Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Wydział Kształtowania Środowiska i Rolnictwa - Gospodarka odpadami i rekultywacja terenów zdegradowanych (S1)

Sylabus przedmiotu Ekotoksykologia:

Informacje podstawowe

Kierunek studiów Gospodarka odpadami i rekultywacja terenów zdegradowanych
Forma studiów studia stacjonarne Poziom pierwszego stopnia
Tytuł zawodowy absolwenta inżynier
Obszary studiów nauk rolniczych, leśnych i weterynaryjnych, studiów inżynierskich
Profil ogólnoakademicki
Moduł
Przedmiot Ekotoksykologia
Specjalność przedmiot wspólny
Jednostka prowadząca Zakład Biochemii
Nauczyciel odpowiedzialny Beata Smolik <Beata.Smolik@zut.edu.pl>
Inni nauczyciele Arkadiusz Telesiński <Arkadiusz.Telesinski@zut.edu.pl>
ECTS (planowane) 5,0 ECTS (formy) 5,0
Forma zaliczenia zaliczenie Język polski
Blok obieralny Grupa obieralna

Formy dydaktyczne

Forma dydaktycznaKODSemestrGodzinyECTSWagaZaliczenie
ćwiczenia audytoryjneA3 10 1,00,24zaliczenie
laboratoriaL3 20 2,00,29zaliczenie
wykładyW3 30 2,00,47zaliczenie

Wymagania wstępne

KODWymaganie wstępne
W-1Znajomość podstawowych zagadnień z zakresu chemii organicznej i fizycznej, znajomość podstawowych grup związków organicznych oraz ich reakcji charakterystycznych

Cele przedmiotu

KODCel modułu/przedmiotu
C-1Student posiada wiedzę o podstawowych zanieczyszczeniach środowiska.
C-2Student zna podstawowe terminy stosowane w toksykologii.
C-3Student zna losy związków toksycznych w środowisku i ich działanie na organizmy żywe oraz skutki tego działania.
C-4Student umie posługiwać się metodami badawczymi do oznaczania toksyczności trucizn środowiskowych oraz interpretacji wyników na podstawie przeprowadzonych doświadczeń

Treści programowe z podziałem na formy zajęć

KODTreść programowaGodziny
ćwiczenia audytoryjne
T-A-1Wprowadzenie do zajęć z ekotoksykologii. Regulamin BHP w pracowni chemicznej. Omówienie tematów ćwiczeń i warunków zaliczenia przedmiotu ekotoksykologii2
T-A-2Wskaźniki biologiczne w środowisku.2
T-A-3Metody analityczne w toksykologii. Wykorzystanie chromatografii cieczowej przy oznaczaniu zawartości WWA w materiale biologicznym2
T-A-4Prezentacje studentów na temat katastrof ekologicznych. Przyczyny i skutki. Propozycje metod naprawy skutków skażenia. Wpływ na organizm człowieka4
10
laboratoria
T-L-1Wykorzystanie aktywności enzymatycznej gleb, jako „wskaźnika żyzności gleb”. Wyznaczanie 50% progu toksyczności (LD50) zanieczyszczenia gleb metalami ciężkimi (kadm, miedź) w stosunku do fosfataz glebowych4
T-L-2Określanie zawartości fluoru w materiale biologicznym przy użyciu metody potencjometrycznej. Występowanie, źródła zanieczyszczeń, oddziaływanie na środowisko naturalne i człowieka. Ekotoksykologia gleby. Odporność gleb na degradację4
T-L-3Toksyczność żywności. Określenie zawartości chlorków w żywności pochodzącej z różnych źródeł. Występowanie, oddziaływanie na człowieka2
T-L-4Wskaźniki biologiczne. Wykorzystanie testów fitotoksyczności w bioindykacji skażeń środowiska naturalnego pestycydami4
T-L-5Wykorzystanie chromatografii bibułowej do oznaczania substancji organicznych w mieszaninie4
T-L-6Oznaczanie zanieczyszczeń w materiałach użytku codziennego2
20
wykłady
T-W-1Toksykologia i ekotoksykologia – definicje. Cele i zadania przedmiotu. Toksykologia jako nauka, kierunki rozwoju współczesnej toksykologii, zakres i przedmiot działania.2
T-W-2Terminologia ekotoksykologii. Pojęcie trucizny i dawki. Właściwości fizykochemiczne trucizn, budowa chemiczna związku a jego toksyczność.2
T-W-3Zależność dawka-reakcja, sposoby wyrażania dawek substancji, przeliczanie dawek (średnie dawki efektywne (ED50) trucizn środowiskowych: średnia dawka letalna (LD50), średnia koncentracja letalna (LC50), średni czas zamierania (LT50), NOEC, NOAEL, LOAEL).4
T-W-4Losy zanieczyszczeń w organizmie. Toksykokinetyka: wchłanianie, Akumulacja i biomagnifikacja, biotransformacja trucizn w organizmie. Detoksykacja i biodegradacja trucizn w organizmie. Łańcuch troficzny trucizn (pokarmowy).4
T-W-5Toksykodynamika: mechanizm działania toksycznego: receptorowy, pozareceptorowy. Odległe skutki działania trucizn. Kancerogeneza, mutagenność i teratogenność. Wpływ czynników biologicznych ustroju na działanie toksyczne trucizn. Zatrucia i ich rodzaje, przyczyny i przebieg zatruć. Egzoestrogeny i egzoandrogeny.2
T-W-6Trucizny środowiskowe; Oddziaływanie toksyn na sfery środowiska: powietrze, glebę, wodę i organizmy żywe. Przemysłowe źródła skażeń środowiska. Rolnicze źródła skażeń środowiska. Skażenia środowiska a produkcja bezpiecznej żywności.2
T-W-7Ekotoksykologia gleby. Przyczyny degradacji gleb i czynniki degradujące gleby. Ochrona i odnowa gleb. Odporność gleb na degradację.2
T-W-8Metale ciężkie – występowanie, źródła zanieczyszczeń oddziaływania na środowisko naturalne i człowieka. Ołów, kadm, rtęć.2
T-W-9Związki azotu: tlenki azotu, amoniak, azotany i azotyny, nitrozoaminy. Związki siarki, związki węgla, ozon. Związki fluoru. Wpływ fluorków na fizjologię i metabolizm roślin.2
T-W-10Zatrucia związkami organicznymi, źródła, toksyczność: - PCB - Dioksyny – WWA.2
T-W-11Substancje pylicotwórcze: - azbest - talk - krzemionka.2
T-W-12Promieniowanie elektromagnetyczne: - naturalne i sztuczne źródła promieniowania elektromagnetycznego - oddziaływanie pola elektromagnetycznego na organizmy żywe. Skażenia radioaktywne: 1) promieniowanie jonizujące 2) źródła promieniowania 3) efekty biologiczne i wpływ promieniowania na zdrowie.2
T-W-13Czynniki wpływające na powstawanie reaktywnych form tlenu w organizmie człowieka. Skutki działania reaktywnych form tlenu.2
30

