Wydział Biotechnologii i Hodowli Zwierząt - Biotechnologia (S1)
Sylabus przedmiotu Fizjologiczne mechanizmy komunikacji zewnątrz-wewnątrzkomórkowej:
Informacje podstawowe
| Kierunek studiów | Biotechnologia | ||
|---|---|---|---|
| Forma studiów | studia stacjonarne | Poziom | pierwszego stopnia |
| Tytuł zawodowy absolwenta | inżynier | ||
| Obszary studiów | nauk rolniczych, leśnych i weterynaryjnych, studiów inżynierskich | ||
| Profil | ogólnoakademicki | ||
| Moduł | — | ||
| Przedmiot | Fizjologiczne mechanizmy komunikacji zewnątrz-wewnątrzkomórkowej | ||
| Specjalność | przedmiot wspólny | ||
| Jednostka prowadząca | Katedra Fizjologii, Cytobiologii i Proteomiki | ||
| Nauczyciel odpowiedzialny | Małgorzata Ożgo <Malgorzata.Ozgo@zut.edu.pl> | ||
| Inni nauczyciele | |||
| ECTS (planowane) | 2,0 | ECTS (formy) | 2,0 |
| Forma zaliczenia | zaliczenie | Język | polski |
| Blok obieralny | 10 | Grupa obieralna | 3 |
Formy dydaktyczne
Wymagania wstępne
| KOD | Wymaganie wstępne |
|---|---|
| W-1 | Podstawowa wiedza z zakresu biologii komórki |
Cele przedmiotu
| KOD | Cel modułu/przedmiotu |
|---|---|
| C-1 | Celem nauczania przedmiotu jest poznanie podstawowych mechanizmów przenoszenia sygnałów miedzy komórkami; szlaków transportowych związków niskocząsteczkowych przez błony biologiczne w poszczególnych przedziałach wewnątrzkomórkowych oraz układów transportujących i regulacji ich aktywności. |
| C-2 | zdobycie umiejetności odpowiedniego przygotowania i prowadzenia prezentacji dotyczących zagadnień poszczególnych bloków tematycznych |
Treści programowe z podziałem na formy zajęć
| KOD | Treść programowa | Godziny |
|---|---|---|
| ćwiczenia audytoryjne | ||
| T-A-1 | Ogólne zasady komunikacji między- i wewnątrzkomórkowej. Ogólna charakterystyka i funkcje kaskad sygnalizacyjnych. | 2 |
| T-A-2 | Białka G i ich cząsteczki efektorowe – wtórne przekaźniki. Błonowe receptory enzymatyczne i polipeptydowe czynniki wzrostu. | 2 |
| T-A-3 | Sygnalizacja komórkowa przez tlenek azotu. Biosynteza NO i komórkowy mechanizm działania. NO jako cząsteczka sygnałowa w utrzymaniu homeostazy układu krążenia oraz w niespecyficznej odpowiedzi obronnej organizmu. Tlenek azotu jako neurotransmiter. | 3 |
| T-A-4 | Kierowany transport białek w komórce. Mechanizm adresowania i sortowania białek – hipoteza sygnałowa. Mechanizmy rozpoznawania innych komórek i cząstek międzykomórkowych - tworzenie stałych i czasowych połączeń. | 3 |
| T-A-5 | Zaburzenia w transdukcji sygnałów wewnątrz- i zewnątrzkomórowych jako przyczyna dysfunkcji komórek, tkanek, narządów, organizmu. | 3 |
| T-A-6 | zaliczenie ćwiczeń w formie pisemnej | 2 |
| 15 | ||
| wykłady | ||
| T-W-1 | Organizacja, struktura i znaczenie błon biologicznych a komunikacja wewnątrz- i zewnątrzkomórkowa. Typy, funkcje i czynnościowe właściwości lipidów błonowych. Specjalizacja lipidów błonowych w sygnalizacji komórkowej. | 3 |
| T-W-2 | Fizyczne i chemiczne właściwości białek błonowych. Białka w przenoszeniu sygnałów. Przedziały wewnątrzkomórkowe oraz mechanizmy i szlaki transportowe związków niskocząsteczkowych przez błony biologiczne. | 2 |
| T-W-3 | Klasyfikacja układów transportujących. Transport bierny i aktywny. Regulacja aktywności układów transportujących. Rola mikrotubul, filamentów aktynowych i pośrednich w przekazywaniu sygnałów i kierunkowym ruchu organelli. | 3 |
| T-W-4 | Połączenia międzykomórkowe, adhezaja międzykomórkowa i macierz zewnątrzkomórkowa w kontroli przepływu informacji między komórkami. Selektyny, katheryny, integryny i adhezyny. | 3 |
