ZUT - Krajowe Ramy Kwalifikacji / Rok 2018/2019 / Wydział Biotechnologii i Hodowli Zwierząt / Biotechnologia (N1) / Sylabus przedmiotu

Wydział Biotechnologii i Hodowli Zwierząt - Biotechnologia (N1)

Sylabus przedmiotu Biologia komórki:

Informacje podstawowe

Kierunek studiów	Biotechnologia
Forma studiów	studia niestacjonarne	Poziom	pierwszego stopnia
Tytuł zawodowy absolwenta	inżynier
Obszary studiów	nauki rolnicze, leśne i weterynaryjne, studia inżynierskie
Profil	ogólnoakademicki
Moduł	—
Przedmiot	Biologia komórki
Specjalność	przedmiot wspólny
Jednostka prowadząca	Katedra Fizjologii, Cytobiologii i Proteomiki
Nauczyciel odpowiedzialny	Alicja Dratwa-Chałupnik <Alicja.Dratwa-Chalupnik@zut.edu.pl>
Inni nauczyciele	Agnieszka Herosimczyk <Agnieszka.Herosimczyk@zut.edu.pl>, Adam Lepczyński <Adam.Lepczynski@zut.edu.pl>, Katarzyna Michałek <Katarzyna.Michalek@zut.edu.pl>, Małgorzata Ożgo <Malgorzata.Ozgo@zut.edu.pl>, Wiesław Skrzypczak <Wieslaw.Skrzypczak@zut.edu.pl>
ECTS (planowane)	4,0	ECTS (formy)	4,0
Forma zaliczenia	egzamin	Język	polski
Blok obieralny	—	Grupa obieralna	—

Formy dydaktyczne

Forma dydaktyczna	KOD	Semestr	Godziny	ECTS	Waga	Zaliczenie
laboratoria	L	1	15	2,0	0,41	zaliczenie
wykłady	W	1	10	2,0	0,59	egzamin

Wymagania wstępne

KOD	Wymaganie wstępne
W-1	Podstawowa wiedza z zakresu chemii organicznej.
W-2	Ogólna wiedza biologiczna (na poziomie liceum ogólnokształcącego).

Cele przedmiotu

KOD	Cel modułu/przedmiotu
C-1	Zapoznanie studentów z budową i zróżnicowaniem komórek.
C-2	Zapoznanie studentów z budową i funkcją błony komórkowej i poszczególnych organelli komórkowych.
C-3	Zapoznanie studentów z procesami zwiazanymi z fizjologią komórek.

Treści programowe z podziałem na formy zajęć

KOD	Treść programowa	Godziny
laboratoria
T-L-1	Omówienie organizacji i regulaminu zajęć. Wyjaśnienie zasad uzyskania zaliczenia. Zapoznanie z pracownią. Metody badawcze stosowane w biologii komórki.Wykonanie rozmazu świeżej krwi kręgowców. Gatunkowe różnice w budowie erytrocytów. Komórki pro- i eukariotyczne.	2
T-L-2	Barwienie rozmazu krwi metodą Pappenheima. Mikroskopowy obraz komórek kręgowców. Zróżnicowanie komórek zwierzęcych – przykłady i uzasadnienie biologiczne. Zagadnienia do dyskusji: Budowa komórek a ich czynność.	1
T-L-3	Mikroskopowy obraz wybranych komórek tkanki: nabłonkowej, łącznej, mięśniowej i nerwowej. Tkanki zwierzęce – charakterystyka ich komórek. Zagadnienia do dyskusji:Mechanizm kodowania i przekazywania informacji w komórkach nerwowych. Sposób przekazywania informacji w synapsie elektrycznej i chemicznej.	1
T-L-4	Doświadczalne uszkodzenie błony komórkowej erytrocytów. Mechanizm destrukcyjnego wpływu wybranych czynników środowiskowych. Wpływ zmian ciśnienia osmotycznego płynu zewnątrzkomórkowego na kształt i błonę komórkową erytrocytów. Zagadnienia do dyskusji:Błony komórkowe i ich znaczenie. Błona komórkowa jako bariera między dwoma środowiskami. Składniki błony komórkowej (fosfolipidy i ich synteza, białka błony: peryferyjne, integralne i transbłonowe). Rodzaje i ogólna charakterystyka transportu przez błonę komórkową.	1
T-L-5	Ocena roli glikokaliksu na przykładzie grup krwi u człowieka. Charakterystyka kory komórki i spektryny. Praktyczne rozpoznawanie etapów diapedezy. Zagadnienia do dyskusji: Asymetria błony komórkowej i jej znaczenie. Znaczenie kory komórki oraz glikokaliksu. Znaczenie czynnościowe “płynności” błony komórkowej.Mechanizm diapedezy.	1
T-L-6	Wykazanie niezbędności ATP w procesie skurczu mięśni. Zagadnienia do dyskusji: Molekularny mechanizm skurczu komórki mięśniowej. Zagadnienia do dyskusji:Budowa i rola białek kurczliwych i regulujących. Jak wyjaśnić zdolność męskich komórek rozrodczych do aktywnego ruchu?	1
T-L-7	Praktyczne rozpoznawanie połączeń międzykomórkowych i ich charakterystyka. Praktyczne rozpoznawanie procesów endo- i egzocytozy. Zagadnienia do dyskusji: Znaczenie połączeń komórkowych w przekazywaniu informacji (przykłady). Połączenia komórkowe jako bariery. Mechanizm pobierania płynu zewnątrzkomórkowego przez komórkę (pinocytoza). Mechanizm endocytozy receptorowej (adsorpcyjnej). Fagocytoza – podstawowy mechanizm obrony nieswoistej. Egzocytoza konstytutywna i regulowana (przykłady).	2
T-L-8	Badanie lokalizacji, rozmieszczenia i gęstości wybranych eksteroreceptorów. Zagadnienia do dyskusji: Biologiczna „sprzeczność” pomiędzy wielością humoralnych czynników regulujących, a niewielką liczbą mechanizmów przenoszenia informacji wewnątrz komórek. Zależność między ilością liganda a gęstością receptorów komórkowych.	2
T-L-9	Metody wizualizacji jądra komórkowego i cytoplazmy leukocytów w mikroskopie świetlnym. Praktyczne rozpoznawanie etapów mejozy. Zagadnienia do dyskusji: Molekularne mechanizmy regulacji przebiegu cyklu komórkowego.	2
T-L-10	Wpływ pH i temperatury na aktywność enzymów. Doświadczalne uzasadnienie magazynowania glukozy w postaci polisacharydów w komórkach. Zagadnienia do dyskusji: Znaczenie enzymów w katalizowaniu reakcji i określaniu kierunku przebiegu szlaków metabolicznych w komórce.	2
		15
wykłady
T-W-1	Cechy żywej komórki (metabolizm, ruch, pobudliwość, wzrost, rozmnażanie). Chemiczne składniki komórki (atomy, cząsteczki, związki chemiczne). Komórkowa teoria życia. Organizacja komórek (błona komórkowa, cytozol, jądro, przedziały wewnątrzkomórkowe). Zróżnicowanie komórek (pro- i eukariota). Tkanki (roślinne i zwierzęce).	1
T-W-2	Błona komórkowa – rys historyczny. Model płynno-mozaikowy. Organizacja błony komórkowej. Dwuwarstwa lipidowa (skład chemiczny, struktura, płynność). Białka błonowe. Biosynteza składników błony. Formowanie i przemiana błon. Dynamika błony komórkowej. Kora komórki. Warstwa powierzchniowa. Ogólna charakterystyka transportu przez błonę komórkową. Przenośniki błonowe. Kanały jonowe. Źródła energii dla transportu błonowego.	1
T-W-3	Ogólne zasady i strategia przekazywania informacji między komórkami. Pojęcie i klasyfikacja receptorów. Receptory powierzchni komórki. Wewnątrzkomórkowe kaskady sygnalizacyjne. Wtórne przekaźniki. Receptory cytozolowe i jądrowe.	2
T-W-4	Struktura, skład i rola cytoplazmy. Skład i struktura molekularna elementów cytoszkieletu. Mikrotubule-podział, funkcje i lokalizacja w różnych typach komórek. Rola centrosomu w organizacji mikrotubul. Rola białek motorycznych. Podział, funkcje i występowanie filamentów pośrednich. Struktura, funkcja i lokalizacja filamentów aktynowych. Mechanizm polimeryzacji aktyny. Wiązanie aktyny z białkami motorycznymi (miozyny) w struktury kurczliwe.	2
T-W-5	Struktura błony siateczki śródplazmatycznej. Gładka i szorstka (ziarnista) siateczka śródpazmatyczna i ich rola w procesach metabolicznych komórek. Rybosomy i polisomy. Rybosomy a translacja. Powstawanie lizosomów. Lizosomy pierwotne i wtórne. Struktura i właściwości lizosomów w różnych komórkach. Lokalizacja i ultrastruktura aparatu Golgiego. Odrębności strukturalne i czynnościowe aparatu Golgiego w komórkach roślinnych i zwierzęcych. Aparat Golgiego a czynność wydzielnicza komórek. Transport pęcherzykowy, egzo- i endocytoza.	1
T-W-6	Budowa i rozmieszczenie mitochondriów komórce. Błony mitochondrialne. Łańcuch oddechowy, fosforylacja oksydacyjna i biosynteza ATP. Udział mitochondriów w przemianach metabolicznych. DNA mitochondrialny i biogeneza mitochondriów. Typy plastydów i ich rola. Chloroplasty, budowa i organizacja.	1
T-W-7	Organizacja jądra w poszczególnych fazach cyklu komórkowego. Organizacja i struktura chromatyny. Funkcja i struktura jąderka. Przebieg cyklu komórkowego, interfaza (fazy G1, S, G2 i G0) i mitoza (faza M). Cytokineza.	1
T-W-8	Ogólna charakterystyka podziału mejotycznego. Czas trwania i regulacja cyklu komórkowego, geny, białka i punkty kontrolne. Degradacja białek, rola lizosomów, proteasomów i ubikwityny.	1
		10

