie poprawnie podstawowe pojęcia i definicje z obszaru danego efektu | |
| 4,0 | Student ma wiedzę ponadpodstawową w stopniu wymaganym dla przedstawienia problemu i w pełni uporządkowaną. Zdarzają sie pojedyncze błędy merytoryczne albo popełnia pomyłki lecz rozumie poprawnie podstawowe pojęcia i definicje z obszaru danego efektu | |
| 4,5 | Student ma wiedzę ponadpodstawową w stopniu wymaganym dla przedstawienia problemu w pełni uporządkowaną. Nie popełnia błędów merytorycznych ale sporadycznie popełnia pomyłki, lecz rozumie i interpretuje poprawnie podstawowe pojęcia i definicje z obszaru danego efektu. Potrafi wymienić przykłady i wskazać praktyczne zastosowania elementu wiedzy z danego obszaru | |
| 5,0 | Student ma wiedzę poszerzoną, wymaganą dla przedstawienia problemu, w pełni uporządkowaną. Nie popełnia błędów merytorycznych ani pomyłek; rozumie i interpretuje ze zrozumieniem podstawowe pojęcia i definicje z obszaru danego efektu. Potrafi wymienić przykłady i wskazać praktyczne zastosowania elementu wiedzy z danego obszaru oraz wytłumaczyć je w kontekście wiedzy z innych obszarów. | |
| IB_1A_C22-2_W03 W wyniku przeprowadzonych zajęć student zna podstawowe zasady sporządzania ekspertyz. | 2,0 | Student nie ma wiedzy podstawowej w stopniu wymaganym dla przedstawienia problemu lub posiada wiedzę nieuporządkowaną i obarczoną zasadniczymi błędami merytorycznymi albo myli i nie rozumie podstawowych pojęć i definicji z obszaru danego efektu |
| 3,0 | Student ma wiedzę podstawową w stopniu wymaganym dla przedstawienia problemu lecz nie w pełni uporządkowaną i obarczoną pojedynczymi błędami merytorycznymi albo popełnia pomyłki i nie rozumie w pełni podstawowych pojęć i definicji z obszaru danego efektu | |
| 3,5 | Student ma wiedzę podstawową w stopniu wymaganym dla przedstawienia problemu lecz nie w pełni uporządkowaną. Zdarzają sie pojedyncze błędy merytoryczne albo popełnia pomyłki lecz rozumie poprawnie podstawowe pojęcia i definicje z obszaru danego efektu | |
| 4,0 | Student ma wiedzę ponadpodstawową w stopniu wymaganym dla przedstawienia problemu i w pełni uporządkowaną. Zdarzają sie pojedyncze błędy merytoryczne albo popełnia pomyłki lecz rozumie poprawnie podstawowe pojęcia i definicje z obszaru danego efektu | |
| 4,5 | Student ma wiedzę ponadpodstawową w stopniu wymaganym dla przedstawienia problemu w pełni uporządkowaną. Nie popełnia błędów merytorycznych ale sporadycznie popełnia pomyłki, lecz rozumie i interpretuje poprawnie podstawowe pojęcia i definicje z obszaru danego efektu. Potrafi wymienić przykłady i wskazać praktyczne zastosowania elementu wiedzy z danego obszaru | |
| 5,0 | Student ma wiedzę poszerzoną, wymaganą dla przedstawienia problemu, w pełni uporządkowaną. Nie popełnia błędów merytorycznych ani pomyłek; rozumie i interpretuje ze zrozumieniem podstawowe pojęcia i definicje z obszaru danego efektu. Potrafi wymienić przykłady i wskazać praktyczne zastosowania elementu wiedzy z danego obszaru oraz wytłumaczyć je w kontekście wiedzy z innych obszarów. |
Kryterium oceny - umiejętności
| Efekt uczenia się | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| IB_1A_C22-2_U01 W wyniku przeprowadzonych zajęć student potrafi stworzyć i zweryfikować hipotezy opisujące przebieg wypadków. | 2,0 | Student nie ma podstawowych umiejętności i wiedzy w stopniu wymaganym dla rozwiązania postawionego problemu lub posiadana wiedza jest nieuporządkowana i obarczona zasadniczymi błędami merytorycznymi albo myli i nie rozumie podstawowych pojęć i definicji z obszaru analizy wypadków. |
| 3,0 | Student ma podstawowe umiejętności i wiedzę w stopniu wymaganym dla rozwiązania postawionego problemu lecz nie w pełni uporządkowaną i obarczoną pojedynczymi błędami merytorycznymi albo popełnia pomyłki i nie rozumie w pełni podstawowych pojęć i definicji z obszaru analizy wypadków. | |
