Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Wydział Kształtowania Środowiska i Rolnictwa - Ochrona środowiska (S1)

Sylabus przedmiotu Produkcja biomasy na cele energetyczne:

Informacje podstawowe

Kierunek studiów Ochrona środowiska
Forma studiów studia stacjonarne Poziom pierwszego stopnia
Tytuł zawodowy absolwenta inżynier
Obszary studiów nauki rolnicze, leśne i weterynaryjne, studia inżynierskie
Profil ogólnoakademicki
Moduł
Przedmiot Produkcja biomasy na cele energetyczne
Specjalność przedmiot wspólny
Jednostka prowadząca Katedra Agroinżynierii
Nauczyciel odpowiedzialny Marek Bury <Marek.Bury@zut.edu.pl>
Inni nauczyciele Marek Bury <Marek.Bury@zut.edu.pl>, Grzegorz Hury <Grzegorz.Hury@zut.edu.pl>
ECTS (planowane) 3,0 ECTS (formy) 3,0
Forma zaliczenia zaliczenie Język polski
Blok obieralny 9 Grupa obieralna 3

Formy dydaktyczne

Forma dydaktycznaKODSemestrGodzinyECTSWagaZaliczenie
ćwiczenia audytoryjneA5 15 1,00,50zaliczenie
wykładyW5 20 2,00,50zaliczenie

Wymagania wstępne

KODWymaganie wstępne
W-1Podstawowa wiedza z zakresu botaniki, fizjologii roślin, gleboznawstwa

Cele przedmiotu

KODCel modułu/przedmiotu
C-1Głównym celem zajęć jest przekazanie studentom podstawowej wiedzy z zakresu uprawy roślin będących źródłem biomasy przeznaczonej na cele energetyczne, w tym zapoznanie studentów z biologią najważniejszych gatunków roślin rolniczych uprawianych w Polsce, wpływie warunków agroekologicznych na wielkość i zmienność uzyskiwanych plonów. Przedstawienie studentom podstawowej technologii uprawy, nawożenia i prowadzenia plantacji.

