Wydział Biotechnologii i Hodowli Zwierząt - Zootechnika (N1)
specjalność: Pielęgniarstwo zwierząt
Sylabus przedmiotu Fizjologia zwierząt:
Informacje podstawowe
Kierunek studiów | Zootechnika | ||
---|---|---|---|
Forma studiów | studia niestacjonarne | Poziom | pierwszego stopnia |
Tytuł zawodowy absolwenta | inżynier | ||
Obszary studiów | nauk rolniczych, leśnych i weterynaryjnych, studiów inżynierskich | ||
Profil | ogólnoakademicki | ||
Moduł | — | ||
Przedmiot | Fizjologia zwierząt | ||
Specjalność | przedmiot wspólny | ||
Jednostka prowadząca | Katedra Fizjologii, Cytobiologii i Proteomiki | ||
Nauczyciel odpowiedzialny | Wiesław Skrzypczak <Wieslaw.Skrzypczak@zut.edu.pl> | ||
Inni nauczyciele | |||
ECTS (planowane) | 7,0 | ECTS (formy) | 7,0 |
Forma zaliczenia | zaliczenie | Język | polski |
Blok obieralny | — | Grupa obieralna | — |
Formy dydaktyczne
Wymagania wstępne
KOD | Wymaganie wstępne |
---|---|
W-1 | Podstawowa wiedza z zakresu biologii komórki. |
W-2 | Podstawowa wiedza z zakresu anatomii zwierząt. |
W-3 | Podstawowa wiedza z zakresu biochemii. |
Cele przedmiotu
KOD | Cel modułu/przedmiotu |
---|---|
C-1 | Zapoznanie studentów z funkcją głównych narządów i układów organizmu. |
C-2 | Zapoznanie studentów w zakresie odrębności fizjologicznych poszczególnych układów i narządów u wybranych gatunków zwierzat. |
C-3 | Zapoznanie z podstawowymi metodami laboratoryjnymi pozwalajacymi analizować funkcję wybranych narzadów. |
Treści programowe z podziałem na formy zajęć
KOD | Treść programowa | Godziny |
---|---|---|
laboratoria | ||
T-L-1 | Układ nerwowy - Prawo „wszystko albo nic”. Budowa i rola synapsy nerwowo-mięśniowej. Struktura i czynność komórek mięśni szkieletowych i gładkich. Mechanizm i rodzaje skurczów mięśni szkieletowych. Komórka nerwowa i jej funkcje. Ośrodkowy i obwodowy, somatyczny i wegetatywny (przywspółczulny i współczulny) układ nerwowy. Synapsy – budowa, rodzaje, czynność, rola i mediatory. Odruch, łuk odruchowy i jego elementy: receptory – rodzaje i rola, ośrodki nerwowe i ich właściwości, efektory. Odruchy bezwarunkowe i warunkowe. Mechanizm powstawania odruchów warunkowych. 1. Badanie odruchów bezwarunkowych u człowieka. a)Odruch kolanowy. b)Odruch podeszwowy. c)Odruch scięgna Achillesa d)Odruch źreniczny. e)Odruch rogówkowy. 2. Analiza łuku odruchowego 3. Analiza odruchów warunkowych. 4. Analiza molekularnego skurczu mięśnia szkieletowego. 5. Obserwacja preparatów mięśni - poprzecznie prążkowanych, gładkich, mięśnia sercowego oraz tkanki nerwowej. | 3 |
T-L-2 | Budowa i czynność zmysłu wzroku, słuchu, równowagi, smaku, węchu, dotyku. 1.Lokalizacja plamki ślepej – doświadczenie Mariotta. 2.Określanie progu słuchu u człowieka. 3.Różnicowanie dźwięków dochodzących do obu uszu człowieka. 4.Badanie zmysłu równowagi u człowieka. 5.Analiza rozmieszczenia receptorów smakowych w błonie śluzowej języka człowieka. 6.Badanie współzależności pomiędzy zmysłami smaku i węchu. | 1 |
