Wydział Biotechnologii i Hodowli Zwierząt - Bioinformatyka (S1)
specjalność: Systemy informatyczne w biologii
Sylabus przedmiotu Farmakokinetyka z elementami farmako- i nutrigenomiki:
Informacje podstawowe
| Kierunek studiów | Bioinformatyka | ||
|---|---|---|---|
| Forma studiów | studia stacjonarne | Poziom | pierwszego stopnia |
| Tytuł zawodowy absolwenta | inżynier | ||
| Obszary studiów | nauk przyrodniczych, nauk technicznych, studiów inżynierskich | ||
| Profil | ogólnoakademicki | ||
| Moduł | — | ||
| Przedmiot | Farmakokinetyka z elementami farmako- i nutrigenomiki | ||
| Specjalność | przedmiot wspólny | ||
| Jednostka prowadząca | Katedra Immunologii, Mikrobiologii i Chemii Fizjologicznej | ||
| Nauczyciel odpowiedzialny | Dorota Jankowiak <dorota.jankowiak@zut.edu.pl> | ||
| Inni nauczyciele | Hanna Kulig <Hanna.Kulig@zut.edu.pl> | ||
| ECTS (planowane) | 3,0 | ECTS (formy) | 3,0 |
| Forma zaliczenia | zaliczenie | Język | polski |
| Blok obieralny | 14 | Grupa obieralna | 1 |
Formy dydaktyczne
Wymagania wstępne
| KOD | Wymaganie wstępne |
|---|---|
| W-1 | znajomość podstaw z zakresu biochemii, genetyki i biologii komórki |
Cele przedmiotu
| KOD | Cel modułu/przedmiotu |
|---|---|
| C-1 | zapoznanie z podstawowymi pojęciami z farmakologii ogólnej oraz z przemianami farmakokinetycznymi |
| C-2 | Zaprezentowanie najnowszej wiedzy na temat zależności między substancjami czynnymi pochodzenia egzogennego a genomem człowieka z uwzględnieniem polimorfizmu genetycznego oraz zapoznanie z możliwościami stosowania diety w oparciu o profil genetyczny. |
Treści programowe z podziałem na formy zajęć
| KOD | Treść programowa | Godziny |
|---|---|---|
| ćwiczenia audytoryjne | ||
| T-A-1 | Główne miejsca (tkankowe, narządowe i komórkowe) biotransformacji lekow. Podstawowe reakcje I i II fazy biotransformacji wątrobowej: cel i wpływ na działanie farmakologiczne leku. | 3 |
| T-A-2 | Podstawowe pojęcia i parametry farmakokinetyczne: biologiczny okres półtrwania, dostępność biologiczna, stężenie maksymalne i czas jego osiągnięcia, objętość dystrybucji, stała eliminacji itd. Modele farmakokinetyczne. | 2 |
| T-A-3 | Podstawy farmakodynamiki. Mechanizmy działania leków: fizykochemiczny, biochemiczny i receptorowy. | 2 |
| T-A-4 | Nutrigenomika a wspomaganie terapii chorób. Przegląd chorób i defektów, do których możliwe jest zastosowanie diety wspomagającej leczenie w oparciu o genom. | 4 |
| T-A-5 | Nutri- i farmakogenomika w różnych stanach fizjologicznych organizmu i różnych formach uzależnienia. | 4 |
| 15 | ||
| wykłady | ||
| T-W-1 | Obszar badań farmakokinetyki i jej zastosowanie w farmakologii. Farmakokinetyka a farmakodynamika. Farmakokinetyka – LADME – kinetyka uwalniania, wchłaniania, dystrybucji, biotransformacji i wydalania substancji leczniczych z organizmu. | 2 |
| T-W-2 | L- liberation (uwalnianie substancji leczniczych). Dostępność biologiczna leku. A - absorption (wchłanianie): przez skórę, płuca i w przewodzie pokarmowym. | 2 |
| T-W-3 | D – distribution (rozmieszczenie leków w organizmie). Kompartymenty organizmu. Wiązanie z białkami krwi i tkanek. Transport leków przez błony biologiczne. | 2 |
| T-W-4 | M – metabolism (biotransformacja) – wprowadzenie. Czynniki wpływające na metabolizm leków (na wybranych przykładach): genetyczne, płeć, rasa, wiek, stany patologiczne, droga podania, interakcje. E – elimination: podstawowe drogi wydalania leków i ich metabolitów z organizmu. | 2 |
| T-W-5 | Ekspresja genów w odpowiedzi na różne sygnały pochodzenia wewnętrznego i zewnętrznego, w tym substancje biologicznie czynne i czynniki toksyczne zawarte w pożywieniu i farmaceutykach. | 3 |
