Wydział Nauk o Żywności i Rybactwa - Rybactwo (N1)
specjalność: Biotechnologia rybacka i akwakultura
Sylabus przedmiotu Hydrochemia:
Informacje podstawowe
| Kierunek studiów | Rybactwo | ||
|---|---|---|---|
| Forma studiów | studia niestacjonarne | Poziom | pierwszego stopnia |
| Tytuł zawodowy absolwenta | inżynier | ||
| Obszary studiów | nauk rolniczych, leśnych i weterynaryjnych, studiów inżynierskich | ||
| Profil | ogólnoakademicki | ||
| Moduł | — | ||
| Przedmiot | Hydrochemia | ||
| Specjalność | przedmiot wspólny | ||
| Jednostka prowadząca | Zakład Hydrochemii i Biologicznych Zasobów Wód | ||
| Nauczyciel odpowiedzialny | Jacek Kubiak <Jacek.Kubiak@zut.edu.pl> | ||
| Inni nauczyciele | Sylwia Machula <Sylwia.Machula@zut.edu.pl> | ||
| ECTS (planowane) | 6,0 | ECTS (formy) | 6,0 |
| Forma zaliczenia | egzamin | Język | polski |
| Blok obieralny | — | Grupa obieralna | — |
Formy dydaktyczne
Wymagania wstępne
| KOD | Wymaganie wstępne |
|---|---|
| W-1 | Podstawowa wiedza z chemii ogólnej, analitycznej i instrumentalnej |
| W-2 | Umiejętnośc korzystania z PC |
| W-3 | Umiejetnośc korzystania z baz danych odnośnie do warynkó hydrochemicznych |
Cele przedmiotu
| KOD | Cel modułu/przedmiotu |
|---|---|
| C-1 | Poznanie struktury i właściwości wody i roztworów wodnych |
| C-2 | Poznanie budowy molekularnej wody i jej wpływu na kształtowanie się biotopów wód naturalnych |
| C-3 | Poznanie wpływu procesów geochemicznych na kształtowanie warunków hydrochemicznych |
| C-4 | Poznanie wplywu procesów biologicznych i fiz.-chem. na warunki hydrochemiczne wód naturalnych |
| C-5 | Poznanie zasad występowania gazów w wodach naturalnych |
| C-6 | Poznanie substancji biogennych występujących w wodach naturalnych |
| C-7 | Poznanie makrojonów występujących w wodach naturalnych |
| C-8 | Poznanie mikroelementów występujących w wodach naturalnych |
| C-9 | Termika wód powierzchniowych i jej wpływ na kształtowanie się warunków hydrochemicznych |
| C-10 | Poznanie roli osadów dennych w kształtowaniu warunków hydrochemicznych |
| C-11 | Pozanie zasad prowadzenia badań hydrochemicznych oraz osadów dnnych |
| C-12 | Poznanie sposobów przedstawiania i interpretacji wyników badań hudrochemicznych |
| C-13 | Poznanie sposobów przedstawiania i interpretacji wyników badań hudrochemicznych |
Treści programowe z podziałem na formy zajęć
| KOD | Treść programowa | Godziny |
|---|---|---|
| laboratoria | ||
| T-L-1 | BHP w laboratoriach. Dobra praktyka laboratoryjna. Walidacja metod badawczych. Metody referencyjne | 2 |
| T-L-2 | Termika wód naturalnych oraz jej wpływ na warunki hydrochemiczne wód naturalnych | 3 |
| T-L-3 | Gazy rozpuszczone w wodach naturalnych oraz ich wpływ na kształtowanie warunków hydrochemicznych | 4 |
| T-L-4 | System węglanowy i jego rola w wodach naturalnych | 3 |
| T-L-5 | Podstawowe makrojony występujące w wodach naturalnych | 2 |
| T-L-6 | Substancje biogenne występujące w wodach naturalnych | 6 |
| T-L-7 | Mikroelementy w wodach naturalnych | 3 |