Treści programowe z podziałem na formy zajęć

KODTreść programowaGodziny
ćwiczenia audytoryjne
T-A-1Wiadomości wprowadzające, definicje pojęć rolniczych i energetycznych1
T-A-2Przedstawienie i porównanie wartości energetycznej (opałowej) różnych nośników energii, podział roślin uprawnych pod względem botanicznym i rolniczym, wykorzystywanych na cele energetyczne.1
T-A-3Topinambur jako surowiec do produkcji biomasy. Znaczenie gospodarcze i wykorzystanie topinamburu. Skład chemiczny i kierunki użytkowania. Kierunki hodowli. Biologia rozwoju. Wartość energetyczna plonu. Wymagania glebowe, wodne i cieplne. Przygotowanie stanowiska w zmianowaniu i uprawa roli. Sadzenie. Nawożenie i zabiegi pielęgnacyjne. Zwalczanie chwastów, szkodników i chorób. Plon i jego jakość. Termin i technika zbioru.2
T-A-4Rośliny zbożowe (owies, żyto, kukurydza) jako surowiec do produkcji biomasy. Znaczenie gospodarcze i wykorzystanie zbóż. Skład chemiczny i kierunki użytkowania (ziarno, słoma). Kierunki hodowli. Biologia rozwoju. Wartość energetyczna plonu. Wymagania glebowe, wodne i cieplne. Przygotowanie stanowiska w zmianowaniu i uprawa roli. Siew. Nawożenie i zabiegi pielęgnacyjne. Zwalczanie chwastów, szkodników i chorób. Plon i jego jakość. Termin i technika zbioru.4
T-A-5Rzepak i inne oleiste jako surowiec do produkcji biomasy. Znaczenie gospodarcze i wykorzystanie roślin oleistych. Skład chemiczny i kierunki użytkowania. Kierunki hodowli. Biologia rozwoju. Wartość energetyczna plonu. Wymagania glebowe, wodne i cieplne. Przygotowanie stanowiska w zmianowaniu i uprawa roli. Siew. Nawożenie i zabiegi pielęgnacyjne. Zwalczanie chwastów, szkodników i chorób. Plon i jego jakość. Termin i technika zbioru.2
T-A-6Ślazowiec pensylwański jako surowiec do produkcji biomasy. Znaczenie gospodarcze i wykorzystanie ślazowca. Skład chemiczny i kierunki użytkowania. Kierunki hodowli. Biologia rozwoju. Wartość energetyczna plonu. Wymagania glebowe, wodne i cieplne. Przygotowanie stanowiska w zmianowaniu i uprawa roli. Sadzenie lub siew. Nawożenie i zabiegi pielęgnacyjne. Zwalczanie chwastów, szkodników i chorób. Plon i jego jakość. Termin i technika zbioru.2
T-A-7Wieloletnie trawy jako surowiec do produkcji biomasy. Znaczenie gospodarcze i wykorzystanie rozplenicy, spartiny, mozgi. Skład chemiczny i kierunki użytkowania. Kierunki hodowli. Biologia rozwoju. Wartość energetyczna plonu. Wymagania glebowe, wodne i cieplne. Przygotowanie stanowiska w zmianowaniu i uprawa roli. Sadzenie. Nawożenie i zabiegi pielęgnacyjne. Zwalczanie chwastów, szkodników i chorób. Plon i jego jakość. Termin i technika zbioru.3
15
wykłady
T-W-1Polityka energetyczna Unii Europejskiej oraz jej uwarunkowania. Światowe zasoby surowców energetycznych (kopalnych) Wykorzystanie energii. Struktura produkcji energii pierwotnej.2
T-W-2Charakterystyka odnawialnych źródeł energii. Podstawowa terminologia w produkcji roślin energetycznych. Specyficzne cechy i uwarunkowania produkcji roślin energetycznych, znaczenie gospodarcze. Definicja biomasy i biopaliwa.2
T-W-3Energia Biomasy. Zasoby energetyczne biomasy i ich rozmieszczenie. Drewno. Słoma.2
T-W-4Siedlisko roślin energetycznych. Pochodzenie i wymagania w stosunku do siedliska, w tym w szczególności do gleby, wody (opadów) i temperatury. Wpływ czynników na roślinę oraz możliwości ich regulowania przez człowieka. Kompleksowe oddziaływanie czynników siedliska na wielkość i jakość plonów ze szczególnym uwzględnieniem wartości opałowej. Kierunki wykorzystania.2
T-W-5Ogólne zasady uprawy roli i roślin. Ocena i wybór stanowiska, określenie zasobności i pH, ocena zachwaszczenia, przygotowanie stanowiska, nawożenie organiczne i mineralne, podstawowa uprawa roli, sposoby zakładania plantacji (sadzenie lub siew), pielęgnacja, przygotowanie do zbioru i zbiór. Postępowanie w następnym roku.2
T-W-6Znaczenie gospodarcze i wykorzystanie biomasy miskanta olbrzymiego (Miscanthus sinensis x giganteus), chińskiego (Miscanthus sinensis) i cukrowego (Miscanthus sacchariflorus). Wymagania glebowe, wodne i termiczne miskanta. Przygotowanie stanowiska w zmianowaniu i uprawa roli do nasadzeń. Sadzenie z sadzonek in vitro i z rizomów. Nawożenie i zabiegi pielęgnacyjne. Ograniczenie zachwaszczenia, populacji szkodników i chorób. Termin zbioru. Plon i jego jakość, wydajność energetyczna. Skutki źle i nieterminowo wykonanych zabiegów. Zbiór i narzędzia do zbioru.2
T-W-7Uprawa i wykorzystanie do produkcji biomasy kukurydzy, sorgo zwyczajnego (Sorghum bicolor), trawy sudańskiej (Sorghum sudanense) i ich meszańców. Wymagania glebowe, wodne i termiczne sorgo. Przygotowanie stanowiska w zmianowaniu i uprawa roli do siewu. Termin i ilość wysiewu. Nawożenie i zabiegi pielęgnacyjne. Zwalczanie chwastów, szkodników i chorób. Plon i jego jakość, wydajność energetyczna. Skutki źle i nieterminowo wykonanych zabiegów. Zbiór i narzędzia do zbioru.2
T-W-8Znaczenie gospodarcze i wykorzystanie biomasy rdestu ostrokończystego (Reynoutria cuspidatum) i sachalińskiego (Reynoutria Sachalinensis). Wymagania glebowe, wodne i termiczne rdestowca. Przygotowanie stanowiska w zmianowaniu i uprawa roli do nasadzeń. Sadzenie z sadzonek in vitro i z rizomów. Nawożenie i zabiegi pielęgnacyjne. Ograniczenie zachwaszczenia, populacji szkodników i chorób. Plon i jego jakość, wydajność energetyczna. Skutki źle i nieterminowo wykonanych zabiegów. Zbiór i narzędzia do zbioru.2
T-W-9Znaczenie gospodarcze i wykorzystanie biomasy wierzby energetycznej (Salix viminalis). Wymagania glebowe, wodne i termiczne wierzby. Przygotowanie stanowiska w zmianowaniu i uprawa roli do nasadzeń. Sadzenie z sadzonek in vitro i ze sztobrów. Nawożenie i zabiegi pielęgnacyjne. Ograniczenie zachwaszczenia, populacji szkodników i chorób. Plon i jego jakość, wydajność energetyczna. Skutki źle i nieterminowo wykonanych zabiegów. Termin zbioru i narzędzia do zbioru.2
T-W-10Znaczenie gospodarcze i wykorzystanie biomasy topoli (Populus sp.). Wymagania glebowe, wodne i termiczne topoli. Przygotowanie stanowiska w zmianowaniu i uprawa roli do nasadzeń. Sadzenie z sadzonek in vitro i z rizomów. Nawożenie i zabiegi pielęgnacyjne. Ograniczenie zachwaszczenia, populacji szkodników i chorób. Plon i jego jakość, wydajność energetyczna. Skutki źle i nieterminowo wykonanych zabiegów. Zbiór i narzędzia do zbioru.2
20

Obciążenie pracą studenta - formy aktywności

KODForma aktywnościGodziny
ćwiczenia audytoryjne
A-A-1Udział studenta w ćwiczeniach audytoryjnych15
A-A-2Samodzielne studiowanie tematyki ćwiczeń3
A-A-3Przygotowanie do zaliczenia (przygotowanie prezentacji multimedialnej)4
A-A-4Udział w konsultacjach przedmiotowych8
30
wykłady
A-W-1Udział studenta w wykładach20
A-W-2Samodzielne studiowanie tematyki wykładów15
A-W-3Przygotowanie do zaliczenia treści programowych wykładów15
A-W-4Udział w konsultacjach przedmiotowych10
60

Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne

KODMetoda nauczania / narzędzie dydaktyczne
M-1Wykład informacyjny prezentujący zagadnienia teoretyczne
M-2Prezentacje multimedialne
M-3dyskusja, objaśnienia lub wyjaśnienia

