Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Wydział Biotechnologii i Hodowli Zwierząt - Zootechnika (S2)

Sylabus przedmiotu Rolnictwo ekologiczne:

Informacje podstawowe

Kierunek studiów Zootechnika
Forma studiów studia stacjonarne Poziom drugiego stopnia
Tytuł zawodowy absolwenta magister inżynier
Obszary studiów nauk rolniczych, leśnych i weterynaryjnych, studiów inżynierskich
Profil ogólnoakademicki
Moduł
Przedmiot Rolnictwo ekologiczne
Specjalność Ekologia i profilaktyka zwierząt
Jednostka prowadząca Katedra Hodowli Trzody Chlewnej, Żywienia Zwierząt i Żywności
Nauczyciel odpowiedzialny Maria Kawęcka <Maria.Kawecka@zut.edu.pl>
Inni nauczyciele Beata Matysiak <Beata.Matysiak@zut.edu.pl>
ECTS (planowane) 2,0 ECTS (formy) 2,0
Forma zaliczenia zaliczenie Język polski
Blok obieralny 4 Grupa obieralna 4

Formy dydaktyczne

Forma dydaktycznaKODSemestrGodzinyECTSWagaZaliczenie
ćwiczenia audytoryjneA3 15 1,00,41zaliczenie
wykładyW3 15 1,00,59zaliczenie

Wymagania wstępne

KODWymaganie wstępne
W-1Podstawowa wiedza z zakresu uprawy roli i roślin oraz chowu zwierząt w gospdarstwach konwencjonalnych.

Cele przedmiotu

KODCel modułu/przedmiotu
C-1Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów ze sposobem prowadzenia produkcji roślinnej w obrębie gospodarstwie ekologiczego, opartego na środkach pochodzenia biologiczego i mineralnego nieprzetworzonych technologicznie.

Treści programowe z podziałem na formy zajęć

KODTreść programowaGodziny
ćwiczenia audytoryjne
T-A-1Główne kierunki działań w zakresie wdrażania polityki ekologicznej - ochrona wó, gleb, powietrza, bioróżnorodności oraz stosunki ekologiczne.2
T-A-2Opracowanie płodozmianów w gospodarstwach ekologicznych, wsiewki, międzyplony,nawozy zielone, zacienianie powierzchni.4
T-A-3Charakterystyka nawozów kształtujących właściwości gleby (produkcja kompostu, obornik, nawozy zielone, gnojówka, wody gnojowe oraz nawozy mineralne).2
T-A-4Metody pielęgnacji roślin uprawnych i zwalczanie chwastów.2
T-A-5Porównanie osiąganych efektów produkcyjnych w gospodarstwach ekologicznych i konwencjonalnych.4
T-A-6Właściwe kształtowanie krajobrazu na obszarach rolniczych.1
15
wykłady
T-W-1Negatywne skutki ekologiczne intensyfikacji rolnictwa. Wybrane elementy równoważenia produkcji rolniczej. Główne kierunki działań w zakresie polityki ekologicznej na obszarach rolniczych.3
T-W-2Zasady produkcji ekologiczej na poziomie gospodarstwa - podstawowa uprawa roli, zabiegi pożniwne, uprawa przedsiewna. Stosowane maszyny i narzędzia rolnicze, uprawa międzyplonu - specyfiki rolnictwa ekologicznego.3
T-W-3Płodozmian. materiał siewny, nawożenie organiczne i mineralne, ochrona roślin, ograniczenia występowania chwastów i zabiegi odchwaszczające.4
T-W-4Podstawowe zalecenia uprawowe warzyw gruntowych i sadownictwo w gospodarstwach ekologicznych. Płodozmian w uprawie warzyw oraz okrywanie gleby i upraw, pielęgnacja gleby oraz nawożenie w sadownictwie.3
T-W-5Upowszechnianie rolnictwa ekologicznego szczególnie na obszarach objętych ochroną. Zaliczenie wykładów.2
15

Obciążenie pracą studenta - formy aktywności

KODForma aktywnościGodziny
ćwiczenia audytoryjne
A-A-1Udział studenta w ćwiczeniach15
A-A-2Przygotowanie do dyskusji15
30
wykłady
A-W-1Udział studenta w wykładach15
A-W-2Przygotowanie do dyskusji8
A-W-3Przygotowanie do zaliczenia8
31

Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne

KODMetoda nauczania / narzędzie dydaktyczne
M-1Wykład informacyjny przy wykorzystaniu komputera i projektora
M-2Dyskusja dydaktyczna
M-3Filmy tematyczne

