Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Wydział Biotechnologii i Hodowli Zwierząt - Zootechnika (S2)
specjalność: Hodowla zwierząt gospodarskich

Sylabus przedmiotu Rozród zwierząt wolno żyjących:

Informacje podstawowe

Kierunek studiów Zootechnika
Forma studiów studia stacjonarne Poziom drugiego stopnia
Tytuł zawodowy absolwenta magister inżynier
Obszary studiów nauk rolniczych, leśnych i weterynaryjnych, studiów inżynierskich
Profil ogólnoakademicki
Moduł
Przedmiot Rozród zwierząt wolno żyjących
Specjalność Hodowla zwierząt gospodarskich
Jednostka prowadząca Katedra Biotechnologii Rozrodu Zwierząt i Higieny Środowiska
Nauczyciel odpowiedzialny Bogdan Lasota <Bogdan.Lasota@zut.edu.pl>
Inni nauczyciele
ECTS (planowane) 2,0 ECTS (formy) 2,0
Forma zaliczenia zaliczenie Język polski
Blok obieralny 5 Grupa obieralna 4

Formy dydaktyczne

Forma dydaktycznaKODSemestrGodzinyECTSWagaZaliczenie
ćwiczenia audytoryjneA3 15 1,00,41zaliczenie
wykładyW3 15 1,00,59zaliczenie

Wymagania wstępne

KODWymaganie wstępne
W-1Wiedza z zakresu rozrodu zwierząt i zoologii

Cele przedmiotu

KODCel modułu/przedmiotu
C-1Zapoznanie się z różnorodnością rozrodu zwierząt żyjących na wolności oraz mechanizmami pozwalającymi na przeżycie gatunków w różnych środowiskach.

Treści programowe z podziałem na formy zajęć

KODTreść programowaGodziny
ćwiczenia audytoryjne
T-A-1Feromony w rozrodzie zwierząt dzikich. Charakterystyka feromonów. Miejsca wydzielania feromonów. Znaczenie feromonów w rozrodzie zwierząt dzikich. Znakowanie terytorium samca. Przekazywanie informacji o fazie cyklu rujowego2
T-A-2Zjawisko diapauzy- występowanie i znaczenie. Co to jest diapauza? U jakich zwierząt występuje. Długość diapauzy u poszczególnych gatunków zwierząt. Biologiczne znaczenie diapauz2
T-A-3Rozród ryb (na przykładzie tarła łososia). Charakterystyka rozrodu ryb. Wędrówka na tarło. Efektywność rozrodu.Znaczenie biologiczne wędrówki na tarł2
T-A-4Rozród gadów na przykładzie krokodyli. Charakterystyka środowiska krokodyli. Związek środowiska z rozrodem. Zachowanie godowe krokodyli. Znaczenie temperatury otoczenia w rozrodzie krokodyli. Opieka nad jajami i potomstwem2
T-A-5Rozród ssaków żyjących w środowisku wodnym (na przykładzie hipopotama i wieloryba). Charakterystyka środowiska hipopotama i wieloryba. Zachowanie godowe. Krycie, ciąża poród i opieka nad noworodkami2
T-A-6Rozród drapieżników na prztkładzie tygrysa. Charakterystyka środowiska tygrysa. Tryb życia. Zachowanie godowe. Kopulacja. Ciąża, poród opieka nad noworodkami2
T-A-7Rozród słoni. Charakterystyka środowiska słonia. Tryb życia. Struktura społeczna stada. Okres godowy. Zachowanie płciowe samców i samic w okresie godowym. Ciąża, poród, opieka nad noworodkami2
T-A-8Ratowanie gatunków zagrożonych wyginięciem metody i znaczenie (introdukcja, możliwości zastosowania biotechniki rozrodu, tworzenie banków DNA, zarodków, rekonstrukcja środowiska naturalnego zagrożonych gatunków)1
15
wykłady
T-W-1Zachowanie płciowe zwierząt dzikich-konkurencja samców o samice. Rodzaje konkurencji u różnych gatunków zwierząt. Walka z kontaktem fizycznym. Konkurencja za pomocą cech zewnętrznych. Konkurencja za pomocą „umiejętności”- śpiew, zdobywanie pożywienia, budowa gniazd etc.2
T-W-2Zachowanie płciowe zwierząt dzikich- wybór samców przez samice. Sposoby wybierania samców samice. Sposoby wybierania samic przez samców. Selekcja na podstawie różnych czynników- masa ciała samców, wygląd zewnętrzny, symetria budowy,2
T-W-3Popęd płciowy u zwierząt dzikich. Częstotliwość kopulacji, Liczba samic krytych w okresie rujowym.2
T-W-4Akt płciowy- sposoby zbliżenia seksualnego i jego znaczenie w rozrodzie dzikich zwierząt. Sposoby zapobiegania następnego krycia innym samcem ze strony samicy i samca2
T-W-5Opieka nad noworodkami- rodzicielstwo. Udział samców i samic w opiece nad jajami lub potomstwem. Podział ról w opiece nad potomstwem między płciami. Długość okresu opiekowania się potomstwem2
T-W-6Rozród torbaczy (na przykładzie kangura). Zarys ogólny gatunku, obszar występowania. Zachowanie samców i samic w okresie godowym. Ciąża- zjawisko diapauzy. Przygotowania do porodu i poród. Opieka nad noworodkiem2
T-W-7Rozród drapieżników na przykładzie kotowatych. Charakterystyka poszczególnych gatunków. Zachowanie płciowe. Ciąża, poród i opieka nad potomstwem2
T-W-8Rozród w warunkach ekstremalnych (na przykładzie pingwinów i niedźwiedzi polarnych). Charakterystyka środowiska pingwinów i niedźwiedzi polarnych. Charakterystyka cyklu rozrodczego. Wysiadywanie jaj u pingwinów. Ciąża u niedźwiedzi polarnych. Opieka nad potomstwem1
15

