Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Wydział Kształtowania Środowiska i Rolnictwa - Ochrona środowiska (N1)

Sylabus przedmiotu Meteorologia i klimatologia:

Informacje podstawowe

Kierunek studiów Ochrona środowiska
Forma studiów studia niestacjonarne Poziom pierwszego stopnia
Tytuł zawodowy absolwenta inżynier
Obszary studiów nauk rolniczych, leśnych i weterynaryjnych, studiów inżynierskich
Profil ogólnoakademicki
Moduł
Przedmiot Meteorologia i klimatologia
Specjalność przedmiot wspólny
Jednostka prowadząca Zakład Meteorologii, Botaniki i Kształtowania Terenów Zieleni
Nauczyciel odpowiedzialny Małgorzata Czarnecka <Malgorzata.Czarnecka@zut.edu.pl>
Inni nauczyciele Agnieszka Mąkosza <Agnieszka.Makosza@zut.edu.pl>, Jadwiga Nidzgorska-Lencewicz <Jadwiga.Nidzgorska-Lencewicz@zut.edu.pl>
ECTS (planowane) 4,0 ECTS (formy) 4,0
Forma zaliczenia egzamin Język polski
Blok obieralny Grupa obieralna

Formy dydaktyczne

Forma dydaktycznaKODSemestrGodzinyECTSWagaZaliczenie
wykładyW1 18 2,00,62egzamin
laboratoriaL1 6 1,00,00zaliczenie
ćwiczenia audytoryjneA1 10 1,00,38zaliczenie

Wymagania wstępne

KODWymaganie wstępne
W-1Student posiada podstawowe wiadomości z geografii fizycznej, chemii oraz fizyki, zwłaszcza termodynamiki.

Cele przedmiotu

KODCel modułu/przedmiotu
C-1Nabycie umiejętności opisu i interpretacji zjawisk i procesów meteorologicznych oraz mechanizmów klimatotwórczych w powiązaniu ze stanem środowiska przyrodniczego.
C-2Rozpoznawanie stanów atmosfery i typów pogody oraz oceny ich wpływu na środowisko geograficzne
C-3Posługiwanie się podstawowymi technikami pomiarów i obserwacji meteorologicznych oraz standardowymi metodami ich opracowania i zastosowania

Treści programowe z podziałem na formy zajęć

KODTreść programowaGodziny
ćwiczenia audytoryjne
T-A-1Przyrządy, metodyka pomiarów oraz podstawowe (statystyczne i graficzne) sposoby opracowania, przedstawiania oraz interpretacji czasowej zmienności głównych elementów i zjawisk meteorologicznych: temperatury powietrza, wilgotności powietrza, zachmurzenia, opadów atmosferycznych, ciśnienia atmosferycznego oraz kierunku i prędkości wiatru.6
T-A-2Charakterystyka warunków pogodowych w układach barycznych. Analiza map synoptycznych.2
T-A-3Źródła i praktyczne wykorzystanie informacji o środowisku atmosferycznym2
10
wykłady
T-W-1Skład i pionowa budowa atmosfery. Bilans promieniowania Słonca, Ziemii i atmosfery i jego zmiany w różnych regionach kraju.2
T-W-2Bilans cieplny powierzchni czynnej. Temperatura powietrza i gleby.2
T-W-3Warunki, procesy i produkty kondensacji pary wodnej. Klimatyczny bilans wodny.4
T-W-4Globalne, regionalne i lokalne skutki zanieczyszczenia atmosfery2
T-W-5Ogólna cyrkulacja atmosferyczna i powstawanie układów barycznych2
T-W-6Strefy klimatyczne i klasyfikacje klimatów. Charakterystyczne cechy klimatu Polski.2
T-W-7Charakterystyczne cechy topoklimatu obszar.w miejskich i przemysłowych2
T-W-8Obserwowane i przewidywane zmiany klimatu w skalach: globalnej, regionalnej i lokalnej2
T-W-9Ekstremalne i niekorzystne elementy i zjawiska meteorologiczne2
20
laboratoria
0

