Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Wydział Biotechnologii i Hodowli Zwierząt - Biotechnologia (N1)

Sylabus przedmiotu Ekofizjologia funkcjonalna:

Informacje podstawowe

Kierunek studiów Biotechnologia
Forma studiów studia niestacjonarne Poziom pierwszego stopnia
Tytuł zawodowy absolwenta inżynier
Obszary studiów charakterystyki PRK, kompetencje inżynierskie PRK
Profil ogólnoakademicki
Moduł
Przedmiot Ekofizjologia funkcjonalna
Specjalność przedmiot wspólny
Jednostka prowadząca Katedra Fizjologii, Cytobiologii i Proteomiki
Nauczyciel odpowiedzialny Katarzyna Michałek <Katarzyna.Michalek@zut.edu.pl>
Inni nauczyciele
ECTS (planowane) 3,0 ECTS (formy) 3,0
Forma zaliczenia zaliczenie Język polski
Blok obieralny 9 Grupa obieralna 2

Formy dydaktyczne

Forma dydaktycznaKODSemestrGodzinyECTSWagaZaliczenie
wykładyW4 5 1,00,59zaliczenie
ćwiczenia audytoryjneA4 10 2,00,41zaliczenie

Wymagania wstępne

KODWymaganie wstępne
W-1Znajomość podstaw fizjologii zwierząt.

Cele przedmiotu

KODCel modułu/przedmiotu
C-1Zapoznanie studentów z adaptacyjnymi zmianami czynności narzadów i układów organizmów do życia w różnych warunkach środowiska. Przedstawienie studentom wpływu czynników środowiska zewnętrznego na organizmy żywe. Przedstawienie studentom zależności między przebiegiem procesów życiowych organizmów a zmianami zachodzącymi w środowisku zewnętrznym.

Treści programowe z podziałem na formy zajęć

KODTreść programowaGodziny
ćwiczenia audytoryjne
T-A-1Możliwości adaptacyjne organizmu do życia w skrajnych warunkach środowiska. Skutki przekraczania granic przystosowania. Konsekwencje przekraczania granic przystosowania. Przykłady przekraczania granic przystosowania.2
T-A-2Zwierzęta oddychające powietrzem, typy narządów oddechowych (skrzela, płuca, tchawki), rola skóry w oddychaniu. Zwierzęta nurkujące, ryby oddychające powietrzem, oddychanie zarodków i piskląt w jajach. Krzywe dysocjacji tlenu (wpływ temperatury, wpływ dwutlenku węgla i pH, wpływ fosforanów organicznych). Krzywa dysocjacji krwi płodowej. Wpływ wysokości n.p.m na krzywe dysocjacji tlenu. Transport dwutlenku węgla we krwi.2
T-A-3Trawienie wewnątrz i zewnątrzkomórkowe, trawienie enzymatyczne, trawienie symbiotyczne. Koprofagia. Specyficzne potrzeby żywieniowe Ewolucyjne sposoby obrony przed pożarciem. Czy wosk jest dobrym pokarmem? Drewno jako pokarm. Trucizny roślinne. Tempo metaboliczne u różnych gatunków zwierząt. Magazynowanie energii w postaci glikogenu i tłuszczu. Wpływ stężenia tlenu na szybkość metabolizmu. Zmiany przystosowawcze do niskich stężeń tlenu. Metabolizm beztlenowy (glikoliza i inne szlaki metaboliczne).2
T-A-4Rola wody w organizmie zwierząt. Bilans wodny w różnych okresach życia i stanach fizjologicznych. Przystosowanie organizmu do magazynowania i oszczędzania wody. Temperatura otoczenia a gospodarka wodna organizmu. Mechanizm pragnienia. Typy narządów wydalniczych. Wodniczki tętniące. Protonefrydia i metanefrydia. Cewki Malpighiego. Nerki kręgowców.2
T-A-5Monitoring stanu zdrowia zwierząt i środowiska. Świadome i kierunkowe działanie modyfikujące czynniki środowiskowe najintensywniej oddziałujące na organizm zwierząt w danym ekosystemie. Inżynieria środowiskowa.2
10
wykłady
T-W-1Zmiany przystosowawcze organizmu do życia w różnych warunkach środowiska. Środowiskowe modyfikacje czynności komórek (np. produkcji enzymów, przekazywania informacji genetycznej, reaktywności receptorów).1
T-W-2Adaptacyjne różnice w procesie pobierania tlenu i uwalniania dwutlenku węgla. Zwierzęta oddychające w wodzie, wentylacja skrzeli, wymiana gazowa a przepływ wody, przepływ przeciwprądowy. Rodzaje barwników oddechowych (hemocyjanina, hemerytryna, chlorokruoryna, hemoglobina). Wielkość i kształt krwinek czerwonych.1
T-W-3Krążenie występujące u kręgowców. Przestrzenie wodne organizmu a objętość krwi. Typy układów krążenia (smoczkouste, ryby, ryby dwudyszne, płazy, gady, ptaki i ssaki). Krążenie występujące u bezkręgowców. Wielkość serca kręgowców, częstotliwość skurczów serca i pojemność minutowa.1
T-W-4Istota termoregulacji zwierząt stałocieplnych. Mechanizmy termoregulacyjne u zwierząt zmiennocieplnych. Fizjologiczne skutki zmiany temperatury.Przyczyny śmierci cieplnej. Tolerancja na chłód i zamarzanie, odporność na zimno. Ekstremalne wartości temperatury: granice przeżywalności. Zwierzęta wytrzymałe na zamarzanie. Różnice geograficzne a adaptacja sezonowa. Aklimatyzacja termiczna a szybkość metabolizmu. Mechanizmy termoregulacyjne u noworodków różnych gatunków zwierząt (typ tyroksynowy, pośredni i noradrenalinowy noworodka). Hibernacja i estywacja.1
T-W-5Definicja trucizny, wchłanianie, metabolizm i wydalanie substancji toksycznych. Skutki działania wybranych substancji toksycznych (azotany i azotyny, związki siarki i fluoru, metale ciężkie, herbicydy, fungicydy, defolianty). Czynniki toksyczne pojawiające się w związku działalnością człowieka. Wpływ zanieczyszczeń i skażeń środowiska na organizm. Chemizacja rolnictwa a zdrowie i produkcyjność zwierząt. Działanie promieni nadfioletowych na organizm, ochronna rola powłoki ozonowej.1
5

