ZUT - Krajowe Ramy Kwalifikacji / Rok 2012/2013 / Wydział Biotechnologii i Hodowli Zwierząt / Biotechnologia (N1) / Sylabus przedmiotu

Wydział Biotechnologii i Hodowli Zwierząt - Biotechnologia (N1)

Sylabus przedmiotu Biotechnologia w ochronie środowiska:

Informacje podstawowe

Kierunek studiów	Biotechnologia
Forma studiów	studia niestacjonarne	Poziom	pierwszego stopnia
Tytuł zawodowy absolwenta	inżynier
Obszary studiów	nauk rolniczych, leśnych i weterynaryjnych, studiów inżynierskich
Profil	ogólnoakademicki
Moduł	—
Przedmiot	Biotechnologia w ochronie środowiska
Specjalność	przedmiot wspólny
Jednostka prowadząca	Katedra Hodowli Trzody Chlewnej, Żywienia Zwierząt i Żywności
Nauczyciel odpowiedzialny	Eugenia Jacyno <eugenia.jacyno@zut.edu.pl>
Inni nauczyciele	Anita Kołodziej-Skalska <Anita.Kolodziej@zut.edu.pl>
ECTS (planowane)	3,0	ECTS (formy)	3,0
Forma zaliczenia	zaliczenie	Język	polski
Blok obieralny	—	Grupa obieralna	—

Formy dydaktyczne

Forma dydaktyczna	KOD	Semestr	Godziny	ECTS	Waga	Zaliczenie
laboratoria	L	4	5	1,0	0,41	zaliczenie
wykłady	W	4	10	2,0	0,59	zaliczenie

Wymagania wstępne

KOD	Wymaganie wstępne
W-1	Podstawowa wiedza z zakresu mikrobiologii, ochrony środowiska, biochemii i chemii.

Cele przedmiotu

KOD	Cel modułu/przedmiotu
C-1	Przekazanie podstawowej wiedzy z zakresu biotechnologii środowiska (organizmy uczestniczące w procesach biodegradacji, mikrobiologiczne procesy rozkładu i syntezy materii) oraz wykorzystania biologicznych procesów do: oczyszczania ścieków i gazów odlotowych, usuwania ropopochodnych, uzdatniania wody do picia, stabilizacji osadów ściekowych i utylizacji odpadów.
C-2	Zapoznanie studentów ze wskaźnikami charakteryzującymi zanieczyszczenia ścieków oraz metodami oznaczeń laboratoryjnych pozwalających na określenie efektywności procesu oczyszczania ścieków.

Treści programowe z podziałem na formy zajęć

KOD	Treść programowa	Godziny
laboratoria
T-L-1	Oznaczenie Biochemicznego Zapotrzebowania na Tlen (BZT) w ściekach i ocena stopnia biodegradacji zanieczyszczeń organicznych.	2
T-L-2	Oznaczenie Chemicznego Zapotrzebowania na Tlen (ChZT) i ocena podatności związków organicznych na biodegradację.	2
T-L-3	Dopuszczalne normy związków biogennych w wodzie i ściekach oraz analiza chemiczna związków azotu i fosforu.	1
		5
wykłady
T-W-1	Ogólna charakterystyka metod biotechnologicznych wykorzystywanych w ochronie środowiska.Zastosowanie mikroorganizmów w biotechnologii środowiskowej i ochronie środowiska.	1
T-W-2	Charakterystyka przemian mikrobiologicznych zachodzących podczas degradacji ksenobiotyków organicznych w w warunkach tlenowych i beztlenowych.	1
T-W-3	Biotechnologie oczyszczania ścieków w warunkach naturalnych.	1
T-W-4	Biotechnologie oczyszczania ścieków w warunkach sterowanych (z zastosowaniem osadu czynnego i złóż biologicznych).	2
T-W-5	Usuwanie pierwiastków biogennych (N i P) ze ścieków metodami mikrobiologicznymi.	1
T-W-6	Biologiczne metody stabilizacji oraz zagospodarowania osadów ściekowych, odpadów komunalnych i odchodów zwierzęcych.	1
T-W-7	Skażenie środowiska związkami ropopochodnymi i ich usuwanie metodami biologicznymi.	1
T-W-8	Biotechnologiczne metody oczyszczania powietrza i gazów odlotowych	1
T-W-9	Procesy biotechnologiczne w uzdatnianiu wody do picia.	1
		10

Obciążenie pracą studenta - formy aktywności

KOD	Forma aktywności	Godziny
laboratoria
A-L-1	Uczestnictwo w zajęciach i opracowanie wyników analiz	12
A-L-2	Przygotowanie do ćwiczeń.	10
A-L-3	Przygotowanie do zaliczenia	8
		30
wykłady
A-W-1	Uczestnictwo w wykładach	10
A-W-2	Samodzielne studiowanie tematyki wykładów.	30
A-W-3	Przygotowanie do zaliczenia wykładów.	20
		60

Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne

KOD	Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne
M-1	Wykład informacyjny w postaci prezentacji multimedialnej
M-2	Ćwiczenia laboratoryjne.
M-3	Cwiczenia audytoryjne
M-4	Dyskusja dydaktyczna

Sposoby oceny

KOD	Sposób oceny
S-1	Ocena formująca: Ocena umiejętności wykonywania analiz laboratoryjnych, obsługi aparatury, wyciągania wniosków z wyników przeprowadzonych analiz.
S-2	Ocena podsumowująca: Zaliczenie pisemne części wykładowej oraz ćwiczeń audytoryjnych i laboratoryjnych.

