Wydział Kształtowania Środowiska i Rolnictwa - Rolnictwo (N1)
Sylabus przedmiotu Entomologia:
Informacje podstawowe
| Kierunek studiów | Rolnictwo | ||
|---|---|---|---|
| Forma studiów | studia niestacjonarne | Poziom | pierwszego stopnia |
| Tytuł zawodowy absolwenta | inżynier | ||
| Obszary studiów | nauk rolniczych, leśnych i weterynaryjnych, studiów inżynierskich | ||
| Profil | ogólnoakademicki | ||
| Moduł | — | ||
| Przedmiot | Entomologia | ||
| Specjalność | przedmiot wspólny | ||
| Jednostka prowadząca | Zakład Ochrony Roślin | ||
| Nauczyciel odpowiedzialny | Magdalena Karbowska-Dzięgielewska <Magdalena.Karbowska-Dziegielewska@zut.edu.pl> | ||
| Inni nauczyciele | |||
| ECTS (planowane) | 3,0 | ECTS (formy) | 3,0 |
| Forma zaliczenia | zaliczenie | Język | polski |
| Blok obieralny | — | Grupa obieralna | — |
Formy dydaktyczne
Wymagania wstępne
| KOD | Wymaganie wstępne |
|---|---|
| W-1 | znajomość systematyki roślin, podstawowe wiadomości z zakresu: entomologii (morfologia i anatomia owadów), botaniki i fizjologii roślin |
Cele przedmiotu
| KOD | Cel modułu/przedmiotu |
|---|---|
| C-1 | zdobycie wiedzy dotyczącej najważniejszych grup szkodników roślin rolniczych |
| C-2 | wykształcenie umiejętności diagnozowania szkodników na podstawie typu uszkodzeń roślin przez nich powodowanych oraz ich morfologii |
| C-3 | znajomość przyczyn i umiejętność analizowania masowych pojawów szkodników z uwzględnieniem wpływu czynników biotycznych i abiotycznych |
| C-4 | zdobycie umiejętności odpowiedniego dobierania metod ochrony roślin przed szkodnikami w uprawach rolniczych |
| C-5 | wykształcenie umiejętności podejmowania decyzji o zastosowaniu skutecznych środków chemicznych w ochronie upraw rolniczych z uwzględnieniem ich wpływu na środowisko i organizmy pożyteczne |
| C-6 | uświadomienie potrzeby dokształcania i samodoskonalenia w zakresie doboru skutecznych metod ochrony roślin oraz ich oddziaływania na środowisko |
Treści programowe z podziałem na formy zajęć
| KOD | Treść programowa | Godziny |
|---|---|---|
| ćwiczenia audytoryjne | ||
| T-A-1 | Systematyka nicieni - szkodników roślin. Grupy troficzne nicieni. Metody pozyskiwania nicieni z materiału roślinnego i gleby. Przegląd ważniejszych gatunków nicieni pasożytów roślin. Diagnostyka uszkodzeń roślin powodowanych przez nicienie roślinożerne. | 2 |
| T-A-2 | Pożyteczne i szkodliwe roztocze. Różnice w morfologii roztoczy, preferencje pokarmowe, diagnostyka uszkodzeń powodowanych przez roztocza roślinożerne. Rola drapieżnych roztoczy w biologicznej metodzie zwalczania szkodników roślin. | 2 |
| T-A-3 | Budowa morfologiczna owadów (Insecta). Rozmnażanie i rozwój owadów. Typy larw i poczwarek u owadów. Rodzaje uszkodzeń roślin powodowanych przez fitofagi. | 2 |
| T-A-4 | Charakterystyka wybranych rzędów owadów o znaczeniu gospodarczym z podgromady Apterygota i Pterygota. | 2 |
| T-A-5 | Wielożerne szkodniki roślin – diagnostyka i szkodliwość. Przegląd i diagnostyka najważniejszych szkodników roślin okopowych. | 2 |
