Wydział Informatyki - Informatyka (S1)
specjalność: systemy komputerowe i oprogramowanie
Sylabus przedmiotu Komunikacja człowiek-komputer:
Informacje podstawowe
| Kierunek studiów | Informatyka | ||
|---|---|---|---|
| Forma studiów | studia stacjonarne | Poziom | pierwszego stopnia |
| Tytuł zawodowy absolwenta | inżynier | ||
| Obszary studiów | nauk technicznych, studiów inżynierskich | ||
| Profil | ogólnoakademicki | ||
| Moduł | — | ||
| Przedmiot | Komunikacja człowiek-komputer | ||
| Specjalność | przedmiot wspólny | ||
| Jednostka prowadząca | Katedra Systemów Multimedialnych | ||
| Nauczyciel odpowiedzialny | Włodzimierz Ruciński <wrucinski@wi.zut.edu.pl> | ||
| Inni nauczyciele | Adam Nowosielski <Adam.Nowosielski@zut.edu.pl> | ||
| ECTS (planowane) | 2,0 | ECTS (formy) | 2,0 |
| Forma zaliczenia | zaliczenie | Język | polski |
| Blok obieralny | — | Grupa obieralna | — |
Formy dydaktyczne
Wymagania wstępne
| KOD | Wymaganie wstępne |
|---|---|
| W-1 | Brak szczególnych wymagań. Student będzie korzystać z posiadanej już wiedzy z zakresu inżynierii systemów informacyjnych, inżynierii programowania, fizyki, chemii i elektroniki. |
Cele przedmiotu
| KOD | Cel modułu/przedmiotu |
|---|---|
| C-1 | Uświadomienie rozległego, interdyscyplinarnego obszaru jaki w praktyce musi być znany informatykowi - na różnych, oczywiście, poziomach szczegółowości - aby mógł poprawnie zaprojektować i zrealizowac moduły komunikacji człowiek-komputer. |
| C-2 | Szczególne uczulenie przyszłego inżyniera na rolę pozatechnicznych czynników wpływających na rozwiązania procesów komunikacyjnych. |
| C-3 | Poznanie szerokiego spektrum mediów wykorzystywanych do pozyskiwania i transmisji danych (akustyka, ultrasonografia, bioprądy, optyka do pozyskiwania specjalistycznych obrazów, obrazy rentgenowskie) |
Treści programowe z podziałem na formy zajęć
| KOD | Treść programowa | Godziny |
|---|---|---|
| laboratoria | ||
| T-L-1 | Praca z oprogramowaniem: do rozpoznawania pisma, rozpoznawania i rozumienia tekstów, rozpoznawania mowy. | 4 |
| T-L-2 | Budowa i wykorzystanie sprzętu komputerowego dla osób z dysfunkcją wzroku. | 4 |
| T-L-3 | Sprzęgi komunikacyjne w diagnostyce medycznej. | 5 |
| T-L-4 | Poznawanie budowy rozwiązań technicznych w komunikacji człowiek-komputer na modelach rzeczywistych. | 2 |
| 15 | ||
| wykłady | ||
| T-W-1 | Rozwój procesów komunikacji. Nurty myślenia związane z wpływem różnych mediów na środowisko człowieka. Zagrożenia i korzyści wynikające z rozwoju społeczeństwa informacyjnego. | 2 |
| T-W-2 | Model komunikacyjny i informacyjny procesu przekazywania i rozpoznawania komunikatu. | 2 |
| T-W-3 | Podstawowe pojęcia i definicje: dane, informacja, wiedza – wzajemne powiązania. Budowa znaku i jego tworzenie – symbol, pojęcie. Fizyczne postaci znaków. Znaki w systemach społecznych. | 1 |
| T-W-4 | Tworzenie komunikatu: poziomy znaku/komunikatu – pragmatyka, semantyka, syntaksa, empiryka. | 2 |
| T-W-5 | Rola człowieka w systemie informacyjnym. Techniczny system informacyjny. | 1 |
| T-W-6 | Klasyczne sprzęgi użytkownika – podstawowe typy i charakterystyka ich cech. Cechy interfejsów HCI. Inżynieria używalności. | 1 |
