Wydział Nauk o Żywności i Rybactwa - Technologia żywności i żywienie człowieka (S2)
specjalność: żywienie człowieka
Sylabus przedmiotu Higiena w przemyśle spożywczym:
Informacje podstawowe
| Kierunek studiów | Technologia żywności i żywienie człowieka | ||
|---|---|---|---|
| Forma studiów | studia stacjonarne | Poziom | drugiego stopnia |
| Tytuł zawodowy absolwenta | magister | ||
| Obszary studiów | nauk rolniczych, leśnych i weterynaryjnych, studiów inżynierskich | ||
| Profil | ogólnoakademicki | ||
| Moduł | — | ||
| Przedmiot | Higiena w przemyśle spożywczym | ||
| Specjalność | technologia i biotechnologia żywności | ||
| Jednostka prowadząca | Katedra Toksykologii, Technologii Mleczarskiej i Przechowalnictwa Żywności | ||
| Nauczyciel odpowiedzialny | Mikołaj Protasowicki <Mikolaj.Protasowicki@zut.edu.pl> | ||
| Inni nauczyciele | Agata Witczak <Agata.Witczak@zut.edu.pl> | ||
| ECTS (planowane) | 3,0 | ECTS (formy) | 3,0 |
| Forma zaliczenia | egzamin | Język | polski |
| Blok obieralny | — | Grupa obieralna | — |
Formy dydaktyczne
Wymagania wstępne
| KOD | Wymaganie wstępne |
|---|---|
| W-1 | Znajomość podstawowych metod analizy chemicznej, biologii, higieny żywności i toksykologii oraz technologii żywności |
Cele przedmiotu
| KOD | Cel modułu/przedmiotu |
|---|---|
| C-1 | Zapoznanie studentów z wymaganiami sanitarno-higienicznymi obowiązującymi w zakładach przemysłu spożywczego, przepisami w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz sposobami zabezpieczenia realizacji zadań określonych w tych wymaganiach |
Treści programowe z podziałem na formy zajęć
| KOD | Treść programowa | Godziny |
|---|---|---|
| laboratoria | ||
| T-L-1 | Organizacja zajęć (zapoznanie z zasadami BHP, organizacja zajęć i podanie zasad zaliczenia, wybór tematów referatów). Zapoznanie z podstawowymi metodami analitycznymi służącymi do kontroli higieny w przemyśle spożywczym | 2 |
| T-L-2 | Substancje celowo dodawane do żywności | 4 |
| T-L-3 | Metody kontroli pozostałości zanieczyszczeń środowiskowych w żywności | 4 |
| T-L-4 | Naturalne substancje szkodliwe w żywności | 5 |
| T-L-5 | Środki myjące i dezynfekujące stosowane w zakładach przemysłu spożywczego. Badanie zdolności myjącej preparatów stosowanych w przemyśłe spożywczym | 3 |
| T-L-6 | Referowanie prac przygotowanych przez studentów | 3 |
| T-L-7 | Badanie możliwości zanieczyszczenia żywności w wyniku kontaktu z różnymi materiałami konstrukcyjnymi, środkami smarnymi, stosowanymi do urządzeń. | 3 |
| T-L-8 | Sprawdzian i zaliczenie końcowe ćwiczeń | 2 |
| 26 | ||
| wykłady | ||
| T-W-1 | Higiena produkcji żywności – rys historyczny, cele i zadania | 1 |
| T-W-2 | Specyfika pracy linii produkcyjnych w przemyśle spożywczym Warunki sanitarno-higieniczne procesów technologicznych, transportu, przechowywania i dystrybucji żywności. Wymagania higieniczne obowiązujące na wszystkich etapach produkcji. Postępowanie z odpadami. | 1 |
| T-W-3 | Kontrola sanitarna (wewnętrzna i zewnętrzna) przedsiębiorstw żywnościowych. Organizacja krajowego nadzoru sanitarno- higienicznego. Czynniki lokalizacji przemysłu spożywczego w Polsce | 1 |
| T-W-4 | Wymagania sanitarne dotyczące pomieszczeń produkcyjnych żywności. Wymagania stawiane wyposażeniu i materiałom mającym kontakt z żywnością | 3 |
