Wydział Technologii i Inżynierii Chemicznej - Technologia chemiczna (S1)
specjalność: Technologia nieorganiczna
Sylabus przedmiotu Bezpieczeństwo pracy i ergonomia:
Informacje podstawowe
| Kierunek studiów | Technologia chemiczna | ||
|---|---|---|---|
| Forma studiów | studia stacjonarne | Poziom | pierwszego stopnia |
| Tytuł zawodowy absolwenta | inżynier | ||
| Obszary studiów | nauki techniczne, studia inżynierskie | ||
| Profil | ogólnoakademicki | ||
| Moduł | — | ||
| Przedmiot | Bezpieczeństwo pracy i ergonomia | ||
| Specjalność | przedmiot wspólny | ||
| Jednostka prowadząca | Instytut Technologii Chemicznej Organicznej | ||
| Nauczyciel odpowiedzialny | Robert Pełech <Robert.Pelech@zut.edu.pl> | ||
| Inni nauczyciele | |||
| ECTS (planowane) | 3,0 | ECTS (formy) | 3,0 |
| Forma zaliczenia | zaliczenie | Język | polski |
| Blok obieralny | — | Grupa obieralna | — |
Formy dydaktyczne
Wymagania wstępne
| KOD | Wymaganie wstępne |
|---|---|
| W-1 | Ukształtowanie nawyku przestrzegania zasad bezpiecznej pracy, przestrzegania przepisów w zakresie ochrony przeciwpożarowej, zabezpieczeń maszyn i urządzeń technicznych, przestrzegania i kontroli parametrów procesu technologicznego, zapobiegania wypadkom w pracy. |
| W-2 | Wiedza ogólna w zakresie chemii ogólnej, nieorganicznej i organicznej na poziomie szkoły średniej. |
Cele przedmiotu
| KOD | Cel modułu/przedmiotu |
|---|---|
| C-1 | Ukształtowanie nawyku przestrzegania zasad bezpiecznej pracy, przestrzegania przepisów w zakresie ochrony przeciwpożarowej, zabezpieczeń maszyn i urządzeń technicznych, przestrzegania i kontroli parametrów procesu technologicznego, zapobiegania wypadkom w pracy. |
| C-2 | Wyrabianie przekonania o mozliwości dostosowania urządzeń technicznych i środowiska pracy do fizjologii i psychologii człowieka. |
Treści programowe z podziałem na formy zajęć
| KOD | Treść programowa | Godziny |
|---|---|---|
| ćwiczenia audytoryjne | ||
| T-A-1 | Analiza przypadków zagrozen i niebezpiecznych sytuacji | 15 |
| 15 | ||
| wykłady | ||
| T-W-1 | Zagrożenia środowiskowe wynikające z emisji pyłów, gazów, doprowadzania odpadów i ścieków. | 2 |
| T-W-2 | Zagrożenia spowodowane składowaniem odpadów przemysłowych, niebezpiecznych i specjalnych. | 2 |
| T-W-3 | Podział substancji toksycznych i czynników szkodliwych. | 1 |
| T-W-4 | Zagrożenia wynikające z eksploatacji instalacji przemysłowych. | 2 |
| T-W-5 | Środki poprawiające bezpieczeństwo pracy w przemyśle: zabezpieczenia maszyn i urządzeń, ochrona przeciwpożarowa i przeciwwybuchowa, źródła zapłonu, samozapalenie, zapłon mieszanin gazowych, granice wybuchowości mieszanin gazowych, wpływ parametrów technologicznych na granice wybuchowości. | 5 |
| T-W-6 | Zapalność ciał stałych, zapłon pyłów, mieszanin hybrydowych. | 2 |
| T-W-7 | Ocena zagrożenia pożarowego materiałów konstrukcyjnych, substancji samozapalnych. | 2 |
| T-W-8 | Niekontrolowany przebieg reakcji, atmosfera ochronna, flegmatyzacja materiałów. | 3 |
| T-W-9 | Środki gaśnicze. | 2 |
| T-W-10 | Czynniki szkodliwe srodowiska pracy. | 4 |
| T-W-11 | Karty charakterystyki związku i preparatu chemicznego. | 2 |
| T-W-12 | Znaczenie i zastosowanie znaków ostrzegawczych i wzorów w transporcie i przechowywaniu materiałów chemicznych. | 3 |
