Wydział Technologii i Inżynierii Chemicznej - Inżynieria chemiczna i procesowa (S2)
specjalność: Inżynieria procesów w technologiach przetwórczych
Sylabus przedmiotu Bezpieczeństwo procesowe i ocena ryzyka w przemysłach przetwórczych:
Informacje podstawowe
| Kierunek studiów | Inżynieria chemiczna i procesowa | ||
|---|---|---|---|
| Forma studiów | studia stacjonarne | Poziom | drugiego stopnia |
| Tytuł zawodowy absolwenta | magister inżynier | ||
| Obszary studiów | nauki techniczne, studia inżynierskie | ||
| Profil | ogólnoakademicki | ||
| Moduł | — | ||
| Przedmiot | Bezpieczeństwo procesowe i ocena ryzyka w przemysłach przetwórczych | ||
| Specjalność | Inżynieria procesowa | ||
| Jednostka prowadząca | Instytut Inżynierii Chemicznej i Procesów Ochrony Środowiska | ||
| Nauczyciel odpowiedzialny | Barbara Zakrzewska <Barbara.Zakrzewska@zut.edu.pl> | ||
| Inni nauczyciele | Halina Murasiewicz <Halina.Murasiewicz@zut.edu.pl>, Barbara Zakrzewska <Barbara.Zakrzewska@zut.edu.pl> | ||
| ECTS (planowane) | 2,0 | ECTS (formy) | 2,0 |
| Forma zaliczenia | zaliczenie | Język | polski |
| Blok obieralny | — | Grupa obieralna | — |
Wymagania wstępne
| KOD | Wymaganie wstępne |
|---|---|
| W-1 | Bezpieczeństwo i ryzyko procesów przemysłowych |
| W-2 | Procesy i aparatura procesowa |
Cele przedmiotu
| KOD | Cel modułu/przedmiotu |
|---|---|
| C-1 | Ukształtowanie umiejętności przeprowadzenia analizy zagrożeń i ryzyka instalacji w przemyśle przetwórczym oraz umiejętności zabezpieczania instalacji o zwiększonym lub dużym ryzyku wystąpienia awarii przemysłowej. |
Treści programowe z podziałem na formy zajęć
| KOD | Treść programowa | Godziny |
|---|---|---|
| wykłady | ||
| T-W-1 | Identyfikacja i klasyfikacja zakładów przemysłowych. Główny Inspektor Ochrony Środowiska - rejestry poważnych awarii przemysłowych. | 4 |
| T-W-2 | Obowiązki prowadzących zakłady zwiększonego lub dużego ryzyka wystąpienia awarii przemysłowej. | 2 |
| T-W-3 | System przeciwdziałania poważnym awariom przemysłowym w Polsce | 2 |
| T-W-4 | Bezpieczeństwo produkcji (omówienie m.in. systemu klasyfikacji i oznakowania substancji niebezpiecznych, środki ochrony osobistej pracowników). | 2 |
| T-W-5 | Zarządzanie ryzykiem w przemyśle przetwórczym ze szczególnym uwzględnieniem przemysłu chemicznego. | 4 |
| T-W-6 | Warstwy zabezpieczeń reaktora zagrożonego wybuchem | 2 |
| T-W-7 | Analiza HAZOP dla reaktora zagrożonego wybuchem oraz analiza drzewa zdarzeń i drzewa błędów. | 4 |
| T-W-8 | Procedury operacyjne, scenariusze awaryjne, a awarie przemysłowe - analiza przypadków (case study). | 4 |
| T-W-9 | Ocena zagrożeń pożarowo-wybuchowych reaktora - studium przypadku (case study). | 4 |
| T-W-10 | Komputerowe wspomaganie identyfikacji i analizy zagrożen procesowych oraz szacowania ryzyka wystąpienia awarii przemyslowej - omówienie przykładowych programów. | 2 |
| 30 | ||
Obciążenie pracą studenta - formy aktywności
| KOD | Forma aktywności | Godziny |
|---|---|---|
| wykłady | ||
| A-W-1 | Udział w wykładach | 30 |
| A-W-2 | Studiowanie literatury przedmiotu | 15 |
| A-W-3 | Przygotowanie się do kolokwium | 10 |
| A-W-4 | Konsultacje | 5 |
| 60 | ||
Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne
| KOD | Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne |
|---|---|
| M-1 | Metoda podająca: wykład informacyjny. |
| M-2 | Metoda aktywizująca: analiza przypadków (case study) oraz dyskusja dydaktyczna. |
Sposoby oceny
| KOD | Sposób oceny |
|---|---|
| S-1 | Ocena podsumowująca: Ocena z kolokwium zaliczeniowego (wykłady). |
| S-2 | Ocena formująca: Ocena pracy w grupie podczas analizy przypadku (case study). |
Zamierzone efekty kształcenia - wiedza
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ICHP_2A_C03-15_W010 Student zdobywa wiedzę dotyczącą standardów bezpieczeństwa i warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać instalacje w przemysle przetwórczym. Zdobywa wiedzę odnośnie zagrożeń występujących w trakcie przetwarzania substancji niebezpiecznych. Zapoznaje się z zabezpieczaniem instalacji w przemyśle przetwórczym (ze szczególnym uwzględnieniem przemysłu chemicznego). Zdobywa wiedzę na temat analizy ryzyka i oceny zagrożeń instalacji przemysłowych. | ICHP_2A_W10 | — | — | C-1 | T-W-4, T-W-7, T-W-9, T-W-1, T-W-3, T-W-5, T-W-10, T-W-2, T-W-8, T-W-6 | M-1, M-2 | S-2, S-1 |
Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ICHP_2A_C03-15_U013 Student potrafi ustalić warstwy zabezpieczeń instalacji w przemysśle przetwórczym. Ma wiedzę na temat analizy ryzyka i oceny zagrożeń pożarowo-wybuchowych instalacji do przetwarzania substancji niebezpiecznych. | ICHP_2A_U13 | — | — | C-1 | T-W-4, T-W-7, T-W-9, T-W-1, T-W-3, T-W-5, T-W-10, T-W-2, T-W-8, T-W-6 | M-1, M-2 | S-2, S-1 |
Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ICHP_2A_C03-15_K02 Student wykazuje zdolność stosowania wiedzy dotyczącej warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać instalacje stosowane w przemyśle przetwórczym. Student rozumie pozatechniczne aspekty i skutki działalności inżynierskiej, | ICHP_2A_K02 | — | — | C-1 | T-W-4, T-W-7, T-W-9, T-W-1, T-W-3, T-W-5, T-W-10, T-W-2, T-W-8, T-W-6 | M-1, M-2 | S-2, S-1 |
| ICHP_2A_C03-15_K05 Student prawidłowo identyfikuje zagrożenia jakie mogą wystąpić w trakcie pracy instalacji stosowanych w przemysłach przetwórczych. Potrafi dobrać odpowiednie zabezpieczenia instalacji, a tym samym zmniejszyć do minimum ryzyko awarii | ICHP_2A_K05 | — | — | C-1 | T-W-4, T-W-7, T-W-9, T-W-1, T-W-3, T-W-5, T-W-10, T-W-2, T-W-8, T-W-6 | M-1, M-2 | S-2, S-1 |
Kryterium oceny - wiedza
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| ICHP_2A_C03-15_W010 Student zdobywa wiedzę dotyczącą standardów bezpieczeństwa i warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać instalacje w przemysle przetwórczym. Zdobywa wiedzę odnośnie zagrożeń występujących w trakcie przetwarzania substancji niebezpiecznych. Zapoznaje się z zabezpieczaniem instalacji w przemyśle przetwórczym (ze szczególnym uwzględnieniem przemysłu chemicznego). Zdobywa wiedzę na temat analizy ryzyka i oceny zagrożeń instalacji przemysłowych. | 2,0 | Student nie opanował podstawowej wiedzy podanej na wykładzie |
| 3,0 | Student opanował podstawową wiedzę podaną na wykładzie i potrafi ją zinterpretować i wykorzystać w nieznacznym (dostatecznym) stopniu | |
| 3,5 | Student opanował podstawową wiedzę podaną na wykładzie i potrafi ją zinterpretować i wykorzystać w stopniu dostatecznym | |
| 4,0 | Student opanował większość podanych na wykładzie informacji i potrafi je właściwie zinterpretować i wykorzystać w stopniu dobrym | |
| 4,5 | Student opanował całą wiedzę podaną na wykładzie i potrafi ją właściwie zinterpretować i wykorzystać w znacznym stopniu | |
| 5,0 | Student opanował cała wiedzę podaną na wykładzie i potrafi ją właściwie zinterpretować i w pełni wykorzystać praktycznie |
Kryterium oceny - umiejętności
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| ICHP_2A_C03-15_U013 Student potrafi ustalić warstwy zabezpieczeń instalacji w przemysśle przetwórczym. Ma wiedzę na temat analizy ryzyka i oceny zagrożeń pożarowo-wybuchowych instalacji do przetwarzania substancji niebezpiecznych. | 2,0 | Student nie potrafi wykorzystać wiedzy teoretycznej do samodzielnego rozwiązania najprostszych zadań. |
| 3,0 | Student potrafi przeprowadzić analizę ryzyka instalacji do przetwarzania substancji niebezpiecznych korzystając w znacznym stopniu z pomocy innych. | |
| 3,5 | Student potrafi wykorzystać wiedzę teoretyczną i przeprowadzić z nieznacznymi uchybieniami analizę ryzyka instalacji do przetwarzania substancji niebezpiecznych. W nieznacznym stopniu korzysta z pomocy innych. | |
| 4,0 | Student potrafi samodzielnie przeprowadzić analizę ryzyka instalacji do przetwarzania substancji niebezpiecznych. Analiza obarczona jest nielicznymi i niedyskwalifikującymi błędami | |
| 4,5 | Student potrafi samodzielnie dobrać zabezpieczenia instalacji do przetwarzania substancji niebezpiecznych bez znaczących błędów. | |
| 5,0 | Student samodzielnie i bezbłędnie potrafi dobrać zabezpieczenia instalacji do przetwarzania substancji niebezpiecznych. |
Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| ICHP_2A_C03-15_K02 Student wykazuje zdolność stosowania wiedzy dotyczącej warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać instalacje stosowane w przemyśle przetwórczym. Student rozumie pozatechniczne aspekty i skutki działalności inżynierskiej, | 2,0 | Student nie zdaje sobie sprawy z zagrożeń, jakie mogą wystąpić w przemyśle przetwórczym. Nie rozumie, jakie skutki może mieć niewłaściwe zabezpieczenie instalacji w przemyśle przetwórczym |
| 3,0 | Student w stopniu dostatecznym rozumie, jakie zagrożenia mogą wystąpić w przemyśle przetwórczym oraz jakie skutki może mieć niewłaściwe zabezpieczenie instalacji w przemyśle przetwórczym | |
| 3,5 | Student w znacznym stopniu rozumie, jakie zagrożenia mogą wystąpić w przemyśle przetwórczym oraz jakie skutki może mieć niewłaściwe zabezpieczenie instalacji w przemyśle przetwórczym | |
| 4,0 | Student ma dobrą świadomość, jakie zagrożenia mogą wystąpić w przemyśle przetwórczym oraz jakie skutki może mieć niewłaściwe zabezpieczenie instalacji w przemyśle przetwórczym. Rozumie konieczność ścisłego przestrzegania zasad BHP i przepisów obowiązujących w przemyśle przetwórczym | |
| 4,5 | Student ma świadomość skutków niewłaściwego zabezpieczenia instalacji w przemyśle przetwórczym. Rozumie konieczność ścisłego przestrzegania zasad BHP i przepisów obowiązujących w przemyśle przetwórczym. Zna skutki decyzji podejmowanych w działalności inżynierskiej, w tym jej wpływ na środowisko | |
| 5,0 | Student ma pełną świadomość skutków niewłaściwego zabezpieczenia instalacji w przemyśle przetwórczym. Rozumie konieczność ścisłego przestrzegania zasad BHP i przepisów obowiązujących w przemyśle przetwórczym. Zna skutki decyzji podejmowanych w działalności inżynierskiej, w tym jej wpływ na środowisko, i związaną z tym odpowiedzialność za podejmowane decyzje. | |
| ICHP_2A_C03-15_K05 Student prawidłowo identyfikuje zagrożenia jakie mogą wystąpić w trakcie pracy instalacji stosowanych w przemysłach przetwórczych. Potrafi dobrać odpowiednie zabezpieczenia instalacji, a tym samym zmniejszyć do minimum ryzyko awarii | 2,0 | Student nie zdaje sobie sprawy z zagrożeń, jakie mogą wystąpić w przemyśle przetwórczym. Nie rozumie, jakie skutki może mieć niewłaściwe zabezpieczenie instalacji w przemyśle przetwórczym |
| 3,0 | Student w stopniu dostatecznym rozumie, jakie zagrożenia mogą wystąpić w przemyśle przetwórczym oraz jakie skutki może mieć niewłaściwe zabezpieczenie instalacji w przemyśle przetwórczym | |
| 3,5 | Student w znacznym stopniu rozumie, jakie zagrożenia mogą wystąpić w przemyśle przetwórczym oraz jakie skutki może mieć niewłaściwe zabezpieczenie instalacji w przemyśle przetwórczym | |
| 4,0 | Student ma dobrą świadomość, jakie zagrożenia mogą wystąpić w przemyśle przetwórczym oraz jakie skutki może mieć niewłaściwe zabezpieczenie instalacji w przemyśle przetwórczym. | |
| 4,5 | Student ma świadomość skutków niewłaściwego zabezpieczenia instalacji w przemyśle przetwórczym. Zna skutki decyzji podejmowanych w działalności inżynierskiej, w tym jej wpływ na środowisko | |
| 5,0 | Student ma pełną świadomość skutków niewłaściwego zabezpieczenia instalacji w przemyśle przetwórczym. Zna skutki decyzji podejmowanych w działalności inżynierskiej, w tym jej wpływ na środowisko, i związaną z tym odpowiedzialność za podejmowane decyzje. |
Literatura podstawowa
- Borysiewicz M., Furtek A., Potempski S., Poradnik metod oceny ryzyka związanego z niebezpiecznymi instalacjami procesowymi, Instytut Energii Atomowej, Otwock-Świerk, 2000
- Michalik J. S., Zapobieganie poważnym awariom przemysłowym, Główny Inspektorat Pracy, Warszawa, 2005
- Markowski A., Zarządzanie ryzykiem w przmyśle chemicznym i procesowym, Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej, Łódź, 2000
Literatura dodatkowa
- Markowski A., Zapobieganie stratom w Przemyśle cz. III, Wyd. Politechniki Łódzkiej, Łódź, 2000
- Kubasiak S., Bezpieczeństwo pracy w przemyśle chemicznym organicznym, Inst. Wydaw. CRZZ, Warszawa, 1980