Sposoby oceny

KODSposób oceny
S-1Ocena podsumowująca: Prezentacja, projekt

Zamierzone efekty kształcenia - wiedza

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
OS_1A_O09-3_W01
W zakresie wiedzy student zna podstawowe technologie uprawy roślin przeznaczonych do produkcji biomasy, potrafi wykorzystać ich potencjał prowadząc zrównoważoną gospodarkę środkami produkcji. Student potrafi ocenić zagrożenia środowiska spowodowane wykorzystaniem odpadów do nawożenia, wytłumaczyć problemy z ich stosowaniem oraz dba o bioróżnorodność biologiczną
OS_1A_W07, OS_1A_W08C-1T-A-3, T-A-4, T-W-7, T-W-4, T-W-10, T-W-9, T-W-5, T-W-6M-1, M-2S-1

Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
OS_1A_O09-3_U01
Student potrafi uzyskać potrzebne informacje na temat produkcji biomasy roślinnej z różnych źródeł literaturowych. Student potrafi analizować i weryfikować uzyskane dane liczbowe odnośnie np. wielkości uzyskiwanego plonu biomasy z jednostki powierzchni. Student umie dobierać gatunki roślin energetycznych do różnych warunków siedliskowych. Potrafi zaplanować produkcję określonej biomasy.
OS_1A_U01, OS_1A_U05, OS_1A_U07C-1T-W-1, T-W-2, T-W-6M-3, M-2S-1

Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
OS_1A_O09-3_K01
Student wykazuje zrozumienie podstawowych procesów wpływających na uprawę roślin energetycznych jako źródła biomasy
OS_1A_K01, OS_1A_K03, OS_1A_K07C-1T-A-2, T-W-4, T-W-1, T-W-2, T-W-5, T-W-3M-2S-1

Kryterium oceny - wiedza

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
OS_1A_O09-3_W01
W zakresie wiedzy student zna podstawowe technologie uprawy roślin przeznaczonych do produkcji biomasy, potrafi wykorzystać ich potencjał prowadząc zrównoważoną gospodarkę środkami produkcji. Student potrafi ocenić zagrożenia środowiska spowodowane wykorzystaniem odpadów do nawożenia, wytłumaczyć problemy z ich stosowaniem oraz dba o bioróżnorodność biologiczną
2,0Student nie zna podstawowych pojęć podanych na wykładach i ćwiczeniach audytoryjnych
3,0Student zna niektóre podstawowe pojęcia, poprawne definiuje niektóre z nich
3,5Student zna podstawowe pojęcia, lecz nie w pełni wykazuje zależności pomiędzy nimi, potrafi rozpoznać podstawowe gatunki roślin energetycznych
4,0Student zna podstawowe pojęcia i potrafi w analityczny sposób je porównać, potrafi rozpoznać większość omawianych gatunków roślin energetycznych
4,5Student potrafi wykorzystać wszystkie podane na wykładach pojęcia i potrafi wskazać zależności pomiędzy nimi, potrafi rozpoznać wszystkie gatunki roślin energetycznych
5,0student potrafi wykorzystać wszystkie podane pojęcia, wskazać zależności pomiędzy nimi oraz podać uzasadnienie wyboru, potrafi rozpoznać wszystkie gatunki roślin energetycznych i wskazać główne różnice w technologii uprawy

Kryterium oceny - umiejętności

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
OS_1A_O09-3_U01
Student potrafi uzyskać potrzebne informacje na temat produkcji biomasy roślinnej z różnych źródeł literaturowych. Student potrafi analizować i weryfikować uzyskane dane liczbowe odnośnie np. wielkości uzyskiwanego plonu biomasy z jednostki powierzchni. Student umie dobierać gatunki roślin energetycznych do różnych warunków siedliskowych. Potrafi zaplanować produkcję określonej biomasy.
2,0Student nie potrafi dobrać gatunków roślin rolniczych przeznaczonych do produkcji biomasy do warunków siedliskowych
3,0Student potrafi dobrać niektóre gatunki roślin rolniczych przeznaczonych do produkcji biomasy do warunków siedliskowych
3,5Student potrafi dobrać niektóre gatunki roślin rolniczych przeznaczonych do produkcji biomasy do warunków siedliskowych i zna ogólny schemat technologii uprawy
4,0Student potrafi dobrać gatunki roślin rolniczych przeznaczonych do produkcji biomasy do warunków siedliskowych i zna zasady poprawnej agrotechniki wybranych gatunków
4,5Student potrafi dobrać gatunki roślin rolniczych do warunków siedliskowych i zna zasady poprawnej agrotechniki większości poznanych gatunków
5,0Student potrafi dobrać gatunki roślin rolniczych do warunków siedliskowych i zna zasady poprawnej agrotechniki wszystkich poznanych gatunków

Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
OS_1A_O09-3_K01
Student wykazuje zrozumienie podstawowych procesów wpływających na uprawę roślin energetycznych jako źródła biomasy
2,0Student nie wykazuje zrozumienia podstawowych procesów wpływających na uprawę roślin energetycznych
3,0Student wykazuje zrozumienia niektórych z podstawowych procesów wpływających na uprawę roślin do produkcji biomasy
3,5Student wykazuje zrozumienia większości podstawowych procesów wpływających na uprawę roślin energetycznych
4,0Student wykazuje zrozumienia podstawowych procesów wpływających na uprawę roślin energetycznych i zna podstawy agrotechniki
4,5Student wykazuje zrozumienia podstawowych procesów wpływających na uprawę roślin do produkcji biomasy i zna agrotechnikę głównych gatunków roślin energetycznych
5,0Student wykazuje zrozumienia podstawowych procesów wpływających na uprawę roślin energetycznych i zna agrotechnikę większości gatunków roślin i jej wpływ na wielkość i jakość plonu

