Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Wydział Nauk o Żywności i Rybactwa - Technologia żywności i żywienie człowieka (S2)
specjalność: żywienie człowieka

Sylabus przedmiotu Surowce pomocnicze i dodatki do żywności:

Informacje podstawowe

Kierunek studiów Technologia żywności i żywienie człowieka
Forma studiów studia stacjonarne Poziom drugiego stopnia
Tytuł zawodowy absolwenta magister inżynier
Obszary studiów nauki rolnicze, leśne i weterynaryjne, studia inżynierskie
Profil ogólnoakademicki
Moduł
Przedmiot Surowce pomocnicze i dodatki do żywności
Specjalność żywienie człowieka
Jednostka prowadząca Katedra Technologii Rybnej, Roślinnej i Gastronomicznej
Nauczyciel odpowiedzialny Grażyna Bortnowska <Grazyna.Bortnowska@zut.edu.pl>
Inni nauczyciele Mariusz Szymczak <Mariusz.Szymczak@zut.edu.pl>
ECTS (planowane) 2,0 ECTS (formy) 2,0
Forma zaliczenia egzamin Język polski
Blok obieralny 5 Grupa obieralna 4

Formy dydaktyczne

Forma dydaktycznaKODSemestrGodzinyECTSWagaZaliczenie
wykładyW3 10 1,00,50egzamin
laboratoriaL3 20 1,00,50zaliczenie

Wymagania wstępne

KODWymaganie wstępne
W-1Wiedza na temat technologii żywności pochodzenia roślinnego i zwierzęcego oraz w zakresie cech fizykochemicznych i wartości odżywczej surowców

Cele przedmiotu

KODCel modułu/przedmiotu
C-11. Przekazanie wiedzy w zakresie stosowania dodatków do żywności i ich wpływu na jakość produktów spożywczych. 2. Zalecenia i ewentualne zastrzeżenia w stosowaniu dodatków do żywności.

Treści programowe z podziałem na formy zajęć

KODTreść programowaGodziny
laboratoria
T-L-1Charakterystyka i prawidłowe zastosowanie konserwantów i przeciwutleniaczy2
T-L-2Charakterystyka barwników naturalnych oraz wpływ czynników technologicznych i środowiskowych na ich stabilność2
T-L-3Dodatki kształtujące smak i zapach2
T-L-4Dodatki kształtujące teksturę2
T-L-5Polifosforany2
T-L-6Pozyskiwanie barwników i olejków eterycznych2
T-L-7Surowce pomocnicze – twardość wody2
T-L-8Ocena zgodności stosowania i informacji o dodatkach do żywności w produktach – praktyczne przykłady z przemysłu1
15
wykłady
T-W-1Ogólne informacje o dodatkach do żywności1
T-W-2Dodatki przedłużające trwałość – konserwanty2
T-W-3Dodatki przedłużające trwałość – przeciwutleniacze i synergenty1
T-W-4Barwniki naturalne2
T-W-5Barwniki organiczne i syntetyczne2
T-W-6Hydrokoloidy1
T-W-7Emulgatory i polifosforany1
T-W-8Substancje słodzące1
T-W-9Dodatki stosowane na powierzchnię1
T-W-10Dodatki wzbogacające, pomocnicze, izolaty, aromaty i enzymy1
T-W-11Przepisy prawne oraz problemy podczas stosowania dodatków do żywności2
15

Obciążenie pracą studenta - formy aktywności

KODForma aktywnościGodziny
laboratoria
A-L-1Samodzielne wykonanie ćwiczeń oraz sporządzenie sprawozdania z przeprowadzonych badań.20
A-L-2Przygotowanie się do ćwiczeń3
A-L-3Przygotowanie się do kolokwiów8
31
wykłady
A-W-1Uczestnictwo w wykładach10
A-W-2Godziny kontaktowe z nauczycielem5
A-W-3Analiza wskazanej literatury5
A-W-4Przygotowanie się do egzaminu10
30

Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne

KODMetoda nauczania / narzędzie dydaktyczne
M-1Wykłady z użyciem technik audiowizualnych
M-2ćwiczenia laboratoryjne