Obciążenie pracą studenta - formy aktywności

KODForma aktywnościGodziny
ćwiczenia audytoryjne
A-A-1uczestnictwo w zajęciach10
A-A-2Przygotowanie konspektów ćwiczeń5
A-A-3Samodzielna praca przy analiziw otrzymanych wyników8
A-A-4Przygotowanie prezentacji multimedialnych7
30
laboratoria
A-L-1uczestnictwo w zajęciach20
A-L-2Przygotowanie konspektów ćwiczeń10
A-L-3Przygotowanie do zaliczenia pisemnego części ćwiczeniowej15
A-L-4Konsultacje4
A-L-5Analiza otrzymanych wyników własnych8
A-L-6Uczestniczenie w zaliczeniu3
60
wykłady
A-W-1uczestnictwo w zajęciach30
A-W-2Czytanie wskazanej literatury20
A-W-3Przygotowanie do testu zaliczającego część wykładową10
60

Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne

KODMetoda nauczania / narzędzie dydaktyczne
M-1Prezentacje multimedialne w zakresie merytorycznych treści przedmiotu
M-2Analiza laboratoryjna materiału biologicznego
M-3Praca grupowa przy przeprowadzaniu analiz laboratoryjnych
M-4Samodzielna praca na bazie uzyskanych wyników oraz właściwa ich interpretacja

Sposoby oceny

KODSposób oceny
S-1Ocena formująca: Sprawdziany pisemne z wiedzy na ćwiczeniach laboratoryjnych
S-2Ocena formująca: Zaliczenie konspektów ćwiczeń
S-3Ocena formująca: Prezentacje multimedialne przygotowane przez studentów
S-4Ocena formująca: Test jednokrotnego wyboru

Zamierzone efekty kształcenia - wiedza

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
GO_1A_C07_W01
Student posiada podstawową wiedzę o źródłach pochodzenia, losach w środowisku i toksyczności ksenobiotyków
GO_1A_W06, GO_1A_W07R1A_W03, R1A_W04, R1A_W05, R1A_W06InzA_W02, InzA_W05C-4, C-3, C-1, C-2T-W-1, T-W-13, T-W-12, T-L-5, T-A-1, T-W-7, T-A-4, T-L-6, T-W-11, T-W-10, T-W-2, T-W-8, T-L-3, T-W-6, T-L-4, T-W-9, T-W-5, T-A-2, T-L-2, T-W-3, T-L-1, T-W-4, T-A-3M-1, M-4, M-2, M-3S-2, S-4, S-1, S-3

Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
GO_1A_C07_U01
Student analizuje negatywne oddziaływanie ksenobiotyków na środowisko i człowieka oraz potrafi dobrać podstawowe techniki pomiarowe do oceny zagrożenia wywołanego przez te substancje
GO_1A_U06R1A_U05InzA_U06, InzA_U07C-1, C-3, C-4T-L-6, T-L-2, T-A-4, T-L-3, T-L-1, T-L-5, T-L-4M-3, M-1, M-2, M-4S-3, S-1, S-2

Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
GO_1A_C07_K01
Student postępuje zgodnie z metodami analitycznymi przy ocenie problematyki związanej z ekotoksykologią i stanem środowiska przyrodniczego
GO_1A_K01, GO_1A_K04, GO_1A_K05R1A_K01, R1A_K04, R1A_K05, R1A_K06, R1A_K07C-4, C-3, C-2T-L-5, T-A-3, T-L-1, T-L-2, T-L-3, T-A-4, T-L-4, T-L-6M-4, M-2, M-3S-3, S-4, S-2

Kryterium oceny - wiedza

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
GO_1A_C07_W01
Student posiada podstawową wiedzę o źródłach pochodzenia, losach w środowisku i toksyczności ksenobiotyków
2,0Student nie posiada podstawowej wiedzy o źródłach pochodzenia, losach w środowisku i toksyczności ksenobiotyków
3,0Student w nieznacznym stopniu posiada podstawową wiedzę o źródłach pochodzenia, losach w środowisku i toksyczności ksenobiotyków
3,5Student w umiarkowanym stopniu posiada podstawową wiedzę o źródłach pochodzenia, losach w środowisku i toksyczności ksenobiotyków
4,0Student w zadowalającym stopniu posiada podstawową wiedzę o źródłach pochodzenia, losach w środowisku i toksyczności ksenobiotyków
4,5Student w dobrym stopniu posiada podstawową wiedzę o źródłach pochodzenia, losach w środowisku i toksyczności ksenobiotyków
5,0Student w bardzo dobrym stopniu posiada podstawową wiedzę o źródłach pochodzenia, losach w środowisku i toksyczności ksenobiotyków

Kryterium oceny - umiejętności

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
GO_1A_C07_U01
Student analizuje negatywne oddziaływanie ksenobiotyków na środowisko i człowieka oraz potrafi dobrać podstawowe techniki pomiarowe do oceny zagrożenia wywołanego przez te substancje
2,0Student nie potrafi analizować negatywnego oddziaływania ksenobiotyków na środowisko i człowieka
3,0Student w niewielkim stopniu analizuje negatywne oddziaływanie ksenobiotyków na środowisko i człowieka
3,5Student sprawnie analizuje negatywne oddziaływanie ksenobiotyków na środowisko i człowieka oraz potrafi wymienić podstawowe techniki pomiarowe do oceny zagrożenia wywołanego przez te substancje
4,0Student sprawnie analizuje negatywne oddziaływanie ksenobiotyków na środowisko i człowieka oraz potrafi wymienić i krótko scharakteryzować podstawowe techniki pomiarowe do oceny zagrożenia wywołanego przez te substancje
4,5Student sprawnie analizuje negatywne oddziaływanie ksenobiotyków na środowisko i człowieka oraz potrafi w dużym stopniu dobrać podstawowe techniki pomiarowe do oceny zagrożenia wywołanego przez te substancje
5,0Student analizuje negatywne oddziaływanie ksenobiotyków na środowisko i człowieka oraz potrafi dobrać podstawowe techniki pomiarowe do oceny zagrożenia wywołanego przez te substancje

Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
GO_1A_C07_K01
Student postępuje zgodnie z metodami analitycznymi przy ocenie problematyki związanej z ekotoksykologią i stanem środowiska przyrodniczego
2,0Student nie zna metod analitycznych związanych z ekotoksykologią
3,0Student zna ogólnie metody analityczne związane z ekotoksykologią
3,5Student w miarę biegle posługuje się metodami analitycznymi związanymi z problematyką ekotoksykologii
4,0Student sprawnie postępuje zgodnie z metodami analitycznymi przy ocenie problematyki związanej z ekotoksykologią
4,5Student sprawnie postępuje zgodnie z metodami analitycznymi przy ocenie problematyki związanej z ekotoksykologią i stanem środowiska przyrodniczego
5,0Student biegle postępuje zgodnie z metodami analitycznymi przy ocenie problematyki związanej z ekotoksykologią i stanem środowiska przyrodniczego

Literatura podstawowa

  1. Seńczuk W., Toksykologia, PZWL, Warszawa, 2002
  2. Piotrowski J.K., Podstawy toksykologii, WNT, Warszawa, 2006
  3. Zakrzewski S., Podstawy toksykologii środowiska, PWN, Warszawa, 2000

Literatura dodatkowa

  1. Bell J.N.B., Treshow M., Zanieczyszczenie powietrza a życie roślin, WNT, Warszawa, 2004
  2. Laskowski R., Migula P., Ekotoksykologia od komórki do ekosystemu, PWRiL, Warszawa, 2004
  3. Walker C.H., Hopkin S.P., Sibly R.M., Peakall D.B., Podstawy ekotoksykologii, PWN, Warszawa, 2002