Literatura podstawowa

  1. Kościk B., Rośliny energetyczne., Wydawnictwo AR Lublin, Lublin, 2003
  2. Czyż H., Bury M., Walory wierzby krzewiastej i możliwości wykorzystania jej jako źródła biomasy., Wydawnictwo Hogben, Szczecin, 2005, s. 55-64., Lewandowski. P. (red.) Energia odnawialna na Pomorzu Zachodnim. Energia z biomasy szansą na rozwój. Uwarunkowania i prognozy.
  3. Czyż H., Bury M., Możliwości uprawy ślazowca pensylwańskiego (Sida hermaphrodita Rusby) na gruntach ornych wyłączonych z użytkowania rolniczego., Wydawnictwo Hogben, Szczecin, 2006, s. 237-249., Lewandowski. P. (red.) Produkcja energii z surowców odnawialnych na Pomorzu Zachodnim.
  4. Boelcke B., Bury M., Produkcja drewna energetycznego na gruntach ornych – wyniki badań z terenu północno-wschodnich Niemiec, Wydawnictwo Politechniki Koszalińskiej, Koszalin, 2006, Koszalińskie Studia i Materiały, z. 9, s. 109-118.
  5. Bury M., Wstępne wyniki badań nad uprawą miskanta chińskiego (Miscanthus sinensis) i miskanta olbrzymiego (Miscanthus x giganteus Greef et Deu.) w warunkach Pomorza Zachodniego., Wydawnictwo Hogben, Szczecin, 2007, Lewandowski P. (red.) Energia odnawialna na Pomorzu Zachodnim. Wykorzystanie zielonej energii – szanse i zagrożenia]. 237–248.
  6. Bury M., Jäger F., Sorgo – nowa roślina pastewna i źródło energii odnawialnej w Europie Środkowej., Wyd. Intro-Druk Koszalin, Koszalin, 2011, s. 251-266., M. Jasiulewicz (red.) Wykorzystanie biomasy w energetyce – aspekty ekonomiczne i ekologiczne

Literatura dodatkowa

  1. Rudzka J., Nowe rośliny uprawne na cele spożywcze, przemysłowe i jako odnawialne źródła energii., Wydawnictwo SGGW, Warszawa, 1996
  2. Borkowska H., Styk B., Ślazowiec pensylwański (Sida hermaphrodita Rusby). Uprawa i wykorzystanie., Wydawnictwo AR Lublin, Lublin, 1997
  3. Gradziuk P., Biopaliwa, Wydawnictwo Wieś Jutra, Warszawa, 2003

Treści programowe - ćwiczenia audytoryjne

KODTreść programowaGodziny
T-A-1Wiadomości wprowadzające, definicje pojęć rolniczych i energetycznych1
T-A-2Przedstawienie i porównanie wartości energetycznej (opałowej) różnych nośników energii, podział roślin uprawnych pod względem botanicznym i rolniczym, wykorzystywanych na cele energetyczne.1
T-A-3Topinambur jako surowiec do produkcji biomasy. Znaczenie gospodarcze i wykorzystanie topinamburu. Skład chemiczny i kierunki użytkowania. Kierunki hodowli. Biologia rozwoju. Wartość energetyczna plonu. Wymagania glebowe, wodne i cieplne. Przygotowanie stanowiska w zmianowaniu i uprawa roli. Sadzenie. Nawożenie i zabiegi pielęgnacyjne. Zwalczanie chwastów, szkodników i chorób. Plon i jego jakość. Termin i technika zbioru.2
T-A-4Rośliny zbożowe (owies, żyto, kukurydza) jako surowiec do produkcji biomasy. Znaczenie gospodarcze i wykorzystanie zbóż. Skład chemiczny i kierunki użytkowania (ziarno, słoma). Kierunki hodowli. Biologia rozwoju. Wartość energetyczna plonu. Wymagania glebowe, wodne i cieplne. Przygotowanie stanowiska w zmianowaniu i uprawa roli. Siew. Nawożenie i zabiegi pielęgnacyjne. Zwalczanie chwastów, szkodników i chorób. Plon i jego jakość. Termin i technika zbioru.4
T-A-5Rzepak i inne oleiste jako surowiec do produkcji biomasy. Znaczenie gospodarcze i wykorzystanie roślin oleistych. Skład chemiczny i kierunki użytkowania. Kierunki hodowli. Biologia rozwoju. Wartość energetyczna plonu. Wymagania glebowe, wodne i cieplne. Przygotowanie stanowiska w zmianowaniu i uprawa roli. Siew. Nawożenie i zabiegi pielęgnacyjne. Zwalczanie chwastów, szkodników i chorób. Plon i jego jakość. Termin i technika zbioru.2
T-A-6Ślazowiec pensylwański jako surowiec do produkcji biomasy. Znaczenie gospodarcze i wykorzystanie ślazowca. Skład chemiczny i kierunki użytkowania. Kierunki hodowli. Biologia rozwoju. Wartość energetyczna plonu. Wymagania glebowe, wodne i cieplne. Przygotowanie stanowiska w zmianowaniu i uprawa roli. Sadzenie lub siew. Nawożenie i zabiegi pielęgnacyjne. Zwalczanie chwastów, szkodników i chorób. Plon i jego jakość. Termin i technika zbioru.2
T-A-7Wieloletnie trawy jako surowiec do produkcji biomasy. Znaczenie gospodarcze i wykorzystanie rozplenicy, spartiny, mozgi. Skład chemiczny i kierunki użytkowania. Kierunki hodowli. Biologia rozwoju. Wartość energetyczna plonu. Wymagania glebowe, wodne i cieplne. Przygotowanie stanowiska w zmianowaniu i uprawa roli. Sadzenie. Nawożenie i zabiegi pielęgnacyjne. Zwalczanie chwastów, szkodników i chorób. Plon i jego jakość. Termin i technika zbioru.3
15