T-L-3 | Objętość, skład i rola krwi. Podział, powstawanie i rola elementów morfotycznych Budowa i rola hemoglobiny. Hemostaza. Grupy krwi. Bariery ochronne organizmu. Zjawiska odpornościowe: odporność wrodzona i nabyta, nieswoista i swoista, czynna i bierna. 1. Obserwacja pod mikroskopem rozmazów świeżej krwi kręgowców. 2. Barwienie rozmazu krwi metodą Pappenheima. 3 .Różnicowanie leukocytów. 4. Analiza oporności osmotycznej krwinek czerwonych. 5.Wpływ wybranych czynników na uszkodzenie błony komórkowej erytrocytu. 4. Badanie szybkości opadania krwinek. 5. Oznaczanie wskaźnika hematokrytowego. 6. Badanie wpływu jonów wapnia na proces krzepnięcia krwi. 7. Oznaczanie grup krwi u człowieka. 8. Oznaczanie czynnika Rh. 9. Wykonanie próby krzyżowej. 10. Obserwacja heteroaglutynacji. | 3 |
T-L-4 | Budowa serca. Podstawowe właściwości mięśnia sercowego. Automatyzm i cykl pracy serca, rola zastawek. Nerwowa i humoralna regulacja pracy serca. Regulacja stanu naczyń krwionośnych i ciśnienia krwi, rozkład ciśnienia w układzie krążenia. Budowa i rola naczyń włosowatych. Powstawanie, krążenie, skład i rola chłonki. 1. Osłuchiwanie tonów serca u człowieka. 2. Obserwacja uderzenia koniuszkowego u człowieka. 3. Badanie tętna u człowieka. 4. Pomiar ciśnienia krwi u człowieka. 5. Wpływ wysiłku fizycznego na tętno i ciśnienie krwi. 6. Obserwacja mikrokrążenia. | 2 |
T-L-5 | Trawienie w jamie gębowej i rola śliny, trawienie. Procesy trawienne w żołądku wielokomorowym przeżuwaczy. Specyfika trawienna u monogastrycznych zwierząt roślinożernych.Skład soku żołądkowego i regulacja jego wydzielania. Trawienie w dwunastnicy. Skład soku trzustkowego i regulacja jego wydzielania. Wchłanianie w jelitach. Skład i rola żółci. Pozatrawienne funkcje wątroby. Charakterystyka procesów trawiennych noworodka 1.Analiza jakościowa składu śliny. 2.Badanie etapów rozkładu skrobi przez amylazę ślinową. 3.Badanie aktywności amylazy ślinowej w różnych warunkach środowiska. 4.Obserwacja pierwotniaków żwacza pod mikroskopem. 5.Badanie aktywności pepsyny w różnych warunkach środowiska. 6.Wykazanie amylolitycznych właściwości soku trzustkowego. 7.Wykazanie lipolitycznych właściwości soku trzustkowego. 8. Badanie aktywności podpuszczk. 9. Wykazanie emulgującego (obniżającego napięcie powierzchniowe) działania żółci. | 3 |
T-L-6 | Rola nerek. Mechanizm powstawania moczu. Skład moczu pierwotnego i ostatecznego. Klirensowe metody badania czynności nerek. 1.Badanie właściwości fizycznych moczu różnych gatunków zwierząt. 2.Badanie wpływu obciążenia organizmu wodą na wielkość diurezy oraz ciężar właściwy moczu. 3.Test na zawartość glukozy i ciał ketonowych w moczu człowieka. | 2 |
T-L-7 | Mechanizm wentylacji płuc. Wymiana gazów w płucach i tkankach. Transport tlenu i dwutlenku węgla. Regulacja oddychania. 1. Mechanizm wentylacji płuc – preparat Dondersa. 2. Pomiar pojemności życiowej płuc u człowieka i jej składowych przy użyciu spirometru. 3. Zapisywanie ruchów oddechowych klatki piersiowej przy użyciu torakografu. | 1 |
T-L-8 | Bilans cieplny ustroju. Źródła ciepła w organizmie, efektory oddawania ciepła. Nerwowa i behawioralna regulacja temperatury, Bilans cieplny u kręgowców. Termoregulacja noworodka. Hipotermia, hipertermia, gorączka. 1.Badanie wpływu ukrwienia skóry człowieka na jej temperaturę. 2.Badanie wpływu parowania wody i konwekcji na temperaturę powierzchni ciała u człowieka. 3.Badanie wpływu wysiłku fizycznego na temperaturę ciała człowieka (IX.5). | 1 |
