Wydział Inżynierii Mechanicznej i Mechatroniki - Energetyka (S1)
Sylabus przedmiotu Pompy:
Informacje podstawowe
| Kierunek studiów | Energetyka | ||
|---|---|---|---|
| Forma studiów | studia stacjonarne | Poziom | pierwszego stopnia |
| Tytuł zawodowy absolwenta | inżynier | ||
| Obszary studiów | nauk technicznych, studiów inżynierskich | ||
| Profil | ogólnoakademicki | ||
| Moduł | — | ||
| Przedmiot | Pompy | ||
| Specjalność | przedmiot wspólny | ||
| Jednostka prowadząca | Katedra Techniki Cieplnej | ||
| Nauczyciel odpowiedzialny | Zbigniew Zapałowicz <Zbigniew.Zapalowicz@zut.edu.pl> | ||
| Inni nauczyciele | Radomir Kaczmarek <Radomir.Kaczmarek@zut.edu.pl>, Tomasz Kujawa <Tomasz.Kujawa@zut.edu.pl>, Sławomir Wiśniewski <Slawomir.Wisniewski@zut.edu.pl> | ||
| ECTS (planowane) | 4,0 | ECTS (formy) | 4,0 |
| Forma zaliczenia | zaliczenie | Język | polski |
| Blok obieralny | — | Grupa obieralna | — |
Formy dydaktyczne
Wymagania wstępne
| KOD | Wymaganie wstępne |
|---|---|
| W-1 | Podstawy fizyki |
| W-2 | Podstawy matematyki |
| W-3 | Podstawy termodynamiki technicznej |
Cele przedmiotu
| KOD | Cel modułu/przedmiotu |
|---|---|
| C-1 | Zapoznanie studentów z podziałem, budową, zasadą działania, parametrami, charakterystykami i sposobami regulacji wydajności pomp |
| C-2 | Zapoznanie studentów z zasadami łączenia pomp w układy |
| C-3 | Zapoznanie studentów z podstawowymi zasadami doboru pomp |
| C-4 | Zapoznanie studentów z metodykami i sposobami pomiaru parametrów charakteryzujących pracę pomp oraz wyznaczaniem eksperymentalnym charakterystyk tych urządzeń |
Treści programowe z podziałem na formy zajęć
| KOD | Treść programowa | Godziny |
|---|---|---|
| ćwiczenia audytoryjne | ||
| T-A-1 | Przykłady obliczeniowe dostosowane do treści wykładów | 15 |
| 15 | ||
| laboratoria | ||
| T-L-1 | Badanie charakterystyki muszlowej pompy wirowej | 3 |
| T-L-2 | Badanie układu szeregowego pomp wirowych | 3 |
| T-L-3 | Badanie układu równoległego pomp wirowych | 3 |
| T-L-4 | Badanie charakterystyki pompy rotacyjnej | 3 |
| T-L-5 | Badanie sposobu regulacji na zużycie energii przez pompę | 3 |
| 15 | ||
| wykłady | ||
| T-W-1 | Wprowadzenie. Opory hydrauliczne i charakterystyka rurociągu. Łączenie rurociągów w sieci. Charakterystyka zastępcza układu rurociągów | 1 |
| T-W-2 | Instalacje pompowe. Bilans energii dla układu pompowego. Podział pomp | 1 |
| T-W-3 | Parametry charakteryzujące pracę pomp: wysokości, wydajności, moce, sprawności, prędkość obrotowa lub ilość cykli organu roboczego. Zjawisko kawitacji | 1 |
| T-W-4 | Pompy wirowe. Ogólna budowa pompy wirowej. Zasada działania pompy wirowej. Zasadnicze konstrukcje pomp wirowych. Trójkąty prędkości. Ogólne równanie ruchu dla roboczych maszyn wirnikowych (równanie Eulera) | 1 |
| T-W-5 | Wpływ profilowania łopatek wirnika na parametry pracy pompy. Charakterystyki teoretyczne pompy wirowej | 1 |
| T-W-6 | Straty w pompie: hydrauliczne, objętościowe i mechaniczne. Bilans pasmowy energii dla pompy wirowej. Charakterystyki rzeczywiste pompy wirnikowej | 1 |
| T-W-7 | Podział charakterystyk. Charakterystyki przepływu: stateczne i niestateczne. Zakres pracy pompy wirowej. Pole pracy pompy wirowej. Charakterystyki mocy: przeciążalna i nieprzeciążalna. Charakterystyki sprawności. Charakterystyki eksploatacyjne. Punkt pracy. Pion pracy. Parametry pracy instalacji. Niestateczna praca pompy | 1 |