Zamierzone efekty kształcenia - wiedza

Zamierzone efekty kształcenia	Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia	Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera	Cel przedmiotu	Treści programowe	Metody nauczania	Sposób oceny
BT_1A_BT-S-C10,_W01 Student ma podstawową wiedzę z zakresu biotechnologii środowiska oraz potrafi wymienić i opisać procesy biologicznego oczyszczania ścieków i gazów, usuwania ropopochodnych, uzdatniania wody do picia, stabilizacji osadów ściekowych i utylizacji odpadów.	BT_1A_W12, BT_1A_W14, BT_1A_W16	R1A_W01, R1A_W04, R1A_W05, R1A_W06	—	C-1	T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-4, T-W-5, T-W-6, T-W-7, T-W-8, T-W-9	M-1, M-3, M-4	S-2
BT_1A_BT-S-C10,_W02 Student definiuje wskaźniki charakteryzujące zanieczyszczenia ścieków oraz zna metody oznaczeń chemicznych wybranych wskaźników.	BT_1A_W10	R1A_W04	InzA_W02, InzA_W05	C-2	T-L-1, T-L-2, T-L-3	M-2	S-1

Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności

Zamierzone efekty kształcenia	Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia	Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera	Cel przedmiotu	Treści programowe	Metody nauczania	Sposób oceny
BT_1A_BT-S-C10,_U01 Student interpretuje procesy zachodzące podczas mikrobiologicznego usuwania wybranych zanieczyszczeń oraz dobiera i wykorzystuje metody biologicznego oczyszczania ścieków i gazów, usuwania ropopochodnych, uzdatniania wody do picia, stabilizacji osadów ściekowych i utylizacji odpadów.	BT_1A_U14	R1A_U01, R1A_U04, R1A_U05, R1A_U06	InzA_U01, InzA_U02, InzA_U05, InzA_U06, InzA_U07	C-1	T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-4, T-W-5, T-W-6, T-W-7, T-W-8, T-W-9	M-1, M-3, M-4	S-2
BT_1A_BT-S-C10,_U02 Student potrafi zastosować odpowiednie metody laboratoryjne do oznaczeń podstawowych zanieczyszczeń w ściekach i oszacować stopień redukcji tych zanieczyszczeń podczas mikrobiologicznego oczyszczania.	BT_1A_U14	R1A_U01, R1A_U04, R1A_U05, R1A_U06	InzA_U01, InzA_U02, InzA_U05, InzA_U06, InzA_U07	C-2	T-L-1, T-L-2, T-L-3	M-2, M-4	S-1

Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne

Zamierzone efekty kształcenia	Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia	Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera	Cel przedmiotu	Treści programowe	Metody nauczania	Sposób oceny
BT_1A_BT-S-C10,_K01 Ma świadomość zagrożenia środowiska i posiada zdolność do odpowiedzialnego działania na rzecz środowiska naturalnego wykorzystując odpowiednie metody biotechnologiczne do jego ochrony i bioremediacji.	BT_1A_K04, BT_1A_K06	R1A_K02, R1A_K05, R1A_K06	InzA_K01	C-1, C-2	T-W-1, T-L-1, T-W-2, T-L-2, T-L-3, T-W-3, T-W-4, T-W-5, T-W-6, T-W-7, T-W-8, T-W-9	M-1, M-2, M-4	S-1, S-2

Kryterium oceny - wiedza

Efekt kształcenia	Ocena	Kryterium oceny
BT_1A_BT-S-C10,_W01 Student ma podstawową wiedzę z zakresu biotechnologii środowiska oraz potrafi wymienić i opisać procesy biologicznego oczyszczania ścieków i gazów, usuwania ropopochodnych, uzdatniania wody do picia, stabilizacji osadów ściekowych i utylizacji odpadów.	2,0	Student nie zna podstawowej wiedzy z zakresu biotechnologii środowiska oraz nie potrafi opisać procesów biologicznego oczyszczania ścieków i gazów, usuwania ropopochodnych, uzdatniania wody pitnej, stabilizacji osadów ściekowych i utylizacji odpadów.
	3,0	Student zna podstawową wiedzę z zakresu biotechnologii środowiska oraz w stopniu dostatecznym potrafi opisać procesy biologicznego oczyszczania ścieków i stabilizacji osadów ściekowych i utylizacji odpadów.
	3,5	Student zna podstawową wiedzę z zakresu biotechnologii środowiska oraz w stopniu dostatecznym potrafi opisać procesy biologicznego oczyszczania ścieków i gazów, uzdatniania wody do picia, stabilizacji osadów ściekowych i utylizacji odpadów.
	4,0	Student zna podstawową wiedzę z zakresu biotechnologii środowiska oraz w stopniu dobrym potrafi opisać procesy biologicznego oczyszczania ścieków i gazów, uzdatniania wody do picia,usuwania ropopochodnych, stabilizacji osadów ściekowych i utylizacji odpadów.
	4,5	Student zna podstawową wiedzę z zakresu biotechnologii środowiska oraz w stopniu dobrym potrafi opisać procesy biologicznego oczyszczania ścieków i gazów, uzdatniania wody do picia,usuwania ropopochodnych, stabilizacji osadów ściekowych i utylizacji odpadów oraz bierze udział w dyskusji.
	5,0	Student zna podstawową wiedzę z zakresu biotechnologii środowiska oraz w stopniu bardzo dobrym potrafi opisać procesy biologicznego oczyszczania ścieków i gazów, uzdatniania wody do picia, usuwania ropopochodnych, stabilizacji osadów ściekowych i utylizacji odpadów oraz aktywnie uczestniczy w dyskusji.
BT_1A_BT-S-C10,_W02 Student definiuje wskaźniki charakteryzujące zanieczyszczenia ścieków oraz zna metody oznaczeń chemicznych wybranych wskaźników.	2,0	Student nie potrafi zdefiniować wskaźników charakteryzujących zanieczyszczenia ścieków oraz nie zna metod oznaczeń chemicznych wybranych wskaźników.
	3,0	Student w stopniu dostatecznym definiuje wskaźniki charakteryzujące zanieczyszczenia ścieków oraz w stopniu dostatecznym zna metody oznaczeń chemicznych wybranych wskaźników.
	3,5	Student w stopniu dobrym definiuje wskaźniki charakteryzujące zanieczyszczenia ścieków oraz w stopniu dostatecznym zna metody oznaczeń chemicznych wybranych wskaźników.
	4,0	Student w stopniu dobrym definiuje wskaźniki charakteryzujące zanieczyszczenia ścieków oraz w stopniu dobrym zna metody oznaczeń chemicznych wybranych wskaźników.
	4,5	Student w stopniu dobrym definiuje wskaźniki charakteryzujące zanieczyszczenia ścieków oraz w stopniu dobrym zna metody oznaczeń chemicznych wybranych wskaźników i potrafi wyciągnąć wnioski z uzyskanych wyników.
	5,0	Student bardzo dobrze definiuje wskaźniki charakteryzujące zanieczyszczenia ścieków oraz bardzo dobrze zna metody oznaczeń chemicznych wybranych wskaźników i potrafi wyciągnąć wnioski z uzyskanych wyników.