Obciążenie pracą studenta - formy aktywności

KODForma aktywnościGodziny
ćwiczenia audytoryjne
A-A-1uczestnictwo w zajęciach15
A-A-2przygotowanie prezentacji12
A-A-3Konsultacje3
30
wykłady
A-W-1uczestnictwo w zajęciach15
A-W-2przygotowanie do zaliczenia końcowego12
A-W-3Konsultacje3
30

Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne

KODMetoda nauczania / narzędzie dydaktyczne
M-1Wykład informacyjny
M-2Prezentacja filmowa

Sposoby oceny

KODSposób oceny
S-1Ocena podsumowująca: Ocena prezentacji

Zamierzone efekty kształcenia - wiedza

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
ZO_2A_null_W01
Student orientuje się w różnorodności rozrodu zwierząt żyjących na wolności oraz mechanizmach pozwalającymi na przeżycie gatunków w różnych środowiskach.
ZO_2A_W08R2A_W06C-1M-1, M-2S-1

Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
ZO_2A_null_U01
Po ukończeniu przedmiotu student powinien znać zagadnienia reprodukcji zwierząt żyjących na wolności, możliwości ingerencji w ich rozród, a także zasady postępowania sprzejające ochronie tych zwierząt..
ZO_2A_U14R2A_U01, R2A_U04, R2A_U05C-1M-1, M-2S-1

Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
ZO_2A_null_K02
Student potrafi rozpoznać związki miedzy reprodukcją zwieżąt żyjących na wolności a ekosystemami i aktywnie działać na rzecz zachowania odpowiedniego środowiska dla zwierząt dzikich
ZO_2A_K08, ZO_2A_K09R2A_K03, R2A_K05, R2A_K06InzA2_K01C-1M-1, M-2S-1

