Wydział Nauk o Żywności i Rybactwa - Technologia żywności i żywienie człowieka z uz (S2)
specjalność: technologia rybna
Sylabus przedmiotu Wybrane działy w technologii produktów rybnych:
Informacje podstawowe
Kierunek studiów | Technologia żywności i żywienie człowieka z uz | ||
---|---|---|---|
Forma studiów | studia stacjonarne | Poziom | drugiego stopnia |
Tytuł zawodowy absolwenta | magister inżynier | ||
Obszary studiów | nauki rolnicze, leśne i weterynaryjne, studia inżynierskie | ||
Profil | ogólnoakademicki | ||
Moduł | — | ||
Przedmiot | Wybrane działy w technologii produktów rybnych | ||
Specjalność | technologia rybna | ||
Jednostka prowadząca | Katedra Technologii Rybnej, Roślinnej i Gastronomicznej | ||
Nauczyciel odpowiedzialny | Grzegorz Tokarczyk <Grzegorz.Tokarczyk@zut.edu.pl> | ||
Inni nauczyciele | |||
ECTS (planowane) | 4,0 | ECTS (formy) | 4,0 |
Forma zaliczenia | egzamin | Język | polski |
Blok obieralny | — | Grupa obieralna | — |
Formy dydaktyczne
Wymagania wstępne
KOD | Wymaganie wstępne |
---|---|
W-1 | Znajomość wiedzy z zakresu systematyki ryb, chemii żywności, ogólnej technologii żywności oraz technologii rybnej. |
Cele przedmiotu
KOD | Cel modułu/przedmiotu |
---|---|
C-1 | Opanowanie wiedzy w zakresie najnowszych osiągnięć technologicznych i technicznych stosowanych w przemyśle rybnym. |
C-2 | Kreowanie właściwości funkcjonalnych składników żywności pochodzenia wodnego oraz wykorzystanie odpadów przemysłu rybnego. |
C-3 | Zapewnienie oraz zwiększenie zdrowotności i bezpieczeństwa żywności podczas wprowadzania nowych oraz istniejących obecnie procesów technologicznych. |
Treści programowe z podziałem na formy zajęć
KOD | Treść programowa | Godziny |
---|---|---|
laboratoria | ||
T-L-1 | Otrzymywanie hydrolizatu białkowego z odpadów rybnych. | 5 |
T-L-2 | Otrzymywanie strukturowanych farszów rybnych metodą enzymatycznej modyfikacji. | 4 |
T-L-3 | Wykorzystanie reakcji plasteinowej w modyfikacji żywności. | 4 |
T-L-4 | Wytwarzanie izolatów, hydrolizatów i biopreparatów metodami enzymatycznymi. | 5 |
T-L-5 | Zastosowanie transglutaminazy do kreowania nowych produktów z surowców pochodzenia wodnego. | 6 |
T-L-6 | Zastosowanie substancji wspomagających proces proteolizy w mięsie ryb pochodzących z różnych okresów połowu. | 5 |
T-L-7 | Zastosowanie dodatków profilujących właściwości reologiczne mięsa ryb. | 5 |
T-L-8 | Odzyskiwanie części jadalnych z przemysłowych odpadów rybnych i opracowywanie nowych wyrobów. | 6 |
40 | ||
wykłady | ||
T-W-1 | Postępy w zakresie wykorzystania promieniowania w przemyśle rybnym (promienie podczerwone, mikrofale, grzejnictwo dielektryczne, ultradźwięki i inne). | 2 |
T-W-2 | Charakterystyka i wykorzystanie transglutaminazy w przemyśle rybnym. | 2 |
T-W-3 | Postępy w barwieniu żywności naturalnymi barwnikami. | 2 |
T-W-4 | Ryby o niskiej wartości technologicznej, tzw. „małocenne”, kryl antarktyczny i uboczne surowce przemysłu rybnego jako źródło specyficznych substancji odżywczych. | 2 |
T-W-5 | Fizyczne, chemiczne i enzymatyczne metody izolacji białek i lipidów. | 2 |
T-W-6 | Otrzymywanie izolatów, koncentratów i biopreparatów spożywczych z ryb i skorupiaków. | 1 |
T-W-7 | Technologia enzymatycznie strukturowanych wyrobów rybnych. | 3 |
T-W-8 | Intensyfikacja procesu dojrzewania ryb solonych przy użyciu preparatów mikrobiologicznych. | 3 |