| T-W-7 | Komunikacja głosowa: charakterystyka sygnałów mowy – cechy akustyczne i statystyczne. Obrazy i wzorce akustyczne. Systemy rozpoznawania mowy – pojedyncze słowa, mowa ciągła. Charakterystyka podstawowych metod rozpoznawania. Charakterystyka systemów rozumienia mowy. Kanał sprzężenia zwrotnego – synteza mowy. | 1 |
| T-W-8 | Obraz jako źródło informacji. Urządzenia wejściowe kanału obrazowego (zastosowania techniczne i medyczne): rentgen, tomografia, rezonans magnetyczny, ultrasonografia, endoskopia. | 1 |
| T-W-9 | Oddziaływanie otoczenia na człowieka: charakterystyka recptorów/zmysłów – odczuwanie dotyku, nacisku, ciepła, bólu; zmysł smaku i węchu, zmysł wzroku i równowagi. Charakterystyka fal muzgowych i ich wykorzystanie w komunikacji. | 2 |
| T-W-10 | Techniczna realizacja receptorów (czujniki nacisku, położenia, temperatury, prędkości, przyspieszeń). Manipulatory i sprzęgi siłowe: rozwiązania konstrukcyjne. Trenażery – przykłady zastosowań. | 2 |
| 15 | ||
Obciążenie pracą studenta - formy aktywności
| KOD | Forma aktywności | Godziny |
|---|---|---|
| laboratoria | ||
| A-L-1 | Uczestnictwo w zajęciach | 15 |
| A-L-2 | Opracowanie sprawozdań | 15 |
| A-L-3 | Udział w konsultajach i zaliczeniu formy zajęć | 2 |
| 32 | ||
| wykłady | ||
| A-W-1 | uczestnictwo w zajęciach | 15 |
| A-W-2 | Uzupełnienie wiiedzy z wykładów - źródła: literatura, portale internetowe | 5 |
| A-W-3 | Konsultacje i udział w zaliczeniu | 2 |
| A-W-4 | Przygotowanie się do zaliczenia - praca wlasna | 5 |
| 27 | ||
Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne
| KOD | Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne |
|---|---|
| M-1 | Klasyczne wykłady typu informacyjnego i wyjaśniającego, prowadzone w modułach dwugodzinnych wspierane prezentacjami multimedialnymi (slajdy, animacje, filmy). |
| M-2 | Ćwiczenia laboratoryjne. Studenci w zespołach 3-osobowych rozwiązują postawione przez prowadzącego zadanie lub zapoznająsię z działaniem i obsługą urządzeń do pozyskiwania danych za pośrednictwem różnych mediów lub badają właściwości i analizują konstrukcje wspierające procesy komunikacji. |
Sposoby oceny
| KOD | Sposób oceny |
|---|---|
| S-1 | Ocena formująca: Na zakończenie wykładów studenci zaliczją test obejmujący cały materiał. Test jest jednokrotnego wyboru, zawiera dziesięć pytań/zagadnień, a student wskazuje jedno porawne rozwiązanie z czterech podanych do każdego pytania, lub brak takiego rozwiązania. |
| S-2 | Ocena formująca: Na ocenę z zajęć laboratoryjnych składa się: obecność na zajęciach, aktywność podczas zajęć i jakość opracowanych sprawozdan. |
| S-3 | Ocena podsumowująca: Średnia ważona z obu form zajęć (wykład 1, laboratorium 0,6) |
Zamierzone efekty kształcenia - wiedza
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| I_1A_C/17_W01 Student zna podstawy teoretyczne tworzenia komunikatu i rozważania jego czterch poziomów: pragmatycznego, semantycznego, syntaktycznego i empirycznego. Znany jest mu zbiór czynników społecznych wpływających na budowanie mechanizmów komunikacji. Przekazywana jest podstawowa wiedza o receptorowym i efektorowym odbiorze bodźców z otoczenia przez człowieka i rozwiązaniach technicznych pozwalających na podobną współpracę z otoczeniem maszyny. | I_1A_W14, I_1A_W16 | T1A_W03, T1A_W04, T1A_W07, T1A_W08, T1A_W10, T1A_W11 | InzA_W01, InzA_W02, InzA_W03, InzA_W05 | C-1, C-2 | T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-4, T-W-5, T-W-6, T-W-7, T-W-8, T-W-9, T-W-10 | M-1 | S-1 |
Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| I_1A_C/17_U01 Potrafi zbudować poprawny przekaz (komunikat), który wywoła oczekiwane reakcje odbiorcy (użytkownika komputera). | I_1A_U14 | T1A_U07, T1A_U14, T1A_U15, T1A_U16 | InzA_U06, InzA_U07, InzA_U08 | C-1 | T-W-2, T-W-3, T-W-4, T-W-5 | M-1, M-2 | S-1, S-2 |
| I_1A_C/17_U02 Umie dobrać środki techniczne do zrealizowania okreslonych wymogów komunikacji. | I_1A_U14 | T1A_U07, T1A_U14, T1A_U15, T1A_U16 | InzA_U06, InzA_U07, InzA_U08 | C-3 | T-W-7, T-W-8, T-W-10, T-L-1, T-L-2, T-L-3, T-L-4 | M-1, M-2 | S-2 |
Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| I_1A_C/17_K01 Ma świadomość budowania systemów komunikacji w ścisłym związku z grupą społeczną będącą adresatem danego rozwiązania (kultura, normy, status). Zdaje sobie sprawę z odpowiedzialności za błędną interpretację przekazu. | I_1A_K07 | T1A_K02, T1A_K03, T1A_K05, T1A_K07 | InzA_K01 | C-2 | T-W-1, T-W-2, T-W-5, T-W-6 | M-1 | S-1 |
Kryterium oceny - wiedza
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| I_1A_C/17_W01 Student zna podstawy teoretyczne tworzenia komunikatu i rozważania jego czterch poziomów: pragmatycznego, semantycznego, syntaktycznego i empirycznego. Znany jest mu zbiór czynników społecznych wpływających na budowanie mechanizmów komunikacji. Przekazywana jest podstawowa wiedza o receptorowym i efektorowym odbiorze bodźców z otoczenia przez człowieka i rozwiązaniach technicznych pozwalających na podobną współpracę z otoczeniem maszyny. | 2,0 | Student nie zna podstawowych pojęć, definicji i parametrow fizycznych mediów związanych z komunikacją głosem, tekstem, ruchem, dotykiem, elementami biometrycznymi. Nie zna podstawowych (standardowych) rozwiązań technicznych stosowanych w komunikacji. |
| 3,0 | Student zna podstawowe pojęcia, definicje i parametry fizyczne mediów związanych z komunikacją głosem, tekstem, ruchem, dotykiem, elementami biometrycznymi poniżej. Zna podstawowe (standardowe) rozwiązania techniczne. | |
| 3,5 | Jak wyżej i potrafi wyjaśnić rolę poszczególnych faz przekazywania komunikatu w relacji nadawca-odbiorca (model komunikacyjny, model informacyjny odbiorcy). | |
| 4,0 | Jak wyżej i wykazuje znajomość teoretycznych podstaw budowy i tworzenia znaku (komunikatu). | |
| 4,5 | Jak wyżej i potrafi rozwiązać zadanie zbudowania poprawnego komunikatu prowadząc dyskusję na każdym z czterech podstawowych poziomów (pragmatyczny, semantyczny, syntaktyczny i empiryczny). | |
| 5,0 | Jak wyżej i wykazuje się dodatkową wiedzą pozyskaną z literatury. |
Kryterium oceny - umiejętności
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| I_1A_C/17_U01 Potrafi zbudować poprawny przekaz (komunikat), który wywoła oczekiwane reakcje odbiorcy (użytkownika komputera). | 2,0 | Student nie potrafi zdefiniować założeń dla komunikatu na czterech poziomach: pragmatycznym, semantycznym, syntaktycznym i empirycznym. |
| 3,0 | Poprawne zdefiniowanie założeń dla komunikatu na czterech poziomach: pragmatycznym, semantycznym, syntaktycznym i empirycznym. | |
