Wydział Kształtowania Środowiska i Rolnictwa - Gospodarka przestrzenna (S1)
Sylabus przedmiotu Przyrodnicze uwarunkowania gospodarowania przestrzenią I (środowisko abiotyczne):
Informacje podstawowe
| Kierunek studiów | Gospodarka przestrzenna | ||
|---|---|---|---|
| Forma studiów | studia stacjonarne | Poziom | pierwszego stopnia |
| Tytuł zawodowy absolwenta | inżynier | ||
| Obszary studiów | nauk rolniczych, leśnych i weterynaryjnych, nauk społecznych, nauk technicznych, studiów inżynierskich | ||
| Profil | ogólnoakademicki | ||
| Moduł | — | ||
| Przedmiot | Przyrodnicze uwarunkowania gospodarowania przestrzenią I (środowisko abiotyczne) | ||
| Specjalność | przedmiot wspólny | ||
| Jednostka prowadząca | Zakład Meteorologii, Botaniki i Kształtowania Terenów Zieleni | ||
| Nauczyciel odpowiedzialny | Małgorzata Czarnecka <Malgorzata.Czarnecka@zut.edu.pl> | ||
| Inni nauczyciele | Małgorzata Czarnecka <Malgorzata.Czarnecka@zut.edu.pl>, Jadwiga Nidzgorska-Lencewicz <Jadwiga.Nidzgorska-Lencewicz@zut.edu.pl>, Marek Podlasiński <Marek.Podlasinski@zut.edu.pl> | ||
| ECTS (planowane) | 6,0 | ECTS (formy) | 6,0 |
| Forma zaliczenia | zaliczenie | Język | polski |
| Blok obieralny | — | Grupa obieralna | — |
Formy dydaktyczne
Wymagania wstępne
| KOD | Wymaganie wstępne |
|---|---|
| W-1 | wiadomości z geografii fizycznej na poziomie szkoły średniej |
Cele przedmiotu
| KOD | Cel modułu/przedmiotu |
|---|---|
| C-1 | Zapoznanie studentów z abiotycznymi komponentami środowiska przyrodniczego: budową geologiczną, rzeźbą terenu, warunkami glebowymi, hydrologicznymi oraz klimatycznymi |
| C-2 | Zapoznanie z metodami opisu i oceny czasowej i przestrzennej zmienności abiotycznych komponentów środowiska |
| C-3 | Opanowanie metod pozyskiwania, przetwarzania i doboru podstawowych danych o środowisku abiotycznym i przedstawiania ich w formie syntez niezbędnych przy waloryzacji terenu dla potrzeb jego zagospodarowania |
Treści programowe z podziałem na formy zajęć
| KOD | Treść programowa | Godziny |
|---|---|---|
| ćwiczenia audytoryjne | ||
| T-A-1 | Analiza środowisk sedymentacyjnych | 3 |
| T-A-2 | Jednostki taksonomiczne systematyki gleb Polski. Waloryzacja rolnicza i przyrodnicza gleb oraz ocena funkcji terenu na podstawie jakości gleb. Praktyczne wykorzystanie treści zawartych na mapach geologicznych i glebowych | 9 |
| T-A-3 | Charakterystyka systemu hydrologicznego zlewni na podstawie map. Wyznaczanie wielkości opadu w zlewni. | 6 |
| T-A-4 | Struktura czasowa warunków termicznych, opadowych i anemometrycznych – analiza na przykładzie wybranej stacji. | 9 |
| T-A-5 | Źródła i wykorzystanie informacji o środowisku przyrodniczym i jego waloryzacji | 3 |
| 30 | ||
| laboratoria | ||
| T-L-1 | Przekroje geologiczne oraz ich interpretacja | 3 |
| T-L-2 | Kreślenie i interpretacja map klimatycznych | 3 |
| T-L-3 | Charakterystyka topograficzna terenu na podstawie map. Główne formy rzeźby. Opracowanie profilu morfologicznego. Graficzne ujęcia rzeźby - sporządzanie blokdiagramu | 6 |
| T-L-4 | Wykorzystanie Internetu jako źródła informacji o środowisku przyrodniczym | 3 |
| 15 | ||
| wykłady | ||
| T-W-1 | Budowa Ziemi oraz procesy wewnętrzne kształtujące jej powierzchnię. Zlodowacenia w Polsce i ich znaczenie dla budowy geologicznej. Regiony geologiczne Pomorza i Polski. | 6 |
