Wydział Nauk o Żywności i Rybactwa - Rybactwo (N2)
specjalność: Ochrona środowiska wodnego
Sylabus przedmiotu Systematyka ryb użytkowych:
Informacje podstawowe
| Kierunek studiów | Rybactwo | ||
|---|---|---|---|
| Forma studiów | studia niestacjonarne | Poziom | drugiego stopnia |
| Tytuł zawodowy absolwenta | magister inżynier | ||
| Obszary studiów | nauk rolniczych, leśnych i weterynaryjnych, studiów inżynierskich | ||
| Profil | ogólnoakademicki | ||
| Moduł | — | ||
| Przedmiot | Systematyka ryb użytkowych | ||
| Specjalność | przedmiot wspólny | ||
| Jednostka prowadząca | Katedra Hydrobiologii, Ichtiologii i Biotechnologii Rozrodu | ||
| Nauczyciel odpowiedzialny | Beata Więcaszek <Beata.Wiecaszek@zut.edu.pl> | ||
| Inni nauczyciele | |||
| ECTS (planowane) | 4,0 | ECTS (formy) | 4,0 |
| Forma zaliczenia | zaliczenie | Język | polski |
| Blok obieralny | — | Grupa obieralna | — |
Formy dydaktyczne
Wymagania wstępne
| KOD | Wymaganie wstępne |
|---|---|
| W-1 | Student powinien mieć wiedzę z ichtiologii (zwłaszcza systematyki i biologii ryb), hodowli ryb i podstaw geografii |
Cele przedmiotu
| KOD | Cel modułu/przedmiotu |
|---|---|
| C-1 | Przedstawienie i charakterystyka najważniejszych gospodarczo gatunków ryb chrzęstnoszkieletowych, mięśniopłetwych i kostnych (=promieniopłetwych), hodowanych w akwakulturze słodkowodnej i morskiej (marikulturze) do celów spożywczych i ozdobnych, oraz poławianych jako trofea sportowe na całym świecie |
| C-2 | Zapoznanie studentów z nazewnictwem łacińskiim i angielskim gatunków ryb oraz podstawowymi terminami w jęz. angielskim używanymi w opisie cech użytkowych; omówienie rozsiedlenia naturalnego i sztucznego (introdukcji) gatunku oraz znaczenia gospodarczego – jakość surowca, sposób wykorzystania; zapoznanie studentów z krajowym rynkiem rybnym oraz podstawowowymi zagadnienieniami dobrostanu i ochrony omawianych gatunków ryb. |
Treści programowe z podziałem na formy zajęć
| KOD | Treść programowa | Godziny |
|---|---|---|
| laboratoria | ||
| T-L-1 | Praktyczne zapoznanie się z gatunkami użytkowymi ryb chrzęstnoszkieletowych - cechami taksonomicznymi, biologicznymi, użytkowaniem gospodarczym, właściwościami surowca, rozsiedleniem gatunków, statusem ochronnym na świecie. | 2 |
| T-L-2 | Oznaczenie gatunków ganoidów chrzęstnych ważnych gospodarczo; określenie cech taksonomicznych i biologicznych, znaczenia gospodarczego, właściwości surowca. Analiza rozsiedlenia geograficznego jesiotrów i ich statusu ochronnego w Polsce i na świecie. | 2 |
| T-L-3 | Praktyczne zapoznanie się z gatunkami użytkowymi ryb nowopłetwych ( z rzędu niszczukokształtnych,śledziokształtnych i węgorzokształtnych) - ich cechami taksonomicznymi, biologicznymi, użytkowaniem gospodarczym, właściwościami surowca, rozsiedleniem gatunków, statusem ochronnym w Polsce i na świecie. | 3 |
| T-L-4 | Oznaczenie gatunków ryb karpiokształtnych, sumokształtnych i łososiokształtnych ważnych gospodarczo; określenie cech taksonomicznych i biologicznych, znaczenia gospodarczego, właściwości surowca. Analiza rozsiedlenia geograficznego i ich statusu ochronnego w Polsce i na świecie. | 3 |
| T-L-5 | Praktyczne zapoznanie się z gatunkami użytkowymi ryb szczupakokształtnych, dorszokształtnych, okoniokształtnych i płastugokształtnych. Analiza cech taksonomicznych, biologicznych, użytkowania gospodarczego, właściwości surowca, rozsiedlenia gatunków, statusu ochronnego w Polsce i na świecie. | 3 |