| T-W-6 | Polimorfizm genetyczny a reakcja organizmu na czynniki żywieniowe, farmakologiczne i toksyczne. Omówienie indywidualnych i etnicznych różnic w odpowiedzi na składniki zawarte w produktach spożywczych i lekach w odniesieniu do różnych wariantów polimorficznych w danych genach. | 4 |
| 15 | ||
Obciążenie pracą studenta - formy aktywności
| KOD | Forma aktywności | Godziny |
|---|---|---|
| ćwiczenia audytoryjne | ||
| A-A-1 | uczestniczenie w ćwiczeniach audytoryjnych | 15 |
| A-A-2 | przygotowanie prezentacji tematycznej | 18 |
| A-A-3 | konsultacje | 8 |
| A-A-4 | zaliczenie ćwiczeń audytoryjnych | 4 |
| 45 | ||
| wykłady | ||
| A-W-1 | uczestniczenie w wykładach | 15 |
| A-W-2 | przygotowanie do zaliczenia treści wykładów | 17 |
| A-W-3 | konsultacje | 8 |
| A-W-4 | zaliczenie treści wykładów i omówienie wyników | 4 |
| 44 | ||
Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne
| KOD | Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne |
|---|---|
| M-1 | wykłady informacyjne wspomagane prezentacjami multimedialnymi |
| M-2 | dyskusja dydaktyczna |
Sposoby oceny
| KOD | Sposób oceny |
|---|---|
| S-1 | Ocena podsumowująca: zaliczenie pisemne |
| S-2 | Ocena podsumowująca: ocena prezentacji przygotowanych przez studentów |
Zamierzone efekty kształcenia - wiedza
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| BI_1A_BI-S-O11.1_W01 student definiuje podstawowe pojęcia z zakresu farmakologii ogólnej i farmakokinetyki, zna losy leków w organizmie oraz podstawowe mechanizmy ich biologicznego działania na poszczególnych poziomach organizacji ustroju człowieka i zwierząt | BI_1A_W05, BI_1A_W19 | P1A_W01, P1A_W02, P1A_W03, P1A_W05, P1A_W06, P1A_W07, P1A_W08, T1A_W02, T1A_W04, T1A_W05, T1A_W07, T1A_W08 | InzA_W02, InzA_W05 | C-1 | T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-4, T-A-1, T-A-2, T-A-3 | M-1, M-2 | S-1, S-2 |
| BI_1A_BI-S-O11.1_W02 student zna interakcje między substancjami biologicznie czynnymi pochodzącymi z diety i leków a genomem człowieka oraz wskazuje możliwości stosowania zindywidualizowanej diety w oparciu o genom | BI_1A_W05, BI_1A_W19 | P1A_W01, P1A_W02, P1A_W03, P1A_W05, P1A_W06, P1A_W07, P1A_W08, T1A_W02, T1A_W04, T1A_W05, T1A_W07, T1A_W08 | InzA_W02, InzA_W05 | C-2 | T-W-5, T-W-6, T-A-4, T-A-5 | M-1, M-2 | S-1, S-2 |
Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| BI_1A_BI-S-O11.1_U01 student potrafi zaprezentować i wykorzystać samodzielnie zdobytą wiedzę z zakresu procesów farmakokinetycznych oraz praktycznego zastosowania nutrigenomiki i farmakogenomiki | BI_1A_U19 | P1A_U06, P1A_U09, P1A_U11, T1A_U04, T1A_U05, T1A_U11 | InzA_U07 | C-1, C-2 | T-A-2, T-A-3, T-A-4, T-A-5 | M-1, M-2 | S-2 |
Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| BI_1A_BI-S-O11.1_K01 wykonując powierzone zadanie, student jest świadomy potrzeby zgłębiania wiedzy przy wykorzystaniu różnych źródeł informacji oraz dzielenia się wiedzą samodzielnie lub pracując w grupie | BI_1A_K03 | P1A_K01, P1A_K02, P1A_K05, P1A_K07, P1A_K08, T1A_K01, T1A_K06, T1A_K07 | InzA_K02 | C-1, C-2 | T-A-2, T-A-3, T-A-4, T-A-5 | M-1, M-2 | S-2 |
Kryterium oceny - wiedza
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| BI_1A_BI-S-O11.1_W01 student definiuje podstawowe pojęcia z zakresu farmakologii ogólnej i farmakokinetyki, zna losy leków w organizmie oraz podstawowe mechanizmy ich biologicznego działania na poszczególnych poziomach organizacji ustroju człowieka i zwierząt | 2,0 | student nie zna podstawowych pojęć z zakresu farmakologii ogólnej i farmakokinetyki, losów leków w organizmie oraz podstawowych mechanizmów ich biologicznego działania na poszczególnych poziomach organizacji ustroju człowieka i zwierząt |
