Wydział Biotechnologii i Hodowli Zwierząt - Biotechnologia (S1)
Sylabus przedmiotu Ekofizjologia ewolucyjna:
Informacje podstawowe
| Kierunek studiów | Biotechnologia | ||
|---|---|---|---|
| Forma studiów | studia stacjonarne | Poziom | pierwszego stopnia |
| Tytuł zawodowy absolwenta | inżynier | ||
| Obszary studiów | nauk rolniczych, leśnych i weterynaryjnych, studiów inżynierskich | ||
| Profil | ogólnoakademicki | ||
| Moduł | — | ||
| Przedmiot | Ekofizjologia ewolucyjna | ||
| Specjalność | przedmiot wspólny | ||
| Jednostka prowadząca | Katedra Fizjologii, Cytobiologii i Proteomiki | ||
| Nauczyciel odpowiedzialny | Wiesław Skrzypczak <Wieslaw.Skrzypczak@zut.edu.pl> | ||
| Inni nauczyciele | |||
| ECTS (planowane) | 2,0 | ECTS (formy) | 2,0 |
| Forma zaliczenia | zaliczenie | Język | polski |
| Blok obieralny | 10 | Grupa obieralna | 1 |
Formy dydaktyczne
Wymagania wstępne
| KOD | Wymaganie wstępne |
|---|---|
| W-1 | Znajomość podstaw fizjologii zwierząt. |
Cele przedmiotu
| KOD | Cel modułu/przedmiotu |
|---|---|
| C-1 | Zapoznanie studentów z adaptacyjnymi zmianami czynności narzadów i układów organizmów do życia w różnych warunkach środowiska. Przedstawienie studentom wpływu czynników środowiska zewnętrznego na organizmy żywe. Przedstawienie studentom zależności między przebiegiem procesów życiowych organizmów a zmianami zachodzącymi w środowisku zewnetrznym. |
Treści programowe z podziałem na formy zajęć
| KOD | Treść programowa | Godziny |
|---|---|---|
| ćwiczenia audytoryjne | ||
| T-A-1 | Możliwości adaptacyjne organizmu do życia w skrajnych warunkach środowiska. Skutki przekraczania granic przystosowania. Konsekwencje przekraczania granic przystosowania. Przykłady przekraczania granic przystosowania. | 4 |
| T-A-2 | Zwierzęta oddychające powietrzem, typy narządów oddechowych (skrzela, płuca, tchawki), rola skóry w oddychaniu. Zwierzęta nurkujące, ryby oddychające powietrzem, oddychanie zarodków i piskląt w jajach. Krzywe dysocjacji tlenu (wpływ temperatury, wpływ dwutlenku węgla i pH, wpływ fosforanów organicznych). Krzywa dysocjacji krwi płodowej. Wpływ wysokości n.p.m na krzywe dysocjacji tlenu. Transport dwutlenku węgla we krwi. | 4 |
| T-A-3 | Rola wody w organizmie zwierząt. Bilans wodny w różnych okresach życia i stanach fizjologicznych. Przystosowanie organizmu do magazynowania i oszczędzania wody. Temperatura otoczenia a gospodarka wodna organizmu. Mechanizm pragnienia. Typy narządów wydalniczych. Wodniczki tętniące. Protonefrydia i metanefrydia. Cewki Malpighiego. Nerki kręgowców. | 3 |
| T-A-4 | Monitoring stanu zdrowia zwierząt i środowiska. Świadome i kierunkowe działanie modyfikujące czynniki środowiskowe najintensywniej oddziałujące na organizm zwierząt w danym ekosystemie. Inżynieria środowiskowa. | 3 |
| T-A-5 | Zaliczenie ćwiczeń audytoryjnych w formie pisemnej | 1 |
| 15 | ||
| wykłady | ||
| T-W-1 | Zmiany przystosowawcze organizmu do życia w różnych warunkach środowiska. Środowiskowe modyfikacje czynności komórek (np. produkcji enzymów, przekazywania informacji genetycznej, reaktywności receptorów). | 3 |