Obciążenie pracą studenta - formy aktywności

KODForma aktywnościGodziny
ćwiczenia audytoryjne
A-A-1Udział studenta w ćwiczeniach audytoryjnych20
A-A-2Samodzielne przygotowanie studentów do ćwiczeń audytoryjnych.20
A-A-3Samodzielne opracowanie i przedstawienie wybranych zagadnień.10
A-A-4Przygotowanie do zaliczenia ćwiczeń audytoryjnych.10
60
wykłady
A-W-1Udział studenta w wykładach.10
A-W-2Samodzielne studiowanie tematyki wykładów.10
A-W-3Przygotowannie do zaliczenia treści z wykładów.10
30

Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne

KODMetoda nauczania / narzędzie dydaktyczne
M-1Wykład informacyjny prezentujący zagadnienia teoretyczne
M-2Prezentacje multimedialne z wykorzystaniem komputera i rzutnika
M-3Praca w grupach
M-4Dyskusja dydaktyczna

Sposoby oceny

KODSposób oceny
S-1Ocena formująca: Ocena aktywności studentów na zajęciach.
S-2Ocena podsumowująca: Pisemne zaliczenie ćwiczeń audytoryjnych
S-3Ocena podsumowująca: Pisemne zaliczenie wykładów
S-4Ocena formująca: Ocena za przygotowanie prezentacji multimedialnej oraz omówienia wybranego tematu zajęć audytoryjnych.

Zamierzone efekty uczenia się - wiedza

Zamierzone efekty uczenia sięOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
BT_1A_BT-N-O6.1_W01
Student jest w stanie wskazać i objaśnić fizjologiczne przystosowania zwierząt do życia w róźnych warunkach środowiska przyrodniczego
BT_1A_W07C-1T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-4, T-W-5M-1, M-2S-3

Zamierzone efekty uczenia się - umiejętności

Zamierzone efekty uczenia sięOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
BT_1A_BT-N-O6.1_U01
Student potrafi wskazać różnice w czynności określonych narządów i układów i poszczególnych gatunków zwierząt. Student potrafi określić strategię zmian przystosowawczych organizmów do życia w różnych warunkach środowiska. Student umie omówić wpływ czynników środowiska zewnętrznego na organizm.
BT_1A_U02, BT_1A_U07C-1T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-4, T-W-5, T-A-1, T-A-2, T-A-3, T-A-4, T-A-5M-4, M-3, M-2S-1, S-2, S-4

Zamierzone efekty uczenia się - inne kompetencje społeczne i personalne

Zamierzone efekty uczenia sięOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
BT_1A_BT-N-O6.1_K01
Student ma otwartą i poszukującą postawę ogólnego i kierunkowego kształtowania i rozwijania własnej aktywności poznawczej w oparciu o różne naukowe źródła informacji.
BT_1A_K05C-1T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-4, T-W-5, T-A-1, T-A-2, T-A-3, T-A-4, T-A-5M-4, M-3S-1, S-4

