Wydział Informatyki - Zarządzanie i inżynieria produkcji (S1)
Sylabus przedmiotu Systemy informatyczne:
Informacje podstawowe
| Kierunek studiów | Zarządzanie i inżynieria produkcji | ||
|---|---|---|---|
| Forma studiów | studia stacjonarne | Poziom | pierwszego stopnia |
| Tytuł zawodowy absolwenta | inżynier | ||
| Obszary studiów | nauk technicznych, studiów inżynierskich | ||
| Profil | ogólnoakademicki | ||
| Moduł | — | ||
| Przedmiot | Systemy informatyczne | ||
| Specjalność | e- technologie w produkcji i zarządzaniu | ||
| Jednostka prowadząca | Katedra Inżynierii Systemów Informacyjnych | ||
| Nauczyciel odpowiedzialny | Jarosław Becker <Jaroslaw.Becker@zut.edu.pl> | ||
| Inni nauczyciele | |||
| ECTS (planowane) | 3,0 | ECTS (formy) | 3,0 |
| Forma zaliczenia | zaliczenie | Język | polski |
| Blok obieralny | — | Grupa obieralna | — |
Formy dydaktyczne
Wymagania wstępne
| KOD | Wymaganie wstępne |
|---|---|
| W-1 | Znajomość podstawowych wiadomości z zakresu relacyjnych baz danych. |
| W-2 | Rozumienie podstawowych pojęć i definicji z obszaru organizacji i zarządzania. |
| W-3 | Umiejętność posługiwania się edytorem tekstowym w celu sporządzenia sprawozdania. |
Cele przedmiotu
| KOD | Cel modułu/przedmiotu |
|---|---|
| C-1 | Zapoznie studentów z ogólną architekturą, funkcjonalnością i zastosowaniem rożnych klas (generacji) systemów informatycznych. |
| C-2 | Ukształtownie umiejętności z zakesu obsługi funkcji zintegrowanego, kompleksowego pakietu oprogramowania dla małych i średnich przedsiębiorstw. |
Treści programowe z podziałem na formy zajęć
| KOD | Treść programowa | Godziny |
|---|---|---|
| laboratoria | ||
| T-L-1 | 1. Przygotowanie studentów do ćwiczeń praktycznych w systemie CDN Optima (zajęcia organizacyjne; omówienie struktury programu, założenie i konfiguracja baz danych systemu, wprowadzenie operatorów i przyznanie im uprawnień). | 2 |
| T-L-2 | 2. Konfiguracja parametrów firmy i wprowadzenie danych słownikowych (listy banków i kategorii, kontrahentów i pozostałych danych słownikowych) | 2 |
| T-L-3 | 3. Praca z modułem KASA/BANK (rejestry kasowe/bankowe, planowane płatności - zdarzenie w preliminarzu płatności, planowane płatności – funkcja podziel, zapisy kasowe/bankowe, rozliczenie zapisu z planowaną płatnością, planowane płatności – funkcja rozlicz, kompensata zapisów kasowych) | 2 |
| T-L-4 | 4. Ewidencja kadrowo-płacowa - część 1 (dodanie serii dla kalendarza, definiowanie: kalendarza za pomocą serii, limitu nieobecności, nieobecności z prawem do wynagrodzenia, dodatku stażowego,potrącenia netto, wpisanie pracownika na listę, zatrudnienie pracownika etatowego na czas określony, przypisanie pracownikowi kategorii, ustalenie schematu płatności gotówka/ror, przyznanie dodatku stażowego pracownikowi, dodanie pracownikowi limitu nieobecności, zmiana wymiaru etatu i stawki zaszeregowania, odnotowanie nieobecności i nadgodzin w kalendarzu, zawarcie umowy zlecenia z „własnym” pracownikiem (etatowym) oraz ratalnej umowy zlecenia z „obcym” pracownikiem - zleceniobiorcą). | 2 |
| T-L-5 | 5. Ewidencja kadrowo-płacowa - część 2 (definiowanie list płac, wypłata etatowa z rozliczeniem nieobecności i nadgodzin, seryjne naliczenie wypłat etatowych, wypłata umów zleceń, udzielanie zaliczki netto na poczet przyszłych poborów, udzielanie pracownikowi pożyczki, modyfikacja schematu płatności w wypłacie, wypłata z rozliczeniem nieobecności z poprzedniego okresu, wypłata etatowa ze spłatą zaliczki i raty pożyczki, zamykanie list płac). | 2 |