T-W-9 | Wzbogacanie żywności przekąskowej mięsem ryb. | 3 |
20 |
Obciążenie pracą studenta - formy aktywności
KOD | Forma aktywności | Godziny |
---|---|---|
laboratoria | ||
A-L-1 | Uczestnictwo w zajęciach | 40 |
A-L-2 | Przygotowanie się do zajęć laboratoryjnych | 16 |
A-L-3 | Opracowanie wyników doświadczeń wykonanych na zajęciach | 10 |
A-L-4 | Przygotowanie się do kolokwium | 15 |
A-L-5 | Przygotowanie się do wejściówki | 3 |
A-L-6 | Kontakt z nauczycielem poza wyznaczonymi godzinami zajęć. | 5 |
89 | ||
wykłady | ||
A-W-1 | Uczestnictwo w zajęciach | 20 |
A-W-2 | Godziny kontaktowe z nauczycielem | 2 |
A-W-3 | Studiowanie wskazanej na zajęciach literatury | 4 |
A-W-4 | Przygotowanie się do egzaminu | 5 |
31 |
Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne
KOD | Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne |
---|---|
M-1 | Metoda podająca (wykład, objaśnienie lub wyjaśnienie) |
M-2 | Metoda aktywizująca (dyskusja dydaktyczna związana z wykładem) |
M-3 | Metoda eksponująca (film związany z wykładem) |
M-4 | Metoda praktyczna (pokaz, ćwiczenia laboratoryjne) |
Sposoby oceny
KOD | Sposób oceny |
---|---|
S-1 | Ocena formująca: Egzamin w formie pisemnej - odpowiedzi na 5-7 pytań obejmujących cały materiał |
S-2 | Ocena formująca: W przypadku nie zdania egzaminu pisemnego, obowiązuje egzamin ustny z całego materiału |
S-3 | Ocena formująca: Zaliczenie części praktycznej przedmiotu - pozytywne zaliczenie 3 - 5 kolokwiów z zadanego materiału. |
S-4 | Ocena formująca: Egzamin w formie pisemnej - odpowiedzi na 4-7 pytań obejmujących cały materiał |
Zamierzone efekty kształcenia - wiedza
Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
---|---|---|---|---|---|---|---|
TZZ_2A_C1tr_W01 Student potrafi właściwie dobrać rodzaj obróbki wstępnej oraz sposob przetworzenia surowca. Potrafi wytłumaczyć procesy zachodzące w surowcu po jego pozyskaniu, przed i po procesie przetwarzania. Potrafi zaproponować odpowiedni proces technologiczny w celu stworzenia nowych produktów oraz kształtowania żywności nowej generacji. | TZiZu_2A_W11, TZiZu_2A_W12, TZiZu_2A_W13 | — | — | C-1, C-2, C-3 | T-W-6, T-W-9, T-W-7, T-W-1, T-W-4, T-W-5, T-W-3, T-W-2 | M-4, M-3, M-2, M-1 | S-2, S-3, S-4 |
Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności
Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
---|---|---|---|---|---|---|---|
TZZ_2A_C1tr_U01 Student potrafi zorganizować stanowisko pracy dla siebie i grupy osób biorących udział w zajęciach. Potrafi we właściwy sposób przydzielać zadania poszczególnym członkom zespołu, umie organizować pracę w zespole i ją nadzorować aby zrealizować opracowany harmonogram pracy. Zdaje sobie sprawę z korzyści wynikających z ciągłego nabywania umiejetności. We właściwy sposob wykorzystuje nabytą wiedzę w trakcie wykonywania powierzonych mu zadań. Potrafi rozwiązywać problemy wynikające w czasie realizacji zadań oraz wykorzystać w tym celu właściwe metody i materiały. Potrafi wykorzystać dostępne metody i urządzenia do obrobki i przetwarzania surowca rybnego celu tworzenia nowych produktów oraz kształtowania żywności nowej generacji. | TZiZu_2A_U13, TZiZu_2A_U01, TZiZu_2A_U02, TZiZu_2A_U05, TZiZu_2A_U06, TZiZu_2A_U15, TZiZu_2A_U16, TZiZu_2A_U03 | — | — | C-2, C-3 | T-L-8, T-L-4, T-L-5, T-L-6, T-L-7, T-L-2, T-L-1, T-L-3 | M-4, M-2, M-1 | S-2, S-3, S-4 |
Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne
Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
---|---|---|---|---|---|---|---|
TZZ_2A_C1tr_K01 Student właściwie wykorzystuje nabytą wiedzę i umiejętności w realizacji powierzonych mu zadań. Potrafi odpowiedzialnie rozwiązywać problemy i zadania przed nim stawiane. Samodzielnie podejmuje decyzje związane z relizacja zadań. Jest kreatywny i otwarty na sugestie, postepuje zgodnie z zasadami etyki i nie obawia się wyrażać własnej opinii. Jest świadomy konieczności ciągłego nabywania wiedzy. | TZiZu_2A_K01, TZiZu_2A_K02, TZiZu_2A_K03, TZiZu_2A_K04 | — | — | C-1, C-2, C-3 | T-W-6, T-W-7, T-W-1, T-W-4, T-W-3, T-W-2, T-L-8, T-L-4, T-L-5, T-L-6, T-L-7 | M-4, M-3, M-2, M-1 | S-3, S-4 |
Kryterium oceny - wiedza
Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
---|---|---|
TZZ_2A_C1tr_W01 Student potrafi właściwie dobrać rodzaj obróbki wstępnej oraz sposob przetworzenia surowca. Potrafi wytłumaczyć procesy zachodzące w surowcu po jego pozyskaniu, przed i po procesie przetwarzania. Potrafi zaproponować odpowiedni proces technologiczny w celu stworzenia nowych produktów oraz kształtowania żywności nowej generacji. | 2,0 | Student nie potrafi dobrać właściwego rodzaju obróbki wstępnej surowca ani sposobu jego przetworzenia. Nie potrafi wytłumaczyć podstawowych procesów zachodzących w surowcu po jego połowie i podczas przetwarzania. Nie potrafi dobrać odpowiedniego sposobu przetworzenia surowca rybnego w celu stworzenia nowych produktów oraz kształtowania żywności nowej generacji. |
3,0 | Student potrafi dobrać niektóre rodzaje obróbki wstępnej surowca oraz sposoby jego przetworzenia. Potrafi wytłumaczyć niektóre procesy zachodzące w surowcu po jego połowie i podczas przetwarzania. Poprawnie dobiera niektóre sposoby przetworzenia surowca rybnego w celu stworzenia nowych produktów oraz kształtowania żywności nowej generacji. | |
3,5 | Student dobiera we właściwy sposób rodzaj obróbki wstępnej surowca oraz metodę jego przetworzenia. Potrafi wytłumaczyć podstawowe procesy zachodzące w surowcu po jego połowie i podczas przetwarzania. Poprawnie dobiera odpowiedni sposób przetworzenia surowca rybnego w celu stworzenia nowych produktów oraz kształtowania żywności nowej generacji. | |
4,0 | Student dobiera we właściwy sposób rodzaj obróbki wstępnej surowca, metodę jego przetworzenia i potrafi wytłumaczyć wybór, którego dokonał. Rozumie i potrafi wytłumaczyć procesy zachodzące w surowcu po jego połowie i podczas przetwarzania. Właściwie dobiera odpowiedni sposób przetworzenia surowca rybnego w celu stworzenia nowych produktów oraz kształtowania żywności nowej generacji. | |
4,5 | Student dobiera we właściwy sposób rodzaj obróbki wstępnej surowca, metodę jego przetworzenia i potrafi wytłumaczyć wybór, którego dokonał. Bez trudu dokonuje porównania efektywności zaproponowanych metod i korzyści wynikających z ich zastosowania. Rozumie i potrafi wytłumaczyć oraz powiązać ze sobą procesy zachodzące w surowcu po jego połowie i podczas przetwarzania. Właściwie dobiera odpowiedni sposób przetworzenia surowca rybnego w celu stworzenia nowych produktów oraz kształtowania żywności nowej generacji i potrafi przewidzieć końcowy efekt uzyskany w zależności od zastosowanego surowca. | |
