Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Wydział Kształtowania Środowiska i Rolnictwa - Rolnictwo (S1)

Sylabus przedmiotu Podstawy ekologii:

Informacje podstawowe

Kierunek studiów Rolnictwo
Forma studiów studia stacjonarne Poziom pierwszego stopnia
Tytuł zawodowy absolwenta inżynier
Obszary studiów nauki rolnicze, leśne i weterynaryjne, studia inżynierskie
Profil ogólnoakademicki
Moduł
Przedmiot Podstawy ekologii
Specjalność przedmiot wspólny
Jednostka prowadząca Katedra Ekologii, Ochrony i Kształtowania Środowiska
Nauczyciel odpowiedzialny Renata Gamrat <Renata.Gamrat@zut.edu.pl>
Inni nauczyciele Elżbieta Dusza-Zwolińska <Elzbieta.Dusza@zut.edu.pl>, Joanna Podlasińska <Joanna.Podlasinska@zut.edu.pl>
ECTS (planowane) 4,0 ECTS (formy) 4,0
Forma zaliczenia zaliczenie Język polski
Blok obieralny Grupa obieralna

Formy dydaktyczne

Forma dydaktycznaKODSemestrGodzinyECTSWagaZaliczenie
ćwiczenia audytoryjneA1 15 1,00,33zaliczenie
wykładyW1 30 3,00,67zaliczenie

Wymagania wstępne

KODWymaganie wstępne
W-1Przed rozpoczęciem nauki przedmiotu Student powinien posiadać podstawową wiedzę z zakresu praw ochrony środowiska, podstawowych wymagań roślin i zwierząt

Cele przedmiotu

KODCel modułu/przedmiotu
C-1Głównym celem zajęć jest przekazanie Studentom podstawowej wiedzy z zakresu agroekologii, umożliwiającej ocenę stanu środowiska przyrodniczego

Treści programowe z podziałem na formy zajęć

KODTreść programowaGodziny
ćwiczenia audytoryjne
T-A-1Czym zajmuje się ekologia, ochrona przyrody i środowiska i jakie korzyści z tego czerpie człowiek?2
T-A-2Analiza struktury i elementów wybranej agrobiocenozy oraz charakterystyka ich funkcji ekologicznych.2
T-A-3Zbiorowiska roślinne. Zbiorowiska segetalne (chwastów). Cechy analityczne i syntetyczne zbiorowisk roślinnych. Podział zbiorowisk z punktu widzenia roli człowieka w ich powstawaniu i przeobrażeniu według Falińskiego. Synantropizacja zbiorowisk.2
T-A-4Ocena stosunków TWRNG metodą Ellenberga2
T-A-5Ekologiczna ocena gleb przy pomocy zbiorowisk roślinnych i grup gatunków ekologiczno-fitosocjologicznych.2
T-A-6Wykonanie zdjęcia fitosocjologicznego na podstawie udostępnionych tablic z roślinnością segetalną (wybranej agrocenozy).Wykonanie zdjęcia fitosocjologicznego na podstawie udostępnionych tablic z roślinnością segetalną.2
T-A-7Zaliczenie pisemne z części ćwiczeniowej. Dokonywanie wpisów do indeksu3
15
wykłady
T-W-1Podstawowe pojęcia związane z agroekologią: ekologia, sozologia, populacja, biocenoza, ekosystem, biom, biosfera, nisza ekologiczna, siedlisko, środowisko.4
T-W-2Rodzaje środowisk, kryteria ich podziału, sukcesja erkologiczna, struktura troficzna biocenozy, oddziaływania między organizmami: neutralizm, amensalizn, konkurencja, pasożytnictwo, drapieżnictwo, komensalizm, protokooperacja, mutualizm.4
T-W-3Ekologia organizmu. Prawo Liebiga i dwa prawa Shelforda. Kryteria klasyfikacji ekologicznej organizmów. Zasada tolerancji ekologicznej i jej ograniczenia. Wskaźniki ekologiczne. Ekologia populacji (struktura przestrzenna, wieku, płci, socjalna, rozrodczość i śmiertelność, przyczyny śmiertelności). Granice tolerancji.4
T-W-4Czynniki ekologiczne: ciepło, światło, energia. Cykle biogeochemiczne wybranych pierwiastków.4
T-W-5Agroekologiczna ocena warunków klimatycznych. Równoważniki meteorologiczne. Znaczenie ekologiczne mikroklimatu. Kompleksowe ujmowanie czynników klimatycznych. Kimograf, klimatogram, klimoskop, formuły klimatyczne i grafik termopluwiometryczny. Mapy stref agroklimatyczno-klimatycznych4
T-W-6Agroekologiczna ocena gleb. Ekologiczna ocena gleb przy pomocy zbiorowisk chwastów. Ocena gleby na podstawie ekologicznych grup gatunków oraz jednostek fitosocjologicznych (zespołów, podzespołów, wariantów).4
T-W-7Ekologiczna ocena gleb według metody Azziego. Szereg ekologiczny gleb. Ocena gleb przy pomocy map kompleksów glebowo-rolniczych. Rzeźba terenu jako czynnik agroekologiczny,5
T-W-8Zaliczenie pisemne z części wykładów1
30