| T-A-6 | Przegląd i diagnostyka najważniejszych szkodników warzyw kapustnych. Skodniki roślin motylkowych. | 2 |
| 12 | ||
| zajęcia terenowe | ||
| T-T-1 | Występowanie owadów w wybranych zbiorowiskach - diagnostyka fitofagów i gatunków pożytecznych oraz ocena ich roli w środowisku. Metody odłowu owadów w terenie. Zebranie i ekspozycja kolekcji owadów ważnych dla praktyki ochrony roślin. | 4 |
| 4 | ||
| wykłady | ||
| T-W-1 | Charakterystyka podstawowych grup „szkodników” roślin rolniczych. | 2 |
| T-W-2 | Przegląd najważniejszych rzędów owadów o znaczeniu gospodarczym. Rodzaje oraz przegląd uszkodzeń roślin powodowanych przez fitofagi. | 2 |
| T-W-3 | Prognozy i sygnalizacje pojawu szkodników roślin. Ekologiczne aspekty pojawu szkodników. | 2 |
| T-W-4 | Charakterystyka metod ochrony roślin przed szkodnikami. Metody profilaktyczne i bezpośredniego zwalczania szkodliwych organizmów. | 2 |
| T-W-5 | Metody biologiczne. Wykorzystywanie organizmów pożytecznych w walce ze szkodnikami roślin. Biotechnologia w ochronie roślin przed szkodnikami. | 2 |
| T-W-6 | Metody chemiczne. Charakterystyka najważniejszych grup zoocydów. Podejmowanie decyzji o zwalczaniu szkodników. Główne czynniki decydujące o skuteczności zwalczania zoofagów. | 2 |
| T-W-7 | Integrowana metoda ochrony rzepaku i roślin okopowych. | 2 |
| T-W-8 | Integrowana ochrona zbóż przed szkodnikami. Przegląd i zwalczanie szkodników magazynów i przechowalni. | 2 |
| 16 | ||
Obciążenie pracą studenta - formy aktywności
| KOD | Forma aktywności | Godziny |
|---|---|---|
| ćwiczenia audytoryjne | ||
| A-A-1 | uczestnictwo w ćwiczeniach audytoryjnych | 12 |
| A-A-2 | przygotowanie do ćwiczeń audytoryjnych, w tym sprawdzianów i kolokium | 12 |
| A-A-3 | studiowanie zalecanej literatury | 6 |
| 30 | ||
| zajęcia terenowe | ||
| A-T-1 | uczestnictwo w zajęciach | 4 |
| A-T-2 | praca własna z kluczem entomologicznym | 6 |
| A-T-3 | studiowanie przedmiotowej literatury | 10 |
| A-T-4 | przygotowanie i ekspozycja kolekcji owadów zebranych z terenu | 10 |
| 30 | ||
| wykłady | ||
| A-W-1 | uczestnictwo w wykładach | 16 |
| A-W-2 | przygotwanie do egzaminu i udział w egzaminie | 7 |
| A-W-3 | konsultacje | 8 |
| 31 | ||
Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne
| KOD | Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne |
|---|---|
| M-1 | wykład problemowy |
| M-2 | wykład informacyjny |
| M-3 | duskusja dydaktyczna |
| M-4 | aprobata |
| M-5 | pokaz |
| M-6 | film |
| M-7 | ćwiczenia przedmiotowe |
Sposoby oceny
| KOD | Sposób oceny |
|---|---|
| S-1 | Ocena podsumowująca: egzamin pisemny |
| S-2 | Ocena formująca: aprobata |
| S-3 | Ocena formująca: sprawdzian |
| S-4 | Ocena formująca: kolokwium |
| S-5 | Ocena formująca: zaliczenie ustne z przygotowanej kolekcji owadów |
Zamierzone efekty kształcenia - wiedza
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ROL_1A_C18_W01 zna i diagnozuje najważniejsze grupy szkodników roślin rolniczych oraz typy uszkodzeń roślin przez nie powodowane | ROL_1A_W05, ROL_1A_W01, ROL_1A_W07 | R1A_W01, R1A_W03, R1A_W04, R1A_W06, R1A_W07 | InzA_W01, InzA_W02, InzA_W05 | C-2, C-1 | T-W-2, T-A-1, T-A-3, T-A-6, T-A-5, T-W-1, T-A-2, T-A-4, T-T-1 | M-5, M-3, M-7, M-2, M-6, M-1 | S-3, S-2, S-4, S-1, S-5 |