Kryterium oceny - wiedza

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
ZO_2A_null_W01
Student orientuje się w różnorodności rozrodu zwierząt żyjących na wolności oraz mechanizmach pozwalającymi na przeżycie gatunków w różnych środowiskach.
2,0Student nie potrafi uzasadnić róznorodności rozrodu zwierząt dzikich
3,0Student zna mechanizmy pozwalajace na reprodukcję i przeżycie gatunku w różnych środowiskach
3,5Student zna mechanizmy pozwalajace na reprodukcję i przeżycie gatunku w różnych środowiskach Potrafi je objaśnić na przykładzie wybranych gatunków.
4,0Student zna mechanizmy pozwalajace na reprodukcję i przeżycie gatunku w różnych środowiskach Potrafi je objaśnić na przykładzie wybranych gatunków. Zna czynniki wpływające na rozród zwierząt dzikich (światło, temperatura, zagęszczenie populacji, podaż pokarmu).
4,5Student zna mechanizmy pozwalajace na reprodukcję i przeżycie gatunku w różnych środowiskach Potrafi je objaśnić na przykładzie wybranych gatunków. Zna czynniki wpływające na rozród zwierząt dzikich (światło, temperatura, zagęszczenie populacji, podaż pokarmu). Potrafi scharakteryzyować okresy godowe u wybranych gatunków. Potrafi opisać zachowanie płciowe samców i samic w okresach godowych, przebieg krycia samic. Zna przebieg ciąży i porodu u wybranych gatunków, wie, jak odbywa sie odchów noworodków.
5,0Student zna mechanizmy pozwalajace na reprodukcję i przeżycie gatunku w różnych środowiskach Potrafi je objaśnić na przykładzie wybranych gatunków. Zna czynniki wpływające na rozród zwierząt dzikich (światło, temperatura, zagęszczenie populacji, podaż pokarmu). Potrafi scharakteryzyować okresy godowe u wybranych gatunków. Potrafi opisać zachowanie płciowe samców i samic w okresach godowych, przebieg krycia samic. Zna przebieg ciąży i porodu u wybranych gatunków, wie, jak odbywa sie odchów noworodków. Potrafi scharakteryzować możliwości wykorzystania metod biotechnicznych do ingerencji w rozród dzikich zwierząt i opisać wykorzystanie dynamiki rozrodu zwierząt dzikich do monitorowania środowiska.

Kryterium oceny - umiejętności

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
ZO_2A_null_U01
Po ukończeniu przedmiotu student powinien znać zagadnienia reprodukcji zwierząt żyjących na wolności, możliwości ingerencji w ich rozród, a także zasady postępowania sprzejające ochronie tych zwierząt..
2,0
3,0Po ukończeniu przedmiotu student powinien znać zagadnienia reprodukcji zwierząt żyjących na wolności, możliwości ingerencji w ich rozród, a także zasady postępowania sprzejające ochronie tych zwierząt..
3,5
4,0
4,5
5,0

Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
ZO_2A_null_K02
Student potrafi rozpoznać związki miedzy reprodukcją zwieżąt żyjących na wolności a ekosystemami i aktywnie działać na rzecz zachowania odpowiedniego środowiska dla zwierząt dzikich
2,0
3,0Student potrafi rozpoznać związki miedzy reprodukcją zwieżąt żyjących na wolności a ekosystemami i aktywnie działać na rzecz zachowania odpowiedniego środowiska dla zwierząt dzikich
3,5
4,0
4,5
5,0

Literatura podstawowa

  1. Anonim, Atlas Świata Zwierząt, Polskie Media Amer. Com. S.A., Poznań, 2004
  2. Brehm A., Życie Zwierząt. Ssaki, PWN, Warszawa, 1963
  3. Droscher V.B. . ., Zachowanie zwierząt. Skuteczne strategie przetrwania, Grupa Wydzw. Bertelsmann Media, Warszawa, 2001