Treści programowe - ćwiczenia audytoryjne

KODTreść programowaGodziny
T-A-1Wprowadzenie do zajęć z ekotoksykologii. Regulamin BHP w pracowni chemicznej. Omówienie tematów ćwiczeń i warunków zaliczenia przedmiotu ekotoksykologii2
T-A-2Wskaźniki biologiczne w środowisku.2
T-A-3Metody analityczne w toksykologii. Wykorzystanie chromatografii cieczowej przy oznaczaniu zawartości WWA w materiale biologicznym2
T-A-4Prezentacje studentów na temat katastrof ekologicznych. Przyczyny i skutki. Propozycje metod naprawy skutków skażenia. Wpływ na organizm człowieka4
10

Treści programowe - laboratoria

KODTreść programowaGodziny
T-L-1Wykorzystanie aktywności enzymatycznej gleb, jako „wskaźnika żyzności gleb”. Wyznaczanie 50% progu toksyczności (LD50) zanieczyszczenia gleb metalami ciężkimi (kadm, miedź) w stosunku do fosfataz glebowych4
T-L-2Określanie zawartości fluoru w materiale biologicznym przy użyciu metody potencjometrycznej. Występowanie, źródła zanieczyszczeń, oddziaływanie na środowisko naturalne i człowieka. Ekotoksykologia gleby. Odporność gleb na degradację4
T-L-3Toksyczność żywności. Określenie zawartości chlorków w żywności pochodzącej z różnych źródeł. Występowanie, oddziaływanie na człowieka2
T-L-4Wskaźniki biologiczne. Wykorzystanie testów fitotoksyczności w bioindykacji skażeń środowiska naturalnego pestycydami4
T-L-5Wykorzystanie chromatografii bibułowej do oznaczania substancji organicznych w mieszaninie4
T-L-6Oznaczanie zanieczyszczeń w materiałach użytku codziennego2
20

Treści programowe - wykłady

KODTreść programowaGodziny
T-W-1Toksykologia i ekotoksykologia – definicje. Cele i zadania przedmiotu. Toksykologia jako nauka, kierunki rozwoju współczesnej toksykologii, zakres i przedmiot działania.2
T-W-2Terminologia ekotoksykologii. Pojęcie trucizny i dawki. Właściwości fizykochemiczne trucizn, budowa chemiczna związku a jego toksyczność.2
T-W-3Zależność dawka-reakcja, sposoby wyrażania dawek substancji, przeliczanie dawek (średnie dawki efektywne (ED50) trucizn środowiskowych: średnia dawka letalna (LD50), średnia koncentracja letalna (LC50), średni czas zamierania (LT50), NOEC, NOAEL, LOAEL).4
T-W-4Losy zanieczyszczeń w organizmie. Toksykokinetyka: wchłanianie, Akumulacja i biomagnifikacja, biotransformacja trucizn w organizmie. Detoksykacja i biodegradacja trucizn w organizmie. Łańcuch troficzny trucizn (pokarmowy).4
T-W-5Toksykodynamika: mechanizm działania toksycznego: receptorowy, pozareceptorowy. Odległe skutki działania trucizn. Kancerogeneza, mutagenność i teratogenność. Wpływ czynników biologicznych ustroju na działanie toksyczne trucizn. Zatrucia i ich rodzaje, przyczyny i przebieg zatruć. Egzoestrogeny i egzoandrogeny.2
T-W-6Trucizny środowiskowe; Oddziaływanie toksyn na sfery środowiska: powietrze, glebę, wodę i organizmy żywe. Przemysłowe źródła skażeń środowiska. Rolnicze źródła skażeń środowiska. Skażenia środowiska a produkcja bezpiecznej żywności.2
T-W-7Ekotoksykologia gleby. Przyczyny degradacji gleb i czynniki degradujące gleby. Ochrona i odnowa gleb. Odporność gleb na degradację.2
T-W-8Metale ciężkie – występowanie, źródła zanieczyszczeń oddziaływania na środowisko naturalne i człowieka. Ołów, kadm, rtęć.2
T-W-9Związki azotu: tlenki azotu, amoniak, azotany i azotyny, nitrozoaminy. Związki siarki, związki węgla, ozon. Związki fluoru. Wpływ fluorków na fizjologię i metabolizm roślin.2
T-W-10Zatrucia związkami organicznymi, źródła, toksyczność: - PCB - Dioksyny – WWA.2
T-W-11Substancje pylicotwórcze: - azbest - talk - krzemionka.2
T-W-12Promieniowanie elektromagnetyczne: - naturalne i sztuczne źródła promieniowania elektromagnetycznego - oddziaływanie pola elektromagnetycznego na organizmy żywe. Skażenia radioaktywne: 1) promieniowanie jonizujące 2) źródła promieniowania 3) efekty biologiczne i wpływ promieniowania na zdrowie.2
T-W-13Czynniki wpływające na powstawanie reaktywnych form tlenu w organizmie człowieka. Skutki działania reaktywnych form tlenu.2
30