Sposoby oceny

KODSposób oceny
S-1Ocena podsumowująca: Ocena na zakończenie cyklu wykładów i ćwiczeń

Zamierzone efekty kształcenia - wiedza

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
ZO_2A_null_W01
W zakresie wiedzy student objaśnia stopień zmian środowiska rolniczego w wyniku działalności człowieka, tłumaczy wykorzystanie roślin przez człowieka, definiuje podstawowe pojęcia związane z rolnictwem ekologicznym.
ZO_2A_W07R2A_W07InzA2_W04C-1T-W-2, T-W-5, T-W-1, T-A-4, T-A-6, T-A-3, T-A-1M-3, M-1S-1

Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
ZO_2A_null_U01
Student ocenia podstawowe czynniki wpływające na stan środowiska i produkcję żywności, interpretuje możliwości i rozwiązania stosowane w rolnictwie ekologicznym.
ZO_2A_U08R2A_U01, R2A_U02, R2A_U04, R2A_U07InzA2_U05, InzA2_U06, InzA2_U07C-1T-W-5, T-W-1, T-W-3, T-A-6, T-A-5, T-A-1, T-A-2M-1, M-2S-1

Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
ZO_2A_null_K01
Student wykazuje zrozumienie czynników kształtujących środowisko.
ZO_2A_K04R2A_K05, R2A_K06C-1T-W-5, T-W-1, T-A-6, T-A-1M-2S-1

Kryterium oceny - wiedza

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
ZO_2A_null_W01
W zakresie wiedzy student objaśnia stopień zmian środowiska rolniczego w wyniku działalności człowieka, tłumaczy wykorzystanie roślin przez człowieka, definiuje podstawowe pojęcia związane z rolnictwem ekologicznym.
2,0Student nie definuje podstawowych zagadnień związanych z działalnoscią człowieka w kształtowaniu środowiska rolniczego, ani zmian zachodzących w rolnictwie prowadzących do produkcji ekologicznej
3,0Student definuje tylko niektóre zagadnienia związane z działalnoscią człowieka w kształtowaniu środowiska rolniczego
3,5Student definuje tylko niektóre podstawowe zagadnienia związane z działalnoscią człowieka w kształtowaniu środowiska rolniczego oraz zmiany zachodzące w rolnictwie prowadzące do produkcji ekologicznej
4,0Student definuje podstawowe zagadnienia związane z działalnoscią człowieka w kształtowaniu środowiska rolniczego oraz zmiany zachodzące w rolnictwie prowadzące do produkcji ekologicznej, potrafi je w większości logicznie tłumaczyć
4,5Student definuje zagadnienia związane z działalnoscią człowieka w kształtowaniu środowiska rolniczego oraz zmiany zachodzące w rolnictwie prowadzące do produkcji ekologicznej, potrafi je logicznie tłumaczyć
5,0Student definuje zagadnienia związane z działalnoscią człowieka w kształtowaniu środowiska rolniczego oraz zmiany zachodzące w rolnictwie prowadzące do produkcji ekologicznej, potrafi je logicznie tłumaczyć w oparciu o literaturę

Kryterium oceny - umiejętności

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
ZO_2A_null_U01
Student ocenia podstawowe czynniki wpływające na stan środowiska i produkcję żywności, interpretuje możliwości i rozwiązania stosowane w rolnictwie ekologicznym.
2,0Student nie potrafi logicznie ocenić czynników wpływających na stan środowiska i produkcję żywności
3,0Student potrafi logicznie ocenić tylko niektóre czynniki wpływające na stan środowiska
3,5Student potrafi logicznie ocenić tylko niektóre czynniki wpływające na stan środowiska i produkcję żywności
4,0Student potrafi logicznie ocenić większość czynników wpływających na stan środowiska i produkcję żywności
4,5Student potrafi logicznie ocenić wszystkie czynniki wpływające na stan środowiska i produkcję żywności
5,0Student potrafi logicznie ocenić czynniki wpływające na stan środowiska i produkcję żywności oraz umiejętnie korzystać z dodatkowych materiałów

Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
ZO_2A_null_K01
Student wykazuje zrozumienie czynników kształtujących środowisko.
2,0Student nie dba o pogłębienie świadomości
3,0Student dba o pogłębienie świadomości w stopniu dostatecznym
3,5Student dba o pogłębienie świadomości
4,0Student dba o pogłębienie świadomości i jest otwarty na poszerzenie wiedzy
4,5Student dba o pogłębienie świadomości i jest otwarty na poszerzenie wiedzy, swiadomy relacji organizmów środowiska rolniczego
5,0Student dba o pogłębienie świadomości i jest otwarty na poszerzenie wiedzy, świadomy relacji organizmów środowiska rolniczego, kreatywny