5,0 | Student dobiera we właściwy sposób rodzaj obróbki wstępnej surowca, metodę jego przetworzenia i potrafi wytłumaczyć wybór, którego dokonał. Bez trudu dokonuje porównania efektywności zaproponowanych metod i korzyści wynikających z ich zastosowania. Rozumie i potrafi wytłumaczyć oraz powiązać ze sobą procesy zachodzące w surowcu po jego połowie i podczas przetwarzania. Właściwie dobiera odpowiedni sposób przetworzenia surowca. Potrafi przewidzieć końcowy efekt uzyskany w zależności od zastosowanego surowca rybnego w celu stworzenia nowych produktów oraz kształtowania żywności nowej generacji i samodzielnie proponuje odpowiednie techniki i operacje niezbędne do przetworzenia surowca. |
Kryterium oceny - umiejętności
Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
---|---|---|
TZZ_2A_C1tr_U01 Student potrafi zorganizować stanowisko pracy dla siebie i grupy osób biorących udział w zajęciach. Potrafi we właściwy sposób przydzielać zadania poszczególnym członkom zespołu, umie organizować pracę w zespole i ją nadzorować aby zrealizować opracowany harmonogram pracy. Zdaje sobie sprawę z korzyści wynikających z ciągłego nabywania umiejetności. We właściwy sposob wykorzystuje nabytą wiedzę w trakcie wykonywania powierzonych mu zadań. Potrafi rozwiązywać problemy wynikające w czasie realizacji zadań oraz wykorzystać w tym celu właściwe metody i materiały. Potrafi wykorzystać dostępne metody i urządzenia do obrobki i przetwarzania surowca rybnego celu tworzenia nowych produktów oraz kształtowania żywności nowej generacji. | 2,0 | Student nie potrafi zorganizować stanowiska pracy ani nadzorować pracy w zespole. Nie jest w stanie wykorzystać nabytej wiedzy do rozwiązywania problemów. Nie potrafi zastosować żadnych metod i materiałów w celu rozwiązania problemu. Nie potrafi wykorzystać żdnych metod i urządzeń służących do obrobki i przetwarzania surowca rybnego w celu tworzenia nowych produktów oraz kształtowania żywności nowej generacji. |
3,0 | Student potrafi organizować stanowisko pracy dla siebie.Wykorzystuje tylko część nabytej wiedzy do rozwiązywania napotkanych problemów. Potrafi zastosować niektóre metody i materiały w celu rozwiązania problemu. Wykorzystuje część metod i urządzeń służących do obrobki i przetwarzania surowca rybnego w celu tworzenia nowych produktów oraz kształtowania żywności nowej generacji. | |
3,5 | Student potrafi organizować stanowisko pracy dla siebie i członków zespołu. Potrafi zaplanować pracę dla siebie i zespołu współpracowników. Wykorzystuje nabytą wiedzę do rozwiązywania napotkanych problemów. Potrafi zastosować metody i materiały w celu rozwiązania problemu i wyjaśnić wlasny wybór. Wykorzystuje właściwie metody i urządzenia służące do obrobki i przetwarzania surowca rybnego w celu tworzenia nowych produktów oraz kształtowania żywności nowej generacji. | |
4,0 | Student potrafi organizować stanowisko pracy dla siebie i członków zespołu, jak również zaplanować pracę dla siebie i zespołu współpracowników. Wykorzystuje nabytą wiedzę do rozwiązywania napotkanych problemów i potrafi wyjaśnić dany problem teoretycznie i o nim dyskutować. Potrafi zastosować metody i materiały w celu rozwiązania problemu i wyjaśnić własny wybór. Wykorzystuje właściwie metody i urządzenia służące do obrobki i przetwarzania surowca rybnego w celu tworzenia nowych produktów oraz kształtowania żywności nowej generacji i sam proponuje rozwiązanie danego problemu. | |