| T-W-2 | Adaptacyjne różnice w procesie pobierania tlenu i uwalniania dwutlenku węgla. Zwierzęta oddychające w wodzie, wentylacja skrzeli, wymiana gazowa a przepływ wody, przepływ przeciwprądowy. Rodzaje barwników oddechowych (hemocyjanina, hemerytryna, chlorokruoryna, hemoglobina). Wielkość i kształt krwinek czerwonych. | 3 |
| T-W-3 | Krążenie występujące u kręgowców. Przestrzenie wodne organizmu a objętość krwi. Typy układów krążenia (smoczkouste, ryby, ryby dwudyszne, płazy, gady, ptaki i ssaki). Krążenie występujące u bezkręgowców. Wielkość serca kręgowców, częstotliwość skurczów serca i pojemność minutowa. | 3 |
| T-W-4 | Istota termoregulacji zwierząt stałocieplnych. Mechanizmy termoregulacyjne u zwierząt zmiennocieplnych. Fizjologiczne skutki zmiany temperatury.Przyczyny śmierci cieplnej. Tolerancja na chłód i zamarzanie, odporność na zimno. Ekstremalne wartości temperatury: granice przeżywalności. Zwierzęta wytrzymałe na zamarzanie. Różnice geograficzne a adaptacja sezonowa. Aklimatyzacja termiczna a szybkość metabolizmu. Mechanizmy termoregulacyjne u noworodków różnych gatunków zwierząt (typ tyroksynowy, pośredni i noradrenalinowy noworodka). Hibernacja i estywacja. | 3 |
| T-W-5 | Definicja trucizny, wchłanianie, metabolizm i wydalanie substancji toksycznych. Skutki działania wybranych substancji toksycznych (azotany i azotyny, związki siarki i fluoru, metale ciężkie, herbicydy, fungicydy, defolianty). Czynniki toksyczne pojawiające się w związku działalnością człowieka. Wpływ zanieczyszczeń i skażeń środowiska na organizm. Chemizacja rolnictwa a zdrowie i produkcyjność zwierząt. Działanie promieni nadfioletowych na organizm, ochronna rola powłoki ozonowej. | 2 |
| T-W-6 | Zaliczenie wykładów w formie pisemnej. | 1 |
| 15 | ||
Obciążenie pracą studenta - formy aktywności
| KOD | Forma aktywności | Godziny |
|---|---|---|
| ćwiczenia audytoryjne | ||
| A-A-1 | Udział studenta w ćwiczeniach audytoryjnych | 15 |
| A-A-2 | Samodzielne przygotowanie studentów do ćwiczeń audytoryjnych. | 5 |
| A-A-3 | Samodzielne opracowanie i przedstawienie wybranych zagadnień. | 5 |
| A-A-4 | Przygotowanie do zaliczenia ćwiczeń audytoryjnych. | 5 |
| 30 | ||
| wykłady | ||
| A-W-1 | Udział studenta w wykładach. | 10 |
| A-W-2 | Samodzielne studiowanie tematyki wykładów. | 10 |
| A-W-3 | Przygotowannie do zaliczenia treści z wykładów. | 10 |
| 30 | ||
Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne
| KOD | Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne |
|---|---|
| M-1 | Wykład informacyjny prezentujący zagadnienia teoretyczne |
| M-2 | Prezentacje multimedialne z wykorzystaniem komputera i rzutnika |
| M-3 | Praca w grupach |
| M-4 | Dyskusja dydaktyczna |
Sposoby oceny
| KOD | Sposób oceny |
|---|---|
| S-1 | Ocena formująca: Ocena aktywności studentów na zajęciach |
| S-2 | Ocena podsumowująca: Pisemne zaliczenie ćwiczeń audytoryjnych |
| S-3 | Ocena podsumowująca: Pisemne zaliczenie wykładów |
| S-4 | Ocena formująca: Ocena za przygotowanie prezentacji multimedialnej oraz omówienia wybranego tematu zajęć audytoryjnych |
Zamierzone efekty kształcenia - wiedza
