Wydział Nauk o Żywności i Rybactwa - Rybactwo (S1)
specjalność: Eksploatacja rybackich zasobów środowiska wodnego
Sylabus przedmiotu Biologia ryb:
Informacje podstawowe
| Kierunek studiów | Rybactwo | ||
|---|---|---|---|
| Forma studiów | studia stacjonarne | Poziom | pierwszego stopnia |
| Tytuł zawodowy absolwenta | inżynier | ||
| Obszary studiów | nauki rolnicze, leśne i weterynaryjne, studia inżynierskie | ||
| Profil | ogólnoakademicki | ||
| Moduł | — | ||
| Przedmiot | Biologia ryb | ||
| Specjalność | przedmiot wspólny | ||
| Jednostka prowadząca | Zakład Sozologii Wód | ||
| Nauczyciel odpowiedzialny | Agnieszka Rybczyk <Agnieszka.Rybczyk@zut.edu.pl> | ||
| Inni nauczyciele | Agnieszka Rybczyk <Agnieszka.Rybczyk@zut.edu.pl> | ||
| ECTS (planowane) | 5,0 | ECTS (formy) | 5,0 |
| Forma zaliczenia | egzamin | Język | polski |
| Blok obieralny | — | Grupa obieralna | — |
Formy dydaktyczne
Wymagania wstępne
| KOD | Wymaganie wstępne |
|---|---|
| W-1 | Znajomość podstaw hydrochemii, hydrobiologii oraz anatomii, embriologii, sysyematyki i fizjologii ryb. Znajomość podstaw obsługi komputera, programu MS Excel. |
Cele przedmiotu
| KOD | Cel modułu/przedmiotu |
|---|---|
| C-1 | Przedmiot ma na celu przedstawienie warunków życia ryb zasiedlających naturalne zbiorniki wodne. Przedmiot daje podstawy wiedzy o przebiegu procesów biologicznych na poziomie populacji rybnych i ichtiocenoz. Słuchacz poznaje nie tylko mechanizmy regulacji czynności zyciowych ryb, ale także ich związki ze środowiskiem. |
Treści programowe z podziałem na formy zajęć
| KOD | Treść programowa | Godziny |
|---|---|---|
| laboratoria | ||
| T-L-1 | Metodyka badania odżywiania się ryb. Określanie składu pokarmu wybranych gatunków ryb. | 6 |
| T-L-2 | Szcowanie racji dobowej. | 2 |
| T-L-3 | Zbieżność pokarmu, wybiórczość pokarmowa oraz zróżnicowanie pokarmu ryb. | 3 |
| T-L-4 | Oznaczanie wieku ryb na podstawie łusek. | 4 |
| T-L-5 | Oznaczanie wieku ryb na podstawie otolitów i kości. | 2 |
| T-L-6 | Obliczanie tempa wzrostu długości ryb na podstawie łusek metoda odczytów wstecznych. | 5 |
| T-L-7 | Obliczanie długości ryb metodą graficzną z uwzględnieniem poprawki promienia łuski (metoda wowka). | 2 |
| T-L-8 | Obliczanie tempa wzrostu długości ryb metodą Forda-Walforda. | 2 |
| T-L-9 | Obliczanie tempa wzrostu długości ryb metodą von Bertalanffy'ego. | 2 |
| T-L-10 | Obliczanie tempa wzrostu długości ryb metodą gompertza. | 2 |
| T-L-11 | Obliczanie tempa wzrostu długości ryb przy zastosowaniu wielomianu 2-go stopnia. | 2 |
| T-L-12 | Obliczanie tempa wzrostu długości ryb przy zastosowaniu zmodyfikowanej funkcji potęgowej. | 2 |
| T-L-13 | Zależność pomiędzy długością a masą ciała ryb. Tempo wzrostu masy. | 4 |
| T-L-14 | Obliczanie tempa wzrostu masy przy pomocy zmodyfikowanego równania von Bertalanffy'ego. | 2 |
| T-L-15 | Obliczanie plodności absolutnej ryb metodą wagową. | 2 |
| T-L-16 | Określanie stopnia rozwoju gonad według skali Maiera. | 3 |
| 45 | ||
| wykłady | ||
| T-W-1 | Ekologiczne znaczenie niektórych adaptacji morfologicznych. Wielkość i kształt ciała jako wyraz do zajmowanego środowiska. | 2 |
| T-W-2 | Formy ruchu. Sposoby i szybkość pływania. charakterystyka oporów. Adaptacje służące minimalizacji oprów. | 2 |
| T-W-3 | Struktura i funkcje ubarwienia. | 2 |
| T-W-4 | Formy i znaczenie przystosowawcze wewnątrzgatunkowych zbiorowości rybnych. | 2 |
| T-W-5 | Odżywianie się ryb. | 2 |