Formy aktywności - ćwiczenia audytoryjne

KODForma aktywnościGodziny
A-A-1uczestnictwo w zajęciach10
A-A-2Przygotowanie konspektów ćwiczeń5
A-A-3Samodzielna praca przy analiziw otrzymanych wyników8
A-A-4Przygotowanie prezentacji multimedialnych7
30
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - laboratoria

KODForma aktywnościGodziny
A-L-1uczestnictwo w zajęciach20
A-L-2Przygotowanie konspektów ćwiczeń10
A-L-3Przygotowanie do zaliczenia pisemnego części ćwiczeniowej15
A-L-4Konsultacje4
A-L-5Analiza otrzymanych wyników własnych8
A-L-6Uczestniczenie w zaliczeniu3
60
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - wykłady

KODForma aktywnościGodziny
A-W-1uczestnictwo w zajęciach30
A-W-2Czytanie wskazanej literatury20
A-W-3Przygotowanie do testu zaliczającego część wykładową10
60
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaGO_1A_C07_W01Student posiada podstawową wiedzę o źródłach pochodzenia, losach w środowisku i toksyczności ksenobiotyków
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówGO_1A_W06Student jest w stanie rozróżnić i zrozumieć procesy zachodzące w środowisku, w tym zagadnienia dotyczące struktury, mechanizmów i funkcji procesów życiowych organizmów na różnych szczeblach organizacji. Potrafi rozwiązywać techniczne zadania inżynierskie dostosowane do kierunku gospodarka odpadami. Zna właściwości chemiczne, fizyczne i biologiczne materiałów stosowanych w procesach technologicznych przetwarzania, składowania i unieszkodliwiania odpadów oraz rekultywacji gruntów. Zna podstawowe metody, techniki, narzędzia stosowane przy rozwiązywaniu prostych zadań inżynierskich z zakresu gospodarki odpadami i rekultywacji gruntów.
GO_1A_W07Student zna podstawy metod, technik i technologii pozwalających wykorzystywać potencjał przyrodniczy i technologiczny w celu poprawy jakości życia człowieka oraz potrafi wykorzystać wiedzę w zakresie prostych i zaawansowanych technik inżynierskich w celu ochrony środowiska i ludzi.
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaR1A_W03ma ogólną wiedzę na temat biosfery, chemicznych i fizycznych procesów w niej zachodzących, właściwości surowców roślinnych i zwierzęcych, podstaw techniki i kształtowania środowiska dostosowaną do studiowanego kierunku studiów
R1A_W04ma wiedzą ogólną o funkcjonowaniu organizmów żywych na różnych poziomach złożoności, przyrody nieożywionej oraz o technicznych zadaniach inżynierskich dostosowaną do studiowanego kierunku studiów
R1A_W05wykazuje znajomość podstawowych metod, technik, technologii, narządzi i materiałów pozwalających wykorzystać i kształtować potencjał przyrody w celu poprawy jakości życia człowieka
R1A_W06ma wiedzę o roli i znaczeniu środowiska przyrodniczego i zrównoważonego użytkowania różnorodności biologicznej oraz jego zagrożeniach
Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraInzA_W02zna podstawowe metody, techniki, narzędzia i materiały stosowane przy rozwiązywaniu prostych zadań inżynierskich z zakresu studiowanego kierunku studiów
InzA_W05zna typowe technologie inżynierskie w zakresie studiowanego kierunku studiów
Cel przedmiotuC-4Student umie posługiwać się metodami badawczymi do oznaczania toksyczności trucizn środowiskowych oraz interpretacji wyników na podstawie przeprowadzonych doświadczeń
C-3Student zna losy związków toksycznych w środowisku i ich działanie na organizmy żywe oraz skutki tego działania.
C-1Student posiada wiedzę o podstawowych zanieczyszczeniach środowiska.
C-2Student zna podstawowe terminy stosowane w toksykologii.
Treści programoweT-W-1Toksykologia i ekotoksykologia – definicje. Cele i zadania przedmiotu. Toksykologia jako nauka, kierunki rozwoju współczesnej toksykologii, zakres i przedmiot działania.
T-W-13Czynniki wpływające na powstawanie reaktywnych form tlenu w organizmie człowieka. Skutki działania reaktywnych form tlenu.
T-W-12Promieniowanie elektromagnetyczne: - naturalne i sztuczne źródła promieniowania elektromagnetycznego - oddziaływanie pola elektromagnetycznego na organizmy żywe. Skażenia radioaktywne: 1) promieniowanie jonizujące 2) źródła promieniowania 3) efekty biologiczne i wpływ promieniowania na zdrowie.
T-L-5Wykorzystanie chromatografii bibułowej do oznaczania substancji organicznych w mieszaninie
T-A-1Wprowadzenie do zajęć z ekotoksykologii. Regulamin BHP w pracowni chemicznej. Omówienie tematów ćwiczeń i warunków zaliczenia przedmiotu ekotoksykologii