| 30 | ||
Obciążenie pracą studenta - formy aktywności
| KOD | Forma aktywności | Godziny |
|---|---|---|
| ćwiczenia audytoryjne | ||
| A-A-1 | Uczestnictwo w zajeciach | 15 |
| A-A-2 | Przygotowanie do zajec | 15 |
| 30 | ||
| wykłady | ||
| A-W-1 | Udział w wykładach | 15 |
| A-W-2 | Konsultacje z prowadzacym przedmiot | 6 |
| A-W-3 | Przygotowanie do zaliczenia | 7 |
| A-W-4 | Zaliczenie pisemne | 2 |
| 30 | ||
Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne
| KOD | Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne |
|---|---|
| M-1 | Wykład informacyjny w połączeniu z prezentacjami wykresów i zalezności ilościowych, opisem zdarzeń, opowiadaniem o zaistniałych faktach w zakresie bezpiecznej pracy. |
Sposoby oceny
| KOD | Sposób oceny |
|---|---|
| S-1 | Ocena formująca: Zaliczenie w końcu semestru w formie pisemnej. Pytania o charakterze przeglądowym i szczegółowe wymagające krótkichodpowiedzi. |
Zamierzone efekty kształcenia - wiedza
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| TCH_1A_A03_W01 W wyniku realizacji zajęć student jest w stanie ogólnie ocenić zagrożenia środowiskowe wynikające z emisji gazów, pyłów, odprowadzania odpadów i ścieków, ze składowania odpadów przemysłowych. Potrafi uszeregować i podzielić substancje toksyczne i szkodliwe. Potrafi stosować, opisywać charakteryzować, objaśniać działanie środków podnoszących i zapewniających bezpieczna pracę maszyn i linii technologicznych. Potrafi dobierać materiał konstrukcyjny w celu zapewnienia bezpiecznej pracy, zapewnienia warunków bez możliwości wystąpienia samozapłonu, zapłonu gazów, cieczy, ciał stałych. Potrafi zastosować środki gaśnicze w zależności rodzaju pożaru. Potrafi opisać szkodliwość środowiska pracy za pomocą NDS-ów. Ma umiejętność posługiwania się i wykorzystania karty charakterystyki zwiazku chemicznego. Potrafi zmienić środowisko pracy i lepiej dostosować je do wymagań fizjologii człowieka i psychologii pracy. Potrafi ocenić ryzyko pracy w oparciu o znaki ostrzegawcze dla danego materiału i oznakowaniai stosowane w transporcie. | TCH_1A_W19 | — | — | C-1, C-2 | T-W-4, T-W-5, T-W-6, T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-7, T-W-8, T-W-9, T-W-10, T-W-11, T-W-12 | M-1 | S-1 |
Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| TCH_1A_A03_U01 W wyniku przeprowadzonych wykładów student ma umiejętność analizowania, interpretowania , oceniania, planowania, zaprezentowania zagrożeń wynikających z emisji pyłów, gazów, odprowadzania odpadów i ścieków, składowania odpadów niebezpiecznych, przemysłowych i specjalnych. Potrafi kontrolować, wdrażać, weryfikować środki poprawiające bezpieczeństwo pracy w zakresie zabezpieczeń przeciwpożarowych, ochrony przed skażeniami środkami toksycznymi. Potrafi posługiwać się i opracowywać karty charakterystyki związku i materiału niebezpiecznego, obliczać poziom czynników szkodliwych środowiska pracy. | TCH_1A_U13, TCH_1A_U14 | — | — | C-1, C-2 | T-W-4, T-W-5, T-W-6, T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-7, T-W-8, T-W-9, T-W-10, T-W-11, T-W-12 | M-1 | S-1 |
| TCH_1A_A03_U02 Student posiada umiejętność analizowania, interpretowania zagrożeń wynikających z emisji gazów, pyłów, odprowadzania odpadów i ścieków do środowiska. | TCH_1A_U13 | — | — | C-1, C-2 | T-W-4, T-W-5, T-W-6, T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-7, T-W-8, T-W-9, T-W-10, T-W-11, T-W-12 | M-1 | S-1 |
Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| TCH_1A_A03_K01 Student nabędzie świadomość postępowania aktywnego w stosunku do miejsca pracy, postępowania zgodnego z zasadami etyki, postrzegania pozatechnicznych skutków działalności inżynierskiej. | TCH_1A_K03 | — | — | C-1, C-2 | T-W-4, T-W-5, T-W-6, T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-7, T-W-8, T-W-9, T-W-10, T-W-11, T-W-12 | M-1 | S-1 |
Kryterium oceny - wiedza
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| TCH_1A_A03_W01 W wyniku realizacji zajęć student jest w stanie ogólnie ocenić zagrożenia środowiskowe wynikające z emisji gazów, pyłów, odprowadzania odpadów i ścieków, ze składowania odpadów przemysłowych. Potrafi uszeregować i podzielić substancje toksyczne i szkodliwe. Potrafi stosować, opisywać charakteryzować, objaśniać działanie środków podnoszących i zapewniających bezpieczna pracę maszyn i linii technologicznych. Potrafi dobierać materiał konstrukcyjny w celu zapewnienia bezpiecznej pracy, zapewnienia warunków bez możliwości wystąpienia samozapłonu, zapłonu gazów, cieczy, ciał stałych. Potrafi zastosować środki gaśnicze w zależności rodzaju pożaru. Potrafi opisać szkodliwość środowiska pracy za pomocą NDS-ów. Ma umiejętność posługiwania się i wykorzystania karty charakterystyki zwiazku chemicznego. Potrafi zmienić środowisko pracy i lepiej dostosować je do wymagań fizjologii człowieka i psychologii pracy. Potrafi ocenić ryzyko pracy w oparciu o znaki ostrzegawcze dla danego materiału i oznakowaniai stosowane w transporcie. | 2,0 | Nie potrafi ocenić zagrożeń wynikających z odprowadzania odpadów, emisji pyłów, gazów. |
| 3,0 | Poprawnie ocenia czynniki podnoszące bezpieczną pracę maszyn i urządzeń technologicznych, zapewnienia warunków uniemożliwiających powstawanie samozazpłonu, zapłonu gazów, cieczy palnych i ciał stałych. | |
| 3,5 | Poprawnie ocenia warunki uniemożliwiające powstawanie samozapłonu, zapłonu gazów, cieczy palnych, ciał stałych i potrafi stosować środki gaśnicze w zależnośi od rodzaju pożaru. | |
| 4,0 | Poprawnie ocenia warunki uniemożliwiające powstawanie samozapłonu, zapłonu gazów, cieczy palnych, ciał stałych i potrafi stosować środki gaśnicze w zależnośi od rodzaju pożaru. Potrafi opisać szkodliwość środowiska pracy za pomocą NDS-ów. | |
| 4,5 | Obok podstawowych wiadomości o występowaniu i charakterystyce pożarowej substancji potrafi zaproponować zmiany w środowisku pracy w celu lepszego dostosowania do wymagań fizjologii człowieka. | |
| 5,0 | Potrafi wykorzystać wszystkie omówione w trakcie zajęć zjawiska do zmiany środowiska pracy, w celu lepszego dostosowania go do psychologii i fizjologii człowieka. |
Kryterium oceny - umiejętności
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| TCH_1A_A03_U01 W wyniku przeprowadzonych wykładów student ma umiejętność analizowania, interpretowania , oceniania, planowania, zaprezentowania zagrożeń wynikających z emisji pyłów, gazów, odprowadzania odpadów i ścieków, składowania odpadów niebezpiecznych, przemysłowych i specjalnych. Potrafi kontrolować, wdrażać, weryfikować środki poprawiające bezpieczeństwo pracy w zakresie zabezpieczeń przeciwpożarowych, ochrony przed skażeniami środkami toksycznymi. Potrafi posługiwać się i opracowywać karty charakterystyki związku i materiału niebezpiecznego, obliczać poziom czynników szkodliwych środowiska pracy. | 2,0 | |