Obciążenie pracą studenta - formy aktywności

KOD	Forma aktywności	Godziny
laboratoria
A-L-1	Uczestnictwo w ćwiczeniach.	15
A-L-2	Samodzielne studiowanie tematyki ćwiczeń laboratoryjnych.	20
A-L-3	Przygotowanie teoretyczne do wykonania analiz laboratoryjnych.	15
A-L-4	Przygotowanie do zaliczenia ćwiczeń w formie pisemnej.	9
		59
wykłady
A-W-1	Udział studenta w wykładach.	10
A-W-2	Samodzielne studiowanie zagadnień omawianych na wykładów.	20
A-W-3	Konsultacje	6
A-W-4	Samodzielne przygotowanie do zaliczenia przedmiotu w formie pisemnej.	25
		61

Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne

KOD	Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne
M-1	Wykład informacyjny.
M-2	Prezentacja multimedialna z wykorzystaniem komputera i projektora multimedialnego.
M-3	Praca w grupach.
M-4	Dyskusja dydaktyczna.

Sposoby oceny

KOD	Sposób oceny
S-1	Ocena podsumowująca: Zaliczenie ćwiczeń: średnia ocena z zaliczenia kolokwiów cząstkowych oraz z zaliczenia przygotowania do zajęć labolatoryjnych.
S-2	Ocena podsumowująca: Zaliczenie wykładów - egzamin pisemny

Zamierzone efekty kształcenia - wiedza

Zamierzone efekty kształcenia	Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia	Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera	Cel przedmiotu	Treści programowe	Metody nauczania	Sposób oceny
BT_1A_BT-N-C9_W01 Zna i opisuje podstawowe procesy zachodzące w komórkach żywych. Zna strukturę różnicującą komórki podstawowych typów tkanek oraz ich funkcje w organizmie. Student zna i objaśnia znaczenie organelli komórkowych oraz podstawowe procesy w nich zachodzące.	BT_1A_W02, BT_1A_W07	—	—	C-1, C-3	T-L-1, T-L-2, T-L-3, T-L-4, T-L-5, T-L-6, T-L-7, T-L-8, T-L-9, T-L-10, T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-4, T-W-5, T-W-6, T-W-7, T-W-8	M-1, M-2, M-3, M-4	S-1, S-2

Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności

Zamierzone efekty kształcenia	Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia	Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera	Cel przedmiotu	Treści programowe	Metody nauczania	Sposób oceny
BT_1A_BT-N-C9_U01 Potrafi różnicować tkanki na podstawie preparatów histologicznych. Opisuje budowę i funkcje organelli komórkowych. Opisuje procesy podstawowe procesy zachodzące na poziomie komórki. Zna i powinien być w stanie przeprowadzić wybrane analizy laboratoryjne z zakresu cytofizjologii.	BT_1A_U02, BT_1A_U05	—	—	C-1, C-2, C-3	T-L-1, T-L-2, T-L-3, T-L-4, T-L-5, T-L-6, T-L-7, T-L-8, T-L-9, T-L-10	M-3, M-4	S-1

Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne

Zamierzone efekty kształcenia	Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia	Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera	Cel przedmiotu	Treści programowe	Metody nauczania	Sposób oceny
BT_1A_BT-N-C9_K01 Wykazuje zrozumienie wybranych procesów zachodzących w żywej komórce. Aktywnie uczestniczy w pracy grupowej, wykazujac współdziałaniejako członek zespołu. Jest zaangażowany w dyskusję dotyczącą wybranych funkcji i procesów dotyczacych procesów zachodzących w komórce i jej organellach.	BT_1A_K01, BT_1A_K05, BT_1A_K06	—	—	C-2, C-3	T-L-1, T-L-2, T-L-3, T-L-4, T-L-5, T-L-6, T-L-7, T-L-8, T-L-9, T-L-10, T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-4, T-W-5, T-W-6, T-W-7, T-W-8	M-1, M-2, M-3, M-4	S-1, S-2