| T-L-8 | Materia organiczna występująca w wodach naturalnych | 4 |
| 27 | ||
| wykłady | ||
| T-W-1 | Budowa cząsteczki wody. | 2 |
| T-W-2 | Wpływ procesów biologicznych i fizyczno-chemicznych na warunki hydrochemiczne wód naturalnych | 2 |
| T-W-3 | Termika wód naturalnych oraz jej wpływ na warunki hydrochemiczne wód naturalnych | 2 |
| T-W-4 | Gazy rozpuszczone w wodach naturalnych oraz ich wpływ na kształtowanie warunków hydrochemicznych | 2 |
| T-W-5 | System węglanowy i jego rola w wodach naturalnych | 2 |
| T-W-6 | Podstawowe makrojony występujące w wodach naturalnych | 1 |
| T-W-7 | Substancje biogenne występujące w wodach naturalnych | 2 |
| T-W-8 | Mikroelementy w wodach naturalnych | 1 |
| T-W-9 | Materia organiczna występująca w wodach naturalnych Osady denne i ich rola w kształtowaniu warunków hydrochemicznych wód powierzchniowych | 2 |
| T-W-10 | Podstawowe zagadnienia analizy wód naturalnych, przedstawianie i interpretacja wyhników badań hydrochemicznych | 2 |
| 18 | ||
Obciążenie pracą studenta - formy aktywności
| KOD | Forma aktywności | Godziny |
|---|---|---|
| laboratoria | ||
| A-L-1 | uczestnictwo w zajęciach | 45 |
| A-L-2 | Studiowanie literatury i źródeł | 15 |
| A-L-3 | Przygotowanie do ćwiczeń | 15 |
| A-L-4 | Konsultacje | 15 |
| 90 | ||
| wykłady | ||
| A-W-1 | uczestnictwo w zajęciach | 18 |
| A-W-2 | Studiowanie źródeł | 32 |
| A-W-3 | Konsultacje | 20 |
| A-W-4 | Przygotowanie do egzaminu | 20 |
| 90 | ||
Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne
| KOD | Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne |
|---|---|
| M-1 | Wykład problemowy |
| M-2 | Wykład informacyjny |
| M-3 | Ćwiczenia laboratoryjne |
| M-4 | Ćwiczenia terenowe |
| M-5 | Seminarium |
| M-6 | Dyskusja związana z wykładem i ćwiczeniami |
Sposoby oceny
| KOD | Sposób oceny |
|---|---|
| S-1 | Ocena formująca: Egzamin ustny |
| S-2 | Ocena formująca: Egzamin pisemny |
| S-3 | Ocena formująca: Zaliczenie ćwiczeń |
| S-4 | Ocena formująca: Zaliczenie sprawdzrawdzające |
| S-5 | Ocena formująca: Test |
Zamierzone efekty kształcenia - wiedza
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| RYB_1A_B9_W01 Student definiuje i ocenia występujące warunki hydrochemiczne w akwenach. Rozpoznaje wpływ warunków hydrochemiznych na kształtowanie się stanu wód naturalnych.Opisuje wyniki badań hydrochemicznych oraz tłumaczy uzyskane wyniki badań. Interperatuje wyniki badań hydrochemnicznych na tle obowiązujacych pzrepisów w zakresie stanu wód. Potrafi wykonywać podstawowe badania w zakresie stanu wó | RYB_1A_W17, RYB_1A_W07, RYB_1A_W09 | R1A_W01, R1A_W02, R1A_W05, R1A_W06, R1A_W07 | InzA_W01, InzA_W02, InzA_W03, InzA_W05 | C-1, C-2, C-3, C-6, C-7, C-8, C-12, C-13, C-5, C-9, C-10, C-4, C-11 | T-L-1, T-L-2, T-L-3, T-L-4, T-L-6, T-W-8, T-W-9, T-W-7, T-W-10 | M-1, M-2, M-3, M-4, M-5, M-6 | S-3, S-1, S-2, S-4, S-5 |