Obciążenie pracą studenta - formy aktywności

KODForma aktywnościGodziny
ćwiczenia audytoryjne
A-A-1Uczestnictwo w zajęciach10
A-A-2Opracowanie i interpretacja czasowej zmienności głównych elementów meteorologicznych na podstawie indywidualnych zestawów danych źródłowych20
A-A-3Przygotowanie do zadań realizowanych na ćwiczeniach10
A-A-4Przygotowanie do sprawdzianów12
A-A-5udział w konsultacjach8
60
wykłady
A-W-1uczestnictwo w wykładach20
A-W-2studiowanie literatury20
A-W-3przygotowanie do zaliczenia20
60
laboratoria
0

Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne

KODMetoda nauczania / narzędzie dydaktyczne
M-1Wykłady informacyjne z wykorzystaniem środków audiowizualnych i multimedialnych, z elementami metod eksponujacych ( film) i aktywizującej ( dyskusja dydaktyczna)
M-2Ćwiczenia: metody poglądowe i praktyczne, związane z pokazem podstawowych przyrządów meteorologicznych i demonstracją zasad wykonywania pomiarów.
M-3Ćwiczenia: metody eksponujace z użyciem komputera i programowe z wykorzystaniem internetu - analiza map synoptycznych i prognoz pogody.
M-4Ćwiczenia : metody praktyczne - realizacja indywidualnych zadań, złożonych z części graficznej i opisowej ( komentarz)
M-5Ćwiczenia: metody eksponujące z użyciem komputera i programowe z wykorzystaniem internetu - analiza map synoptycznych i prognoz pogody.
M-6Ćwiczenia: metody praktyczne - realizacja indywidualnych zadań, złożonych z części graficznej i opisowej (komentarz)

Sposoby oceny

KODSposób oceny
S-1Ocena formująca: Ocena indywidualnych zadań praktycznych
S-2Ocena formująca: Zaliczenie trzech pisemnych sprawdzianów.
S-3Ocena podsumowująca: Pisemne zaliczenie treści przedmiotu w postaci tradycyjnej ( odpowiedzi na pytania problemowe); zaliczenie w trybie poprawkowym - test sprawdzający z zadaniami zamkniętymi i otwartymi.

Zamierzone efekty kształcenia - wiedza

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
OS_1A_C02_W01
Student nazywa i charakteryzuje elementy i zjawiska atmosferyczne. Identyfikuje czynniki oraz procesy atmosferyczne kształtujące określone stany pogody i typy klimatu w skali globalnej i regionalnej oraz wymienia przyczyny i skutki zmian klimatu.
OS_1A_W03, OS_1A_W05R1A_W01, R1A_W03InzA_W01C-1, C-2T-W-3, T-W-1, T-W-2, T-W-5, T-W-7, T-W-9, T-W-8M-6, M-1, M-5, M-2S-2, S-3

Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
OS_1A_C02_U01
Student posiada umiejetność doboru, opracowywania i metod przedstawiania w postaci graficznej podstawowych charakterystych elementów i zjawisk atmosferycznych oraz ich interpretacji przy ocenie czasowej i przestrzennej zmienności pogody i klimatu i zwiazanych z nimi zagrożeń dla środowiska
OS_1A_U01R1A_U01, R1A_U02InzA_U02C-1, C-2T-A-1M-6, M-5, M-2S-1

Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
OS_1A_C02_K01
Ma świadomość ciągłego rozwoju metod opisu zmienności środowiska atmosferycznego, umożliwiających poprawę sprawdzalności prognoz pogody i klimatu dla potrzeb ochrony środowiska i wynikajacą z tego potrzebę podnoszenia swoich kwalifikacji
OS_1A_K01R1A_K01, R1A_K04, R1A_K06, R1A_K07C-3T-A-3M-4S-1

Kryterium oceny - wiedza

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
OS_1A_C02_W01
Student nazywa i charakteryzuje elementy i zjawiska atmosferyczne. Identyfikuje czynniki oraz procesy atmosferyczne kształtujące określone stany pogody i typy klimatu w skali globalnej i regionalnej oraz wymienia przyczyny i skutki zmian klimatu.
2,0
3,0Student nazywa elementy i zjawiska atmosferyczne, ale nie potrafi ich scharakteryzować. Tłumaczy różnice pomiedzy pogodą i klimatem.
3,5
4,0
4,5
5,0