| 3,0 | student zna wybrane pojęcia z zakresu farmakologii ogólnej i farmakokinetyki, zna pobieżnie losy leków w organizmie, a także wymienia niektóre mechanizmy ich biologicznego działania na poszczególnych poziomach organizacji ustroju człowieka i zwierząt | |
| 3,5 | student zna większość pojęć z zakresu farmakologii ogólnej i farmakokinetyki, zna pobieżnie losy leków w organizmie a także wymienia podstawowe mechanizmy ich biologicznego działania na poszczególnych poziomach organizacji ustroju człowieka i zwierząt | |
| 4,0 | student dość szczegółowo definiuje większość poznanych podstawowych pojęć z zakresu farmakologii ogólnej i farmakokinetyki, opisuje losy leków w organizmie, a także wymienia większość podstawowych mechanizmów ich biologicznego działania na poszczególnych poziomach organizacji ustroju człowieka i zwierząt i opisuje wybrane z nich | |
| 4,5 | student dość szczegółowo definiuje wszystkie poznane podstawowe pojęcia z zakresu farmakologii ogólnej i farmakokinetyki, szczegółowo opisuje losy leków w organizmie, a także wymienia podstawowe mechanizmy ich biologicznego działania na poszczególnych poziomach organizacji ustroju człowieka i zwierząt i opisuje większość z nich | |
| 5,0 | student definiuje wszystkie poznane podstawowe pojęcia z zakresu farmakologii ogólnej i farmakokinetyki, szczegółowo opisuje losy leków w organizmie oraz wymienia i opisuje podstawowe mechanizmy ich biologicznego działania na poszczególnych poziomach organizacji ustroju człowieka i zwierząt | |
| BI_1A_BI-S-O11.1_W02 student zna interakcje między substancjami biologicznie czynnymi pochodzącymi z diety i leków a genomem człowieka oraz wskazuje możliwości stosowania zindywidualizowanej diety w oparciu o genom | 2,0 | student nie zna interakcji między substancjami biologicznie czynnymi pochodzącymi z diety i leków a genomem człowieka ani możliwości stosowania zindywidualizowanej diety w oparciu o genom w różnych stanach fizjologicznych organizmu człowieka |
| 3,0 | student wymienia niektóre poznane interakcje między substancjami biologicznie czynnymi pochodzącymi z diety i leków a genomem człowieka i niektóre poznane możliwości stosowania zindywidualizowanej diety w oparciu o genom w różnych stanach fizjologicznych organizmu człowieka, a także opisuje wybrane przykłady | |
| 3,5 | student wymienia i opisuje niektóre poznane interakcje między substancjami biologicznie czynnymi pochodzącymi z diety i leków a genomem człowieka oraz wymienia i opisuje niektóre poznane możliwości stosowania zindywidualizowanej diety w oparciu o genom w różnych stanach fizjologicznych organizmu człowieka | |
| 4,0 | student wymienia większość poznanych interakcji między substancjami biologicznie czynnymi pochodzącymi z diety i leków a genomem człowieka oraz możliwości stosowania zindywidualizowanej diety w oparciu o genom w różnych stanach fizjologicznych organizmu człowieka, a także dość szczegółowo je opisuje | |
| 4,5 | student wymienia wszystkie poznane interakcje między substancjami biologicznie czynnymi pochodzącymi z diety i leków a genomem człowieka i możliwości stosowania zindywidualizowanej diety w oparciu o genom w różnych stanach fizjologicznych organizmu człowieka oraz szczegółowo opisuje większość z nich | |
| 5,0 | student wymienia i szczegółowo opisuje wszystkie poznane interakcje między substancjami biologicznie czynnymi pochodzącymi z diety i leków a genomem człowieka, a także wszystkie poznane możliwości stosowania zindywidualizowanej diety w oparciu o genom w różnych stanach fizjologicznych organizmu człowieka |