Kryterium oceny - umiejętności

Efekt kształcenia	Ocena	Kryterium oceny
BT_1A_BT-S-C10,_U01 Student interpretuje procesy zachodzące podczas mikrobiologicznego usuwania wybranych zanieczyszczeń oraz dobiera i wykorzystuje metody biologicznego oczyszczania ścieków i gazów, usuwania ropopochodnych, uzdatniania wody do picia, stabilizacji osadów ściekowych i utylizacji odpadów.	2,0	Student nie potrafi interpretować procesów zachodzących podczas mikrobiologicznego usuwania wybranych zanieczyszczeń oraz nie potrafi dobierać i wykorzystywać metod biologicznego oczyszczania ścieków i gazów, usuwania ropopochodnych, uzdatniania wody do picia, stabilizacji osadów ściekowych i utylizacji odpadów.
	3,0	Student w stopniu dostatecznym nterpretuje procesy zachodzące podczas mikrobiologicznego usuwania wybranych zanieczyszczeń oraz potrafi dobierać i wykorzystywać niektóre poznane metody biologiczne w ochronie środowiska.
	3,5	Student w stopniu dostatecznym nterpretuje procesy zachodzące podczas mikrobiologicznego usuwania wybranych zanieczyszczeń oraz potrafi dobierać i wykorzystywać większość poznanych metod biologicznych w ochronie środowiska
	4,0	Student dobrze interpretuje procesy zachodzące podczas mikrobiologicznego usuwania wybranych zanieczyszczeń oraz potrafi dobierać i wykorzystywać większość poznanych metod biologicznych w ochronie środowiska.
	4,5	Student dobrze interpretuje procesy zachodzące podczas mikrobiologicznego usuwania wybranych zanieczyszczeń oraz potrafi dobierać i wykorzystywać większość poznanych metod biologicznych w ochronie środowiska. Potrafi dyskutować na dany temat.
	5,0	Student znakomicie interpretuje procesy zachodzące podczas mikrobiologicznego usuwania wybranych zanieczyszczeń oraz potrafi doskonale dobierać i wykorzystywać poznane metody biologiczne w ochronie środowiska. Potrafi dyskutować na dany temat.
BT_1A_BT-S-C10,_U02 Student potrafi zastosować odpowiednie metody laboratoryjne do oznaczeń podstawowych zanieczyszczeń w ściekach i oszacować stopień redukcji tych zanieczyszczeń podczas mikrobiologicznego oczyszczania.	2,0	Student nie potrafi przeprowadzić analiz chemicznych podstawowych zanieczyszczeń w ściekach i nie potrafi oszacować stopnia redukcji tych zanieczyszczeń podczas mikrobiologicznego oczyszczania.
	3,0	Student potrafi przeprowadzić analizy chemiczne podstawowych zanieczyszczeń w ściekach.
	3,5	Student potrafi przeprowadzić analizy chemiczne podstawowych zanieczyszczeń w ściekach i prezentuje uzyskane wyniki
	4,0	Student potrafi przeprowadzić analizy chemiczne podstawowych zanieczyszczeń w ściekach i interpretuje uzyskane wyniki
	4,5	Student potrafi przeprowadzić analizy chemiczne podstawowych zanieczyszczeń w ściekach i potrafi oszacować stopień redukcji tych zanieczyszczeń podczas mikrobiologicznego oczyszczania.
	5,0	Student potrafi przeprowadzić analizy chemiczne podstawowych zanieczyszczeń w ściekach, potrafi oszacować stopień redukcji tych zanieczyszczeń podczas mikrobiologicznego oczyszczania. Interpretuje i wyciąga wnioski z uzyskanych wyników.

Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne

Efekt kształcenia	Ocena	Kryterium oceny
BT_1A_BT-S-C10,_K01 Ma świadomość zagrożenia środowiska i posiada zdolność do odpowiedzialnego działania na rzecz środowiska naturalnego wykorzystując odpowiednie metody biotechnologiczne do jego ochrony i bioremediacji.	2,0	Nie ma świadomości zagrożenia środowiska i nie posiada zdolności wykorzystania odpowiednich metod biotechnologicznych do ochrony i bioremediacji środowiska naturalnego.
	3,0	Ma umiarkowaną świadomość zagrożenia środowiska ale nie posiada zdolności wykorzystania odpowiednich metod biotechnologicznych do ochrony i bioremediacji środowiska naturalnego.
	3,5	Ma dostateczną świadomość zagrożenia środowiska i posiada dostateczną zdolność wykorzystania odpowiednich metod biotechnologicznych do ochrony i bioremediacji środowiska naturalnego.
	4,0	Ma dodrą świadomość zagrożenia środowiska i posiada umiarkowaną zdolność wykorzystania odpowiednich metod biotechnologicznych do ochrony i bioremediacji środowiska naturalnego.
	4,5	Ma dobrą świadomość zagrożenia środowiska i posiada dobrą zdolność wykorzystania odpowiednich metod biotechnologicznych do ochrony i bioremediacji środowiska naturalnego.
	5,0	Ma bardzo dobrą świadomość zagrożenia środowiska i posiada bardzoa dobrą zdolność wykorzystania odpowiednich metod biotechnologicznych do ochrony i bioremediacji środowiska naturalnego oraz wyraża swoje opinie w danym temacie.