| T-L-6 | Oznaczenie gatunków ryb akwariowych z rzędu karpiokształtnych i kąsaczokształtnych; analiza cech taksonomicznych, biologicznych oraz rozsiedlenia geograficznego. | 2 |
| T-L-7 | Praktyczne zapoznanie się z gatunkami ryb akwariowych z rzędów sumokształtnych, karpieńcokształtnych i okoniokształtnych. Analiza cech taksonomicznych, biologicznych oraz rozsiedlenia geograficznego. | 3 |
| 18 | ||
| wykłady | ||
| T-W-1 | Prezentacja użytkowych gatunków ryb chrzęstnoszkieletowych (nazewnictwo polskie, łacińskie i angielskie), ich znaczenia gospodarczego (rybołówstwo, wędkarstwo rekreacyjne, prezentacja w oceanariach, marikultura) oraz właściwości technologiczne pozyskiwanych z nich surowców. Omówienie stanu zagrożenia populacji ryb chrzęstnoszkieletowych na świecie. | 2 |
| T-W-2 | Przedstawienie gatunków użytkowych z gromady Actinopterygii, z podgromady Chondrostei, z uwzględnieniem nazewnictwa angielskiego - przede wszystkim jako ryb hodowlanych, w mniejszym stopniu jako obiektów połowów rybackich, ryb ozdobnych i prezentowanych w oceanariach. Omówienie właściwości pozyskiwanych z nich produktów - mięsa i kawioru. Podstawowe zagadnienia ochrony jesiotrów. | 2 |
| T-W-3 | Prezentacja ryb z podrzędu Neopterygii, z rzędów: Lepisosteiformes, Osteoglossiformes i Elopiformes (nazewnictwo polskie, łacińskie, angielskie) - gatunków ważnych gospodarczo przede wszystkim jako ryby sportowe, prezentowane w oceanariach, w mniejszym stopniu - jako obiekty połowów rybołówstwa i akwakultury. Właściwości pozyskiwanych z nich surowców i stan zagrożenia w środowisku. | 1 |
| T-W-4 | Przedstawienie gatunków ryb użytkowych z rzędu Anguilliformes, Clupeiformes i Cypriniformes, z uwzględnieniem nazewnictwa angielskiego. Omówienie znaczenia gospodarczego - w rybołówstwie, akwakulturze, wędkarstwie sportowym. Właściwości pozyskiwanych surowców oraz ochrona gatunków zagrożonych. | 2 |
| T-W-5 | Prezentacja gatunków użytkowych z rzędów: Siluriformes, Salmoniformes, Esociformes. (nazewnictwo polskie, łacińskie i angielskie), ich znaczenia gospodarczego (rybołówstwo, wędkarstwo rekreacyjne, prezentacja w oceanariach, akwakultura) oraz właściwości technologiczne pozyskiwanych z nich surowców (mięso i kawior). Omówienie stanu zagrożenia populacji omawianych gatunków ryb. | 2 |
| T-W-6 | Przedstawienie gatunków ryb użytkowych z rzędu Gadiformes, Mugiliiformes i Perciformes, z uwzględnieniem nazewnictwa angielskiego. Omówienie znaczenia gospodarczego - w rybołówstwie, akwakulturze, wędkarstwie sportowym, oceanariach. Właściwości pozyskiwanych surowców oraz ochrona gatunków zagrożonych. | 3 |
| T-W-7 | Prezentacja ryb z rzędów: Pleuronectiformes (nazewnictwo polskie, łacińskie, angielskie) - gatunków ważnych gospodarczo. Właściwości pozyskiwanych z nich surowców i stan zagrożenia w środowisku. Krajowy Rynek Rybny. Identyfikalność i certyfikacja produktów rybnych. Śledzenie produktu. | 3 |
| T-W-8 | Ryby akwariowe na rynku polskim. Charakterystyka taksonomiczna najważniejszych rzędów, rodzin i ich przedstawicieli. Wartość rynku akwarystycznego w Polsce i prognozy rozwoju. | 3 |
| 18 | ||
Obciążenie pracą studenta - formy aktywności
| KOD | Forma aktywności | Godziny |
|---|---|---|
| laboratoria | ||
| A-L-1 | Uczestnictwo w zajęciach | 30 |
| A-L-2 | Przygotowanie się do zajęć | 15 |
| A-L-3 | Przygotowanie prezentacji multimedialnej | 8 |
| A-L-4 | Studiowanie literatury | 7 |
| 60 | ||
| wykłady | ||
| A-W-1 | Uczestnictwo w wykładach | 30 |
| A-W-2 | Studiowanie literatury przedmiotu. | 14 |