| T-W-2 | Podstawy geologii inżynierskiej. Fizyczne i mechaniczne własności oraz klasyfikacja geotechniczna gruntów. Systematyka i bonitacja gleb. Gleby obszarów zurbanizowanych. Geneza, przestrzenna zmienność oraz gospodarcza ocena pokrywy glebowej. | 9 |
| T-W-3 | Wody powierzchniowe i podziemne Polski. Naturalne ekosystemy wodne oraz sztuczne zbiorniki w krajobrazie. Zjawiska hydrologiczne. Bilans i zasoby wodne Polski. | 6 |
| T-W-4 | Procesy zewnętrzne kształtujące powierzchnię Ziemi. Ruchy masowe. Morfologiczna działalność lodowców i wód lodowcowych, rzek, wód podziemnych i wiatru. Procesy i formy rzeźby w strefie brzegowej mórz i oceanów. | 9 |
| T-W-5 | Współczesne procesy geomorfologiczne i przekształcenia antropogeniczne krajobrazu. Charakterystyka głównych stref morfogenetycznych, regionalizacja fizycznogeograficzna | 3 |
| T-W-6 | Radiacyjne, termiczne i higryczne cechy klimatu. Czynniki cyrkulacyjne oraz dynamiczne cechy klimatu. Regiony klimatyczne Polski. | 6 |
| T-W-7 | Właściwości topoklimatu obszarów zurbanizowanych oraz przemysłowych | 3 |
| T-W-8 | Ekstremalne zjawiska pogodowe. Zmiany klimatu i ich wpływ na przekształcenia środowiska geograficznego. | 3 |
| 45 | ||
Obciążenie pracą studenta - formy aktywności
| KOD | Forma aktywności | Godziny |
|---|---|---|
| ćwiczenia audytoryjne | ||
| A-A-1 | udział w ćwiczeniach | 30 |
| A-A-2 | przygotowanie do wykonywania zadań zaplanowanych na ćwiczeniach | 20 |
| A-A-3 | udział w konsultacjach | 10 |
| 60 | ||
| laboratoria | ||
| A-L-1 | udział w ćwiczeniach | 15 |
| A-L-2 | przygotowanie do realizacji indywidualnych zadań z geologii, hydrologii, meteorologii oraz charakterystyki morfologicznej terenu | 15 |
| 30 | ||
| wykłady | ||
| A-W-1 | uczestnictwo w wykładach | 45 |
| A-W-2 | studiowanie literatury i przygotowanie do tematyki realizowanej na ćwiczeniach | 20 |
| A-W-3 | udział w konsultacjach | 9 |
| A-W-4 | przygotowanie do zaliczenia | 16 |
| 90 | ||
Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne
| KOD | Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne |
|---|---|
| M-1 | wykład informacyjny z wykorzystaniem środków audiowizualnych i multimedialnych, z elementami metod problemowych |
| M-2 | dyskusją dydaktyczną |
| M-3 | ćwiczenia przedmiotowe |
| M-4 | ćwiczenia laboratoryjne - realizacja indywidualnych zadań praktycznych |
Sposoby oceny
| KOD | Sposób oceny |
|---|---|
| S-1 | Ocena formująca: ocena indywiualnych ćwiczeń praktycznych |
| S-2 | Ocena podsumowująca: pisemne zaliczenie treści wykładów, realizowane w dwóch etapach |
Zamierzone efekty kształcenia - wiedza
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| GP_1A_C02_W01 Ma wiedzę z zakresu abiotycznych uwarunkowań gospodarki przestrzennej w skalach krajowej i regionalnej, objaśnia wzajemne relacje pomiędzy wszystkimi komponentami środowiska abiotycznego i biotycznego | GP_1A_W05 | R1A_W03, R1A_W06, R1A_W07 | — | C-1, C-3 | T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-4, T-W-5, T-W-6, T-W-7, T-W-8 | M-1, M-2, M-3 | S-2 |
Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| GP_1A_C02_U01 Student potrafi prawidłowo interpretować zjawiska przyrodnicze zachodzące w środowisku abiotycznym. Przy zastosowaniu standardowych metod wykorzystania i interpretacji materiałów kartograficznych analizuje i ocenia abiotyczne zasoby środowiskowe. Potrafi wykonać najprostsze pomiary niektórych parametrów abiotycznych składników środowiska | GP_1A_U01, GP_1A_U13, GP_1A_U18 | R1A_U02, R1A_U05, R1A_U06, R1A_U07, S1A_U01, S1A_U02, T1A_U16 | InzA_U02 | C-2, C-3 | T-A-1, T-A-2, T-A-3, T-A-4, T-A-5, T-L-1, T-L-2, T-L-3, T-L-4 | M-3, M-4 | S-1 |
Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| GP_1A_C02_K01 Ma świadomość ważności abiotycznych składników środowiska geograficznego dla jego racjonalnego zagospodarowania i rozumiejąc skutki działalności inżynierskiej, poczuwa się do odpowiedzialności za podejmowane decyzje, | GP_1A_K04 | R1A_K05, R1A_K06, S1A_K05, T1A_K02 | InzA_K01 | C-1, C-3 | T-W-2, T-W-5, T-W-7, T-W-8, T-A-5, T-L-4 | M-1, M-2 | S-1, S-2 |
Kryterium oceny - wiedza
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| GP_1A_C02_W01 Ma wiedzę z zakresu abiotycznych uwarunkowań gospodarki przestrzennej w skalach krajowej i regionalnej, objaśnia wzajemne relacje pomiędzy wszystkimi komponentami środowiska abiotycznego i biotycznego | 2,0 | Student nie potrafi określić pojęcia środowisko przyrodnicze, nie wymienia jego komponentów. |
| 3,0 | Nazywa wszystkie komponenty środowiska przyrodniczego i opisuje przestrzenny rozkład przynajmniej jednej cechy każdego z abiotycznych elementów na terenie kraju | |
| 3,5 | Wymienia wszystkie komponenty środowiska przyrodniczego, wskazuje i opisuje procesy i etapy genezy wiekszości abiotycznych składników środowiska oraz charakteryzuje przestrzenny rozkład cech, istotnych dla zagospodarowania środowiska w skali kraju i regionu. | |
| 4,0 | Opisuje podstawowe cechy wszystkich abiotycznych komponentów środowiska przyrodniczego w ich wzajemnym powiązaniu, w tym także z komponentami biotycznymi, rozróżnia rodzaje i rolę czynników endogenicznych i egzogenicznych w kształtowaniu powierzchni Ziemi, wymienia najważniejsze formy rzeźbotwórczej działalności czynników zewnętrznych. | |
| 4,5 | Identyfikuje i objaśnia komponenty środowiska przyrodniczego, z uwzględnieniem ich wzajemnego powiązania, definiuje rolę czynników endogenicznych i egzogenicznych, charakteryzuje formy morfologicznej działalności czynników zewnętrznych, rozróżniając i charakteryzując formy erozyjne i akumulacyjne. Wymienia antropogeniczne procesy rzeźbotwórcze i przyczyny degradacji środowiska | |
| 5,0 | Identyfikuje i objaśnia komponenty środowiska przyrodniczego, z uwzględnieniem ich wzajemnego powiązania, definiuje rolę czynników endogenicznych i egzogenicznych, charakteryzuje formy morfologicznej działalności czynników zewnętrznych, rozróżniając i charakteryzując formy erozyjne i akumulacyjne. Wymienia antropogeniczne procesy rzeźbotwórcze i najważniejsze przyczyny degradacji środowiska abiotycznego |
Kryterium oceny - umiejętności
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| GP_1A_C02_U01 Student potrafi prawidłowo interpretować zjawiska przyrodnicze zachodzące w środowisku abiotycznym. Przy zastosowaniu standardowych metod wykorzystania i interpretacji materiałów kartograficznych analizuje i ocenia abiotyczne zasoby środowiskowe. Potrafi wykonać najprostsze pomiary niektórych parametrów abiotycznych składników środowiska | 2,0 | Student nie zna żadnych metod analizy i interpretacji abiotycznych komponentów środowiska. |
| 3,0 | Student zna podstawowe metody przedstawiania czasowej i przestrzennej zmienności abiotycznych składników srodowiska, ale nie potrafi ich zinterpretować. Potrafi wykonać pomiar wybranych parametrów przynajmniej dwóch abiotycznych komponentów środowiska. | |