Treści programowe - wykłady

KODTreść programowaGodziny
T-W-1Polityka energetyczna Unii Europejskiej oraz jej uwarunkowania. Światowe zasoby surowców energetycznych (kopalnych) Wykorzystanie energii. Struktura produkcji energii pierwotnej.2
T-W-2Charakterystyka odnawialnych źródeł energii. Podstawowa terminologia w produkcji roślin energetycznych. Specyficzne cechy i uwarunkowania produkcji roślin energetycznych, znaczenie gospodarcze. Definicja biomasy i biopaliwa.2
T-W-3Energia Biomasy. Zasoby energetyczne biomasy i ich rozmieszczenie. Drewno. Słoma.2
T-W-4Siedlisko roślin energetycznych. Pochodzenie i wymagania w stosunku do siedliska, w tym w szczególności do gleby, wody (opadów) i temperatury. Wpływ czynników na roślinę oraz możliwości ich regulowania przez człowieka. Kompleksowe oddziaływanie czynników siedliska na wielkość i jakość plonów ze szczególnym uwzględnieniem wartości opałowej. Kierunki wykorzystania.2
T-W-5Ogólne zasady uprawy roli i roślin. Ocena i wybór stanowiska, określenie zasobności i pH, ocena zachwaszczenia, przygotowanie stanowiska, nawożenie organiczne i mineralne, podstawowa uprawa roli, sposoby zakładania plantacji (sadzenie lub siew), pielęgnacja, przygotowanie do zbioru i zbiór. Postępowanie w następnym roku.2
T-W-6Znaczenie gospodarcze i wykorzystanie biomasy miskanta olbrzymiego (Miscanthus sinensis x giganteus), chińskiego (Miscanthus sinensis) i cukrowego (Miscanthus sacchariflorus). Wymagania glebowe, wodne i termiczne miskanta. Przygotowanie stanowiska w zmianowaniu i uprawa roli do nasadzeń. Sadzenie z sadzonek in vitro i z rizomów. Nawożenie i zabiegi pielęgnacyjne. Ograniczenie zachwaszczenia, populacji szkodników i chorób. Termin zbioru. Plon i jego jakość, wydajność energetyczna. Skutki źle i nieterminowo wykonanych zabiegów. Zbiór i narzędzia do zbioru.2
T-W-7Uprawa i wykorzystanie do produkcji biomasy kukurydzy, sorgo zwyczajnego (Sorghum bicolor), trawy sudańskiej (Sorghum sudanense) i ich meszańców. Wymagania glebowe, wodne i termiczne sorgo. Przygotowanie stanowiska w zmianowaniu i uprawa roli do siewu. Termin i ilość wysiewu. Nawożenie i zabiegi pielęgnacyjne. Zwalczanie chwastów, szkodników i chorób. Plon i jego jakość, wydajność energetyczna. Skutki źle i nieterminowo wykonanych zabiegów. Zbiór i narzędzia do zbioru.2
T-W-8Znaczenie gospodarcze i wykorzystanie biomasy rdestu ostrokończystego (Reynoutria cuspidatum) i sachalińskiego (Reynoutria Sachalinensis). Wymagania glebowe, wodne i termiczne rdestowca. Przygotowanie stanowiska w zmianowaniu i uprawa roli do nasadzeń. Sadzenie z sadzonek in vitro i z rizomów. Nawożenie i zabiegi pielęgnacyjne. Ograniczenie zachwaszczenia, populacji szkodników i chorób. Plon i jego jakość, wydajność energetyczna. Skutki źle i nieterminowo wykonanych zabiegów. Zbiór i narzędzia do zbioru.2
T-W-9Znaczenie gospodarcze i wykorzystanie biomasy wierzby energetycznej (Salix viminalis). Wymagania glebowe, wodne i termiczne wierzby. Przygotowanie stanowiska w zmianowaniu i uprawa roli do nasadzeń. Sadzenie z sadzonek in vitro i ze sztobrów. Nawożenie i zabiegi pielęgnacyjne. Ograniczenie zachwaszczenia, populacji szkodników i chorób. Plon i jego jakość, wydajność energetyczna. Skutki źle i nieterminowo wykonanych zabiegów. Termin zbioru i narzędzia do zbioru.2
T-W-10Znaczenie gospodarcze i wykorzystanie biomasy topoli (Populus sp.). Wymagania glebowe, wodne i termiczne topoli. Przygotowanie stanowiska w zmianowaniu i uprawa roli do nasadzeń. Sadzenie z sadzonek in vitro i z rizomów. Nawożenie i zabiegi pielęgnacyjne. Ograniczenie zachwaszczenia, populacji szkodników i chorób. Plon i jego jakość, wydajność energetyczna. Skutki źle i nieterminowo wykonanych zabiegów. Zbiór i narzędzia do zbioru.2
20