Literatura dodatkowa

  1. Kowalski K., Ssaki. Zarys teriologii, PWN, Kraków, 1971
  2. Serafińsk iW,, Wielgus –Serafińska E., Ssaki. Zwierzęta świata, PWN, Warszawa, 1988

Treści programowe - ćwiczenia audytoryjne

KODTreść programowaGodziny
T-A-1Feromony w rozrodzie zwierząt dzikich. Charakterystyka feromonów. Miejsca wydzielania feromonów. Znaczenie feromonów w rozrodzie zwierząt dzikich. Znakowanie terytorium samca. Przekazywanie informacji o fazie cyklu rujowego2
T-A-2Zjawisko diapauzy- występowanie i znaczenie. Co to jest diapauza? U jakich zwierząt występuje. Długość diapauzy u poszczególnych gatunków zwierząt. Biologiczne znaczenie diapauz2
T-A-3Rozród ryb (na przykładzie tarła łososia). Charakterystyka rozrodu ryb. Wędrówka na tarło. Efektywność rozrodu.Znaczenie biologiczne wędrówki na tarł2
T-A-4Rozród gadów na przykładzie krokodyli. Charakterystyka środowiska krokodyli. Związek środowiska z rozrodem. Zachowanie godowe krokodyli. Znaczenie temperatury otoczenia w rozrodzie krokodyli. Opieka nad jajami i potomstwem2
T-A-5Rozród ssaków żyjących w środowisku wodnym (na przykładzie hipopotama i wieloryba). Charakterystyka środowiska hipopotama i wieloryba. Zachowanie godowe. Krycie, ciąża poród i opieka nad noworodkami2
T-A-6Rozród drapieżników na prztkładzie tygrysa. Charakterystyka środowiska tygrysa. Tryb życia. Zachowanie godowe. Kopulacja. Ciąża, poród opieka nad noworodkami2
T-A-7Rozród słoni. Charakterystyka środowiska słonia. Tryb życia. Struktura społeczna stada. Okres godowy. Zachowanie płciowe samców i samic w okresie godowym. Ciąża, poród, opieka nad noworodkami2
T-A-8Ratowanie gatunków zagrożonych wyginięciem metody i znaczenie (introdukcja, możliwości zastosowania biotechniki rozrodu, tworzenie banków DNA, zarodków, rekonstrukcja środowiska naturalnego zagrożonych gatunków)1
15

Treści programowe - wykłady

KODTreść programowaGodziny
T-W-1Zachowanie płciowe zwierząt dzikich-konkurencja samców o samice. Rodzaje konkurencji u różnych gatunków zwierząt. Walka z kontaktem fizycznym. Konkurencja za pomocą cech zewnętrznych. Konkurencja za pomocą „umiejętności”- śpiew, zdobywanie pożywienia, budowa gniazd etc.2
T-W-2Zachowanie płciowe zwierząt dzikich- wybór samców przez samice. Sposoby wybierania samców samice. Sposoby wybierania samic przez samców. Selekcja na podstawie różnych czynników- masa ciała samców, wygląd zewnętrzny, symetria budowy,2
T-W-3Popęd płciowy u zwierząt dzikich. Częstotliwość kopulacji, Liczba samic krytych w okresie rujowym.2
T-W-4Akt płciowy- sposoby zbliżenia seksualnego i jego znaczenie w rozrodzie dzikich zwierząt. Sposoby zapobiegania następnego krycia innym samcem ze strony samicy i samca2
T-W-5Opieka nad noworodkami- rodzicielstwo. Udział samców i samic w opiece nad jajami lub potomstwem. Podział ról w opiece nad potomstwem między płciami. Długość okresu opiekowania się potomstwem2
T-W-6Rozród torbaczy (na przykładzie kangura). Zarys ogólny gatunku, obszar występowania. Zachowanie samców i samic w okresie godowym. Ciąża- zjawisko diapauzy. Przygotowania do porodu i poród. Opieka nad noworodkiem2
T-W-7Rozród drapieżników na przykładzie kotowatych. Charakterystyka poszczególnych gatunków. Zachowanie płciowe. Ciąża, poród i opieka nad potomstwem2
T-W-8Rozród w warunkach ekstremalnych (na przykładzie pingwinów i niedźwiedzi polarnych). Charakterystyka środowiska pingwinów i niedźwiedzi polarnych. Charakterystyka cyklu rozrodczego. Wysiadywanie jaj u pingwinów. Ciąża u niedźwiedzi polarnych. Opieka nad potomstwem1
15