Kryterium oceny - wiedza

Efekt uczenia sięOcenaKryterium oceny
BT_1A_BT-N-O6.1_W01
Student jest w stanie wskazać i objaśnić fizjologiczne przystosowania zwierząt do życia w róźnych warunkach środowiska przyrodniczego
2,0Student nie potrafi wskazać ani objaśnić omawianych na zajęciach fizjologicznych przystosowań zwierząt do życia w różnych warunkach środowiska
3,0Student potrafi wymienić tylko niektore z omawianych na zajęciach fizjologicznych przystosowań zwierząt do życia w różnych warunkach środowiska
3,5Student potrafi tylko wymienić omawiane na zajęciach fizjologiczne przystosowania zwierząt do życia w różnych warunkach środowiska
4,0Student w stopniu dobrym potrafi wskazać i objaśnić omawiane na zajęciach fizjologiczne przystosowania zwierząt do życia w różnych warunkach środowiska
4,5Student w stopniu bardzo dobrym potrafi wskazać i objaśnić prawie wszystkie omawiane na zajęciach fizjologiczne przystosowania zwierząt do życia w różnych warunkach środowiska
5,0Student w stopniu bardzo dobrym potrafi wskazać i objaśnić omawiane na zajęciach fizjologiczne przystosowania zwierząt do życia w różnych warunkach środowiska

Kryterium oceny - umiejętności

Efekt uczenia sięOcenaKryterium oceny
BT_1A_BT-N-O6.1_U01
Student potrafi wskazać różnice w czynności określonych narządów i układów i poszczególnych gatunków zwierząt. Student potrafi określić strategię zmian przystosowawczych organizmów do życia w różnych warunkach środowiska. Student umie omówić wpływ czynników środowiska zewnętrznego na organizm.
2,0Student nie potrafi wskazać różnic w czynności określonych narządów i układów poszczegolnych gatunków zwierząt. Student nie potrafi okreslić zmian przystosowawczych organizmów do życia w różnych warunkach środowiska. Student nie potrafi omowić wpływu środowiska zewnętrznego na organizm.
3,0Student potrafi wskazać kilka różnic w czynności określonych narządów i układów poszczegolnych gatunków zwierząt.
3,5Student potrafi wskazać kilka różnic w czynności określonych narządów i układów poszczegolnych gatunków zwierząt. Student potrafi określić wybrane zmiany przystosowawcze organizmów do życia w różnych warunkach środowiska.
4,0Student potrafi w stopniu dobrym wskazać różnic w czynności określonych narządów i układów poszczegolnych gatunków zwierząt. Student potrafi określić zmian przystosowawczych organizmów do życia w różnych warunkach środowiska.
4,5Student potrafi wskazać różnic w czynności określonych narządów i układów poszczegolnych gatunków zwierząt. Student potrafi określić zmiany przystosowawczych organizmów do życia w różnych warunkach środowiska.
5,0Student potrafi w stopniu bardzo dobrym wskazać różnic w czynności określonych narządów i układów poszczegolnych gatunków zwierząt. Student bardzo dobrze potrafi określić zmiany przystosowawczych organizmów do życia w różnych warunkach środowiska. Student bardzo dobrze potrafi omówić wpływu środowiska zewnętrznego na organizm.

Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne

Efekt uczenia sięOcenaKryterium oceny
BT_1A_BT-N-O6.1_K01
Student ma otwartą i poszukującą postawę ogólnego i kierunkowego kształtowania i rozwijania własnej aktywności poznawczej w oparciu o różne naukowe źródła informacji.
2,0Student nie ma otwartej i poszukującej postawy ogólnego i kierunkowego kształtowania i rozwijania własnej aktywności poznawczej w oparciu o różne naukowe źródła informacji.
3,0Student w stopniu dostatetcznym ma otwartą i poszukującą postawę ogólnego i kierunkowego kształtowania i rozwijania własnej aktywności poznawczej w oparciu o różne naukowe źródła informacji.
3,5Student w stopniu wystarczającym ma otwartą i poszukującą postawę ogólnego i kierunkowego kształtowania i rozwijania własnej aktywności poznawczej w oparciu o różne naukowe źródła informacji.
4,0Student w stopniu dobrym ma otwartą i poszukującą postawę ogólnego i kierunkowego kształtowania i rozwijania własnej aktywności poznawczej w oparciu o różne naukowe źródła informacji.
4,5Student ma otwartą i poszukującą postawę ogólnego i kierunkowego kształtowania i rozwijania własnej aktywności poznawczej w oparciu o różne naukowe źródła informacji.
5,0Student w stopniu bardzo dobrym ma otwartą i poszukującą postawę ogólnego i kierunkowego kształtowania i rozwijania własnej aktywności poznawczej w oparciu o różne naukowe źródła informacji.