T-L-9 | Pisemne zaliczenie tematyki ćwiczeń laboratoryjnych. | 2 |
18 | ||
wykłady | ||
T-W-1 | Organizm a środowisko. Organizm jako układ otwarty, równowaga wewnętrzna, stany dalekie od równowagi, struktury dysypatywne. Podstawowe mechanizmy regulacji fizjologicznych - sprzężenia zwrotne. Układ nerwowy. Molekularne podstawy pobudliwości, pobudzenie i hamowanie, fizjologia receptorów - odbiór i kodowanie informacji, procesy przetwarzania informacji w ośrodkowym układzie nerwowym, efektory (fizjologia mięśni), odruchy. | 1 |
T-W-2 | Krwiotworzenie, ogólna rola krwi w organizmie, elementy morfotyczne krwi i ich rola. | 1 |
T-W-3 | Osocze krwi, hemostaza. Bramy i bariery ochronne organizmu. | 1 |
T-W-4 | Fizjologia serca i naczyń krwionośnych, hemodynamika wybranych obszarów naczyniowych (krążenie wątrobowe, mózgowe, wieńcowe, nerkowe i .in.). | 1 |
T-W-5 | Nerwowa i humoralna regulacja pracy serca i ciśnienia krwi. | 2 |
T-W-6 | Przystosowanie przewodu pokarmowego do trawienia i wchłaniania, motoryka przewodu pokarmowego, soki trawienne, trawienie w jamie ustnej i żołądku. | 1 |
T-W-7 | Trawienie w jelitach. Fizjologia wątroby i trzustki, wchłanianie jelitowe, rola składników mineralnych i witamin. | 1 |
T-W-8 | Fizjologia układu wydalniczego. Rola nerek, mechanizm wytwarzania moczu, nerkowa regulacja gospodarki kwasowo-zasadowej. | 1 |
T-W-9 | Wybrane mechanizmy nerkowej regulacji homeostazy wodno-elektrolitowej. Autoregulacja, wpływ układu nerwowego na czynność nerek, regulacja hormonalna (układ RAA, wazporesyna, przedsionkowe czynniki natriuretyczne, prostaglandyny i in.). | 1 |
T-W-10 | Fizjologia oddychania. Wentylacja płuc, mechanizm wymiany gazów w płucach i tkankach, regulacja oddychania. | 1 |
T-W-11 | Mechanizmy kontroli i regulacji temperatury ciała. Bilans cieplny, źródła ciepła, efektory termoregulacji, rola podwzgórza. Zaburzenia regulacji temperatury ciała. | 1 |
12 |
Obciążenie pracą studenta - formy aktywności
KOD | Forma aktywności | Godziny |
---|---|---|
laboratoria | ||
A-L-1 | Uczestnictwo w ćwiczeniach | 18 |
A-L-2 | Przygotowanie teoretyczne do wykonania analiz laboratoryjnych. | 40 |
A-L-3 | Samodzielne studiowanie tematyki ćwiczeń laboratoryjnych. | 42 |
A-L-4 | Przygotowanie do zaliczenia ćwiczeń w formie pisemnej. | 35 |
A-L-5 | Uczestnictwo w konsultacjach. | 15 |
150 | ||
wykłady | ||
A-W-1 | Uczestnictwo w wykładach | 12 |
A-W-2 | Samodzielne studiowanie tematyki wykładów | 30 |
A-W-3 | Przygotowanie do pisemnego zaliczenia tematyki wykładów. | 10 |
A-W-4 | Uczestnictwo w konsultacjach. | 6 |
A-W-5 | Zaliczenie wykładów w formie egzaminu pisemnego. | 2 |
60 |
Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne
KOD | Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne |
---|---|
M-1 | Wykład informacyjny |
M-2 | Prezentacja multimedialna z wykorzystaniem komputera i projektora multimedialnego. |
M-3 | Praca w grupach. |
M-4 | Dyskusja dydaktyczna. |
Sposoby oceny
KOD | Sposób oceny |