| T-W-5 | Dezynsekcja i deratyzacja pomieszczeń produkcyjnych i magazynów | 1 |
| T-W-6 | Higiena osobista osób uczestniczących w procesie produkcji, przechowywania i dystrybucji żywności. | 1 |
| T-W-7 | Sanityzacja jako wstęp do dezynfekcji i element wdrażania systemu HACCP. Dobra Praktyka GMP i GHP w zakładach przemysłu spożywczego | 1 |
| T-W-8 | Bezpieczeństwo i higiena pracy Środki utrzymania czystości w zakładach produkcyjnych. Mycie i dezynfekcja maszyn i urządzeń. Możliwość skażenia żywności | 1 |
| T-W-9 | Zanieczyszczenia chemiczne żywności | 3 |
| 13 | ||
Obciążenie pracą studenta - formy aktywności
| KOD | Forma aktywności | Godziny |
|---|---|---|
| laboratoria | ||
| A-L-1 | Udział w zajęciach | 26 |
| A-L-2 | Konsultacje | 4 |
| A-L-3 | Studiowanie literatury | 10 |
| A-L-4 | przygotowanie teoretyczne do zajęć | 8 |
| A-L-5 | Opracowanie sprawozdania z ćwiczeń | 4 |
| A-L-6 | Przygotowanie do zaliczenia | 4 |
| A-L-7 | przygotowanie samodzielnych prac na wybrany temat | 5 |
| 61 | ||
| wykłady | ||
| A-W-1 | uczestnictwo w zajęciach | 13 |
| A-W-2 | konsultacje | 5 |
| A-W-3 | studiowanie literatury naukowej | 6 |
| A-W-4 | przygotowanie do egzaminu | 6 |
| 30 | ||
Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne
| KOD | Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne |
|---|---|
| M-1 | Wykład informacyjny, prezentacja multimedialna |
| M-2 | Dyskusja dydaktyczna związana z wykładem |
| M-3 | Metoda przypadków |
Sposoby oceny
| KOD | Sposób oceny |
|---|---|
| S-1 | Ocena formująca: odpowiedź ustna |
| S-2 | Ocena formująca: test |
| S-3 | Ocena podsumowująca: zaliczenie końcowe ćwiczeń ustne lub pisemne egzamin pisemny lub ustny |
Zamierzone efekty kształcenia - wiedza
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| TZiZ_2A_D5tibz_W01 - posiada wiedzę na temat zasad BHP, przepisów związanych z bezpieczeństwem żywności i wymaganiami sanitarnymi dotyczącymi pomieszczeń produkcyjnych i socjalnych w zakładach produkcyjnych - ma zaawansowana wiedzę dotyczącą projektowania technologicznego zakładów produkcyjnych z uwzględnieniem aspektów higienicznych - posiada wiedzę dotyczącą warunków higieniczno – sanitarnych produkcji, transportu, przechowywania i dystrybucji żywności - posiada wiedzę dotycząca składu, przeznaczenia, mechanizmu działania i postępowania ze środkami utrzymania czystości w zakładach produkcyjnych - ma szeroką wiedzę o substancjach niebezpiecznych obecnych w żywności i surowcach do jej produkcji oraz o substancjach niebezpiecznych występujących w materiałach mających kontakt z żywnością - posiada zaawansowaną wiedzę dotyczącą trucizn i zatruć, a także wiedzę dotyczącą przeciwdziałania tym problemom - ma wiedzę na temat przepisów prawnych dotyczących organizacji krajowego nadzoru sanitarno-higienicznego i zasadach postępowania z odpadami | TZiZ_2A_W05 | R2A_W04, R2A_W05 | InzA2_W02, InzA2_W05 | C-1 | T-L-2, T-L-4, T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-4, T-W-5, T-W-6, T-W-8, T-W-9 | M-1, M-2, M-3 | S-1, S-2, S-3 |
Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| TZiZ_2A_D5tibz_U01 - potrafi prawidłowo zidentyfikować sytuacje stwarzające ryzyko dla bezpieczeństwa żywności oraz podejmować działania pozwalające zapobiegać ryzyku zanieczyszczenia chemicznego żywności - potrafi dokonać wyboru środków służących do utrzymania higieny w zakładzie i środków higieny osobistej personelu - potrafi zorganizować i przeprowadzić sanityzację maszyn i urządzeń w zakładzie oraz dezynfekcję i deratyzację pomieszczeń produkcyjnych i magazynów - posiada umiejętność wyszukiwania, selekcjonowania i wyszukiwania informacji związanych z bezpieczeństwem w zakładach zajmujących się produkcją żywności, ze źródeł drukowanych i elektronicznych oraz przygotowywania na jej podstawie prezentacji ustnych i pisemnych - posiada umiejętność przeprowadzania podstawowych analiz zagrożeń chemicznych występujących przy produkcji żywności oraz opracowania uzyskanych wyników badań, z zastosowaniem technik informatycznych, formułowania wniosków i ich prezentacji w formie ustnej i pisemnej | TZiZ_2A_U01, TZiZ_2A_U02, TZiZ_2A_U03, TZiZ_2A_U05, TZiZ_2A_U07, TZiZ_2A_U08, TZiZ_2A_U09, TZiZ_2A_U13 | R2A_U01, R2A_U02, R2A_U03, R2A_U04, R2A_U05, R2A_U06, R2A_U07, R2A_U08, R2A_U09 | InzA2_U01, InzA2_U02, InzA2_U05, InzA2_U06, InzA2_U08 | C-1 | T-W-5, T-W-9, T-L-3 | M-1, M-2 | S-1, S-2, S-3 |
Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| TZiZ_2A_D5tibz_K01 - ma świadomość społecznej, zawodowej i etycznej odpowiedzialności związanej z zachowaniem higieny w przemyśle spożywczym, potrafi formułować pytania służące pogłębieniu własnego rozumienia problemu, jest zdolny do samodzielnego podejmowania i inspirowania innych do działań w tym obszarze - ma świadomość swej wiedzy, rozumie konieczność stałego pogłębiania wiedzy w życiu zawodowym, w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa higienicznego w zakładzie produkcyjnym, potrafi inspirować i organizować proces uczenia się innych osób - potrafi współdziałać i pracować w grupie, ma świadomość odpowiedzialności za pracę własną | TZiZ_2A_K01, TZiZ_2A_K02, TZiZ_2A_K03, TZiZ_2A_K04 | R2A_K01, R2A_K02, R2A_K03, R2A_K04, R2A_K05, R2A_K06, R2A_K07, R2A_K08 | InzA2_K01, InzA2_K02 | C-1 | T-W-4, T-W-5, T-W-6, T-L-3, T-L-1 | M-1, M-3 | S-1, S-2, S-3 |
Kryterium oceny - wiedza
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| TZiZ_2A_D5tibz_W01 - posiada wiedzę na temat zasad BHP, przepisów związanych z bezpieczeństwem żywności i wymaganiami sanitarnymi dotyczącymi pomieszczeń produkcyjnych i socjalnych w zakładach produkcyjnych - ma zaawansowana wiedzę dotyczącą projektowania technologicznego zakładów produkcyjnych z uwzględnieniem aspektów higienicznych - posiada wiedzę dotyczącą warunków higieniczno – sanitarnych produkcji, transportu, przechowywania i dystrybucji żywności - posiada wiedzę dotycząca składu, przeznaczenia, mechanizmu działania i postępowania ze środkami utrzymania czystości w zakładach produkcyjnych - ma szeroką wiedzę o substancjach niebezpiecznych obecnych w żywności i surowcach do jej produkcji oraz o substancjach niebezpiecznych występujących w materiałach mających kontakt z żywnością - posiada zaawansowaną wiedzę dotyczącą trucizn i zatruć, a także wiedzę dotyczącą przeciwdziałania tym problemom - ma wiedzę na temat przepisów prawnych dotyczących organizacji krajowego nadzoru sanitarno-higienicznego i zasadach postępowania z odpadami | 2,0 | Student nie posiada wiedzy w zakresie wymaganym dla przedmiotu higiena w przemyśłe spożywczym |