Obciążenie pracą studenta - formy aktywności

KODForma aktywnościGodziny
ćwiczenia audytoryjne
A-A-1Udział Studenta w ćwiczeniach audytoryjnych15
A-A-2Przygotowanie przez Studenta prezentacji multimedialnej5
A-A-3Przygotowanie się Studenta do zajęć audytoryjnych5
A-A-4Przygotowanie się Studenta do zaliczenia pisemnego z części ćwiczeniowej5
30
wykłady
A-W-1Samodzielne studiowanie tematyki wykładów przez Studenta10
A-W-2Przygotowanie Studenta do zaliczenia końcowego w formie pisemnej30
A-W-3Czytanie wskazanej literatury5
A-W-4Przygotowanie przez Studenta części wstępnej do wykładu15
A-W-5uczestnictwo w zajęciach30
90

Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne

KODMetoda nauczania / narzędzie dydaktyczne
M-1Wykład informacyjny prezentujący zagadnienia teoretyczne
M-2Metody programowe z użyciem podręcznika programowego do przedmiotu
M-3Film

Sposoby oceny

KODSposób oceny
S-1Ocena formująca: Aktywność Studenta na zajęciach
S-2Ocena formująca: Potwierdzenie obecności Studenta na zajęciach
S-3Ocena formująca: Ocena okresowych osiągnięć Studenta
S-4Ocena podsumowująca: Zaliczenie pisemne z części ćwiczeniowej i wykładowej przez Studenta

Zamierzone efekty kształcenia - wiedza

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
ROL_1A_C02_W05
Student po zrealizowaniu części wykładowej i ćwiczeniowej przedmiotu będzie znał i rozumiał podstawowe relacje ekologiczne w odniesieniu do poszczególnych elementów ekosystemu
ROL_1A_W05C-1T-A-1, T-A-2, T-W-1, T-W-2, T-W-3M-1, M-2S-4, S-1, S-2, S-3

Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
ROL_1A_C02_U13
Student po zrealizowaniu części wykładowej i ćwiczeniowej przedmiotu będzie posiadał umiejętność porozumiewania się z poprzez komputer, ustnie - praca w grupie
ROL_1A_U13C-1T-A-2, T-A-4, T-A-6, T-A-5M-1S-1, S-2

Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
ROL_1A_C02_K05
Student po zrealizowaniu części wykładowej i ćwiczeniowej przedmiotu będzie miał świadomość znaczenia społecznej, zawodowej i etycznej odpowiedzialności za produkcję zdrowej zywności żywności
ROL_1A_K05C-1T-A-3, T-A-4, T-W-6M-1S-1, S-2, S-3

Kryterium oceny - wiedza

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
ROL_1A_C02_W05
Student po zrealizowaniu części wykładowej i ćwiczeniowej przedmiotu będzie znał i rozumiał podstawowe relacje ekologiczne w odniesieniu do poszczególnych elementów ekosystemu
2,0
3,0Student zna w niewielkim stopniu relacje ekologiczne
3,5
4,0mu
4,5
5,0