4,5 | Student potrafi organizować stanowisko pracy dla siebie i członków zespołu, jak również zaplanować pracę dla siebie i zespołu współpracowników. Wykorzystuje nabytą wiedzę do rozwiązywania napotkanych problemów i potrafi wyjaśnić dany problem teoretycznie i o nim dyskutować. Analitycznie podchodzi do problemu i właściwie potrafi oszacować korzyści i negatywne skutki zastosowanej metody przetwarzania surowca. Potrafi zastosować metody i materiały w celu rozwiązania problemu i wyjaśnić własny wybór. Wykorzystuje właściwie metody i urządzenia służące do obrobki i przetwarzania surowca rybnego w celu tworzenia nowych produktów oraz kształtowania żywności nowej generacji i sam proponuje rozwiązanie danego problemu. Samodzielnie podejmuje decyzje. | |
5,0 | Student potrafi organizować stanowisko pracy dla siebie i członków zespołu, jak również zaplanować pracę dla siebie i zespołu współpracowników.Proponuje zastosowanie odpowiednich narzędzi do usprawnienia pracy zespołu. Wykorzystuje nabytą wiedzę do rozwiązywania napotkanych problemów i potrafi wyjaśnić dany problem teoretycznie i o nim dyskutować a takze proponuje alternatywne sposoby rozwiązania problemu. Analitycznie podchodzi do problemu i właściwie potrafi oszacować korzyści i negatywne skutki zastosowanej metody przetwarzania surowca. Potrafi zastosować metody i materiały w celu rozwiązania problemu i wyjaśnić własny wybór. Wykorzystuje właściwie metody i urządzenia służące do obrobki i przetwarzania surowca rybnego w celu tworzenia nowych produktów oraz kształtowania żywności nowej generacji i sam proponuje rozwiązanie danego problemu. Samodzielnie podejmuje decyzje i jest świadomy swojego wyboru. |
Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne
Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
---|---|---|
TZZ_2A_C1tr_K01 Student właściwie wykorzystuje nabytą wiedzę i umiejętności w realizacji powierzonych mu zadań. Potrafi odpowiedzialnie rozwiązywać problemy i zadania przed nim stawiane. Samodzielnie podejmuje decyzje związane z relizacja zadań. Jest kreatywny i otwarty na sugestie, postepuje zgodnie z zasadami etyki i nie obawia się wyrażać własnej opinii. Jest świadomy konieczności ciągłego nabywania wiedzy. | 2,0 | Student nie potrafi wykorzystać nabytej wiedzy i umiejętności do realizacji powierzonych mu zadań. Nie potrafi odpowiedzialnie rozwiązywać problemów i zadań przed nim stawianych. Nie potrafi podjąć decyzji dotyczących danego problemu. Nie jest kreatywny i nie postępuje zgodnie z zasadami etyki. Nie jest w stanie wyrażać własnej opinii i nie jest świadomy ciągłego nabywania wiedzy. |
3,0 | Student w części wykorzystuje nabytą wiedzę i umiejętności do realizacji powierzonych mu zadań. Potrafi rozwiązywać problemy i zadania przed nim stawiane. Jest dość kreatywny i postępuje zgodnie z zasadami etyki. Wyraża własną opinię odnośnie niektórych problemów. Jest świadomy ciągłego nabywania wiedzy. | |
3,5 | Student wykorzystuje nabytą wiedzę i umiejętności do realizacji powierzonych mu zadań. Potrafi rozwiązywać problemy i zadania przed nim stawiane. Podejmuje decyzje w sprawach mniej istotnych. Jest kreatywny i postępuje zgodnie z zasadami etyki. Wyraża własną opinię odnośnie niektórych problemów. Jest świadomy ciągłego nabywania wiedzy i dokształca się. | |