Kryterium oceny - umiejętności

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
OS_1A_C02_U01
Student posiada umiejetność doboru, opracowywania i metod przedstawiania w postaci graficznej podstawowych charakterystych elementów i zjawisk atmosferycznych oraz ich interpretacji przy ocenie czasowej i przestrzennej zmienności pogody i klimatu i zwiazanych z nimi zagrożeń dla środowiska
2,0
3,0Student zna podstawowe metody opracowania tylko niektórych elementów i zjawisk atmosferycznych i charakteryzuje zaledwie pojedyncze ich cechy.
3,5
4,0
4,5
5,0

Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
OS_1A_C02_K01
Ma świadomość ciągłego rozwoju metod opisu zmienności środowiska atmosferycznego, umożliwiających poprawę sprawdzalności prognoz pogody i klimatu dla potrzeb ochrony środowiska i wynikajacą z tego potrzebę podnoszenia swoich kwalifikacji
2,0
3,0Student ma swiadomosc rozwoju metod opisu srodowiska atmosferycznego, ale nie rozumie potrzeby podnoszenia swoich kwalifikacji.
3,5
4,0
4,5
5,0

Literatura podstawowa

  1. Kożuchowski K., Meteorologia i kimatologia, PWN, Warszawa, 2005
  2. Czarnecka M., Koźmiński C., Meteorologia a zanieczyszczenia atmosfery, AR Szczecin i US, Szczecin, 2006

Literatura dodatkowa

  1. Woś A., Meteorologia dla geografów, PWN, Warszawa, 2006, Wyd V poprawione
  2. Zwoździak J., Zwoździak A., Szczurek A., Meteorologia w ochronie atmosfery, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław, 1998
  3. Kossowska - Cezak U., Wstęp do meteorologii i klimatologii., Wydawnictwo UW, Warszawa, 2000
  4. Kossowska-Cezak U., Martyn D., Olszewski K., Kopacz-Lembowicz M., Meteorologia i klimatologia: Pomiary, obserwacje, opracowania., PWN, Warszawa, 2000
  5. Koźmiński C. i Michalska B. (red.), Atlas klimatycznego ryzyka uprawy roślin w Polsce, AR Szczecin, US, Szczecin, 2001
  6. Koźmiński C., Michalska B., Atlas zasobów i zagrożeń klimatycznych Pomorza, AR Szczecin, Szczecin, 2004

Treści programowe - ćwiczenia audytoryjne

KODTreść programowaGodziny
T-A-1Przyrządy, metodyka pomiarów oraz podstawowe (statystyczne i graficzne) sposoby opracowania, przedstawiania oraz interpretacji czasowej zmienności głównych elementów i zjawisk meteorologicznych: temperatury powietrza, wilgotności powietrza, zachmurzenia, opadów atmosferycznych, ciśnienia atmosferycznego oraz kierunku i prędkości wiatru.6
T-A-2Charakterystyka warunków pogodowych w układach barycznych. Analiza map synoptycznych.2
T-A-3Źródła i praktyczne wykorzystanie informacji o środowisku atmosferycznym2
10

Treści programowe - wykłady

KODTreść programowaGodziny
T-W-1Skład i pionowa budowa atmosfery. Bilans promieniowania Słonca, Ziemii i atmosfery i jego zmiany w różnych regionach kraju.2
T-W-2Bilans cieplny powierzchni czynnej. Temperatura powietrza i gleby.2
T-W-3Warunki, procesy i produkty kondensacji pary wodnej. Klimatyczny bilans wodny.4
T-W-4Globalne, regionalne i lokalne skutki zanieczyszczenia atmosfery2
T-W-5Ogólna cyrkulacja atmosferyczna i powstawanie układów barycznych2
T-W-6Strefy klimatyczne i klasyfikacje klimatów. Charakterystyczne cechy klimatu Polski.2
T-W-7Charakterystyczne cechy topoklimatu obszar.w miejskich i przemysłowych2
T-W-8Obserwowane i przewidywane zmiany klimatu w skalach: globalnej, regionalnej i lokalnej2
T-W-9Ekstremalne i niekorzystne elementy i zjawiska meteorologiczne2
20

Treści programowe - laboratoria

KODTreść programowaGodziny
0

Formy aktywności - ćwiczenia audytoryjne

KODForma aktywnościGodziny
A-A-1Uczestnictwo w zajęciach10
A-A-2Opracowanie i interpretacja czasowej zmienności głównych elementów meteorologicznych na podstawie indywidualnych zestawów danych źródłowych20
A-A-3Przygotowanie do zadań realizowanych na ćwiczeniach10
A-A-4Przygotowanie do sprawdzianów12
A-A-5udział w konsultacjach8
60
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - wykłady