Kryterium oceny - wiedza

Efekt kształcenia	Ocena	Kryterium oceny
BT_1A_BT-N-C9_W01 Zna i opisuje podstawowe procesy zachodzące w komórkach żywych. Zna strukturę różnicującą komórki podstawowych typów tkanek oraz ich funkcje w organizmie. Student zna i objaśnia znaczenie organelli komórkowych oraz podstawowe procesy w nich zachodzące.	2,0	- nie potrafi zdefiniować podstawowych pojęć - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje obojętność - w zakresie wyrażania wiedzy popełnia bardzo dużo błędów merytorycznych
	3,0	- w zakresie wiedzy opanował podstawowy materiał programowy - w zakresie opanowania wiedzy przyswoił zasadnicze treści programowe - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje średnie zainteresowanie - w zakresie wyrażania wiedzy popełnia wiele błędów
	3,5	- w zakresie wiedzy opanował podstawowy materiał programowy - wykazuje zrozumienie podstawowych zagadnień - w zakresie opanowania wiedzy przyswoił zasadnicze treści programowe - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje średnie zainteresowanie - w zakresie wyrażania wiedzy popełnia wiele błędów
	4,0	- w zakresie wiedzy opanował prawie cały materiał programowy - w zakresie rozumienia wiedzy opanował poprawnie cały zakresu materiału - w zakresie opanowania wiedzy przyswoił zasadnicze treści programowe prawie dokładnie - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje duże zainteresowanie - w zakresie wyrażania wiedzy popełnia sporadycznie błędy
	4,5	- w zakresie wiedzy opanował cały materiał programowy - w zakresie rozumienia wiedzy opanował wszystkie treści programowe - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje duże zainteresowanie - w zakresie wyrażania wiedzy nie popełnia błędów
	5,0	- w zakresie wiedzy wykracza poza materiał programowy - w zakresie rozumienia wiedzy opanował wszystkie treści programowe - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje duże zainteresowanie i ciekawość poznawczą - w zakresie wyrażania wiedzy nie popełnia błędów

Kryterium oceny - umiejętności

Efekt kształcenia	Ocena	Kryterium oceny
BT_1A_BT-N-C9_U01 Potrafi różnicować tkanki na podstawie preparatów histologicznych. Opisuje budowę i funkcje organelli komórkowych. Opisuje procesy podstawowe procesy zachodzące na poziomie komórki. Zna i powinien być w stanie przeprowadzić wybrane analizy laboratoryjne z zakresu cytofizjologii.	2,0	Student: nie potrafi poradzić sobie samodzielnie z trudnościami mogącymi pojawić się na każdym z etapów przygotowanie zleconej pracy, nie operuje wiedzą kontekstową.
	3,0	Student: radzi sobie, z dużą pomocą nauczyciela, z wybranymi trudnościami związanymi z procesem przygotowania zleconej pracy
	3,5	Student: potrafi poradzić sobie, z nieznaczną pomocą nauczyciela, z wybranymi trudnościami związanymi z procesem przygotowania zleconej pracy.
	4,0	Student: samodzielnie radzi sobie z podstawowymi trudnościami związanymi z procesem wykonania zleconej pracy
	4,5	Student: samodzielnie rozwiązuje postawione problemy i radzi sobie z trudnościami związanymi z procesem wykonania zleconej pracy
	5,0	Student: samodzielnie rozwiązuje postawione problemy i radzi sobie w pełni z trudnościami związanymi z procesem wykonania zleconej pracy; swobodnie porusza się w danej tematyce i prawidłowo wykorzystuje materiały źródłowe

Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne

Efekt kształcenia	Ocena	Kryterium oceny
BT_1A_BT-N-C9_K01 Wykazuje zrozumienie wybranych procesów zachodzących w żywej komórce. Aktywnie uczestniczy w pracy grupowej, wykazujac współdziałaniejako członek zespołu. Jest zaangażowany w dyskusję dotyczącą wybranych funkcji i procesów dotyczacych procesów zachodzących w komórce i jej organellach.	2,0
	3,0	Student w stopniu podstawowym wykazuje zrozumienie wybranych procesów zachodzacych w żywej komórce oraz jest w stopniu podstawowym zaangażowany w dyskusję dotyczącą wybranych funkcji i procesów dotyczacych procesów zachodzących w komórce i jej organellach. Wykazuje aktywną postawę uczestnicząc w pracy grupowej.
	3,5
	4,0
	4,5
	5,0

Literatura podstawowa

Alberts B i wsp., Podstawy biologii komórki (tom 1. i 2.), Naukowe PWN, Warszawa, 2005, wyd. II
Kawiak J., Zabel M., Seminarium z cytofizjologii dla studentów medycyny, weterynarii i biologii., Wydawnictwo medyczne Urban & Partner, Wrocław, 2002
Kilarski W., Strukturalne podstawy biologii komórki., Naukowe PWN, Warszawa, 2003

Literatura dodatkowa

Fuller G.M., Shields D., Podstawy molekularne biologii komórki. Aspekty medyczne., Lekarskie PZWL, Warszawa, 2000, wyd. I
Kłyszejko-Stefanowicz L., Cytobiochemia. Biochemia niektórych struktur komórkowych., Naukowe PWN, Warszawa, 2002