| A-W-3 | Przygotowanie się do zaliczenia wykładów | 10 |
| A-W-4 | Udział w konsultacjach | 6 |
| 60 | ||
Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne
| KOD | Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne |
|---|---|
| M-1 | wykład informacyjny ćwiczenia laboratoryjne prezentacja multimedialna |
Sposoby oceny
| KOD | Sposób oceny |
|---|---|
| S-1 | Ocena formująca: Zaliczenie ustne i pisemne ćwiczenia oraz dokumentacja rysunkowa |
| S-2 | Ocena formująca: Ustne zaliczenie wszystkich ćwiczeń |
| S-3 | Ocena formująca: Egzamin testowy |
Zamierzone efekty kształcenia - wiedza
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| RYB_2A_C4_W01 Student ma wiedzę zakresie rozpoznawania, charakterystyki i rozróżniania ważnych użytkowo gatunków ryb | RYB_2A_W06 | R2A_W01, R2A_W03, R2A_W04, R2A_W06 | — | C-2, C-1 | T-L-7, T-L-4, T-L-2, T-L-6 | M-1 | S-2, S-1 |
| RYB_2A_C4_W02 Student ma wiedzę na temat wartości odżywczych, wykorzystania prozdrowotnych surowców rybnych, funkcji ozdobnych i rekreacyjnych gatunków ryb użytkowych | RYB_2A_W10 | R2A_W04, R2A_W06, R2A_W07 | InzA2_W05 | C-2, C-1 | T-L-1, T-L-7, T-L-3, T-L-4, T-L-6, T-W-1, T-W-3, T-W-6 | M-1 | S-2, S-3 |
Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| RYB_2A_C4_U01 Student ma umiejętności w zakresie rozróżniania i określenia wartości użytkowej posczególnych gatunków ryb | RYB_2A_U02, RYB_2A_U08 | R2A_U01, R2A_U02, R2A_U04, R2A_U05, R2A_U07 | — | C-1 | T-L-7, T-L-4, T-L-2, T-L-6 | M-1 | S-3, S-1 |
Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| RYB_2A_C4_K01 Student ma kompetencje w dziedzinie oznaczenia i określenia właściwości użytkowych gatunków ryb | RYB_2A_K02 | R2A_K04, R2A_K05 | InzA2_K01 | C-1 | T-L-7, T-L-3, T-L-2, T-L-6, T-W-4 | M-1 | S-2, S-3 |
Kryterium oceny - wiedza
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| RYB_2A_C4_W01 Student ma wiedzę zakresie rozpoznawania, charakterystyki i rozróżniania ważnych użytkowo gatunków ryb | 2,0 | Student nie ma żadnej wiedzy w zakresie rozpoznawania, charakterystyki i rozróżniania ważnych użytkowo gatunków ryb |
| 3,0 | Student ma podstawową wiedzę w zakresie rozpoznawania, charakterystyki i rozróżniania ważnych użytkowo gatunków ryb | |
| 3,5 | Student ma podstawową wiedzę w zakresie rozpoznawania, nieco bardziej rozbudowaną wiedzę w zakresie charakterystyki i rozróżniania ważnych użytkowo gatunków ryb | |
| 4,0 | Student ma wiedzę na dobrym poziomie w zakresie rozpoznawania, charakterystyki i rozróżniania ważnych użytkowo gatunków ryb | |
| 4,5 | Student ma bardzo dobrą wiedzę w zakresie rozpoznawania, dobrą w zakresie charakterystyki i rozróżniania ważnych użytkowo gatunków ryb | |
| 5,0 | Student ma bardzo dobrą wiedzę w zakresie rozpoznawania, oraz w zakresie charakterystyki i rozróżniania ważnych użytkowo gatunków ryb | |
| RYB_2A_C4_W02 Student ma wiedzę na temat wartości odżywczych, wykorzystania prozdrowotnych surowców rybnych, funkcji ozdobnych i rekreacyjnych gatunków ryb użytkowych | 2,0 | Student nie ma żadnej wiedzy na temat wartości odżywczych, wykorzystania prozdrowotnych surowców rybnych, funkcji ozdobnych i rekreacyjnych gatunków ryb użytkowych |
| 3,0 | Student ma podstawową wiedzę na temat wartości odżywczych, wykorzystania prozdrowotnych surowców rybnych, funkcji ozdobnych i rekreacyjnych gatunków ryb użytkowych | |
| 3,5 | Student ma podstawową wiedzę na temat wartości odżywczych, wykorzystania prozdrowotnych surowców rybnych, nieco większą na temat funkcji ozdobnych i rekreacyjnych gatunków ryb użytkowych | |