Literatura podstawowa

Klimiuk E., Łebkowska M., Biotechnologia w ochronie środowiska, PWN, Warszawa, 2004
Łomotowki J., Szpindor A., Nowoczesne systemy oczyszczania ścieków, Arkady, 2002
Nawrocki J., Biłozora S., Uzdatnianie wody – procesy chemiczne i biologiczne, PWN, Warszawa, 2000
Baran S., Turski R., Ćwiczenia specjalistyczne z utylizacji odpadów i ścieków, AR, Lublin, 1996
Błaszczyk M., Mikroorganizmy w ochronie środowiska, PWN, Warszawa, 2007
Szklaeczyk M., Biologiczne oczyszczanie gazów odlotowych, Wrocław, 1991
Surgała J., Zanieczyszczenia naftowe w gruncie- Biodegradacja produktów naftowych., Oficyna Wydawnicza P Wrocław, Warszawa, 2000

Literatura dodatkowa

Buraczewski S., Biotechnologia osadu czynnego, PWN, Warszawa, 1996
Kowalik P., Ochrona środowiska glebowego, PWN, Warszawa, 2001
Krzywy E., Przyrodnicze zagospodarowanie ścieków i osadów, Wyd. AR, Szczecin, 1999

Treści programowe - laboratoria

KOD	Treść programowa	Godziny
T-L-1	Oznaczenie Biochemicznego Zapotrzebowania na Tlen (BZT) w ściekach i ocena stopnia biodegradacji zanieczyszczeń organicznych.	2
T-L-2	Oznaczenie Chemicznego Zapotrzebowania na Tlen (ChZT) i ocena podatności związków organicznych na biodegradację.	2
T-L-3	Dopuszczalne normy związków biogennych w wodzie i ściekach oraz analiza chemiczna związków azotu i fosforu.	1
		5

Treści programowe - wykłady

KOD	Treść programowa	Godziny
T-W-1	Ogólna charakterystyka metod biotechnologicznych wykorzystywanych w ochronie środowiska.Zastosowanie mikroorganizmów w biotechnologii środowiskowej i ochronie środowiska.	1
T-W-2	Charakterystyka przemian mikrobiologicznych zachodzących podczas degradacji ksenobiotyków organicznych w w warunkach tlenowych i beztlenowych.	1
T-W-3	Biotechnologie oczyszczania ścieków w warunkach naturalnych.	1
T-W-4	Biotechnologie oczyszczania ścieków w warunkach sterowanych (z zastosowaniem osadu czynnego i złóż biologicznych).	2
T-W-5	Usuwanie pierwiastków biogennych (N i P) ze ścieków metodami mikrobiologicznymi.	1
T-W-6	Biologiczne metody stabilizacji oraz zagospodarowania osadów ściekowych, odpadów komunalnych i odchodów zwierzęcych.	1
T-W-7	Skażenie środowiska związkami ropopochodnymi i ich usuwanie metodami biologicznymi.	1
T-W-8	Biotechnologiczne metody oczyszczania powietrza i gazów odlotowych	1
T-W-9	Procesy biotechnologiczne w uzdatnianiu wody do picia.	1
		10

Formy aktywności - laboratoria

KOD	Forma aktywności	Godziny
A-L-1	Uczestnictwo w zajęciach i opracowanie wyników analiz	12
A-L-2	Przygotowanie do ćwiczeń.	10
A-L-3	Przygotowanie do zaliczenia	8
		30

(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - wykłady

KOD	Forma aktywności	Godziny
A-W-1	Uczestnictwo w wykładach	10
A-W-2	Samodzielne studiowanie tematyki wykładów.	30
A-W-3	Przygotowanie do zaliczenia wykładów.	20
		60