Treści programowe - laboratoria

KOD	Treść programowa	Godziny
T-L-1	Omówienie organizacji i regulaminu zajęć. Wyjaśnienie zasad uzyskania zaliczenia. Zapoznanie z pracownią. Metody badawcze stosowane w biologii komórki.Wykonanie rozmazu świeżej krwi kręgowców. Gatunkowe różnice w budowie erytrocytów. Komórki pro- i eukariotyczne.	2
T-L-2	Barwienie rozmazu krwi metodą Pappenheima. Mikroskopowy obraz komórek kręgowców. Zróżnicowanie komórek zwierzęcych – przykłady i uzasadnienie biologiczne. Zagadnienia do dyskusji: Budowa komórek a ich czynność.	1
T-L-3	Mikroskopowy obraz wybranych komórek tkanki: nabłonkowej, łącznej, mięśniowej i nerwowej. Tkanki zwierzęce – charakterystyka ich komórek. Zagadnienia do dyskusji:Mechanizm kodowania i przekazywania informacji w komórkach nerwowych. Sposób przekazywania informacji w synapsie elektrycznej i chemicznej.	1
T-L-4	Doświadczalne uszkodzenie błony komórkowej erytrocytów. Mechanizm destrukcyjnego wpływu wybranych czynników środowiskowych. Wpływ zmian ciśnienia osmotycznego płynu zewnątrzkomórkowego na kształt i błonę komórkową erytrocytów. Zagadnienia do dyskusji:Błony komórkowe i ich znaczenie. Błona komórkowa jako bariera między dwoma środowiskami. Składniki błony komórkowej (fosfolipidy i ich synteza, białka błony: peryferyjne, integralne i transbłonowe). Rodzaje i ogólna charakterystyka transportu przez błonę komórkową.	1
T-L-5	Ocena roli glikokaliksu na przykładzie grup krwi u człowieka. Charakterystyka kory komórki i spektryny. Praktyczne rozpoznawanie etapów diapedezy. Zagadnienia do dyskusji: Asymetria błony komórkowej i jej znaczenie. Znaczenie kory komórki oraz glikokaliksu. Znaczenie czynnościowe “płynności” błony komórkowej.Mechanizm diapedezy.	1
T-L-6	Wykazanie niezbędności ATP w procesie skurczu mięśni. Zagadnienia do dyskusji: Molekularny mechanizm skurczu komórki mięśniowej. Zagadnienia do dyskusji:Budowa i rola białek kurczliwych i regulujących. Jak wyjaśnić zdolność męskich komórek rozrodczych do aktywnego ruchu?	1
T-L-7	Praktyczne rozpoznawanie połączeń międzykomórkowych i ich charakterystyka. Praktyczne rozpoznawanie procesów endo- i egzocytozy. Zagadnienia do dyskusji: Znaczenie połączeń komórkowych w przekazywaniu informacji (przykłady). Połączenia komórkowe jako bariery. Mechanizm pobierania płynu zewnątrzkomórkowego przez komórkę (pinocytoza). Mechanizm endocytozy receptorowej (adsorpcyjnej). Fagocytoza – podstawowy mechanizm obrony nieswoistej. Egzocytoza konstytutywna i regulowana (przykłady).	2
T-L-8	Badanie lokalizacji, rozmieszczenia i gęstości wybranych eksteroreceptorów. Zagadnienia do dyskusji: Biologiczna „sprzeczność” pomiędzy wielością humoralnych czynników regulujących, a niewielką liczbą mechanizmów przenoszenia informacji wewnątrz komórek. Zależność między ilością liganda a gęstością receptorów komórkowych.	2
T-L-9	Metody wizualizacji jądra komórkowego i cytoplazmy leukocytów w mikroskopie świetlnym. Praktyczne rozpoznawanie etapów mejozy. Zagadnienia do dyskusji: Molekularne mechanizmy regulacji przebiegu cyklu komórkowego.	2
T-L-10	Wpływ pH i temperatury na aktywność enzymów. Doświadczalne uzasadnienie magazynowania glukozy w postaci polisacharydów w komórkach. Zagadnienia do dyskusji: Znaczenie enzymów w katalizowaniu reakcji i określaniu kierunku przebiegu szlaków metabolicznych w komórce.	2
		15

Treści programowe - wykłady

KOD	Treść programowa	Godziny
T-W-1	Cechy żywej komórki (metabolizm, ruch, pobudliwość, wzrost, rozmnażanie). Chemiczne składniki komórki (atomy, cząsteczki, związki chemiczne). Komórkowa teoria życia. Organizacja komórek (błona komórkowa, cytozol, jądro, przedziały wewnątrzkomórkowe). Zróżnicowanie komórek (pro- i eukariota). Tkanki (roślinne i zwierzęce).	1
T-W-2	Błona komórkowa – rys historyczny. Model płynno-mozaikowy. Organizacja błony komórkowej. Dwuwarstwa lipidowa (skład chemiczny, struktura, płynność). Białka błonowe. Biosynteza składników błony. Formowanie i przemiana błon. Dynamika błony komórkowej. Kora komórki. Warstwa powierzchniowa. Ogólna charakterystyka transportu przez błonę komórkową. Przenośniki błonowe. Kanały jonowe. Źródła energii dla transportu błonowego.	1
T-W-3	Ogólne zasady i strategia przekazywania informacji między komórkami. Pojęcie i klasyfikacja receptorów. Receptory powierzchni komórki. Wewnątrzkomórkowe kaskady sygnalizacyjne. Wtórne przekaźniki. Receptory cytozolowe i jądrowe.	2
T-W-4	Struktura, skład i rola cytoplazmy. Skład i struktura molekularna elementów cytoszkieletu. Mikrotubule-podział, funkcje i lokalizacja w różnych typach komórek. Rola centrosomu w organizacji mikrotubul. Rola białek motorycznych. Podział, funkcje i występowanie filamentów pośrednich. Struktura, funkcja i lokalizacja filamentów aktynowych. Mechanizm polimeryzacji aktyny. Wiązanie aktyny z białkami motorycznymi (miozyny) w struktury kurczliwe.	2
T-W-5	Struktura błony siateczki śródplazmatycznej. Gładka i szorstka (ziarnista) siateczka śródpazmatyczna i ich rola w procesach metabolicznych komórek. Rybosomy i polisomy. Rybosomy a translacja. Powstawanie lizosomów. Lizosomy pierwotne i wtórne. Struktura i właściwości lizosomów w różnych komórkach. Lokalizacja i ultrastruktura aparatu Golgiego. Odrębności strukturalne i czynnościowe aparatu Golgiego w komórkach roślinnych i zwierzęcych. Aparat Golgiego a czynność wydzielnicza komórek. Transport pęcherzykowy, egzo- i endocytoza.	1
T-W-6	Budowa i rozmieszczenie mitochondriów komórce. Błony mitochondrialne. Łańcuch oddechowy, fosforylacja oksydacyjna i biosynteza ATP. Udział mitochondriów w przemianach metabolicznych. DNA mitochondrialny i biogeneza mitochondriów. Typy plastydów i ich rola. Chloroplasty, budowa i organizacja.	1
T-W-7	Organizacja jądra w poszczególnych fazach cyklu komórkowego. Organizacja i struktura chromatyny. Funkcja i struktura jąderka. Przebieg cyklu komórkowego, interfaza (fazy G1, S, G2 i G0) i mitoza (faza M). Cytokineza.	1
T-W-8	Ogólna charakterystyka podziału mejotycznego. Czas trwania i regulacja cyklu komórkowego, geny, białka i punkty kontrolne. Degradacja białek, rola lizosomów, proteasomów i ubikwityny.	1
		10

Formy aktywności - laboratoria

KOD	Forma aktywności	Godziny
A-L-1	Uczestnictwo w ćwiczeniach.	15
A-L-2	Samodzielne studiowanie tematyki ćwiczeń laboratoryjnych.	20
A-L-3	Przygotowanie teoretyczne do wykonania analiz laboratoryjnych.	15
A-L-4	Przygotowanie do zaliczenia ćwiczeń w formie pisemnej.	9
		59

(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - wykłady

KOD	Forma aktywności	Godziny
A-W-1	Udział studenta w wykładach.	10
A-W-2	Samodzielne studiowanie zagadnień omawianych na wykładów.	20
A-W-3	Konsultacje	6
A-W-4	Samodzielne przygotowanie do zaliczenia przedmiotu w formie pisemnej.	25
		61

