ZUT - Krajowe Ramy Kwalifikacji / Rok 2013/2014 / Wydział Biotechnologii i Hodowli Zwierząt / Biologia (N1) / Sylabus przedmiotu

Wydział Biotechnologii i Hodowli Zwierząt - Biologia (N1)

Sylabus przedmiotu Biologia komórki:

Informacje podstawowe

Kierunek studiów	Biologia
Forma studiów	studia niestacjonarne	Poziom	pierwszego stopnia
Tytuł zawodowy absolwenta	licencjat
Obszary studiów	nauk przyrodniczych
Profil	ogólnoakademicki
Moduł	—
Przedmiot	Biologia komórki
Specjalność	przedmiot wspólny
Jednostka prowadząca	Katedra Fizjologii, Cytobiologii i Proteomiki
Nauczyciel odpowiedzialny	Wiesław Skrzypczak <Wieslaw.Skrzypczak@zut.edu.pl>
Inni nauczyciele
ECTS (planowane)	6,0	ECTS (formy)	6,0
Forma zaliczenia	zaliczenie	Język	polski
Blok obieralny	—	Grupa obieralna	—

Formy dydaktyczne

Forma dydaktyczna	KOD	Semestr	Godziny	ECTS	Waga	Zaliczenie
laboratoria	L	3	10	3,0	0,41	zaliczenie
wykłady	W	3	15	3,0	0,59	zaliczenie

Wymagania wstępne

KOD	Wymaganie wstępne
W-1	Podstawowa wiedza z zakresu biochemii.
W-2	Podstawowa wiedza z zakresu anatomii zwierząt.
W-3	Podstawowa wiedza z zakresu chemii organicznej.

Cele przedmiotu

KOD	Cel modułu/przedmiotu
C-1	Zapoznanie studentów z budową i zróżnicowaniem komórek.
C-2	Zapoznanie studentów z budową i funkcją błony komórkowej i poszczególnych organelli komórkowych.
C-3	Zapoznanie studentów z procesami zwiazanymi z fizjologią komórek.

Treści programowe z podziałem na formy zajęć

KOD	Treść programowa	Godziny
laboratoria
T-L-1	Tkanki roślinne i zwierzęce - charakterystyka ich komórek. Budowa komórek, a ich czynność. Zróżnicowanie komórek (pro- i eukariota). Mikroskopowy obraz komórek krwi. Gatunkowe różnice w budowie erytrocytów.	1
T-L-2	Błona komórkowa jako bariera między dwoma środowiskami. Znaczenie czynnościowe “płynności” błony komórkowej. Doświadczalne uszkodzenie błony komórkowej erytrocytów. Mechanizm destrukcyjnego wpływu wybranych czynników środowiskowych. Wpływ zmian ciśnienia osmotycznego płynu zewnątrzkomórkowego na kształt i błonę komórkową erytrocytów. Oznaczanie oporności osmotycznej krwinek czerwonych.	1
T-L-3	Molekularny mechanizm skurczu komórki mięśniowej. Budowa i rola białek kurczliwych i regulujących. Jak wyjaśnić zdolność męskich komórek rozrodczych do aktywnego ruchu? Mechanizm diapedezy. Mikroskopowy obraz wybranych komórek tkanki: nabłonkowej, łącznej, mięśniowej i nerwowej. Mechanizm endo- i egzocytozy. Mechanizm pobierania płynu zewnątrzkomórkowego przez komórkę ( pinocytoza). Fagocytoza - podstawowy mechanizm obrony nieswoistej.	1
T-L-4	Budowa i rola gładkiej i szorstkiej siateczki śródplazmatycznej.Wolne rodniki – źródła, negatywne skutki działania, eliminacja.Mitochondria i chloroplasty - podobieństwa i różnice.	1
T-L-5	Organizacja kwasów nukleinowych u pro- i eukariota. Polimeraza i enzymy restrykcyjne. Metody wizualizacji jądra komórkowego i cytoplazmy leukocytów w mikroskopie świetlnym.	1
T-L-6	Pojęcie i klasyfikacja receptorów. Receptory powierzchni komórki. Wewnątrzkomórkowe kaskady sygnalizacyjne. Wtórne przekaźniki. Receptory cytozolowe i jądrowe.	1
T-L-7	Rola białek w komórce. Zarys budowy białek – struktura I, II, III i IV rzędowa. Konformacja białek fibrylarnych i globularnych. Zmiany konformacyjne i ich następstwa, rola białek opiekuńczych. Mechanizm sortowania i adresowania białek w komórce. Degradacja białek, rola lizosomów, proteosomów i ubikwityny. Genom a proteom.	1
T-L-8	Biologiczna „sprzeczność” pomiędzy wielością humoralnych czynników regulujących, a niewielką liczbą mechanizmów przenoszenia informacji wewnątrz komórek. Zależność między ilością liganda a gęstością receptorów komórkowych. Badanie lokalizacji, rozmieszczenia i gęstości wybranych eksteroreceptorów	1
T-L-9	Metabolizm wyspecjalizowanych komórek (wątrobowych, mięśniowych, tłuszczowych). Specyfika metabolizmu brunatnej tkanki tłuszczowej. Wpływ pH i temperatury na aktywność enzymów.	1
T-L-10	Skutki nieprawidłowych podziałów mejotycznych. Apoptoza – programowana śmierć komórek i jej etapy. Nekroza a apoptoza. Transformacja nowotworowa komórek. Teoria struktur dysypatywnych. Analiza mechanizmu przerzutowania. Angiogeneza nowotworowa.	1
		10
wykłady
T-W-1	Komórka jako układ termodynamiczny. Cechy żywej komórki (metabolizm, ruch, pobudliwość, wzrost, rozmnażanie). Chemiczne składniki komórki (atomy, cząsteczki, związki chemiczne). Komórkowa teoria życia. Organizacja komórek (błona komórkowa, cytozol, jądro, przedziały wewnątrzkomórkowe). Zróżnicowanie komórek (pro- i eukariota).	1
T-W-2	Błona komórkowa - rys historyczny. Model płynno-mozaikowy. Organizacja błony komórkowej. Dwuwarstwa lipidowa (skład chemiczny, struktura, płynność). Białka błonowe. Biosynteza składników błony. Kora komórki. Warstwa powierzchniowa. Ogólna charakterystyka transportu przez błonę komórkową. Przenośniki błonowe. Kanały jonowe. Źródła energii dla transportu błonowego. Pobudzenie i hamowanie.	2
T-W-3	Struktura, skład i rola cytoplazmy. Podstawowe rodzaje włóknistych struktur cytoszkieletu. Skład i struktura molekularna elementów cytoszkieletu. Mikrotubule-podział, funkcje i lokalizacja w różnych typach komórek. Rola centrosomu w organizacji mikrotubul. Rola białek motorycznych w funkcji mikrtubul. Podział, funkcje i występowanie filamentów pośrednich. Struktura, funkcja i lokalizacja filamentów aktynowych. Mechanizm polimeryzacji aktyny. Wiązanie aktyny z białkami motorycznymi (miozyny) w struktury kurczliwe.	2
T-W-4	Struktura błony siateczki śródplazmatycznej. Gładka i szorstka (ziarnista) siateczka śródpazmatyczna i ich rola w procesach metabolicznych komórek. Rybosomy i polisomy. Rybosomy a translacja. Powstawanie lizosomów. Lizosomy pierwotne i wtórne. Struktura i właściwości lizosomów w różnych komórkach. Lokalizacja i ultrastruktura aparatu Golgiego. Odrębności strukturalne i czynnościowe aparatu Golgiego w komórkach roślinnych i zwierzęcych. Aparat Golgiego a czynność wydzielnicza komórek. Transport pęcherzykowy, egzo- i endocytoza.	2
T-W-5	Budowa i rozmieszczenie mitochondriów komórce. Błony mitochondrialne. Łańcuch oddechowy, fosforylacja oksydacyjna i biosynteza ATP. Udział mitochondriów w przemianach katabolicznych. DNA mitochondrialny i biogeneza mitochondriów. Typy plastydów i ich rola. Chloroplasty, budowa i organizacja. Fotosynteza. Fotosystemy i cykl wiązania węgla.	2
T-W-6	Organizacja, skład chemiczny i podstawowe funkcje jądra komórkowego. Organizacja jądra w poszczególnych fazach cyklu komórkowego. Organizacja i struktura chromatyny. Funkcja i struktura jąderka. Przebieg cyklu komórkowego, interfaza (fazy G1, S, G2 i G0) i mitoza (faza M). Cytokineza. Czas trwania i regulacja cyklu komórkowego, geny, białka i punkty kontrolne. Mitoza. Amitoza. Ogólna charakterystyka podziału mejotycznego.	2
T-W-7	Wymiana materii i energii z otoczeniem. Energia aktywacji i kataliza. Regulacja ilości i aktywności enzymów w komórce. Procesy anaboliczne i kataboliczne - magazynowanie i odzyskiwanie energii. Wykorzystywanie energii przez komórkę. Fosforany bogatoenergetyczne komórki. Budowa, biosynteza i rola ATP. Mechanizmy regulacyjne metabolizmu komórki.	2
T-W-8	Proliferacja (hiperplazja), przerost (hipertrofia) i akrecja. Etapy różnicowania komórek, komórki totipotencjalne, pluripotencjalne, macierzyste i ukierunkowane. Przyczyny różnicowania. Różnicowanie a cykl mitotyczny. Metaplazja, odnowa i przebudowa tkanek i narządów. Starzenie komórek in vivo i in vitro – przyczyny. Limit Hayflicka, telomery i telomeraza. Geny śmierci i życia komórek. Starzenie a śmierć komórek, zmiany morfologiczne i biochemiczne w komórce nekrotycznej.	2
		15

Obciążenie pracą studenta - formy aktywności

KOD	Forma aktywności	Godziny
laboratoria
A-L-1	Uczestnictwo w ćwiczeniach.	10
A-L-2	Samodzielne studiowanie tematyki ćwiczeń laboratoryjnych.	25
A-L-3	Przygotowanie teoretyczne do wykonania analiz laboratoryjnych.	17
A-L-4	Przygotowanie do zaliczenia ćwiczeń oraz egzaminu w formie pisemnej.	25
A-L-5	Uczestnictwo w konsultacjach.	10
A-L-6	Pisemne zaliczenie i ewentualna poprawa	3
		90
wykłady
A-W-1	Udział studenta w wykładach.	15
A-W-2	Samodzielne studiowanie zagadnień omawianych na wykładów.	40
A-W-3	Przygotowanie się do zaliczenia egzaminu.	35
		90

Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne

KOD	Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne
M-1	Wykład informacyjny.
M-2	Prezentacja multimedialna z wykorzystaniem komputera i projektora multimedialnego.
M-3	Praca w grupach.
M-4	Dyskusja dydaktyczna.