| ROL_1A_C18_W02 objaśnia najważniesze przyczyny masowych pojawów szkodników roślin, z uwzględnieniem czynników biotycznych i abiotycznych | ROL_1A_W01, ROL_1A_W05, ROL_1A_W07 | R1A_W01, R1A_W03, R1A_W04, R1A_W06, R1A_W07 | InzA_W01, InzA_W02, InzA_W05 | C-2, C-3, C-1 | T-T-1, T-W-3, T-W-2, T-W-1 | M-2, M-1, M-6 | S-2, S-1 |
| ROL_1A_C18_W03 rozróżnia i charakteryzuje metody ochrony roślin przed szkodnikami w uprawach rolniczych, ze szczególnym uwzględnieniem wpływu środkow chemicznych na środowisko i organizmy pożyteczne | ROL_1A_W05, ROL_1A_W01, ROL_1A_W07 | R1A_W01, R1A_W03, R1A_W04, R1A_W06, R1A_W07 | InzA_W01, InzA_W02, InzA_W05 | C-4, C-6, C-5 | T-W-4, T-W-6, T-W-7, T-W-5, T-W-8 | M-1, M-3, M-2, M-6 | S-2, S-1, S-4 |
Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ROL_1A_C18_U01 potrafi właściwie dobierać metody ochrony roślin przeciwko zdiagnozowanym szkodnikom w uprawach rolniczych | ROL_1A_U10, ROL_1A_U04 | R1A_U05, R1A_U06, R1A_U07 | InzA_U02, InzA_U03, InzA_U04, InzA_U05, InzA_U06, InzA_U07 | C-2, C-4, C-1, C-5 | T-W-2, T-W-7, T-W-4, T-A-6, T-W-5, T-W-8, T-W-6, T-W-1 | M-1, M-2, M-3, M-6, M-4 | S-2, S-1 |
| ROL_1A_C18_U02 potrafi właściwie interpretować przyczyny masowych pojawów szkodników w uprawach rolniczych, z uwazględnieniem czynników biotycznych i abiotycznych | ROL_1A_U04, ROL_1A_U10 | R1A_U05, R1A_U06, R1A_U07 | InzA_U02, InzA_U03, InzA_U04, InzA_U05, InzA_U06, InzA_U07 | C-2, C-1, C-3 | T-A-1, T-A-6, T-A-2, T-W-2, T-A-3, T-A-5, T-W-3, T-T-1, T-A-4 | M-1, M-5, M-3, M-7, M-2, M-6 | S-3, S-4, S-2, S-1 |
| ROL_1A_C18_U03 potrafi świadomie podejmować decyzję o zastosowaniu skutecznych środków chemicznych w ochronie upraw rolniczych przed szkodnikami z uwzględnieniem ich wpływu na środowisko i organizmy pożyteczne | ROL_1A_U10, ROL_1A_U04 | R1A_U05, R1A_U06, R1A_U07 | InzA_U02, InzA_U03, InzA_U04, InzA_U05, InzA_U06, InzA_U07 | C-5, C-6, C-4 | T-W-6, T-W-4, T-T-1, T-A-6 | M-3, M-2, M-1, M-5, M-6 | S-2 |
Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ROL_1A_C18_K01 świadomość potrzeby dokształcania się i samodoskonalenia w zakresie ochrony roślin przed szkodnikami | ROL_1A_K06, ROL_1A_K01, ROL_1A_K02 | R1A_K01, R1A_K02, R1A_K06, R1A_K07 | InzA_K01 | C-6, C-4, C-1, C-2, C-5 | T-W-6, T-T-1, T-W-7, T-W-3, T-W-2, T-W-8, T-W-5, T-W-4, T-W-1 | M-6, M-3, M-1, M-2, M-7, M-5 | S-2 |
| ROL_1A_C18_K02 wykształcenie świadomości podejmowanego ryzyka i skutków związanych z wyborem środków chemicznych na środowisko i organizmy pożyteczne | ROL_1A_K01, ROL_1A_K06, ROL_1A_K02 | R1A_K01, R1A_K02, R1A_K06, R1A_K07 | InzA_K01 | C-5, C-6 | T-W-2, T-W-4, T-W-5, T-W-1, T-W-6, T-T-1 | M-2, M-1, M-3 | S-2 |
Kryterium oceny - wiedza
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| ROL_1A_C18_W01 zna i diagnozuje najważniejsze grupy szkodników roślin rolniczych oraz typy uszkodzeń roślin przez nie powodowane | 2,0 | nie potrafi zdefiniować pojęcia "szkodnik roślin"; nie potrafi wskazać i opisać żadnych szkodników upraw rolniczych |