(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Pole	KOD	Znaczenie kodu
Zamierzone efekty kształcenia	BT_1A_BT-N-C9_W01	Zna i opisuje podstawowe procesy zachodzące w komórkach żywych. Zna strukturę różnicującą komórki podstawowych typów tkanek oraz ich funkcje w organizmie. Student zna i objaśnia znaczenie organelli komórkowych oraz podstawowe procesy w nich zachodzące.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	BT_1A_W02	Ma uporządkowaną, podbudowaną teoretycznie wiedzę w zakresie chemii: organicznej, nieorganicznej, fizycznej i analitycznej oraz biologii organizmów żywych.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	BT_1A_W07	Ma ogólną wiedzę z zakresu budowy organizmów żywych oraz zna podstawy biochemiczne, molekularne i komórkowe funkcjonowania organizmów.
Cel przedmiotu	C-1	Zapoznanie studentów z budową i zróżnicowaniem komórek.
Cel przedmiotu	C-3	Zapoznanie studentów z procesami zwiazanymi z fizjologią komórek.
Treści programowe	T-L-1	Omówienie organizacji i regulaminu zajęć. Wyjaśnienie zasad uzyskania zaliczenia. Zapoznanie z pracownią. Metody badawcze stosowane w biologii komórki.Wykonanie rozmazu świeżej krwi kręgowców. Gatunkowe różnice w budowie erytrocytów. Komórki pro- i eukariotyczne.
	T-L-2	Barwienie rozmazu krwi metodą Pappenheima. Mikroskopowy obraz komórek kręgowców. Zróżnicowanie komórek zwierzęcych – przykłady i uzasadnienie biologiczne. Zagadnienia do dyskusji: Budowa komórek a ich czynność.
	T-L-3	Mikroskopowy obraz wybranych komórek tkanki: nabłonkowej, łącznej, mięśniowej i nerwowej. Tkanki zwierzęce – charakterystyka ich komórek. Zagadnienia do dyskusji:Mechanizm kodowania i przekazywania informacji w komórkach nerwowych. Sposób przekazywania informacji w synapsie elektrycznej i chemicznej.
	T-L-4	Doświadczalne uszkodzenie błony komórkowej erytrocytów. Mechanizm destrukcyjnego wpływu wybranych czynników środowiskowych. Wpływ zmian ciśnienia osmotycznego płynu zewnątrzkomórkowego na kształt i błonę komórkową erytrocytów. Zagadnienia do dyskusji:Błony komórkowe i ich znaczenie. Błona komórkowa jako bariera między dwoma środowiskami. Składniki błony komórkowej (fosfolipidy i ich synteza, białka błony: peryferyjne, integralne i transbłonowe). Rodzaje i ogólna charakterystyka transportu przez błonę komórkową.
	T-L-5	Ocena roli glikokaliksu na przykładzie grup krwi u człowieka. Charakterystyka kory komórki i spektryny. Praktyczne rozpoznawanie etapów diapedezy. Zagadnienia do dyskusji: Asymetria błony komórkowej i jej znaczenie. Znaczenie kory komórki oraz glikokaliksu. Znaczenie czynnościowe “płynności” błony komórkowej.Mechanizm diapedezy.
	T-L-6	Wykazanie niezbędności ATP w procesie skurczu mięśni. Zagadnienia do dyskusji: Molekularny mechanizm skurczu komórki mięśniowej. Zagadnienia do dyskusji:Budowa i rola białek kurczliwych i regulujących. Jak wyjaśnić zdolność męskich komórek rozrodczych do aktywnego ruchu?
	T-L-7	Praktyczne rozpoznawanie połączeń międzykomórkowych i ich charakterystyka. Praktyczne rozpoznawanie procesów endo- i egzocytozy. Zagadnienia do dyskusji: Znaczenie połączeń komórkowych w przekazywaniu informacji (przykłady). Połączenia komórkowe jako bariery. Mechanizm pobierania płynu zewnątrzkomórkowego przez komórkę (pinocytoza). Mechanizm endocytozy receptorowej (adsorpcyjnej). Fagocytoza – podstawowy mechanizm obrony nieswoistej. Egzocytoza konstytutywna i regulowana (przykłady).
	T-L-8	Badanie lokalizacji, rozmieszczenia i gęstości wybranych eksteroreceptorów. Zagadnienia do dyskusji: Biologiczna „sprzeczność” pomiędzy wielością humoralnych czynników regulujących, a niewielką liczbą mechanizmów przenoszenia informacji wewnątrz komórek. Zależność między ilością liganda a gęstością receptorów komórkowych.
	T-L-9	Metody wizualizacji jądra komórkowego i cytoplazmy leukocytów w mikroskopie świetlnym. Praktyczne rozpoznawanie etapów mejozy. Zagadnienia do dyskusji: Molekularne mechanizmy regulacji przebiegu cyklu komórkowego.
	T-L-10	Wpływ pH i temperatury na aktywność enzymów. Doświadczalne uzasadnienie magazynowania glukozy w postaci polisacharydów w komórkach. Zagadnienia do dyskusji: Znaczenie enzymów w katalizowaniu reakcji i określaniu kierunku przebiegu szlaków metabolicznych w komórce.
	T-W-1	Cechy żywej komórki (metabolizm, ruch, pobudliwość, wzrost, rozmnażanie). Chemiczne składniki komórki (atomy, cząsteczki, związki chemiczne). Komórkowa teoria życia. Organizacja komórek (błona komórkowa, cytozol, jądro, przedziały wewnątrzkomórkowe). Zróżnicowanie komórek (pro- i eukariota). Tkanki (roślinne i zwierzęce).