Sposoby oceny

KOD	Sposób oceny
S-1	Ocena formująca: Zaliczenie ćwiczeń - kolokwia cząstkowe oceniane w skali punktowej: 6 (ocena dostateczna) do 10 (ocena bardzo dobra)
S-2	Ocena formująca: Zaliczenie ćwiczeń - ocena pracy studentów w grupach wyrażna ilością punktów zdobytych za poszczególne ćwiczenia (punktacja 0 lub 1)
S-3	Ocena podsumowująca: Zaliczenie ćwiczeń - suma punktów za kolokwia oraz ocenę aktywności: 60% punktów (ocena dostateczna) do powyżej 95% punktów (ocena bardzo dobra)
S-4	Ocena podsumowująca: Zaliczenie wykładów - egzamin pisemny

Zamierzone efekty kształcenia - wiedza

Zamierzone efekty kształcenia	Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia	Cel przedmiotu	Treści programowe	Metody nauczania	Sposób oceny
BL_1A_BL-S-C12_W01 Zna i opisuje podstawowe procesy zachodzące w komórkach żywych.	BL_1A_W04, BL_1A_W05	P1A_W01, P1A_W04, P1A_W05, P1A_W06	C-1, C-2	T-L-3, T-L-7, T-L-8, T-L-9, T-W-1, T-W-7, T-W-8	M-1, M-2, M-3, M-4	S-1, S-2, S-4
BL_1A_BL-S-C12_W02 Student zna i objaśnia znaczenie organelli komórkowych oraz podstawowe procesy w nich zachodzące.	BL_1A_W08, BL_1A_W19	P1A_W01, P1A_W03, P1A_W04, P1A_W05	C-2, C-3	T-L-1, T-L-2, T-L-4, T-L-5, T-L-6, T-L-7, T-L-10, T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-4, T-W-5, T-W-6	M-1, M-2, M-3, M-4	S-1, S-2, S-4
BL_1A_BL-S-C12_W03 Zna podstawową strukturę różnicującą komórki podstawowych typów tkanek oraz ich funkcje w organizmie.	BL_1A_W08	P1A_W01, P1A_W04, P1A_W05	C-1, C-3	T-L-1, T-L-5, T-W-1	M-1, M-2, M-3, M-4	S-1, S-2, S-4

Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności

Zamierzone efekty kształcenia	Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia	Cel przedmiotu	Treści programowe	Metody nauczania	Sposób oceny
BL_1A_BL-S-C12_U01 Potrafi rozpoznać i opisać preparaty tkankowe na podstawie ich cech charakterystycznych.	BL_1A_U07	P1A_U01, P1A_U04, P1A_U10	C-1, C-2	T-L-1, T-L-5	M-2, M-3, M-4	S-1, S-2
BL_1A_BL-S-C12_U02 Zna i objasnia budowę komórek wybranych tkanek oraz procesy charakterystyczne dla nich procesy.	BL_1A_U05	P1A_U01, P1A_U04, P1A_U06, P1A_U10, P1A_U11	C-1, C-2	T-L-1, T-L-9, T-W-1, T-W-2, T-W-3	M-1, M-2, M-3, M-4	S-1, S-2, S-4
BL_1A_BL-S-C12_U03 Zna i powinien być w stanie przeprowadzić wybrane analizy laboratoryjne z zakresu cytofizjologii.	BL_1A_U12	P1A_U01, P1A_U04, P1A_U06, P1A_U10	C-3	T-L-1, T-L-3, T-L-4, T-L-5, T-L-6, T-L-7, T-L-8, T-L-9, T-L-10	M-3, M-4	S-1, S-2

Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne

Zamierzone efekty kształcenia	Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia	Cel przedmiotu	Treści programowe	Metody nauczania	Sposób oceny
BL_1A_BL-S-C12_K01 Wykazuje zrozumienie wybranych procesów zachodzących w żywej komórce.	BL_1A_K01	P1A_K01, P1A_K04	C-3	T-L-1, T-L-2, T-L-3, T-L-4, T-L-5, T-L-6, T-L-7, T-L-8, T-L-9, T-L-10, T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-4, T-W-5, T-W-6, T-W-7, T-W-8	M-1, M-2, M-3, M-4	S-1, S-2, S-4
BL_1A_BL-S-C12_K02 Aktywnie uczestniczy w pracy grupowej, wykazujac współdziałaniejako członek zespołu.	BL_1A_K03	P1A_K02, P1A_K03, P1A_K06, P1A_K08	C-1, C-2, C-3	T-L-1, T-L-2, T-L-3, T-L-4, T-L-5, T-L-6, T-L-7, T-L-8, T-L-9, T-L-10	M-3, M-4	S-2

Kryterium oceny - wiedza

Efekt kształcenia	Ocena	Kryterium oceny
BL_1A_BL-S-C12_W01 Zna i opisuje podstawowe procesy zachodzące w komórkach żywych.	2,0	- nie potrafi zdefiniować podstawowych pojęć - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje obojętność - w zakresie wyrażania wiedzy popełnia bardzo dużo błędów merytorycznych
	3,0	- w zakresie wiedzy opanował podstawowy materiał programowy - w zakresie opanowania wiedzy przyswoił zasadnicze treści programowe - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje średnie zainteresowanie - w zakresie wyrażania wiedzy popełnia wiele błędów
	3,5	- w zakresie wiedzy opanował podstawowy materiał programowy - wykazuje zrozumienie podstawowych zagadnień - w zakresie opanowania wiedzy przyswoił zasadnicze treści programowe - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje średnie zainteresowanie - w zakresie wyrażania wiedzy popełnia wiele błędów
	4,0	- w zakresie wiedzy opanował prawie cały materiał programowy - w zakresie rozumienia wiedzy opanował poprawnie cały zakresu materiału - w zakresie opanowania wiedzy przyswoił zasadnicze treści programowe prawie dokładnie - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje duże zainteresowanie - w zakresie wyrażania wiedzy popełnia sporadycznie błędy
	4,5	- w zakresie wiedzy opanował cały materiał programowy - w zakresie rozumienia wiedzy opanował wszystkie treści programowe - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje duże zainteresowanie - w zakresie wyrażania wiedzy nie popełnia błędów
	5,0	- w zakresie wiedzy wykracza poza materiał programowy - w zakresie rozumienia wiedzy opanował wszystkie treści programowe - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje duże zainteresowanie i ciekawość poznawczą - w zakresie wyrażania wiedzy nie popełnia błędów
BL_1A_BL-S-C12_W02 Student zna i objaśnia znaczenie organelli komórkowych oraz podstawowe procesy w nich zachodzące.	2,0	- nie potrafi zdefiniować podstawowych pojęć - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje obojętność - w zakresie wyrażania wiedzy popełnia bardzo dużo błędów merytorycznych
	3,0	- w zakresie wiedzy opanował podstawowy materiał programowy - w zakresie opanowania wiedzy przyswoił zasadnicze treści programowe - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje średnie zainteresowanie - w zakresie wyrażania wiedzy popełnia wiele błędów
	3,5	- w zakresie wiedzy opanował podstawowy materiał programowy - wykazuje zrozumienie podstawowych zagadnień - w zakresie opanowania wiedzy przyswoił zasadnicze treści programowe - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje średnie zainteresowanie - w zakresie wyrażania wiedzy popełnia wiele błędów
	4,0	- w zakresie wiedzy opanował prawie cały materiał programowy - w zakresie rozumienia wiedzy opanował poprawnie cały zakresu materiału - w zakresie opanowania wiedzy przyswoił zasadnicze treści programowe prawie dokładnie - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje duże zainteresowanie - w zakresie wyrażania wiedzy popełnia sporadycznie błędy
	4,5	- w zakresie wiedzy opanował cały materiał programowy - w zakresie rozumienia wiedzy opanował wszystkie treści programowe - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje duże zainteresowanie - w zakresie wyrażania wiedzy nie popełnia błędów
	5,0	- w zakresie wiedzy wykracza poza materiał programowy - w zakresie rozumienia wiedzy opanował wszystkie treści programowe - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje duże zainteresowanie i ciekawość poznawczą - w zakresie wyrażania wiedzy nie popełnia błędów
BL_1A_BL-S-C12_W03 Zna podstawową strukturę różnicującą komórki podstawowych typów tkanek oraz ich funkcje w organizmie.	2,0	- nie potrafi zdefiniować podstawowych pojęć - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje obojętność - w zakresie wyrażania wiedzy popełnia bardzo dużo błędów merytorycznych
	3,0	- w zakresie wiedzy opanował podstawowy materiał programowy - w zakresie opanowania wiedzy przyswoił zasadnicze treści programowe - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje średnie zainteresowanie - w zakresie wyrażania wiedzy popełnia wiele błędów
	3,5	- w zakresie wiedzy opanował podstawowy materiał programowy - wykazuje zrozumienie podstawowych zagadnień - w zakresie opanowania wiedzy przyswoił zasadnicze treści programowe - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje średnie zainteresowanie - w zakresie wyrażania wiedzy popełnia wiele błędów
	4,0	- w zakresie wiedzy opanował prawie cały materiał programowy - w zakresie rozumienia wiedzy opanował poprawnie cały zakresu materiału - w zakresie opanowania wiedzy przyswoił zasadnicze treści programowe prawie dokładnie - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje duże zainteresowanie - w zakresie wyrażania wiedzy popełnia sporadycznie błędy
	4,5	- w zakresie wiedzy opanował cały materiał programowy - w zakresie rozumienia wiedzy opanował wszystkie treści programowe - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje duże zainteresowanie - w zakresie wyrażania wiedzy nie popełnia błędów
	5,0	- w zakresie wiedzy wykracza poza materiał programowy - w zakresie rozumienia wiedzy opanował wszystkie treści programowe - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje duże zainteresowanie i ciekawość poznawczą - w zakresie wyrażania wiedzy nie popełnia błędów

