Wydział Nauk o Żywności i Rybactwa - Rybactwo (N2)
specjalność: Eksploatacja biologicznych zasobów wód
Sylabus przedmiotu Biologiczne podstawy rybactwa:
Informacje podstawowe
| Kierunek studiów | Rybactwo | ||
|---|---|---|---|
| Forma studiów | studia niestacjonarne | Poziom | drugiego stopnia |
| Tytuł zawodowy absolwenta | magister inżynier | ||
| Obszary studiów | nauki rolnicze, leśne i weterynaryjne, studia inżynierskie | ||
| Profil | ogólnoakademicki | ||
| Moduł | — | ||
| Przedmiot | Biologiczne podstawy rybactwa | ||
| Specjalność | przedmiot wspólny | ||
| Jednostka prowadząca | Katedra Hydrobiologii, Ichtiologii i Biotechnologii Rozrodu | ||
| Nauczyciel odpowiedzialny | Krzysztof Formicki <Krzysztof.Formicki@zut.edu.pl> | ||
| Inni nauczyciele | Joanna Szulc <Joanna.Szulc@zut.edu.pl>, Adam Tański <Adam.Tanski@zut.edu.pl> | ||
| ECTS (planowane) | 4,0 | ECTS (formy) | 4,0 |
| Forma zaliczenia | egzamin | Język | polski |
| Blok obieralny | — | Grupa obieralna | — |
Formy dydaktyczne
Wymagania wstępne
| KOD | Wymaganie wstępne |
|---|---|
| W-1 | Podstawowe wiadomości z anatomii, embriologii, fizjologii i biologii ryb, hydrochemii, hydrobiologii |
Cele przedmiotu
| KOD | Cel modułu/przedmiotu |
|---|---|
| C-1 | Celem kursu jest zapoznanie studentów z skutkami oddziaływania biotycznych i abiotycznych czynników na organizm ryby na różnych etapach ontogenezy, skutkami oddziaływania człowieka na środowisko wodne oraz sposobami zapobiegania niekorzystej ongerencji w środowisku wodnym. |
| C-2 | Celem kursu jest zapoznanie studentów ze zjawiskami reprodukcyjnymi różnych gatunków ryb i bezkręgowców wodnych (szczególnie raków) oraz wpływem czynników środowiskowych na rozwój zarodkowy i larwalny (temperatura, tlen, światło, pole magnetyczne, zasolenie i in.). |
Treści programowe z podziałem na formy zajęć
| KOD | Treść programowa | Godziny |
|---|---|---|
| ćwiczenia audytoryjne | ||
| T-A-1 | Zapoznanie się z budową i funkcjonowaniem nowoczesnej przepławki dla ryb. Budowle hydrotechniczne i skutki ich oddziaływania na środowisko naturalne. Ocena zmiany biotopu wodnego w środowisku rzecznym po wybudowaniu progu piętrzącego wodę na podstawie badań bonitacyjnych. Nowoczesne metody udrażniania cieków. | 4 |
| T-A-2 | Niwelowanie skutków antropopresji w zbiornikach jeziornych z ograniczonym litoralem. | 2 |
| T-A-3 | Wspieranie naturalnego tarła - budowo krześlisk, ochrona tarlisk, ochrona tarlaków | 3 |
| T-A-4 | Rozród różnych gatunków ryb a warunki środowiskowe, zarybianie potoków, rzek i jezior, naturalne i sztuczne tarliska | 3 |
| T-A-5 | Biomanipulacja ryb jako element zagospodarowania wód | 3 |
| T-A-6 | Tarło naturalne i sztuczne | 3 |
| 18 | ||
| wykłady | ||
| T-W-1 | Wpływ czynników abiotycznych na ryby i inne organizmy wodne (temperatura, światło, ruchy wody, gazy - tlen, dwutlenek węgla, azot, metan, siarkowodór, amoniak), odczyn wody, skład chemiczny wody, zasolenie, pierwiastki biogenne, mikroelementy, związki organiczne, zawiesiny i osady denne) | 3 |
| T-W-2 | Wpływ czynników biotycznych na ryby i inne organizmy wodne (drobnoustroje, roślinność wyższa, zwierzęta - pierwotniaki, gąbki, jamochłony, płazińce, wrotki, pierścienice, pijawki, mięczaki, stawonogi, pajęczaki, owady, ryby, płazy, ptaki ssaki) | 4 |