(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Pole	KOD	Znaczenie kodu
Zamierzone efekty kształcenia	BT_1A_BT-S-C10,_W01	Student ma podstawową wiedzę z zakresu biotechnologii środowiska oraz potrafi wymienić i opisać procesy biologicznego oczyszczania ścieków i gazów, usuwania ropopochodnych, uzdatniania wody do picia, stabilizacji osadów ściekowych i utylizacji odpadów.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	BT_1A_W12	wykazuje ogólną wiedzę związaną z wykorzystaniem procesów i metod biotechnologicznych w różnych gałęziach nauki i przemysłu
	BT_1A_W14	ma wiedzę z zakresu ochrony przyrody oraz potrafi definiować znaczenie środowiska, jego użytkowanie oraz zagrożenia z tym związane
	BT_1A_W16	ma wiedzę na temat róznorodności, funkcjonowania oraz znaczenia mikroorganizmów dla człowieka i środowiska przyrodniczego
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia	R1A_W01	ma podstawową wiedzę z zakresu biologii, chemii, matematyki, fizyki i nauk pokrewnych dostosowaną do studiowanego kierunku studiów
	R1A_W04	ma wiedzą ogólną o funkcjonowaniu organizmów żywych na różnych poziomach złożoności, przyrody nieożywionej oraz o technicznych zadaniach inżynierskich dostosowaną do studiowanego kierunku studiów
	R1A_W05	wykazuje znajomość podstawowych metod, technik, technologii, narządzi i materiałów pozwalających wykorzystać i kształtować potencjał przyrody w celu poprawy jakości życia człowieka
	R1A_W06	ma wiedzę o roli i znaczeniu środowiska przyrodniczego i zrównoważonego użytkowania różnorodności biologicznej oraz jego zagrożeniach
Cel przedmiotu	C-1	Przekazanie podstawowej wiedzy z zakresu biotechnologii środowiska (organizmy uczestniczące w procesach biodegradacji, mikrobiologiczne procesy rozkładu i syntezy materii) oraz wykorzystania biologicznych procesów do: oczyszczania ścieków i gazów odlotowych, usuwania ropopochodnych, uzdatniania wody do picia, stabilizacji osadów ściekowych i utylizacji odpadów.
Treści programowe	T-W-1	Ogólna charakterystyka metod biotechnologicznych wykorzystywanych w ochronie środowiska.Zastosowanie mikroorganizmów w biotechnologii środowiskowej i ochronie środowiska.
	T-W-2	Charakterystyka przemian mikrobiologicznych zachodzących podczas degradacji ksenobiotyków organicznych w w warunkach tlenowych i beztlenowych.
	T-W-3	Biotechnologie oczyszczania ścieków w warunkach naturalnych.
	T-W-4	Biotechnologie oczyszczania ścieków w warunkach sterowanych (z zastosowaniem osadu czynnego i złóż biologicznych).
	T-W-5	Usuwanie pierwiastków biogennych (N i P) ze ścieków metodami mikrobiologicznymi.
	T-W-6	Biologiczne metody stabilizacji oraz zagospodarowania osadów ściekowych, odpadów komunalnych i odchodów zwierzęcych.
	T-W-7	Skażenie środowiska związkami ropopochodnymi i ich usuwanie metodami biologicznymi.
	T-W-8	Biotechnologiczne metody oczyszczania powietrza i gazów odlotowych
	T-W-9	Procesy biotechnologiczne w uzdatnianiu wody do picia.
Metody nauczania	M-1	Wykład informacyjny w postaci prezentacji multimedialnej
	M-3	Cwiczenia audytoryjne
	M-4	Dyskusja dydaktyczna
Sposób oceny	S-2	Ocena podsumowująca: Zaliczenie pisemne części wykładowej oraz ćwiczeń audytoryjnych i laboratoryjnych.
Kryteria oceny	Ocena	Kryterium oceny
	2,0	Student nie zna podstawowej wiedzy z zakresu biotechnologii środowiska oraz nie potrafi opisać procesów biologicznego oczyszczania ścieków i gazów, usuwania ropopochodnych, uzdatniania wody pitnej, stabilizacji osadów ściekowych i utylizacji odpadów.
	3,0	Student zna podstawową wiedzę z zakresu biotechnologii środowiska oraz w stopniu dostatecznym potrafi opisać procesy biologicznego oczyszczania ścieków i stabilizacji osadów ściekowych i utylizacji odpadów.
	3,5	Student zna podstawową wiedzę z zakresu biotechnologii środowiska oraz w stopniu dostatecznym potrafi opisać procesy biologicznego oczyszczania ścieków i gazów, uzdatniania wody do picia, stabilizacji osadów ściekowych i utylizacji odpadów.
	4,0	Student zna podstawową wiedzę z zakresu biotechnologii środowiska oraz w stopniu dobrym potrafi opisać procesy biologicznego oczyszczania ścieków i gazów, uzdatniania wody do picia,usuwania ropopochodnych, stabilizacji osadów ściekowych i utylizacji odpadów.
	4,5	Student zna podstawową wiedzę z zakresu biotechnologii środowiska oraz w stopniu dobrym potrafi opisać procesy biologicznego oczyszczania ścieków i gazów, uzdatniania wody do picia,usuwania ropopochodnych, stabilizacji osadów ściekowych i utylizacji odpadów oraz bierze udział w dyskusji.
	5,0	Student zna podstawową wiedzę z zakresu biotechnologii środowiska oraz w stopniu bardzo dobrym potrafi opisać procesy biologicznego oczyszczania ścieków i gazów, uzdatniania wody do picia, usuwania ropopochodnych, stabilizacji osadów ściekowych i utylizacji odpadów oraz aktywnie uczestniczy w dyskusji.

Pole	KOD	Znaczenie kodu
Zamierzone efekty kształcenia	BT_1A_BT-S-C10,_W02	Student definiuje wskaźniki charakteryzujące zanieczyszczenia ścieków oraz zna metody oznaczeń chemicznych wybranych wskaźników.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	BT_1A_W10	posiada pogłębioną wiedzę związaną z posługiwaniem się podstawowym metodami laboratoryjnymi, technikami i narzędziami inżynierskimi pozwalającymi na wykonywanie technicznych zadań dostosowanych do kierunku biotechnologia
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia	R1A_W04	ma wiedzą ogólną o funkcjonowaniu organizmów żywych na różnych poziomach złożoności, przyrody nieożywionej oraz o technicznych zadaniach inżynierskich dostosowaną do studiowanego kierunku studiów
Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera	InzA_W02	zna podstawowe metody, techniki, narzędzia i materiały stosowane przy rozwiązywaniu prostych zadań inżynierskich z zakresu studiowanego kierunku studiów
	InzA_W05	zna typowe technologie inżynierskie w zakresie studiowanego kierunku studiów
Cel przedmiotu	C-2	Zapoznanie studentów ze wskaźnikami charakteryzującymi zanieczyszczenia ścieków oraz metodami oznaczeń laboratoryjnych pozwalających na określenie efektywności procesu oczyszczania ścieków.
Treści programowe	T-L-1	Oznaczenie Biochemicznego Zapotrzebowania na Tlen (BZT) w ściekach i ocena stopnia biodegradacji zanieczyszczeń organicznych.
	T-L-2	Oznaczenie Chemicznego Zapotrzebowania na Tlen (ChZT) i ocena podatności związków organicznych na biodegradację.
	T-L-3	Dopuszczalne normy związków biogennych w wodzie i ściekach oraz analiza chemiczna związków azotu i fosforu.
Metody nauczania	M-2	Ćwiczenia laboratoryjne.
Sposób oceny	S-1	Ocena formująca: Ocena umiejętności wykonywania analiz laboratoryjnych, obsługi aparatury, wyciągania wniosków z wyników przeprowadzonych analiz.
Kryteria oceny	Ocena	Kryterium oceny
	2,0	Student nie potrafi zdefiniować wskaźników charakteryzujących zanieczyszczenia ścieków oraz nie zna metod oznaczeń chemicznych wybranych wskaźników.
	3,0	Student w stopniu dostatecznym definiuje wskaźniki charakteryzujące zanieczyszczenia ścieków oraz w stopniu dostatecznym zna metody oznaczeń chemicznych wybranych wskaźników.
	3,5	Student w stopniu dobrym definiuje wskaźniki charakteryzujące zanieczyszczenia ścieków oraz w stopniu dostatecznym zna metody oznaczeń chemicznych wybranych wskaźników.
	4,0	Student w stopniu dobrym definiuje wskaźniki charakteryzujące zanieczyszczenia ścieków oraz w stopniu dobrym zna metody oznaczeń chemicznych wybranych wskaźników.
	4,5	Student w stopniu dobrym definiuje wskaźniki charakteryzujące zanieczyszczenia ścieków oraz w stopniu dobrym zna metody oznaczeń chemicznych wybranych wskaźników i potrafi wyciągnąć wnioski z uzyskanych wyników.
	5,0	Student bardzo dobrze definiuje wskaźniki charakteryzujące zanieczyszczenia ścieków oraz bardzo dobrze zna metody oznaczeń chemicznych wybranych wskaźników i potrafi wyciągnąć wnioski z uzyskanych wyników.