Literatura podstawowa

  1. Knut Schmidt- Nielsen, Fizjologia zwierząt. Adaptacja do środowiska, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 1997, 4
  2. Stanisław Kozłowski, Granice przystosowania, Wiedza Powszechna, Warszawa, 1986

Literatura dodatkowa

  1. Pat Willmer, Graham Stone, Ian Johnstone, Enivoronmental physiology of animals, John Wiley And Sons, 2009, 2
  2. Christopher D. Moyes, Patricia M. Schulte, Principles of animal physiology, Pearson/Benjamin Cummings, 2008

Treści programowe - ćwiczenia audytoryjne

KODTreść programowaGodziny
T-A-1Możliwości adaptacyjne organizmu do życia w skrajnych warunkach środowiska. Skutki przekraczania granic przystosowania. Konsekwencje przekraczania granic przystosowania. Przykłady przekraczania granic przystosowania.2
T-A-2Zwierzęta oddychające powietrzem, typy narządów oddechowych (skrzela, płuca, tchawki), rola skóry w oddychaniu. Zwierzęta nurkujące, ryby oddychające powietrzem, oddychanie zarodków i piskląt w jajach. Krzywe dysocjacji tlenu (wpływ temperatury, wpływ dwutlenku węgla i pH, wpływ fosforanów organicznych). Krzywa dysocjacji krwi płodowej. Wpływ wysokości n.p.m na krzywe dysocjacji tlenu. Transport dwutlenku węgla we krwi.2
T-A-3Trawienie wewnątrz i zewnątrzkomórkowe, trawienie enzymatyczne, trawienie symbiotyczne. Koprofagia. Specyficzne potrzeby żywieniowe Ewolucyjne sposoby obrony przed pożarciem. Czy wosk jest dobrym pokarmem? Drewno jako pokarm. Trucizny roślinne. Tempo metaboliczne u różnych gatunków zwierząt. Magazynowanie energii w postaci glikogenu i tłuszczu. Wpływ stężenia tlenu na szybkość metabolizmu. Zmiany przystosowawcze do niskich stężeń tlenu. Metabolizm beztlenowy (glikoliza i inne szlaki metaboliczne).2
T-A-4Rola wody w organizmie zwierząt. Bilans wodny w różnych okresach życia i stanach fizjologicznych. Przystosowanie organizmu do magazynowania i oszczędzania wody. Temperatura otoczenia a gospodarka wodna organizmu. Mechanizm pragnienia. Typy narządów wydalniczych. Wodniczki tętniące. Protonefrydia i metanefrydia. Cewki Malpighiego. Nerki kręgowców.2
T-A-5Monitoring stanu zdrowia zwierząt i środowiska. Świadome i kierunkowe działanie modyfikujące czynniki środowiskowe najintensywniej oddziałujące na organizm zwierząt w danym ekosystemie. Inżynieria środowiskowa.2
10

Treści programowe - wykłady

KODTreść programowaGodziny
T-W-1Zmiany przystosowawcze organizmu do życia w różnych warunkach środowiska. Środowiskowe modyfikacje czynności komórek (np. produkcji enzymów, przekazywania informacji genetycznej, reaktywności receptorów).1
T-W-2Adaptacyjne różnice w procesie pobierania tlenu i uwalniania dwutlenku węgla. Zwierzęta oddychające w wodzie, wentylacja skrzeli, wymiana gazowa a przepływ wody, przepływ przeciwprądowy. Rodzaje barwników oddechowych (hemocyjanina, hemerytryna, chlorokruoryna, hemoglobina). Wielkość i kształt krwinek czerwonych.1
T-W-3Krążenie występujące u kręgowców. Przestrzenie wodne organizmu a objętość krwi. Typy układów krążenia (smoczkouste, ryby, ryby dwudyszne, płazy, gady, ptaki i ssaki). Krążenie występujące u bezkręgowców. Wielkość serca kręgowców, częstotliwość skurczów serca i pojemność minutowa.1
T-W-4Istota termoregulacji zwierząt stałocieplnych. Mechanizmy termoregulacyjne u zwierząt zmiennocieplnych. Fizjologiczne skutki zmiany temperatury.Przyczyny śmierci cieplnej. Tolerancja na chłód i zamarzanie, odporność na zimno. Ekstremalne wartości temperatury: granice przeżywalności. Zwierzęta wytrzymałe na zamarzanie. Różnice geograficzne a adaptacja sezonowa. Aklimatyzacja termiczna a szybkość metabolizmu. Mechanizmy termoregulacyjne u noworodków różnych gatunków zwierząt (typ tyroksynowy, pośredni i noradrenalinowy noworodka). Hibernacja i estywacja.1
T-W-5Definicja trucizny, wchłanianie, metabolizm i wydalanie substancji toksycznych. Skutki działania wybranych substancji toksycznych (azotany i azotyny, związki siarki i fluoru, metale ciężkie, herbicydy, fungicydy, defolianty). Czynniki toksyczne pojawiające się w związku działalnością człowieka. Wpływ zanieczyszczeń i skażeń środowiska na organizm. Chemizacja rolnictwa a zdrowie i produkcyjność zwierząt. Działanie promieni nadfioletowych na organizm, ochronna rola powłoki ozonowej.1
5

Formy aktywności - ćwiczenia audytoryjne

KODForma aktywnościGodziny
A-A-1Udział studenta w ćwiczeniach audytoryjnych20
A-A-2Samodzielne przygotowanie studentów do ćwiczeń audytoryjnych.20
A-A-3Samodzielne opracowanie i przedstawienie wybranych zagadnień.10
A-A-4Przygotowanie do zaliczenia ćwiczeń audytoryjnych.10
60
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - wykłady