| T-W-5 | Szlaki sygnałowe wzrostu, różnicowania i apoptozy komórek. Znaczenie fizjologiczne i patofizjologiczne oraz możliwości kontroli apoptozy. Aplikacyjne aspekty zaburzeń działania mechanizmów transdukcji sygnałów. Autofagia jako proces degradacji komórkowej. Etapy molekularne autofagii. Szlaki sygnałowe w kontroli procesu autofagii. | 3 |
| T-W-6 | zaliczenie wykładów w formie pisemnej | 1 |
| 15 | ||
Obciążenie pracą studenta - formy aktywności
| KOD | Forma aktywności | Godziny |
|---|---|---|
| ćwiczenia audytoryjne | ||
| A-A-1 | udział studenta w ćwiczeniach audytoryjnych | 10 |
| A-A-2 | samodzielne studiowanie ćwiczeń audytoryjnych | 10 |
| A-A-3 | przygotowanie do zaliczenia ćwiczeń audytoryjnych | 10 |
| 30 | ||
| wykłady | ||
| A-W-1 | samodzielne studiowanie tematyki wykładów | 10 |
| A-W-2 | udział studentów w wykładach | 10 |
| A-W-3 | przygotowanie do zaliczenia | 10 |
| 30 | ||
Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne
| KOD | Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne |
|---|---|
| M-1 | Wykład informacyjny dotyczący zaplanowanych zagadnień teoretycznych |
| M-2 | Prezentacje multimedialne przy wykorzystaniu komputera i projektora |
| M-3 | Seminarium związane z zagadnieniami cwiczeń audytoryjnych |
| M-4 | Praca w grupach. |
Sposoby oceny
| KOD | Sposób oceny |
|---|---|
| S-1 | Ocena formująca: Ocena aktywności studenta na zajęciach. |
| S-2 | Ocena formująca: Ocena przygotowania prezentacji multimedialnej oraz omówienia wybranego tematu zajęć audytoryjnych. |
| S-3 | Ocena podsumowująca: Sumaryczna ocena aktywności studenta oraz przygotowania prezentacji i jej omówienia na zajęciach audytoryjnych. |
| S-4 | Ocena podsumowująca: Pisemne zaliczenie tematyki wykładów. |
Zamierzone efekty kształcenia - wiedza
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| BT_1A_BT-S-O6.3_W01 W zakresie wiedzy student objaśnia ogólne zasady sygnalizacji komórkowej, opisuje i tłumaczy formy sygnalizacji komórkowej. | BT_1A_W08 | R1A_W01, R1A_W04 | — | C-1, C-2 | T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-4, T-W-5, T-W-6, T-A-1, T-A-2, T-A-3, T-A-4, T-A-5, T-A-6 | M-1, M-2, M-3, M-4 | S-3, S-4 |
| BT_1A_BT-S-O6.3_W02 Wskazuje przykłady cząsteczek sygnałowych, objaśnia wewnątrzkomórkową kaskadę sygnalizacyjną. | — | — | — | C-1, C-2 | T-W-2, T-W-3, T-W-4, T-W-5, T-W-6, T-A-1, T-A-2, T-A-3, T-A-4, T-A-6 | M-1, M-2, M-3, M-4 | S-3, S-4 |
| BT_1A_BT-S-O6.3_W03 Objaśnia powiązania między wewnątrzkomórkowymi szlakami sygnalizacyjnymi, tłumaczy mechanizmy integracji sygnałów w komórce. | — | — | — | C-1, C-2 | T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-4, T-W-5, T-W-6, T-A-1, T-A-2, T-A-3, T-A-4, T-A-5, T-A-6 | M-1, M-2, M-3, M-4 | S-3, S-4 |
Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| BT_1A_BT-S-O6.3_U01 W zakresie umiejętności student powinien interpretować podstawowe mechanizmy sygnalizacji komórkowej zachodzące w wielokórkowym organizmie | BT_1A_U07 | R1A_U01, R1A_U04, R1A_U05, R1A_U06 | InzA_U03, InzA_U05, InzA_U07 | C-1, C-2 | T-W-1, T-W-2, T-W-5, T-W-6, T-A-2, T-A-4, T-A-6 | M-1, M-2, M-3, M-4 | S-3, S-4 |
| BT_1A_BT-S-O6.3_U02 Student potrafi formułować podobieństwa i różnice między sygnalizacją prowadzoną np. przez neurony a sygnalizacją polegającą na wydzielaniu hormonów przez komórki endokrynowe. | — | — | — | C-1, C-2 | T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-4, T-W-5, T-W-6, T-A-1, T-A-2, T-A-3, T-A-4, T-A-5, T-A-6 | M-1, M-2, M-3, M-4 | S-3, S-4 |