Literatura podstawowa

  1. Siebeneicher G.E., Podręcznik rolnictwa ekologicznego, PWN, Warszawa, 1997
  2. Denisowski A., Rolnictwo ekologiczne, ODR, Koszalin, 2001
  3. Elers B., Biodynamiczna uprawa działki, PWRiL, Warszawa, 1994
  4. Piekut K., Pawluśkiewicz B., Rolnicze podstawy kształtowania środowiska, SGGW, Warszawa, 2005

Literatura dodatkowa

  1. Lester R. Brown, Gospodarka ekologiczna na miarę ziemi, Książka i Wiedza, Warszawa, 2003

Treści programowe - ćwiczenia audytoryjne

KODTreść programowaGodziny
T-A-1Główne kierunki działań w zakresie wdrażania polityki ekologicznej - ochrona wó, gleb, powietrza, bioróżnorodności oraz stosunki ekologiczne.2
T-A-2Opracowanie płodozmianów w gospodarstwach ekologicznych, wsiewki, międzyplony,nawozy zielone, zacienianie powierzchni.4
T-A-3Charakterystyka nawozów kształtujących właściwości gleby (produkcja kompostu, obornik, nawozy zielone, gnojówka, wody gnojowe oraz nawozy mineralne).2
T-A-4Metody pielęgnacji roślin uprawnych i zwalczanie chwastów.2
T-A-5Porównanie osiąganych efektów produkcyjnych w gospodarstwach ekologicznych i konwencjonalnych.4
T-A-6Właściwe kształtowanie krajobrazu na obszarach rolniczych.1
15

Treści programowe - wykłady

KODTreść programowaGodziny
T-W-1Negatywne skutki ekologiczne intensyfikacji rolnictwa. Wybrane elementy równoważenia produkcji rolniczej. Główne kierunki działań w zakresie polityki ekologicznej na obszarach rolniczych.3
T-W-2Zasady produkcji ekologiczej na poziomie gospodarstwa - podstawowa uprawa roli, zabiegi pożniwne, uprawa przedsiewna. Stosowane maszyny i narzędzia rolnicze, uprawa międzyplonu - specyfiki rolnictwa ekologicznego.3
T-W-3Płodozmian. materiał siewny, nawożenie organiczne i mineralne, ochrona roślin, ograniczenia występowania chwastów i zabiegi odchwaszczające.4
T-W-4Podstawowe zalecenia uprawowe warzyw gruntowych i sadownictwo w gospodarstwach ekologicznych. Płodozmian w uprawie warzyw oraz okrywanie gleby i upraw, pielęgnacja gleby oraz nawożenie w sadownictwie.3
T-W-5Upowszechnianie rolnictwa ekologicznego szczególnie na obszarach objętych ochroną. Zaliczenie wykładów.2
15

Formy aktywności - ćwiczenia audytoryjne

KODForma aktywnościGodziny
A-A-1Udział studenta w ćwiczeniach15
A-A-2Przygotowanie do dyskusji15
30
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - wykłady