---|---|
S-1 | Ocena formująca: Zaliczenie ćwiczeń - kolokwia cząstkowe oceniane w skali punktowej: 6 (ocena dostateczna) do 10 (ocena bardzo dobra) |
S-2 | Ocena formująca: Zaliczenie ćwiczeń - ocena pracy studentów w grupach wyrażna ilością punktów zdobytych za poszczególne ćwiczenia (punktacja 0 lub 1) |
S-3 | Ocena podsumowująca: Zaliczenie ćwiczeń - suma punktów za kolokwia oraz ocenę aktywności: 60% punktów (ocena dostateczna) do powyżej 95% punktów (ocena bardzo dobra) |
S-4 | Ocena podsumowująca: Zaliczenie wykładów w formie pisemnej |
Zamierzone efekty kształcenia - wiedza
Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
---|---|---|---|---|---|---|---|
ZO_1A_ZO-S-B11_W01 Student zna i opisuje główne zasady funkcjonowania organizmu na poziomie wybranych tkanek, a także cechy je różnicujace u wybranych gatunków zwierząt. | ZO_1A_W05 | R1A_W01, R1A_W04 | — | C-1 | T-L-7, T-L-1, T-L-2, T-L-4, T-L-8, T-L-5, T-L-6, T-L-3, T-W-7, T-W-11, T-W-3, T-W-4, T-W-5, T-W-2, T-W-10, T-W-8, T-W-1, T-W-6 | M-4, M-2, M-3, M-1 | S-4, S-3 |
ZO_1A_ZO-S-B11_W03 Zna procesy fizjologiczne zachodzące w wybranych narządach organizmu zwierząt gospodarskich. | ZO_1A_W01 | R1A_W01 | — | C-1, C-2 | T-L-7, T-L-1, T-L-2, T-L-4, T-L-8, T-L-5, T-L-6, T-L-3, T-W-7, T-W-11, T-W-3, T-W-4, T-W-5, T-W-2, T-W-10, T-W-8, T-W-1, T-W-6 | M-4, M-2, M-3, M-1 | S-4, S-3 |
Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności
Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
---|---|---|---|---|---|---|---|
ZO_1A_ZO-S-B11_U01 Wykonuje podstawowe doświadczenia laboratoryjne in-vitro umożliwiające interpretację zjawisk fizjologicznych zachodzacych na poziomie wybranych tkanek i układów organizmu zwierzat. | ZO_1A_U07 | R1A_U04 | InzA_U03 | C-3 | T-L-7, T-L-1, T-L-2, T-L-4, T-L-8, T-L-5, T-L-6, T-L-3 | M-4, M-3 | S-2 |
ZO_1A_ZO-S-B11_U02 Rozumie podstawowe funkcje wybranych tkanek i narządów i potrafi powiązać je ze zjawiskami zachodzącymi w organizmie. | ZO_1A_U08 | R1A_U05 | — | C-1, C-2 | T-L-7, T-L-1, T-L-2, T-L-4, T-L-8, T-L-5, T-L-6, T-L-3, T-W-7, T-W-11, T-W-3, T-W-4, T-W-5, T-W-2, T-W-10, T-W-8, T-W-1, T-W-6 | M-4, M-2, M-3, M-1 | S-4, S-3 |
Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne
Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
---|---|---|---|---|---|---|---|
ZO_1A_ZO-S-B11_K01 Aktywnie uczestniczy w pracy grupowej, wykazujac współdziałanie jako członek zespołu. | ZO_1A_K06, ZO_1A_K01 | R1A_K02, R1A_K04, R1A_K06, R1A_K07, R1A_K08 | InzA_K02 | C-3, C-1, C-2 | T-L-7, T-L-1, T-L-2, T-L-4, T-L-8, T-L-5, T-L-6, T-L-3 | M-4, M-3 | S-2 |
ZO_1A_ZO-S-B11_K02 Jest zaangażowany w dyskusję dotyczącą wybranych funkcji i procesów dotyczacych tkanek i układów organizmu zwierzat, w oparciu o wiedzę zdobytą z dostępnych źródeł. | ZO_1A_K06 | R1A_K04, R1A_K07 | — | C-3, C-1, C-2 | T-L-7, T-L-1, T-L-2, T-L-4, T-L-8, T-L-5, T-L-6, T-L-3 | M-4, M-3 | S-2 |
Kryterium oceny - wiedza
Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
---|---|---|