T-W-7Ekotoksykologia gleby. Przyczyny degradacji gleb i czynniki degradujące gleby. Ochrona i odnowa gleb. Odporność gleb na degradację.
T-A-4Prezentacje studentów na temat katastrof ekologicznych. Przyczyny i skutki. Propozycje metod naprawy skutków skażenia. Wpływ na organizm człowieka
T-L-6Oznaczanie zanieczyszczeń w materiałach użytku codziennego
T-W-11Substancje pylicotwórcze: - azbest - talk - krzemionka.
T-W-10Zatrucia związkami organicznymi, źródła, toksyczność: - PCB - Dioksyny – WWA.
T-W-2Terminologia ekotoksykologii. Pojęcie trucizny i dawki. Właściwości fizykochemiczne trucizn, budowa chemiczna związku a jego toksyczność.
T-W-8Metale ciężkie – występowanie, źródła zanieczyszczeń oddziaływania na środowisko naturalne i człowieka. Ołów, kadm, rtęć.
T-L-3Toksyczność żywności. Określenie zawartości chlorków w żywności pochodzącej z różnych źródeł. Występowanie, oddziaływanie na człowieka
T-W-6Trucizny środowiskowe; Oddziaływanie toksyn na sfery środowiska: powietrze, glebę, wodę i organizmy żywe. Przemysłowe źródła skażeń środowiska. Rolnicze źródła skażeń środowiska. Skażenia środowiska a produkcja bezpiecznej żywności.
T-L-4Wskaźniki biologiczne. Wykorzystanie testów fitotoksyczności w bioindykacji skażeń środowiska naturalnego pestycydami
T-W-9Związki azotu: tlenki azotu, amoniak, azotany i azotyny, nitrozoaminy. Związki siarki, związki węgla, ozon. Związki fluoru. Wpływ fluorków na fizjologię i metabolizm roślin.
T-W-5Toksykodynamika: mechanizm działania toksycznego: receptorowy, pozareceptorowy. Odległe skutki działania trucizn. Kancerogeneza, mutagenność i teratogenność. Wpływ czynników biologicznych ustroju na działanie toksyczne trucizn. Zatrucia i ich rodzaje, przyczyny i przebieg zatruć. Egzoestrogeny i egzoandrogeny.
T-A-2Wskaźniki biologiczne w środowisku.
T-L-2Określanie zawartości fluoru w materiale biologicznym przy użyciu metody potencjometrycznej. Występowanie, źródła zanieczyszczeń, oddziaływanie na środowisko naturalne i człowieka. Ekotoksykologia gleby. Odporność gleb na degradację
T-W-3Zależność dawka-reakcja, sposoby wyrażania dawek substancji, przeliczanie dawek (średnie dawki efektywne (ED50) trucizn środowiskowych: średnia dawka letalna (LD50), średnia koncentracja letalna (LC50), średni czas zamierania (LT50), NOEC, NOAEL, LOAEL).
T-L-1Wykorzystanie aktywności enzymatycznej gleb, jako „wskaźnika żyzności gleb”. Wyznaczanie 50% progu toksyczności (LD50) zanieczyszczenia gleb metalami ciężkimi (kadm, miedź) w stosunku do fosfataz glebowych
T-W-4Losy zanieczyszczeń w organizmie. Toksykokinetyka: wchłanianie, Akumulacja i biomagnifikacja, biotransformacja trucizn w organizmie. Detoksykacja i biodegradacja trucizn w organizmie. Łańcuch troficzny trucizn (pokarmowy).
T-A-3Metody analityczne w toksykologii. Wykorzystanie chromatografii cieczowej przy oznaczaniu zawartości WWA w materiale biologicznym
Metody nauczaniaM-1Prezentacje multimedialne w zakresie merytorycznych treści przedmiotu
M-4Samodzielna praca na bazie uzyskanych wyników oraz właściwa ich interpretacja
M-2Analiza laboratoryjna materiału biologicznego
M-3Praca grupowa przy przeprowadzaniu analiz laboratoryjnych
Sposób ocenyS-2Ocena formująca: Zaliczenie konspektów ćwiczeń
S-4Ocena formująca: Test jednokrotnego wyboru
S-1Ocena formująca: Sprawdziany pisemne z wiedzy na ćwiczeniach laboratoryjnych
S-3Ocena formująca: Prezentacje multimedialne przygotowane przez studentów
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Student nie posiada podstawowej wiedzy o źródłach pochodzenia, losach w środowisku i toksyczności ksenobiotyków
3,0Student w nieznacznym stopniu posiada podstawową wiedzę o źródłach pochodzenia, losach w środowisku i toksyczności ksenobiotyków
3,5Student w umiarkowanym stopniu posiada podstawową wiedzę o źródłach pochodzenia, losach w środowisku i toksyczności ksenobiotyków
4,0Student w zadowalającym stopniu posiada podstawową wiedzę o źródłach pochodzenia, losach w środowisku i toksyczności ksenobiotyków
4,5Student w dobrym stopniu posiada podstawową wiedzę o źródłach pochodzenia, losach w środowisku i toksyczności ksenobiotyków
5,0Student w bardzo dobrym stopniu posiada podstawową wiedzę o źródłach pochodzenia, losach w środowisku i toksyczności ksenobiotyków