Kryterium oceny - umiejętności

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
ROL_1A_C02_U13
Student po zrealizowaniu części wykładowej i ćwiczeniowej przedmiotu będzie posiadał umiejętność porozumiewania się z poprzez komputer, ustnie - praca w grupie
2,0
3,0Student posiada w niewielkim stopniu umiejętność porozumiewania się z poprzez komputer
3,5
4,0
4,5
5,0

Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
ROL_1A_C02_K05
Student po zrealizowaniu części wykładowej i ćwiczeniowej przedmiotu będzie miał świadomość znaczenia społecznej, zawodowej i etycznej odpowiedzialności za produkcję zdrowej zywności żywności
2,0
3,0Student ma w niewielkim stopniu świadomość znaczenia społecznej odpowiedzialności za produkcję zdrowej żywności
3,5
4,0
4,5
5,0

Literatura podstawowa

  1. Bieszczad S., Sobota J., Zagrożenia, ochrona i kształtowanie środowiska przyrodniczo-rolniczego, Wyd. AR, 1. Bieszczad S., Sobota J. 2003. Zagrożenia, ochrona i kształtowanie środowiska przyrodniczo-rolniczego. Wyd. AR Wrocław., 2003, II
  2. Borowiec S., Agroekologia, Wydaw. AR, Szczecin., 1981
  3. Prończuk J., Podstawy ekologii rolniczej, PWN, Warszawa., 1982

Literatura dodatkowa

  1. Kalinowska A., Ekologia wybór na nowe stulecie, Agencja Reklamowo-Wydaw. A. Grzegorczyk, Stare Babice., 2002
  2. Pyłka-Gutowska E., Ekologia z ochroną środowiska, Wydawnictwo Oświata, Warszawa., 1996
  3. Trojan P., Ekologia ogólna, PWN, Warszawa., 1975

Treści programowe - ćwiczenia audytoryjne

KODTreść programowaGodziny
T-A-1Czym zajmuje się ekologia, ochrona przyrody i środowiska i jakie korzyści z tego czerpie człowiek?2
T-A-2Analiza struktury i elementów wybranej agrobiocenozy oraz charakterystyka ich funkcji ekologicznych.2
T-A-3Zbiorowiska roślinne. Zbiorowiska segetalne (chwastów). Cechy analityczne i syntetyczne zbiorowisk roślinnych. Podział zbiorowisk z punktu widzenia roli człowieka w ich powstawaniu i przeobrażeniu według Falińskiego. Synantropizacja zbiorowisk.2
T-A-4Ocena stosunków TWRNG metodą Ellenberga2
T-A-5Ekologiczna ocena gleb przy pomocy zbiorowisk roślinnych i grup gatunków ekologiczno-fitosocjologicznych.2
T-A-6Wykonanie zdjęcia fitosocjologicznego na podstawie udostępnionych tablic z roślinnością segetalną (wybranej agrocenozy).Wykonanie zdjęcia fitosocjologicznego na podstawie udostępnionych tablic z roślinnością segetalną.2
T-A-7Zaliczenie pisemne z części ćwiczeniowej. Dokonywanie wpisów do indeksu3
15