KODForma aktywnościGodziny
A-W-1Udział studenta w wykładach15
A-W-2Przygotowanie do dyskusji8
A-W-3Przygotowanie do zaliczenia8
31
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaZO_2A_null_W01W zakresie wiedzy student objaśnia stopień zmian środowiska rolniczego w wyniku działalności człowieka, tłumaczy wykorzystanie roślin przez człowieka, definiuje podstawowe pojęcia związane z rolnictwem ekologicznym.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówZO_2A_W07ma rozszerzoną wiedzę z zakresu funkcjonowania obszarów wiejskich, możliwości ich zagospodarowania i czynników wpływających na ich rozwój
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaR2A_W07ma rozszerzoną wiedzę na temat stanu i kompleksowego działania czynników determinujących funkcjonowanie i rozwój obszarów wiejskich
Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraInzA2_W04ma podstawową wiedzę dotyczącą zarządzania, w tym zarządzania jakością, i prowadzenia działalności gospodarczej
Cel przedmiotuC-1Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów ze sposobem prowadzenia produkcji roślinnej w obrębie gospodarstwie ekologiczego, opartego na środkach pochodzenia biologiczego i mineralnego nieprzetworzonych technologicznie.
Treści programoweT-W-2Zasady produkcji ekologiczej na poziomie gospodarstwa - podstawowa uprawa roli, zabiegi pożniwne, uprawa przedsiewna. Stosowane maszyny i narzędzia rolnicze, uprawa międzyplonu - specyfiki rolnictwa ekologicznego.
T-W-5Upowszechnianie rolnictwa ekologicznego szczególnie na obszarach objętych ochroną. Zaliczenie wykładów.
T-W-1Negatywne skutki ekologiczne intensyfikacji rolnictwa. Wybrane elementy równoważenia produkcji rolniczej. Główne kierunki działań w zakresie polityki ekologicznej na obszarach rolniczych.
T-A-4Metody pielęgnacji roślin uprawnych i zwalczanie chwastów.
T-A-6Właściwe kształtowanie krajobrazu na obszarach rolniczych.
T-A-3Charakterystyka nawozów kształtujących właściwości gleby (produkcja kompostu, obornik, nawozy zielone, gnojówka, wody gnojowe oraz nawozy mineralne).
T-A-1Główne kierunki działań w zakresie wdrażania polityki ekologicznej - ochrona wó, gleb, powietrza, bioróżnorodności oraz stosunki ekologiczne.
Metody nauczaniaM-3Filmy tematyczne
M-1Wykład informacyjny przy wykorzystaniu komputera i projektora
Sposób ocenyS-1Ocena podsumowująca: Ocena na zakończenie cyklu wykładów i ćwiczeń
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Student nie definuje podstawowych zagadnień związanych z działalnoscią człowieka w kształtowaniu środowiska rolniczego, ani zmian zachodzących w rolnictwie prowadzących do produkcji ekologicznej
3,0Student definuje tylko niektóre zagadnienia związane z działalnoscią człowieka w kształtowaniu środowiska rolniczego
3,5Student definuje tylko niektóre podstawowe zagadnienia związane z działalnoscią człowieka w kształtowaniu środowiska rolniczego oraz zmiany zachodzące w rolnictwie prowadzące do produkcji ekologicznej
4,0Student definuje podstawowe zagadnienia związane z działalnoscią człowieka w kształtowaniu środowiska rolniczego oraz zmiany zachodzące w rolnictwie prowadzące do produkcji ekologicznej, potrafi je w większości logicznie tłumaczyć
4,5Student definuje zagadnienia związane z działalnoscią człowieka w kształtowaniu środowiska rolniczego oraz zmiany zachodzące w rolnictwie prowadzące do produkcji ekologicznej, potrafi je logicznie tłumaczyć
5,0Student definuje zagadnienia związane z działalnoscią człowieka w kształtowaniu środowiska rolniczego oraz zmiany zachodzące w rolnictwie prowadzące do produkcji ekologicznej, potrafi je logicznie tłumaczyć w oparciu o literaturę
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaZO_2A_null_U01Student ocenia podstawowe czynniki wpływające na stan środowiska i produkcję żywności, interpretuje możliwości i rozwiązania stosowane w rolnictwie ekologicznym.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówZO_2A_U08Dokonuje samodzielnej wielostronnej analizy problemów w celu optymalizacji zjawisk wpływających na produkcję roślinną i zwierzęcą, jakość żywności, zdrowie zwierząt i ludzi
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaR2A_U01posiada umiejętność wyszukiwania, zrozumienia, analizy i twórczego wykorzystywania potrzebnych informacji pochodzących z różnych źródeł i w różnych formach właściwych dla studiowanego kierunku studiów
R2A_U02posiada umiejętność precyzyjnego porozumiewania się z różnymi podmiotami w formie werbalnej, pisemnej i graficznej
R2A_U04samodzielnie planuje, przeprowadza, analizuje i ocenia poprawność wykonanego zadania z zakresu dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów
R2A_U07ocenia wady i zalety podjętych działań, w tym ich oryginalność w rozwiązywaniu zaistniałych problemów zawodowych - dla nabrania doświadczenia i doskonalenia kompetencji inżynierskich
Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraInzA2_U05potrafi dokonać krytycznej analizy sposobu funkcjonowania i ocenić - zwłaszcza w powiązaniu ze studiowanym kierunkiem studiów - istniejące rozwiązania techniczne, w szczególności urządzenia, obiekty, systemy, procesy, usługi
InzA2_U06potrafi dokonać identyfikacji i sformułować specyfikację prostych zadań inżynierskich o charakterze praktycznym, charakterystycznych dla studiowanego kierunku studiów
InzA2_U07potrafi ocenić przydatność rutynowych metod i narzędzi służących do rozwiązania prostego zadania inżynierskiego o charakterze praktycznym, charakterystycznego dla studiowanego kierunku studiów oraz wybrać i zastosować właściwą metodę i narzędzia
Cel przedmiotuC-1Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów ze sposobem prowadzenia produkcji roślinnej w obrębie gospodarstwie ekologiczego, opartego na środkach pochodzenia biologiczego i mineralnego nieprzetworzonych technologicznie.
Treści programoweT-W-5Upowszechnianie rolnictwa ekologicznego szczególnie na obszarach objętych ochroną. Zaliczenie wykładów.
T-W-1Negatywne skutki ekologiczne intensyfikacji rolnictwa. Wybrane elementy równoważenia produkcji rolniczej. Główne kierunki działań w zakresie polityki ekologicznej na obszarach rolniczych.
T-W-3Płodozmian. materiał siewny, nawożenie organiczne i mineralne, ochrona roślin, ograniczenia występowania chwastów i zabiegi odchwaszczające.
T-A-6Właściwe kształtowanie krajobrazu na obszarach rolniczych.
T-A-5Porównanie osiąganych efektów produkcyjnych w gospodarstwach ekologicznych i konwencjonalnych.
T-A-1Główne kierunki działań w zakresie wdrażania polityki ekologicznej - ochrona wó, gleb, powietrza, bioróżnorodności oraz stosunki ekologiczne.
T-A-2Opracowanie płodozmianów w gospodarstwach ekologicznych, wsiewki, międzyplony,nawozy zielone, zacienianie powierzchni.
Metody nauczaniaM-1Wykład informacyjny przy wykorzystaniu komputera i projektora
M-2Dyskusja dydaktyczna
Sposób ocenyS-1Ocena podsumowująca: Ocena na zakończenie cyklu wykładów i ćwiczeń
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Student nie potrafi logicznie ocenić czynników wpływających na stan środowiska i produkcję żywności
3,0Student potrafi logicznie ocenić tylko niektóre czynniki wpływające na stan środowiska
3,5Student potrafi logicznie ocenić tylko niektóre czynniki wpływające na stan środowiska i produkcję żywności
4,0Student potrafi logicznie ocenić większość czynników wpływających na stan środowiska i produkcję żywności
4,5Student potrafi logicznie ocenić wszystkie czynniki wpływające na stan środowiska i produkcję żywności
5,0Student potrafi logicznie ocenić czynniki wpływające na stan środowiska i produkcję żywności oraz umiejętnie korzystać z dodatkowych materiałów
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaZO_2A_null_K01Student wykazuje zrozumienie czynników kształtujących środowisko.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówZO_2A_K04Potrafi właściwie zdefiniować ryzyko zawodowe związane z produkcją wysokiej jakości żywności oraz kształtowaniem i stanem środowiska naturalnego
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaR2A_K05ma świadomość znaczenia społecznej, zawodowej i etycznej odpowiedzialności za produkcję wysokiej jakości żywności, dobrostan zwierząt oraz kształtowanie i stan środowiska naturalnego
R2A_K06posiada znajomość działań zmierzających do ograniczenia ryzyka i przewidywania skutków działalności w zakresie szeroko rozumianego rolnictwa i środowiska
Cel przedmiotuC-1Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów ze sposobem prowadzenia produkcji roślinnej w obrębie gospodarstwie ekologiczego, opartego na środkach pochodzenia biologiczego i mineralnego nieprzetworzonych technologicznie.
Treści programoweT-W-5Upowszechnianie rolnictwa ekologicznego szczególnie na obszarach objętych ochroną. Zaliczenie wykładów.
T-W-1Negatywne skutki ekologiczne intensyfikacji rolnictwa. Wybrane elementy równoważenia produkcji rolniczej. Główne kierunki działań w zakresie polityki ekologicznej na obszarach rolniczych.
T-A-6Właściwe kształtowanie krajobrazu na obszarach rolniczych.
T-A-1Główne kierunki działań w zakresie wdrażania polityki ekologicznej - ochrona wó, gleb, powietrza, bioróżnorodności oraz stosunki ekologiczne.
Metody nauczaniaM-2Dyskusja dydaktyczna
Sposób ocenyS-1Ocena podsumowująca: Ocena na zakończenie cyklu wykładów i ćwiczeń
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Student nie dba o pogłębienie świadomości
3,0Student dba o pogłębienie świadomości w stopniu dostatecznym
3,5Student dba o pogłębienie świadomości
4,0Student dba o pogłębienie świadomości i jest otwarty na poszerzenie wiedzy
4,5Student dba o pogłębienie świadomości i jest otwarty na poszerzenie wiedzy, swiadomy relacji organizmów środowiska rolniczego
5,0Student dba o pogłębienie świadomości i jest otwarty na poszerzenie wiedzy, świadomy relacji organizmów środowiska rolniczego, kreatywny