Pole	KOD	Znaczenie kodu
Zamierzone efekty kształcenia	BT_1A_BT-S-C10,_U01	Student interpretuje procesy zachodzące podczas mikrobiologicznego usuwania wybranych zanieczyszczeń oraz dobiera i wykorzystuje metody biologicznego oczyszczania ścieków i gazów, usuwania ropopochodnych, uzdatniania wody do picia, stabilizacji osadów ściekowych i utylizacji odpadów.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	BT_1A_U14	Umie przedstawić metody przeciwdziałania skażeniu środowiska; zna oznaczania stężeń substancji niebezpiecznych; zna podstawy wpływu substancji toksycznych na organizmy, posługuje się wiedzą z zakresu zastosowania biotechnologii w ochronie środowiska.
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia	R1A_U01	posiada umiejętność wyszukiwania, zrozumienia, analizy i wykorzystywania potrzebnych informacji pochodzących z różnych źródeł i w różnych formach właściwych dla studiowanego kierunku studiów
	R1A_U04	wykonuje pod kierunkiem opiekuna naukowego proste zadanie badawcze lub projektowe dotyczące szeroko rozumianego rolnictwa, prawidłowo interpretuje rezultaty i wyciąga wnioski
	R1A_U05	dokonuje identyfikacji i standardowej analizy zjawisk wpływających na produkcję, jakość żywności, zdrowie zwierząt i ludzi, stan środowiska naturalnego i zasobów naturalnych oraz wykazuje znajomość zastosowania typowych technik i ich optymalizacji dostosowanych do studiowanego kierunku studiów
	R1A_U06	posiada zdolność podejmowania standardowych działań, z wykorzystaniem odpowiednich metod, technik, technologii, narzędzi i materiałów, rozwiązujących problemy w zakresie produkcji żywności, zdrowia zwierząt, stanu środowiska naturalnego i zasobów naturalnych oraz technicznych zadań inżynierskich zgodnych ze studiowanym kierunku studiów
Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera	InzA_U01	potrafi planować i przeprowadzać eksperymenty, w tym pomiary i symulacje komputerowe, interpretować uzyskane wyniki i wyciągać wnioski
	InzA_U02	potrafi wykorzystać do formułowania i rozwiązywania zadań inżynierskich metody analityczne, symulacyjne oraz eksperymentalne
	InzA_U05	potrafi dokonać krytycznej analizy sposobu funkcjonowania i ocenić - zwłaszcza w powiązaniu ze studiowanym kierunkiem studiów - istniejące rozwiązania techniczne, w szczególności urządzenia, obiekty, systemy, procesy, usługi
	InzA_U06	potrafi dokonać identyfikacji i sformułować specyfikację prostych zadań inżynierskich o charakterze praktycznym, charakterystycznych dla studiowanego kierunku studiów
	InzA_U07	potrafi ocenić przydatność rutynowych metod i narzędzi służących do rozwiązania prostego zadania inżynierskiego o charakterze praktycznym, charakterystycznego dla studiowanego kierunku studiów oraz wybrać i zastosować właściwą metodę i narzędzia
Cel przedmiotu	C-1	Przekazanie podstawowej wiedzy z zakresu biotechnologii środowiska (organizmy uczestniczące w procesach biodegradacji, mikrobiologiczne procesy rozkładu i syntezy materii) oraz wykorzystania biologicznych procesów do: oczyszczania ścieków i gazów odlotowych, usuwania ropopochodnych, uzdatniania wody do picia, stabilizacji osadów ściekowych i utylizacji odpadów.
Treści programowe	T-W-1	Ogólna charakterystyka metod biotechnologicznych wykorzystywanych w ochronie środowiska.Zastosowanie mikroorganizmów w biotechnologii środowiskowej i ochronie środowiska.
	T-W-2	Charakterystyka przemian mikrobiologicznych zachodzących podczas degradacji ksenobiotyków organicznych w w warunkach tlenowych i beztlenowych.
	T-W-3	Biotechnologie oczyszczania ścieków w warunkach naturalnych.
	T-W-4	Biotechnologie oczyszczania ścieków w warunkach sterowanych (z zastosowaniem osadu czynnego i złóż biologicznych).
	T-W-5	Usuwanie pierwiastków biogennych (N i P) ze ścieków metodami mikrobiologicznymi.
	T-W-6	Biologiczne metody stabilizacji oraz zagospodarowania osadów ściekowych, odpadów komunalnych i odchodów zwierzęcych.
	T-W-7	Skażenie środowiska związkami ropopochodnymi i ich usuwanie metodami biologicznymi.
	T-W-8	Biotechnologiczne metody oczyszczania powietrza i gazów odlotowych
	T-W-9	Procesy biotechnologiczne w uzdatnianiu wody do picia.
Metody nauczania	M-1	Wykład informacyjny w postaci prezentacji multimedialnej
	M-3	Cwiczenia audytoryjne
	M-4	Dyskusja dydaktyczna
Sposób oceny	S-2	Ocena podsumowująca: Zaliczenie pisemne części wykładowej oraz ćwiczeń audytoryjnych i laboratoryjnych.
Kryteria oceny	Ocena	Kryterium oceny
	2,0	Student nie potrafi interpretować procesów zachodzących podczas mikrobiologicznego usuwania wybranych zanieczyszczeń oraz nie potrafi dobierać i wykorzystywać metod biologicznego oczyszczania ścieków i gazów, usuwania ropopochodnych, uzdatniania wody do picia, stabilizacji osadów ściekowych i utylizacji odpadów.
	3,0	Student w stopniu dostatecznym nterpretuje procesy zachodzące podczas mikrobiologicznego usuwania wybranych zanieczyszczeń oraz potrafi dobierać i wykorzystywać niektóre poznane metody biologiczne w ochronie środowiska.
	3,5	Student w stopniu dostatecznym nterpretuje procesy zachodzące podczas mikrobiologicznego usuwania wybranych zanieczyszczeń oraz potrafi dobierać i wykorzystywać większość poznanych metod biologicznych w ochronie środowiska
	4,0	Student dobrze interpretuje procesy zachodzące podczas mikrobiologicznego usuwania wybranych zanieczyszczeń oraz potrafi dobierać i wykorzystywać większość poznanych metod biologicznych w ochronie środowiska.
	4,5	Student dobrze interpretuje procesy zachodzące podczas mikrobiologicznego usuwania wybranych zanieczyszczeń oraz potrafi dobierać i wykorzystywać większość poznanych metod biologicznych w ochronie środowiska. Potrafi dyskutować na dany temat.
	5,0	Student znakomicie interpretuje procesy zachodzące podczas mikrobiologicznego usuwania wybranych zanieczyszczeń oraz potrafi doskonale dobierać i wykorzystywać poznane metody biologiczne w ochronie środowiska. Potrafi dyskutować na dany temat.