Treści programowe - wykłady

KODTreść programowaGodziny
T-W-1Podstawowe pojęcia związane z agroekologią: ekologia, sozologia, populacja, biocenoza, ekosystem, biom, biosfera, nisza ekologiczna, siedlisko, środowisko.4
T-W-2Rodzaje środowisk, kryteria ich podziału, sukcesja erkologiczna, struktura troficzna biocenozy, oddziaływania między organizmami: neutralizm, amensalizn, konkurencja, pasożytnictwo, drapieżnictwo, komensalizm, protokooperacja, mutualizm.4
T-W-3Ekologia organizmu. Prawo Liebiga i dwa prawa Shelforda. Kryteria klasyfikacji ekologicznej organizmów. Zasada tolerancji ekologicznej i jej ograniczenia. Wskaźniki ekologiczne. Ekologia populacji (struktura przestrzenna, wieku, płci, socjalna, rozrodczość i śmiertelność, przyczyny śmiertelności). Granice tolerancji.4
T-W-4Czynniki ekologiczne: ciepło, światło, energia. Cykle biogeochemiczne wybranych pierwiastków.4
T-W-5Agroekologiczna ocena warunków klimatycznych. Równoważniki meteorologiczne. Znaczenie ekologiczne mikroklimatu. Kompleksowe ujmowanie czynników klimatycznych. Kimograf, klimatogram, klimoskop, formuły klimatyczne i grafik termopluwiometryczny. Mapy stref agroklimatyczno-klimatycznych4
T-W-6Agroekologiczna ocena gleb. Ekologiczna ocena gleb przy pomocy zbiorowisk chwastów. Ocena gleby na podstawie ekologicznych grup gatunków oraz jednostek fitosocjologicznych (zespołów, podzespołów, wariantów).4
T-W-7Ekologiczna ocena gleb według metody Azziego. Szereg ekologiczny gleb. Ocena gleb przy pomocy map kompleksów glebowo-rolniczych. Rzeźba terenu jako czynnik agroekologiczny,5
T-W-8Zaliczenie pisemne z części wykładów1
30

Formy aktywności - ćwiczenia audytoryjne

KODForma aktywnościGodziny
A-A-1Udział Studenta w ćwiczeniach audytoryjnych15
A-A-2Przygotowanie przez Studenta prezentacji multimedialnej5
A-A-3Przygotowanie się Studenta do zajęć audytoryjnych5
A-A-4Przygotowanie się Studenta do zaliczenia pisemnego z części ćwiczeniowej5
30
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - wykłady