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaGO_1A_C07_U01Student analizuje negatywne oddziaływanie ksenobiotyków na środowisko i człowieka oraz potrafi dobrać podstawowe techniki pomiarowe do oceny zagrożenia wywołanego przez te substancje
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówGO_1A_U06Student dokonuje identyfikacji i standardowej analizy zjawisk wpływających na jakość środowiska i życie ludzi. Ocenia dobrostan zwierząt oraz zagrożenia dla środowiska i człowieka wynikające z koncentracji produkcji, nie tylko produkcji przemysłowej, ale też rolnej i leśnej. Zna zastosowania typowych technik i ich optymalizacji w ramach gospodarki odpadami i rekultywacji terenów zdegradowanych. Potrafi ocenić przydatność rutynowych metod i narzędzi społecznych, ekonomicznych, prawnych i innych pozatechnicznych uwarunkowań działalności inżynierskiej.
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaR1A_U05dokonuje identyfikacji i standardowej analizy zjawisk wpływających na produkcję, jakość żywności, zdrowie zwierząt i ludzi, stan środowiska naturalnego i zasobów naturalnych oraz wykazuje znajomość zastosowania typowych technik i ich optymalizacji dostosowanych do studiowanego kierunku studiów
Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraInzA_U06potrafi dokonać identyfikacji i sformułować specyfikację prostych zadań inżynierskich o charakterze praktycznym, charakterystycznych dla studiowanego kierunku studiów
InzA_U07potrafi ocenić przydatność rutynowych metod i narzędzi służących do rozwiązania prostego zadania inżynierskiego o charakterze praktycznym, charakterystycznego dla studiowanego kierunku studiów oraz wybrać i zastosować właściwą metodę i narzędzia
Cel przedmiotuC-1Student posiada wiedzę o podstawowych zanieczyszczeniach środowiska.
C-3Student zna losy związków toksycznych w środowisku i ich działanie na organizmy żywe oraz skutki tego działania.
C-4Student umie posługiwać się metodami badawczymi do oznaczania toksyczności trucizn środowiskowych oraz interpretacji wyników na podstawie przeprowadzonych doświadczeń
Treści programoweT-L-6Oznaczanie zanieczyszczeń w materiałach użytku codziennego
T-L-2Określanie zawartości fluoru w materiale biologicznym przy użyciu metody potencjometrycznej. Występowanie, źródła zanieczyszczeń, oddziaływanie na środowisko naturalne i człowieka. Ekotoksykologia gleby. Odporność gleb na degradację
T-A-4Prezentacje studentów na temat katastrof ekologicznych. Przyczyny i skutki. Propozycje metod naprawy skutków skażenia. Wpływ na organizm człowieka
T-L-3Toksyczność żywności. Określenie zawartości chlorków w żywności pochodzącej z różnych źródeł. Występowanie, oddziaływanie na człowieka
T-L-1Wykorzystanie aktywności enzymatycznej gleb, jako „wskaźnika żyzności gleb”. Wyznaczanie 50% progu toksyczności (LD50) zanieczyszczenia gleb metalami ciężkimi (kadm, miedź) w stosunku do fosfataz glebowych
T-L-5Wykorzystanie chromatografii bibułowej do oznaczania substancji organicznych w mieszaninie
T-L-4Wskaźniki biologiczne. Wykorzystanie testów fitotoksyczności w bioindykacji skażeń środowiska naturalnego pestycydami
Metody nauczaniaM-3Praca grupowa przy przeprowadzaniu analiz laboratoryjnych
M-1Prezentacje multimedialne w zakresie merytorycznych treści przedmiotu
M-2Analiza laboratoryjna materiału biologicznego
M-4Samodzielna praca na bazie uzyskanych wyników oraz właściwa ich interpretacja
Sposób ocenyS-3Ocena formująca: Prezentacje multimedialne przygotowane przez studentów
S-1Ocena formująca: Sprawdziany pisemne z wiedzy na ćwiczeniach laboratoryjnych
S-2Ocena formująca: Zaliczenie konspektów ćwiczeń
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Student nie potrafi analizować negatywnego oddziaływania ksenobiotyków na środowisko i człowieka
3,0Student w niewielkim stopniu analizuje negatywne oddziaływanie ksenobiotyków na środowisko i człowieka
3,5Student sprawnie analizuje negatywne oddziaływanie ksenobiotyków na środowisko i człowieka oraz potrafi wymienić podstawowe techniki pomiarowe do oceny zagrożenia wywołanego przez te substancje
4,0Student sprawnie analizuje negatywne oddziaływanie ksenobiotyków na środowisko i człowieka oraz potrafi wymienić i krótko scharakteryzować podstawowe techniki pomiarowe do oceny zagrożenia wywołanego przez te substancje
4,5Student sprawnie analizuje negatywne oddziaływanie ksenobiotyków na środowisko i człowieka oraz potrafi w dużym stopniu dobrać podstawowe techniki pomiarowe do oceny zagrożenia wywołanego przez te substancje