Sposoby oceny

KODSposób oceny
S-1Ocena formująca: Ćwiczenia laboratoryjne - ocena końcowa ustalona na podstawie ocen cząstkowych z trzech kolokwiów pisemnych uzyskanych przez studenta w czasie trwania zajęć laboratoryjnych
S-2Ocena formująca: Wykłady - egzamin w formie opisowej (ilość zagadnień - 5).
S-3Ocena formująca: ocena prezentacji

Zamierzone efekty kształcenia - wiedza

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
TZZ_2A_Gr2-5zc_W01
Ma poszerzoną wiedzę na temat surowców pomocniczych i dodatków do żywności z uwzględnieniem nowych metod przetwarzania.
TZZ_2A_W11C-1M-2, M-1S-2, S-1

Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
TZZ_2A_Gr2-5zc_U01
Posiada umiejętność wykorzystania informacji źródłowych pracując samodzielnie i w zespole, potrafi opracować i zrealizować harmonogram prac.
TZZ_2A_U01, TZZ_2A_U02C-1M-2, M-1S-3
TZZ_2A_Gr2-5zc_U02
Ma umiejętność samokształcenia, potrafi zastosować w praktyce nowe metody uszlachetniania produktów spożywczych.
TZZ_2A_U05, TZZ_2A_U15C-1M-2, M-1S-3

Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
TZZ_2A_Gr2-5zc_K01
Potrafi działać w sposób przedsiębiorczy, rozumie potrzebę informowania społeczeństwa w zakresie problematyki żywieniowej, ma świadomość odpowiedzialności za pracę własną, i rozumie potrzebę ciągłego dokształcania.
TZZ_2A_K01, TZZ_2A_K02, TZZ_2A_K03, TZZ_2A_K04C-1M-2, M-1S-3

Kryterium oceny - wiedza

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
TZZ_2A_Gr2-5zc_W01
Ma poszerzoną wiedzę na temat surowców pomocniczych i dodatków do żywności z uwzględnieniem nowych metod przetwarzania.
2,0Zasób wiedzy studenta na temat surowców pomocniczych i dodatków do żywności z uwzględnieniem nowych metod przetwarzania jest niewystarczający.
3,0Wiedza studenta w wyżej wymienionym zakresie spełnia minimalne kryteria.
3,5Zasób wiedzy studenta w wyżej wymienionym zakresie jest zadowalający, ale ze znaczącymi brakami.
4,0Wiedza studenta w wyżej wymienionym zakresie jest generalnie solidna z szeregiem zauważalnych błędów.
4,5Wiedza studenta w wyżej wymienionym zakresie jest powyżej średniego standardu, z pewnymi brakami.
5,0Wiedza studenta w wyżej wymienionym zakresie jest powyżej standardu.

Kryterium oceny - umiejętności

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
TZZ_2A_Gr2-5zc_U01
Posiada umiejętność wykorzystania informacji źródłowych pracując samodzielnie i w zespole, potrafi opracować i zrealizować harmonogram prac.
2,0Umiejętność wykorzystania informacji źródłowych pracując samodzielnie i w zespole, oraz opracowanie i zrealizowanie harmonogramu prac jest niewystarczająca.
3,0Umiejętność studenta w wyżej wymienionym zakresie spełnia minimalne kryteria.
3,5Umiejętność studenta w wyżej wymienionym zakresie jest zadowalająca, ale ze znaczącymi brakami.
4,0Umiejętność studenta w wyżej wymienionym zakresie jest generalnie solidna z szeregiem zauważalnych błędów.
4,5Umiejętność studenta w wyżej wymienionym zakresie jest powyżej średniego standardu, z pewnymi brakami.
5,0Umiejętność studenta w wyżej wymienionym zakresie jest powyżej standardu.
TZZ_2A_Gr2-5zc_U02
Ma umiejętność samokształcenia, potrafi zastosować w praktyce nowe metody uszlachetniania produktów spożywczych.
2,0Umiejętność samokształcenia, zastosowania w praktyce nowych metod uszlachetniania produktów spożywczych jest niewystarczająca.
3,0Umiejętność studenta w wyżej wymienionym zakresie spełnia minimalne kryteria.
3,5Umiejętność studenta w wyżej wymienionym zakresie jest zadowalająca, ale ze znaczącymi brakami.
4,0Umiejętność studenta w wyżej wymienionym zakresie jest generalnie solidna z szeregiem zauważalnych błędów.
4,5Umiejętność studenta w wyżej wymienionym zakresie jest powyżej średniego standardu, z pewnymi brakami.
5,0Umiejętność studenta w wyżej wymienionym zakresie jest powyżej standardu.

Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
TZZ_2A_Gr2-5zc_K01
Potrafi działać w sposób przedsiębiorczy, rozumie potrzebę informowania społeczeństwa w zakresie problematyki żywieniowej, ma świadomość odpowiedzialności za pracę własną, i rozumie potrzebę ciągłego dokształcania.
2,0Działanie w sposób przedsiębiorczy, rozumienie potrzeby informowania społeczeństwa w zakresie problematyki żywieniowej, świadomość odpowiedzialności za pracę własną, i rozumienie potrzeby ciągłego dokształcania jest niewystarczające.
3,0Kompetencje studenta w wyżej wymienionym zakresie spełniają minimalne kryteria.
3,5Kompetencje studenta w wyżej wymienionym zakresie są zadowalające, ale ze znaczącymi brakami.
4,0Kompetencje studenta w wyżej wymienionym zakresie sągeneralnie solidne z szeregiem zauważalnych błędów.
4,5Kompetencje studenta w wyżej wymienionym zakresie są powyżej średniego standardu, z pewnymi brakami.
5,0Kompetencje studenta w wyżej wymienionym zakresie są powyżej standardu.

Literatura podstawowa

  1. Rutkowski A. i in., Substancje dodatkowe i składniki funkcjonalne żywności, AgroFood Technology, Czeladź, 1997
  2. Kołakowski E., Właściwości funkcjonalne hydrokoloidów i ich wykorzystanie w technologii żywności, Materiały konferencyjne. Polskie Towarzystwo Technologów żywności Oddział Wrocław, Wrocław, 1992
  3. Kołakowski E., Substancje konserwujące żywność, Magazyn Przemysłu Rybnego, 1999, 2, s. 18-20
  4. Kołakowski E., Substancje konsewujące żywność. Część I, Przemysł Spożywczy, Warszawa, 2011, tom 54 nr 4, s. 46-52
  5. Kołakowski E., Substancje konserwujące żywność. Część II. Stosowanie konserwantów w świetle prawa żywnościowego w Polsce i Unii Europejskiej, Przemysł Spożywczy, Warszawa, 2000, Tom 54 nr 5, s.39-41
  6. Wiśniowski K., Surowce i materiały pomocnicze w przemyśle spożywczym, PWSZ, Warszawa, 1977
  7. Świetlikowska U., Surowce spożywcze, SGGW, Warszawa, 1995

Literatura dodatkowa

  1. Branen A.L.,DavidsinP.M.,Salmine S., Food Additives, Marcel Dekker INC, New York, 2002, Second Edition

Treści programowe - laboratoria

KODTreść programowaGodziny
T-L-1Charakterystyka i prawidłowe zastosowanie konserwantów i przeciwutleniaczy2
T-L-2Charakterystyka barwników naturalnych oraz wpływ czynników technologicznych i środowiskowych na ich stabilność2
T-L-3Dodatki kształtujące smak i zapach2
T-L-4Dodatki kształtujące teksturę2
T-L-5Polifosforany2
T-L-6Pozyskiwanie barwników i olejków eterycznych2
T-L-7Surowce pomocnicze – twardość wody2
T-L-8Ocena zgodności stosowania i informacji o dodatkach do żywności w produktach – praktyczne przykłady z przemysłu1
15

Treści programowe - wykłady

KODTreść programowaGodziny
T-W-1Ogólne informacje o dodatkach do żywności1
T-W-2Dodatki przedłużające trwałość – konserwanty2
T-W-3Dodatki przedłużające trwałość – przeciwutleniacze i synergenty1
T-W-4Barwniki naturalne2
T-W-5Barwniki organiczne i syntetyczne2
T-W-6Hydrokoloidy1
T-W-7Emulgatory i polifosforany1
T-W-8Substancje słodzące1
T-W-9Dodatki stosowane na powierzchnię1
T-W-10Dodatki wzbogacające, pomocnicze, izolaty, aromaty i enzymy1
T-W-11Przepisy prawne oraz problemy podczas stosowania dodatków do żywności2
15