| RYB_1A_B9_W02 Student definiuje i ocenia występujące warunki hydrochemiczne w akwenach. Rozpoznaje wpływ warunków hydrochemiznych na kształtowanie się stanu wód naturalnych.Opisuje wyniki badań hydrochemicznych oraz tłumaczy uzyskane wyniki badań. Interperatuje wyniki badań hydrochemnicznych na tle obowiązujacych pzrepisów w zakresie stanu wód. Potrafi wykonywać podstawowe badania w zakresie stanu wód | RYB_1A_W17, RYB_1A_W04, RYB_1A_W07, RYB_1A_W01, RYB_1A_W20, RYB_1A_W02, RYB_1A_W12, RYB_1A_W09 | R1A_W01, R1A_W02, R1A_W03, R1A_W04, R1A_W05, R1A_W06, R1A_W07, R1A_W09 | InzA_W01, InzA_W02, InzA_W03, InzA_W05 | C-1, C-2, C-6, C-12, C-5, C-10, C-4, C-11 | T-L-1, T-L-3, T-L-4, T-L-5, T-W-2, T-W-8, T-W-9, T-W-7, T-W-10 | M-1, M-2, M-3, M-4 | S-3, S-1 |
Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| RYB_1A_B9_U01 Student definiuje i ocenia występujące warunki hydrochemiczne w akwenach. Rozpoznaje wpływ warunków hydrochemiznych na kształtowanie się stanu wód naturalnych.Opisuje wyniki badań hydrochemicznych oraz tłumaczy uzyskane wyniki badań. Interperatuje wyniki badań hydrochemnicznych na tle obowiązujacych pzrepisów w zakresie stanu wód. Potrafi wykonywać podstawowe badania w zakresie stanu wó | RYB_1A_U03, RYB_1A_U01, RYB_1A_U05, RYB_1A_U16 | R1A_U01, R1A_U03, R1A_U04, R1A_U05, R1A_U06, R1A_U07, R1A_U09, R1A_U10 | InzA_U01, InzA_U02, InzA_U03, InzA_U04, InzA_U05, InzA_U06, InzA_U07 | C-1, C-2, C-3, C-6, C-7, C-8, C-12, C-13, C-5, C-9, C-10, C-4, C-11 | T-L-2, T-L-3, T-L-4, T-L-5, T-L-6, T-L-7, T-L-8, T-W-1, T-W-2, T-W-6, T-W-8, T-W-9, T-W-7, T-W-4, T-W-3, T-W-10, T-W-5 | M-1, M-2, M-3, M-4, M-5, M-6 | S-3, S-1, S-2, S-4, S-5 |
| RYB_1A_B9_U02 Potrafi analizować: warunki termiczne w wodach powierzchniowcyh, ocenić występujące warunki hydrochemiczne w akwenach, ocenić wpływ warunków hydrochemiznych na kształtowanie się biocenoz. Potrafi interpretować wyniki badań hydrochemicznych oraz prezentować uzyskane wyniki badań. | RYB_1A_U03, RYB_1A_U01, RYB_1A_U05, RYB_1A_U04, RYB_1A_U16 | R1A_U01, R1A_U03, R1A_U04, R1A_U05, R1A_U06, R1A_U07, R1A_U08, R1A_U09, R1A_U10 | InzA_U01, InzA_U02, InzA_U03, InzA_U04, InzA_U05, InzA_U06, InzA_U07 | C-1, C-2, C-6, C-12, C-5, C-10, C-4, C-11 | T-W-2, T-W-6, T-W-8, T-W-7, T-W-4, T-W-3, T-W-5 | M-1, M-2, M-3, M-4 | S-3, S-1 |
Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| RYB_1A_B9_K01 Student definiuje i ocenia występujące warunki hydrochemiczne w akwenach. Rozpoznaje wpływ warunków hydrochemiznych na kształtowanie się stanu wód naturalnych.Opisuje wyniki badań hydrochemicznych oraz tłumaczy uzyskane wyniki badań. Interperatuje wyniki badań hydrochemnicznych na tle obowiązujacych pzrepisów w zakresie stanu wód. Potrafi wykonywać podstawowe badania w zakresie stanu wó | RYB_1A_K04, RYB_1A_K03, RYB_1A_K06, RYB_1A_K01, RYB_1A_K02 | R1A_K01, R1A_K02, R1A_K03, R1A_K04, R1A_K05, R1A_K06, R1A_K07 | InzA_K01, InzA_K02 | C-1, C-2, C-3, C-6, C-7, C-8, C-12, C-13, C-5, C-9, C-10, C-4, C-11 | T-L-2, T-L-3, T-L-4, T-L-5, T-L-6, T-L-7, T-L-8, T-W-1, T-W-2, T-W-6, T-W-8, T-W-9, T-W-7, T-W-4, T-W-3, T-W-10, T-W-5 | M-1, M-2, M-3, M-4, M-5, M-6 | S-3, S-1, S-2, S-4, S-5 |