| T-W-6 | Dostępność i wybiórczość pokarmowa. Teoria optymalnego żeru. | 2 |
| T-W-7 | Międzygatunkowe i wewnątrz gatunkowe zależności pokarmowe. | 2 |
| T-W-8 | Bilans zużytkowania pokarmu, efektywność jego wykorzystania. | 2 |
| T-W-9 | Zarys metodologii określania wieku. | 2 |
| T-W-10 | Metody określania tempa wzrozstu długości i masy ciała. | 2 |
| T-W-11 | Matematyczne modele wzrostu. | 2 |
| T-W-12 | Dymorfizm i dychromatyzm płciowy. | 2 |
| T-W-13 | Tarło, jego przebieg i terminy. | 2 |
| T-W-14 | Płodność absolutna, populacyjna i gatunkowa. | 2 |
| T-W-15 | Wędrówki ryb. | 2 |
| 30 | ||
Obciążenie pracą studenta - formy aktywności
| KOD | Forma aktywności | Godziny |
|---|---|---|
| laboratoria | ||
| A-L-1 | Uczestnictwo w zajęciach. | 45 |
| A-L-2 | Przygotowanie się do kolokwiów. | 15 |
| A-L-3 | Studiowanie literatury. | 10 |
| A-L-4 | Konsultacje z nauczycielem. | 10 |
| A-L-5 | Samodzielne opracowaywanie wyników otrzymanych na ćwiczeniach laboratoryjnych. | 10 |
| 90 | ||
| wykłady | ||
| A-W-1 | Uczestnictwo w zajęciach. | 30 |
| A-W-2 | Studiowanie litaratury przedmiotu. | 10 |
| A-W-3 | Udział w konsultacjach. | 5 |
| A-W-4 | Przygotowanie do zaliczenia przedmiotu. | 15 |
| 60 | ||
Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne
| KOD | Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne |
|---|---|
| M-1 | Metody praktyczne: ćwiczenia laboratoryjne. |
| M-2 | Metody podające: wykład informacyjny z elementami pogadanki z użyciem projektora multimedialnego |
| M-3 | Metody praktyczne: ćwiczenia laboratoryjne |
| M-4 | Metody podające: objaśnienie, opis |
| M-5 | Metody podajace: wykład informacyjny z uzyciem projektora multimedialnego. |
Sposoby oceny
| KOD | Sposób oceny |
|---|---|
| S-1 | Ocena formująca: Ocena za aktywność na ćwiczeniach laboratoryjnych. |
| S-2 | Ocena formująca: Kolokwium cząstkowe z ćwiczeń labolatoryjnych. |
| S-3 | Ocena podsumowująca: Kolokwium końcowe z ćwiczeń laboratoryjnych. |
| S-4 | Ocena podsumowująca: Końcowy egzamin pisemny z części wykładowej. |
Zamierzone efekty kształcenia - wiedza
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| RYB_1A_C2_W01 Student posiada wiedzę dotyczącą problematyki przedmiotu, powiązaną z pokrewnymi dziedzinami ichtiologii i ekologii. Posiada wiedzę na temat zastosowania badań ichtiobiologicznych w rybołówstwie, ich przydatność dla teorii połowów i dla szacowania zasobow ryb. Słuchaczowi znana jest takze charakterystyka procesu odzywiania się ryb i innych funkcji życiowych w świetle podstawowych pojęć ekologicznych. Opanował zarys metodologii okreslania wieku, obliczania tempa wzrostu różnymi metodami. | RYB_1A_W05, RYB_1A_W12 | — | — | C-1 | T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-4, T-W-5, T-W-6, T-W-7, T-W-9, T-W-10, T-W-11, T-W-13, T-W-15 | M-1 | S-1, S-2, S-3 |
Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| RYB_1A_C2_U01 W wyniku przeprowadzonych zajęć student zna metodykę badania składu pokarmu i intensywności żerowania ryb. Potrafi obliczyć racje dobowe dwoma metodami. Samodzielnie przeprowadzi analizę przewodów pokarmowych oraz opracuje wyniki. Potrafi obliczyć wskaźniki zbiezności i wybiórczości pokarmowej, oznaczyć wiek ryb na podstawie otolitow, łusek i kości. Posiada umiejętność wykonania pomiarów łusek a takżeobliczyć tempo wzrostu długości i masy ryb. Potrafi statystycznie i graficznie opracować otrzymany materiał. | RYB_1A_U06, RYB_1A_U10 | — | — | C-1 | T-W-5, T-W-8, T-W-9, T-W-10, T-W-11 | M-1 | S-1, S-2, S-3 |
Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| RYB_1A_C2_K01 W wyniku przeprowadzonych zajęć student potrafi samodzielnie wykonywać analizy i doświadczenia biologiczne. Potrafi samodzielnie opracować otrzymane wyniki przy pomocy programów komputerowych. Jest w stanie dobierać odpowiednie formuły do obliczania różnych parametrów. Uzyskane wyniki potrafi samodzielnie opisać, podsumować a także wyciągnąć wnioski. | RYB_1A_K04 | — | — | C-1 | T-W-4, T-W-5, T-W-6, T-W-8, T-W-9, T-W-10, T-W-11, T-W-14 | M-1 | S-1, S-2, S-3 |
Kryterium oceny - wiedza
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| RYB_1A_C2_W01 Student posiada wiedzę dotyczącą problematyki przedmiotu, powiązaną z pokrewnymi dziedzinami ichtiologii i ekologii. Posiada wiedzę na temat zastosowania badań ichtiobiologicznych w rybołówstwie, ich przydatność dla teorii połowów i dla szacowania zasobow ryb. Słuchaczowi znana jest takze charakterystyka procesu odzywiania się ryb i innych funkcji życiowych w świetle podstawowych pojęć ekologicznych. Opanował zarys metodologii okreslania wieku, obliczania tempa wzrostu różnymi metodami. | 2,0 | |
| 3,0 | Opanował 60 % treści programowych. | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 |
Kryterium oceny - umiejętności
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| RYB_1A_C2_U01 W wyniku przeprowadzonych zajęć student zna metodykę badania składu pokarmu i intensywności żerowania ryb. Potrafi obliczyć racje dobowe dwoma metodami. Samodzielnie przeprowadzi analizę przewodów pokarmowych oraz opracuje wyniki. Potrafi obliczyć wskaźniki zbiezności i wybiórczości pokarmowej, oznaczyć wiek ryb na podstawie otolitow, łusek i kości. Posiada umiejętność wykonania pomiarów łusek a takżeobliczyć tempo wzrostu długości i masy ryb. Potrafi statystycznie i graficznie opracować otrzymany materiał. | 2,0 | |
| 3,0 | Student poprawnie wykonuje zaledwie niektóre zadania. Opanował 60 % treści programowych. | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 |
Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| RYB_1A_C2_K01 W wyniku przeprowadzonych zajęć student potrafi samodzielnie wykonywać analizy i doświadczenia biologiczne. Potrafi samodzielnie opracować otrzymane wyniki przy pomocy programów komputerowych. Jest w stanie dobierać odpowiednie formuły do obliczania różnych parametrów. Uzyskane wyniki potrafi samodzielnie opisać, podsumować a także wyciągnąć wnioski. | 2,0 | |
| 3,0 | Student wykazuje się bierną postawą w procesie nauki. Opanował 60 % treści programowych. | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 |
Literatura podstawowa
- Opuszyński Karol, Podstawy biologii ryb, PWRiL, Warszawa, 1979
- Krebs Charles J., Ekologia, PWN, Warszawa, 1997
- Załachowski Włodzimierz, Ryby, PWN, Warszawa, 1997
- Shelby D. Gerking, Feeding ecology of Fish, ACADEMIC PRESS, San Diego, 1994
- Pitcher Tony, Behaviour of Teleost Fishes, Chapman&Hall, London, 1997
- Jobling Malcolm, Environmental Biology of Fishes, Chapman&Hall, London, 1995
Literatura dodatkowa
- Szypuła J., Więski K., Rybczyk A., Ćwiczenia z biologii ryb z wykorzystaniem arkusza MS Excel, Akademia Rolnicza w Szczecinie, Szczecin, 2001
- Heese T., Optymalizacja metody okreslania tempa wzrostu ryb za pomocą odczytów wstecznych, Wyż.Szk.Inż., Koszalin, 1992
- Nagięć M., Murawska E., Wiek i wzrost ryb. Budowa łuski., Akad. Rol.-Tech., Olsztyn, 1992