| T-W-3 | Pojęcia dotyczące biotopu wodnego, naturyzacji i renaturyzacji. Cele przywracania naturalnego biegu rzek i jezior. Przemiany w środowisku wodnym powstałe na skutek zabudowy hydrotechnicznej i regulacji koryt rzecznych. Metody udrażniania cieków w celu zachowania biologicznej drożności rzek. Przepławki dla ryb. Budowa naturalnych tarlisk. Podstawy prawne w ochronie siedlisk wodnych. | 4 |
| T-W-4 | Odżywianie się ryb - przewód pokarmowy ryb drapieżnych i niedrapieżnych, pobieranie pokarmu, trawienie pokarmu. Przemiana materii u ryb – wpływ temperatury i tlenu, | 2 |
| T-W-5 | Rola ryb w krążeniu materii, wpływ eutrofizacji na ryby. Rozrodczość, śmiertelność i struktura wieku u ryb. Introdukcja i aklimatyzacja ryb. | 3 |
| T-W-6 | Ryby jako organizmy wskażnikowe | 2 |
| 18 | ||
Obciążenie pracą studenta - formy aktywności
| KOD | Forma aktywności | Godziny |
|---|---|---|
| ćwiczenia audytoryjne | ||
| A-A-1 | uczestnictwo w zajęciach | 18 |
| A-A-2 | Udział w konsultacjach | 7 |
| A-A-3 | Zapoznanie się z literaturą przedmiotu | 19 |
| A-A-4 | Przygotowanie prezentacji multimedialnej | 7 |
| A-A-5 | Przygotowanie się do zaliczenia laboratorium | 8 |
| 59 | ||
| wykłady | ||
| A-W-1 | Uczestnictwo w zajęciach | 18 |
| A-W-2 | Udział w konsultacjach | 8 |
| A-W-3 | Zapoznanie się z literaturą przedmiotu | 12 |
| A-W-4 | Przygotowanie się do zaliczenia wykładów | 11 |
| A-W-5 | Zapoznanie się z literaturą przedmiotu | 10 |
| 59 | ||
Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne
| KOD | Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne |
|---|---|
| M-1 | wykład uniwersytecki, wykład problemowy |
| M-2 | ćwiczenia projektowe, pokaz, ćwiczenia terenowe w wybranych ośrodkach hodowlanych |
Sposoby oceny
| KOD | Sposób oceny |
|---|---|
| S-1 | Ocena podsumowująca: Aby uzyskać zaliczenie z przedmiotu wymagane jest otrzymanie oceny pozytywnej ze wszystkich (4) kolokwiów |
| S-2 | Ocena podsumowująca: Po uzyskaniu zaliczenia z przedmiotu studenci przystępują do egzaminu (test) |
Zamierzone efekty kształcenia - wiedza
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| RYB_2A_C9_W01 Po odbyciu kursu student ma wiedzę na temat czynników abiotycznych i biotycznych środowiska wodnego wpływających na występujące w nim organizmy wodne – przede wszystkim ryby, ma wiedzę na temat czynników utrudniających swobodną migrację ryb oraz ma wiedzę o wpływie warunków środowiskowych na rozród różnych gatunków ryb i pomocniczej roli człowieka. | RYB_2A_W01, RYB_2A_W06, RYB_2A_W05 | — | — | C-2, C-1 | T-W-5, T-W-4, T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-6, T-A-1, T-A-2, T-A-3, T-A-4, T-A-5, T-A-6 | M-2, M-1 | S-2, S-1 |
Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| RYB_2A_C9_U01 Student umie ocenić skuteczność funkcjonowania różnych typów przepławek, wyliczyć powierzchnię tarlisk w zlewni rzeki dla różnych gatunków ryb, określić wymagania środowiskowe dla poszczególnych, ważnych gospodarczo gatunków ryb, przeprowadzić analizę odłowów kontrolnych i wykonać korektę planu zarybieniowego, sporządzić plan zarybienia uwzględniając aktualne warunki środowiskowe. | RYB_2A_U02, RYB_2A_U11, RYB_2A_U06, RYB_2A_U08, RYB_2A_U07, RYB_2A_U15 | — | — | C-2, C-1 | T-W-5, T-W-4, T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-6, T-A-1, T-A-2, T-A-3, T-A-4, T-A-5, T-A-6 | M-2, M-1 | S-2, S-1 |
Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| RYB_2A_C9_K01 Student ma świadomość odpowiedzialności za pracę własną oraz gotowość podporządkowania się zasadom pracy w zespole i ponoszenia odpowiedzialności za wspólnie realizowane zadania. | RYB_2A_K03 | — | — | C-2, C-1 | T-W-5, T-W-4, T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-6, T-A-1, T-A-2, T-A-3, T-A-4, T-A-5, T-A-6 | M-2, M-1 | S-2 |