Kryterium oceny - umiejętności

Efekt kształcenia	Ocena	Kryterium oceny
BL_1A_BL-S-C12_U01 Potrafi rozpoznać i opisać preparaty tkankowe na podstawie ich cech charakterystycznych.	2,0	Student: nie potrafi poradzić sobie samodzielnie z trudnościami mogącymi pojawić się na każdym z etapów przygotowanie zleconej pracy, nie operuje wiedzą kontekstową.
	3,0	Student: radzi sobie, z dużą pomocą nauczyciela, z wybranymi trudnościami związanymi z procesem przygotowania zleconej pracy
	3,5	Student: potrafi poradzić sobie, z nieznaczną pomocą nauczyciela, z wybranymi trudnościami związanymi z procesem przygotowania zleconej pracy.
	4,0	Student: samodzielnie radzi sobie z podstawowymi trudnościami związanymi z procesem wykonania zleconej pracy
	4,5	Student: samodzielnie rozwiązuje postawione problemy i radzi sobie z trudnościami związanymi z procesem wykonania zleconej pracy
	5,0	Student: samodzielnie rozwiązuje postawione problemy i radzi sobie w pełni z trudnościami związanymi z procesem wykonania zleconej pracy; swobodnie porusza się w danej tematyce i prawidłowo wykorzystuje materiały źródłowe
BL_1A_BL-S-C12_U02 Zna i objasnia budowę komórek wybranych tkanek oraz procesy charakterystyczne dla nich procesy.	2,0	Student: nie potrafi poradzić sobie samodzielnie z trudnościami mogącymi pojawić się na każdym z etapów przygotowanie zleconej pracy, nie operuje wiedzą kontekstową.
	3,0	Student: radzi sobie, z dużą pomocą nauczyciela, z wybranymi trudnościami związanymi z procesem przygotowania zleconej pracy
	3,5	Student: potrafi poradzić sobie, z nieznaczną pomocą nauczyciela, z wybranymi trudnościami związanymi z procesem przygotowania zleconej pracy.
	4,0	Student: samodzielnie radzi sobie z podstawowymi trudnościami związanymi z procesem wykonania zleconej pracy
	4,5	Student: samodzielnie rozwiązuje postawione problemy i radzi sobie z trudnościami związanymi z procesem wykonania zleconej pracy
	5,0	Student: samodzielnie rozwiązuje postawione problemy i radzi sobie w pełni z trudnościami związanymi z procesem wykonania zleconej pracy; swobodnie porusza się w danej tematyce i prawidłowo wykorzystuje materiały źródłowe
BL_1A_BL-S-C12_U03 Zna i powinien być w stanie przeprowadzić wybrane analizy laboratoryjne z zakresu cytofizjologii.	2,0	Student: nie potrafi poradzić sobie samodzielnie z trudnościami mogącymi pojawić się na każdym z etapów przygotowanie zleconej pracy, nie operuje wiedzą kontekstową.
	3,0	Student: radzi sobie, z dużą pomocą nauczyciela, z wybranymi trudnościami związanymi z procesem przygotowania zleconej pracy
	3,5	Student: potrafi poradzić sobie, z nieznaczną pomocą nauczyciela, z wybranymi trudnościami związanymi z procesem przygotowania zleconej pracy
	4,0	Student: samodzielnie radzi sobie z podstawowymi trudnościami związanymi z procesem wykonania zleconej pracy
	4,5	Student: samodzielnie rozwiązuje postawione problemy i radzi sobie z trudnościami związanymi z procesem wykonania zleconej pracy
	5,0	Student: samodzielnie rozwiązuje postawione problemy i radzi sobie w pełni z trudnościami związanymi z procesem wykonania zleconej pracy; swobodnie porusza się w danej tematyce i prawidłowo wykorzystuje materiały źródłowe

Literatura podstawowa

Alberts B i wsp., Podstawy biologii komórki (tom 1. i 2.), Naukowe PWN, Warszawa, 2005, wyd. II
Kawiak J., Zabel M., Seminarium z cytofizjologii dla studentów medycyny, weterynarii i biologii., Wydawnictwo medyczne Urban & Partner, Wrocław, 2002
Kilarski W., Strukturalne podstawy biologii komórki., Naukowe PWN, Warszawa, 2003

Literatura dodatkowa

Fuller G.M., Shields D., Podstawy molekularne biologii komórki. Aspekty medyczne., Lekarskie PZWL, Warszawa, 2000, wyd. I
Kłyszejko-Stefanowicz L., Cytobiochemia. Biochemia niektórych struktur komórkowych., Naukowe PWN, Warszawa, 2002

Treści programowe - laboratoria

KOD	Treść programowa	Godziny
T-L-1	Tkanki roślinne i zwierzęce - charakterystyka ich komórek. Budowa komórek, a ich czynność. Zróżnicowanie komórek (pro- i eukariota). Mikroskopowy obraz komórek krwi. Gatunkowe różnice w budowie erytrocytów.	1
T-L-2	Błona komórkowa jako bariera między dwoma środowiskami. Znaczenie czynnościowe “płynności” błony komórkowej. Doświadczalne uszkodzenie błony komórkowej erytrocytów. Mechanizm destrukcyjnego wpływu wybranych czynników środowiskowych. Wpływ zmian ciśnienia osmotycznego płynu zewnątrzkomórkowego na kształt i błonę komórkową erytrocytów. Oznaczanie oporności osmotycznej krwinek czerwonych.	1
T-L-3	Molekularny mechanizm skurczu komórki mięśniowej. Budowa i rola białek kurczliwych i regulujących. Jak wyjaśnić zdolność męskich komórek rozrodczych do aktywnego ruchu? Mechanizm diapedezy. Mikroskopowy obraz wybranych komórek tkanki: nabłonkowej, łącznej, mięśniowej i nerwowej. Mechanizm endo- i egzocytozy. Mechanizm pobierania płynu zewnątrzkomórkowego przez komórkę ( pinocytoza). Fagocytoza - podstawowy mechanizm obrony nieswoistej.	1
T-L-4	Budowa i rola gładkiej i szorstkiej siateczki śródplazmatycznej.Wolne rodniki – źródła, negatywne skutki działania, eliminacja.Mitochondria i chloroplasty - podobieństwa i różnice.	1
T-L-5	Organizacja kwasów nukleinowych u pro- i eukariota. Polimeraza i enzymy restrykcyjne. Metody wizualizacji jądra komórkowego i cytoplazmy leukocytów w mikroskopie świetlnym.	1
T-L-6	Pojęcie i klasyfikacja receptorów. Receptory powierzchni komórki. Wewnątrzkomórkowe kaskady sygnalizacyjne. Wtórne przekaźniki. Receptory cytozolowe i jądrowe.	1
T-L-7	Rola białek w komórce. Zarys budowy białek – struktura I, II, III i IV rzędowa. Konformacja białek fibrylarnych i globularnych. Zmiany konformacyjne i ich następstwa, rola białek opiekuńczych. Mechanizm sortowania i adresowania białek w komórce. Degradacja białek, rola lizosomów, proteosomów i ubikwityny. Genom a proteom.	1
T-L-8	Biologiczna „sprzeczność” pomiędzy wielością humoralnych czynników regulujących, a niewielką liczbą mechanizmów przenoszenia informacji wewnątrz komórek. Zależność między ilością liganda a gęstością receptorów komórkowych. Badanie lokalizacji, rozmieszczenia i gęstości wybranych eksteroreceptorów	1
T-L-9	Metabolizm wyspecjalizowanych komórek (wątrobowych, mięśniowych, tłuszczowych). Specyfika metabolizmu brunatnej tkanki tłuszczowej. Wpływ pH i temperatury na aktywność enzymów.	1
T-L-10	Skutki nieprawidłowych podziałów mejotycznych. Apoptoza – programowana śmierć komórek i jej etapy. Nekroza a apoptoza. Transformacja nowotworowa komórek. Teoria struktur dysypatywnych. Analiza mechanizmu przerzutowania. Angiogeneza nowotworowa.	1
		10

Treści programowe - wykłady

KOD	Treść programowa	Godziny
T-W-1	Komórka jako układ termodynamiczny. Cechy żywej komórki (metabolizm, ruch, pobudliwość, wzrost, rozmnażanie). Chemiczne składniki komórki (atomy, cząsteczki, związki chemiczne). Komórkowa teoria życia. Organizacja komórek (błona komórkowa, cytozol, jądro, przedziały wewnątrzkomórkowe). Zróżnicowanie komórek (pro- i eukariota).	1
T-W-2	Błona komórkowa - rys historyczny. Model płynno-mozaikowy. Organizacja błony komórkowej. Dwuwarstwa lipidowa (skład chemiczny, struktura, płynność). Białka błonowe. Biosynteza składników błony. Kora komórki. Warstwa powierzchniowa. Ogólna charakterystyka transportu przez błonę komórkową. Przenośniki błonowe. Kanały jonowe. Źródła energii dla transportu błonowego. Pobudzenie i hamowanie.	2
T-W-3	Struktura, skład i rola cytoplazmy. Podstawowe rodzaje włóknistych struktur cytoszkieletu. Skład i struktura molekularna elementów cytoszkieletu. Mikrotubule-podział, funkcje i lokalizacja w różnych typach komórek. Rola centrosomu w organizacji mikrotubul. Rola białek motorycznych w funkcji mikrtubul. Podział, funkcje i występowanie filamentów pośrednich. Struktura, funkcja i lokalizacja filamentów aktynowych. Mechanizm polimeryzacji aktyny. Wiązanie aktyny z białkami motorycznymi (miozyny) w struktury kurczliwe.	2
T-W-4	Struktura błony siateczki śródplazmatycznej. Gładka i szorstka (ziarnista) siateczka śródpazmatyczna i ich rola w procesach metabolicznych komórek. Rybosomy i polisomy. Rybosomy a translacja. Powstawanie lizosomów. Lizosomy pierwotne i wtórne. Struktura i właściwości lizosomów w różnych komórkach. Lokalizacja i ultrastruktura aparatu Golgiego. Odrębności strukturalne i czynnościowe aparatu Golgiego w komórkach roślinnych i zwierzęcych. Aparat Golgiego a czynność wydzielnicza komórek. Transport pęcherzykowy, egzo- i endocytoza.	2
T-W-5	Budowa i rozmieszczenie mitochondriów komórce. Błony mitochondrialne. Łańcuch oddechowy, fosforylacja oksydacyjna i biosynteza ATP. Udział mitochondriów w przemianach katabolicznych. DNA mitochondrialny i biogeneza mitochondriów. Typy plastydów i ich rola. Chloroplasty, budowa i organizacja. Fotosynteza. Fotosystemy i cykl wiązania węgla.	2
T-W-6	Organizacja, skład chemiczny i podstawowe funkcje jądra komórkowego. Organizacja jądra w poszczególnych fazach cyklu komórkowego. Organizacja i struktura chromatyny. Funkcja i struktura jąderka. Przebieg cyklu komórkowego, interfaza (fazy G1, S, G2 i G0) i mitoza (faza M). Cytokineza. Czas trwania i regulacja cyklu komórkowego, geny, białka i punkty kontrolne. Mitoza. Amitoza. Ogólna charakterystyka podziału mejotycznego.	2
T-W-7	Wymiana materii i energii z otoczeniem. Energia aktywacji i kataliza. Regulacja ilości i aktywności enzymów w komórce. Procesy anaboliczne i kataboliczne - magazynowanie i odzyskiwanie energii. Wykorzystywanie energii przez komórkę. Fosforany bogatoenergetyczne komórki. Budowa, biosynteza i rola ATP. Mechanizmy regulacyjne metabolizmu komórki.	2
T-W-8	Proliferacja (hiperplazja), przerost (hipertrofia) i akrecja. Etapy różnicowania komórek, komórki totipotencjalne, pluripotencjalne, macierzyste i ukierunkowane. Przyczyny różnicowania. Różnicowanie a cykl mitotyczny. Metaplazja, odnowa i przebudowa tkanek i narządów. Starzenie komórek in vivo i in vitro – przyczyny. Limit Hayflicka, telomery i telomeraza. Geny śmierci i życia komórek. Starzenie a śmierć komórek, zmiany morfologiczne i biochemiczne w komórce nekrotycznej.	2
		15