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| BT_1A_BT-S-O6.1_W01 Student posiada wiedzę z zakresu budowy oraz funkcjonowania organizmów żywych. Student zna molekularne podłoże podstawowych procesów życiowych. Student ma wiedzę na temat wpływu czynników środowiska zewnętrznego na czynność poszczególnych narzadów i układów. | BT_1A_W08, BT_1A_W07 | R1A_W01, R1A_W04 | — | C-1 | T-W-4, T-W-3, T-A-3, T-W-5, T-A-5, T-W-2, T-A-2, T-A-1, T-A-4, T-W-1 | M-1, M-4, M-2, M-3 | S-2, S-1, S-4, S-3 |
| BT_1A_BT-S-O6.1_W02 Student zna budowe morfologiczną i anatomiczną narządów oraz układów wybranych gatunków zwierząt. | BT_1A_W17 | R1A_W01, R1A_W04 | — | C-1 | T-W-1, T-A-3, T-A-1, T-A-4, T-W-4, T-W-3, T-W-5, T-W-2, T-A-2 | M-1, M-3, M-4, M-2 | S-1, S-4, S-3, S-2 |
Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| BT_1A_BT-S-O6.1_U01 Student potrafi poprawnie posługiwać sie zagadnieniami z zakresu budowy i czynności komórek organizmów zwierzęcych. | BT_1A_U05 | R1A_U01, R1A_U04, R1A_U06 | InzA_U01, InzA_U03, InzA_U06, InzA_U07 | C-1 | T-A-3, T-A-2, T-A-1, T-W-4, T-W-2, T-W-5, T-W-3, T-W-1, T-A-4 | M-1, M-2, M-4, M-3 | S-2, S-3, S-1, S-4 |
| BT_1A_BT-S-O6.1_U02 Student potrafi omówić budowe oraz funkcje poszczegowlnych tkanek, narzadów i układów organizmów zwierzecych. Student potrafi właściwie interpretować wpływ czynników środowiska zewnętrznego na procesy fizjologiczne w organizmach zwierzęcych. | BT_1A_U07 | R1A_U01, R1A_U04, R1A_U05, R1A_U06 | InzA_U03, InzA_U05, InzA_U07 | C-1 | T-A-2, T-W-1, T-W-4, T-W-5, T-A-5, T-W-2, T-A-4, T-A-3, T-A-1, T-W-3 | M-2, M-1, M-3, M-4 | S-3, S-4, S-1, S-2 |
Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| BT_1A_BT-S-O6.1_K01 Student rozumie konieczność współpracy indywidualnej i zespołowej. Potrafi współdziałać jako członek zespołu i przejąć rolę lidera. | BT_1A_K03 | R1A_K02, R1A_K03 | — | C-1 | T-W-2, T-A-2, T-A-4, T-W-3, T-W-1, T-W-5, T-A-1, T-A-3, T-W-4 | M-4, M-3 | S-1 |
| BT_1A_BT-S-O6.1_K02 Student wykazuje aktywność i chęć zdobywania wiedzy w oparciu o różne żrodła informacji naukowej. | BT_1A_K05 | R1A_K01, R1A_K07, R1A_K08 | InzA_K02 | C-1 | T-A-4, T-W-4, T-A-1, T-A-2, T-W-2, T-W-5, T-W-1, T-W-3, T-A-3 | M-3, M-4, M-2, M-1 | S-1, S-4 |
Kryterium oceny - wiedza
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| BT_1A_BT-S-O6.1_W01 Student posiada wiedzę z zakresu budowy oraz funkcjonowania organizmów żywych. Student zna molekularne podłoże podstawowych procesów życiowych. Student ma wiedzę na temat wpływu czynników środowiska zewnętrznego na czynność poszczególnych narzadów i układów. | 2,0 | Student nie posiada wiedzy z zakresu budowy oraz funkcjonowania organizmów żywych. Student nie zna molekularnego podłoża podstawowych procesów życiowych. Student nie ma wiedzy na temat wpływu czynników środowiska zewnętrznego na czynność poszczególnych narzadów i układów. |
| 3,0 | Student w stopniu dostatecznym posiada wiedzę z zakresu budowy oraz funkcjonowania organizmów żywych | |
| 3,5 | Student w stopniu dostatecznym posiada wiedzę z zakresu budowy oraz funkcjonowania organizmów żywych. Student dostatecznie zna molekularne podłoże podstawowych procesów życiowych. | |
| 4,0 | Student w stopniu dobrym posiada wiedzę z zakresu budowy oraz funkcjonowania organizmów żywych. Student dobrze zna molekularne podłoże podstawowych procesów życiowych. | |