| 3,0 | potrafi zdefiniować pojęcie "szkodnik roślin"; nie potrafi wymienić konkretnych szkodników roślin upraw rolniczych | |
| 3,5 | potrafi wymienić i schrakteryzować wybranych przedstawicieli grup szkodników roślin rolniczych | |
| 4,0 | potrafi wymienić i schrakteryzować najważniejszych przedstawicieli szkodników roślin, występujących w określonych uprawach rolniczych | |
| 4,5 | potrafi wymienić i schrakteryzować prawie wszystkich ważniejszych przedstawicieli szkodników roślin, występujących w określonych uprawach rolniczych oraz rozróżnić typy uszkodzeń roślin przez nich powodowne | |
| 5,0 | potrafi wymienić i schrakteryzować wszystkich ważniejszych przedstawicieli szkodników roślin, występujących w określonych uprawach rolniczych oraz rozróżnić typy uszkodzeń roślin przez nich powodowne | |
| ROL_1A_C18_W02 objaśnia najważniesze przyczyny masowych pojawów szkodników roślin, z uwzględnieniem czynników biotycznych i abiotycznych | 2,0 | nie potrafi wymienić żadnych przyczyn masowych pojawów szkodników roślin; nie zna pojecia gradacja szkodników |
| 3,0 | potrafi wymienić przyczyny masowych pojawów niektórych szkodników upraw rolniczych | |
| 3,5 | potrafi wymienić i zdefiniować przyczyny masowych pojawów niektórych szkodników upraw rolniczych | |
| 4,0 | zna przyczyny masowych pojawów szkodników i potrafi dokładnie je scharakteryzować w określonych uprawach rolniczych | |
| 4,5 | zna przyczyny masowych pojawów szkodników i potrafi dokładnie je scharakteryzować z uwzględnieniem niektórych czynników biotycznych i abiotycznych, w konkretnych uprawach rolniczych | |
| 5,0 | zna przyczyny masowych pojawów szkodników i potrafi dokładnie je scharakteryzować z uwzględnieniem najważniejszych czynników biotycznych i abiotycznych, w konkretnych uprawach rolniczych | |
| ROL_1A_C18_W03 rozróżnia i charakteryzuje metody ochrony roślin przed szkodnikami w uprawach rolniczych, ze szczególnym uwzględnieniem wpływu środkow chemicznych na środowisko i organizmy pożyteczne | 2,0 | nie potrafi wymienić żadnych metod ochrony roślin przed szkodnikami w uprawach rolniczych; nie potrafi analizować wpływu środków ochrony roślin na środowisko |
| 3,0 | potrafi wymienić niektóre metody ochrony roślin przed szkodnikami w uprawach rolniczych, jednak nie potrafi analizować wpływu zaproponowanych metod na środowisko | |
| 3,5 | potrafi wymienić część metod ochrony roślin przed szkodnikami w uprawach rolniczych oraz przeanalizować ich wpływ na środowisko | |
| 4,0 | potrafi wymienić większość metod ochrony roślin przed szkodnikami w uprawach rolniczych oraz przeanalizować ich wpływ na środowisko | |
| 4,5 | potrafi wymienić prawie wszystkie metody ochrony roślin przed szkodnikami w uprawach rolniczych oraz przeanalizować ich wpływ na środowisko, ze szczególnym uwzględnieniem chemicznych środków ochrony roślin | |
| 5,0 | potrafi wymienić wszystkie metody ochrony roślin przed szkodnikami w uprawach rolniczych oraz przeanalizować ich wpływ na środowisko, ze szczególnym uwzględnieniem chemicznych środków ochrony roślin |