Pole	KOD	Znaczenie kodu
Zamierzone efekty kształcenia	BT_1A_BT-S-C10,_U02	Student potrafi zastosować odpowiednie metody laboratoryjne do oznaczeń podstawowych zanieczyszczeń w ściekach i oszacować stopień redukcji tych zanieczyszczeń podczas mikrobiologicznego oczyszczania.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	BT_1A_U14	Umie przedstawić metody przeciwdziałania skażeniu środowiska; zna oznaczania stężeń substancji niebezpiecznych; zna podstawy wpływu substancji toksycznych na organizmy, posługuje się wiedzą z zakresu zastosowania biotechnologii w ochronie środowiska.
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia	R1A_U01	posiada umiejętność wyszukiwania, zrozumienia, analizy i wykorzystywania potrzebnych informacji pochodzących z różnych źródeł i w różnych formach właściwych dla studiowanego kierunku studiów
	R1A_U04	wykonuje pod kierunkiem opiekuna naukowego proste zadanie badawcze lub projektowe dotyczące szeroko rozumianego rolnictwa, prawidłowo interpretuje rezultaty i wyciąga wnioski
	R1A_U05	dokonuje identyfikacji i standardowej analizy zjawisk wpływających na produkcję, jakość żywności, zdrowie zwierząt i ludzi, stan środowiska naturalnego i zasobów naturalnych oraz wykazuje znajomość zastosowania typowych technik i ich optymalizacji dostosowanych do studiowanego kierunku studiów
	R1A_U06	posiada zdolność podejmowania standardowych działań, z wykorzystaniem odpowiednich metod, technik, technologii, narzędzi i materiałów, rozwiązujących problemy w zakresie produkcji żywności, zdrowia zwierząt, stanu środowiska naturalnego i zasobów naturalnych oraz technicznych zadań inżynierskich zgodnych ze studiowanym kierunku studiów
Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera	InzA_U01	potrafi planować i przeprowadzać eksperymenty, w tym pomiary i symulacje komputerowe, interpretować uzyskane wyniki i wyciągać wnioski
	InzA_U02	potrafi wykorzystać do formułowania i rozwiązywania zadań inżynierskich metody analityczne, symulacyjne oraz eksperymentalne
	InzA_U05	potrafi dokonać krytycznej analizy sposobu funkcjonowania i ocenić - zwłaszcza w powiązaniu ze studiowanym kierunkiem studiów - istniejące rozwiązania techniczne, w szczególności urządzenia, obiekty, systemy, procesy, usługi
	InzA_U06	potrafi dokonać identyfikacji i sformułować specyfikację prostych zadań inżynierskich o charakterze praktycznym, charakterystycznych dla studiowanego kierunku studiów
	InzA_U07	potrafi ocenić przydatność rutynowych metod i narzędzi służących do rozwiązania prostego zadania inżynierskiego o charakterze praktycznym, charakterystycznego dla studiowanego kierunku studiów oraz wybrać i zastosować właściwą metodę i narzędzia
Cel przedmiotu	C-2	Zapoznanie studentów ze wskaźnikami charakteryzującymi zanieczyszczenia ścieków oraz metodami oznaczeń laboratoryjnych pozwalających na określenie efektywności procesu oczyszczania ścieków.
Treści programowe	T-L-1	Oznaczenie Biochemicznego Zapotrzebowania na Tlen (BZT) w ściekach i ocena stopnia biodegradacji zanieczyszczeń organicznych.
	T-L-2	Oznaczenie Chemicznego Zapotrzebowania na Tlen (ChZT) i ocena podatności związków organicznych na biodegradację.
	T-L-3	Dopuszczalne normy związków biogennych w wodzie i ściekach oraz analiza chemiczna związków azotu i fosforu.
Metody nauczania	M-2	Ćwiczenia laboratoryjne.
Metody nauczania	M-4	Dyskusja dydaktyczna
Sposób oceny	S-1	Ocena formująca: Ocena umiejętności wykonywania analiz laboratoryjnych, obsługi aparatury, wyciągania wniosków z wyników przeprowadzonych analiz.
Kryteria oceny	Ocena	Kryterium oceny
	2,0	Student nie potrafi przeprowadzić analiz chemicznych podstawowych zanieczyszczeń w ściekach i nie potrafi oszacować stopnia redukcji tych zanieczyszczeń podczas mikrobiologicznego oczyszczania.
	3,0	Student potrafi przeprowadzić analizy chemiczne podstawowych zanieczyszczeń w ściekach.
	3,5	Student potrafi przeprowadzić analizy chemiczne podstawowych zanieczyszczeń w ściekach i prezentuje uzyskane wyniki
	4,0	Student potrafi przeprowadzić analizy chemiczne podstawowych zanieczyszczeń w ściekach i interpretuje uzyskane wyniki
	4,5	Student potrafi przeprowadzić analizy chemiczne podstawowych zanieczyszczeń w ściekach i potrafi oszacować stopień redukcji tych zanieczyszczeń podczas mikrobiologicznego oczyszczania.
	5,0	Student potrafi przeprowadzić analizy chemiczne podstawowych zanieczyszczeń w ściekach, potrafi oszacować stopień redukcji tych zanieczyszczeń podczas mikrobiologicznego oczyszczania. Interpretuje i wyciąga wnioski z uzyskanych wyników.