Formy aktywności - laboratoria

KOD	Forma aktywności	Godziny
A-L-1	Uczestnictwo w ćwiczeniach.	10
A-L-2	Samodzielne studiowanie tematyki ćwiczeń laboratoryjnych.	25
A-L-3	Przygotowanie teoretyczne do wykonania analiz laboratoryjnych.	17
A-L-4	Przygotowanie do zaliczenia ćwiczeń oraz egzaminu w formie pisemnej.	25
A-L-5	Uczestnictwo w konsultacjach.	10
A-L-6	Pisemne zaliczenie i ewentualna poprawa	3
		90

(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - wykłady

KOD	Forma aktywności	Godziny
A-W-1	Udział studenta w wykładach.	15
A-W-2	Samodzielne studiowanie zagadnień omawianych na wykładów.	40
A-W-3	Przygotowanie się do zaliczenia egzaminu.	35
		90

(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Pole	KOD	Znaczenie kodu
Zamierzone efekty kształcenia	BL_1A_BL-S-C12_W01	Zna i opisuje podstawowe procesy zachodzące w komórkach żywych.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	BL_1A_W04	zna molekularne podstawy funkcjonowania organizmów prokariotycznych i eukariotycznych
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	BL_1A_W05	nazywa i opisuje mechanizmy podstawowych procesów życiowych organizmów na różnym poziomie organizacji
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia	P1A_W01	rozumie podstawowe zjawiska i procesy przyrodnicze
	P1A_W04	ma wiedzę w zakresie najważniejszych problemów z zakresu dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów oraz zna ich powiązania z innymi dyscyplinami przyrodniczymi
	P1A_W05	ma wiedzę w zakresie podstawowych kategorii pojęciowych i terminologii przyrodniczej oraz ma znajomość rozwoju dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów i stosowanych w nich metod badawczych
	P1A_W06	ma wiedzę w zakresie statystyki i informatyki na poziomie pozwalającym na opisywanie i interpretowanie zjawisk przyrodniczych
Cel przedmiotu	C-1	Zapoznanie studentów z budową i zróżnicowaniem komórek.
Cel przedmiotu	C-2	Zapoznanie studentów z budową i funkcją błony komórkowej i poszczególnych organelli komórkowych.
Treści programowe	T-L-3	Molekularny mechanizm skurczu komórki mięśniowej. Budowa i rola białek kurczliwych i regulujących. Jak wyjaśnić zdolność męskich komórek rozrodczych do aktywnego ruchu? Mechanizm diapedezy. Mikroskopowy obraz wybranych komórek tkanki: nabłonkowej, łącznej, mięśniowej i nerwowej. Mechanizm endo- i egzocytozy. Mechanizm pobierania płynu zewnątrzkomórkowego przez komórkę ( pinocytoza). Fagocytoza - podstawowy mechanizm obrony nieswoistej.
	T-L-7	Rola białek w komórce. Zarys budowy białek – struktura I, II, III i IV rzędowa. Konformacja białek fibrylarnych i globularnych. Zmiany konformacyjne i ich następstwa, rola białek opiekuńczych. Mechanizm sortowania i adresowania białek w komórce. Degradacja białek, rola lizosomów, proteosomów i ubikwityny. Genom a proteom.
	T-L-8	Biologiczna „sprzeczność” pomiędzy wielością humoralnych czynników regulujących, a niewielką liczbą mechanizmów przenoszenia informacji wewnątrz komórek. Zależność między ilością liganda a gęstością receptorów komórkowych. Badanie lokalizacji, rozmieszczenia i gęstości wybranych eksteroreceptorów
	T-L-9	Metabolizm wyspecjalizowanych komórek (wątrobowych, mięśniowych, tłuszczowych). Specyfika metabolizmu brunatnej tkanki tłuszczowej. Wpływ pH i temperatury na aktywność enzymów.
	T-W-1	Komórka jako układ termodynamiczny. Cechy żywej komórki (metabolizm, ruch, pobudliwość, wzrost, rozmnażanie). Chemiczne składniki komórki (atomy, cząsteczki, związki chemiczne). Komórkowa teoria życia. Organizacja komórek (błona komórkowa, cytozol, jądro, przedziały wewnątrzkomórkowe). Zróżnicowanie komórek (pro- i eukariota).
	T-W-7	Wymiana materii i energii z otoczeniem. Energia aktywacji i kataliza. Regulacja ilości i aktywności enzymów w komórce. Procesy anaboliczne i kataboliczne - magazynowanie i odzyskiwanie energii. Wykorzystywanie energii przez komórkę. Fosforany bogatoenergetyczne komórki. Budowa, biosynteza i rola ATP. Mechanizmy regulacyjne metabolizmu komórki.
	T-W-8	Proliferacja (hiperplazja), przerost (hipertrofia) i akrecja. Etapy różnicowania komórek, komórki totipotencjalne, pluripotencjalne, macierzyste i ukierunkowane. Przyczyny różnicowania. Różnicowanie a cykl mitotyczny. Metaplazja, odnowa i przebudowa tkanek i narządów. Starzenie komórek in vivo i in vitro – przyczyny. Limit Hayflicka, telomery i telomeraza. Geny śmierci i życia komórek. Starzenie a śmierć komórek, zmiany morfologiczne i biochemiczne w komórce nekrotycznej.
Metody nauczania	M-1	Wykład informacyjny.
	M-2	Prezentacja multimedialna z wykorzystaniem komputera i projektora multimedialnego.
	M-3	Praca w grupach.
	M-4	Dyskusja dydaktyczna.
Sposób oceny	S-1	Ocena formująca: Zaliczenie ćwiczeń - kolokwia cząstkowe oceniane w skali punktowej: 6 (ocena dostateczna) do 10 (ocena bardzo dobra)
	S-2	Ocena formująca: Zaliczenie ćwiczeń - ocena pracy studentów w grupach wyrażna ilością punktów zdobytych za poszczególne ćwiczenia (punktacja 0 lub 1)
	S-4	Ocena podsumowująca: Zaliczenie wykładów - egzamin pisemny
Kryteria oceny	Ocena	Kryterium oceny
	2,0	- nie potrafi zdefiniować podstawowych pojęć - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje obojętność - w zakresie wyrażania wiedzy popełnia bardzo dużo błędów merytorycznych
	3,0	- w zakresie wiedzy opanował podstawowy materiał programowy - w zakresie opanowania wiedzy przyswoił zasadnicze treści programowe - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje średnie zainteresowanie - w zakresie wyrażania wiedzy popełnia wiele błędów
	3,5	- w zakresie wiedzy opanował podstawowy materiał programowy - wykazuje zrozumienie podstawowych zagadnień - w zakresie opanowania wiedzy przyswoił zasadnicze treści programowe - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje średnie zainteresowanie - w zakresie wyrażania wiedzy popełnia wiele błędów
	4,0	- w zakresie wiedzy opanował prawie cały materiał programowy - w zakresie rozumienia wiedzy opanował poprawnie cały zakresu materiału - w zakresie opanowania wiedzy przyswoił zasadnicze treści programowe prawie dokładnie - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje duże zainteresowanie - w zakresie wyrażania wiedzy popełnia sporadycznie błędy
	4,5	- w zakresie wiedzy opanował cały materiał programowy - w zakresie rozumienia wiedzy opanował wszystkie treści programowe - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje duże zainteresowanie - w zakresie wyrażania wiedzy nie popełnia błędów
	5,0	- w zakresie wiedzy wykracza poza materiał programowy - w zakresie rozumienia wiedzy opanował wszystkie treści programowe - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje duże zainteresowanie i ciekawość poznawczą - w zakresie wyrażania wiedzy nie popełnia błędów