ZO_1A_ZO-S-B11_W01 Student zna i opisuje główne zasady funkcjonowania organizmu na poziomie wybranych tkanek, a także cechy je różnicujace u wybranych gatunków zwierząt. | 2,0 | nie potrafi zdefiniować podstawowych pojęć - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje obojętność - w zakresie wyrażania wiedzy popełnia bardzo dużo błędów merytorycznych |
3,0 | - w zakresie wiedzy opanował podstawowy materiał programowy - w zakresie opanowania wiedzy przyswoił zasadnicze treści programowe - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje średnie zainteresowanie - w zakresie wyrażania wiedzy popełnia wiele błędów | |
3,5 | - w zakresie wiedzy opanował podstawowy materiał programowy - wykazuje zrozumienie podstawowych zagadnień - w zakresie opanowania wiedzy przyswoił zasadnicze treści programowe - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje średnie zainteresowanie - w zakresie wyrażania wiedzy popełnia wiele błędów | |
4,0 | - w zakresie wiedzy opanował prawie cały materiał programowy - w zakresie rozumienia wiedzy opanował poprawnie cały zakresu materiału - w zakresie opanowania wiedzy przyswoił zasadnicze treści programowe prawie dokładnie - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje duże zainteresowanie - w zakresie wyrażania wiedzy popełnia sporadycznie błędy | |
4,5 | - w zakresie wiedzy opanował cały materiał programowy - w zakresie rozumienia wiedzy opanował wszystkie treści programowe - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje duże zainteresowanie - w zakresie wyrażania wiedzy nie popełnia błędów | |
5,0 | - w zakresie wiedzy wykracza poza materiał programowy - w zakresie rozumienia wiedzy opanował wszystkie treści programowe - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje duże zainteresowanie i ciekawość poznawczą - w zakresie wyrażania wiedzy nie popełnia błędów | |
ZO_1A_ZO-S-B11_W03 Zna procesy fizjologiczne zachodzące w wybranych narządach organizmu zwierząt gospodarskich. | 2,0 | - nie potrafi zdefiniować podstawowych pojęć - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje obojętność - w zakresie wyrażania wiedzy popełnia bardzo dużo błędów merytorycznych |
3,0 | - w zakresie wiedzy opanował podstawowy materiał programowy - w zakresie opanowania wiedzy przyswoił zasadnicze treści programowe - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje średnie zainteresowanie - w zakresie wyrażania wiedzy popełnia wiele błędów | |
3,5 | - w zakresie wiedzy opanował podstawowy materiał programowy - wykazuje zrozumienie podstawowych zagadnień - w zakresie opanowania wiedzy przyswoił zasadnicze treści programowe - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje średnie zainteresowanie - w zakresie wyrażania wiedzy popełnia wiele błędów | |
4,0 | - w zakresie wiedzy opanował prawie cały materiał programowy - w zakresie rozumienia wiedzy opanował poprawnie cały zakresu materiału - w zakresie opanowania wiedzy przyswoił zasadnicze treści programowe prawie dokładnie - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje duże zainteresowanie - w zakresie wyrażania wiedzy popełnia sporadycznie błędy | |
4,5 | - w zakresie wiedzy opanował cały materiał programowy - w zakresie rozumienia wiedzy opanował wszystkie treści programowe - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje duże zainteresowanie - w zakresie wyrażania wiedzy nie popełnia błędów | |