| 3,0 | Potrafi wprowadzać do praktyki przemysłowej środki zabezpieczające przed chemicznymi skażeniami środowiska, środki poprawiające bezpieczeństwo przeciwpożarowe. | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 | ||
| TCH_1A_A03_U02 Student posiada umiejętność analizowania, interpretowania zagrożeń wynikających z emisji gazów, pyłów, odprowadzania odpadów i ścieków do środowiska. | 2,0 | Nie potrafi ocenić, poddać analizie i interpretacji zagrożeń wynikających z emisji gazów, pyłów, odprowadzania odpadów i ścieków do środowiska. |
| 3,0 | Potrafi ocenić, poddać analizie i interpretacji zagrożenia wynikające z emisji gazów, pyłów, odprowadzania odpadów i ścieków z produkcji przemysłowych do środowiska. | |
| 3,5 | Potrafi ocenić, poddać analizie i interpretacji zagrożenia wynikające z emisji gazów, pyłów, odprowadzania odpadów i ścieków z produkcji przemysłowych do środowiska. Potrafi wdrażać środki poprawiające bezpieczeństwo pracy. | |
| 4,0 | Potrafi oceniać, analizować, interpretować zagrożenia wynikające z emisji gazów, pyłów, odprowadzania odpadów i ścieków przemysłowych, wdrażać środki poprawiające bezpieczeństwo pracy, zwłaszcza w zakresie ochrony przeciwpożarowej. | |
| 4,5 | Potrafi oceniać, analizować, interpretować zagrożenia wynikające z emisji gazów, pyłów, odprowadzania odpadów i ścieków przemysłowych, wdrażać środki poprawiające bezpieczeństwo pracy i ochronę przed skażeniami substancjami toksycznymi. | |
| 5,0 | Potrafi oceniać, analizować, interpretować zagrożenia wynikające z emisji gazów, pyłów, odprowadzania odpadów i ścieków przemysłowych, wdrażania środków poprawiających bezpieczeństwo pracy i ochronę przed skażeniami substancjami toksycznymi. Posiada umiejętność sporządzania kart charakterystyki materiałów niebezpiecznych. |
Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| TCH_1A_A03_K01 Student nabędzie świadomość postępowania aktywnego w stosunku do miejsca pracy, postępowania zgodnego z zasadami etyki, postrzegania pozatechnicznych skutków działalności inżynierskiej. | 2,0 | |
| 3,0 | Posiada kompetencje w zakresie zapewnienia bezpiecznej pracy i dostosowania warunków pracy do potrzeb człowieka. | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 |
Literatura podstawowa
- Ryng M., Bezpieczeństwo techniczne w przemyśle chemicznym, WNT, Warszawa, 1985
- Ryng M., Higiena, bezpieczeczeństwo pracy i bezpieczeństwo pożarowe w przemyśle chemicznym, WNT, Warszawa, 1967
- Wasilewski M., Dawydow W., Bezpieczeństwo w pracowni chemicznej, WNT, Warszawa, 2008
Literatura dodatkowa
- Zlewski R., Maleszka A., Statystyczna kontrola procesów, Wyd. Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań, 2011, pierwsze
- Makarewicz B., Popularny poradnik BHP, Wydawnictwo związkowe, Warszawa, 1964, drugie
- Pusty T., Przewóz materiałów niebezpiecznych, Wydawnictwo Komunikacji i Łączności, Warszawa, 2009, pierwsze
- Isidorow W., Jaroszyńska J., Chemiczne problemy ekologii, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok, 1998, pierwsze