Pole	KOD	Znaczenie kodu
Zamierzone efekty kształcenia	BL_1A_BL-S-C12_W02	Student zna i objaśnia znaczenie organelli komórkowych oraz podstawowe procesy w nich zachodzące.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	BL_1A_W08	zna strukturę oraz funkcję komórki, a także budowę oraz zróżnicowanie tkanek organizmów żywych
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	BL_1A_W19	nazywa mechanizmy podstawowych procesów życiowych organizmów na różnym poziomie organizacji
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia	P1A_W01	rozumie podstawowe zjawiska i procesy przyrodnicze
	P1A_W03	ma wiedzę z zakresu matematyki, fizyki i chemii niezbędną dla zrozumienia podstawowych procesów i zjawisk przyrodniczych
	P1A_W04	ma wiedzę w zakresie najważniejszych problemów z zakresu dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów oraz zna ich powiązania z innymi dyscyplinami przyrodniczymi
	P1A_W05	ma wiedzę w zakresie podstawowych kategorii pojęciowych i terminologii przyrodniczej oraz ma znajomość rozwoju dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów i stosowanych w nich metod badawczych
Cel przedmiotu	C-2	Zapoznanie studentów z budową i funkcją błony komórkowej i poszczególnych organelli komórkowych.
Cel przedmiotu	C-3	Zapoznanie studentów z procesami zwiazanymi z fizjologią komórek.
Treści programowe	T-L-1	Tkanki roślinne i zwierzęce - charakterystyka ich komórek. Budowa komórek, a ich czynność. Zróżnicowanie komórek (pro- i eukariota). Mikroskopowy obraz komórek krwi. Gatunkowe różnice w budowie erytrocytów.
	T-L-2	Błona komórkowa jako bariera między dwoma środowiskami. Znaczenie czynnościowe “płynności” błony komórkowej. Doświadczalne uszkodzenie błony komórkowej erytrocytów. Mechanizm destrukcyjnego wpływu wybranych czynników środowiskowych. Wpływ zmian ciśnienia osmotycznego płynu zewnątrzkomórkowego na kształt i błonę komórkową erytrocytów. Oznaczanie oporności osmotycznej krwinek czerwonych.
	T-L-4	Budowa i rola gładkiej i szorstkiej siateczki śródplazmatycznej.Wolne rodniki – źródła, negatywne skutki działania, eliminacja.Mitochondria i chloroplasty - podobieństwa i różnice.
	T-L-5	Organizacja kwasów nukleinowych u pro- i eukariota. Polimeraza i enzymy restrykcyjne. Metody wizualizacji jądra komórkowego i cytoplazmy leukocytów w mikroskopie świetlnym.
	T-L-6	Pojęcie i klasyfikacja receptorów. Receptory powierzchni komórki. Wewnątrzkomórkowe kaskady sygnalizacyjne. Wtórne przekaźniki. Receptory cytozolowe i jądrowe.
	T-L-7	Rola białek w komórce. Zarys budowy białek – struktura I, II, III i IV rzędowa. Konformacja białek fibrylarnych i globularnych. Zmiany konformacyjne i ich następstwa, rola białek opiekuńczych. Mechanizm sortowania i adresowania białek w komórce. Degradacja białek, rola lizosomów, proteosomów i ubikwityny. Genom a proteom.
	T-L-10	Skutki nieprawidłowych podziałów mejotycznych. Apoptoza – programowana śmierć komórek i jej etapy. Nekroza a apoptoza. Transformacja nowotworowa komórek. Teoria struktur dysypatywnych. Analiza mechanizmu przerzutowania. Angiogeneza nowotworowa.
	T-W-1	Komórka jako układ termodynamiczny. Cechy żywej komórki (metabolizm, ruch, pobudliwość, wzrost, rozmnażanie). Chemiczne składniki komórki (atomy, cząsteczki, związki chemiczne). Komórkowa teoria życia. Organizacja komórek (błona komórkowa, cytozol, jądro, przedziały wewnątrzkomórkowe). Zróżnicowanie komórek (pro- i eukariota).
	T-W-2	Błona komórkowa - rys historyczny. Model płynno-mozaikowy. Organizacja błony komórkowej. Dwuwarstwa lipidowa (skład chemiczny, struktura, płynność). Białka błonowe. Biosynteza składników błony. Kora komórki. Warstwa powierzchniowa. Ogólna charakterystyka transportu przez błonę komórkową. Przenośniki błonowe. Kanały jonowe. Źródła energii dla transportu błonowego. Pobudzenie i hamowanie.
	T-W-3	Struktura, skład i rola cytoplazmy. Podstawowe rodzaje włóknistych struktur cytoszkieletu. Skład i struktura molekularna elementów cytoszkieletu. Mikrotubule-podział, funkcje i lokalizacja w różnych typach komórek. Rola centrosomu w organizacji mikrotubul. Rola białek motorycznych w funkcji mikrtubul. Podział, funkcje i występowanie filamentów pośrednich. Struktura, funkcja i lokalizacja filamentów aktynowych. Mechanizm polimeryzacji aktyny. Wiązanie aktyny z białkami motorycznymi (miozyny) w struktury kurczliwe.
	T-W-4	Struktura błony siateczki śródplazmatycznej. Gładka i szorstka (ziarnista) siateczka śródpazmatyczna i ich rola w procesach metabolicznych komórek. Rybosomy i polisomy. Rybosomy a translacja. Powstawanie lizosomów. Lizosomy pierwotne i wtórne. Struktura i właściwości lizosomów w różnych komórkach. Lokalizacja i ultrastruktura aparatu Golgiego. Odrębności strukturalne i czynnościowe aparatu Golgiego w komórkach roślinnych i zwierzęcych. Aparat Golgiego a czynność wydzielnicza komórek. Transport pęcherzykowy, egzo- i endocytoza.
	T-W-5	Budowa i rozmieszczenie mitochondriów komórce. Błony mitochondrialne. Łańcuch oddechowy, fosforylacja oksydacyjna i biosynteza ATP. Udział mitochondriów w przemianach katabolicznych. DNA mitochondrialny i biogeneza mitochondriów. Typy plastydów i ich rola. Chloroplasty, budowa i organizacja. Fotosynteza. Fotosystemy i cykl wiązania węgla.
	T-W-6	Organizacja, skład chemiczny i podstawowe funkcje jądra komórkowego. Organizacja jądra w poszczególnych fazach cyklu komórkowego. Organizacja i struktura chromatyny. Funkcja i struktura jąderka. Przebieg cyklu komórkowego, interfaza (fazy G1, S, G2 i G0) i mitoza (faza M). Cytokineza. Czas trwania i regulacja cyklu komórkowego, geny, białka i punkty kontrolne. Mitoza. Amitoza. Ogólna charakterystyka podziału mejotycznego.
Metody nauczania	M-1	Wykład informacyjny.
	M-2	Prezentacja multimedialna z wykorzystaniem komputera i projektora multimedialnego.
	M-3	Praca w grupach.
	M-4	Dyskusja dydaktyczna.
Sposób oceny	S-1	Ocena formująca: Zaliczenie ćwiczeń - kolokwia cząstkowe oceniane w skali punktowej: 6 (ocena dostateczna) do 10 (ocena bardzo dobra)
	S-2	Ocena formująca: Zaliczenie ćwiczeń - ocena pracy studentów w grupach wyrażna ilością punktów zdobytych za poszczególne ćwiczenia (punktacja 0 lub 1)
	S-4	Ocena podsumowująca: Zaliczenie wykładów - egzamin pisemny
Kryteria oceny	Ocena	Kryterium oceny
	2,0	- nie potrafi zdefiniować podstawowych pojęć - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje obojętność - w zakresie wyrażania wiedzy popełnia bardzo dużo błędów merytorycznych
	3,0	- w zakresie wiedzy opanował podstawowy materiał programowy - w zakresie opanowania wiedzy przyswoił zasadnicze treści programowe - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje średnie zainteresowanie - w zakresie wyrażania wiedzy popełnia wiele błędów
	3,5	- w zakresie wiedzy opanował podstawowy materiał programowy - wykazuje zrozumienie podstawowych zagadnień - w zakresie opanowania wiedzy przyswoił zasadnicze treści programowe - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje średnie zainteresowanie - w zakresie wyrażania wiedzy popełnia wiele błędów
	4,0	- w zakresie wiedzy opanował prawie cały materiał programowy - w zakresie rozumienia wiedzy opanował poprawnie cały zakresu materiału - w zakresie opanowania wiedzy przyswoił zasadnicze treści programowe prawie dokładnie - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje duże zainteresowanie - w zakresie wyrażania wiedzy popełnia sporadycznie błędy
	4,5	- w zakresie wiedzy opanował cały materiał programowy - w zakresie rozumienia wiedzy opanował wszystkie treści programowe - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje duże zainteresowanie - w zakresie wyrażania wiedzy nie popełnia błędów
	5,0	- w zakresie wiedzy wykracza poza materiał programowy - w zakresie rozumienia wiedzy opanował wszystkie treści programowe - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje duże zainteresowanie i ciekawość poznawczą - w zakresie wyrażania wiedzy nie popełnia błędów