| 3,0 | Student posiada ograniczoną wiedzę w zakresie przedmiotu higiena w przemyśłe spożywczym | |
| 3,5 | Student posiada wiedzę w zakresie przedmiotu higiena w przemyśłe spożywczym i potrafi zaprojektować badania w tym kierunku | |
| 4,0 | Student posiada wiedzę w zakresie higieny w przemyśłe spożywczym, potrafi zaprojektować badania w tym kierunku i wskazać odpowiednie metody badawcze | |
| 4,5 | Student posiada wiedzę w zakresie higieny w przemyśłe spożywczym, potrafi zaprojektować badania w tym kierunku, wskazać odpowiednie metody badawcze i opisać wyniki metodami analizy matematycznej | |
| 5,0 | Student posiada wiedzę w zakresie zagadnień higieny w przemyśle spożywczym, potrafi zaprojektować badania w tym kierunku, wskazać odpowiednie metody badawcze, opisać wyniki metodami analizy matematycznej i na podstawie znajomości chemicznych zanieczyszczeń żywności oraz zmian w procesie przetwarzania i przechowywania, wskazać sposoby ograniczenia zagrożenia bezpieczeństwa żywności |
Kryterium oceny - umiejętności
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| TZiZ_2A_D5tibz_U01 - potrafi prawidłowo zidentyfikować sytuacje stwarzające ryzyko dla bezpieczeństwa żywności oraz podejmować działania pozwalające zapobiegać ryzyku zanieczyszczenia chemicznego żywności - potrafi dokonać wyboru środków służących do utrzymania higieny w zakładzie i środków higieny osobistej personelu - potrafi zorganizować i przeprowadzić sanityzację maszyn i urządzeń w zakładzie oraz dezynfekcję i deratyzację pomieszczeń produkcyjnych i magazynów - posiada umiejętność wyszukiwania, selekcjonowania i wyszukiwania informacji związanych z bezpieczeństwem w zakładach zajmujących się produkcją żywności, ze źródeł drukowanych i elektronicznych oraz przygotowywania na jej podstawie prezentacji ustnych i pisemnych - posiada umiejętność przeprowadzania podstawowych analiz zagrożeń chemicznych występujących przy produkcji żywności oraz opracowania uzyskanych wyników badań, z zastosowaniem technik informatycznych, formułowania wniosków i ich prezentacji w formie ustnej i pisemnej | 2,0 | Student nia posiada umiejętności niezbędnych do osiągnięcia zamierzonego efektu kształcenia w zakresie przedmiotu higiena w przemyśłe spożywczym |
| 3,0 | Student poprawnie wykorzystuje zaledwie kilka narzędzi niezbędnych do osiągnięcia zamierzonego efektu kształceniaw zakresie przedmiotu higiena w przemyśle spożywczym | |
| 3,5 | Student poprawnie wykorzystuje wszystkie narzędzia niezbędne do osiągnięcia zamierzonego efektu kształcenia w zakresie przedmiotu higiena w przemyśle spożywczym | |
| 4,0 | Student nie tylko poprawnie wykorzystuje wszystkie narzędzia niezbędne do osiągnięcia zamierzonego efektu kształcenia w zakresie przedmiotu higiena w przemyśłe spożywczym, ale również potrafi w analityczny sposób je porównać | |
| 4,5 | Student potrafi wykorzystywać wszystkie narzędzia niezbędne do osiągnięcia zamierzonego efektu kształcenia w zakresie przedmiotu higiena w przemyśłe spożywczym, potrafi porównać ich efektywność oraz przy ich pomocy identyfikować problemy do rozwiązania | |
| 5,0 | Student potrafi wykorzystywać wszystkie narzędzia niezbędne do osiągnięcia zamierzonego efektu kształcenia w zakresie przedmiotu higiena w przemyśłe spożywczym, potrafi porównać ich efektywność oraz przy ich pomocy identyfikować problemy do rozwiązania i zaproponować metody ich rozwiązania z równoczesnym uzasadnieniem ich wyboru |
Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| TZiZ_2A_D5tibz_K01 - ma świadomość społecznej, zawodowej i etycznej odpowiedzialności związanej z zachowaniem higieny w przemyśle spożywczym, potrafi formułować pytania służące pogłębieniu własnego rozumienia problemu, jest zdolny do samodzielnego podejmowania i inspirowania innych do działań w tym obszarze - ma świadomość swej wiedzy, rozumie konieczność stałego pogłębiania wiedzy w życiu zawodowym, w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa higienicznego w zakładzie produkcyjnym, potrafi inspirować i organizować proces uczenia się innych osób - potrafi współdziałać i pracować w grupie, ma świadomość odpowiedzialności za pracę własną | 2,0 | Student nie spełnia podstawowych wymagań |
| 3,0 | Student jest świadomy potrzeby ciągłego dokształcania się nie jest jednak dostatecznie świadomy znaczenia wiedzy na temat higieny w przemyśle spożywczym z punktu widzenia bezpieczeństwa konsumenta | |
| 3,5 | Student jest świadomy potrzeby ciągłego dokształcania się, jest też dostatecznie świadomy znaczenia wiedzy na temat higieny w przemyśle spożywczym z punktu widzenia bezpieczeństwa konsumenta, nie jest jednak świadomy potrzeby przestrzegania zasad etyki w produkcji żywności | |
| 4,0 | Student jest świadomy potrzeby ciągłego dokształcania się, znaczenia wiedzy na temat higieny w przemyśle spożywczymi, potrzeby przestrzegania zasad etyki w produkcji żywności w celu zachowania bezpieczeństwa zdrowia konsumenta | |
| 4,5 | Student jest świadomy potrzeby ciągłego dokształcania się, znaczenia wiedzy na tema t higieny w przemyśle spożywczym, potrzeby przestrzegania zasad etyki w produkcji żywności bezpiecznej dla zdrowia konsumenta i w tym celu potrafi pracować zespołowo | |
| 5,0 | Student jest świadomy potrzeby ciągłego dokształcania się, znaczenia wiedzy na temat higieny w przemyśle spożywczym, potrzeby przestrzegania zasad etyki w produkcji żywności bezpiecznej dla zdrowia konsumenta, potrafi upowszechniać wiedzę o zagrożeniach bezpieczeństwa żywności |
Literatura podstawowa
- Danuta Kołożyn-Krajewska; Ewa Czarniecka-Skubina, HIGIENA produkcji żywności, Wydaw. SGGW, Wyd. 2 uzup., Warszawa, 2003
- Cezary Włodzimierz Korczak, HIGIENA : podręcznik dla szkół medycznych, Wydaw. Lekarskie PZWL, Warszawa, 1998
- Trziszka Tadeusz (red.), Zarządzanie Jakością i Bezpieczeństwem Żywności, Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, Wrocław, 2009, 1, ISBN: 9788360574881
- red. Nowak Dorota, Jakość i bezpieczeństwo żywności – kształtowanie jakości żywieniowej w procesach technologicznych, Wyd. SGGW, Warszawa, 2011
Literatura dodatkowa
- Kołożyn-Krajewska Danuta, Sikora Tadeusz, Zarządzanie bezpieczeństwem żywności, C.H. Beck Wydawnictwo Polska, 2010
- kwartalnik, „Higiena”, Wydawnictwo Wieś Jutra Sp. z o. o., Warszawa, 2012
- miesięcznik, "Bezpieczeństwo i Higiena Żywności", Biuro Promocji Jakości sp. z o.o., Warszawa, 2011
- kwartalnik, "Higiena & Pest Control", Biuro Promocji Jakości, Warszawa, 2012
- red. Marcinkowski J.T., "Podstawy higieny", Volumed, Wrocław, 1997
- Żabicki Wojciech, Organizacja, bezpieczeństwo i higiena pracy, WSiP, Warszawa, 2005