| RYB_1A_B9_K02 Student posiada zdolność definiowania i oceny występujących warunków hydrochemiczne w akwenach. Rozpoznaje wpływ warunków hydrochemiznych na kształtowanie się biocenoz. Postrzega relacje pomiędzy biotopem i biocenozą. Wyraza oceny w odniesieniu do uzyskanych wyników badań hydrochemicznych oraz ma zdolność do tłumaczenia uzyskanych wyników badań i analiz. | RYB_1A_K04, RYB_1A_K03, RYB_1A_K06, RYB_1A_K01, RYB_1A_K02 | R1A_K01, R1A_K02, R1A_K03, R1A_K04, R1A_K05, R1A_K06, R1A_K07 | InzA_K01, InzA_K02 | C-1, C-2, C-6, C-12, C-5, C-10, C-4, C-11 | T-L-1, T-L-2, T-L-3, T-L-4, T-L-5, T-W-2, T-W-8, T-W-9, T-W-7 | M-1, M-2, M-3, M-4 | S-3, S-1 |
Kryterium oceny - wiedza
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| RYB_1A_B9_W01 Student definiuje i ocenia występujące warunki hydrochemiczne w akwenach. Rozpoznaje wpływ warunków hydrochemiznych na kształtowanie się stanu wód naturalnych.Opisuje wyniki badań hydrochemicznych oraz tłumaczy uzyskane wyniki badań. Interperatuje wyniki badań hydrochemnicznych na tle obowiązujacych pzrepisów w zakresie stanu wód. Potrafi wykonywać podstawowe badania w zakresie stanu wó | 2,0 | Student nie potrafi wykorzystać wiedzy aplikowanej w trakcie zajęć |
| 3,0 | Student potrafi tylko częściowo wykorzystać wiedzę zaoferowanąj w trakcie zajęć | |
| 3,5 | Student potrafi w zdecydowanej wiekszości wykorzystać wiedzę zaoferowaną w trakcie zajęć | |
| 4,0 | Student potrafi wykorzystać wiedzę zaoferowaną w trakcie zajęć. Potrafi umiejętnie zastosować uzyskana wiedzę do interpretacji zjawisk w środowisku wodnym | |
| 4,5 | Student potrafi wykorzystać wiedzę zaoferowaną w trakcie zajęć. Wyniki potrafi zinterpretować i opisać pod katem funkcjonowania środowiska wodnego | |
| 5,0 | Student potrafi wykorzystać wiedzę zaoferowaną w ramach wykładu i ćwiczeń, potrafi porównać wyniki badań z wynikami odnoszącymi sie do innych akwenów. Potrafi preanalizowąć wyniki w oparciu o piśmiennictwo oraz potrafi zaprezentować efek takich analiz | |
| RYB_1A_B9_W02 Student definiuje i ocenia występujące warunki hydrochemiczne w akwenach. Rozpoznaje wpływ warunków hydrochemiznych na kształtowanie się stanu wód naturalnych.Opisuje wyniki badań hydrochemicznych oraz tłumaczy uzyskane wyniki badań. Interperatuje wyniki badań hydrochemnicznych na tle obowiązujacych pzrepisów w zakresie stanu wód. Potrafi wykonywać podstawowe badania w zakresie stanu wód | 2,0 | Student nie potrafi wykorzystać wiedzy aplikowanej w trakcie zajęć |
| 3,0 | Student potrafi tylko częściowo wykorzystać wiedzy aplikowanej w trakcie zajęć | |
| 3,5 | Student potrafi w zdecydowanej większości wykorzystać wiedzy aplikowanej w trakcie zajęć | |
| 4,0 | Student potrafi wykorzystać wiedzę zaoferowaną w trakcie zajęć. Potrafi umiejętnie zastosować uzyskana wiedzę do interpretacji zjawisk w środowisku wodnym | |
| 4,5 | Student potrafi wykorzystać wiedzę zaoferowaną w trakcie zajęć. Wyniki potrafi zinterpretować i opisać pod katem funkcjonowania środowiska wodnego | |