Pole	KOD	Znaczenie kodu
Zamierzone efekty kształcenia	BL_1A_BL-S-C12_W03	Zna podstawową strukturę różnicującą komórki podstawowych typów tkanek oraz ich funkcje w organizmie.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	BL_1A_W08	zna strukturę oraz funkcję komórki, a także budowę oraz zróżnicowanie tkanek organizmów żywych
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia	P1A_W01	rozumie podstawowe zjawiska i procesy przyrodnicze
	P1A_W04	ma wiedzę w zakresie najważniejszych problemów z zakresu dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów oraz zna ich powiązania z innymi dyscyplinami przyrodniczymi
	P1A_W05	ma wiedzę w zakresie podstawowych kategorii pojęciowych i terminologii przyrodniczej oraz ma znajomość rozwoju dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów i stosowanych w nich metod badawczych
Cel przedmiotu	C-1	Zapoznanie studentów z budową i zróżnicowaniem komórek.
Cel przedmiotu	C-3	Zapoznanie studentów z procesami zwiazanymi z fizjologią komórek.
Treści programowe	T-L-1	Tkanki roślinne i zwierzęce - charakterystyka ich komórek. Budowa komórek, a ich czynność. Zróżnicowanie komórek (pro- i eukariota). Mikroskopowy obraz komórek krwi. Gatunkowe różnice w budowie erytrocytów.
	T-L-5	Organizacja kwasów nukleinowych u pro- i eukariota. Polimeraza i enzymy restrykcyjne. Metody wizualizacji jądra komórkowego i cytoplazmy leukocytów w mikroskopie świetlnym.
	T-W-1	Komórka jako układ termodynamiczny. Cechy żywej komórki (metabolizm, ruch, pobudliwość, wzrost, rozmnażanie). Chemiczne składniki komórki (atomy, cząsteczki, związki chemiczne). Komórkowa teoria życia. Organizacja komórek (błona komórkowa, cytozol, jądro, przedziały wewnątrzkomórkowe). Zróżnicowanie komórek (pro- i eukariota).
Metody nauczania	M-1	Wykład informacyjny.
	M-2	Prezentacja multimedialna z wykorzystaniem komputera i projektora multimedialnego.
	M-3	Praca w grupach.
	M-4	Dyskusja dydaktyczna.
Sposób oceny	S-1	Ocena formująca: Zaliczenie ćwiczeń - kolokwia cząstkowe oceniane w skali punktowej: 6 (ocena dostateczna) do 10 (ocena bardzo dobra)
	S-2	Ocena formująca: Zaliczenie ćwiczeń - ocena pracy studentów w grupach wyrażna ilością punktów zdobytych za poszczególne ćwiczenia (punktacja 0 lub 1)
	S-4	Ocena podsumowująca: Zaliczenie wykładów - egzamin pisemny
Kryteria oceny	Ocena	Kryterium oceny
	2,0	- nie potrafi zdefiniować podstawowych pojęć - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje obojętność - w zakresie wyrażania wiedzy popełnia bardzo dużo błędów merytorycznych
	3,0	- w zakresie wiedzy opanował podstawowy materiał programowy - w zakresie opanowania wiedzy przyswoił zasadnicze treści programowe - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje średnie zainteresowanie - w zakresie wyrażania wiedzy popełnia wiele błędów
	3,5	- w zakresie wiedzy opanował podstawowy materiał programowy - wykazuje zrozumienie podstawowych zagadnień - w zakresie opanowania wiedzy przyswoił zasadnicze treści programowe - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje średnie zainteresowanie - w zakresie wyrażania wiedzy popełnia wiele błędów
	4,0	- w zakresie wiedzy opanował prawie cały materiał programowy - w zakresie rozumienia wiedzy opanował poprawnie cały zakresu materiału - w zakresie opanowania wiedzy przyswoił zasadnicze treści programowe prawie dokładnie - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje duże zainteresowanie - w zakresie wyrażania wiedzy popełnia sporadycznie błędy
	4,5	- w zakresie wiedzy opanował cały materiał programowy - w zakresie rozumienia wiedzy opanował wszystkie treści programowe - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje duże zainteresowanie - w zakresie wyrażania wiedzy nie popełnia błędów
	5,0	- w zakresie wiedzy wykracza poza materiał programowy - w zakresie rozumienia wiedzy opanował wszystkie treści programowe - w zakresie stosunku do wiedzy wykazuje duże zainteresowanie i ciekawość poznawczą - w zakresie wyrażania wiedzy nie popełnia błędów

Pole	KOD	Znaczenie kodu
Zamierzone efekty kształcenia	BL_1A_BL-S-C12_U01	Potrafi rozpoznać i opisać preparaty tkankowe na podstawie ich cech charakterystycznych.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	BL_1A_U07	umie omówić budowę, położenie i funkcje poszczególnych tkanek, narządów, układów oraz stanów aktywności i spoczynku organizmów żywych; potrafi wskazać wpływ czynników środowiskowych na przebieg wszelkich procesów w organizmach żywych; określić strategię zmian przystosowawczych; umie przygotować preparaty histologiczne, rozpoznawać poszczególne tkanki, właściwie opisując i interpretując preparat mikroskopowy;
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia	P1A_U01	stosuje podstawowe techniki i narzędzia badawcze w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów
	P1A_U04	wykonuje zlecone proste zadania badawcze lub ekspertyzy pod kierunkiem opiekuna naukowego
	P1A_U10	posiada umiejętność wystąpień ustnych w języku polskim i języku obcym, dotyczących zagadnień szczegółowych z zakresu dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów
Cel przedmiotu	C-1	Zapoznanie studentów z budową i zróżnicowaniem komórek.
Cel przedmiotu	C-2	Zapoznanie studentów z budową i funkcją błony komórkowej i poszczególnych organelli komórkowych.
Treści programowe	T-L-1	Tkanki roślinne i zwierzęce - charakterystyka ich komórek. Budowa komórek, a ich czynność. Zróżnicowanie komórek (pro- i eukariota). Mikroskopowy obraz komórek krwi. Gatunkowe różnice w budowie erytrocytów.
Treści programowe	T-L-5	Organizacja kwasów nukleinowych u pro- i eukariota. Polimeraza i enzymy restrykcyjne. Metody wizualizacji jądra komórkowego i cytoplazmy leukocytów w mikroskopie świetlnym.
Metody nauczania	M-2	Prezentacja multimedialna z wykorzystaniem komputera i projektora multimedialnego.
	M-3	Praca w grupach.
	M-4	Dyskusja dydaktyczna.
Sposób oceny	S-1	Ocena formująca: Zaliczenie ćwiczeń - kolokwia cząstkowe oceniane w skali punktowej: 6 (ocena dostateczna) do 10 (ocena bardzo dobra)
Sposób oceny	S-2	Ocena formująca: Zaliczenie ćwiczeń - ocena pracy studentów w grupach wyrażna ilością punktów zdobytych za poszczególne ćwiczenia (punktacja 0 lub 1)
Kryteria oceny	Ocena	Kryterium oceny
	2,0	Student: nie potrafi poradzić sobie samodzielnie z trudnościami mogącymi pojawić się na każdym z etapów przygotowanie zleconej pracy, nie operuje wiedzą kontekstową.
	3,0	Student: radzi sobie, z dużą pomocą nauczyciela, z wybranymi trudnościami związanymi z procesem przygotowania zleconej pracy
	3,5	Student: potrafi poradzić sobie, z nieznaczną pomocą nauczyciela, z wybranymi trudnościami związanymi z procesem przygotowania zleconej pracy.
	4,0	Student: samodzielnie radzi sobie z podstawowymi trudnościami związanymi z procesem wykonania zleconej pracy
	4,5	Student: samodzielnie rozwiązuje postawione problemy i radzi sobie z trudnościami związanymi z procesem wykonania zleconej pracy
	5,0	Student: samodzielnie rozwiązuje postawione problemy i radzi sobie w pełni z trudnościami związanymi z procesem wykonania zleconej pracy; swobodnie porusza się w danej tematyce i prawidłowo wykorzystuje materiały źródłowe

Pole	KOD	Znaczenie kodu
Zamierzone efekty kształcenia	BL_1A_BL-S-C12_U02	Zna i objasnia budowę komórek wybranych tkanek oraz procesy charakterystyczne dla nich procesy.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	BL_1A_U05	posługuje się podstawowymi zagadnieniami z zakresu budowy, struktury i funkcji komórek organizmów zwierzęcych; potrafi wskazać zalety osobników płciowych i przewagi selekcyjnej ich potomstwa; potrafi wskazać metody jakimi określone procesy mogą byś analizowane; potrafi przeprowadzić pod opieką opiekuna proste doświadczenia in vitro;
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia	P1A_U01	stosuje podstawowe techniki i narzędzia badawcze w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów
	P1A_U04	wykonuje zlecone proste zadania badawcze lub ekspertyzy pod kierunkiem opiekuna naukowego
	P1A_U06	przeprowadza obserwacje oraz wykonuje w terenie lub laboratorium proste pomiary fizyczne, biologiczne i chemiczne
	P1A_U10	posiada umiejętność wystąpień ustnych w języku polskim i języku obcym, dotyczących zagadnień szczegółowych z zakresu dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów
	P1A_U11	uczy się samodzielnie w sposób ukierunkowany
Cel przedmiotu	C-1	Zapoznanie studentów z budową i zróżnicowaniem komórek.
Cel przedmiotu	C-2	Zapoznanie studentów z budową i funkcją błony komórkowej i poszczególnych organelli komórkowych.
Treści programowe	T-L-1	Tkanki roślinne i zwierzęce - charakterystyka ich komórek. Budowa komórek, a ich czynność. Zróżnicowanie komórek (pro- i eukariota). Mikroskopowy obraz komórek krwi. Gatunkowe różnice w budowie erytrocytów.
	T-L-9	Metabolizm wyspecjalizowanych komórek (wątrobowych, mięśniowych, tłuszczowych). Specyfika metabolizmu brunatnej tkanki tłuszczowej. Wpływ pH i temperatury na aktywność enzymów.
	T-W-1	Komórka jako układ termodynamiczny. Cechy żywej komórki (metabolizm, ruch, pobudliwość, wzrost, rozmnażanie). Chemiczne składniki komórki (atomy, cząsteczki, związki chemiczne). Komórkowa teoria życia. Organizacja komórek (błona komórkowa, cytozol, jądro, przedziały wewnątrzkomórkowe). Zróżnicowanie komórek (pro- i eukariota).
	T-W-2	Błona komórkowa - rys historyczny. Model płynno-mozaikowy. Organizacja błony komórkowej. Dwuwarstwa lipidowa (skład chemiczny, struktura, płynność). Białka błonowe. Biosynteza składników błony. Kora komórki. Warstwa powierzchniowa. Ogólna charakterystyka transportu przez błonę komórkową. Przenośniki błonowe. Kanały jonowe. Źródła energii dla transportu błonowego. Pobudzenie i hamowanie.
	T-W-3	Struktura, skład i rola cytoplazmy. Podstawowe rodzaje włóknistych struktur cytoszkieletu. Skład i struktura molekularna elementów cytoszkieletu. Mikrotubule-podział, funkcje i lokalizacja w różnych typach komórek. Rola centrosomu w organizacji mikrotubul. Rola białek motorycznych w funkcji mikrtubul. Podział, funkcje i występowanie filamentów pośrednich. Struktura, funkcja i lokalizacja filamentów aktynowych. Mechanizm polimeryzacji aktyny. Wiązanie aktyny z białkami motorycznymi (miozyny) w struktury kurczliwe.
Metody nauczania	M-1	Wykład informacyjny.
	M-2	Prezentacja multimedialna z wykorzystaniem komputera i projektora multimedialnego.
	M-3	Praca w grupach.
	M-4	Dyskusja dydaktyczna.
Sposób oceny	S-1	Ocena formująca: Zaliczenie ćwiczeń - kolokwia cząstkowe oceniane w skali punktowej: 6 (ocena dostateczna) do 10 (ocena bardzo dobra)
	S-2	Ocena formująca: Zaliczenie ćwiczeń - ocena pracy studentów w grupach wyrażna ilością punktów zdobytych za poszczególne ćwiczenia (punktacja 0 lub 1)
	S-4	Ocena podsumowująca: Zaliczenie wykładów - egzamin pisemny
Kryteria oceny	Ocena	Kryterium oceny
	2,0	Student: nie potrafi poradzić sobie samodzielnie z trudnościami mogącymi pojawić się na każdym z etapów przygotowanie zleconej pracy, nie operuje wiedzą kontekstową.
	3,0	Student: radzi sobie, z dużą pomocą nauczyciela, z wybranymi trudnościami związanymi z procesem przygotowania zleconej pracy
	3,5	Student: potrafi poradzić sobie, z nieznaczną pomocą nauczyciela, z wybranymi trudnościami związanymi z procesem przygotowania zleconej pracy.
	4,0	Student: samodzielnie radzi sobie z podstawowymi trudnościami związanymi z procesem wykonania zleconej pracy
	4,5	Student: samodzielnie rozwiązuje postawione problemy i radzi sobie z trudnościami związanymi z procesem wykonania zleconej pracy
	5,0	Student: samodzielnie rozwiązuje postawione problemy i radzi sobie w pełni z trudnościami związanymi z procesem wykonania zleconej pracy; swobodnie porusza się w danej tematyce i prawidłowo wykorzystuje materiały źródłowe