| T-W-8 | Charakterystyka muszlowa pompy wirowej. Sygnały regulacyjne (temperatura, ciśnienie, różnica ciśnień i inne). Charakterystyki bezwymiarowe. Podobieństwo geometryczne i kinematyczne. Współczynnik szybkobieżności | 1 |
| T-W-9 | Sposoby regulacji wydajności pompy wirowej. Regulacja poprzez zmianę prędkości obrotowej wirnika. Regulacja poprzez dławienie. Regulacja poprzez zmianę kąta nachylenia łopatek kierownicy wlotowej. Regulacja poprzez obejście. Regulacja poprzez wymianę wirnika. Regulacja poprzez napowietrzanie | 1 |
| T-W-10 | Łączenie szeregowe, równoległe i mieszane pomp | 1 |
| T-W-11 | Budowa i eksploatacja pomp wirowych | 1 |
| T-W-12 | Pompy wyporowe: budowa, zasada działania, charakterystyki, regulacja wydajności oraz eksploatacja | 1 |
| T-W-13 | Pompy wyporowe: tłokowe, skrzydełkowe, rotacyjne | 1 |
| T-W-14 | Nowoczesne konstrukcje pomp. Dobór pomp według katalogów lub programów wspomagających pracę inżyniera | 2 |
| 15 | ||
Obciążenie pracą studenta - formy aktywności
| KOD | Forma aktywności | Godziny |
|---|---|---|
| ćwiczenia audytoryjne | ||
| A-A-1 | Uczestnictwo w ćwiczeniach | 13 |
| A-A-2 | Uczestnictwo w konsultacjach | 2 |
| A-A-3 | Studiowanie literatury przedmiotu | 5 |
| A-A-4 | Przygotowanie się do zaliczenia ćwiczeń | 8 |
| A-A-5 | Pisemne zaliczenie ćwiczeń | 2 |
| 30 | ||
| laboratoria | ||
| A-L-1 | Uczestnictwo w zajęciach laboratoryjnych | 15 |
| A-L-2 | Uczestnictwo w konsultacjach | 2 |
| A-L-3 | Studiowanie wymaganej literatury | 8 |
| A-L-4 | Przygotowanie się do „wejściówek” | 5 |
| A-L-5 | Przygotowanie sprawozdania | 20 |
| A-L-6 | Przygotowanie się do zaliczeń | 10 |
| 60 | ||
| wykłady | ||
| A-W-1 | Uczestnictwo w wykładach | 14 |
| A-W-2 | Uczestnictwo w konsultacjach | 2 |
| A-W-3 | Studiowanie literatury przedmiotu | 5 |
| A-W-4 | Przygotowanie się do zaliczenia wykładów | 8 |
| A-W-5 | Pisemne zaliczenie wykładów | 1 |
| 30 | ||
Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne
| KOD | Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne |
|---|---|
| M-1 | Wykład informacyjny |
| M-2 | Opis |
| M-3 | Objaśnianie lub wyjaśnianie |
| M-4 | Ćwiczenia przedmiotowe |
| M-5 | Ćwiczenia laboratoryjne |
Sposoby oceny
| KOD | Sposób oceny |
|---|---|
| S-1 | Ocena podsumowująca: Zaliczenie wykładu: sprawdzian kontrolny. System punktowy oceny sprawdzianu |
| S-2 | Ocena podsumowująca: Zaliczenie ćwiczeń audytoryjnych: 2 sprawdziany kontrolne. System punktowy oceny sprawdzianów |
| S-3 | Ocena formująca: Zaliczenie ćwiczeń laboratoryjnych: obecność na każdych zajęciach, zaliczenie każdego z ćwiczeń i przyjęcie sprawozdania każdego z ćwiczeń. Ocena z ćwiczeń laboratoryjnych jest średnią arytmetyczną wszystkich ocen uzyskanych z poszczególnych ćwiczeń laboratoryjnych |
Zamierzone efekty kształcenia - wiedza
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ENE_1A_C21_W01 Student zna podstawowe elementy konstrukcyjne i działanie pomp | ENE_1A_W06, ENE_1A_W14, ENE_1A_W17 | T1A_W02, T1A_W03, T1A_W04, T1A_W05, T1A_W06, T1A_W07 | InzA_W01, InzA_W02, InzA_W05 | C-1 | T-W-4, T-W-11, T-W-12, T-W-13 | M-1, M-2, M-3 | S-1 |
| ENE_1A_C21_W02 Student zna podstawowe parametry charakteryzujące pracę pomp | ENE_1A_W07 | T1A_W02, T1A_W03, T1A_W04, T1A_W07 | InzA_W02, InzA_W05 | C-1, C-3, C-4 | T-W-2, T-W-3, T-W-5, T-W-6, T-W-12, T-W-13, T-W-14, T-A-1, T-L-1, T-L-2, T-L-3, T-L-4, T-L-5 | M-1, M-2, M-3, M-4, M-5 | S-1, S-2, S-3 |