Kryterium oceny - umiejętności
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| ROL_1A_C18_U01 potrafi właściwie dobierać metody ochrony roślin przeciwko zdiagnozowanym szkodnikom w uprawach rolniczych | 2,0 | nie potrafi diagnozować szkodników roślin i właściwe dobierać metod ich zwalczania |
| 3,0 | potrafi diagnozować niektóre szkodniki roślin w uprawach rolniczych, bardzo rzadko wskazując odpowiednie metody ich zwalczania | |
| 3,5 | potrafi diagnozować wybrane szkodniki roślin w uprawach rolniczych, nie zawsze wskazując odpowiednie metody ich zwalczania | |
| 4,0 | potrafi diagnozować większość szkodników roślin w uprawach rolniczych, wskazując odpowiednie metody ich zwalczania; potrafi posługiwać sie aktualnymi "Zaleceniami ochrony roślin" | |
| 4,5 | potrafi diagnozować wszystkie najważniejsze szkodniki roślin w uprawach rolniczych, wskazując odpowiednie metody ich zwalczania; potrafi posługiwać sie aktualnymi "Zaleceniami ochrony roślin" wskazując odpowiednie środki do zwalczania szkodników | |
| 5,0 | potrafi diagnozować wszystkie najważniejsze szkodniki roślin w uprawach rolniczych, wskazując odpowiednie metody ich zwalczania; potrafi posługiwać sie aktualnymi "Zaleceniami ochrony roślin", wybiera odpowiednie środki do zwalczania szkodników i potrafi je zastosowac w praktyce | |
| ROL_1A_C18_U02 potrafi właściwie interpretować przyczyny masowych pojawów szkodników w uprawach rolniczych, z uwazględnieniem czynników biotycznych i abiotycznych | 2,0 | nie zna i nie potrafi właściwie interpretować przyczyn masowych pojawów szkodników w uprawach rolniczych |
| 3,0 | zna i potrafi właściwie interpretować przyczyny masowych pojawów pojedynczych szkodników w uprawach rolniczych | |
| 3,5 | zna i potrafi właściwie interpretować przyczyny masowych pojawów niektórych szkodników w uprawach rolniczych; jednak nie zawsze uwzględnieniem wszystkich czynników biotycznych i abiotycznych | |
| 4,0 | zna i potrafi właściwie interpretować przyczyny masowych pojawów najważniejszych szkodników w uprawach rolniczych, z uwzględnieniem wszystkich ważnych czynników biotycznych i abiotycznych; potrafi prognozwać przebieg gradacji i właściwie mu przedziwdziałać | |
| 4,5 | zna i potrafi właściwie interpretować przyczyny masowych pojawów najważniejszych szkodników w uprawach rolniczych, z uwzględnieniem wszystkich ważnych czynników biotycznych i abiotycznych; potrafi prognozwać przebieg gradacji i właściwie mu przedziwdziałać | |
| 5,0 | zna i potrafi właściwie interpretować przyczyny masowych pojawów wszystkich szkodników w uprawach rolniczych, uwzględnienia wszystkie najważniejsze czynniki biotyczne i abiotyczne odpowiedzialne za gradacje; potrafi prognozwać przebieg gradacji i właściwie mu przedziwdziałać | |
| ROL_1A_C18_U03 potrafi świadomie podejmować decyzję o zastosowaniu skutecznych środków chemicznych w ochronie upraw rolniczych przed szkodnikami z uwzględnieniem ich wpływu na środowisko i organizmy pożyteczne | 2,0 | nie ma świadomości odpowiedzialności za dobór metod ochrony roślin przed szkodnikami |