Formy aktywności - ćwiczenia audytoryjne

KODForma aktywnościGodziny
A-A-1uczestnictwo w zajęciach15
A-A-2przygotowanie prezentacji12
A-A-3Konsultacje3
30
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - wykłady

KODForma aktywnościGodziny
A-W-1uczestnictwo w zajęciach15
A-W-2przygotowanie do zaliczenia końcowego12
A-W-3Konsultacje3
30
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaZO_2A_null_W01Student orientuje się w różnorodności rozrodu zwierząt żyjących na wolności oraz mechanizmach pozwalającymi na przeżycie gatunków w różnych środowiskach.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówZO_2A_W08ma pogłębioną wiedzę o środowisku przyrodniczym i jego roli, znaczeniu i metodach ochrony w zrównoważonym wykorzystaniu
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaR2A_W06ma rozszerzoną wiedzę o roli i znaczeniu środowiska przyrodniczego i zrównoważonego użytkowania różnorodności biologicznej oraz o jego zagrożeniach
Cel przedmiotuC-1Zapoznanie się z różnorodnością rozrodu zwierząt żyjących na wolności oraz mechanizmami pozwalającymi na przeżycie gatunków w różnych środowiskach.
Metody nauczaniaM-1Wykład informacyjny
M-2Prezentacja filmowa
Sposób ocenyS-1Ocena podsumowująca: Ocena prezentacji
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Student nie potrafi uzasadnić róznorodności rozrodu zwierząt dzikich
3,0Student zna mechanizmy pozwalajace na reprodukcję i przeżycie gatunku w różnych środowiskach
3,5Student zna mechanizmy pozwalajace na reprodukcję i przeżycie gatunku w różnych środowiskach Potrafi je objaśnić na przykładzie wybranych gatunków.
4,0Student zna mechanizmy pozwalajace na reprodukcję i przeżycie gatunku w różnych środowiskach Potrafi je objaśnić na przykładzie wybranych gatunków. Zna czynniki wpływające na rozród zwierząt dzikich (światło, temperatura, zagęszczenie populacji, podaż pokarmu).
4,5Student zna mechanizmy pozwalajace na reprodukcję i przeżycie gatunku w różnych środowiskach Potrafi je objaśnić na przykładzie wybranych gatunków. Zna czynniki wpływające na rozród zwierząt dzikich (światło, temperatura, zagęszczenie populacji, podaż pokarmu). Potrafi scharakteryzyować okresy godowe u wybranych gatunków. Potrafi opisać zachowanie płciowe samców i samic w okresach godowych, przebieg krycia samic. Zna przebieg ciąży i porodu u wybranych gatunków, wie, jak odbywa sie odchów noworodków.
5,0Student zna mechanizmy pozwalajace na reprodukcję i przeżycie gatunku w różnych środowiskach Potrafi je objaśnić na przykładzie wybranych gatunków. Zna czynniki wpływające na rozród zwierząt dzikich (światło, temperatura, zagęszczenie populacji, podaż pokarmu). Potrafi scharakteryzyować okresy godowe u wybranych gatunków. Potrafi opisać zachowanie płciowe samców i samic w okresach godowych, przebieg krycia samic. Zna przebieg ciąży i porodu u wybranych gatunków, wie, jak odbywa sie odchów noworodków. Potrafi scharakteryzować możliwości wykorzystania metod biotechnicznych do ingerencji w rozród dzikich zwierząt i opisać wykorzystanie dynamiki rozrodu zwierząt dzikich do monitorowania środowiska.
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaZO_2A_null_U01Po ukończeniu przedmiotu student powinien znać zagadnienia reprodukcji zwierząt żyjących na wolności, możliwości ingerencji w ich rozród, a także zasady postępowania sprzejające ochronie tych zwierząt..