| ENE_1A_C21_W03 Student zna charakterystyki pomp oraz zna sposoby regulacji wydatku | ENE_1A_W07, ENE_1A_W17, ENE_1A_W18 | T1A_W02, T1A_W03, T1A_W04, T1A_W05, T1A_W06, T1A_W07 | InzA_W01, InzA_W02, InzA_W05 | C-1, C-2, C-3, C-4 | T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-4, T-W-5, T-W-6, T-W-7, T-W-8, T-W-9, T-W-10, T-W-12, T-W-13, T-W-14, T-A-1, T-L-1, T-L-2, T-L-3, T-L-4, T-L-5 | M-1, M-2, M-3, M-4, M-5 | S-1, S-2, S-3 |
Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ENE_1A_C21_U01 Student umie ocenić zalety i wady danej pompy oraz efektywnie ją eksploatować | ENE_1A_U18 | T1A_U08, T1A_U12, T1A_U13 | InzA_U01, InzA_U04, InzA_U05 | C-1, C-3 | T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-4, T-W-5, T-W-6, T-W-7, T-W-8, T-W-9, T-W-10, T-W-11, T-W-12, T-W-13, T-W-14, T-A-1, T-L-1, T-L-2, T-L-3, T-L-4, T-L-5 | M-1 | S-1, S-2 |
| ENE_1A_C21_U02 Student potrafi dobrać pompę do założeń projektowych | ENE_1A_U06, ENE_1A_U10 | T1A_U13, T1A_U14, T1A_U15, T1A_U16 | InzA_U05, InzA_U06, InzA_U07, InzA_U08 | C-3, C-4 | T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-4, T-W-5, T-W-6, T-W-7, T-W-8, T-W-9, T-W-10, T-W-11, T-W-12, T-W-13, T-W-14, T-A-1, T-L-1, T-L-2, T-L-3, T-L-4, T-L-5 | M-1, M-2, M-3, M-4, M-5 | S-2 |
| ENE_1A_C21_U03 Student umie wykonać pomiary istotnych parametrów i sporządzić charakterystyki pompy | ENE_1A_U01, ENE_1A_U03, ENE_1A_U14 | T1A_U01, T1A_U08, T1A_U09, T1A_U14 | InzA_U01, InzA_U02, InzA_U06 | C-2, C-4 | T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-4, T-W-5, T-W-6, T-W-7, T-W-8, T-W-9, T-W-10, T-W-11, T-W-12, T-W-13, T-W-14, T-A-1, T-L-1, T-L-2, T-L-3, T-L-4, T-L-5 | M-5 | S-3 |
Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ENE_1A_C21_K01 Student ma świadomość konieczności permanetnego dokształcania się w zakresie instalacji pompowych | ENE_1A_K01 | T1A_K01 | — | C-1 | T-W-14 | M-1 | S-1 |
| ENE_1A_C21_K02 Student ma świadomośc korzyści technicznych, ekonomicznych i ekologicznych wynikającaych z efektywnego użytkowania pomp | ENE_1A_K05 | T1A_K04, T1A_K06 | InzA_K02 | C-1 | T-W-14 | M-1 | S-1 |
Kryterium oceny - wiedza
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| ENE_1A_C21_W01 Student zna podstawowe elementy konstrukcyjne i działanie pomp | 2,0 | Opanowanie materiału w zakresie poniżej 60% punktów możliwych do zdobycia |
| 3,0 | Opanowanie materiału w zakresie 60-68% punktów możliwych do zdobycia. Student umie wymienić podstawowe elementy konstrukcyje pomp i zna zasadę działania pompy | |
| 3,5 | Opanowanie materiału w zakresie 69-76% punktów możliwych do zdobycia | |
| 4,0 | Opanowanie materiału w zakresie 77-84% punktów możliwych do zdobycia | |
| 4,5 | Opanowanie materiału w zakresie 85-92% punktów możliwych do zdobycia | |
| 5,0 | Opanowanie materiału w zakresie 93-100% punktów możliwych do zdobycia | |
| ENE_1A_C21_W02 Student zna podstawowe parametry charakteryzujące pracę pomp | 2,0 | Opanowanie materiału w zakresie poniżej 60% punktów możliwych do zdobycia |
| 3,0 | Opanowanie materiału w zakresie 60-68% punktów możliwych do zdobycia. Student zna definicje podstawowych parametrów. | |
| 3,5 | Opanowanie materiału w zakresie 69-76% punktów możliwych do zdobycia | |
| 4,0 | Opanowanie materiału w zakresie 77-84% punktów możliwych do zdobycia | |