Formy aktywności - ćwiczenia audytoryjne

KODForma aktywnościGodziny
A-A-1Udział studenta w ćwiczeniach audytoryjnych15
A-A-2Samodzielne studiowanie tematyki ćwiczeń3
A-A-3Przygotowanie do zaliczenia (przygotowanie prezentacji multimedialnej)4
A-A-4Udział w konsultacjach przedmiotowych8
30
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - wykłady

KODForma aktywnościGodziny
A-W-1Udział studenta w wykładach20
A-W-2Samodzielne studiowanie tematyki wykładów15
A-W-3Przygotowanie do zaliczenia treści programowych wykładów15
A-W-4Udział w konsultacjach przedmiotowych10
60
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaOS_1A_O09-3_W01W zakresie wiedzy student zna podstawowe technologie uprawy roślin przeznaczonych do produkcji biomasy, potrafi wykorzystać ich potencjał prowadząc zrównoważoną gospodarkę środkami produkcji. Student potrafi ocenić zagrożenia środowiska spowodowane wykorzystaniem odpadów do nawożenia, wytłumaczyć problemy z ich stosowaniem oraz dba o bioróżnorodność biologiczną
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOS_1A_W07Zna podstawy metod, technik technologii pozwalających kształtować potencjał przyrody w celu poprawy jakości życia człowieka. Zna narzędzia i materiały pozwalające wykorzystać i kształtować potencjał przyrody w celu poprawy jakości życia człowieka. Rozróżnia typowe technologie inżynierskie w zakresie ochrony i kształtowania środowiska.
OS_1A_W08Ma wiedzę o roli i znaczeniu środowiska przyrodniczego, zna zasady zrównoważonego użytkowania środowiska z uwzględnieniem dbałości o różnorodność biologiczną oraz ma wiedzę o zagrożeniach środowiska przyrodniczego. Zna typowe technologie inżynierskie w zakresie ochrony i kształtowania środowiska.
Cel przedmiotuC-1Głównym celem zajęć jest przekazanie studentom podstawowej wiedzy z zakresu uprawy roślin będących źródłem biomasy przeznaczonej na cele energetyczne, w tym zapoznanie studentów z biologią najważniejszych gatunków roślin rolniczych uprawianych w Polsce, wpływie warunków agroekologicznych na wielkość i zmienność uzyskiwanych plonów. Przedstawienie studentom podstawowej technologii uprawy, nawożenia i prowadzenia plantacji.
Treści programoweT-A-3Topinambur jako surowiec do produkcji biomasy. Znaczenie gospodarcze i wykorzystanie topinamburu. Skład chemiczny i kierunki użytkowania. Kierunki hodowli. Biologia rozwoju. Wartość energetyczna plonu. Wymagania glebowe, wodne i cieplne. Przygotowanie stanowiska w zmianowaniu i uprawa roli. Sadzenie. Nawożenie i zabiegi pielęgnacyjne. Zwalczanie chwastów, szkodników i chorób. Plon i jego jakość. Termin i technika zbioru.
T-A-4Rośliny zbożowe (owies, żyto, kukurydza) jako surowiec do produkcji biomasy. Znaczenie gospodarcze i wykorzystanie zbóż. Skład chemiczny i kierunki użytkowania (ziarno, słoma). Kierunki hodowli. Biologia rozwoju. Wartość energetyczna plonu. Wymagania glebowe, wodne i cieplne. Przygotowanie stanowiska w zmianowaniu i uprawa roli. Siew. Nawożenie i zabiegi pielęgnacyjne. Zwalczanie chwastów, szkodników i chorób. Plon i jego jakość. Termin i technika zbioru.
T-W-7Uprawa i wykorzystanie do produkcji biomasy kukurydzy, sorgo zwyczajnego (Sorghum bicolor), trawy sudańskiej (Sorghum sudanense) i ich meszańców. Wymagania glebowe, wodne i termiczne sorgo. Przygotowanie stanowiska w zmianowaniu i uprawa roli do siewu. Termin i ilość wysiewu. Nawożenie i zabiegi pielęgnacyjne. Zwalczanie chwastów, szkodników i chorób. Plon i jego jakość, wydajność energetyczna. Skutki źle i nieterminowo wykonanych zabiegów. Zbiór i narzędzia do zbioru.
T-W-4Siedlisko roślin energetycznych. Pochodzenie i wymagania w stosunku do siedliska, w tym w szczególności do gleby, wody (opadów) i temperatury. Wpływ czynników na roślinę oraz możliwości ich regulowania przez człowieka. Kompleksowe oddziaływanie czynników siedliska na wielkość i jakość plonów ze szczególnym uwzględnieniem wartości opałowej. Kierunki wykorzystania.
T-W-10Znaczenie gospodarcze i wykorzystanie biomasy topoli (Populus sp.). Wymagania glebowe, wodne i termiczne topoli. Przygotowanie stanowiska w zmianowaniu i uprawa roli do nasadzeń. Sadzenie z sadzonek in vitro i z rizomów. Nawożenie i zabiegi pielęgnacyjne. Ograniczenie zachwaszczenia, populacji szkodników i chorób. Plon i jego jakość, wydajność energetyczna. Skutki źle i nieterminowo wykonanych zabiegów. Zbiór i narzędzia do zbioru.
T-W-9Znaczenie gospodarcze i wykorzystanie biomasy wierzby energetycznej (Salix viminalis). Wymagania glebowe, wodne i termiczne wierzby. Przygotowanie stanowiska w zmianowaniu i uprawa roli do nasadzeń. Sadzenie z sadzonek in vitro i ze sztobrów. Nawożenie i zabiegi pielęgnacyjne. Ograniczenie zachwaszczenia, populacji szkodników i chorób. Plon i jego jakość, wydajność energetyczna. Skutki źle i nieterminowo wykonanych zabiegów. Termin zbioru i narzędzia do zbioru.