KODForma aktywnościGodziny
A-W-1Samodzielne studiowanie tematyki wykładów przez Studenta10
A-W-2Przygotowanie Studenta do zaliczenia końcowego w formie pisemnej30
A-W-3Czytanie wskazanej literatury5
A-W-4Przygotowanie przez Studenta części wstępnej do wykładu15
A-W-5uczestnictwo w zajęciach30
90
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaROL_1A_C02_W05Student po zrealizowaniu części wykładowej i ćwiczeniowej przedmiotu będzie znał i rozumiał podstawowe relacje ekologiczne w odniesieniu do poszczególnych elementów ekosystemu
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówROL_1A_W05Zna i rozumie podstawowe relacje ekologiczne w odniesieniu do gleby, produkcji rolniczej, stosowania pestycydów oraz naturalnych ekosystemów
Cel przedmiotuC-1Głównym celem zajęć jest przekazanie Studentom podstawowej wiedzy z zakresu agroekologii, umożliwiającej ocenę stanu środowiska przyrodniczego
Treści programoweT-A-1Czym zajmuje się ekologia, ochrona przyrody i środowiska i jakie korzyści z tego czerpie człowiek?
T-A-2Analiza struktury i elementów wybranej agrobiocenozy oraz charakterystyka ich funkcji ekologicznych.
T-W-1Podstawowe pojęcia związane z agroekologią: ekologia, sozologia, populacja, biocenoza, ekosystem, biom, biosfera, nisza ekologiczna, siedlisko, środowisko.
T-W-2Rodzaje środowisk, kryteria ich podziału, sukcesja erkologiczna, struktura troficzna biocenozy, oddziaływania między organizmami: neutralizm, amensalizn, konkurencja, pasożytnictwo, drapieżnictwo, komensalizm, protokooperacja, mutualizm.
T-W-3Ekologia organizmu. Prawo Liebiga i dwa prawa Shelforda. Kryteria klasyfikacji ekologicznej organizmów. Zasada tolerancji ekologicznej i jej ograniczenia. Wskaźniki ekologiczne. Ekologia populacji (struktura przestrzenna, wieku, płci, socjalna, rozrodczość i śmiertelność, przyczyny śmiertelności). Granice tolerancji.
Metody nauczaniaM-1Wykład informacyjny prezentujący zagadnienia teoretyczne
M-2Metody programowe z użyciem podręcznika programowego do przedmiotu
Sposób ocenyS-4Ocena podsumowująca: Zaliczenie pisemne z części ćwiczeniowej i wykładowej przez Studenta
S-1Ocena formująca: Aktywność Studenta na zajęciach
S-2Ocena formująca: Potwierdzenie obecności Studenta na zajęciach
S-3Ocena formująca: Ocena okresowych osiągnięć Studenta
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0Student zna w niewielkim stopniu relacje ekologiczne
3,5
4,0mu
4,5
5,0
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaROL_1A_C02_U13Student po zrealizowaniu części wykładowej i ćwiczeniowej przedmiotu będzie posiadał umiejętność porozumiewania się z poprzez komputer, ustnie - praca w grupie
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówROL_1A_U13Posiada umiejętność porozumiewania się z różnymi podmiotami w formie werbalnej, pisemnej i graficznej
Cel przedmiotuC-1Głównym celem zajęć jest przekazanie Studentom podstawowej wiedzy z zakresu agroekologii, umożliwiającej ocenę stanu środowiska przyrodniczego
Treści programoweT-A-2Analiza struktury i elementów wybranej agrobiocenozy oraz charakterystyka ich funkcji ekologicznych.
T-A-4Ocena stosunków TWRNG metodą Ellenberga
T-A-6Wykonanie zdjęcia fitosocjologicznego na podstawie udostępnionych tablic z roślinnością segetalną (wybranej agrocenozy).Wykonanie zdjęcia fitosocjologicznego na podstawie udostępnionych tablic z roślinnością segetalną.
T-A-5Ekologiczna ocena gleb przy pomocy zbiorowisk roślinnych i grup gatunków ekologiczno-fitosocjologicznych.
Metody nauczaniaM-1Wykład informacyjny prezentujący zagadnienia teoretyczne
Sposób ocenyS-1Ocena formująca: Aktywność Studenta na zajęciach
S-2Ocena formująca: Potwierdzenie obecności Studenta na zajęciach
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0Student posiada w niewielkim stopniu umiejętność porozumiewania się z poprzez komputer
3,5
4,0
4,5
5,0
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaROL_1A_C02_K05Student po zrealizowaniu części wykładowej i ćwiczeniowej przedmiotu będzie miał świadomość znaczenia społecznej, zawodowej i etycznej odpowiedzialności za produkcję zdrowej zywności żywności
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówROL_1A_K05Ma świadomość znaczenia społecznej, zawodowej i etycznej odpowiedzialności za produkcję żywności wysokiej jakości zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju i z uwzględnieniem dobrostanu zwierząt
Cel przedmiotuC-1Głównym celem zajęć jest przekazanie Studentom podstawowej wiedzy z zakresu agroekologii, umożliwiającej ocenę stanu środowiska przyrodniczego
Treści programoweT-A-3Zbiorowiska roślinne. Zbiorowiska segetalne (chwastów). Cechy analityczne i syntetyczne zbiorowisk roślinnych. Podział zbiorowisk z punktu widzenia roli człowieka w ich powstawaniu i przeobrażeniu według Falińskiego. Synantropizacja zbiorowisk.
T-A-4Ocena stosunków TWRNG metodą Ellenberga
T-W-6Agroekologiczna ocena gleb. Ekologiczna ocena gleb przy pomocy zbiorowisk chwastów. Ocena gleby na podstawie ekologicznych grup gatunków oraz jednostek fitosocjologicznych (zespołów, podzespołów, wariantów).
Metody nauczaniaM-1Wykład informacyjny prezentujący zagadnienia teoretyczne
Sposób ocenyS-1Ocena formująca: Aktywność Studenta na zajęciach
S-2Ocena formująca: Potwierdzenie obecności Studenta na zajęciach
S-3Ocena formująca: Ocena okresowych osiągnięć Studenta
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0Student ma w niewielkim stopniu świadomość znaczenia społecznej odpowiedzialności za produkcję zdrowej żywności
3,5
4,0
4,5
5,0