KODForma aktywnościGodziny
A-W-1Udział studenta w wykładach.10
A-W-2Samodzielne studiowanie tematyki wykładów.10
A-W-3Przygotowannie do zaliczenia treści z wykładów.10
30
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia sięBT_1A_BT-N-O6.1_W01Student jest w stanie wskazać i objaśnić fizjologiczne przystosowania zwierząt do życia w róźnych warunkach środowiska przyrodniczego
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówBT_1A_W07Ma ogólną wiedzę z zakresu budowy organizmów żywych oraz zna podstawy biochemiczne, molekularne i komórkowe funkcjonowania organizmów.
Cel przedmiotuC-1Zapoznanie studentów z adaptacyjnymi zmianami czynności narzadów i układów organizmów do życia w różnych warunkach środowiska. Przedstawienie studentom wpływu czynników środowiska zewnętrznego na organizmy żywe. Przedstawienie studentom zależności między przebiegiem procesów życiowych organizmów a zmianami zachodzącymi w środowisku zewnętrznym.
Treści programoweT-W-1Zmiany przystosowawcze organizmu do życia w różnych warunkach środowiska. Środowiskowe modyfikacje czynności komórek (np. produkcji enzymów, przekazywania informacji genetycznej, reaktywności receptorów).
T-W-2Adaptacyjne różnice w procesie pobierania tlenu i uwalniania dwutlenku węgla. Zwierzęta oddychające w wodzie, wentylacja skrzeli, wymiana gazowa a przepływ wody, przepływ przeciwprądowy. Rodzaje barwników oddechowych (hemocyjanina, hemerytryna, chlorokruoryna, hemoglobina). Wielkość i kształt krwinek czerwonych.
T-W-3Krążenie występujące u kręgowców. Przestrzenie wodne organizmu a objętość krwi. Typy układów krążenia (smoczkouste, ryby, ryby dwudyszne, płazy, gady, ptaki i ssaki). Krążenie występujące u bezkręgowców. Wielkość serca kręgowców, częstotliwość skurczów serca i pojemność minutowa.
T-W-4Istota termoregulacji zwierząt stałocieplnych. Mechanizmy termoregulacyjne u zwierząt zmiennocieplnych. Fizjologiczne skutki zmiany temperatury.Przyczyny śmierci cieplnej. Tolerancja na chłód i zamarzanie, odporność na zimno. Ekstremalne wartości temperatury: granice przeżywalności. Zwierzęta wytrzymałe na zamarzanie. Różnice geograficzne a adaptacja sezonowa. Aklimatyzacja termiczna a szybkość metabolizmu. Mechanizmy termoregulacyjne u noworodków różnych gatunków zwierząt (typ tyroksynowy, pośredni i noradrenalinowy noworodka). Hibernacja i estywacja.
T-W-5Definicja trucizny, wchłanianie, metabolizm i wydalanie substancji toksycznych. Skutki działania wybranych substancji toksycznych (azotany i azotyny, związki siarki i fluoru, metale ciężkie, herbicydy, fungicydy, defolianty). Czynniki toksyczne pojawiające się w związku działalnością człowieka. Wpływ zanieczyszczeń i skażeń środowiska na organizm. Chemizacja rolnictwa a zdrowie i produkcyjność zwierząt. Działanie promieni nadfioletowych na organizm, ochronna rola powłoki ozonowej.
Metody nauczaniaM-1Wykład informacyjny prezentujący zagadnienia teoretyczne
M-2Prezentacje multimedialne z wykorzystaniem komputera i rzutnika
Sposób ocenyS-3Ocena podsumowująca: Pisemne zaliczenie wykładów
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Student nie potrafi wskazać ani objaśnić omawianych na zajęciach fizjologicznych przystosowań zwierząt do życia w różnych warunkach środowiska
3,0Student potrafi wymienić tylko niektore z omawianych na zajęciach fizjologicznych przystosowań zwierząt do życia w różnych warunkach środowiska
3,5Student potrafi tylko wymienić omawiane na zajęciach fizjologiczne przystosowania zwierząt do życia w różnych warunkach środowiska
4,0Student w stopniu dobrym potrafi wskazać i objaśnić omawiane na zajęciach fizjologiczne przystosowania zwierząt do życia w różnych warunkach środowiska
4,5Student w stopniu bardzo dobrym potrafi wskazać i objaśnić prawie wszystkie omawiane na zajęciach fizjologiczne przystosowania zwierząt do życia w różnych warunkach środowiska
5,0Student w stopniu bardzo dobrym potrafi wskazać i objaśnić omawiane na zajęciach fizjologiczne przystosowania zwierząt do życia w różnych warunkach środowiska