| 4,5 | Student w stopniu dobrym posiada wiedzę z zakresu budowy oraz funkcjonowania organizmów żywych. Student dobrze zna molekularne podłoże podstawowych procesów życiowych. Student ma wiedzę na temat wpływu czynników środowiska zewnętrznego na czynność poszczególnych narzadów i układów. | |
| 5,0 | Student posiada szeroką wiedzę z zakresu budowy oraz funkcjonowania organizmów żywych. Student zna doskonale molekularne podłoże podstawowych procesów życiowych. Student ma wiedzę na temat wpływu czynników środowiska zewnętrznego na czynność poszczególnych narzadów i układów. | |
| BT_1A_BT-S-O6.1_W02 Student zna budowe morfologiczną i anatomiczną narządów oraz układów wybranych gatunków zwierząt. | 2,0 | Student nie zna budowy morfologicznej i anatomicznej narządów oraz układów wybranych gatunków zwierząt. |
| 3,0 | Student dostaecznie zna budowe morfologiczną i anatomiczną kilku omawianych podczas zajęć narządów oraz układów wybranych gatunków zwierząt. | |
| 3,5 | Student dobrze zna budowe morfologiczną i anatomiczną kilku omawianych podczas zajęć narządów oraz układów wybranych gatunków zwierząt. | |
| 4,0 | Student dobrze zna budowe morfologiczną i anatomiczną wiekszości omawianych podczas zajęć narządów oraz układów wybranych gatunków zwierząt. | |
| 4,5 | Student bardzo dobrze zna budowe morfologiczną i anatomiczną wiekszości omawianych podczas zajęć narządów oraz układów wybranych gatunków zwierząt. | |
| 5,0 | Student doskonale zna budowe morfologiczną i anatomiczną wszystkich omawianych podczas zajęć narządów oraz układów wybranych gatunków zwierząt. |
Kryterium oceny - umiejętności
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| BT_1A_BT-S-O6.1_U01 Student potrafi poprawnie posługiwać sie zagadnieniami z zakresu budowy i czynności komórek organizmów zwierzęcych. | 2,0 | Student nie potrafi posługiwać sie zagadnieniami z zakresu budowy i czynności komórek organizmów zwierzęcych. |
| 3,0 | Student potrafi dostatecznie posługiwać sie zagadnieniami tylko z zakresu budowy komórek organizmów zwierzęcych. | |
| 3,5 | Student potrafi dostatecznie posługiwać sie zagadnieniami z zakresu budowy i czynności komórek organizmów zwierzęcych. | |
| 4,0 | Student potrafi poprawnie posługiwać sie wybranymi zagadnieniami z zakresu budowy i czynności komórek organizmów zwierzęcych. | |
| 4,5 | Student potrafi dobrze posługiwać sie zagadnieniami z zakresu budowy i czynności komórek organizmów zwierzęcych. | |
| 5,0 | Student potrafi bardzo dobrze i biegle posługiwać sie zagadnieniami z zakresu budowy i czynności komórek organizmów zwierzęcych. | |
| BT_1A_BT-S-O6.1_U02 Student potrafi omówić budowe oraz funkcje poszczegowlnych tkanek, narzadów i układów organizmów zwierzecych. Student potrafi właściwie interpretować wpływ czynników środowiska zewnętrznego na procesy fizjologiczne w organizmach zwierzęcych. | 2,0 | Student nie potrafi omówić budowy oraz funkcjiu poszczególnych tkanek, narzadów i układów organizmów zwierzecych. Student nie potrafi właściwie interpretować wpływu czynników środowiska zewnętrznego na procesy fizjologiczne w organizmach zwierzęcych. |
| 3,0 | Student potrafi omówić budowe oraz funkcje tylko wybranych narzadów i układów organizmów zwierzecych. | |
| 3,5 | Student potrafi omówić budowe oraz funkcje tylko wybranych tkanek, narzadów i układów organizmów zwierzecych. | |