| 3,5 | Zbudowanie komunikatu z dopuszczalnymi odchylniami od założeń na dwóch poziomach. | |
| 4,0 | Zbudowanie komunikatu z dopuszczalnym odchyleniem od założeń na jednym poziomie. | |
| 4,5 | Zbudowanie komunikatu z poprawnym uzasadnieniem spełnienia wymagań na wszystkich czterech poziomach. | |
| 5,0 | Jak wyżej - plus miejętność tworzenia wariantowych rozwiązań danego komunikatu. | |
| I_1A_C/17_U02 Umie dobrać środki techniczne do zrealizowania okreslonych wymogów komunikacji. | 2,0 | Ocena za sprawozdanie mniej niż 4 punkty lub 0 punktów w jednej z kategorii oceny sprawozdania: 1. Cel ćwiczenia i opis realizacji 2. Prezentacja wyników 3. Wnioski 4. Forma graficzna (punktacja: 0 - nie do przyjęcia, 1 - do przyjęcia, 2 - poprawnie) |
| 3,0 | Minimalna cena za sprawozdanie 4 punkty (Ze wszystkich sprawozdań ocena średnia) (punktacja: 0 - nie do przyjęcia, 1 - do przyjęcia, 2 - poprawnie) 1. Cel ćwiczenia i opis realizacji - 1 2. Prezentacja wyników -1 3. Wnioski - 1 4. Forma graficzna - 1 | |
| 3,5 | Ocena za sprawozdanie 5 punktów (bez zer w kategoriach) (Ze wszystkich sprawozdań ocena średnia) | |
| 4,0 | Ocena za sprawozdanie 6 punktów (bez zer w kategoriach) (Ze wszystkich sprawozdań ocena średnia) | |
| 4,5 | Ocena za sprawozdanie 7 punktów (bez zer w kategoriach) (Ze wszystkich sprawozdań ocena średnia) | |
| 5,0 | Ocena za sprawozdanie 8 punków (Ze wszystkich sprawozdań ocena średnia) (punktacja: 0 - nie do przyjęcia, 1 - do przyjęcia, 2 - poprawnie) 1. Cel ćwiczenia i opis realizacji - 2 2. Prezentacja wyników -2 3. Wnioski - 2 4. Forma graficzna - 2 |
Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| I_1A_C/17_K01 Ma świadomość budowania systemów komunikacji w ścisłym związku z grupą społeczną będącą adresatem danego rozwiązania (kultura, normy, status). Zdaje sobie sprawę z odpowiedzialności za błędną interpretację przekazu. | 2,0 | Student nie zna postawowych czynników społecznych mających wpływ na budowanie śodków komunikacji w relacji człowiek-komputer-człowiek. |
| 3,0 | Student potrafi scharakteryzować czynniki społecznych mające wpływ na tworzenie komunikacji w relacji człowiek-komputer-człowiek. | |
| 3,5 | Jak wyżej i jest świadomy istnienia i wzajemnych powiąań warstw systemu informacyjnego (formalna, techniczna, nieformalna). | |
| 4,0 | Jak wyżej i rozumie mechanizmy (w tym biologiczne) odbióru przez człowieka bodźców z otoczenia i potrafi ocenić wpływ występujących dysfunkcji na odbiór komunikatu. | |
| 4,5 | Jak wyżej i zdaje sobie sprawę z zagrożeń wynikających z lekceważenia aspektów społecznych i percepcyjnych odbiorcy w budowaniu systemów komunikacyjnych. | |
| 5,0 | Jak wyżej i wykazuje się znajomością aspektów prawnych zwiąnych z komunikacją w relacji człowiek-komputer-człowiek. |
Literatura podstawowa
- Beynon-Davies P., Inżynieria systemów informacyjnych, WN-T, 1999, arszawa, 1999
- Kuchariew G., Biometriczeskije sistemy, Wydawnictwo Politechnika, St. Petersburg, St. Petersburg, 2001
- Chodowicz M., Inteligentny pulpit do realizacji interakcji dotykowej z użytkownikiem, Praca magisterska, Wydział Informatyki PS, Szczecin, 2006
- Zbiór artykułów, Komputerowe wspomaganie irydodiagnostyki, Szczecin 2000., Materiały Konferencji Naukowej, Wydział Informatyki PS, Szczecin, 2000