Formy aktywności - laboratoria

KODForma aktywnościGodziny
A-L-1Samodzielne wykonanie ćwiczeń oraz sporządzenie sprawozdania z przeprowadzonych badań.20
A-L-2Przygotowanie się do ćwiczeń3
A-L-3Przygotowanie się do kolokwiów8
31
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - wykłady

KODForma aktywnościGodziny
A-W-1Uczestnictwo w wykładach10
A-W-2Godziny kontaktowe z nauczycielem5
A-W-3Analiza wskazanej literatury5
A-W-4Przygotowanie się do egzaminu10
30
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaTZZ_2A_Gr2-5zc_W01Ma poszerzoną wiedzę na temat surowców pomocniczych i dodatków do żywności z uwzględnieniem nowych metod przetwarzania.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówTZZ_2A_W11Ma poszerzoną wiedzę na temat technologii żywności pochodzenia roślinnego i zwierzęcego ze szczególnym uwzględnieniem nowych metod przetwarzania.
Cel przedmiotuC-11. Przekazanie wiedzy w zakresie stosowania dodatków do żywności i ich wpływu na jakość produktów spożywczych. 2. Zalecenia i ewentualne zastrzeżenia w stosowaniu dodatków do żywności.
Metody nauczaniaM-2ćwiczenia laboratoryjne
M-1Wykłady z użyciem technik audiowizualnych
Sposób ocenyS-2Ocena formująca: Wykłady - egzamin w formie opisowej (ilość zagadnień - 5).
S-1Ocena formująca: Ćwiczenia laboratoryjne - ocena końcowa ustalona na podstawie ocen cząstkowych z trzech kolokwiów pisemnych uzyskanych przez studenta w czasie trwania zajęć laboratoryjnych
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Zasób wiedzy studenta na temat surowców pomocniczych i dodatków do żywności z uwzględnieniem nowych metod przetwarzania jest niewystarczający.
3,0Wiedza studenta w wyżej wymienionym zakresie spełnia minimalne kryteria.
3,5Zasób wiedzy studenta w wyżej wymienionym zakresie jest zadowalający, ale ze znaczącymi brakami.
4,0Wiedza studenta w wyżej wymienionym zakresie jest generalnie solidna z szeregiem zauważalnych błędów.
4,5Wiedza studenta w wyżej wymienionym zakresie jest powyżej średniego standardu, z pewnymi brakami.
5,0Wiedza studenta w wyżej wymienionym zakresie jest powyżej standardu.
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaTZZ_2A_Gr2-5zc_U01Posiada umiejętność wykorzystania informacji źródłowych pracując samodzielnie i w zespole, potrafi opracować i zrealizować harmonogram prac.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówTZZ_2A_U01Posiada umiejętność wyszukiwania, zrozumienia, analizy i wykorzystywania potrzebnych informacji pochodzących z literatury, baz danych i innych źródeł. Potrafi uzyskane informacje integrować, dokonać ich interpretacji, a także wyciągać wnioski oraz formułować i uzasadniać opinie.
TZZ_2A_U02Potrafi pracować indywidualnie i w zespole, umie oszacować czas potrzebny na realizację zleconego zadania, potrafi opracować i zrealizować harmonogram prac zapewniający dotrzymanie terminów.
Cel przedmiotuC-11. Przekazanie wiedzy w zakresie stosowania dodatków do żywności i ich wpływu na jakość produktów spożywczych. 2. Zalecenia i ewentualne zastrzeżenia w stosowaniu dodatków do żywności.
Metody nauczaniaM-2ćwiczenia laboratoryjne
M-1Wykłady z użyciem technik audiowizualnych
Sposób ocenyS-3Ocena formująca: ocena prezentacji
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Umiejętność wykorzystania informacji źródłowych pracując samodzielnie i w zespole, oraz opracowanie i zrealizowanie harmonogramu prac jest niewystarczająca.
3,0Umiejętność studenta w wyżej wymienionym zakresie spełnia minimalne kryteria.
3,5Umiejętność studenta w wyżej wymienionym zakresie jest zadowalająca, ale ze znaczącymi brakami.
4,0Umiejętność studenta w wyżej wymienionym zakresie jest generalnie solidna z szeregiem zauważalnych błędów.