| 3,5 | Potrafi sporządzić graficzne prezentacje głównych cech wszystkich abiotycznych komponentów środowiska i interpretuje ich zmienność. Umie przedstawić rozkład przestrzenny wybranych cech metodą izolinii i analizować treść indywidualnie opracowanej mapy. Potrafi wykonać pomiar wybranego parametru litosfery, hydrosfery i atmosfery | |
| 4,0 | Potrafi sporządzić graficzne prezentacje wszystkich abiotycznych komponentów środowiska oraz charakteryzuje opracowane treści. Stosując metodę interpolacji graficznej, opracowuje i ocenia rozkłady przestrzenne abiotycznych elementów środowiska. Wykorzystując mapę topograficzną odwzorowuje rzeźbę terenu i formy jego użytkowania. | |
| 4,5 | Korzystając z różnych form graficznych typuje i opracowuje, samodzielnie dobierając odpowiednie formy ilustracji, cechy pojedynczego komponentu lub zespołu komponentów środowiska, które pozwalają określić jego predyspozycje do niektórych zadań planistycznych | |
| 5,0 | Korzystając z różnych form graficznych typuje i opracowuje, samodzielnie dobierając odpowiednie formy ilustracji, cechy pojedynczego komponentu lub zespołu komponentów środowiska, które pozwalają określić zarówno jego zasoby, jak i ograniczenia dla niektórych form zagospodarowania, szacuje procesy zachodzące pod wpływem antropogenicznych przeobrażen środowiska. |
Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| GP_1A_C02_K01 Ma świadomość ważności abiotycznych składników środowiska geograficznego dla jego racjonalnego zagospodarowania i rozumiejąc skutki działalności inżynierskiej, poczuwa się do odpowiedzialności za podejmowane decyzje, | 2,0 | Student nie posiada świadomości o ważności abiotycznych składników środowiska dla jego racjonalnego zagospodarowania |
| 3,0 | Student ma świadomość roli niektórych abiotycznych komponentów środowiska w jego racjonalnym wykorzystaniu | |
| 3,5 | Student ma świadomości ważności wszyskich abiotycznych uwarunkowań racjonalnego zagospodarowania środowiska, ale rozumie skutki tylko niektórych form działalności inżynierskiej i to jedynie w odniesieniu do pojedynczych jego komponentów | |
| 4,0 | Student ma świadomości ważności wszyskich abiotycznych uwarunkowań racjonalnego zagospodarowania środowiska i znając skutki różnych form działalności inżynierskiej rozumie potrzebę ich ochrony | |
| 4,5 | Student ma świadomość ważności wszystkich, wzajemnie powiazanych, abiotycznych i biotycznych komponentów dla racjonalnego zagospodarowania środowiska i znając skutki różnych form działalności inżynierskiej poczuwa się do odpowiedzialności za podejmowane decyzje. | |
| 5,0 | Student ma świadomości ważności wszyskich komponentów środowiska dla jego racjonalnego zagospodarowania, rozróżnia celowe i niezamierzone skutki działalności inzynierskiej i podejmując decyzje, w poczuciu odpowiedzialności, ma na względzie ochronę jego zasobów |
Literatura podstawowa
- Starkel L.(red), Geografia Polski. Środowisko przyrodnicze., PWN, Warszawa, 1999
Literatura dodatkowa
- Klimaszewski M., Geomorfologia., Wyd. Nauk. PWN, Warszawa, 2003
- Bajkiewicz-Grabowska E., Mikulski Z., Hydrologia ogólna, PWN, Warszawa, 2010
- Borówka R.K., Budowa Ziemi bez tajemnic, Wyd. Kurpisz, Poznań, 2001
- Kożuchowski K., Klimat Polski. Nowe spojrzenie, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa, 2011