T-W-5Ogólne zasady uprawy roli i roślin. Ocena i wybór stanowiska, określenie zasobności i pH, ocena zachwaszczenia, przygotowanie stanowiska, nawożenie organiczne i mineralne, podstawowa uprawa roli, sposoby zakładania plantacji (sadzenie lub siew), pielęgnacja, przygotowanie do zbioru i zbiór. Postępowanie w następnym roku.
T-W-6Znaczenie gospodarcze i wykorzystanie biomasy miskanta olbrzymiego (Miscanthus sinensis x giganteus), chińskiego (Miscanthus sinensis) i cukrowego (Miscanthus sacchariflorus). Wymagania glebowe, wodne i termiczne miskanta. Przygotowanie stanowiska w zmianowaniu i uprawa roli do nasadzeń. Sadzenie z sadzonek in vitro i z rizomów. Nawożenie i zabiegi pielęgnacyjne. Ograniczenie zachwaszczenia, populacji szkodników i chorób. Termin zbioru. Plon i jego jakość, wydajność energetyczna. Skutki źle i nieterminowo wykonanych zabiegów. Zbiór i narzędzia do zbioru.
Metody nauczaniaM-1Wykład informacyjny prezentujący zagadnienia teoretyczne
M-2Prezentacje multimedialne
Sposób ocenyS-1Ocena podsumowująca: Prezentacja, projekt
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Student nie zna podstawowych pojęć podanych na wykładach i ćwiczeniach audytoryjnych
3,0Student zna niektóre podstawowe pojęcia, poprawne definiuje niektóre z nich
3,5Student zna podstawowe pojęcia, lecz nie w pełni wykazuje zależności pomiędzy nimi, potrafi rozpoznać podstawowe gatunki roślin energetycznych
4,0Student zna podstawowe pojęcia i potrafi w analityczny sposób je porównać, potrafi rozpoznać większość omawianych gatunków roślin energetycznych
4,5Student potrafi wykorzystać wszystkie podane na wykładach pojęcia i potrafi wskazać zależności pomiędzy nimi, potrafi rozpoznać wszystkie gatunki roślin energetycznych
5,0student potrafi wykorzystać wszystkie podane pojęcia, wskazać zależności pomiędzy nimi oraz podać uzasadnienie wyboru, potrafi rozpoznać wszystkie gatunki roślin energetycznych i wskazać główne różnice w technologii uprawy
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaOS_1A_O09-3_U01Student potrafi uzyskać potrzebne informacje na temat produkcji biomasy roślinnej z różnych źródeł literaturowych. Student potrafi analizować i weryfikować uzyskane dane liczbowe odnośnie np. wielkości uzyskiwanego plonu biomasy z jednostki powierzchni. Student umie dobierać gatunki roślin energetycznych do różnych warunków siedliskowych. Potrafi zaplanować produkcję określonej biomasy.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOS_1A_U01Posiada umiejętność wyszukiwania, zrozumienia, analizy i wykorzystywania potrzebnych informacji pochodzących z różnych źródeł. Potrafi wykorzystać do formułowania i rozwiązywania zadań inżynierskich, posiada umiejętność stosowania metod analitycznych, symulacyjnych oraz eksperymentalnych.
OS_1A_U05Wykonuje samodzielnie lub w zespole pod kierunkiem opiekuna proste zadania badawcze związane z obserwacjami środowiskowymi. Prawidłowo interpretuje rezultaty i wyciąga wnioski, potrafi przy formułowaniu i rozwiązywaniu zadań inżynierskich dostrzegać ich aspekty systemowe i pozatechniczne. Potrafi zaprojektować oraz zrealizować proste urządzenie, obiekt, system lub proces, typowe dla studiowanego kierunku studiów, używając właściwych metod, technik i narzędzi.
OS_1A_U07Posługuje się Systemem Informacji Geograficznej (GIS) jako podstawowym narzędziem do tworzenia baz danych o środowisku. Planuje zarządzanie biomasą i substancjami biogennymi w środowisku, rolnictwie i gospodarce komunalnej.
Cel przedmiotuC-1Głównym celem zajęć jest przekazanie studentom podstawowej wiedzy z zakresu uprawy roślin będących źródłem biomasy przeznaczonej na cele energetyczne, w tym zapoznanie studentów z biologią najważniejszych gatunków roślin rolniczych uprawianych w Polsce, wpływie warunków agroekologicznych na wielkość i zmienność uzyskiwanych plonów. Przedstawienie studentom podstawowej technologii uprawy, nawożenia i prowadzenia plantacji.
Treści programoweT-W-1Polityka energetyczna Unii Europejskiej oraz jej uwarunkowania. Światowe zasoby surowców energetycznych (kopalnych) Wykorzystanie energii. Struktura produkcji energii pierwotnej.
T-W-2Charakterystyka odnawialnych źródeł energii. Podstawowa terminologia w produkcji roślin energetycznych. Specyficzne cechy i uwarunkowania produkcji roślin energetycznych, znaczenie gospodarcze. Definicja biomasy i biopaliwa.
T-W-6Znaczenie gospodarcze i wykorzystanie biomasy miskanta olbrzymiego (Miscanthus sinensis x giganteus), chińskiego (Miscanthus sinensis) i cukrowego (Miscanthus sacchariflorus). Wymagania glebowe, wodne i termiczne miskanta. Przygotowanie stanowiska w zmianowaniu i uprawa roli do nasadzeń. Sadzenie z sadzonek in vitro i z rizomów. Nawożenie i zabiegi pielęgnacyjne. Ograniczenie zachwaszczenia, populacji szkodników i chorób. Termin zbioru. Plon i jego jakość, wydajność energetyczna. Skutki źle i nieterminowo wykonanych zabiegów. Zbiór i narzędzia do zbioru.