| RYB_2A_C9_K02 Student ma świadomość ważności zachowania w sposób profesjonalny, przestrzegania zasad etyki zawodowej | RYB_2A_K03 | — | — | C-2 | T-W-5, T-W-4, T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-6, T-A-1, T-A-2, T-A-3, T-A-4, T-A-5, T-A-6 | M-2, M-1 | S-2 |
Kryterium oceny - wiedza
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| RYB_2A_C9_W01 Po odbyciu kursu student ma wiedzę na temat czynników abiotycznych i biotycznych środowiska wodnego wpływających na występujące w nim organizmy wodne – przede wszystkim ryby, ma wiedzę na temat czynników utrudniających swobodną migrację ryb oraz ma wiedzę o wpływie warunków środowiskowych na rozród różnych gatunków ryb i pomocniczej roli człowieka. | 2,0 | Student nie ma żadnej wiedzy na temat biologicznych podstaw rybactwa |
| 3,0 | Student ma wiedzę na temat czynników abiotycznych środowiska wodnego wpływających na występujące w nim organizmy wodne – przede wszystkim ryby. | |
| 3,5 | Student ma wiedzę na temat czynników abiotycznych i biotycznych środowiska wodnego wpływających na występujące w nim organizmy wodne – przede wszystkim ryby. | |
| 4,0 | Student ma wiedzę na temat czynników abiotycznych i biotycznych środowiska wodnego wpływających na występujące w nim organizmy wodne – przede wszystkim ryby, czynników utrudniających swobodną migrację ryb. | |
| 4,5 | Student ma pełną wiedzę na temat czynników abiotycznych i biotycznych środowiska wodnego wpływających na występujące w nim organizmy wodne – przede wszystkim ryby, czynników utrudniających swobodną migrację ryb oraz zna wpływ warunków środowiskowych na rozród różnych gatunków ryb. | |
| 5,0 | Student ma pełną wiedzę na temat czynników abiotycznych i biotycznych środowiska wodnego wpływających na występujące w nim organizmy wodne – przede wszystkim ryby, czynników utrudniających swobodną migrację ryb oraz zna wpływ warunków środowiskowych na rozród różnych gatunków ryb. |
Kryterium oceny - umiejętności
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| RYB_2A_C9_U01 Student umie ocenić skuteczność funkcjonowania różnych typów przepławek, wyliczyć powierzchnię tarlisk w zlewni rzeki dla różnych gatunków ryb, określić wymagania środowiskowe dla poszczególnych, ważnych gospodarczo gatunków ryb, przeprowadzić analizę odłowów kontrolnych i wykonać korektę planu zarybieniowego, sporządzić plan zarybienia uwzględniając aktualne warunki środowiskowe. | 2,0 | Student nie umie określić wymagania środowiskowe dla ważnych gospodarczo gatunków ryb |
| 3,0 | Student umie określić wymagania środowiskowe dla poszczególnych, ważnych gospodarczo, gatunków ryb. | |
| 3,5 | Student umie określić wymagania środowiskowe dla poszczególnych, ważnych gospodarczo, gatunków ryb, przeprowadzić analizę odłowów kontrolnych i wykonać korektę planu zarybieniowego. | |
| 4,0 | Student umie określić wymagania środowiskowe dla poszczególnych, ważnych gospodarczo, gatunków ryb, przeprowadzić analizę odłowów kontrolnych i wykonać korektę planu zarybieniowego, sporządzić plan zarybienia uwzględniając aktualne warunki środowiskowe. | |
| 4,5 | Student umie ocenić skuteczność funkcjonowania różnych typów przepławek, określić wymagania środowiskowe dla poszczególnych, ważnych gospodarczo, gatunków ryb, przeprowadzić analizę odłowów kontrolnych i wykonać korektę planu zarybieniowego, sporządzić plan zarybienia uwzględniając aktualne warunki środowiskowe. | |