| 3,5 | Student ma podstawowe umiejętności i w pełni uporządkowaną wiedzę w stopniu wymaganym dla rozwiązania postawionego problemu. Zdarzają sie pojedyncze błędy merytoryczne albo popełnia pomyłki lecz rozumie poprawnie podstawowe pojęcia i definicje z obszaru sanalizy wypadków. | |
| 4,0 | Student ma ponadpodstawowe umiejętności i w pełni uporządkowaną wiedzę w stopniu wymaganym dla rozwiązania postawionego problemu. Zdarzają sie pojedyncze błędy merytoryczne albo popełnia pomyłki lecz rozumie poprawnie podstawowe pojęcia i definicje z obszaru analizy wypadków. | |
| 4,5 | Student ma ponadpodstawowe umiejętności i w pełni uporządkowaną wiedzę w stopniu wymaganym dla rozwiązania postawionego problemu. Zdarzają sie pojedyncze pomyłki lecz rozumie i interpretuje poprawnie podstawowe pojęcia i definicje z obszaru analizy wypadków. Potrafi wymienić przykłady i wskazać praktyczne zastosowania proponowanego rozwiązania. | |
| 5,0 | Student ma ponadpodstawowe umiejętności i w pełni uporządkowaną, poszerzoną wiedzę w stopniu wymaganym dla rozwiązania postawionego problemu. Nie popełnia błędów merytorycznych ani pomyłek. Rozumie i interpretuje poprawnie podstawowe pojęcia i definicje z obszaru analizy wypadków. Potrafi wymienić przykłady i wskazać praktyczne zastosowania proponowanego rozwiązania oraz wytłumaczyć je w kontekscie wiedzy z innych obszarów. | |
| IB_1A_C22-2_U02 W wyniku przeprowadzonych zajęć student potrafi przygotować ekspertyzę dotyczącą ustalenia przyczyn i przebiegu wypadku. | 2,0 | Student nie ma podstawowych umiejętności i wiedzy w stopniu wymaganym dla rozwiązania postawionego problemu lub posiadana wiedza jest nieuporządkowana i obarczona zasadniczymi błędami merytorycznymi albo myli i nie rozumie podstawowych pojęć i definicji z obszaru analizy wypadków. |
| 3,0 | Student ma podstawowe umiejętności i wiedzę w stopniu wymaganym dla rozwiązania postawionego problemu lecz nie w pełni uporządkowaną i obarczoną pojedynczymi błędami merytorycznymi albo popełnia pomyłki i nie rozumie w pełni podstawowych pojęć i definicji z obszaru analizy wypadków. | |
| 3,5 | Student ma podstawowe umiejętności i w pełni uporządkowaną wiedzę w stopniu wymaganym dla rozwiązania postawionego problemu. Zdarzają sie pojedyncze błędy merytoryczne albo popełnia pomyłki lecz rozumie poprawnie podstawowe pojęcia i definicje z obszaru sanalizy wypadków. | |
| 4,0 | Student ma ponadpodstawowe umiejętności i w pełni uporządkowaną wiedzę w stopniu wymaganym dla rozwiązania postawionego problemu. Zdarzają sie pojedyncze błędy merytoryczne albo popełnia pomyłki lecz rozumie poprawnie podstawowe pojęcia i definicje z obszaru analizy wypadków. | |
| 4,5 | Student ma ponadpodstawowe umiejętności i w pełni uporządkowaną wiedzę w stopniu wymaganym dla rozwiązania postawionego problemu. Zdarzają sie pojedyncze pomyłki lecz rozumie i interpretuje poprawnie podstawowe pojęcia i definicje z obszaru analizy wypadków. Potrafi wymienić przykłady i wskazać praktyczne zastosowania proponowanego rozwiązania. | |
| 5,0 | Student ma ponadpodstawowe umiejętności i w pełni uporządkowaną, poszerzoną wiedzę w stopniu wymaganym dla rozwiązania postawionego problemu. Nie popełnia błędów merytorycznych ani pomyłek. Rozumie i interpretuje poprawnie podstawowe pojęcia i definicje z obszaru analizy wypadków. Potrafi wymienić przykłady i wskazać praktyczne zastosowania proponowanego rozwiązania oraz wytłumaczyć je w kontekscie wiedzy z innych obszarów. |
Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne
| Efekt uczenia się | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| IB_1A_C22-2_K01 Student w wyniku przeprowadzonych zajęć ma świadomość wpływu prawidłowej analizy wypadków na podniesienie bezpieczeństwa użytkowania urządzeń i instalacji technicznych. | 2,0 | Student nie stosuje w praktyce zasad odpowiedzialnego podejścia do rozwiązania poleconego zadania, nie współpracuje z zespołem w trakcie wykonywania nałożonego zadania; nie wykazuje zainteresowania efektami swojej pracy i jej skutkami oraz oddziaływaniami społecznymi. |
| 3,0 | Student stosuje w stopniu podstawowym w praktyce zasady odpowiedzialnego podejścia do rozwiązania poleconego zadania, ale popełnia błędy wymagające kontroli i korekt. Współpracuje z zespołem w trakcie wykonywania zadań jedynie w formie odtwórczej, nie ma zdolności ani predyspozycji do funkcji kierowania zespołem. Nie potrafi wyjaśnić i nie rozumie szerszego kontekstu i celu wykonywanych zadań. | |
| 3,5 | Student stosuje w stopniu podstawowym w praktyce zasady odpowiedzialnego podejścia do rozwiązania poleconego zadania, popełnia jednak sporadyczne błędy wymagające kontroli i korekt. Współpracuje z zespołem w trakcie wykonywania zadań jedynie w formie odtwórczej, nie ma zdolności ani predyspozycji do funkcji kierowania zespołem. Rozumie i potrafi wyjaśnić w stopniu podstawowym szerszy kontekst społeczny i przydatność oraz cel wykonywanych zadań. | |
| 4,0 | Student stosuje w stopniu dobrym w praktyce zasady odpowiedzialnego podejścia do rozwiązania poleconego zadania i nie popełnia błędów. Współpracuje z zespołem w trakcie wykonywania zadań, ma podstawowe zdolności do kierowania zespołem. Rozumie i potrafi wyjaśnić szerszy kontekst społeczny i przydatność oraz cel wykonywanych zadań. | |
| 4,5 | Student stosuje w stopniu dobrym w praktyce zasady odpowiedzialnego podejścia do rozwiązania poleconego zadania i nie popełnia błędów. Współpracuje z zespołem w trakcie wykonywania zadań, ma wyróżniające zdolności do kierowania zespołem. Rozumie i potrafi wyjaśnić szerszy kontekst społeczny i przydatność oraz cel wykonywanych zadań. | |
| 5,0 | Student stosuje w stopniu wzorowym w praktyce zasady odpowiedzialnego podejścia do rozwiązania poleconego zadania i nie popełnia błędów. Współpracuje z zespołem w trakcie wykonywania zadań. Rozumie i potrafi wyjaśnić szerszy kontekst społeczny i przydatność oraz cel wykonywanych zadań.. W pracy zespołowej wykazuje wyróżniające zdolności i predyspozycje do funkcji kierowania zespołem - z reguły samoistnie lub z wyboru członków grupy kieruje pracą zespołową. |
Literatura podstawowa
- Pihowicz W., Wybrane zagadnienia inżynierii bezpieczeństwa technicznego - procedura wykrywania miejsc niebezpiecznych w podzespołach krytycznych obiektów technicznych., Politechnika Wrocławska, Wrocław, 2005
- Praca zbiorowa po redakcją Ryszrda Zieleńskiego, Problematyka badań Elektrotechnicznych w kryminalistyce., Wydawnictwo Centralnego Laboratorium Kryminalistycznego KGP, Warszawa, 1994
- Pofit-Szczepańska M.:, Piórczyński W., Obliczanie parametrów wybuchu i pożarów w czasie katastrof i awarii., Oficyna wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa, 1998
- Borowski, Paweł i Pawłowski, Franciszek, Pożary. Przyczyny, przebieg, dochodzenia., Arkady, Warszawa, 1981
- Kwiatkowski, Antoni, Matematyczno-Komputerowy model kryminalistycznego badania przyczyn i okoliczności pożarów., Wyd. "Czasopisma Wojskowe", 1989. WKP WOP-I/102, Warszawa, 1989
- 7. Awarie budowlane - zapobieganie, diagnostyka, naprawy, rekonstrukcje. W: XXII konferencja naukowo-techniczna Szczecin –Międzyzdroje., Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Szczecińskiej, Szczecin, 2005
Literatura dodatkowa
- Niepublikowane materiały zdarzeń rzeczywistych, 2011