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia sięBT_1A_BT-N-O6.1_U01Student potrafi wskazać różnice w czynności określonych narządów i układów i poszczególnych gatunków zwierząt. Student potrafi określić strategię zmian przystosowawczych organizmów do życia w różnych warunkach środowiska. Student umie omówić wpływ czynników środowiska zewnętrznego na organizm.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówBT_1A_U02Umie określić zjawiska i procesy chemiczne, fizyczne oraz biochemiczne w środowisku naturalnym i użytkowanym przez człowieka; potrafi szacować ryzyko i przewidzieć ewentualne niebezpieczeństwo wynikające z zachodzących procesów i zjawisk.
BT_1A_U07Umie omówić budowę, położenie i funkcje poszczególnych tkanek, narządów i układów organizmów żywych; potrafi właściwie interpretować procesy fizjologiczne zachodzące w organizmie roślin i zwierząt.
Cel przedmiotuC-1Zapoznanie studentów z adaptacyjnymi zmianami czynności narzadów i układów organizmów do życia w różnych warunkach środowiska. Przedstawienie studentom wpływu czynników środowiska zewnętrznego na organizmy żywe. Przedstawienie studentom zależności między przebiegiem procesów życiowych organizmów a zmianami zachodzącymi w środowisku zewnętrznym.
Treści programoweT-W-1Zmiany przystosowawcze organizmu do życia w różnych warunkach środowiska. Środowiskowe modyfikacje czynności komórek (np. produkcji enzymów, przekazywania informacji genetycznej, reaktywności receptorów).
T-W-2Adaptacyjne różnice w procesie pobierania tlenu i uwalniania dwutlenku węgla. Zwierzęta oddychające w wodzie, wentylacja skrzeli, wymiana gazowa a przepływ wody, przepływ przeciwprądowy. Rodzaje barwników oddechowych (hemocyjanina, hemerytryna, chlorokruoryna, hemoglobina). Wielkość i kształt krwinek czerwonych.
T-W-3Krążenie występujące u kręgowców. Przestrzenie wodne organizmu a objętość krwi. Typy układów krążenia (smoczkouste, ryby, ryby dwudyszne, płazy, gady, ptaki i ssaki). Krążenie występujące u bezkręgowców. Wielkość serca kręgowców, częstotliwość skurczów serca i pojemność minutowa.
T-W-4Istota termoregulacji zwierząt stałocieplnych. Mechanizmy termoregulacyjne u zwierząt zmiennocieplnych. Fizjologiczne skutki zmiany temperatury.Przyczyny śmierci cieplnej. Tolerancja na chłód i zamarzanie, odporność na zimno. Ekstremalne wartości temperatury: granice przeżywalności. Zwierzęta wytrzymałe na zamarzanie. Różnice geograficzne a adaptacja sezonowa. Aklimatyzacja termiczna a szybkość metabolizmu. Mechanizmy termoregulacyjne u noworodków różnych gatunków zwierząt (typ tyroksynowy, pośredni i noradrenalinowy noworodka). Hibernacja i estywacja.
T-W-5Definicja trucizny, wchłanianie, metabolizm i wydalanie substancji toksycznych. Skutki działania wybranych substancji toksycznych (azotany i azotyny, związki siarki i fluoru, metale ciężkie, herbicydy, fungicydy, defolianty). Czynniki toksyczne pojawiające się w związku działalnością człowieka. Wpływ zanieczyszczeń i skażeń środowiska na organizm. Chemizacja rolnictwa a zdrowie i produkcyjność zwierząt. Działanie promieni nadfioletowych na organizm, ochronna rola powłoki ozonowej.
T-A-1Możliwości adaptacyjne organizmu do życia w skrajnych warunkach środowiska. Skutki przekraczania granic przystosowania. Konsekwencje przekraczania granic przystosowania. Przykłady przekraczania granic przystosowania.
T-A-2Zwierzęta oddychające powietrzem, typy narządów oddechowych (skrzela, płuca, tchawki), rola skóry w oddychaniu. Zwierzęta nurkujące, ryby oddychające powietrzem, oddychanie zarodków i piskląt w jajach. Krzywe dysocjacji tlenu (wpływ temperatury, wpływ dwutlenku węgla i pH, wpływ fosforanów organicznych). Krzywa dysocjacji krwi płodowej. Wpływ wysokości n.p.m na krzywe dysocjacji tlenu. Transport dwutlenku węgla we krwi.
T-A-3Trawienie wewnątrz i zewnątrzkomórkowe, trawienie enzymatyczne, trawienie symbiotyczne. Koprofagia. Specyficzne potrzeby żywieniowe Ewolucyjne sposoby obrony przed pożarciem. Czy wosk jest dobrym pokarmem? Drewno jako pokarm. Trucizny roślinne. Tempo metaboliczne u różnych gatunków zwierząt. Magazynowanie energii w postaci glikogenu i tłuszczu. Wpływ stężenia tlenu na szybkość metabolizmu. Zmiany przystosowawcze do niskich stężeń tlenu. Metabolizm beztlenowy (glikoliza i inne szlaki metaboliczne).