| 5,0 | Student potrafi wykorzystać wiedzę zaoferowaną w ramach wykładu i ćwiczeń, potrafi porównać wyniki badań z wynikami odnoszącymi sie do innych akwenów. Potrafi preanalizowąć wyniki w oparciu o piśmiennictwo oraz potrafi zaprezentować efek takich analiz |
Kryterium oceny - umiejętności
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| RYB_1A_B9_U01 Student definiuje i ocenia występujące warunki hydrochemiczne w akwenach. Rozpoznaje wpływ warunków hydrochemiznych na kształtowanie się stanu wód naturalnych.Opisuje wyniki badań hydrochemicznych oraz tłumaczy uzyskane wyniki badań. Interperatuje wyniki badań hydrochemnicznych na tle obowiązujacych pzrepisów w zakresie stanu wód. Potrafi wykonywać podstawowe badania w zakresie stanu wó | 2,0 | Student nie potrafi wykorzystać wiedzy aplikowanej w trakcie zajęć |
| 3,0 | Student potrafi tylko częściowo wykorzystać wiedzę zaoferowanąj w trakcie zajęć | |
| 3,5 | Student potrafi w zdecydowanej wiekszości wykorzystać wiedzę zaoferowaną w trakcie zajęć | |
| 4,0 | Student potrafi wykorzystać wiedzę zaoferowaną w trakcie zajęć. Potrafi umiejętnie zastosować uzyskana wiedzę do interpretacji zjawisk w środowisku wodnym | |
| 4,5 | Student potrafi wykorzystać wiedzę zaoferowaną w trakcie zajęć. Wyniki potrafi zinterpretować i opisać pod katem funkcjonowania środowiska wodnego | |
| 5,0 | Student potrafi wykorzystać wiedzę zaoferowaną w ramach wykładu i ćwiczeń, potrafi porównać wyniki badań z wynikami odnoszącymi sie do innych akwenów. Potrafi preanalizowąć wyniki w oparciu o piśmiennictwo oraz potrafi zaprezentować efek takich analiz | |
| RYB_1A_B9_U02 Potrafi analizować: warunki termiczne w wodach powierzchniowcyh, ocenić występujące warunki hydrochemiczne w akwenach, ocenić wpływ warunków hydrochemiznych na kształtowanie się biocenoz. Potrafi interpretować wyniki badań hydrochemicznych oraz prezentować uzyskane wyniki badań. | 2,0 | Student nie potrafi wykorzystać wiedzy aplikowanej w trakcie zajęć |
| 3,0 | Student potrafi tylko częściowo wykorzystać wiedzy aplikowanej w trakcie zajęć | |
| 3,5 | Student potrafi w zdecydowanej większości wykorzystać wiedzy aplikowanej w trakcie zajęć | |
| 4,0 | Student potrafi wykorzystać wiedzę zaoferowaną w trakcie zajęć. Potrafi umiejętnie zastosować uzyskana wiedzę do interpretacji zjawisk w środowisku wodnym | |
| 4,5 | Student potrafi wykorzystać wiedzę zaoferowaną w trakcie zajęć. Wyniki potrafi zinterpretować i opisać pod katem funkcjonowania środowiska wodnego | |
| 5,0 | Student potrafi wykorzystać wiedzę zaoferowaną w ramach wykładu i ćwiczeń, potrafi porównać wyniki badań z wynikami odnoszącymi sie do innych akwenów. Potrafi preanalizowąć wyniki w oparciu o piśmiennictwo oraz potrafi zaprezentować efek takich analiz |
Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| RYB_1A_B9_K01 Student definiuje i ocenia występujące warunki hydrochemiczne w akwenach. Rozpoznaje wpływ warunków hydrochemiznych na kształtowanie się stanu wód naturalnych.Opisuje wyniki badań hydrochemicznych oraz tłumaczy uzyskane wyniki badań. Interperatuje wyniki badań hydrochemnicznych na tle obowiązujacych pzrepisów w zakresie stanu wód. Potrafi wykonywać podstawowe badania w zakresie stanu wó | 2,0 | Student nie potrafi wykorzystać wiedzy aplikowanej w trakcie zajęć |
| 3,0 | Student potrafi tylko częściowo wykorzystać wiedzę zaoferowanąj w trakcie zajęć | |
| 3,5 | Student potrafi w zdecydowanej wiekszości wykorzystać wiedzę zaoferowaną w trakcie zajęć | |
| 4,0 | Student potrafi wykorzystać wiedzę zaoferowaną w trakcie zajęć. Potrafi umiejętnie zastosować uzyskana wiedzę do interpretacji zjawisk w środowisku wodnym | |
| 4,5 | Student potrafi wykorzystać wiedzę zaoferowaną w trakcie zajęć. Wyniki potrafi zinterpretować i opisać pod katem funkcjonowania środowiska wodnego | |
| 5,0 | Student potrafi wykorzystać wiedzę zaoferowaną w ramach wykładu i ćwiczeń, potrafi porównać wyniki badań z wynikami odnoszącymi sie do innych akwenów. Potrafi preanalizowąć wyniki w oparciu o piśmiennictwo oraz potrafi zaprezentować efek takich analiz | |
| RYB_1A_B9_K02 Student posiada zdolność definiowania i oceny występujących warunków hydrochemiczne w akwenach. Rozpoznaje wpływ warunków hydrochemiznych na kształtowanie się biocenoz. Postrzega relacje pomiędzy biotopem i biocenozą. Wyraza oceny w odniesieniu do uzyskanych wyników badań hydrochemicznych oraz ma zdolność do tłumaczenia uzyskanych wyników badań i analiz. | 2,0 | Student nie potrafi wykorzystać wiedzy aplikowanej w trakcie zajęć |
| 3,0 | Student potrafi tylko częściowo wykorzystać wiedzy aplikowanej w trakcie zajęć | |
| 3,5 | Student potrafi w zdecydowanej większości wykorzystać wiedzy aplikowanej w trakcie zajęć | |
| 4,0 | Student potrafi wykorzystać wiedzę zaoferowaną w trakcie zajęć. Potrafi umiejętnie zastosować uzyskana wiedzę do interpretacji zjawisk w środowisku wodnym | |
| 4,5 | Student potrafi wykorzystać wiedzę zaoferowaną w trakcie zajęć. Wyniki potrafi zinterpretować i opisać pod katem funkcjonowania środowiska wodnego | |
| 5,0 | Student potrafi wykorzystać wiedzę zaoferowaną w ramach wykładu i ćwiczeń, potrafi porównać wyniki badań z wynikami odnoszącymi sie do innych akwenów. Potrafi preanalizowąć wyniki w oparciu o piśmiennictwo oraz potrafi zaprezentować efek takich analiz |
Literatura podstawowa
- Alekin O, Podstawy hydrochemii, Wyd. Geolog., Warszawa, 1959
- Dojlido J., Chemia wód powierzchniowych, Ekonowia i Środowisko, Białystok, 1999
- Hermanowicz i wsp., Fizyczna i chemiczna analiza wody i ściekó, Arkady, Warszawa, 2001
- Kubiak J., Tórz A., Nędzarek A., Analityczne podstawy hydrochemii, Akademii Rolniczej, Szczecin, 1999
Literatura dodatkowa
- Chełmicki W., Woda. Zasoby, degradacja, ochroba, PWN, Warszawa, 2001
- Kalff, Limnology, Prentice-Hall, Inc., NJ, 2002
- Drever J, The geochemistry of natural waters. Surface and Groundwater Environments, Prentice Hall, NJ, 2005