| T-L-6 | 6. Funkcjonalność modułu HANDEL (konfiguracja modułu faktur i magazynu, określenie cenników, zarządzanie dokumentami handlowymi, wystawianie dokumentów korygujących, rozliczanie dokumentów w walucie obcej, współpraca z modułem KASA/BANK w celu rozliczania zaliczek, współpraca z modułem księgowym w celu prowadzenia rejestru VAT, obsługa kilku magazynów w firmie) | 2 |
| T-L-7 | 7. Praca z generatorem (modułem) analiz. Część 1. Określenie wytycznych dla budowy analiz w CDN Optima; demonstracja składni języka T-SQL oraz funkcji systemu ułatwiających konstruowanie nowych analiz; prezentacja procedury konstruowania analiz i raportów; Część 2. Wykonanie przykładu praktycznego w następującyhc krokach: nastawienia wstępne dla analizy (nazwa, tabela/wykres, SQL/kolejka/procedura), deklaracja parametrów dynamicznych (7 kroków), deklaracja i zainicjowanie zmiennych, konstrukcja zapytania, określenie parametrów emisji wyników analiz. | 3 |
| 15 | ||
| wykłady | ||
| T-W-1 | Omówienie zakresu wykładów, literatury i warunków zaliczenia przedmiotu). Wyjaśnienie podstawowych pojęć i definicji (system i proces informacyjny, system informatyczny, cykl życia systemu informatycznego, elementy projektowania systemów informatycznych). | 2 |
| T-W-2 | Klasyfikacja systemów informatycznych według różnych kryteriów podziału (wskazanie rozwiązań praktycznych). | 2 |
| T-W-3 | Generacja systemów transakcyjnych (ogólna architektura i funkcjonalność). | 1 |
| T-W-4 | Zastosowania praktyczne systemów transakcyjnych. a) Podejście transakcyjne w ewidencji zdarzeń gospodarczych (na przykładzie systemu TRANS). b) Funkcjonalność zintegrowanego pakietu oprogramowania dla małych i średnich przedsiębiorstw (na przykładzie CDN Optima). | 3 |
| T-W-5 | Systemy klasy Business Intelligence. cz. 1) Generacja systemów informowania kierownictwa. Funkcjonalność modułu analiz i raportów na przykładzie CDN Optima. | 2 |
| T-W-6 | Systemy klasy Business Intelligence. cz. 2) Systemy analitycznego przetwarzania danych (hurtownie danych). Pokaz funkcjonalności systemu SiSense Prism. | 4 |
| T-W-7 | Systemy klasy Business Intelligence. cz. 3) Obszary zastosowań i kierunki rozwoju. Charakterystyka funkcjonalności wybranych systemów (EURECA, TETA Controlling, Columb Controlling). | 2 |
| T-W-8 | Genaracja systemów wspomagania decyzji (pojęcie, zasady inżynierii i zakres funkcjonalności). | 2 |
| T-W-9 | Pokaz funkcjonalności sytemu DSS 2.0 (studium przypadków: a) wybór wniosków ofertowych w procesie aukcji odwrotnej; b) podział środków finansowych na dotacje; c) wspomaganie doboru kadry pracowniczej. | 2 |
| T-W-10 | Genaracja systemów ekspertowych (pojęcie, zasady inżynierii i zakres funkcjonalności). Pokaz funkcjonalności szkieletowego systemu ekspertowego (na przykładzie EXSYS Prof.). | 3 |
| T-W-11 | Integracja systemów informatycznych (koncepcje, metody i technologie). | 2 |
| T-W-12 | Zintegrowane systemy informatyczne w produkcji (pakiety produkcyjne, MRPII/ERP, DEM). Pokaz funkcjonalności modułów wspomagających produkcję (na przykładzie CDN XL). | 3 |