| 4,0 | Student potrafi omówić budowe oraz funkcje prawie wszystkich oamawianych na zajęciach tkanek, narzadów i układów organizmów zwierzecych. | |
| 4,5 | Student potrafi omówić budowe oraz funkcje prawie wszystkich omawianych na zajęciach tkanek, narzadów i układów organizmów zwierzecych. Student potrafi właściwie interpretować wpływ czynników środowiska zewnętrznego na procesy fizjologiczne w organizmach zwierzęcych. | |
| 5,0 | Student potrafi omówić budowe oraz funkcje wszystkich omawianych na zajęciach tkanek, narzadów i układów organizmów zwierzecych. Student potrafi właściwie interpretować wpływ czynników środowiska zewnętrznego na procesy fizjologiczne w organizmach zwierzęcych. |
Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| BT_1A_BT-S-O6.1_K01 Student rozumie konieczność współpracy indywidualnej i zespołowej. Potrafi współdziałać jako członek zespołu i przejąć rolę lidera. | 2,0 | Student nie rozumie konieczności współpracy indywidualnej i zespołowej. Nie potrafi dokonale współdziałać jako członek zespołu i przejąć rolę lidera. |
| 3,0 | Student w stopniu dostatecznym rozumie konieczność współpracy indywidualnej i zespołowej. | |
| 3,5 | Student w stopniu dostatecznym rozumie konieczność współpracy indywidualnej i zespołowej. Potrafi współdziałać jako członek zespołu i przejąć rolę lidera. | |
| 4,0 | Student w stopniu dobrym rozumie konieczność współpracy indywidualnej i zespołowej. Potrafi współdziałać jako członek zespołu i przejąć rolę lidera. | |
| 4,5 | Student w stopniu dobrym rozumie konieczność współpracy indywidualnej i zespołowej. Potrafi dokonale współdziałać jako członek zespołu i przejąć rolę lidera. | |
| 5,0 | Student w stopniu bardzo dobrym rozumie konieczność współpracy indywidualnej i zespołowej. Potrafi dokonale współdziałać jako członek zespołu i przejąć rolę lidera. | |
| BT_1A_BT-S-O6.1_K02 Student wykazuje aktywność i chęć zdobywania wiedzy w oparciu o różne żrodła informacji naukowej. | 2,0 | Student nie wykazuje aktywności i chęćcizdobywania wiedzy w oparciu o różne żrodła informacji naukowej. |
| 3,0 | Student wykazuje słabą aktywność i chęć zdobywania wiedzy w oparciu o różne żrodła informacji naukowej. | |
| 3,5 | Student wykazuje wystarczającą aktywność i chęć zdobywania wiedzy w oparciu o różne żrodła informacji naukowej. | |
| 4,0 | Student wykazuje w stopniu dobrym aktywność i chęć zdobywania wiedzy w oparciu o różne żrodła informacji naukowej. | |
| 4,5 | Student wykazuje wyskoką aktywność i chęć zdobywania wiedzy w oparciu o różne żrodła informacji naukowej. | |
| 5,0 | Student wykazuje doskonałą aktywność i chęć zdobywania wiedzy w oparciu o różne żrodła informacji naukowej. |
Literatura podstawowa
- Knut Schmidt- Nielsen, Fizjologia zwierząt. Adaptacja do środowiska, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 1997, 4
- Stanisław Kozłowski, Granice przystosowania, Wiedza Powszechna, Warszawa, 1986
Literatura dodatkowa
- Pat Willmer, Graham Stone, Ian Johnstone, Enivoronmental physiology of animals, John Wiley And Sons, 2009, 2
- Christopher D. Moyes, Patricia M. Schulte, Principles of animal physiology, Pearson/Benjamin Cummings, 2008