Pole	KOD	Znaczenie kodu
Zamierzone efekty kształcenia	BT_1A_BT-S-C10,_K01	Ma świadomość zagrożenia środowiska i posiada zdolność do odpowiedzialnego działania na rzecz środowiska naturalnego wykorzystując odpowiednie metody biotechnologiczne do jego ochrony i bioremediacji.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	BT_1A_K04	wykazuje odpowiedzialność za bezpieczeństwo pracy własnej i innych; ma świadomość wpływu biotechnologii na kształtowanie i stan środowiska naturalnego oraz zdrowie człowieka
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów	BT_1A_K06	wykazuje pozytywne przekonania i postawy wobec ludzi, organizmów i środowiska; ma wysoką wrażliwość na ich potrzeby i problemy
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia	R1A_K02	potrafi współdziałać i pracować w grupie, przyjmując w niej różne role
	R1A_K05	ma świadomość znaczenia społecznej, zawodowej i etycznej odpowiedzialności za produkcję żywności wysokiej jakości, dobrostan zwierząt oraz kształtowanie i stan środowiska naturalnego
	R1A_K06	ma świadomość ryzyka i potrafi ocenić skutki wykonywanej działalności w zakresie szeroko rozumianego rolnictwa i środowiska
Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera	InzA_K01	ma świadomość ważności i rozumie pozatechniczne aspekty i skutki działalności inżynierskiej, w tym jej wpływu na środowisko, i związanej z tym odpowiedzialności za podejmowane decyzje
Cel przedmiotu	C-1	Przekazanie podstawowej wiedzy z zakresu biotechnologii środowiska (organizmy uczestniczące w procesach biodegradacji, mikrobiologiczne procesy rozkładu i syntezy materii) oraz wykorzystania biologicznych procesów do: oczyszczania ścieków i gazów odlotowych, usuwania ropopochodnych, uzdatniania wody do picia, stabilizacji osadów ściekowych i utylizacji odpadów.
Cel przedmiotu	C-2	Zapoznanie studentów ze wskaźnikami charakteryzującymi zanieczyszczenia ścieków oraz metodami oznaczeń laboratoryjnych pozwalających na określenie efektywności procesu oczyszczania ścieków.
Treści programowe	T-W-1	Ogólna charakterystyka metod biotechnologicznych wykorzystywanych w ochronie środowiska.Zastosowanie mikroorganizmów w biotechnologii środowiskowej i ochronie środowiska.
	T-L-1	Oznaczenie Biochemicznego Zapotrzebowania na Tlen (BZT) w ściekach i ocena stopnia biodegradacji zanieczyszczeń organicznych.
	T-W-2	Charakterystyka przemian mikrobiologicznych zachodzących podczas degradacji ksenobiotyków organicznych w w warunkach tlenowych i beztlenowych.
	T-L-2	Oznaczenie Chemicznego Zapotrzebowania na Tlen (ChZT) i ocena podatności związków organicznych na biodegradację.
	T-L-3	Dopuszczalne normy związków biogennych w wodzie i ściekach oraz analiza chemiczna związków azotu i fosforu.
	T-W-3	Biotechnologie oczyszczania ścieków w warunkach naturalnych.
	T-W-4	Biotechnologie oczyszczania ścieków w warunkach sterowanych (z zastosowaniem osadu czynnego i złóż biologicznych).
	T-W-5	Usuwanie pierwiastków biogennych (N i P) ze ścieków metodami mikrobiologicznymi.
	T-W-6	Biologiczne metody stabilizacji oraz zagospodarowania osadów ściekowych, odpadów komunalnych i odchodów zwierzęcych.
	T-W-7	Skażenie środowiska związkami ropopochodnymi i ich usuwanie metodami biologicznymi.
	T-W-8	Biotechnologiczne metody oczyszczania powietrza i gazów odlotowych
	T-W-9	Procesy biotechnologiczne w uzdatnianiu wody do picia.
Metody nauczania	M-1	Wykład informacyjny w postaci prezentacji multimedialnej
	M-2	Ćwiczenia laboratoryjne.
	M-4	Dyskusja dydaktyczna
Sposób oceny	S-1	Ocena formująca: Ocena umiejętności wykonywania analiz laboratoryjnych, obsługi aparatury, wyciągania wniosków z wyników przeprowadzonych analiz.
Sposób oceny	S-2	Ocena podsumowująca: Zaliczenie pisemne części wykładowej oraz ćwiczeń audytoryjnych i laboratoryjnych.
Kryteria oceny	Ocena	Kryterium oceny
	2,0	Nie ma świadomości zagrożenia środowiska i nie posiada zdolności wykorzystania odpowiednich metod biotechnologicznych do ochrony i bioremediacji środowiska naturalnego.
	3,0	Ma umiarkowaną świadomość zagrożenia środowiska ale nie posiada zdolności wykorzystania odpowiednich metod biotechnologicznych do ochrony i bioremediacji środowiska naturalnego.
	3,5	Ma dostateczną świadomość zagrożenia środowiska i posiada dostateczną zdolność wykorzystania odpowiednich metod biotechnologicznych do ochrony i bioremediacji środowiska naturalnego.
	4,0	Ma dodrą świadomość zagrożenia środowiska i posiada umiarkowaną zdolność wykorzystania odpowiednich metod biotechnologicznych do ochrony i bioremediacji środowiska naturalnego.
	4,5	Ma dobrą świadomość zagrożenia środowiska i posiada dobrą zdolność wykorzystania odpowiednich metod biotechnologicznych do ochrony i bioremediacji środowiska naturalnego.
	5,0	Ma bardzo dobrą świadomość zagrożenia środowiska i posiada bardzoa dobrą zdolność wykorzystania odpowiednich metod biotechnologicznych do ochrony i bioremediacji środowiska naturalnego oraz wyraża swoje opinie w danym temacie.