	T-W-2	Błona komórkowa – rys historyczny. Model płynno-mozaikowy. Organizacja błony komórkowej. Dwuwarstwa lipidowa (skład chemiczny, struktura, płynność). Białka błonowe. Biosynteza składników błony. Formowanie i przemiana błon. Dynamika błony komórkowej. Kora komórki. Warstwa powierzchniowa. Ogólna charakterystyka transportu przez błonę komórkową. Przenośniki błonowe. Kanały jonowe. Źródła energii dla transportu błonowego.
	T-W-3	Ogólne zasady i strategia przekazywania informacji między komórkami. Pojęcie i klasyfikacja receptorów. Receptory powierzchni komórki. Wewnątrzkomórkowe kaskady sygnalizacyjne. Wtórne przekaźniki. Receptory cytozolowe i jądrowe.
	T-W-4	Struktura, skład i rola cytoplazmy. Skład i struktura molekularna elementów cytoszkieletu. Mikrotubule-podział, funkcje i lokalizacja w różnych typach komórek. Rola centrosomu w organizacji mikrotubul. Rola białek motorycznych. Podział, funkcje i występowanie filamentów pośrednich. Struktura, funkcja i lokalizacja filamentów aktynowych. Mechanizm polimeryzacji aktyny. Wiązanie aktyny z białkami motorycznymi (miozyny) w struktury kurczliwe.
	T-W-5	Struktura błony siateczki śródplazmatycznej. Gładka i szorstka (ziarnista) siateczka śródpazmatyczna i ich rola w procesach metabolicznych komórek. Rybosomy i polisomy. Rybosomy a translacja. Powstawanie lizosomów. Lizosomy pierwotne i wtórne. Struktura i właściwości lizosomów w różnych komórkach. Lokalizacja i ultrastruktura aparatu Golgiego. Odrębności strukturalne i czynnościowe aparatu Golgiego w komórkach roślinnych i zwierzęcych. Aparat Golgiego a czynność wydzielnicza komórek. Transport pęcherzykowy, egzo- i endocytoza.
	T-W-6	Budowa i rozmieszczenie mitochondriów komórce. Błony mitochondrialne. Łańcuch oddechowy, fosforylacja oksydacyjna i biosynteza ATP. Udział mitochondriów w przemianach metabolicznych. DNA mitochondrialny i biogeneza mitochondriów. Typy plastydów i ich rola. Chloroplasty, budowa i organizacja.
	T-W-7	Organizacja jądra w poszczególnych fazach cyklu komórkowego. Organizacja i struktura chromatyny. Funkcja i struktura jąderka. Przebieg cyklu komórkowego, interfaza (fazy G1, S, G2 i G0) i mitoza (faza M). Cytokineza.
	T-W-8	Ogólna charakterystyka podziału mejotycznego. Czas trwania i regulacja cyklu komórkowego, geny, białka i punkty kontrolne. Degradacja białek, rola lizosomów, proteasomów i ubikwityny.
Metody nauczania	M-1	Wykład informacyjny.
	M-2	Prezentacja multimedialna z wykorzystaniem komputera i projektora multimedialnego.
	M-3	Praca w grupach.
	M-4	Dyskusja dydaktyczna.
Sposób oceny	S-1	Ocena podsumowująca: Zaliczenie ćwiczeń: średnia ocena z zaliczenia kolokwiów cząstkowych oraz z zaliczenia przygotowania do zajęć labolatoryjnych.
Sposób oceny	S-2	Ocena podsumowująca: Zaliczenie wykładów - egzamin pisemny
Kryteria oceny	Ocena	Kryterium oceny
	2,0	- nie potrafi zdefiniować podstawowych pojęć - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje obojętność - w zakresie wyrażania wiedzy popełnia bardzo dużo błędów merytorycznych
	3,0	- w zakresie wiedzy opanował podstawowy materiał programowy - w zakresie opanowania wiedzy przyswoił zasadnicze treści programowe - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje średnie zainteresowanie - w zakresie wyrażania wiedzy popełnia wiele błędów
	3,5	- w zakresie wiedzy opanował podstawowy materiał programowy - wykazuje zrozumienie podstawowych zagadnień - w zakresie opanowania wiedzy przyswoił zasadnicze treści programowe - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje średnie zainteresowanie - w zakresie wyrażania wiedzy popełnia wiele błędów
	4,0	- w zakresie wiedzy opanował prawie cały materiał programowy - w zakresie rozumienia wiedzy opanował poprawnie cały zakresu materiału - w zakresie opanowania wiedzy przyswoił zasadnicze treści programowe prawie dokładnie - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje duże zainteresowanie - w zakresie wyrażania wiedzy popełnia sporadycznie błędy
	4,5	- w zakresie wiedzy opanował cały materiał programowy - w zakresie rozumienia wiedzy opanował wszystkie treści programowe - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje duże zainteresowanie - w zakresie wyrażania wiedzy nie popełnia błędów
	5,0	- w zakresie wiedzy wykracza poza materiał programowy - w zakresie rozumienia wiedzy opanował wszystkie treści programowe - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje duże zainteresowanie i ciekawość poznawczą - w zakresie wyrażania wiedzy nie popełnia błędów