Pole	KOD	Znaczenie kodu
Zamierzone efekty kształcenia	BL_1A_BL-S-C12_U03	Zna i powinien być w stanie przeprowadzić wybrane analizy laboratoryjne z zakresu cytofizjologii.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	BL_1A_U12	posługuje się kluczowymi pojęciami z zakresu chemii bioorganicznej; umie przewidywać przebieg reakcji związków organicznych; wykorzystuje metody analizy instrumentalnej stosowanej w chemii organicznej i biochemicznej; analizuje informacje wynikające z różnic w profilach białkowych; zna podstawowe zasady analiz proteomicznych; analizuje zmiany w organizmie powstające przy zażywaniu wybranych substancji;
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia	P1A_U01	stosuje podstawowe techniki i narzędzia badawcze w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów
	P1A_U04	wykonuje zlecone proste zadania badawcze lub ekspertyzy pod kierunkiem opiekuna naukowego
	P1A_U06	przeprowadza obserwacje oraz wykonuje w terenie lub laboratorium proste pomiary fizyczne, biologiczne i chemiczne
	P1A_U10	posiada umiejętność wystąpień ustnych w języku polskim i języku obcym, dotyczących zagadnień szczegółowych z zakresu dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów
Cel przedmiotu	C-3	Zapoznanie studentów z procesami zwiazanymi z fizjologią komórek.
Treści programowe	T-L-1	Tkanki roślinne i zwierzęce - charakterystyka ich komórek. Budowa komórek, a ich czynność. Zróżnicowanie komórek (pro- i eukariota). Mikroskopowy obraz komórek krwi. Gatunkowe różnice w budowie erytrocytów.
	T-L-3	Molekularny mechanizm skurczu komórki mięśniowej. Budowa i rola białek kurczliwych i regulujących. Jak wyjaśnić zdolność męskich komórek rozrodczych do aktywnego ruchu? Mechanizm diapedezy. Mikroskopowy obraz wybranych komórek tkanki: nabłonkowej, łącznej, mięśniowej i nerwowej. Mechanizm endo- i egzocytozy. Mechanizm pobierania płynu zewnątrzkomórkowego przez komórkę ( pinocytoza). Fagocytoza - podstawowy mechanizm obrony nieswoistej.
	T-L-4	Budowa i rola gładkiej i szorstkiej siateczki śródplazmatycznej.Wolne rodniki – źródła, negatywne skutki działania, eliminacja.Mitochondria i chloroplasty - podobieństwa i różnice.
	T-L-5	Organizacja kwasów nukleinowych u pro- i eukariota. Polimeraza i enzymy restrykcyjne. Metody wizualizacji jądra komórkowego i cytoplazmy leukocytów w mikroskopie świetlnym.
	T-L-6	Pojęcie i klasyfikacja receptorów. Receptory powierzchni komórki. Wewnątrzkomórkowe kaskady sygnalizacyjne. Wtórne przekaźniki. Receptory cytozolowe i jądrowe.
	T-L-7	Rola białek w komórce. Zarys budowy białek – struktura I, II, III i IV rzędowa. Konformacja białek fibrylarnych i globularnych. Zmiany konformacyjne i ich następstwa, rola białek opiekuńczych. Mechanizm sortowania i adresowania białek w komórce. Degradacja białek, rola lizosomów, proteosomów i ubikwityny. Genom a proteom.
	T-L-8	Biologiczna „sprzeczność” pomiędzy wielością humoralnych czynników regulujących, a niewielką liczbą mechanizmów przenoszenia informacji wewnątrz komórek. Zależność między ilością liganda a gęstością receptorów komórkowych. Badanie lokalizacji, rozmieszczenia i gęstości wybranych eksteroreceptorów
	T-L-9	Metabolizm wyspecjalizowanych komórek (wątrobowych, mięśniowych, tłuszczowych). Specyfika metabolizmu brunatnej tkanki tłuszczowej. Wpływ pH i temperatury na aktywność enzymów.
	T-L-10	Skutki nieprawidłowych podziałów mejotycznych. Apoptoza – programowana śmierć komórek i jej etapy. Nekroza a apoptoza. Transformacja nowotworowa komórek. Teoria struktur dysypatywnych. Analiza mechanizmu przerzutowania. Angiogeneza nowotworowa.
Metody nauczania	M-3	Praca w grupach.
Metody nauczania	M-4	Dyskusja dydaktyczna.
Sposób oceny	S-1	Ocena formująca: Zaliczenie ćwiczeń - kolokwia cząstkowe oceniane w skali punktowej: 6 (ocena dostateczna) do 10 (ocena bardzo dobra)
Sposób oceny	S-2	Ocena formująca: Zaliczenie ćwiczeń - ocena pracy studentów w grupach wyrażna ilością punktów zdobytych za poszczególne ćwiczenia (punktacja 0 lub 1)
Kryteria oceny	Ocena	Kryterium oceny
	2,0	Student: nie potrafi poradzić sobie samodzielnie z trudnościami mogącymi pojawić się na każdym z etapów przygotowanie zleconej pracy, nie operuje wiedzą kontekstową.
	3,0	Student: radzi sobie, z dużą pomocą nauczyciela, z wybranymi trudnościami związanymi z procesem przygotowania zleconej pracy
	3,5	Student: potrafi poradzić sobie, z nieznaczną pomocą nauczyciela, z wybranymi trudnościami związanymi z procesem przygotowania zleconej pracy
	4,0	Student: samodzielnie radzi sobie z podstawowymi trudnościami związanymi z procesem wykonania zleconej pracy
	4,5	Student: samodzielnie rozwiązuje postawione problemy i radzi sobie z trudnościami związanymi z procesem wykonania zleconej pracy
	5,0	Student: samodzielnie rozwiązuje postawione problemy i radzi sobie w pełni z trudnościami związanymi z procesem wykonania zleconej pracy; swobodnie porusza się w danej tematyce i prawidłowo wykorzystuje materiały źródłowe