KODForma aktywnościGodziny
A-W-1uczestnictwo w wykładach20
A-W-2studiowanie literatury20
A-W-3przygotowanie do zaliczenia20
60
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - laboratoria

KODForma aktywnościGodziny
0
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaOS_1A_C02_W01Student nazywa i charakteryzuje elementy i zjawiska atmosferyczne. Identyfikuje czynniki oraz procesy atmosferyczne kształtujące określone stany pogody i typy klimatu w skali globalnej i regionalnej oraz wymienia przyczyny i skutki zmian klimatu.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOS_1A_W03Rozróżnia parametry statystyczne służące do opisu zjawisk i procesów zachodzących w środowisku
OS_1A_W05Identyfikuje zjawiska oraz fizyczne i chemiczne procesy zachodzące w biosferze. Zna podstawy techniki kształtowania środowiska. Zna podstawowy cykl życia urządzeń, obiektów i systemów technicznych związanych z ochroną i kształtowaniem środowiska.
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaR1A_W01ma podstawową wiedzę z zakresu biologii, chemii, matematyki, fizyki i nauk pokrewnych dostosowaną do studiowanego kierunku studiów
R1A_W03ma ogólną wiedzę na temat biosfery, chemicznych i fizycznych procesów w niej zachodzących, właściwości surowców roślinnych i zwierzęcych, podstaw techniki i kształtowania środowiska dostosowaną do studiowanego kierunku studiów
Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraInzA_W01ma podstawową wiedzę o cyklu życia urządzeń, obiektów i systemów technicznych
Cel przedmiotuC-1Nabycie umiejętności opisu i interpretacji zjawisk i procesów meteorologicznych oraz mechanizmów klimatotwórczych w powiązaniu ze stanem środowiska przyrodniczego.
C-2Rozpoznawanie stanów atmosfery i typów pogody oraz oceny ich wpływu na środowisko geograficzne
Treści programoweT-W-3Warunki, procesy i produkty kondensacji pary wodnej. Klimatyczny bilans wodny.
T-W-1Skład i pionowa budowa atmosfery. Bilans promieniowania Słonca, Ziemii i atmosfery i jego zmiany w różnych regionach kraju.
T-W-2Bilans cieplny powierzchni czynnej. Temperatura powietrza i gleby.
T-W-5Ogólna cyrkulacja atmosferyczna i powstawanie układów barycznych
T-W-7Charakterystyczne cechy topoklimatu obszar.w miejskich i przemysłowych
T-W-9Ekstremalne i niekorzystne elementy i zjawiska meteorologiczne
T-W-8Obserwowane i przewidywane zmiany klimatu w skalach: globalnej, regionalnej i lokalnej
Metody nauczaniaM-6Ćwiczenia: metody praktyczne - realizacja indywidualnych zadań, złożonych z części graficznej i opisowej (komentarz)
M-1Wykłady informacyjne z wykorzystaniem środków audiowizualnych i multimedialnych, z elementami metod eksponujacych ( film) i aktywizującej ( dyskusja dydaktyczna)
M-5Ćwiczenia: metody eksponujące z użyciem komputera i programowe z wykorzystaniem internetu - analiza map synoptycznych i prognoz pogody.
M-2Ćwiczenia: metody poglądowe i praktyczne, związane z pokazem podstawowych przyrządów meteorologicznych i demonstracją zasad wykonywania pomiarów.
Sposób ocenyS-2Ocena formująca: Zaliczenie trzech pisemnych sprawdzianów.
S-3Ocena podsumowująca: Pisemne zaliczenie treści przedmiotu w postaci tradycyjnej ( odpowiedzi na pytania problemowe); zaliczenie w trybie poprawkowym - test sprawdzający z zadaniami zamkniętymi i otwartymi.
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0Student nazywa elementy i zjawiska atmosferyczne, ale nie potrafi ich scharakteryzować. Tłumaczy różnice pomiedzy pogodą i klimatem.
3,5
4,0
4,5
5,0
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaOS_1A_C02_U01Student posiada umiejetność doboru, opracowywania i metod przedstawiania w postaci graficznej podstawowych charakterystych elementów i zjawisk atmosferycznych oraz ich interpretacji przy ocenie czasowej i przestrzennej zmienności pogody i klimatu i zwiazanych z nimi zagrożeń dla środowiska