| 4,5 | Opanowanie materiału w zakresie 85-92% punktów możliwych do zdobycia | |
| 5,0 | Opanowanie materiału w zakresie 93-100% punktów możliwych do zdobycia | |
| ENE_1A_C21_W03 Student zna charakterystyki pomp oraz zna sposoby regulacji wydatku | 2,0 | Opanowanie materiału w zakresie poniżej 60% punktów możliwych do zdobycia |
| 3,0 | Opanowanie materiału w zakresie 60-68% punktów możliwych do zdobycia. Student zna podstawowe charakterystyki pomp i potrafi wymienić sposoby regulacji wydajności pomp. | |
| 3,5 | Opanowanie materiału w zakresie 69-76% punktów możliwych do zdobycia | |
| 4,0 | Opanowanie materiału w zakresie 77-84% punktów możliwych do zdobycia | |
| 4,5 | Opanowanie materiału w zakresie 85-92% punktów możliwych do zdobycia | |
| 5,0 | Opanowanie materiału w zakresie 93-100% punktów możliwych do zdobycia |
Kryterium oceny - umiejętności
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| ENE_1A_C21_U01 Student umie ocenić zalety i wady danej pompy oraz efektywnie ją eksploatować | 2,0 | Opanowanie materiału w zakresie poniżej 60% punktów możliwych do zdobycia |
| 3,0 | Opanowanie materiału w zakresie 60-68% punktów możliwych do zdobycia. Student umie wymienić zalety i wady danej pompy | |
| 3,5 | Opanowanie materiału w zakresie 69-76% punktów możliwych do zdobycia | |
| 4,0 | Opanowanie materiału w zakresie 77-84% punktów możliwych do zdobycia | |
| 4,5 | Opanowanie materiału w zakresie 85-92% punktów możliwych do zdobycia | |
| 5,0 | Opanowanie materiału w zakresie 93-100% punktów możliwych do zdobycia | |
| ENE_1A_C21_U02 Student potrafi dobrać pompę do założeń projektowych | 2,0 | Nie |
| 3,0 | Tak | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 | ||
| ENE_1A_C21_U03 Student umie wykonać pomiary istotnych parametrów i sporządzić charakterystyki pompy | 2,0 | Opanowanie materiału w zakresie poniżej 60% punktów możliwych do zdobycia |
| 3,0 | Opanowanie materiału w zakresie 60-68% punktów możliwych do zdobycia. Student umie sporządzić charakterystyke pompy na podstawie danych pomiarowych. | |
| 3,5 | Opanowanie materiału w zakresie 69-76% punktów możliwych do zdobycia | |
| 4,0 | Opanowanie materiału w zakresie 77-84% punktów możliwych do zdobycia | |
| 4,5 | Opanowanie materiału w zakresie 85-92% punktów możliwych do zdobycia | |
| 5,0 | Opanowanie materiału w zakresie 93-100% punktów możliwych do zdobycia |
Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| ENE_1A_C21_K01 Student ma świadomość konieczności permanetnego dokształcania się w zakresie instalacji pompowych | 2,0 | Nie |
| 3,0 | Tak | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 | ||
| ENE_1A_C21_K02 Student ma świadomośc korzyści technicznych, ekonomicznych i ekologicznych wynikającaych z efektywnego użytkowania pomp | 2,0 | Nie |
| 3,0 | Tak | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 |
Literatura podstawowa
- Jankowski F., Pompy i wentylatory w inżynierii sanitarnej, Arkady, Warszawa, 1975
- Garbarczyk Cz., Przepływy cieczy w przewodach. Metody obliczeniowe, Envirotech, Poznań, 1997
Literatura dodatkowa
- Tarnowska-Tierling A., Urządzenia cieplne siłowni, cz. II Pompy i wentylatory. Zbiór zadań, Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Szczecińskiej, Szczecin, 1978
- Czasopisma techniczno-naukowe, Pompy Pompownie, Instal, Rynek Instalacyjny. Polski Instalator., 2012