Pole	KOD	Znaczenie kodu
Zamierzone efekty kształcenia	BL_1A_BL-S-C12_K01	Wykazuje zrozumienie wybranych procesów zachodzących w żywej komórce.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	BL_1A_K01	wykazuje zrozumienie podstawowych procesów i zjawisk biologicznych oraz przekonanie o ich empirycznej poznawalności w oparciu o metody matematyczne i statystyczne
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia	P1A_K01	rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie
	P1A_K04	prawidłowo identyfikuje i rozstrzyga dylematy związane z wykonywaniem zawodu
Cel przedmiotu	C-3	Zapoznanie studentów z procesami zwiazanymi z fizjologią komórek.
Treści programowe	T-L-1	Tkanki roślinne i zwierzęce - charakterystyka ich komórek. Budowa komórek, a ich czynność. Zróżnicowanie komórek (pro- i eukariota). Mikroskopowy obraz komórek krwi. Gatunkowe różnice w budowie erytrocytów.
	T-L-2	Błona komórkowa jako bariera między dwoma środowiskami. Znaczenie czynnościowe “płynności” błony komórkowej. Doświadczalne uszkodzenie błony komórkowej erytrocytów. Mechanizm destrukcyjnego wpływu wybranych czynników środowiskowych. Wpływ zmian ciśnienia osmotycznego płynu zewnątrzkomórkowego na kształt i błonę komórkową erytrocytów. Oznaczanie oporności osmotycznej krwinek czerwonych.
	T-L-3	Molekularny mechanizm skurczu komórki mięśniowej. Budowa i rola białek kurczliwych i regulujących. Jak wyjaśnić zdolność męskich komórek rozrodczych do aktywnego ruchu? Mechanizm diapedezy. Mikroskopowy obraz wybranych komórek tkanki: nabłonkowej, łącznej, mięśniowej i nerwowej. Mechanizm endo- i egzocytozy. Mechanizm pobierania płynu zewnątrzkomórkowego przez komórkę ( pinocytoza). Fagocytoza - podstawowy mechanizm obrony nieswoistej.
	T-L-4	Budowa i rola gładkiej i szorstkiej siateczki śródplazmatycznej.Wolne rodniki – źródła, negatywne skutki działania, eliminacja.Mitochondria i chloroplasty - podobieństwa i różnice.
	T-L-5	Organizacja kwasów nukleinowych u pro- i eukariota. Polimeraza i enzymy restrykcyjne. Metody wizualizacji jądra komórkowego i cytoplazmy leukocytów w mikroskopie świetlnym.
	T-L-6	Pojęcie i klasyfikacja receptorów. Receptory powierzchni komórki. Wewnątrzkomórkowe kaskady sygnalizacyjne. Wtórne przekaźniki. Receptory cytozolowe i jądrowe.
	T-L-7	Rola białek w komórce. Zarys budowy białek – struktura I, II, III i IV rzędowa. Konformacja białek fibrylarnych i globularnych. Zmiany konformacyjne i ich następstwa, rola białek opiekuńczych. Mechanizm sortowania i adresowania białek w komórce. Degradacja białek, rola lizosomów, proteosomów i ubikwityny. Genom a proteom.
	T-L-8	Biologiczna „sprzeczność” pomiędzy wielością humoralnych czynników regulujących, a niewielką liczbą mechanizmów przenoszenia informacji wewnątrz komórek. Zależność między ilością liganda a gęstością receptorów komórkowych. Badanie lokalizacji, rozmieszczenia i gęstości wybranych eksteroreceptorów
	T-L-9	Metabolizm wyspecjalizowanych komórek (wątrobowych, mięśniowych, tłuszczowych). Specyfika metabolizmu brunatnej tkanki tłuszczowej. Wpływ pH i temperatury na aktywność enzymów.
	T-L-10	Skutki nieprawidłowych podziałów mejotycznych. Apoptoza – programowana śmierć komórek i jej etapy. Nekroza a apoptoza. Transformacja nowotworowa komórek. Teoria struktur dysypatywnych. Analiza mechanizmu przerzutowania. Angiogeneza nowotworowa.
	T-W-1	Komórka jako układ termodynamiczny. Cechy żywej komórki (metabolizm, ruch, pobudliwość, wzrost, rozmnażanie). Chemiczne składniki komórki (atomy, cząsteczki, związki chemiczne). Komórkowa teoria życia. Organizacja komórek (błona komórkowa, cytozol, jądro, przedziały wewnątrzkomórkowe). Zróżnicowanie komórek (pro- i eukariota).
	T-W-2	Błona komórkowa - rys historyczny. Model płynno-mozaikowy. Organizacja błony komórkowej. Dwuwarstwa lipidowa (skład chemiczny, struktura, płynność). Białka błonowe. Biosynteza składników błony. Kora komórki. Warstwa powierzchniowa. Ogólna charakterystyka transportu przez błonę komórkową. Przenośniki błonowe. Kanały jonowe. Źródła energii dla transportu błonowego. Pobudzenie i hamowanie.
	T-W-3	Struktura, skład i rola cytoplazmy. Podstawowe rodzaje włóknistych struktur cytoszkieletu. Skład i struktura molekularna elementów cytoszkieletu. Mikrotubule-podział, funkcje i lokalizacja w różnych typach komórek. Rola centrosomu w organizacji mikrotubul. Rola białek motorycznych w funkcji mikrtubul. Podział, funkcje i występowanie filamentów pośrednich. Struktura, funkcja i lokalizacja filamentów aktynowych. Mechanizm polimeryzacji aktyny. Wiązanie aktyny z białkami motorycznymi (miozyny) w struktury kurczliwe.
	T-W-4	Struktura błony siateczki śródplazmatycznej. Gładka i szorstka (ziarnista) siateczka śródpazmatyczna i ich rola w procesach metabolicznych komórek. Rybosomy i polisomy. Rybosomy a translacja. Powstawanie lizosomów. Lizosomy pierwotne i wtórne. Struktura i właściwości lizosomów w różnych komórkach. Lokalizacja i ultrastruktura aparatu Golgiego. Odrębności strukturalne i czynnościowe aparatu Golgiego w komórkach roślinnych i zwierzęcych. Aparat Golgiego a czynność wydzielnicza komórek. Transport pęcherzykowy, egzo- i endocytoza.
	T-W-5	Budowa i rozmieszczenie mitochondriów komórce. Błony mitochondrialne. Łańcuch oddechowy, fosforylacja oksydacyjna i biosynteza ATP. Udział mitochondriów w przemianach katabolicznych. DNA mitochondrialny i biogeneza mitochondriów. Typy plastydów i ich rola. Chloroplasty, budowa i organizacja. Fotosynteza. Fotosystemy i cykl wiązania węgla.
	T-W-6	Organizacja, skład chemiczny i podstawowe funkcje jądra komórkowego. Organizacja jądra w poszczególnych fazach cyklu komórkowego. Organizacja i struktura chromatyny. Funkcja i struktura jąderka. Przebieg cyklu komórkowego, interfaza (fazy G1, S, G2 i G0) i mitoza (faza M). Cytokineza. Czas trwania i regulacja cyklu komórkowego, geny, białka i punkty kontrolne. Mitoza. Amitoza. Ogólna charakterystyka podziału mejotycznego.
	T-W-7	Wymiana materii i energii z otoczeniem. Energia aktywacji i kataliza. Regulacja ilości i aktywności enzymów w komórce. Procesy anaboliczne i kataboliczne - magazynowanie i odzyskiwanie energii. Wykorzystywanie energii przez komórkę. Fosforany bogatoenergetyczne komórki. Budowa, biosynteza i rola ATP. Mechanizmy regulacyjne metabolizmu komórki.
	T-W-8	Proliferacja (hiperplazja), przerost (hipertrofia) i akrecja. Etapy różnicowania komórek, komórki totipotencjalne, pluripotencjalne, macierzyste i ukierunkowane. Przyczyny różnicowania. Różnicowanie a cykl mitotyczny. Metaplazja, odnowa i przebudowa tkanek i narządów. Starzenie komórek in vivo i in vitro – przyczyny. Limit Hayflicka, telomery i telomeraza. Geny śmierci i życia komórek. Starzenie a śmierć komórek, zmiany morfologiczne i biochemiczne w komórce nekrotycznej.
Metody nauczania	M-1	Wykład informacyjny.
	M-2	Prezentacja multimedialna z wykorzystaniem komputera i projektora multimedialnego.
	M-3	Praca w grupach.
	M-4	Dyskusja dydaktyczna.
Sposób oceny	S-1	Ocena formująca: Zaliczenie ćwiczeń - kolokwia cząstkowe oceniane w skali punktowej: 6 (ocena dostateczna) do 10 (ocena bardzo dobra)
	S-2	Ocena formująca: Zaliczenie ćwiczeń - ocena pracy studentów w grupach wyrażna ilością punktów zdobytych za poszczególne ćwiczenia (punktacja 0 lub 1)
	S-4	Ocena podsumowująca: Zaliczenie wykładów - egzamin pisemny

Pole	KOD	Znaczenie kodu
Zamierzone efekty kształcenia	BL_1A_BL-S-C12_K02	Aktywnie uczestniczy w pracy grupowej, wykazujac współdziałaniejako członek zespołu.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	BL_1A_K03	przejawia aktywny udział i zdyscyplinowanie w pracy indywidualnej oraz grupowej wykazując odpowiedzialne współdziałanie zarówno jako członek jak i lider zespołu koleżeńskiego
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia	P1A_K02	potrafi współdziałać i pracować w grupie, przyjmując w niej różne role
	P1A_K03	potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub innych zadania
	P1A_K06	jest odpowiedzialny za bezpieczeństwo pracy własnej i innych; umie postępować w stanach zagrożenia
	P1A_K08	potrafi myśleć i działać w sposób przedsiębiorczy
Cel przedmiotu	C-1	Zapoznanie studentów z budową i zróżnicowaniem komórek.
	C-2	Zapoznanie studentów z budową i funkcją błony komórkowej i poszczególnych organelli komórkowych.
	C-3	Zapoznanie studentów z procesami zwiazanymi z fizjologią komórek.
Treści programowe	T-L-1	Tkanki roślinne i zwierzęce - charakterystyka ich komórek. Budowa komórek, a ich czynność. Zróżnicowanie komórek (pro- i eukariota). Mikroskopowy obraz komórek krwi. Gatunkowe różnice w budowie erytrocytów.
	T-L-2	Błona komórkowa jako bariera między dwoma środowiskami. Znaczenie czynnościowe “płynności” błony komórkowej. Doświadczalne uszkodzenie błony komórkowej erytrocytów. Mechanizm destrukcyjnego wpływu wybranych czynników środowiskowych. Wpływ zmian ciśnienia osmotycznego płynu zewnątrzkomórkowego na kształt i błonę komórkową erytrocytów. Oznaczanie oporności osmotycznej krwinek czerwonych.
	T-L-3	Molekularny mechanizm skurczu komórki mięśniowej. Budowa i rola białek kurczliwych i regulujących. Jak wyjaśnić zdolność męskich komórek rozrodczych do aktywnego ruchu? Mechanizm diapedezy. Mikroskopowy obraz wybranych komórek tkanki: nabłonkowej, łącznej, mięśniowej i nerwowej. Mechanizm endo- i egzocytozy. Mechanizm pobierania płynu zewnątrzkomórkowego przez komórkę ( pinocytoza). Fagocytoza - podstawowy mechanizm obrony nieswoistej.
	T-L-4	Budowa i rola gładkiej i szorstkiej siateczki śródplazmatycznej.Wolne rodniki – źródła, negatywne skutki działania, eliminacja.Mitochondria i chloroplasty - podobieństwa i różnice.
	T-L-5	Organizacja kwasów nukleinowych u pro- i eukariota. Polimeraza i enzymy restrykcyjne. Metody wizualizacji jądra komórkowego i cytoplazmy leukocytów w mikroskopie świetlnym.
	T-L-6	Pojęcie i klasyfikacja receptorów. Receptory powierzchni komórki. Wewnątrzkomórkowe kaskady sygnalizacyjne. Wtórne przekaźniki. Receptory cytozolowe i jądrowe.
	T-L-7	Rola białek w komórce. Zarys budowy białek – struktura I, II, III i IV rzędowa. Konformacja białek fibrylarnych i globularnych. Zmiany konformacyjne i ich następstwa, rola białek opiekuńczych. Mechanizm sortowania i adresowania białek w komórce. Degradacja białek, rola lizosomów, proteosomów i ubikwityny. Genom a proteom.
	T-L-8	Biologiczna „sprzeczność” pomiędzy wielością humoralnych czynników regulujących, a niewielką liczbą mechanizmów przenoszenia informacji wewnątrz komórek. Zależność między ilością liganda a gęstością receptorów komórkowych. Badanie lokalizacji, rozmieszczenia i gęstości wybranych eksteroreceptorów
	T-L-9	Metabolizm wyspecjalizowanych komórek (wątrobowych, mięśniowych, tłuszczowych). Specyfika metabolizmu brunatnej tkanki tłuszczowej. Wpływ pH i temperatury na aktywność enzymów.
	T-L-10	Skutki nieprawidłowych podziałów mejotycznych. Apoptoza – programowana śmierć komórek i jej etapy. Nekroza a apoptoza. Transformacja nowotworowa komórek. Teoria struktur dysypatywnych. Analiza mechanizmu przerzutowania. Angiogeneza nowotworowa.
Metody nauczania	M-3	Praca w grupach.
Metody nauczania	M-4	Dyskusja dydaktyczna.
Sposób oceny	S-2	Ocena formująca: Zaliczenie ćwiczeń - ocena pracy studentów w grupach wyrażna ilością punktów zdobytych za poszczególne ćwiczenia (punktacja 0 lub 1)