4,5Umiejętność studenta w wyżej wymienionym zakresie jest powyżej średniego standardu, z pewnymi brakami.
5,0Umiejętność studenta w wyżej wymienionym zakresie jest powyżej standardu.
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaTZZ_2A_Gr2-5zc_U02Ma umiejętność samokształcenia, potrafi zastosować w praktyce nowe metody uszlachetniania produktów spożywczych.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówTZZ_2A_U05Ma umiejętność samokształcenia się m.in. w celu podnoszenia kompetencji zawodowych.
TZZ_2A_U15Potrafi zastosować w praktyce nowe metody uszlachetniania produktów spożywczych.
Cel przedmiotuC-11. Przekazanie wiedzy w zakresie stosowania dodatków do żywności i ich wpływu na jakość produktów spożywczych. 2. Zalecenia i ewentualne zastrzeżenia w stosowaniu dodatków do żywności.
Metody nauczaniaM-2ćwiczenia laboratoryjne
M-1Wykłady z użyciem technik audiowizualnych
Sposób ocenyS-3Ocena formująca: ocena prezentacji
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Umiejętność samokształcenia, zastosowania w praktyce nowych metod uszlachetniania produktów spożywczych jest niewystarczająca.
3,0Umiejętność studenta w wyżej wymienionym zakresie spełnia minimalne kryteria.
3,5Umiejętność studenta w wyżej wymienionym zakresie jest zadowalająca, ale ze znaczącymi brakami.
4,0Umiejętność studenta w wyżej wymienionym zakresie jest generalnie solidna z szeregiem zauważalnych błędów.
4,5Umiejętność studenta w wyżej wymienionym zakresie jest powyżej średniego standardu, z pewnymi brakami.
5,0Umiejętność studenta w wyżej wymienionym zakresie jest powyżej standardu.
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaTZZ_2A_Gr2-5zc_K01Potrafi działać w sposób przedsiębiorczy, rozumie potrzebę informowania społeczeństwa w zakresie problematyki żywieniowej, ma świadomość odpowiedzialności za pracę własną, i rozumie potrzebę ciągłego dokształcania.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówTZZ_2A_K01Potrafi myśleć i działać w sposób przedsiębiorczy.
TZZ_2A_K02Rozumie potrzebę formułowania i przekazywania społeczeństwu – m in. poprzez środki masowego przekazu – informacji i opinii dotyczących szerokorozumianej problematyki żywieniowej i innych aspektów działalności inżyniera technologii żywności.
TZZ_2A_K03Ma świadomość odpowiedzialności za pracę własną oraz gotowość podporządkowania się zasadom pracy w zespole i ponoszeniu odpowiedzialności za wspólnie realizowane zadanie. Potrafi przyjąć rolę lidera.
TZZ_2A_K04Ma świadomość potrzeby ciągłego dokształcania, poszerzania i aktualizowania swojej wiedzy.
Cel przedmiotuC-11. Przekazanie wiedzy w zakresie stosowania dodatków do żywności i ich wpływu na jakość produktów spożywczych. 2. Zalecenia i ewentualne zastrzeżenia w stosowaniu dodatków do żywności.
Metody nauczaniaM-2ćwiczenia laboratoryjne
M-1Wykłady z użyciem technik audiowizualnych
Sposób ocenyS-3Ocena formująca: ocena prezentacji
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Działanie w sposób przedsiębiorczy, rozumienie potrzeby informowania społeczeństwa w zakresie problematyki żywieniowej, świadomość odpowiedzialności za pracę własną, i rozumienie potrzeby ciągłego dokształcania jest niewystarczające.
3,0Kompetencje studenta w wyżej wymienionym zakresie spełniają minimalne kryteria.
3,5Kompetencje studenta w wyżej wymienionym zakresie są zadowalające, ale ze znaczącymi brakami.
4,0Kompetencje studenta w wyżej wymienionym zakresie sągeneralnie solidne z szeregiem zauważalnych błędów.
4,5Kompetencje studenta w wyżej wymienionym zakresie są powyżej średniego standardu, z pewnymi brakami.
5,0Kompetencje studenta w wyżej wymienionym zakresie są powyżej standardu.