| BT_1A_BT-S-O6.3_U03 Student potrafi analizować sygnały dochodzące do komórki z zewnątrz i interpretować działanie skomplikowanego systemu kontroli wewnątrzkomórkowej. | — | — | — | C-1, C-2 | T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-4, T-W-5, T-W-6, T-A-1, T-A-2, T-A-3, T-A-4, T-A-5, T-A-6 | M-1, M-2, M-3, M-4 | S-3, S-4 |
Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| BT_1A_BT-S-O6.3_K01 W wyniku przeprowadzonych zajęć student nabędzie kreatywności w dyskusji naukowej. | — | — | — | C-1, C-2 | T-A-1, T-A-2, T-A-3, T-A-4, T-A-5 | M-2, M-3, M-4 | S-1, S-2 |
Kryterium oceny - wiedza
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| BT_1A_BT-S-O6.3_W01 W zakresie wiedzy student objaśnia ogólne zasady sygnalizacji komórkowej, opisuje i tłumaczy formy sygnalizacji komórkowej. | 2,0 | Student nie zna podstawowych zasad i form sygnalizacji komórkowej. |
| 3,0 | Student zna wybiórczo zasady sygnalizacji komórkowej bez umiejętności ich analizy. | |
| 3,5 | Student potrafi wymienic zasady sygnalizacji komórkowej i zaprezentowac jedną z form. | |
| 4,0 | Student potrafi objaśnic podstawowe zasady sygnalizacji komórkowej i opisuje wszystkie jej formy. | |
| 4,5 | Student potrafi dyskutowac i prezentowac wszystkie zasady i formy sygnalizacji komórkowej oraz dyskutowac o wpływie róznorodności sygnałów na fizjologię organizmu. | |
| 5,0 | Student potrafi efektywnie prezentowc, analizowac, dyskutowac o wszystkich zasadach i formach sygnalizacji komórkowej, zna i analizuje wpływ różnych sygnałów na fizjologię organizmu. | |
| BT_1A_BT-S-O6.3_W02 Wskazuje przykłady cząsteczek sygnałowych, objaśnia wewnątrzkomórkową kaskadę sygnalizacyjną. | 2,0 | Student nie zna przykładów cząsteczek sygnałowych i nie potrafi objasnic wewnątrzkomówrkowej kaskady sygnalizacyjnej. |
| 3,0 | Student podaje zaledwie kilka przykładów cząsteczki sygnałowej bez umiejętności ich analizy. | |
| 3,5 | Student podaje przykłady cząsteczek sygnałowych i dokonuje ich analizy. | |
| 4,0 | Student podaje większośc przykładów cząsteczek sygnałowych, potrafi je przeanalizowac i podac niektóre działania. | |
| 4,5 | Student potrafi podac dużo przykładów cząsteczek sygnałowych, efektywnie zaprezentowac i potrafi poprawnie omówic wewntrzkomórkową kaskadę sygnalizacyjną. | |
| 5,0 | Student zna bardzo dobrze wiele przykładów cząsteczek sygnałowych, podaje ich działania oraz objaśnia szczegółowo wewnątrzkomórkową kaskadę sygnalizacyjną. | |
| BT_1A_BT-S-O6.3_W03 Objaśnia powiązania między wewnątrzkomórkowymi szlakami sygnalizacyjnymi, tłumaczy mechanizmy integracji sygnałów w komórce. | 2,0 | Student nie zna powiązań między wewnątrzkomórkowymi szlakami sygnalizacyjnymi. |
| 3,0 | Student podaje przykład powiązań między szlakami wewnątrzkomórkowymi bez umiejętności analizy. | |
| 3,5 | Student objaśnia przykład wewnątrzkomórkowych szlaków sygnalizacyjnych. | |
| 4,0 | Student zna cztery równoległe wewnątrzkomórkowe szlaki sygnalizacyjne i potrafi wstępnie podac niektóre powiązania między nimi. | |
| 4,5 | Student zna cztery równoległe wewnątrzkomórkowe szlaki sygnalizacyjne i potrafi podac powiązania między nimi. | |
| 5,0 | Student zna cztery równoległe wewnątrzkomórkowe szlaki sygnalizacyjne i potrafi podac powiązania między nimi oraz tłumaczy mechanizmy integracji sygnałów w komórce. |
Kryterium oceny - umiejętności
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| BT_1A_BT-S-O6.3_U01 W zakresie umiejętności student powinien interpretować podstawowe mechanizmy sygnalizacji komórkowej zachodzące w wielokórkowym organizmie | 2,0 | Student: nie potrafi poradzić sobie samodzielnie z trudnościami mogącymi pojawić się na każdym z etapów przygotowanie zleconej pracy, nie operuje wiedzą kontekstową. |