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOS_1A_U01Posiada umiejętność wyszukiwania, zrozumienia, analizy i wykorzystywania potrzebnych informacji pochodzących z różnych źródeł. Potrafi wykorzystać do formułowania i rozwiązywania zadań inżynierskich, posiada umiejętność stosowania metod analitycznych, symulacyjnych oraz eksperymentalnych.
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaR1A_U01posiada umiejętność wyszukiwania, zrozumienia, analizy i wykorzystywania potrzebnych informacji pochodzących z różnych źródeł i w różnych formach właściwych dla studiowanego kierunku studiów
R1A_U02posiada umiejętność precyzyjnego porozumiewania się z różnymi podmiotami w formie werbalnej, pisemnej i graficznej
Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraInzA_U02potrafi wykorzystać do formułowania i rozwiązywania zadań inżynierskich metody analityczne, symulacyjne oraz eksperymentalne
Cel przedmiotuC-1Nabycie umiejętności opisu i interpretacji zjawisk i procesów meteorologicznych oraz mechanizmów klimatotwórczych w powiązaniu ze stanem środowiska przyrodniczego.
C-2Rozpoznawanie stanów atmosfery i typów pogody oraz oceny ich wpływu na środowisko geograficzne
Treści programoweT-A-1Przyrządy, metodyka pomiarów oraz podstawowe (statystyczne i graficzne) sposoby opracowania, przedstawiania oraz interpretacji czasowej zmienności głównych elementów i zjawisk meteorologicznych: temperatury powietrza, wilgotności powietrza, zachmurzenia, opadów atmosferycznych, ciśnienia atmosferycznego oraz kierunku i prędkości wiatru.
Metody nauczaniaM-6Ćwiczenia: metody praktyczne - realizacja indywidualnych zadań, złożonych z części graficznej i opisowej (komentarz)
M-5Ćwiczenia: metody eksponujące z użyciem komputera i programowe z wykorzystaniem internetu - analiza map synoptycznych i prognoz pogody.
M-2Ćwiczenia: metody poglądowe i praktyczne, związane z pokazem podstawowych przyrządów meteorologicznych i demonstracją zasad wykonywania pomiarów.
Sposób ocenyS-1Ocena formująca: Ocena indywidualnych zadań praktycznych
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0Student zna podstawowe metody opracowania tylko niektórych elementów i zjawisk atmosferycznych i charakteryzuje zaledwie pojedyncze ich cechy.
3,5
4,0
4,5
5,0
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaOS_1A_C02_K01Ma świadomość ciągłego rozwoju metod opisu zmienności środowiska atmosferycznego, umożliwiających poprawę sprawdzalności prognoz pogody i klimatu dla potrzeb ochrony środowiska i wynikajacą z tego potrzebę podnoszenia swoich kwalifikacji
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOS_1A_K01Ma świadomość ciągłego rozwoju nauk biologicznych i chemicznych oraz wynikającą z tego potrzebę uczenia się przez całe życie. Dokonuje samooceny własnych kompetencji i chętnie doskonali umiejętności.
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaR1A_K01rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie
R1A_K04prawidłowo identyfikuje i rozstrzyga dylematy związane z wykonywaniem zawodu
R1A_K06ma świadomość ryzyka i potrafi ocenić skutki wykonywanej działalności w zakresie szeroko rozumianego rolnictwa i środowiska
R1A_K07ma świadomość potrzeby dokształcania i samodoskonalenia w zakresie wykonywanego zawodu
Cel przedmiotuC-3Posługiwanie się podstawowymi technikami pomiarów i obserwacji meteorologicznych oraz standardowymi metodami ich opracowania i zastosowania
Treści programoweT-A-3Źródła i praktyczne wykorzystanie informacji o środowisku atmosferycznym
Metody nauczaniaM-4Ćwiczenia : metody praktyczne - realizacja indywidualnych zadań, złożonych z części graficznej i opisowej ( komentarz)
Sposób ocenyS-1Ocena formująca: Ocena indywidualnych zadań praktycznych
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0Student ma swiadomosc rozwoju metod opisu srodowiska atmosferycznego, ale nie rozumie potrzeby podnoszenia swoich kwalifikacji.
3,5
4,0
4,5
5,0