T-A-4Rola wody w organizmie zwierząt. Bilans wodny w różnych okresach życia i stanach fizjologicznych. Przystosowanie organizmu do magazynowania i oszczędzania wody. Temperatura otoczenia a gospodarka wodna organizmu. Mechanizm pragnienia. Typy narządów wydalniczych. Wodniczki tętniące. Protonefrydia i metanefrydia. Cewki Malpighiego. Nerki kręgowców.
T-A-5Monitoring stanu zdrowia zwierząt i środowiska. Świadome i kierunkowe działanie modyfikujące czynniki środowiskowe najintensywniej oddziałujące na organizm zwierząt w danym ekosystemie. Inżynieria środowiskowa.
Metody nauczaniaM-4Dyskusja dydaktyczna
M-3Praca w grupach
M-2Prezentacje multimedialne z wykorzystaniem komputera i rzutnika
Sposób ocenyS-1Ocena formująca: Ocena aktywności studentów na zajęciach.
S-2Ocena podsumowująca: Pisemne zaliczenie ćwiczeń audytoryjnych
S-4Ocena formująca: Ocena za przygotowanie prezentacji multimedialnej oraz omówienia wybranego tematu zajęć audytoryjnych.
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Student nie potrafi wskazać różnic w czynności określonych narządów i układów poszczegolnych gatunków zwierząt. Student nie potrafi okreslić zmian przystosowawczych organizmów do życia w różnych warunkach środowiska. Student nie potrafi omowić wpływu środowiska zewnętrznego na organizm.
3,0Student potrafi wskazać kilka różnic w czynności określonych narządów i układów poszczegolnych gatunków zwierząt.
3,5Student potrafi wskazać kilka różnic w czynności określonych narządów i układów poszczegolnych gatunków zwierząt. Student potrafi określić wybrane zmiany przystosowawcze organizmów do życia w różnych warunkach środowiska.
4,0Student potrafi w stopniu dobrym wskazać różnic w czynności określonych narządów i układów poszczegolnych gatunków zwierząt. Student potrafi określić zmian przystosowawczych organizmów do życia w różnych warunkach środowiska.
4,5Student potrafi wskazać różnic w czynności określonych narządów i układów poszczegolnych gatunków zwierząt. Student potrafi określić zmiany przystosowawczych organizmów do życia w różnych warunkach środowiska.
5,0Student potrafi w stopniu bardzo dobrym wskazać różnic w czynności określonych narządów i układów poszczegolnych gatunków zwierząt. Student bardzo dobrze potrafi określić zmiany przystosowawczych organizmów do życia w różnych warunkach środowiska. Student bardzo dobrze potrafi omówić wpływu środowiska zewnętrznego na organizm.
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia sięBT_1A_BT-N-O6.1_K01Student ma otwartą i poszukującą postawę ogólnego i kierunkowego kształtowania i rozwijania własnej aktywności poznawczej w oparciu o różne naukowe źródła informacji.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówBT_1A_K05Wykazuje otwartość dla ogólnego i kierunkowego kształtowania i rozwijania własnej aktywności poznawczej w oparciu o różne źródła informacji naukowej; umie myśleć i działać w sposób przedsiębiorczy.
Cel przedmiotuC-1Zapoznanie studentów z adaptacyjnymi zmianami czynności narzadów i układów organizmów do życia w różnych warunkach środowiska. Przedstawienie studentom wpływu czynników środowiska zewnętrznego na organizmy żywe. Przedstawienie studentom zależności między przebiegiem procesów życiowych organizmów a zmianami zachodzącymi w środowisku zewnętrznym.
Treści programoweT-W-1Zmiany przystosowawcze organizmu do życia w różnych warunkach środowiska. Środowiskowe modyfikacje czynności komórek (np. produkcji enzymów, przekazywania informacji genetycznej, reaktywności receptorów).
T-W-2Adaptacyjne różnice w procesie pobierania tlenu i uwalniania dwutlenku węgla. Zwierzęta oddychające w wodzie, wentylacja skrzeli, wymiana gazowa a przepływ wody, przepływ przeciwprądowy. Rodzaje barwników oddechowych (hemocyjanina, hemerytryna, chlorokruoryna, hemoglobina). Wielkość i kształt krwinek czerwonych.
T-W-3Krążenie występujące u kręgowców. Przestrzenie wodne organizmu a objętość krwi. Typy układów krążenia (smoczkouste, ryby, ryby dwudyszne, płazy, gady, ptaki i ssaki). Krążenie występujące u bezkręgowców. Wielkość serca kręgowców, częstotliwość skurczów serca i pojemność minutowa.