5,0Student analizuje negatywne oddziaływanie ksenobiotyków na środowisko i człowieka oraz potrafi dobrać podstawowe techniki pomiarowe do oceny zagrożenia wywołanego przez te substancje
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaGO_1A_C07_K01Student postępuje zgodnie z metodami analitycznymi przy ocenie problematyki związanej z ekotoksykologią i stanem środowiska przyrodniczego
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówGO_1A_K01Student ma świadomość ciągłego rozwoju nauk biologicznych i chemicznych oraz technologii gospodarowania, unieszkodliwiania odpadów oraz rekultywacji gruntów i wynikającą z tego potrzebę uczenia się przez całe życie. Dokonuje samooceny własnych kompetencji i chętnie doskonali umiejętności.
GO_1A_K04Student potrafi na drodze etycznej powiązać aspekty ekonomiczne i środowiskowe wykonywanego zawodu, potrafi ocenić wszelkie aspekty prawidłowego postępowania.
GO_1A_K05Student ma świadomość znaczenia swojej roli zawodowej, a zwłaszcza odpowiedzialności etycznej za stan środowiska naturalnego.
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaR1A_K01rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie
R1A_K04prawidłowo identyfikuje i rozstrzyga dylematy związane z wykonywaniem zawodu
R1A_K05ma świadomość znaczenia społecznej, zawodowej i etycznej odpowiedzialności za produkcję żywności wysokiej jakości, dobrostan zwierząt oraz kształtowanie i stan środowiska naturalnego
R1A_K06ma świadomość ryzyka i potrafi ocenić skutki wykonywanej działalności w zakresie szeroko rozumianego rolnictwa i środowiska
R1A_K07ma świadomość potrzeby dokształcania i samodoskonalenia w zakresie wykonywanego zawodu
Cel przedmiotuC-4Student umie posługiwać się metodami badawczymi do oznaczania toksyczności trucizn środowiskowych oraz interpretacji wyników na podstawie przeprowadzonych doświadczeń
C-3Student zna losy związków toksycznych w środowisku i ich działanie na organizmy żywe oraz skutki tego działania.
C-2Student zna podstawowe terminy stosowane w toksykologii.
Treści programoweT-L-5Wykorzystanie chromatografii bibułowej do oznaczania substancji organicznych w mieszaninie
T-A-3Metody analityczne w toksykologii. Wykorzystanie chromatografii cieczowej przy oznaczaniu zawartości WWA w materiale biologicznym
T-L-1Wykorzystanie aktywności enzymatycznej gleb, jako „wskaźnika żyzności gleb”. Wyznaczanie 50% progu toksyczności (LD50) zanieczyszczenia gleb metalami ciężkimi (kadm, miedź) w stosunku do fosfataz glebowych
T-L-2Określanie zawartości fluoru w materiale biologicznym przy użyciu metody potencjometrycznej. Występowanie, źródła zanieczyszczeń, oddziaływanie na środowisko naturalne i człowieka. Ekotoksykologia gleby. Odporność gleb na degradację
T-L-3Toksyczność żywności. Określenie zawartości chlorków w żywności pochodzącej z różnych źródeł. Występowanie, oddziaływanie na człowieka
T-A-4Prezentacje studentów na temat katastrof ekologicznych. Przyczyny i skutki. Propozycje metod naprawy skutków skażenia. Wpływ na organizm człowieka
T-L-4Wskaźniki biologiczne. Wykorzystanie testów fitotoksyczności w bioindykacji skażeń środowiska naturalnego pestycydami
T-L-6Oznaczanie zanieczyszczeń w materiałach użytku codziennego
Metody nauczaniaM-4Samodzielna praca na bazie uzyskanych wyników oraz właściwa ich interpretacja
M-2Analiza laboratoryjna materiału biologicznego
M-3Praca grupowa przy przeprowadzaniu analiz laboratoryjnych
Sposób ocenyS-3Ocena formująca: Prezentacje multimedialne przygotowane przez studentów
S-4Ocena formująca: Test jednokrotnego wyboru
S-2Ocena formująca: Zaliczenie konspektów ćwiczeń
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Student nie zna metod analitycznych związanych z ekotoksykologią
3,0Student zna ogólnie metody analityczne związane z ekotoksykologią
3,5Student w miarę biegle posługuje się metodami analitycznymi związanymi z problematyką ekotoksykologii
4,0Student sprawnie postępuje zgodnie z metodami analitycznymi przy ocenie problematyki związanej z ekotoksykologią
4,5Student sprawnie postępuje zgodnie z metodami analitycznymi przy ocenie problematyki związanej z ekotoksykologią i stanem środowiska przyrodniczego
5,0Student biegle postępuje zgodnie z metodami analitycznymi przy ocenie problematyki związanej z ekotoksykologią i stanem środowiska przyrodniczego