4,0 | Student wykorzystuje nabytą wiedzę i umiejętności do realizacji powierzonych mu zadań. Potrafi rozwiązywać problemy i zadania przed nim stawiane. Podejmuje samodzielnie decyzje. Jest kreatywny i postępuje zgodnie z zasadami etyki. Wyraża własną opinię odnośnie zaistniałych problemów. Jest świadomy ciągłego nabywania wiedzy i dokształca się. | |
4,5 | Student wykorzystuje nabytą wiedzę i umiejętności do realizacji powierzonych mu zadań. Rozwiązuje samodzielnie problemy i zadania przed nim stawiane. Podejmuje samodzielnie decyzje i potrafi oszacować konsekwencje swoich decyzji. Jest kreatywny i postępuje zgodnie z zasadami etyki. Wyraża własną opinię odnośnie zaistniałych problemów. Jest świadomy ciągłego nabywania wiedzy i dokształca się. | |
5,0 | Student wykorzystuje nabytą wiedzę i umiejętności do realizacji powierzonych mu zadań. Rozwiązuje samodzielnie problemy i zadania przed nim stawiane, proponuje alternatywne rozwiazania problemu. Podejmuje samodzielnie decyzje i potrafi oszacować konsekwencje swoich decyzji. Jest kreatywny i postępuje zgodnie z zasadami etyki. Wyraża własną opinię odnośnie zaistniałych problemów i jest w tym konsekwentny. Jest świadomy ciągłego nabywania wiedzy i dokształca się. |
Literatura podstawowa
- Kołakowski E., Bednarski W., Bielecki S., Enzymatyczna modyfikacja składników żywności, Wydawnictwo Akademii Rolniczej w Szczecinie, Szczecin, 2005
- Sikorski Z.E., Technologia żywności pochodzenia morskiego, WNT, Warszawa, 1980
- Sikorski Z.E., Morskie surowce żywnościowe, WNT, Warszawa, 1992
- Kołakowski E., Technologia mrożonych przetworów rybnych, Wydawnictwo Morskie, Gdańsk, 1984
- Kołakowski E., Technologia farszow rybnych, PWN, Warszawa, 1986
- Kołakowski E., Gajowiecki L, Optimization of autoproteolysis to obtain an edible product „precipitate” from Antarctic krill (Euphausia superba Dana), Fishing News Books, 1992, Rozdział w Seafood Science and Technology, pod edycją G. Bligh
- Sikorski Z.E., Ryby i bezkręgowce morskie, WNT, Warszawa, 2005
- Kawka T., Dutkiewicz D., Maszyny do obróbki ryb i kalmarów, Wydawnictwo Morskie, Gdańsk, 1986
Literatura dodatkowa
- Ziemba Z., Podstawy cieplnego utrwalania żywności, WNT, Warszawa, 1993
- Van Nostrand Reinhold, The Seafood Industry, New York, 1990, Chapt. 9. Processing Molluscs; Chapt. 10. Processing Crustaceans; pod redakcją R.E. Martin i G.J. Flik
- Kolakowski E., Kołakowska A., Tokarczyk G., Kołodziejski W., Pawlikowski B., Postępy w technologii konserw rybnych, Wydawnictwo Akademii Rolniczej w Szczecinie, Szczecin, 2007, Informator dla przedsiębiorców
- Sikorski Z.E., Chemiczne i funkcjonalne właściwości składników żywności, PWN, Warszawa, 1994
- Konarzewski J., Ligocki H., Ogulewicz J., Towaroznawstwo ryb, Wydawnictwo Przemysłu Lekkiego i Spożywczego, Warszawa, 1968
- Kołakowski E., Chrzanowski S., Orwat G., Opakowania z tworzyw sztucznych w przemyśle rybnym, Wydawnictwo Morskie, Gdańsk, 1976
- Kołakowski E., Chrzanowski S., Orwat G., Opakowania z tworzyw sztucznych w przemyśle rybnym, Wydawnictwo Morskie, Gdańsk, 1976
- Kolakowski E., Kołakowska A., Tokarczyk G., Kołodziejski W., Pawlikowski B., Postępy w technologii konserw rybnych, Wydawnictwo Akademii Rolniczej w Szczecinie, Szczecin, 2007, Informator dla przedsiębiorców
- Instrukcje Technologiczne ZPR, 2011
- Instrukcje technologiczne CPR, 2011
- Magazyn Przemysłu Rybnego, 2011
- Przemysł Spożywczy, 2011
- Wiadomości Rybackie, 2011