| T-W-13 | Pisemne zaliczenie części wykładowej (test wyboru). | 2 |
| 30 | ||
Obciążenie pracą studenta - formy aktywności
| KOD | Forma aktywności | Godziny |
|---|---|---|
| laboratoria | ||
| A-L-1 | Uczestnictwo w zajęciach laboratoryjnych | 15 |
| A-L-2 | Ukończenie sprawozdania z ćwiczeń laboratoryjnych (praca własna studenta) | 16 |
| A-L-3 | Rozliczenie kompletnego sprawozdania z laboratoriów (celem uzykania oceny końcowej). | 1 |
| 32 | ||
| wykłady | ||
| A-W-1 | Uczestnictwo w zajęciach (wykłady) | 30 |
| A-W-2 | Studiowanie wskazanej literatury (praca własna studenta) | 18 |
| A-W-3 | Udział w konsultacjach do wykładu. | 2 |
| A-W-4 | Przygotowanie do zaliczenia (praca własna studenta, powtórzenie zakresu materiału z części wykładowej). | 6 |
| 56 | ||
Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne
| KOD | Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne |
|---|---|
| M-1 | Wykład informacyjny wsparty prezentacją multimedialną. |
| M-2 | Wykład problemowy wsparty pokazem rzeczywistych systemów informatycznych. |
| M-3 | Ćwiczenia laboratoryjne wsparte metodą przypadków, instruktażem i dyskusją dydaktyczną. |
Sposoby oceny
| KOD | Sposób oceny |
|---|---|
| S-1 | Ocena formująca: Weryfikacja poprawności sprawozdań cząstkowych z ćwiczeń wykonanych podczas zajęć laboratoryjnych i w czasie pracy własnej studenta. |
| S-2 | Ocena podsumowująca: Ocena wiedzy i umiejętności wykazana na zaliczeniu pisemnym (forma: test wyboru; uzyskanie 60% poprawnych odpowiedzi upoważnia do zaliczenia testu) i ustnym. |
| S-3 | Ocena podsumowująca: Komleksowa weryfikacja i ocena sprawozdań z wykonanych ćwiczeń laboratoryjnych. |
| S-4 | Ocena formująca: Kontrola poprawności ćwiczeń laboratoryjnych wykonywanych przy użyciu komputera. |
Zamierzone efekty kształcenia - wiedza
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ZIP_1A_D1/3_W01 Student potrafi scharakteryzować funkcjonalność, przeznaczenie oraz zasady budowy poszczególnych klas systemów informatycznych. | ZIP_1A_W14 | T1A_W06 | InzA_W01 | C-1 | T-W-8, T-W-3, T-W-7, T-W-11, T-W-5, T-W-9, T-W-12, T-W-1, T-W-10, T-W-4, T-W-2, T-W-6 | M-1, M-2 | S-2 |
| ZIP_1A_D1/3_W02 Student potrafi wskazać możliwości i ograniczenia integracji systemów informatycznych na poziomie danych, informacji i wiedzy w aspekcie semiotycznym, technologicznym oraz organizacyjnym. | ZIP_1A_W14, ZIP_1A_W06 | T1A_W02, T1A_W03, T1A_W06, T1A_W07 | InzA_W01, InzA_W02 | C-1 | T-W-10, T-W-7, T-W-6, T-W-3, T-W-11, T-W-4, T-W-5, T-W-8, T-W-9, T-W-12 | M-1, M-2 | S-2 |
Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ZIP_1A_D1/3_U01 Student potrafi obsługiwać określone moduły zintegrowanego systemu informatycznego w celu prowadzenia ewidencji procesów biznesowych w małych i średnich przedsiębiorstwach. | ZIP_1A_U02, ZIP_1A_U07, ZIP_1A_U25 | T1A_U01, T1A_U04, T1A_U11, T1A_U12, T1A_U15 | InzA_U04, InzA_U07 | C-2 | T-L-1, T-L-5, T-L-3, T-L-6, T-L-4, T-L-2 | M-3 | S-4, S-1, S-3 |
| ZIP_1A_D1/3_U02 Student potrafi sporządzać szablony analiz i raportów w zintegrowanym systemie informatycznym. | ZIP_1A_U21, ZIP_1A_U22 | T1A_U05, T1A_U09 | InzA_U02 | C-2 | T-L-7, T-L-1, T-L-2 | M-3 | S-1, S-3, S-4 |
Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ZIP_1A_D1/3_K01 Student wykazuje kreatywność podczas kształtowania scenariusza logicznych działań operacyjnych firmy (ujętych w formie studium przypadku), zarejestrowanych w odpowiednich, transakcyjnych podsystemach zintegrowanego pakietu oprogramowania oraz ma świadomość konieczności podnoszenia kompetencji z tego zakresu. | ZIP_1A_K07, ZIP_1A_K01 | T1A_K01, T1A_K06 | InzA_K02 | C-2 | T-L-1, T-L-3, T-L-6, T-L-7, T-L-2, T-L-4, T-L-5, T-W-1, T-W-13, T-W-2 | M-3 | S-1, S-3 |
Kryterium oceny - wiedza
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| ZIP_1A_D1/3_W01 Student potrafi scharakteryzować funkcjonalność, przeznaczenie oraz zasady budowy poszczególnych klas systemów informatycznych. | 2,0 | student potrafi przytoczyć różne klasyfikacje systemów informatycznych; nazwać kryterium podziału, nazwać poszczególne klasy systemów informatycznych; wymienić chronologicznie nazwy generacji informacyjnych systemów zarządzania, jednak nie potrafi ich scharakteryzować; |
| 3,0 | student potrafi przytoczyć różne klasyfikacje systemów informatycznych i scharakteryzować ich ogólną budowę oraz przeznaczenie, tzn. umie wymienić nazwy głównych podsystemów i opisać ich działanie (wskazując na wykonywane funkcje i zadania); | |
| 3,5 | student potrafi przytoczyć różne klasyfikacje systemów informatycznych i scharakteryzować ich ogólną budowę, przeznaczenie oraz przykłady zastosowań, tzn. umie wymienić nazwy głównych podsystemów, opisać ich działanie (wskazać na wykonywane funkcje i zadania oraz podać przykłady, przypadki zastosowania ich w praktyce); | |
| 4,0 | student potrafi przytoczyć różne klasyfikacje systemów informatycznych. Umie opisać ich budowę oraz scharakteryzować wyczerpująco funkcjonalność głównych podsystemów (wymienić nazwy funkcji, wskazać na możliwości i ograniczenia ich zastosowania w praktyce podając konkretne przykłady). Potrafi wyjaśnić relacje zachodzące między poszczególnymi podsystemami wskazując na: źródła, struktury i przepływy danych oraz metody reprezenatacji: danych, informacji, wiedzy; | |
| 4,5 | student spełnia wymagania na ocenę dobrą oraz dodatkowo potrafi dobrać klasę systemu i jego składniki (moduły) do wskazanych przez nauczyciela potrzeb konkretnego podmiotu gospodarczego; | |
| 5,0 | student spełnia wymagania na ocenę dobrą. Dodatkowo potrafi samodzielnie zidentyfikować potrzeby konkretnego podmiotu gospodarczego oraz na tej podstawie umie uargumentować dobór klasy systemu informatycznego i jego niezbędych składników (modułów); | |
| ZIP_1A_D1/3_W02 Student potrafi wskazać możliwości i ograniczenia integracji systemów informatycznych na poziomie danych, informacji i wiedzy w aspekcie semiotycznym, technologicznym oraz organizacyjnym. | 2,0 | student potrafi wskazać na różne klasyfikacje pojęcia integracji systemów informatycznych (umie nazwać kryterium podziału i wymienić nazwy rodzajów integracji, natomiast nie potrafi wyjaśnić tych pojęć); |
| 3,0 | student potrafi przytoczyć różne klasyfikacje pojęcia integracji systemów informatycznych w wymiarze teoretycznym (umie określić kryterium podziału integracji, następnie zdefiniować jej kategorie); | |
| 3,5 | student potrafi przytoczyć różne klasyfikacje pojęcia integracji systemów informatycznych w wymiarze teoretycznym i praktycznym (umie określić kryterium podziału integracji, następnie zdefiniować jej kategorie oraz podać przykłady zastosowania w praktyce); | |