| 4,0 | Student ma dobrą wiedzę na temat wartości odżywczych, wykorzystania prozdrowotnych surowców rybnych, funkcji ozdobnych i rekreacyjnych gatunków ryb użytkowych | |
| 4,5 | Student ma dobrą wiedzę na temat wartości odżywczych, wykorzystania prozdrowotnych surowców rybnych, bardzo dobrą na temat funkcji ozdobnych i rekreacyjnych gatunków ryb użytkowych | |
| 5,0 | Student ma bardzo dobrą wiedzę na temat wartości odżywczych, wykorzystania prozdrowotnych surowców rybnych, oraz funkcji ozdobnych i rekreacyjnych gatunków ryb użytkowych |
Kryterium oceny - umiejętności
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| RYB_2A_C4_U01 Student ma umiejętności w zakresie rozróżniania i określenia wartości użytkowej posczególnych gatunków ryb | 2,0 | Student nie ma umiejętności w zakresie rozróżniania i określenia wartości użytkowej poszczególnych gatunków ryb |
| 3,0 | Student ma umiejętności w zakresie rozróżniania i określenia wartości użytkowej poszczególnych gatunków ryb na poziomie podstawowym | |
| 3,5 | Student ma umiejętności w zakresie rozróżniania, ale nie potrafii określić wartości użytkowej poszczególnych gatunków ryb na właściwym poziomie | |
| 4,0 | Student ma odpowiednie umiejętności w zakresie rozróżniania, ale nie potrafii określić wartości użytkowej poszczególnych gatunków ryb na właściwym poziomie | |
| 4,5 | Student ma dobre umiejętności w zakresie rozróżniania, potrafii określić wartości użytkowej poszczególnych gatunków ryb na właściwym poziomie | |
| 5,0 | Student ma bardzo dobre umiejętności w zakresie rozróżniania, potrafii określić wartości użytkowej poszczególnych gatunków ryb na właściwym poziomie |
Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| RYB_2A_C4_K01 Student ma kompetencje w dziedzinie oznaczenia i określenia właściwości użytkowych gatunków ryb | 2,0 | Student nie ma żadnych kompetencji w dziedzinie oznaczenia i określenia właściwości użytkowych gatunków ryb |
| 3,0 | Student ma podstawowe kompetencje w dziedzinie oznaczenia i określenia właściwości użytkowych gatunków ryb | |
| 3,5 | Student ma odpowiednie kompetencje w dziedzinie oznaczenia i podstawowe w zakresie określenia właściwości użytkowych gatunków ryb | |
| 4,0 | Student ma odpowiednie kompetencje w dziedzinie oznaczenia i w zakresie określenia właściwości użytkowych gatunków ryb | |
| 4,5 | Student ma bardzo dobre kompetencje w dziedzinie oznaczenia i dobre w zakresie określenia właściwości użytkowych gatunków ryb | |
| 5,0 | Student ma bardzo dobre kompetencje w dziedzinie oznaczenia i w zakresie określenia właściwości użytkowych gatunków ryb |
Literatura podstawowa
- Brylińska Maria (red.), Ryby słodkowodne Polski, Naukowe PWN, Warszawa, 2000
- Więcaszek Beata, Krzykawski Stanisław, Keszka Sławomir, Antoszek Artur, Ryby w akwakulturze i akwaturystyce, Akademii Rolniczej w Szczecinie, Szczecin, 2006
- Rutkowicz Stanisław, Encyklopedia ryb morskich, Morskie, Gdańsk, 1982
- Więcaszek Beata, Keszka Sławomir, Antoszek Artur, Krzykawski Stanisław, Wielojęzyczny słownik nazw ryb ozdobnych - nazewnictwo polskie, łacińskie, angielskie, niemieckie, hiszpańskie i rosyjskie, Naukowe Akademii Rolniczej w Szczecinie, Szczecin, 2008
Literatura dodatkowa
- Sikorski Zdzisław, Morskie surowce żywnościowe, Naukowo-Techniczne, Warszawa, 1992
- Szczerbowski Jan, Encyklopedia rybactwa, Instytut Rybactwa Śródlądowego w Olsztynie, Olsztyn, 2011