| 3,0 | ma świadomość odpowiedzialności za podejmowane decyzje, jednak nie uwzględnia wpływu zastosowanych metod ochrony roślin na środowisko | |
| 3,5 | ma świadomość odpowiedzialności za podejmowane decyzje, jednak tylko wybiórczo uwzględnia wpływ zastosowanych metod ochrony roślin na środowisko | |
| 4,0 | ma świadomość odpowiedzialności za podejmowane decyzje, jednak czasami nie uwzględnia wpływu zastosowanych metod ochrony roślin na środowisko | |
| 4,5 | ma świadomość odpowiedzialności za podejmowane decyzje, prawie zawsze je analizuje i uwzględnia wpływ zastosowanych metod ochrony roślin na środowisko | |
| 5,0 | ma świadomość odpowiedzialności za podejmowane decyzje, zawsze analizuje i uwzględnia wpływ zastosowanych metod ochrony roślin na środowisko, dobór metod i technik ochrony roślin jest logiczny i przemyślany |
Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| ROL_1A_C18_K01 świadomość potrzeby dokształcania się i samodoskonalenia w zakresie ochrony roślin przed szkodnikami | 2,0 | nie ma świadomości potrzeby dokształcania się i samodoskonalenia w zakresie ochrony roślin przed szkodnikami |
| 3,0 | ma świadomość potrzeby dokształcania się i samodoskonalenia w zakresie ochrony roślin przed szkodnikami lecz rzadko je praktykuje | |
| 3,5 | ma świadomość potrzeby dokształcania się i samodoskonalenia w zakresie ochrony roślin przed szkodnikami i często je praktykuje | |
| 4,0 | ma świadomość potrzeby dokształcania się i samodoskonalenia w zakresie ochrony roślin przed szkodnikami i zwykle je praktykuje | |
| 4,5 | ma świadomość potrzeby dokształcania się i samodoskonalenia w zakresie ochrony roślin przed szkodnikami i prawie zawsze je praktykuje | |
| 5,0 | ma świadomość potrzeby dokształcania się i samodoskonalenia w zakresie ochrony roślin przed szkodnikami i zawsze je praktykuje | |
| ROL_1A_C18_K02 wykształcenie świadomości podejmowanego ryzyka i skutków związanych z wyborem środków chemicznych na środowisko i organizmy pożyteczne | 2,0 | nie ma świadomości odpowiedzialności za podejmowane decyzje w zakresie wyboru środków chemicznych i ich wpływu na środowisko |
| 3,0 | ma świadomość odpowiedzialności za podejmowane decyzje ale rzadko kieruje się dobrem środowiska | |
| 3,5 | ma świadomość odpowiedzialności za podejmowane decyzje ale tylko czasami kieruje się dobrem środowiska | |
| 4,0 | ma świadomość odpowiedzialności za podejmowane decyzje ale nie zawsze kieruje się dobrem środowiska | |
| 4,5 | ma świadomość odpowiedzialności za podejmowane decyzje i przeważnie są one korzystne dla środowiska | |
| 5,0 | ma świadomość odpowiedzialności za podejmowane decyzje, zawsze są one przemyslane, logiczne i korzystne dla otaczającego środowiska |
Literatura podstawowa
- Boczek J., Nauka o szkodnikach roślin uprawnych, PWRiL, Warszawa, 2001
- Kochman J., Węgorek, Ochrona Roślin, PWRiL, Warszawa, 1997
- Miętkiewski R. (red.), Zarys nauki o szkodnikach roślin (cz. I, II), WSRP, Siedlce, 1994
- Wnuk A., Entomologia dla rolników (cz. I,II), Wydawnictwo AR w Krakowie, Kraków, 1994
Literatura dodatkowa
- Zalecenia Ochrony Roślin, IOR-PIB, Poznań, 2012