5,0 | - w zakresie wiedzy wykracza poza materiał programowy - w zakresie rozumienia wiedzy opanował wszystkie treści programowe - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje duże zainteresowanie i ciekawość poznawczą - w zakresie wyrażania wiedzy nie popełnia błędów |
Kryterium oceny - umiejętności
Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
---|---|---|
ZO_1A_ZO-S-B11_U01 Wykonuje podstawowe doświadczenia laboratoryjne in-vitro umożliwiające interpretację zjawisk fizjologicznych zachodzacych na poziomie wybranych tkanek i układów organizmu zwierzat. | 2,0 | Student: nie potrafi poradzić sobie samodzielnie z trudnościami mogącymi pojawić się na każdym z etapów przygotowanie zleconej pracy, nie operuje wiedzą kontekstową. |
3,0 | Student: radzi sobie, z dużą pomocą nauczyciela, z wybranymi trudnościami związanymi z procesem przygotowania zleconej pracy | |
3,5 | Student: potrafi poradzić sobie, z nieznaczną pomocą nauczyciela, z wybranymi trudnościami związanymi z procesem przygotowania zleconej pracy. | |
4,0 | Student: samodzielnie radzi sobie z podstawowymi trudnościami związanymi z procesem wykonania zleconej pracy | |
4,5 | Student: samodzielnie rozwiązuje postawione problemy i radzi sobie z trudnościami związanymi z procesem wykonania zleconej pracy | |
5,0 | Student: samodzielnie rozwiązuje postawione problemy i radzi sobie w pełni z trudnościami związanymi z procesem wykonania zleconej pracy; swobodnie porusza się w danej tematyce i prawidłowo wykorzystuje materiały źródłowe | |
ZO_1A_ZO-S-B11_U02 Rozumie podstawowe funkcje wybranych tkanek i narządów i potrafi powiązać je ze zjawiskami zachodzącymi w organizmie. | 2,0 | Student: nie potrafi poradzić sobie samodzielnie z trudnościami mogącymi pojawić się na każdym z etapów przygotowanie zleconej pracy, nie operuje wiedzą kontekstową. |
3,0 | Student: radzi sobie, z dużą pomocą nauczyciela, z wybranymi trudnościami związanymi z procesem przygotowania zleconej pracy | |
3,5 | Student: potrafi poradzić sobie, z nieznaczną pomocą nauczyciela, z wybranymi trudnościami związanymi z procesem przygotowania zleconej pracy. | |
4,0 | Student: samodzielnie radzi sobie z podstawowymi trudnościami związanymi z procesem wykonania zleconej pracy | |
4,5 | Student: samodzielnie rozwiązuje postawione problemy i radzi sobie z trudnościami związanymi z procesem wykonania zleconej pracy | |
5,0 | Student: samodzielnie rozwiązuje postawione problemy i radzi sobie w pełni z trudnościami związanymi z procesem wykonania zleconej pracy; swobodnie porusza się w danej tematyce i prawidłowo wykorzystuje materiały źródłowe |
Literatura podstawowa
- Krzymowski T., Fizjologia zwierząt., PWRiL, 2005
- von Engelhardt W., Fizjologia zwierząt domowych, tom. 1, 2, Galaktyka, Łódź, 2011
- Dusza L., Fizjologia zwierząt z elementami anatomii., Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, Olsztyn, 2001
Literatura dodatkowa
- Schmidt-Nielsen K., Fizjologia zwierząt. Adaptacja do środowiska., Naukowe PWN, Warszawa, 2008