| 4,0 | student potrafi przytoczyć różne klasyfikacje pojęcia integracji systemów informatycznych w wymiarze teoretycznym i praktycznym (umie określić kryterium podziału integracji, następnie zdefiniować jej kategorie oraz podać przykłady zastosowania w praktyce) oraz wykazać możliwości i ograniczenia każdego podejścia na płaszczyźnie informacyjnej i technologiczno-organizacyjnej; | |
| 4,5 | student spełnia wymagania na ocenę dobrą oraz dodatkowo potrafi wybrać najbardziej odpowiedni sposób integracji dla wskazanej przez nauczyciela kategorii systemów informatycznych i potrzeb organizacji; | |
| 5,0 | student spełnia wymagania na ocenę dobrą oraz dodatkowo potrafi wybrać najbardziej odpowiedni sposób integracji dla wskazanych przez nauczyciela kategorii systemów informatycznych i potrzeb organizacji oraz umie uzasadnić swój wybór w aspekcie semiotycznym, technologicznym i ekonomicznym; |
Kryterium oceny - umiejętności
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| ZIP_1A_D1/3_U01 Student potrafi obsługiwać określone moduły zintegrowanego systemu informatycznego w celu prowadzenia ewidencji procesów biznesowych w małych i średnich przedsiębiorstwach. | 2,0 | student nie potrafi samodzielnie oraz przy pomocy nauczyciela przeprowadzić ewidencji wskazanych zdarzeń i procesów biznesowych przy użyciu zintegrowanego systemu informatycznego; |
| 3,0 | student potrafi, przy pomocy nauczyciela, przeprowadzić ewidencję nieskomplikowanych zdarzeń i procesów biznesowych przy użyciu wskazanych (przez nauczyciela) modułów i funkcji zintegrowanego systemu informatycznego; | |
| 3,5 | student potrafi samodzielnie przeprowadzić ewidencję nieskomplikowanych zdarzeń i procesów biznesowych przy użyciu samodzielnie dobranych modułów i funkcji zintegrowanego systemu informatycznego; | |
| 4,0 | student potrafi, przy pomocy nauczyciela, przeprowadzić ewidencję złożonych zdarzeń i procesów biznesowych przy użyciu wskazanych (przez nauczyciela) modułów i funkcji zintegrowanego systemu informatycznego; | |
| 4,5 | student potrafi samodzielnie przeprowadzić ewidencję złożonych zdarzeń i procesów biznesowych przy użyciu samodzielnie dobranych modułów i funkcji zintegrowanego systemu informatycznego; | |
| 5,0 | student potrafi wykreować złożone zdarzenia i procesy biznesowe oraz samodzielnie i kompleksowo dokonać ich ewidencji przy użyciu odpowiednich modułów i funkcji zintegrowanego systemu informatycznego; | |
| ZIP_1A_D1/3_U02 Student potrafi sporządzać szablony analiz i raportów w zintegrowanym systemie informatycznym. | 2,0 | student nie potrafi, samodzielnie oraz przy pomocy nauczyciela, sporządzać szablonów analiz i raportów w zintegrowanym systemie informatycznym; |
| 3,0 | student potrafi, przy pomocy nauczyciela i określonych wytycznych dla struktury informacyjnej, sporządzać nieskomplikowane (z jednej dziedziny) szablony analiz i raportów w zintegrowanym systemie informatycznym; | |
| 3,5 | student potrafi samodzielnie, przy określonych wytycznych dla struktury informacyjnej, sporządzać nieskomplikowane (z jednej dziedziny) szablony analiz i raportów w zintegrowanym systemie informatycznym; | |
| 4,0 | student potrafi, przy pomocy nauczyciela i określonych wytycznych dla struktury informacyjnej, sporządzać zaawansowane (z wielu dziedzin) szablony analiz i raportów w zintegrowanym systemie informatycznym; | |