Metody nauczaniaM-3dyskusja, objaśnienia lub wyjaśnienia
M-2Prezentacje multimedialne
Sposób ocenyS-1Ocena podsumowująca: Prezentacja, projekt
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Student nie potrafi dobrać gatunków roślin rolniczych przeznaczonych do produkcji biomasy do warunków siedliskowych
3,0Student potrafi dobrać niektóre gatunki roślin rolniczych przeznaczonych do produkcji biomasy do warunków siedliskowych
3,5Student potrafi dobrać niektóre gatunki roślin rolniczych przeznaczonych do produkcji biomasy do warunków siedliskowych i zna ogólny schemat technologii uprawy
4,0Student potrafi dobrać gatunki roślin rolniczych przeznaczonych do produkcji biomasy do warunków siedliskowych i zna zasady poprawnej agrotechniki wybranych gatunków
4,5Student potrafi dobrać gatunki roślin rolniczych do warunków siedliskowych i zna zasady poprawnej agrotechniki większości poznanych gatunków
5,0Student potrafi dobrać gatunki roślin rolniczych do warunków siedliskowych i zna zasady poprawnej agrotechniki wszystkich poznanych gatunków
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaOS_1A_O09-3_K01Student wykazuje zrozumienie podstawowych procesów wpływających na uprawę roślin energetycznych jako źródła biomasy
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOS_1A_K01Ma świadomość ciągłego rozwoju nauk biologicznych i chemicznych oraz wynikającą z tego potrzebę uczenia się przez całe życie. Dokonuje samooceny własnych kompetencji i chętnie doskonali umiejętności.
OS_1A_K03Potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub innych zadania badawczego.
OS_1A_K07Jest kreatywny i zdeterminowany w rozwiązywaniu problemów badawczych i ekonomicznych oraz wykazuje się przedsiębiorczością w realizacji postawionych zadań
Cel przedmiotuC-1Głównym celem zajęć jest przekazanie studentom podstawowej wiedzy z zakresu uprawy roślin będących źródłem biomasy przeznaczonej na cele energetyczne, w tym zapoznanie studentów z biologią najważniejszych gatunków roślin rolniczych uprawianych w Polsce, wpływie warunków agroekologicznych na wielkość i zmienność uzyskiwanych plonów. Przedstawienie studentom podstawowej technologii uprawy, nawożenia i prowadzenia plantacji.
Treści programoweT-A-2Przedstawienie i porównanie wartości energetycznej (opałowej) różnych nośników energii, podział roślin uprawnych pod względem botanicznym i rolniczym, wykorzystywanych na cele energetyczne.
T-W-4Siedlisko roślin energetycznych. Pochodzenie i wymagania w stosunku do siedliska, w tym w szczególności do gleby, wody (opadów) i temperatury. Wpływ czynników na roślinę oraz możliwości ich regulowania przez człowieka. Kompleksowe oddziaływanie czynników siedliska na wielkość i jakość plonów ze szczególnym uwzględnieniem wartości opałowej. Kierunki wykorzystania.
T-W-1Polityka energetyczna Unii Europejskiej oraz jej uwarunkowania. Światowe zasoby surowców energetycznych (kopalnych) Wykorzystanie energii. Struktura produkcji energii pierwotnej.
T-W-2Charakterystyka odnawialnych źródeł energii. Podstawowa terminologia w produkcji roślin energetycznych. Specyficzne cechy i uwarunkowania produkcji roślin energetycznych, znaczenie gospodarcze. Definicja biomasy i biopaliwa.
T-W-5Ogólne zasady uprawy roli i roślin. Ocena i wybór stanowiska, określenie zasobności i pH, ocena zachwaszczenia, przygotowanie stanowiska, nawożenie organiczne i mineralne, podstawowa uprawa roli, sposoby zakładania plantacji (sadzenie lub siew), pielęgnacja, przygotowanie do zbioru i zbiór. Postępowanie w następnym roku.
T-W-3Energia Biomasy. Zasoby energetyczne biomasy i ich rozmieszczenie. Drewno. Słoma.
Metody nauczaniaM-2Prezentacje multimedialne
Sposób ocenyS-1Ocena podsumowująca: Prezentacja, projekt
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Student nie wykazuje zrozumienia podstawowych procesów wpływających na uprawę roślin energetycznych
3,0Student wykazuje zrozumienia niektórych z podstawowych procesów wpływających na uprawę roślin do produkcji biomasy
3,5Student wykazuje zrozumienia większości podstawowych procesów wpływających na uprawę roślin energetycznych
4,0Student wykazuje zrozumienia podstawowych procesów wpływających na uprawę roślin energetycznych i zna podstawy agrotechniki
4,5Student wykazuje zrozumienia podstawowych procesów wpływających na uprawę roślin do produkcji biomasy i zna agrotechnikę głównych gatunków roślin energetycznych
5,0Student wykazuje zrozumienia podstawowych procesów wpływających na uprawę roślin energetycznych i zna agrotechnikę większości gatunków roślin i jej wpływ na wielkość i jakość plonu