| 5,0 | Student umie ocenić skuteczność funkcjonowania różnych typów przepławek, wyliczyć powierzchnię tarlisk w zlewni rzeki dla różnych gatunków ryb, określić wymagania środowiskowe dla poszczególnych, ważnych gospodarczo, gatunków ryb, przeprowadzić analizę odłowów kontrolnych i wykonać korektę planu zarybieniowego, sporządzić plan zarybienia uwzględniając aktualne warunki środowiskowe. |
Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| RYB_2A_C9_K01 Student ma świadomość odpowiedzialności za pracę własną oraz gotowość podporządkowania się zasadom pracy w zespole i ponoszenia odpowiedzialności za wspólnie realizowane zadania. | 2,0 | Student przy pracy ze zwierzętami nie postępuje zgodnie z zasadami etyki |
| 3,0 | Student ma podstawową świadomość odpowiedzialności za pracę własną oraz gotowość podporzadkowania się zasadom pracy w zespole i ponoszenia odpowiedzialności za wspólnie realizowane działania | |
| 3,5 | Student ma świadomość odpowiedzialności za pracę własną oraz gotowość podporzadkowania się zasadom pracy w zespole i ponoszenia odpowiedzialności za wspólnie realizowane działania | |
| 4,0 | Student ma świadomość odpowiedzialności za pracę własną oraz gotowość i chęć podporzadkowania się zasadom pracy w zespole i ponoszenia odpowiedzialności za wspólnie realizowane działania | |
| 4,5 | Student ma pełną świadomość odpowiedzialności za pracę własną oraz gotowość i chęć podporzadkowania się zasadom pracy w zespole i ponoszenia odpowiedzialności za wspólnie realizowane działania | |
| 5,0 | Student ma pełną świadomość odpowiedzialności za pracę własną oraz gotowość i chęć podporzadkowania się zasadom pracy w zespole i ponoszenia odpowiedzialności za wspólnie realizowane działania. Wykazuje się organizacją pracy w zespole | |
| RYB_2A_C9_K02 Student ma świadomość ważności zachowania w sposób profesjonalny, przestrzegania zasad etyki zawodowej | 2,0 | Student nie zna i nie rozumie niebezpieczeństw wynikajacych z pracy z materiałem biologicznie czynnym |
| 3,0 | Student zna podstawy i rozumie podstawowe niebezpieczeństwa wynikające z pracy z materiałem biologicznie czynnym | |
| 3,5 | Student zna i rozumie podstawowe niebezpieczeństwa wynikające z pracy z materiałem biologicznie czynnym | |
| 4,0 | Student zna i rozumie niebezpieczeństwa wynikające z pracy z materiałem biologicznie czynnym | |
| 4,5 | Student biegle zna i rozumie niebezpieczeństwa wynikające z pracy z materiałem biologicznie czynnym | |
| 5,0 | Student biegle zna i rozumie niebezpieczeństwa wynikajace z pracy z materiałem biologicznie czynnym i potrafi tę wiedzę przekazać innym |
Literatura podstawowa
- Wincenty Kilarski, Anatomia ryb, PWRiL, Warszawa, 2012
- Krzysztof Bieniarz , Piotr Epler, Rozród ryb, Akademia Rolnicza, Kraków, 1991
- KrzykawskiS., Więcaszek B., Keszka S., Antoszek A., Systematyka krągłoustych i ryb. Przewodnik do ćwiczeń, AR w Szczecinie, Szczecin, 2001, II
- Coroczne materiały konferencyjne "Wylegarnia", Instytut Rybactwa Śródlądowego, Olsztyn
- Brylińska M., Ryby słodkowodne Polski, PWN, Warszawa, 2000, II
- Załachowski W., Ryby, PWN, Warszawa, 1992, I
Literatura dodatkowa
- Więcaszek B., Krzykawski S., Keszka S., Antoszek A., Ryby w akwakulturze i akwaturystyce, AR, Szczecin, 2006
- Nelson J.S., Fishes of the world, John Wiley and Sons, Inc., United States of America, 2006, IV