Kryterium oceny - umiejętności
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| BI_1A_BI-S-O11.1_U01 student potrafi zaprezentować i wykorzystać samodzielnie zdobytą wiedzę z zakresu procesów farmakokinetycznych oraz praktycznego zastosowania nutrigenomiki i farmakogenomiki | 2,0 | student nie prezentuje samodzielnie zdobytej wiedzy z zakresu procesów farmakokinetycznych oraz praktycznego zastosowania nutrigenomiki i farmakogenomiki |
| 3,0 | student prezentuje samodzielnie zdobytą wiedzę z zakresu procesów farmakokinetycznych oraz praktycznego zastosowania nutrigenomiki i farmakogenomiki pobieżnie i w sposób mało komunikatywny | |
| 3,5 | student prezentuje samodzielnie zdobytą , lecz niepełną, wiedzę z zakresu procesów farmakokinetycznych oraz praktycznego zastosowania nutrigenomiki i farmakogenomiki dość komunikatywnie | |
| 4,0 | student prezentuje samodzielnie zdobytą wiedzę z zakresu procesów farmakokinetycznych oraz praktycznego zastosowania nutrigenomiki i farmakogenomiki w sposób jasny i komunikatywny lecz nie wyczerpując tematu | |
| 4,5 | student potrafi jasno i dość szczegółowo zaprezentować samodzielnie zdobytą wiedzę z zakresu procesów farmakokinetycznych oraz praktycznego zastosowania nutrigenomiki i farmakogenomiki | |
| 5,0 | student potrafi jasno i szczegółowo, w ciekawy sposób zaprezentować samodzielnie zdobytą wiedzę z zakresu procesów farmakokinetycznych oraz praktycznego zastosowania nutrigenomiki i farmakogenomiki |
Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| BI_1A_BI-S-O11.1_K01 wykonując powierzone zadanie, student jest świadomy potrzeby zgłębiania wiedzy przy wykorzystaniu różnych źródeł informacji oraz dzielenia się wiedzą samodzielnie lub pracując w grupie | 2,0 | student nie wykonuje powierzonego zadania wymagającego potrzeby zgłębiania wiedzy przy wykorzystaniu różnych źródeł informacji oraz dzielenia się wiedzą samodzielnie lub pracując w grupie |
| 3,0 | student wykonuje powierzone zadanie wymagające dzielenia się zdobytą wiedzą samodzielnie lub w grupie, dokumentując wykorzystany ubogi materiał źródłowy, głównie podręcznikowy i w języku polskim | |
| 3,5 | student wykonuje powierzone zadanie wymagające dzielenia się zdobytą wiedzą samodzielnie lub w grupie, dokumentując wykorzystany przeciętny materiał źródłowy, głównie w języku polskim | |
| 4,0 | student wykonuje powierzone zadanie wymagające dzielenia się zdobytą wiedzą samodzielnie lub w grupie dokumentując wykorzystany dość bogaty materiał źródłowy, głównie w języku polskim | |
| 4,5 | student wykonuje powierzone zadanie wymagające dzielenia się zdobytą wiedzą samodzielnie lub w grupie, dokumentując wykorzystany dość bogaty materiał źródłowy, w tym obcojęzyczny | |
| 5,0 | student wykonuje powierzone zadanie wymagające dzielenia się zdobytą wiedzą samodzielnie lub w grupie, dokumentując wykorzystany bogaty materiał źródłowy, w tym najnowszy oryginalny i obcojęzyczny |
Literatura podstawowa
- Adamska-Dyniewska H., Terapia monitorowana., Towarzystwo Terapii Monitorowanej., Łódź, 1994
- Grajek W. (red.), Przeciwutleniacze w żywności., WNT, Warszawa, 2007
- Herman T.W., Farmakokinetyka – teoria i praktyka., PZWL, Warszawa, 2005
- Prandota J., Podstawy farmakogenetyki i farmakogenomiki w praktyce klinicznej., Elsevier Urban&Partner, Wrocław, 2003
Literatura dodatkowa
- Beszłej J.A., Szewczuk-Bogusławska M., Grzesiak M., Farmakogenetyka w psychiatrii., Wyd. Continuo, Wrocław, 2007
- Mutschler E., Farmakologia i toksykologia., Urban i Partner, Wrocław, 2004
- Seńczuk W., Toksykologia., PZWL, Warszawa, 2002