| 3,0 | Student: radzi sobie, z dużą pomocą nauczyciela, z wybranymi trudnościami związanymi z procesem przygotowania zleconej pracy. | |
| 3,5 | Student: potrafi poradzić sobie, z nieznaczną pomocą nauczyciela, z wybranymi trudnościami związanymi z procesem przygotowania zleconej pracy. | |
| 4,0 | Student: samodzielnie radzi sobie z podstawowymi trudnościami związanymi z procesem wykonania zleconej pracy. | |
| 4,5 | Student: samodzielnie rozwiązuje postawione problemy i radzi sobie z trudnościami związanymi z procesem wykonania zleconej pracy. | |
| 5,0 | Student: samodzielnie rozwiązuje postawione problemy i radzi sobie w pełni z trudnościami związanymi z procesem wykonania zleconej pracy; swobodnie porusza się w danej tematyce i prawidłowo wykorzystuje materiały źródłowe. | |
| BT_1A_BT-S-O6.3_U02 Student potrafi formułować podobieństwa i różnice między sygnalizacją prowadzoną np. przez neurony a sygnalizacją polegającą na wydzielaniu hormonów przez komórki endokrynowe. | 2,0 | Student: nie potrafi poradzić sobie samodzielnie z trudnościami mogącymi pojawić się na każdym z etapów przygotowanie zleconej pracy, nie operuje wiedzą kontekstową. |
| 3,0 | Student: radzi sobie, z dużą pomocą nauczyciela, z wybranymi trudnościami związanymi z procesem przygotowania zleconej pracy. | |
| 3,5 | Student: potrafi poradzić sobie, z nieznaczną pomocą nauczyciela, z wybranymi trudnościami związanymi z procesem przygotowania zleconej pracy. | |
| 4,0 | Student: samodzielnie radzi sobie z podstawowymi trudnościami związanymi z procesem wykonania zleconej pracy. | |
| 4,5 | Student: samodzielnie rozwiązuje postawione problemy i radzi sobie z trudnościami związanymi z procesem wykonania zleconej pracy. | |
| 5,0 | Student: samodzielnie rozwiązuje postawione problemy i radzi sobie w pełni z trudnościami związanymi z procesem wykonania zleconej pracy; swobodnie porusza się w danej tematyce i prawidłowo wykorzystuje materiały źródłowe. | |
| BT_1A_BT-S-O6.3_U03 Student potrafi analizować sygnały dochodzące do komórki z zewnątrz i interpretować działanie skomplikowanego systemu kontroli wewnątrzkomórkowej. | 2,0 | Student: nie potrafi poradzić sobie samodzielnie z trudnościami mogącymi pojawić się na każdym z etapów przygotowanie zleconej pracy, nie operuje wiedzą kontekstową. |
| 3,0 | Student: radzi sobie, z dużą pomocą nauczyciela, z wybranymi trudnościami związanymi z procesem przygotowania zleconej pracy. | |
| 3,5 | Student: potrafi poradzić sobie, z nieznaczną pomocą nauczyciela, z wybranymi trudnościami związanymi z procesem przygotowania zleconej pracy. | |
| 4,0 | Student: samodzielnie radzi sobie z podstawowymi trudnościami związanymi z procesem wykonania zleconej pracy. | |
| 4,5 | Student: samodzielnie rozwiązuje postawione problemy i radzi sobie z trudnościami związanymi z procesem wykonania zleconej pracy. | |
| 5,0 | Student: samodzielnie rozwiązuje postawione problemy i radzi sobie w pełni z trudnościami związanymi z procesem wykonania zleconej pracy; swobodnie porusza się w danej tematyce i prawidłowo wykorzystuje materiały źródłowe. |
Literatura podstawowa
- 1. Alberts B., Bray D., Hopkin K., Johnson A., Lewis J., Raff M., Roberts K., Walter P., Podstawy biologii komórki, PWN, Warszawa, 2005
- Kawiak J, Seminaria z cytofizjologii, Urban&Partner, Wrocław, 2002
- Konarska L, Molekularne mechanizmy przekazywania sygnałów w komórce, PWN, Warszawa, 1995
Literatura dodatkowa
- Nowak J.Z., Zawilska J.B, Receptory- struktura, charakterystyka, funkcja, PWN, Warszawa, 1997
- Fuller G.M., Shields D., Podstawy molekularne biologii komórki, PZWL, Warszawa, 2005