Pole	KOD	Znaczenie kodu
Zamierzone efekty kształcenia	BT_1A_BT-N-C9_U01	Potrafi różnicować tkanki na podstawie preparatów histologicznych. Opisuje budowę i funkcje organelli komórkowych. Opisuje procesy podstawowe procesy zachodzące na poziomie komórki. Zna i powinien być w stanie przeprowadzić wybrane analizy laboratoryjne z zakresu cytofizjologii.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	BT_1A_U02	Umie określić zjawiska i procesy chemiczne, fizyczne oraz biochemiczne w środowisku naturalnym i użytkowanym przez człowieka; potrafi szacować ryzyko i przewidzieć ewentualne niebezpieczeństwo wynikające z zachodzących procesów i zjawisk.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	BT_1A_U05	Posługuje się podstawowymi zagadnieniami z zakresu budowy, struktury i funkcji komórek organizmów zwierzęcych i roślinnych; potrafi wskazać metody badawcze jakimi określane są procesy zachodzące w komórkach mogą być analizowane; potrafi założyć hodowle komórkowe i tkankowe.
Cel przedmiotu	C-1	Zapoznanie studentów z budową i zróżnicowaniem komórek.
	C-2	Zapoznanie studentów z budową i funkcją błony komórkowej i poszczególnych organelli komórkowych.
	C-3	Zapoznanie studentów z procesami zwiazanymi z fizjologią komórek.
Treści programowe	T-L-1	Omówienie organizacji i regulaminu zajęć. Wyjaśnienie zasad uzyskania zaliczenia. Zapoznanie z pracownią. Metody badawcze stosowane w biologii komórki.Wykonanie rozmazu świeżej krwi kręgowców. Gatunkowe różnice w budowie erytrocytów. Komórki pro- i eukariotyczne.
	T-L-2	Barwienie rozmazu krwi metodą Pappenheima. Mikroskopowy obraz komórek kręgowców. Zróżnicowanie komórek zwierzęcych – przykłady i uzasadnienie biologiczne. Zagadnienia do dyskusji: Budowa komórek a ich czynność.
	T-L-3	Mikroskopowy obraz wybranych komórek tkanki: nabłonkowej, łącznej, mięśniowej i nerwowej. Tkanki zwierzęce – charakterystyka ich komórek. Zagadnienia do dyskusji:Mechanizm kodowania i przekazywania informacji w komórkach nerwowych. Sposób przekazywania informacji w synapsie elektrycznej i chemicznej.
	T-L-4	Doświadczalne uszkodzenie błony komórkowej erytrocytów. Mechanizm destrukcyjnego wpływu wybranych czynników środowiskowych. Wpływ zmian ciśnienia osmotycznego płynu zewnątrzkomórkowego na kształt i błonę komórkową erytrocytów. Zagadnienia do dyskusji:Błony komórkowe i ich znaczenie. Błona komórkowa jako bariera między dwoma środowiskami. Składniki błony komórkowej (fosfolipidy i ich synteza, białka błony: peryferyjne, integralne i transbłonowe). Rodzaje i ogólna charakterystyka transportu przez błonę komórkową.
	T-L-5	Ocena roli glikokaliksu na przykładzie grup krwi u człowieka. Charakterystyka kory komórki i spektryny. Praktyczne rozpoznawanie etapów diapedezy. Zagadnienia do dyskusji: Asymetria błony komórkowej i jej znaczenie. Znaczenie kory komórki oraz glikokaliksu. Znaczenie czynnościowe “płynności” błony komórkowej.Mechanizm diapedezy.
	T-L-6	Wykazanie niezbędności ATP w procesie skurczu mięśni. Zagadnienia do dyskusji: Molekularny mechanizm skurczu komórki mięśniowej. Zagadnienia do dyskusji:Budowa i rola białek kurczliwych i regulujących. Jak wyjaśnić zdolność męskich komórek rozrodczych do aktywnego ruchu?
	T-L-7	Praktyczne rozpoznawanie połączeń międzykomórkowych i ich charakterystyka. Praktyczne rozpoznawanie procesów endo- i egzocytozy. Zagadnienia do dyskusji: Znaczenie połączeń komórkowych w przekazywaniu informacji (przykłady). Połączenia komórkowe jako bariery. Mechanizm pobierania płynu zewnątrzkomórkowego przez komórkę (pinocytoza). Mechanizm endocytozy receptorowej (adsorpcyjnej). Fagocytoza – podstawowy mechanizm obrony nieswoistej. Egzocytoza konstytutywna i regulowana (przykłady).
	T-L-8	Badanie lokalizacji, rozmieszczenia i gęstości wybranych eksteroreceptorów. Zagadnienia do dyskusji: Biologiczna „sprzeczność” pomiędzy wielością humoralnych czynników regulujących, a niewielką liczbą mechanizmów przenoszenia informacji wewnątrz komórek. Zależność między ilością liganda a gęstością receptorów komórkowych.
	T-L-9	Metody wizualizacji jądra komórkowego i cytoplazmy leukocytów w mikroskopie świetlnym. Praktyczne rozpoznawanie etapów mejozy. Zagadnienia do dyskusji: Molekularne mechanizmy regulacji przebiegu cyklu komórkowego.
	T-L-10	Wpływ pH i temperatury na aktywność enzymów. Doświadczalne uzasadnienie magazynowania glukozy w postaci polisacharydów w komórkach. Zagadnienia do dyskusji: Znaczenie enzymów w katalizowaniu reakcji i określaniu kierunku przebiegu szlaków metabolicznych w komórce.
Metody nauczania	M-3	Praca w grupach.
Metody nauczania	M-4	Dyskusja dydaktyczna.
Sposób oceny	S-1	Ocena podsumowująca: Zaliczenie ćwiczeń: średnia ocena z zaliczenia kolokwiów cząstkowych oraz z zaliczenia przygotowania do zajęć labolatoryjnych.
Kryteria oceny	Ocena	Kryterium oceny
	2,0	Student: nie potrafi poradzić sobie samodzielnie z trudnościami mogącymi pojawić się na każdym z etapów przygotowanie zleconej pracy, nie operuje wiedzą kontekstową.
	3,0	Student: radzi sobie, z dużą pomocą nauczyciela, z wybranymi trudnościami związanymi z procesem przygotowania zleconej pracy
	3,5	Student: potrafi poradzić sobie, z nieznaczną pomocą nauczyciela, z wybranymi trudnościami związanymi z procesem przygotowania zleconej pracy.
	4,0	Student: samodzielnie radzi sobie z podstawowymi trudnościami związanymi z procesem wykonania zleconej pracy
	4,5	Student: samodzielnie rozwiązuje postawione problemy i radzi sobie z trudnościami związanymi z procesem wykonania zleconej pracy
	5,0	Student: samodzielnie rozwiązuje postawione problemy i radzi sobie w pełni z trudnościami związanymi z procesem wykonania zleconej pracy; swobodnie porusza się w danej tematyce i prawidłowo wykorzystuje materiały źródłowe