T-W-4Istota termoregulacji zwierząt stałocieplnych. Mechanizmy termoregulacyjne u zwierząt zmiennocieplnych. Fizjologiczne skutki zmiany temperatury.Przyczyny śmierci cieplnej. Tolerancja na chłód i zamarzanie, odporność na zimno. Ekstremalne wartości temperatury: granice przeżywalności. Zwierzęta wytrzymałe na zamarzanie. Różnice geograficzne a adaptacja sezonowa. Aklimatyzacja termiczna a szybkość metabolizmu. Mechanizmy termoregulacyjne u noworodków różnych gatunków zwierząt (typ tyroksynowy, pośredni i noradrenalinowy noworodka). Hibernacja i estywacja.
T-W-5Definicja trucizny, wchłanianie, metabolizm i wydalanie substancji toksycznych. Skutki działania wybranych substancji toksycznych (azotany i azotyny, związki siarki i fluoru, metale ciężkie, herbicydy, fungicydy, defolianty). Czynniki toksyczne pojawiające się w związku działalnością człowieka. Wpływ zanieczyszczeń i skażeń środowiska na organizm. Chemizacja rolnictwa a zdrowie i produkcyjność zwierząt. Działanie promieni nadfioletowych na organizm, ochronna rola powłoki ozonowej.
T-A-1Możliwości adaptacyjne organizmu do życia w skrajnych warunkach środowiska. Skutki przekraczania granic przystosowania. Konsekwencje przekraczania granic przystosowania. Przykłady przekraczania granic przystosowania.
T-A-2Zwierzęta oddychające powietrzem, typy narządów oddechowych (skrzela, płuca, tchawki), rola skóry w oddychaniu. Zwierzęta nurkujące, ryby oddychające powietrzem, oddychanie zarodków i piskląt w jajach. Krzywe dysocjacji tlenu (wpływ temperatury, wpływ dwutlenku węgla i pH, wpływ fosforanów organicznych). Krzywa dysocjacji krwi płodowej. Wpływ wysokości n.p.m na krzywe dysocjacji tlenu. Transport dwutlenku węgla we krwi.
T-A-3Trawienie wewnątrz i zewnątrzkomórkowe, trawienie enzymatyczne, trawienie symbiotyczne. Koprofagia. Specyficzne potrzeby żywieniowe Ewolucyjne sposoby obrony przed pożarciem. Czy wosk jest dobrym pokarmem? Drewno jako pokarm. Trucizny roślinne. Tempo metaboliczne u różnych gatunków zwierząt. Magazynowanie energii w postaci glikogenu i tłuszczu. Wpływ stężenia tlenu na szybkość metabolizmu. Zmiany przystosowawcze do niskich stężeń tlenu. Metabolizm beztlenowy (glikoliza i inne szlaki metaboliczne).
T-A-4Rola wody w organizmie zwierząt. Bilans wodny w różnych okresach życia i stanach fizjologicznych. Przystosowanie organizmu do magazynowania i oszczędzania wody. Temperatura otoczenia a gospodarka wodna organizmu. Mechanizm pragnienia. Typy narządów wydalniczych. Wodniczki tętniące. Protonefrydia i metanefrydia. Cewki Malpighiego. Nerki kręgowców.
T-A-5Monitoring stanu zdrowia zwierząt i środowiska. Świadome i kierunkowe działanie modyfikujące czynniki środowiskowe najintensywniej oddziałujące na organizm zwierząt w danym ekosystemie. Inżynieria środowiskowa.
Metody nauczaniaM-4Dyskusja dydaktyczna
M-3Praca w grupach
Sposób ocenyS-1Ocena formująca: Ocena aktywności studentów na zajęciach.
S-4Ocena formująca: Ocena za przygotowanie prezentacji multimedialnej oraz omówienia wybranego tematu zajęć audytoryjnych.
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Student nie ma otwartej i poszukującej postawy ogólnego i kierunkowego kształtowania i rozwijania własnej aktywności poznawczej w oparciu o różne naukowe źródła informacji.
3,0Student w stopniu dostatetcznym ma otwartą i poszukującą postawę ogólnego i kierunkowego kształtowania i rozwijania własnej aktywności poznawczej w oparciu o różne naukowe źródła informacji.
3,5Student w stopniu wystarczającym ma otwartą i poszukującą postawę ogólnego i kierunkowego kształtowania i rozwijania własnej aktywności poznawczej w oparciu o różne naukowe źródła informacji.
4,0Student w stopniu dobrym ma otwartą i poszukującą postawę ogólnego i kierunkowego kształtowania i rozwijania własnej aktywności poznawczej w oparciu o różne naukowe źródła informacji.
4,5Student ma otwartą i poszukującą postawę ogólnego i kierunkowego kształtowania i rozwijania własnej aktywności poznawczej w oparciu o różne naukowe źródła informacji.
5,0Student w stopniu bardzo dobrym ma otwartą i poszukującą postawę ogólnego i kierunkowego kształtowania i rozwijania własnej aktywności poznawczej w oparciu o różne naukowe źródła informacji.