| 4,5 | student potrafi samodzielnie, przy określonych wytycznych dla struktury informacyjnej, sporządzać zaawansowane (z wielu dziedzin) szablony analiz i raportów w zintegrowanym systemie informatycznym; | |
| 5,0 | student zna i rozumie powiązania danych i tabel w strukturze informacyjnej zintegrowanego systemu informatycznego, dlatego bez określonych wytycznych, samodzielnie i kompleksowo umie sporządzać zaawansowane (z wielu dziedzin) szablony analiz i raportów; |
Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| ZIP_1A_D1/3_K01 Student wykazuje kreatywność podczas kształtowania scenariusza logicznych działań operacyjnych firmy (ujętych w formie studium przypadku), zarejestrowanych w odpowiednich, transakcyjnych podsystemach zintegrowanego pakietu oprogramowania oraz ma świadomość konieczności podnoszenia kompetencji z tego zakresu. | 2,0 | student nie zrealizował zadań w ramach indywidualnego studium przypadku w związku z tym nie wykazał się kreatywnością i nie uzyskał pełnej świadomości dla konieczności podnoszenia kompetencji z tego zakresu; |
| 3,0 | student potrafi z pomocą nauczyciela wykreować studium nieskomplikowanych przypadków ewidencji procesów biznesowych; | |
| 3,5 | student potrafi samodzielnie wykreować studium nieskomplikowanych przypadków ewidencji procesów biznesowych; | |
| 4,0 | student potrafi samodzielnie wykreować studium nieskomplikowanych przypadków ewidencji procesów biznesowych oraz prostych projektów szablonów analiz i raportów; | |
| 4,5 | student potrafi samodzielnie wykreować studium złożnych przypadków ewidencji procesów biznesowych oraz prostych projektów szablonów analiz i raportów; | |
| 5,0 | student potrafi samodzielnie wykreować studium złożnych przypadków ewidencji procesów biznesowych oraz zaawansowanych projektów szablonów analiz i raportów; |
Literatura podstawowa
- Januszewski A., Funkcjonalność informatycznych systemów zarządzania, Zintegrowane systemy transakcyjne, Tom 1, PWN, Warszawa, 2008
- Januszewski A., Funkcjonalność informatycznych systemów zarządzania, Systemy Business Intelligence, Tom 2, PWN, Warszawa, 2008
- Adamczewski P., Stefanowski J. (red.), Nowoczesne systemy informatyczne dla małych i średnich przedsiębiorstw, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu, Poznań, 2006
- Adamczewski P., Zintegrowane systemy zarządzania, Mikom, Warszawa, 2004
- Kisielnicki J., Sroka H., Systemy informacyjne biznesu. Informatyka dla zarządzania (metody projektowania i wdrażania systemów), Agencja Wydawnicza „Placet”, Warszawa, 2005
- Surma J., Business Intelligence, System wspomagania decyzji biznesowych, PWN, Warszawa, 2009
- Shim J. K., Siegel J. G., Chi R., Technologia informacyjna, Dom Wydawniczy ABC Sp. z o. o., Warszawa, 1999
- Firma Comarch S.A., Podręczniki i ćwiczenia do systemu CDN Optima, 2008
Literatura dodatkowa
- Chmielarz W., Turyna J. (red.), Komputerowe systemy zarządzania, Wydawnictwo Naukowe Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa, 2009
- Wieczorek T. (red.), Informatyczne systemy zarządzania finansami, Wyższa Szkoła Biznesu w Dąbrowie Górniczej, Dąbrowa Górnicza, 2008
- Dolińska M., Projektowanie systemów informatycznych, Agencja Wydawnicza „Placet”, Warszawa, 2003