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówZO_2A_U14Potrafi wybrać, opracować i zastosować odpowiednią metodykę działania w celu optymalizacji procesów rozrodczych u zwierząt
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaR2A_U01posiada umiejętność wyszukiwania, zrozumienia, analizy i twórczego wykorzystywania potrzebnych informacji pochodzących z różnych źródeł i w różnych formach właściwych dla studiowanego kierunku studiów
R2A_U04samodzielnie planuje, przeprowadza, analizuje i ocenia poprawność wykonanego zadania z zakresu dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów
R2A_U05samodzielnie i wszechstronnie analizuje problemy wpływające na produkcję i jakość żywności, zdrowie zwierząt i ludzi, stan środowiska naturalnego i zasobów naturalnych oraz wykazuje znajomość zastosowania specjalistycznych technik i ich optymalizacji dostosowanych do studiowanego kierunku studiów i profilu kształcenia
Cel przedmiotuC-1Zapoznanie się z różnorodnością rozrodu zwierząt żyjących na wolności oraz mechanizmami pozwalającymi na przeżycie gatunków w różnych środowiskach.
Metody nauczaniaM-1Wykład informacyjny
M-2Prezentacja filmowa
Sposób ocenyS-1Ocena podsumowująca: Ocena prezentacji
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0Po ukończeniu przedmiotu student powinien znać zagadnienia reprodukcji zwierząt żyjących na wolności, możliwości ingerencji w ich rozród, a także zasady postępowania sprzejające ochronie tych zwierząt..
3,5
4,0
4,5
5,0
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaZO_2A_null_K02Student potrafi rozpoznać związki miedzy reprodukcją zwieżąt żyjących na wolności a ekosystemami i aktywnie działać na rzecz zachowania odpowiedniego środowiska dla zwierząt dzikich
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówZO_2A_K08Potrafi świadomie ocenić czynniki środowiska stanowiące zagrożenia zdrowia ludzi i zwierząt
ZO_2A_K09Przejawia wysoką wrażliwość na potrzeby ludzi i zwierząt oraz otaczającego środowiska
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaR2A_K03potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub innych zadania
R2A_K05ma świadomość znaczenia społecznej, zawodowej i etycznej odpowiedzialności za produkcję wysokiej jakości żywności, dobrostan zwierząt oraz kształtowanie i stan środowiska naturalnego
R2A_K06posiada znajomość działań zmierzających do ograniczenia ryzyka i przewidywania skutków działalności w zakresie szeroko rozumianego rolnictwa i środowiska
Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraInzA2_K01ma świadomość ważności i rozumie pozatechniczne aspekty i skutki działalności inżynierskiej, w tym jej wpływu na środowisko, i związanej z tym odpowiedzialności za podejmowane decyzje
Cel przedmiotuC-1Zapoznanie się z różnorodnością rozrodu zwierząt żyjących na wolności oraz mechanizmami pozwalającymi na przeżycie gatunków w różnych środowiskach.
Metody nauczaniaM-1Wykład informacyjny
M-2Prezentacja filmowa
Sposób ocenyS-1Ocena podsumowująca: Ocena prezentacji
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0Student potrafi rozpoznać związki miedzy reprodukcją zwieżąt żyjących na wolności a ekosystemami i aktywnie działać na rzecz zachowania odpowiedniego środowiska dla zwierząt dzikich
3,5
4,0
4,5
5,0