Pole	KOD	Znaczenie kodu
Zamierzone efekty kształcenia	BT_1A_BT-N-C9_K01	Wykazuje zrozumienie wybranych procesów zachodzących w żywej komórce. Aktywnie uczestniczy w pracy grupowej, wykazujac współdziałaniejako członek zespołu. Jest zaangażowany w dyskusję dotyczącą wybranych funkcji i procesów dotyczacych procesów zachodzących w komórce i jej organellach.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	BT_1A_K01	Rozumie molekularne podstawy procesów biotechnologicznych oraz ma świadomość ich empirycznej poznawalności w oparciu o metody matematyczne i statystyczne.
	BT_1A_K05	Wykazuje otwartość dla ogólnego i kierunkowego kształtowania i rozwijania własnej aktywności poznawczej w oparciu o różne źródła informacji naukowej; umie myśleć i działać w sposób przedsiębiorczy.
	BT_1A_K06	Wykazuje pozytywne przekonania i postawy wobec ludzi, organizmów i środowiska; ma wysoką wrażliwość na ich potrzeby i problemy.
Cel przedmiotu	C-2	Zapoznanie studentów z budową i funkcją błony komórkowej i poszczególnych organelli komórkowych.
Cel przedmiotu	C-3	Zapoznanie studentów z procesami zwiazanymi z fizjologią komórek.
Treści programowe	T-L-1	Omówienie organizacji i regulaminu zajęć. Wyjaśnienie zasad uzyskania zaliczenia. Zapoznanie z pracownią. Metody badawcze stosowane w biologii komórki.Wykonanie rozmazu świeżej krwi kręgowców. Gatunkowe różnice w budowie erytrocytów. Komórki pro- i eukariotyczne.
	T-L-2	Barwienie rozmazu krwi metodą Pappenheima. Mikroskopowy obraz komórek kręgowców. Zróżnicowanie komórek zwierzęcych – przykłady i uzasadnienie biologiczne. Zagadnienia do dyskusji: Budowa komórek a ich czynność.
	T-L-3	Mikroskopowy obraz wybranych komórek tkanki: nabłonkowej, łącznej, mięśniowej i nerwowej. Tkanki zwierzęce – charakterystyka ich komórek. Zagadnienia do dyskusji:Mechanizm kodowania i przekazywania informacji w komórkach nerwowych. Sposób przekazywania informacji w synapsie elektrycznej i chemicznej.
	T-L-4	Doświadczalne uszkodzenie błony komórkowej erytrocytów. Mechanizm destrukcyjnego wpływu wybranych czynników środowiskowych. Wpływ zmian ciśnienia osmotycznego płynu zewnątrzkomórkowego na kształt i błonę komórkową erytrocytów. Zagadnienia do dyskusji:Błony komórkowe i ich znaczenie. Błona komórkowa jako bariera między dwoma środowiskami. Składniki błony komórkowej (fosfolipidy i ich synteza, białka błony: peryferyjne, integralne i transbłonowe). Rodzaje i ogólna charakterystyka transportu przez błonę komórkową.
	T-L-5	Ocena roli glikokaliksu na przykładzie grup krwi u człowieka. Charakterystyka kory komórki i spektryny. Praktyczne rozpoznawanie etapów diapedezy. Zagadnienia do dyskusji: Asymetria błony komórkowej i jej znaczenie. Znaczenie kory komórki oraz glikokaliksu. Znaczenie czynnościowe “płynności” błony komórkowej.Mechanizm diapedezy.
	T-L-6	Wykazanie niezbędności ATP w procesie skurczu mięśni. Zagadnienia do dyskusji: Molekularny mechanizm skurczu komórki mięśniowej. Zagadnienia do dyskusji:Budowa i rola białek kurczliwych i regulujących. Jak wyjaśnić zdolność męskich komórek rozrodczych do aktywnego ruchu?
	T-L-7	Praktyczne rozpoznawanie połączeń międzykomórkowych i ich charakterystyka. Praktyczne rozpoznawanie procesów endo- i egzocytozy. Zagadnienia do dyskusji: Znaczenie połączeń komórkowych w przekazywaniu informacji (przykłady). Połączenia komórkowe jako bariery. Mechanizm pobierania płynu zewnątrzkomórkowego przez komórkę (pinocytoza). Mechanizm endocytozy receptorowej (adsorpcyjnej). Fagocytoza – podstawowy mechanizm obrony nieswoistej. Egzocytoza konstytutywna i regulowana (przykłady).
	T-L-8	Badanie lokalizacji, rozmieszczenia i gęstości wybranych eksteroreceptorów. Zagadnienia do dyskusji: Biologiczna „sprzeczność” pomiędzy wielością humoralnych czynników regulujących, a niewielką liczbą mechanizmów przenoszenia informacji wewnątrz komórek. Zależność między ilością liganda a gęstością receptorów komórkowych.
	T-L-9	Metody wizualizacji jądra komórkowego i cytoplazmy leukocytów w mikroskopie świetlnym. Praktyczne rozpoznawanie etapów mejozy. Zagadnienia do dyskusji: Molekularne mechanizmy regulacji przebiegu cyklu komórkowego.
	T-L-10	Wpływ pH i temperatury na aktywność enzymów. Doświadczalne uzasadnienie magazynowania glukozy w postaci polisacharydów w komórkach. Zagadnienia do dyskusji: Znaczenie enzymów w katalizowaniu reakcji i określaniu kierunku przebiegu szlaków metabolicznych w komórce.
	T-W-1	Cechy żywej komórki (metabolizm, ruch, pobudliwość, wzrost, rozmnażanie). Chemiczne składniki komórki (atomy, cząsteczki, związki chemiczne). Komórkowa teoria życia. Organizacja komórek (błona komórkowa, cytozol, jądro, przedziały wewnątrzkomórkowe). Zróżnicowanie komórek (pro- i eukariota). Tkanki (roślinne i zwierzęce).
	T-W-2	Błona komórkowa – rys historyczny. Model płynno-mozaikowy. Organizacja błony komórkowej. Dwuwarstwa lipidowa (skład chemiczny, struktura, płynność). Białka błonowe. Biosynteza składników błony. Formowanie i przemiana błon. Dynamika błony komórkowej. Kora komórki. Warstwa powierzchniowa. Ogólna charakterystyka transportu przez błonę komórkową. Przenośniki błonowe. Kanały jonowe. Źródła energii dla transportu błonowego.
	T-W-3	Ogólne zasady i strategia przekazywania informacji między komórkami. Pojęcie i klasyfikacja receptorów. Receptory powierzchni komórki. Wewnątrzkomórkowe kaskady sygnalizacyjne. Wtórne przekaźniki. Receptory cytozolowe i jądrowe.
	T-W-4	Struktura, skład i rola cytoplazmy. Skład i struktura molekularna elementów cytoszkieletu. Mikrotubule-podział, funkcje i lokalizacja w różnych typach komórek. Rola centrosomu w organizacji mikrotubul. Rola białek motorycznych. Podział, funkcje i występowanie filamentów pośrednich. Struktura, funkcja i lokalizacja filamentów aktynowych. Mechanizm polimeryzacji aktyny. Wiązanie aktyny z białkami motorycznymi (miozyny) w struktury kurczliwe.
	T-W-5	Struktura błony siateczki śródplazmatycznej. Gładka i szorstka (ziarnista) siateczka śródpazmatyczna i ich rola w procesach metabolicznych komórek. Rybosomy i polisomy. Rybosomy a translacja. Powstawanie lizosomów. Lizosomy pierwotne i wtórne. Struktura i właściwości lizosomów w różnych komórkach. Lokalizacja i ultrastruktura aparatu Golgiego. Odrębności strukturalne i czynnościowe aparatu Golgiego w komórkach roślinnych i zwierzęcych. Aparat Golgiego a czynność wydzielnicza komórek. Transport pęcherzykowy, egzo- i endocytoza.
	T-W-6	Budowa i rozmieszczenie mitochondriów komórce. Błony mitochondrialne. Łańcuch oddechowy, fosforylacja oksydacyjna i biosynteza ATP. Udział mitochondriów w przemianach metabolicznych. DNA mitochondrialny i biogeneza mitochondriów. Typy plastydów i ich rola. Chloroplasty, budowa i organizacja.
	T-W-7	Organizacja jądra w poszczególnych fazach cyklu komórkowego. Organizacja i struktura chromatyny. Funkcja i struktura jąderka. Przebieg cyklu komórkowego, interfaza (fazy G1, S, G2 i G0) i mitoza (faza M). Cytokineza.
	T-W-8	Ogólna charakterystyka podziału mejotycznego. Czas trwania i regulacja cyklu komórkowego, geny, białka i punkty kontrolne. Degradacja białek, rola lizosomów, proteasomów i ubikwityny.
Metody nauczania	M-1	Wykład informacyjny.
	M-2	Prezentacja multimedialna z wykorzystaniem komputera i projektora multimedialnego.
	M-3	Praca w grupach.
	M-4	Dyskusja dydaktyczna.
Sposób oceny	S-1	Ocena podsumowująca: Zaliczenie ćwiczeń: średnia ocena z zaliczenia kolokwiów cząstkowych oraz z zaliczenia przygotowania do zajęć labolatoryjnych.
Sposób oceny	S-2	Ocena podsumowująca: Zaliczenie wykładów - egzamin pisemny
Kryteria oceny	Ocena	Kryterium oceny
	2,0
	3,0	Student w stopniu podstawowym wykazuje zrozumienie wybranych procesów zachodzacych w żywej komórce oraz jest w stopniu podstawowym zaangażowany w dyskusję dotyczącą wybranych funkcji i procesów dotyczacych procesów zachodzących w komórce i jej organellach. Wykazuje aktywną postawę uczestnicząc w pracy grupowej.
	3,5
	4,0
	4,5
	5,0